ANTYCYPACJA W SPORCIE
dr.hab.prof. Sergii Iermakov
Gdańsk, 2022
AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I SPORTU IM. JĘDRZEJA ŚNIADECKIEGO
Władysław Kopaliński Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych http://www.slownik-online.pl/oslowniku.php
Antycypacja: wyprzedzający ruch skrętny, obrotowy tułowia w stronę mającej nastąpić
zmiany kierunku jazdy, ma pomóc nam ustawić się w kierunku, w którym chcemy jechać.
Słownik narciarski http://marilleva.freeski.travel/slownik-narciarski/
Antycypacja - ? wyprzedzanie, przewidywanie,
zakładanie czegoś jeszcze nie istniejącego; pogląd jeszcze
nie udowodniony, ale słuszny i znajdujący później swoje
potwierdzenie.
W strategii i w taktyce gry w tenisa ważną rolę odgrywa tzw. ANTYCYPACJA. Co to jest antycypacja? Na czym się opiera? Czym się charakteryzuje? I jakie są jej rodzaje?
Odpowiedzi na te pytania znajdują się w poniższym tekście.
1. Definicja i znaczenie antycypacji
Antycypacja oznacza przewidywanie przyszłej pozycji piłki zanim jeszcze rywal ją uderzy i wykorzystanie tej informacji do adekwatnej reakcji. Zawodnicy na najwyższym światowym poziomie w dużej mierze polegają na antycypacji. Statystyki wysokiej klasy meczów
pokazują, że:
- Aby przelecieć z jednej strony kortu na druga piłka potrzebuje przeciętnie 0,4 sekundy.
- Zawodnik potrzebuje od 0,3 do 0,5 sek. na wykonanie ruchu do piłki z pozycji wyjściowej.
Dlatego też wielokrotnie, aby zdążyć ustawić się do piłki, zawodnik musi antycypować uderzenie zanim ono nastąpi.
Istnieją dwa rodzaje antycypacji:
- Antycypacja całkowita: przewidywanie co przeciwnik zrobi w danej sytuacji.
- Antycypacja częściowa: przewidywanie czego przeciwnik nie zrobi.
Antycypacja częściowa jest bardzo użyteczna, ponieważ redukując liczbę możliwych wariantów, zawodnik może szybciej reagować na piłkę.
2. Na czym opiera się antycypacja?
Antycypacja opiera się na:
- Znajomości nawyków przeciwnika: różni przeciwnicy mogą mieć różne nawyki.
- Znajomości reakcji w typowych sytuacjach.
- Znajomości możliwych alternatyw, rozwiązań i wariantów
Definicja i znaczenie antycypacji Przykład: antycypacja w tenisie
Automatyczna ocena sytuacji
Antycypacja to też wypadkowa cech osobistych i wyrabianych od dziecka nawyków, doświadczenia, które powodują, że w głowie odbywa się
automatyczna ocena sytuacji. Pewne cechy nazywamy potocznie talentem, ale to nie jest przecież coś, czego nie można zdefiniować.
https://www.youtube.com/watch?v=1JzHszFllcw
Safin vs. Haas 2002 AO SF 5th set youtube.com
Automatyczna ocena sytuacji
Antycypacja to też wypadkowa cech osobistych i wyrabianych od dziecka nawyków, doświadczenia, które powodują, że w głowie odbywa się
automatyczna ocena sytuacji. Pewne cechy nazywamy potocznie talentem, ale to nie jest przecież coś, czego nie można zdefiniować.
https://www.youtube.com/watch?v=J8voIyM81zY
Roger Federer: Most Unbelievable Skill Moments!
youtube.com
Cristiano Ronaldo Many Different Ways to Dribble Opponents
Cristiano Ronaldo
https://www.youtube.com/watch?v=LWrnLBMmi6E
youtube.com
ANTYCYPACJA
RODZAJE I CECHY CHARAKTERYSTYCZNE ANTYCYPACJI Można wyróżnić różne rodzaje antycypacji:
RODZAJ CHARAKERYSTYKA
Antycypacja śledząca lub percepcyjna
Odnosi się ona do śledzenia toru lotu piłki po jej uderzeniu przez przeciwnika. Jest to
umiejętność przewidzenia zachowania piłki przed i po koźle, odczytania prędkości, wysokości, kierunku i rotacji nadlatującej piłki. Ważne jest by przy tym uwzględniać otoczenie, wiatr, nawierzchnię kortu, itp. Ten rodzaj antycypacji odgrywa rolę po uderzeniu piłki przez przeciwnika.
Antycypacja sytuacyjno- taktyczna
Nawykowe reakcje, tendencje taktyczne i schematy gry stosowane przez zawodników w określonych sytuacjach taktycznych oznaczają, że można przewidzieć co przeciwnik zrobi (całkowita) lub czego nie zrobi (częściowa). Obserwacja przeciwników pomaga wyszukać ich ulubione zagrywki.
Antycypacja sytuacyjno- geometryczna
Odczytywanie intencji przeciwnika wynikających z jego ustawienia na korcie. Wymaga to antycypacji percepcyjnej, sytuacyjnej, taktycznej i technicznej oraz wiedzy o procentowej skuteczności zagrań w odniesieniu do stref i kątów na korcie. Ten rodzaj antycypacji ma wpływ na ustawianie się na korcie (tzw. krycie kortu) – na osi poprzecznej: pozycja na dwusiecznej kąta możliwych zagrań rywala i na osi podłużnej: zbliżanie się do siatki w celu zagrania woleja – oraz praca nóg (naskok, pierwszy krok, bieg, powrót do pozycji wyjściowej). Jest to ciągły
proces spostrzegania – podejmowania decyzji – wykonania – oceny i zależy w dużej mierze od doświadczenia zawodnika. Tego rodzaju antycypacja występuje zazwyczaj przed trafieniem piłki przez rywala.
Antycypacja techniczna
Przewidywanie co przeciwnik zrobi (całkowita) i czego nie zrobi (częściowa) na podstawie obserwacji elementów techniki: równowagi, uchwytów, zamachu rakietą, ustawienia lub ruchów ciała, pracy nóg, podrzutu piłki, rodzaju uderzenia, itp. Ten rodzaj antycypacji ma miejsce zwykle przed trafieniem piłki przez rywala.
http://www.bodyinfo.pl/antycypacja-w-tenisie-co-to-takiego.a914
RODZAJ CHARAKERYSTYKA Zdolność orientacji czasowo – przestrzennej
umożliwia określenie pozycji ciała oraz jej zmian w trakcie ruchu całego ciała w przestrzeni i w czasie w odniesieniu do ustalonego pola działania (np. boiska, sali, przyrządu) lub poruszającego się obiektu (np.
partner, przeciwnik, piłka), łącząc w sobie
postrzeganie i działanie motoryczne( Raczek, Ljach, 1995).
W określonych sytuacjach wiodącą rolę przyjmują jednak inne sygnały np. dotykowe i procesy psychiczne jak np. antycypacja” (Raczek, Mynarski, Ljach, 2003).
Zdolność szybkiej reakcji odgrywa znaczną rolę w zespołowych grach sportowych. „Pozwala na szybkie zainicjowanie i wykonanie celowego, krótkotrwałego działania ruchowego na określony sygnał, w którym zaangażowane może być całe ciało lub jego części (…).
Zdolność ta w znacznym stopniu zależy od doświadczenia zawodnika oraz jego umiejętności antycypacji własnych czynności, współpartnerów i przeciwników (Starosta, 1994).
Zdolność sprzężenia (łączenia) ruchów „zapewnia celową organizację ruchów części ciała, prowadząc do integracji przestrzennych, czasowych i dynamicznych parametrów ruchu i podporządkowania zadaniu ruchowemu realizowanemu przez całe ciało (np.
powiązanie ruchów ramion, nóg i tułowia z piłkami)”, (Raczek, Ljach, 1995).
Istotną rolę odgrywają informacje kinestetyczne oraz optyczne, nie bez znaczenia jest także udział procesu antycypacji (Raczek, Ljach 1995).
https://ponadczasoweinfo.wordpress.com/category/zdolnosci-koordynacyjne/
Top 10 BULLET smashes from LEE ZII JIA
Badminton
https://www.youtube.com/watch?v=TRfVsjL0Fso
youtube.com
Tennis Roland Garros
Rafael Nadal vs Novak Djokovic - Semifinal Highlights | Roland-Garros 2021
https://www.youtube.com/watch?v=3bnmkMx2x_8
youtube.com
Table Tennis
Tomokazu Harimoto vs Hugo Calderano | WTT Cup Finals Singapore 2021 | MS | SF youtube.com
https://www.youtube.com/watch?v=0HArlv5I_QE
American Football
Steelers vs. Vikings Week 14 Highlights | NFL 2021 Highlights
https://www.youtube.com/watch?v=FIRnuLojSRs
youtube.com
TOP 5 PENALTY TAKERS IN FOOTBALL 2021
https://www.youtube.com/watch?v=SwxWUq73BHw
youtube.com
PENALTY
TOP 20 Most Creative Volleyball Actions in 2021
Volleyball Actions
https://www.youtube.com/watch?v=Ww0f7bDnJ7s
youtube.com
Grigor Dimitrow
Rok 2014 był dla Grigora Dimitrowa przełomowy. Tenisista
uważany za wybitny talent z przytupem wkroczył do światowej czołówki.
http://sportowefakty.wp.pl/tenis/552011/grigor-dimitrow-staram-sie-ulozyc-swoje-zycie-na-nowo
co mieć powinien stoper najwyższej klasy światowej:
dobre warunki fizyczne, spokój i opanowanie, zdolność
antycypacji boiskowej, umiejętnosć ustawiania się na placu gry, zmysł obserwacji przeciwnika.
http://www.seriea.pl/304338-czerwone-diably-skusza-de-vrija.html
Szybkie czytanie. Ćwiczenia na rozwój antycypacji.
http://www.styl-zycia.com.pl/ksiazki-ktore-warto-przeczytac/sprawny-umysl/szybkie-czytanie-dla-wytrwalych/
http://4cf.pl/project-anticipation/
Od 1 stycznia 2014 roku Uniwersytet w Trento uruchomi nową jednostkę: Katedrę UNESCO Systemów Antycypacyjnych. 4CF i kierownictwo powstającej katedry współpracują już przy realizacji projektu „Scoping Global/Local Anticipatory Capacities”. Głównym celem powołania katedry jest rozwój Dyscypliny Antycypacji, w tym rozwijanie systemów strategii i technik antycypacyjnych. Im bardziej kultura antycypacji będzie
rozpowszechniona, tym łatwiejsze okaże się wprowadzanie nastawionych na przyszłość strategii społecznych. W ten sposób, możliwa stanie się akumulacja dobrych praktyk i doświadczeń w zakresie studiów nad przyszłością oraz ich stosowania. Możliwe również będzie eksperymentowanie ze sposobami antycypacji, dopasowanymi do nowych szans i zagrożeń.
Смотреть в
http://horyzonty.eu/sites/default/files/foresight.pdf http://horyzonty.eu/download
Czytanie gry: siatkówka
Współczesna - nowoczesna siatkówka to bardzo szybka gra. Naukę czytania gry należy zaczynać już u podstaw. Trenerzy zwracają
uwagę, iż największym problemem drużyn zawodowych jest nauka czytania gry. Jak przekazać zawodnikom szczegóły czytania gry, na co zwrócić uwagę zawodników, jak ważna jest koncentracja na
każdym meczu?
Przewidywanie, odczytywanie oraz koncentracja pozwolą
zawodnikom "szeroko patrzeć" na poszczególne akcje na boisku.
Obserwując grę zawodników oraz drużyny przeciwnej możemy dostrzec wiele szczegółów które pozwolą przewidywać ruchy przeciwnika. Ta szczególna umiejętność jest bezcenna we współczesnej siatkówce.
Tomasz Wasilkowski
https://www.mlodziezowasiatkowka.pl/biblioteka-pilka-siatkowa-video/czytanie-gry-w-praktyce-video_31,4010.html
Warianty gry w piłkę siatkową:
1:12:2
3:34:4 - !!!
Przejawianie antycypacji wymaga specyficznej inteligencji ruchowej i umiejętności taktycznego myślenia. Bez nich niemożliwe jest
osiągnięcie wysokiego poziomu.
Piłkarze muszą bardzo antycypować, gdzie spadnie piłka.
??? - nie ma talentu antycypacji.
W uczeniu się motorycznym pierwszoplanową rolę poczynają odgrywać intelekt, świadomość i procesy antycypacji.
Predyspozycje motoryczne: koordynacyjna – wzrokowo ruchowa orientacja przestrzenna, równowaga, czas reakcji i antycypacja.
Czytanie gry
Współczesna - nowoczesna siatkówka to bardzo szybka gra.
Naukę czytania gry należy zaczynać już u podstaw.
Trenerzy zwracają uwagę, iż największym problemem drużyn zawodowych jest nauka czytania gry.
Jak przekazać zawodnikom szczegóły czytania gry, na co zwrócić uwagę zawodników, jak ważna jest koncentracja na każdym
meczu?
Przewidywanie, odczytywanie oraz koncentracja pozwolą
zawodnikom "szeroko patrzeć" na poszczególne akcje na boisku.
Obserwując grę zawodników oraz drużyny przeciwnej możemy dostrzec wiele szczegółów które pozwolą przewidywać ruchy przeciwnika.
Ta szczególna umiejętność jest bezcenna we współczesnej siatkówce.
Tomasz Wasilkowski
https://www.mlodziezowasiatkowka.pl/biblioteka-pilka-siatkowa-video/czytanie-gry-w-praktyce-video_31,4010.html