Materiały pomocnicze do ćwiczeń z przedmiotu:
Ogrzewnictwo, wentylacja i klimatyzacja II. Klimatyzacja
Rozdział 1
Podstawowe własności powietrza jako nośnika ciepła
mgr inż. Agnieszka Sadłowska-Sałęga
Materiały pomocnicze do klimatyzacji.
Wstęp
Właściwym zadaniem wentylacji i klimatyzacji jest stworzenie i utrzymanie wewnątrz po- mieszczeń takich warunków mikroklimatycznych, które zapewniłyby po pierwsze – dobre samopo- czucie ludzi, po drugie – były odpowiednie dla procesów produkcyjnych i wytwarzanych produk- tów. Aby to zadanie mogło być wykonane, urządzenia te muszą być prawidłowo wymiarowane z punktu widzenia obciążeń (gazowych, parowych, cieplnych i innych), jak również regulowane w ciągu całego roku. Wydajność urządzenia jest ustalana na podstawie obciążeń maksymalnych.
Ponieważ zakres urządzenia wentylacyjnego jest zależny od czynników powodujących zmia- nę stanu powietrza w pomieszczeniu, należy dążyć w miarę możności do uporządkowania procesów technologicznych i poprawnego rozwiązania budynku przy współpracy z technologiem i architek- tem.
Materiały pomocnicze do klimatyzacji. Rozdział 3
1 Podstawowe właściwości powietrza jako nośnika ciepła
W technice klimatyzacyjnej podstawowym nośnikiem energii jest powietrze wilgotne, które definiowane jest jako jednorodna mieszanina powietrza suchego oraz zawartej w nim wody, która może znajdować się w stanie gazowym, ciekłym lub stałym.
Zarówno powietrze suche jak i para wodna w nim zawarta znajdują się „pod niskim ciśnie- niem”. Zatem można je traktować jako mieszaninę doskonałą.
Aby należycie zrozumieć i interpretować procesy uzdatniania powietrza zachodzące w klima- tyzacji niezbędna jest znajomość podstawowych parametrów opisujących powietrze wilgotne.
1) Zawartość wilgoci (x):
];
kg kg [
p.s.1
g w
m
x m (1.1)
gdzie:
mg – masa powietrza suchego, [kg];
mw – masa wody, [kg].
2) Ciśnienie cząsteczkowe pary wodnej (pw):
; Pa]
[ 622
0, x
x pw pa
(1.2)
gdzie:
pa – ciśnienie całkowite powietrza wilgotnego, [Pa];
x – zawartość wilgoci, [gkgp.s.–1
].
3) Wilgotność względna ():
% 100
pw,n pw
m
m (1.3)
gdzie:
mpw – rzeczywista masa pary wodnej w powietrzu, [kg];
mpw,n – masa pary wodnej w powietrzu nasyconym, [kg].
Materiały pomocnicze do klimatyzacji. Rozdział 3
4) Entalpia właściwa powietrza wilgotnego (ha):
1 [kJkg1];
x g pw
a h h x h
h (1.4)
gdzie:
hg – entalpia właściwa powietrza suchego, [kJkg–1];
hpw – entalpia właściwa pary wodnej zawartej w powietrzu, [kJkg–1];
x – zawartość wilgoci w powietrzu, [gkgp.s.
–1];
];
kg kJ [
1
c t
hg g g (1.5)
];
kg kJ [
1
o pw pw
pw r c t
h (1.6)
gdzie:
cg – średnieciepło właściwe powietrza suchego, [kJkg–1K–1];
cpw – średnie ciepło właściwe pary wodnej, [kJkg–1K–1];
tg – temperatura powietrza suchego, [C].
W technice klimatyzacyjnej przyjęto, że stanem odniesienia przy obliczeniach entalpii właściwej powietrza wilgotnego (w którym funkcja ta przyjmuje wartość 0) będzie powietrze suche o temperaturze 0C oraz woda w stanie ciekłym również o temperaturze 0C.
Entalpia właściwa powietrza wilgotnego przy stałym ciśnieniu oraz temperaturze ta
(ta = tg = tpw), w zależności od wartości wilgotności względnej, wyrażana jest następującymi za- leżnościami:
a) dla φ 1,0 (obszar powietrza nienasyconego)
[kJ kg 1];0
1
c t c t r x
ha, , g a pw a o (1.7)
b) dla φ > 1,0 (obszar mgły)
w obszarze mgły powietrze wilgotne dla temperatur ta > 0C zawiera dodatkowo mgłę wodną o entalpii właściwej:
];
kg kJ [
1
w a
mw c t
h (1.8)
gdzie:
cw – średnie ciepło właściwe wody, [kJkg–1K–1],
Materiały pomocnicze do klimatyzacji. Rozdział 3
Zatem:
[kJ kg 1];0 0 1
n a
w
n o a pw a g C
; t , a;
x x t c
x r t c t c h
(1.9)
w obszarze mgły powietrze wilgotne dla temperatur ta 0C zawiera mgłę lodową (szadź) o entalpii właściwej:
[kJkg1];
L L a
ml r c t
h (1.10)
gdzie:
cL – średnie ciepło właściwe lodu, [kJkg–1K–1], rL – ciepło właściwe krzepnięcia wody, [kJkg–1], Zatem:
[kJ kg 1];0 0 1
n a
L L
n o a pw a g C
; t , a;
x x t c r
x r t c t c h
(1.9)
W praktyce inżynierskiej do obliczeń entalpii powietrza wilgotnego (bez użycia tablic psychrometrycznych) stosowane być mogą wzory przybliżone:
a) dla powietrza suchego [16]:
w zakresie temperatury 0 ÷ 60C
];
kg kJ [ 026 0 007
1 1
, t ,
hg g (1.10)
w zakresie temperatury –10 ÷ 0C
];
kg kJ [ 005
1 1
g
g , t
h (1.11)
b) dla pary wodnej (dla temperatur z zakresu 0 ÷ 60C) z zależności [16]:
].
kg kJ [ 84 1
2501 1
, t
hpw pw (1.12)
Zatem entalpię powietrza wilgotnego dla temperatur wyższych od 0C obliczyć można z nastę- pującej zależności
1007 0026
2501184
[kJkg1]; , t , , t x
ha a a (1.13)