j. polski, 25.05. kl. 4
Temat: Do czego potrzebny jest przyimek?
Poznamy dzisiaj część mowy, która nerozerwalnie połączona jest z rzeczownikiem.
Przyimek – część mowy, która pomaga określić miejsce lub czas, łączy się z rzeczownikiem, np.:
Do domu, do szkoły, do mamy;
Na dachu, na placu, na przerwie;
Od drzwi, od godziny, od rana;
Za szkołą, za drzewem, za stołem Przy ratuszu, przy tobie, przy drzwiach, Po południu, po lekcjach, po obiedzie
Przyimki nie odmieniają się, nie mają samodzielnego znaczenia, Sam nic nie znaczy, dopiero, gdy połączymy go z rzeczownikiem , np. wskaże na miejsce (na stole).
Weźmy dowolny rzeczownik, np. stół. Z tym rzeczownikiem połączy się wiele przyimków.
Powstaną wtedy wyrazenia przyimkowe. Wyrazenie przyimkowe = przyimek + rzeczownik Nad stołem ze stołu
obok stołu o stole przy stole zza stołu ponad stołem za stołem pod stołem koło stołu przed stołem
Przyimki mogą się ze sobą łączyć i powstają wtedy przyimki złożone, np.:
Zza (z+za)
Sponad (z+po+nad) Około (o+koło) Sprzed (z+przed)
Spomiędzy (s+po+między), itd.
Zadanie.
Uzupełnij podane powiedzenia następującymi wyrażeniami przyimkowymi:
za zębami, w worku, w płot, na głowie, w nosie, na skrzydłach, spode łba, pod psem
1.Mieć muchy ... . 2.Patrzeć ... . 3.Trafić jak ... . 4.Pogoda ... . 5.Lecieć jak ... . 6.Trzymać język ... . 7.Stawać ... . 8.Kupić kota ... . Do podanych wyrazów dobierz właściwy przyimek z nawiasu:
... wodą ... mną (pod, pode)
... nami ... wszystkim (przed, przede) ... kolegi ... mnie (bez, beze)
... domu ... władzy (w, we) ... stołem ... mną (nad, nade) . ... braćmi ... sobą (z, ze) ... lady ... łba (spod, spode)
Uzupełnij zdania odpowiednimi przyimkami: na, w, do, dla Narzędzia przechowujemy…. magazynie.
Potrzebna od zaraz opiekunka …. dzieci.
….kogo wysłaleś życzenia?
Kupimy ten upominek …. cioci.
Dyrektor jest …. budynku.
Towary rowno ulożono…. półkach.
Mieszkam ….. nowym osiedlu.