Historia, poziom edukacyjny III, klasa I Przechodniu, idź i powiedz Sparcie...
Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris – portal wiedzy dla nauczycieli"
współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
1
Scenariusz zajęć dla uczniów klasy I (III etap edukacyjny)
Temat Przechodniu, idź i powiedz Sparcie...
Cele Uczeń:
1. Umiejscawia w czasie i porównuje system sprawowania władzy oraz organizację społeczeństwa w Sparcie i Atenach peryklejskich. (4.2) 2. Dostrzega zmiany w życiu społecznym. (I)
3. Sytuuje w czasie wydarzenia, zjawiska i procesy historyczne. (I)
Wykaz nabywanych umiejętności
1. Poprawne posługiwanie się pojęciami: polis, demokracja ateńska, obywatel, periojkowie, heloci, cudzoziemcy, niewolnicy, wychowanie spartańskie, hoplita, falanga.
2. Wskazywanie na mapie i omawianie położenia geograficznego starożytnej Grecji.
3. Opisywanie założeń ustrojowych starożytnych greckich polis na przykładzie Aten i Sparty.
4. Porównywanie wychowania spartańskiego ze współczesnym.
Metody 1. Podające (wykład, wyjaśnianie).
2. Poszukujące (dyskusja)
3. Problemowa (samodzielne dochodzenie do wiedzy).
Formy 1. Praca z całą grupą.
2. Praca dzieci w grupach.
3. Praca indywidualna.
Środki dydaktyczne 1. Karta pracy pt. „Mapa” (wersja 1 i 2).
2. Atlasy historyczne, podręczniki do historii.
3. Komputery osobiste z dostępem do internetu.
4. Ćwiczenie interaktywne pt. „Wychowanie w Sparcie”.
5. Karta pracy pt. „Wychowanie w Sparcie”.
6. Ekran interaktywny pt. „Bitwa pod Termopilami”.
7. Ekran interaktywny pt. „Ustrój Sparty”.
8. Karta pracy pt. „Ustrój Sparty”.
9. Ćwiczenie interaktywne pt. „Ustrój Sparty i Aten”.
10. Arkusze papieru, farby, kredki, flamastry itp.
Historia, poziom edukacyjny III, klasa I Przechodniu, idź i powiedz Sparcie...
Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris – portal wiedzy dla nauczycieli"
współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
2 Proponowany czas
zajęć
90 minut
Opis sposobu realizacji
1. Powitanie uczniów.
Nauczyciel przypomina uczniom informacje na temat warunków naturalnych panujących w starożytnej Grecji, cech wyróżniających państwo greckie spośród innych oraz najważniejszych polis w czasach starożytnej Grecji.
2. Nauczyciel zadaje pytanie:
W jakim czasie na mapie starożytnego świata pojawiła się Sparta? Podajcie najważniejsze daty dla tego polis:
czas pojawienia się Sparty, powstanie Związku Peloponeskiego, udział w wojnach oraz poddanie się Rzymowi.
Uczniowie wspólnie z nauczycielem i w oparciu o podręcznik podają daty:
‒ powstanie Sparty – IX w. p.n.e.;
‒ powstanie Związku Peloponeskiego – 550 r. p.n.e.;
‒ udział Sparty w wojnach persko-greckich – V w. p.n.e.;
‒ podbicie Sparty przez Rzym – II w. p.n.e.
3. Karta pracy pt. „Mapa”.
Nauczyciel wyświetla na tablicy mapę. Rozdaje uczniom wydrukowane kopie. Poleca im, aby zaznaczyli na mapie (korzystając z atlasów) Spartę, Ateny, Lakonię
i Termopile.
4. Ćwiczenie interaktywne pt. „Wychowanie w Sparcie”.
Nauczyciel wygłasza krótki wykład na temat
wychowania w Sparcie. Następnie wyświetla na tablicy ćwiczenie – tekst do uzupełnienia dotyczący tego zagadnienia. Uczniowie podają uzupełniają tekst na tablicy interaktywnej.
Dodatkowe polecenie: Przepiszcie uzupełniony tekst do zeszytu.
Indywidualizacja nauczania uwzględniająca specjalne potrzeby edukacyjne
Karta pracy została przygotowana w wersji trudniejszej (bez konturów i oznaczeń) oraz łatwiejszej (z konturami i oznaczeniami miast).
Wersja 2 (łatwiejsza) jest przeznaczona dla uczniów z dysfunkcjami, którzy mogą mieć problemy z wykonaniem tego zadania.
Uczniowie z trudnościami w czytaniu i pisaniu otrzymują wydrukowany tekst
i zaznaczają w nim brakujące wyrazy (karta pracy
pt. „Wychowanie w Sparcie”).
Historia, poziom edukacyjny III, klasa I Przechodniu, idź i powiedz Sparcie...
Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris – portal wiedzy dla nauczycieli"
współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
3 5. Nauczyciel podaje temat do dyskusji:
Jakie różnice a jakie podobieństwa widzicie między współczesnym a spartańskim wychowaniem? Czy istnieją cechy wychowania spartańskiego, które mają rację bytu w dzisiejszych czasach?
6. Uczniowie w poprzednim zadaniu powinni podkreślić ważną rolę wyszkolenia wojskowego w wychowaniu Spartan. Nauczyciel prosi ich o wyszukanie w internecie i innych dostępnych źródłach podobizny żołnierza spartańskiego oraz informacji na jego temat, a także o wyjaśnienie pojęć: hoplita, falanga oraz zwrotów:
„wrócić z tarczą” lub „wrócić na tarczy”.
7. Ekran interaktywny pt. „Bitwa pod Termopilami”.
Nauczyciel prezentuje uczniom tekst i nagranie audio na temat bitwy pod Termopilami. Odsyła uczniów do poszukania dodatkowych informacji na ten temat w internecie i innych dostępnych źródłach. Uczniowie wysnuwają wniosek, że tylko żołnierze wychowani w Sparcie byli zdolni do takiego prowadzenia walki i takiego oddania Ojczyźnie. Zauważają, że tekst:
„Przechodniu, idź i powiedz Sparcie, żeśmy tu wszyscy polegli posłuszni jej prawom” wiąże się z tematem lekcji.
8. Ekran interaktywny pt. „Ustrój Sparty”.
Nauczyciel zadaje pytanie: Jak opiszecie ustrój Sparty?
Uczniowie szukają informacji w internecie
i w podręczniku (praca w parach). Budują swobodne wypowiedzi, a następnie uzupełniają tekst wyświetlony na tablicy interaktywnej.
Dodatkowe polecenie nauczyciela: Przepiszcie uzupełniony tekst do zeszytu.
9. Nauczyciel zadaje uczniom pytania:
‒ Kto sprawował władzę w starożytnej Sparcie i Atenach?
‒ Kto posiadał prawa obywatelskie w wymienionych polis? Wymień różnice ustrojowe między nimi.
Uczniowie przypominają sobie cechy ustroju Aten peryklejskich, podają także wyszukane cechy ustroju Sparty.
10. Ćwiczenie interaktywne pt. „Ustrój Sparty i Aten”.
Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej ćwiczenie,
Uczniowie z trudnościami w czytaniu i pisaniu otrzymują wydrukowany tekst
i zaznaczają w nim brakujące wyrazy (karta pracy
pt. „Ustrój Sparty”).
Historia, poziom edukacyjny III, klasa I Przechodniu, idź i powiedz Sparcie...
Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris – portal wiedzy dla nauczycieli"
współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
4 w którym uczniowie decydują, czy dane stwierdzenie na temat ustroju Sparty i Aten jest prawdziwe, czy fałszywe.
Dodatkowe polecenie: Przepisz do zeszytu prawdziwe informacje na temat ustroju Sparty i Aten.
11. Uczniowie w 3-osobowych grupach przygotowują plakat zapraszający na dni otwarte spartańskiej szkoły.
Po zakończeniu pracy prezentują swoje plakaty.
12. Praca domowa:
Sporządź tabelkę, w której znajdzie się porównanie ustrojów politycznych Aten i Sparty.
Należy zwrócić uwagę na dobór osób w grupach
– uczniowie z dysfunkcjami powinni należeć do różnych grup tak, aby każdy z nich miał szansę na odniesienie sukcesu.
