Wiedzieli, że mnie nigdy nie zobaczą - Halina Mankiet - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

HALINA MANKIET

ur. 1936; Rawa Mazowiecka

Miejsce i czas wydarzeń Rawa Mazowicka, II wojna światowa

Słowa kluczowe Rawa Mazowiecka, II wojna światowa, Holocaust, getto w Rawie Mazowieckiej, Żydzi w Rawie Mazowieckiej, rodzina, dzieciństwo, ukrywanie się żydów w czasie II wojny

światowej, pomoc żydom w okresie II wojny światowej, rodzina Leszczyńskich, Leszczyńscy (rodzina), Fangrat (rodzina), rodzina Fangrat, Głuchów

Wiedzieli, że mnie nigdy nie zobaczą

Wyjechałam w listopadzie, wieczorem, ciemno już było zupełnie. Nazajutrz Zofia przyjechała do getta, bo ojciec obiecał, że da [jej] coś wartościowego [za pomoc]. Co miał mój ojciec? Miał skóry, grube zelówki, [te artykuły] miały dużą wartość w Polsce.

Obiecał jej, że to jej da oraz biżuterię. Przyjechała, nie ma getta, zostało zlikwidowane w nocy. Także to jest los. Zdążyłam wyjść. Byłam jedynaczką, byłam przygotowana na [odejście], ale co przeżyli moi rodzice, którzy oddali jedyne dziecko na przechowanie i wiedzieli, że mnie nigdy nie zobaczą. Co przeżyli? To mi się teraz czasami, w głowie ciągle powtarza, straszna rzecz. Teraz jak mam swoich synów i wnuki, to mogę rozumieć co to znaczy.

Data i miejsce nagrania 2017-12-04, Bat Jam

Rozmawiał/a Tomasz Czajkowski

Transkrypcja Marta Tylus

Redakcja Weronika Prokopczuk