O P R A C O WA Ł A D O M I N I KA D Y R KA
Postępowanie w sprawach z zakresu ochrony konkurencji i
konsumentów
Kognicja SOKiK
Postępowanie w sprawach z zakresu ochrony konkurencji należy uznać za szczególny rodzaj postępowania odrębnego w sprawach gospodarczych.
Wspólną cechą spaw z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów, regulacji energetyki, telekomunikacji i poczty oraz transportu kolejowego jest ich podłoże normatywne w regulacjach prawa publicznego, ustanawiające instrumenty prawne służące państwu do kontroli obrotu gospodarczego.
W pierwszej kolejności należy zastosować przepisy dotyczące bezpośrednio tego postępowania. W dalszej kolejności można stosować przepisy ogólne o procesie, uwzględniając specyfikę postępowania.
Kognicja SOKiK
Postępowanie przed Prezesem UOKiK ma charakter postępowania prejurysdykcyjnego.
W sprawach z zakresu ochrony konkurencji ma miejsce czasowa niedopuszczalność drogi sądowej.
SOKiK rozpoznaje jedynie sprawy wymienione w przepisach KPC i nie powinien ograniczać swej funkcji jurysdykcyjnej tylko do kontroli legalności postępowania administracyjnego przez Prezesem UOKiK, gdyż rozpoznaje sprawę jako sąd I instancji.
SOKiK – wydział Sądu Okręgowego w Warszawie do
spraw z zakresu konkurencji, regulacji, energetyki,
telekomunikacji i transportu kolejowego.
Odwołanie od decyzji Prezesa UOKiK
Środek powodujący wszczęcie postępowania
przed SOKiK to odwołanie. Odwołanie
stanowi dla strony postępowania przed
Prezesem Urzędu jedyną formę zaskarżenia
decyzji.
Zażalenie na postanowienie wydane przez Prezesa Urzędu
Przepis art. 479
28§ 1 KPC przewiduje pięć rodzajów spraw, od których przysługują zażalenia:
1.
Na postanowienie w postępowaniach prowadzonych zgodnie z przepisami o ochronie konkurencji i konsumentów lub na podstawie przepisów odrębnych,
2.
Na postanowienie wydane na postawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej,
3.
Na postanowienie wydane w postępowaniu zabezpieczającym,
4.
Na postanowienie wydane w postępowaniu egzekucyjnym
5.
Na czynności kontrolne.
Uczestnicy postępowania
Legitymację procesową w postępowaniu przed SOKiK ma:
1. strona postępowania przed Prezesem Urzędu wnosząca odwołanie albo wnoszący zażalenie,
2. Prezes Urzędu.
3. Prokurator, organizacja społeczna, rzecznik
konsumentów, organizacja przedsiębiorców
– na zasadach ogólnych.
Postępowanie przed SOKiK
Możliwe jest wstrzymanie wykonania decyzji Prezesa Urzędu przez SOKiK.
SOKiK może odwołanie:
1. Odrzucić postanowieniem, gdy zostało wniesione po upływie terminu, nie uzupełniono braków w wyznaczonym terminie, jest niedopuszczalne z innych przyczyn,
2. Oddalić wyrokiem, gdy brak jest podstaw do jego uwzględnienia,
3. Uwzględnić tj. uchylić albo zmienić zaskarżoną decyzję w całości lub w części oraz orzec co do istoty sprawy.
Do zażalenia na postanowienie Prezesa Urzędu stosuje się odpowiednio przepisy o odwołaniach.
W przedmiocie zażalenia sąd orzeka postanowieniem.
Postępowanie przed SOKiK
Możliwe jest wstrzymanie wykonania decyzji Prezesa Urzędu przez SOKiK.
SOKiK może odwołanie:
1.
Odrzucić postanowieniem, gdy zostało wniesione po upływie terminu, nie uzupełniono braków w wyznaczonym terminie, jest niedopuszczalne z innych przyczyn,
2.
Oddalić wyrokiem, gdy brak jest podstaw do jego uwzględnienia,
3.
Uwzględnić tj. uchylić w całości albo zmienić w
całości lub w części oraz orzec co do istoty sprawy.
Ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa
Zasadą jest, że w postępowaniu przed SOKiK chroni się tajemnicę przedsiębiorstwa.
Definicja tajemnicy przedsiębiorstwa – art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji – „Przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.”
Inne tajemnice to tajemnice ochronione na podstawie ustaw: prawo bankowe, o ochronie informacji niejawnych.
Realizacja zasady ochrony tajemnicy
Sąd jest zobowiązany do zapewnienia ochrony przed drugą stroną wiadomości stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa, które były przedmiotem postępowania przed Prezesem Urzędu.
Sąd działając z urzędu lub na wniosek strony może
także ograniczyć stronom prawo wglądu do
materiału dowodowego znajdującego się w aktach
sprawy sądowej, gdyby udostępnienie materiału
groziło ujawnieniem tajemnicy przedsiębiorstwa
lub innych chronionych tajemnic.
Realizacja zasady ochrony tajemnicy
Wyjątkowo sąd może postanowieniem zezwolić na ujawnienie stronie postępowania sądowego informacji chronionych, jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące warunki:
1. zmieniły się istotnie okoliczności będące podstawą wydania przez Prezesa Urzędu postanowienia ograniczającego prawo wglądu do materiału dowodowego załączonego przez strony do akt sprawy,
2. strona, której tajemnica przedsiębiorstwa jest chroniona, wyraziła zgodę.
Dostęp do dokumentów – co do zasady wyłącznie za pisemną zgodą przedsiębiorcy lub osoby zarządzającej.
Uzyskane z naruszeniem ograniczeń kopie dokumentów nie mogą stanowić dowodu.
Apelacja i skarga kasacyjna
Postępowanie przed SOKiK jest dwuinstancyjne – od wyroku sądu I instancji przysługuje apelacja.
Apelacja może być wniesiona od każdego wyroku wydanego przez SOKiK rozpoznającego odwołanie.
Skarga kasacyjna od orzeczenia sądu drugiej
instancji przysługuje niezależnie do WPZ.
M A R S Z A Ł K O W S KA - K R Z E Ś E . ( R E D . ) , K O D E K S P O S T Ę P O WA N I A C Y W I L N E G O.
K O M E N TA R Z , WA R S Z AWA 2 0 1 7 , L E G A L I S B E C K O N L I N E .
