Z CAŁEGO KRAJU
PROBLEMY KRYMINALISTYKI 218 45
Nowy środek do kontrastowania
krwawych śladów linii papilarnych
doczne przy fotografowaniu po wzbu dzeniu fluorescencji przy użyciu zielo nego światła 530 nm (np. kryminalisty czny oświetlacz halogenowy MULTI- KOLOR 5) i zastosowaniu czerwone go filtru przed obiektywem (np. Kodak Wratten 25), film czarno-biały.
W laboratorium KWP w Katowicach przeprowadzono próby zastosowania czerwieni węgierskiej do kontrastowa nia śladów pozostawionych krwią na podłożu kolorem przypominającym krew. Ślady krwawe pozostawiono na czerwono-białej, papierowej etykiecie butelki plastykowej po coca-coli oraz na powierzchni plastikowej ostrzałki do ołówków koloru czerwonego. Ślady pozostawione na ostrzałce były prawie niewidoczne nawet przy oświetleniu ukośnym.
Naniesione ślady sfotografowano przed kontrastowaniem, po kontrasto waniu i po przeniesieniu na białą folię Bardzo często, podczas oględzin
miejsc zdarzeń, mamy do czynienia ze śladami linii papilarnych naniesionymi substancją koloru brunatnego. Ślady te mogą być naniesione krwią sprawcy lub przez sprawcę krwią ofiary. Należy je zabezpieczyć metodąfotograficzną, a następnie jeżeli istnieje możliwość, zabezpieczyć wraz z podłożem. Doty chczas w przypadku słabo widocz nych śladów linii papilarnych naniesio nych krwią w celu skontrastowania stosowano alkoholowy roztwór benzy dyny, ninhydrynę w areozolu i roztwór Amido Black.
Aktualnie na rynku pojawił się nowy środek do kontrastowania śladów linii papilarnych naniesionych krwią. Pro dukt ten opracowała Eva lvany oraz Attila Lenart z Miskolca i nosi on na zwę czerwień węgierska. Rozprowa dzany jest przez firmę BVDA z Holan dii.
Z artykułu pod tytułem „Fluorescing traces in blood Utopia or Reality” napi sanego przez M.J.M. Velders, Scene of Crime Officer Politie Regie Brabant Zuid - Oost Eindhoven i Jan N. Zonjee BVDA International bv Amsterdam wy nika, że wszystkie badania były wyko nane na powierzchniach gładkich i nie- chłonnych. Barwienia dokonywano zwykle po utrwaleniu śladu 2% roztwo rem kwasu 5-sulfa-salicylowego (przez rozpylenie). Przeprowadzone badania wykazały, że czerwień wę gierska daje lepsze rezultaty od doty chczas stosowanych barwników do kontrastowania śladów linii papilar nych i spodów obuwia naniesionych krwią.
Czerwień węgierska jest stosowana w dwóch rodzajach roztworów meta nolowym i wodnym. Nanoszona jest za pomocą spryskiwacza, a po około 1 min nadmiar barwnika spłukiwany jest wodą. Następnie można, po osu szeniu powierzchni, wywołać
skontra-Ryc. 2. Ślad linii papilarnych naniesiony krwią na etykiecie butelki po coca-coli po skontrastowaniu czerwienią węgierską. Zdjęcie wykonano w świetle oświetlaczy halogenowych z zestawu Hensel z za stosowaniem filtru jasnozielonego nr 6
Fig. 2. Finger inark in blood on Coca-Cola bot tle tabel contrasted with Hitngarian Red. Photograph laken in halogen light froin Hensel set with application of light green No. 6 filier
stowany ślad za pomocą żelatynowe go wywoływacza BVDA (biała folia że latynowa - nr kat. B-15000, którą po zostawia się na 15-30 minut na śla dzie - należy uważać, aby pęcherzyki powietrza nie dostały się pod powierz chnię folii). Barwnik przeniesiony zo- staje na warstwę żelatynową folii. Ślad przeniesiony na folię należy sfotogra fować w ciągu kilku godzin po wywo łaniu, ponieważ wywołanie żelatyno we nie jest procesem trwałym. Barw nik powoli rozprzestrzenia się do we wnątrz oraz na powierzchni warstwy żelatynowej folii, powodując, iż obraz śladu z czasem stanie się mniej wyraźny. Wywołanie śladu nie powo duje zniszczeń, może być powtarzane w razie potrzeby, po barwieniu śladu czerwienią węgierską, którą również można stosować kilkakrotnie. Ślady przeniesione na folię białego wywoły wacza żelatynowego są najlepiej
wi-Ryc. 1. ślad linii papilarnych naniesiony krwią na etykiecie butelki po coca-coli. Zdjęcie wykonano w świetle oświetlaczy halogenowych z zestawu Hen sel
Fig. 1. Finger inark in blood on Coca-Cola botlle label. Photograph laken in halogen light front Hensel set
Z CAŁEGO KRAJU
[T
Wnioski
48
PROBLEMY KRYMINALISTYKI 218larnych jest wystarczająca do badań identyfikacyjnych, w związku z powy ższym zrezygnowano z przenoszenia śladu na białą folię i fotografowania go z wykorzystaniem fluorescencji.
1. Przeprowadzone w laboratorium kryminalistycznym badania potwier dziły, że czerwień węgierska jest bar dzo dobrym środkiem do kontrastowa nia krwawych śladów linii papilarnych naniesionych na podłożach gładkich i niechłonnych.
2. Kontrastowanie krwawych śla dów linii papilarnych na papierach sprawia, iż czerwień węgierska jest absorbowana przez podłoże. Wywoła nie skontrastowanego śladu linii papi larnych na białej folii żelatynowej po woduje przeniesienie na mą odczynni ka z linii papilarnych i z podłoża, przez co zmniejsza się czytelność śladów linii papilarnych.
Na papierach bardzo dobrej jakości, o małej absorpcji, czerwień węgierska dobrze kontrastuje krwawe ślady linii papilarnych, natomiast na papierach średniej i gorszej jakości (o większej ■’ /
żelatynową nr kat. B-15000 BVDA - w
świetle widzialnym oraz po wzbudze niu fluorescencji na folii - ryc. 1,2, 3, 4, 5, 6.
Krwawe ślady linii papilarnych na ostrzałce, po wywołaniu na białą folię żelatynową, powtórnie skontrastowa- no czerwienią węgierską, przeniesio no na białą folię, sfotografowano w
świetle widzialnym.
Ponadto czerwień węgierską stoso wano również na miejscu oględzin. Przykładem może być ślad linii papi larnych naniesiony substancją koloru brunatnego na podłożu metalowym emaliowanym, białym, który po sfoto grafowaniu w świetle widzialnym (film czarno-biały, małoobrazkowy Foma- pan 100) poddano działaniu (ze spry- skiwacza) roztworu czerwieni węgier skiej. Spowodowało to natychmiasto we skontrastowanie śladu linii papilar
nych. Ślad ten ponownie sfotogra
fowano w świetle widzialnym (film czarno-biały, małoobrazkowy Foma- pan 100). Jakość tego śladu linii
papi-Ryc. 6. Ślad linii papilarnych skonlrastowany czer wienia węgierską na plastykowe) ostrzałce ołówków po przeniesieniu na białą folię żelatynową nr kat B-15000 BVDA Zdjęcie wykonano w świetle 530 nm oświetlacza Multikolor 5 z zastosowaniem filtru czerwonego nr 583 tegoż zestawu
Fig. 6. Finger tunik contrasted willi Hnngarian Red on phfitic pencil sharpener hflcd on wliilegelalinefoilNocat. B-15000 BVDA. Pholograph taken in 530 nin lighi front Multikolor 5 willi No. 583 red filier
Ryc. 5. Ślad linii papilarnych skonlrastowany czer
wienią węgierską na plastikowej ostrzałce ołówków, po przeniesieniu na białą folię żelatynową nr kat B 15000BVDA Zdjęcie wykonano w świetle oświet laczy halogenowych z zestawu Hcnsel
Fig. 5. Finger niark contrasted willi Hnngarian Red on
plasticpcncilsharpenerliflcdon wliilegelalinefoilNocat. B-15000 BVDA Pholograph taken in halogen lighi from
Hcnsel set Ryc. 3. Ślad linii papilarnych naniesiony krwią na
etykiecie butelki po coca-coli po skontraslowaniu czerwienią węgierską. Zdjęcie wykonano w świetle oświetlaczy halogenowych z zestawu Hcnsel z za stosowaniem filtru czerwonego nr 583 z zestawu Multikolor 5
Fig. 3. Finger niark in bloodon Coca-Cola bot tle tabel aft er
conlrasting willi Hnngarian Red. Pholograph taken in
halogen lighi from Hcnsel set willi red filier No 583
Midhkolor 5 I111|l I II|II1I
W*'
• V* /< . tI
-
W-I
-
■ n
l
■■
W?
- ’' > <■cg'-'*.
TpTi i |i i nRyc. 4. Ślad linii papilarnych naniesiony krwią na etykiecie butelki po coca-coli po skontraslowaniu czerwienią węgierską. Zdjęcie wykonano w świetle
oświetlacza Multikolor 5 z zastosowaniem filtru
czerwonego nr 583 tegoż zestawu
Fig. 4. Finger niark ni blood on Coca-Cola bollle label
contrasted willi Hnngarian Red Pholograph taken in
lighi from Midhkolor 5 willi No. 583 red filier
-Z CAŁEGO KRAJU
SUMMARYPROBLEMY
KRYMINALISTYKI 21849
Kompleksowe wykorzystanie
komputera w trakcie
Zygmunt Stecz Zenon Flak Andrzej DelijewskiDotychczas, w piśmiennictwie fa
chowym, ukazało się kilka publikacji
dotyczących zastosowania komputera w laboratorium kryminalistycznym.
Bez mała wszystkie one skupiały się
jednak na rozwiązaniach sprzęto wych, rozbudowie istniejącej bazy o urządzenia związane z komputerem. Brak jest natomiast opracowań zajmu jących się wykorzystaniem możliwości komputera i urządzeń peryferyjnych w poszczególnych działach badań kryminalistycznych, porównaniem metodyki pracy, wykazaniem wad i za let związanych z wykorzystaniem tego urządzenia.
Zazwyczaj komputer wykorzysty
wany jest jedynie jako doskonalsza
wersja maszyny do pisania, połączo
nej z kserokopiarką, co umożliwia wy
konywanie sprawozdań o wyższej
estetyce oraz w bogatszej, niż dotych
czas, szacie graficznej z ilustracjami wkomponowanymi w tekst.
Taki, a nie inny sposób wykorzysta nia komputera spowodowany jest wie
loma przyczynami, często niezależny
mi od eksperta. Podstawową jest brak
resortowych szkoleń z zakresu kom
puteryzacji, które umożliwiałyby za
znajomienie się z nowymi tendencjami
rozwojowymi, zarówno samego sprzę tu, jak i oprogramowania. Drugą z przyczyn jest brak dostatecznej wie dzy z zakresu możliwości stwarzanych przez posiadany sprzęt komputerowy. Kolejnym istotnym elementem opóźniającym komputeryzację labora
toriów jest chroniczny brak środków
finansowych, nie tylko na zakup nowe
go sprzętu komputerowego o odpo
wiednich parametrach i niezbędnego oprogramowania, ale nawet na nie wielką modernizację urządzeń już po
siadanych. W słupskim laboratorium od dwóch lat realizowany jest (w miarę dopływu środków uzyskiwanych dzięki realizacji płatnych zleceń) komplekso wy plan komputeryzacji wydziału. Aktualnie laboratorium dysponuje na stępującym sprzętem komputerowym: - dwiema jednostkami centralnymi klasy 486DX (66 i 133 MHz) z pamię cią RAM 16 i 12 MB,
- skanerem Dextra DF-1200T+ - jednoprzebiegowym, pracującym w trybie dwutonowym, o skali szarości (256 odcieni) lub True Color, i maksy
malnej rozdzielczości 2400 dpi (inter polowana, optyczna do 1200 dpi),
- kartą wideo Video Blaster SE-100
- pracującą w trybie 256 kolorów, w której maksymalna wielkość obrazu wynosi 752 x 570 pikseli,
- drukarką laserową HP Laser Jet
4P o maksymalnej rozdzielczości dru ku, wynoszącej 600 dpi.
Obie jednostki pracują w systemie Windows 95. Podstawowym oprogra mowaniem wykorzystywanym w pracy ekspertów są między innymi:
- MS Word 7.0 - redagowanie eks pertyz i materiału poglądowego
- oprogramowanie karty wideo, umożliwiające współpracę ze źródłem obrazu analogowego (kamerą) pole
gającą przede wszystkim na zapisy waniu obrazu z kamery do pliku,
- Micrografx Picture Publisher 5.0, U-Lead Finishing Touch - oprogramo wanie służące do cyfrowej obróbki za pisanych obrazów (pochodzących z
kamery lub ze skanera).
Dzięki wyposażeniu jednego z kom puterów w kartę wideo możliwe jest przetworzenie obrazu analogowego na postać cyfrową i dalsza jego kom puterowa obróbka. Źródłem obrazu
wykonywania ekspertyzy
traseologicznej
absorpcji) często powoduje rozmycie śladu i całkowitą absorpcję odczynni ka przez podłoże. Sprawia to, iż skon- trastowane linie papilarne są nieczy telne, dlatego nie zaleca się kontrasto wania krwawych śladów linii papilar nych na takich podłożach.
3. Zaletą stosowania czerwieni wę gierskiej jest możliwość przeniesienia śladu na białą folię żelatynową (nr kat. B-15000 firmy BVDA) i fotografowanie
w warunkach laboratoryjnych.
4. Powtarzanie przenoszenia skon- trastowanych śladów linii papilarnych na białą folię żelatynową, po ich po nownym kontrastowaniu czerwienią węgierską, jest możliwe, ale jakość przenoszonych śladów jest coraz gor sza.
Recently, a new reagent for contrast- ing finger marks in blood called Hungarian Red has been introduced on the market. Experiments carried out in the Voivodship Command of the Police Forensic Laboratory in Ka towice revealed that the reagent gives excellent results in contrasting finger marks in blood on nonporous and non-absorbent surfaces. With paper background of high ąuality and Iow absorbent materia! good results were also obtained. As regards medium and poor ąuality Iow absorbent papers, application of Hungarian Red causes blurring of the tracę and fuli absorption of the reagent by the bac- ground. An unąuestionable advan- tage of Hungarian Red is the fact that traces treated with this Chemical can be lifted on white gelatinefoil (No. cat. B-15000, BVDA) and subseąuenty photographed in a laboratory. !t is ecessary to mention that Hungarian Red is used successfully by finger- print experts from Wrocław Labora tory at scenes of crime.