ZESZYTO NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ Seria: GÓRNICTWO z. 122
1983 kol. 742
Stefan MUSIOŁ Andrzej KACZMARCZYK Antoni MOTOCZKA
MIARA SKŁONNOŚCI WĘGLA DO TĄPAjS PRZY OBCIĄŻENIU DYNAMICZNYM
Streszczenie: W artykule przedstawiono wyniki badań nad określeniem wpływu obciążenia dynamicznego na naturalna skłonność węgla do tą
pań. Na podstawie tych badań opisano zależność zachodzącą pomiędzy energią kinetyczną rozpadu prćbek a energią udaru i opracowano me
todę pozwalającą ocenić wpływ obciążenia dynamicznego na naturalną skłonność węgla do tąpań, tworząc jej miarę.
1. WPROWADZENIE
Dotychczasowe badania oraz praktyka dowodzą, te do wystąpienia tąpnię
cia niezbędne jest spełnienie następującyoh warunkówi - pokład węgla musi być skłonny do tąpań,
- stan naprężenia w pokładzie musi osiągnąć stan krytyczny,
- warstwy stropowe i spągowe otaczające pokład muszą mieć wytrzymałość większą od wytrzymałości węgla.
Spośrćd tych trzech warunków nieodzownych do wystąpienia tąpań w pokła
dzie, w artykule niniejszym zajmować się będziemy skłonnością węgla do tąpań. Zagadnienie to było wielokrotnie przedmiotem badań. Zajmowali się nim m.in. J.Znański [li] , [12] i K.Drzewiecki [4J , [5] oraz H.Oil, B.Drzęź- la [6] , A.Motyczka [8] , Z.Szecćwka i J.Domżał [lo] , tworząc metody jakoś
ciowej i ilościowej oceny skłonności węgla do tąpań.
Stosowane do tej pory metody oceny naturalnej skłonności węgla do ttą- pań ze względu na sposób przeprowadzania badań laboratoryjnych odnieść można do tąpań naprężeniowych, tj. tąpań wynikających ze stosunkowo powol
nego, stałego przyrostu naprężenia w pokładzie, aż do momentu przekroczą*
nia jego wytrzymałości na ściskanie.
Zdarzają się jednak w kopalniach tąpnięcia spowodowane nagłym, gwał
townym przyrostem naprężenia w pokładzie, przy czym źródł«n tego gwałtow
nego przyrostu może być np. załamanie się grubych, sztywnych warstw stro
pu zasadniczego zalegającego nad pokładem. Tąpnięcie ma wówczas nieco in
ny, bardziej gwałtowny charakter.
S. Musioł i inni
Artykuł niniejszy jest skromną próbą wyjaśnienia tych zjawisk i wypełnie
nia istniejąoej luki w stosowanych dotychczas metodach ilościowej oceny naturalnej skłonności węgla do tąpań o pewien nowy sposób pozwalający o- kraślić skłonność węgla do tąpań w przypadku gwałtownego - dynamicznego obciążenia«
Wyjaśnić jeszcze należy, co rozumie się w niniejszej pracy przez ob
ciążenie dynamiczne i statyczne.
Ponieważ badania dotyczą rozważań nad wpływem gwałtownego obciążenia pokładu węgla spowodowanego załamaniem się grubych, mocnych warstw stro
powych, a więc obciążenia o charakterze udarowym na naturalną skłonność węgla do tąpań, obciążenie o takim charakterze rozumie się w niniejszej pracy jako obciążenie dynamiczne.
Przedstawione wyniki badań odnoszą się tylko do takiob warunków obcią
żenia. Nie obejmują natomiast obciążenia pokładu wywołanego np. drgania
mi stropu, zaliczanymi również do obciążeń dynamicznych, pozostawiając otwartą kwestię skłonności węgla do tąpań poddanego takiemu rodzajowi ob
ciążeń.
Przez obciążenie statyczne natomiast rozumie się obciążenie próbek węg
la realizowane z pewną minimalną prędkością, która zapewnia uzyskanie efek
tu tąpnięcia próbki bez względu na naturalną jego skłonność do tąpań, lecz z intensywnością zależną od tej skłonności. Prędkość ta została wyz
naczona w trakcie badań nad opracowaniem metody wyznaczania wskaźnika na
turalnej skłonności węgla do tąpań ¡8] i wynosi ona dla węgla z Górno- 3ląskiego Zagłębia Węglowego 97 000 N/m s.p
2. BADANIA WYTRZYMAŁOŚCIOWE PRÓBEK WĘGLA. OKREŚLENIE ZALEŻNOŚCI POMIĘDZY ENERGIĄ UDARU A ENERGIĄ KINETYCZNĄ ROZPADU PRÓBEK WĘGLA W TRAKCIE ICH
TĄPNIĘCIA
Analizę wpływu obciążenia dynamicznego na naturalną skłonność węgla do tąpań przeprowadzono w oparciu o znajomość parametrów wytrzymałościowych badanyeh węgli z pokładów 501, 504 i 510 kopalń "Wujek", "Wieczorek","Ka
towice", TOĄysłowice" i "Dymitrow".
W oparciu o przeprowadzone badania laboratoryjne wyznaczono;
- odkształcenie podłużne,
- siłę z jaką obciążono próbki węgla,
- zasięg rozrzutu odłamków węgla w trakcie tąpnięcia próbki, - masę wyrzuconego węgla w trakcie tąpnięcia próbki.
Na podstawie znajomości tych pomierzonych wielkości wyliczono;
- odkształcenie właściwe podłużne, - naprężenie
r energię odkształcenia,
Miara skłonności węgla do . 105
- energię kinetyczną rozpaiu próbki, - moduł iounga.
Badania wytrzymałościowe przeprowadzono w jednoosiowym stanie naprężenia z tarciem u podstawy próbki na próbkach kostkowych o wymiarach 50x50x50mm.
Próbki do badań pobierano z calizny węglowej o nienaruszonej robotami strzałowymi lub pracą maszyn urabiających strukturze. W celu pobrania pró
bek węgla usuwano więc w przodku warstwę węgla o zniszczonej strukturze.
Próbki pobrane zostały z każdej makroskopowo różniącej się większej warst
wy węgla. Badania przeprowadzono na 1700 próbkach węgla. Końcowe rezul
taty badań poszczególnych parametrów są średnią dla wyników uzyskanych w trakcie badania serii 31 próbek pochodzących z danego punktu opróbowania.
Dla przeprowadzenia badań skonstruowano specjalne stanowisko badawcze (rys. 1) składające się z następujących elementów:
- prasy hydraulicznej przystosowanej do przeprowadzenia badań zarówno w warunkach obciążenia statycznego, jak i dynamicznego,
- pompy hydraulicznej, - układu manometrów,
- układu czujników do pomiaru odkształceń,
- sektora pomiaru rozrzutu odłamków próbki w trakcie jej tąpnięcia.
Zasadniczym elementem jest tutaj prasa hydrauliczna przystosowana po od
powiedniej : przeróbce i adaptacji do badania próbek węgla przy obciążeniu statycznym oraz dynamicznym realizowanym przez swobodny spadek • obciążni
ków o zadanej masie z dowolnie przyjętej wysokości w granicach do 1500 mm, co zapewniało dynamiczno-udarowe obciążenie próbki energią do 1500 J.
Pomiaru odkształceń dokonywano za pomocą czujników zegarowych MDAa 10/11 o dokładności odczytu 0,01 mm.
W celu przeanalizowania wpływu obciążenia dynamicznego na naturalną skłonność węgla do tąpań przeprowadzono w warunkach laboratoryjnych po- miaiy ,energii kinetycznej rozpadu próbek węgla przy obciążeniu statycz
nym, tj. przyjmowanym w tych badaniach w oparciu o wcześniejsze doświad
czenia w tym zakresie [8] jako prędkość obciążenia wynoszącą 97 000 N/m2s, a następnie porównano otrzymane wyniki z wielkością energii kinetycznej rozpadu próbek, jaka wyzwoliła się w trakcie tąpnięcia tych próbek wywo
łanego obciążeniem dynamicznym równoważnym energii udaru wynoszącej ko
lejno 200 [j], 500 [j] , 800 [j] , i 1100 [j].
Wielkość energii kinetycznej rozpadu próbek oraz energii odkształcenia wyznaczono metodą opisaną w artykule A.Motyczki [8] . Wyniki pomiarów tych energii oraz wskaźnika naturalnej skłonności węgla do tąpań przy obciąże
niu statycznym przedstawione są w tabeli 1.
106 S» Musioł i inni
jO
OS Eh
“75“
o
5 ^
•e*
O
g s n
• & Ł
•ei*
o o l a
TJ'V.* 5
O OCM
f i 5 T
rGiXT
•HO O 'CQ s l s ' g ^ HI O bO » UO B a w
to
« > * *
ST
B
•O* i?
l!2i
• O - I
fi *o H «
(8 *1 CU >1
■ o 3 Oi
T“ A vO CO CVJ *3- OJ CA
O <o T“ oo CO l a l A ca VJD
V» •>
X— €0 CA CA r - *3" L£> CA O
OJ r - CA VX> CO CA A A VO o
co CA c a ^ ł- LA co f " <r* A o
VD ł — O 7— O a CA co CO VO
r~ T“ r — T - r ~
co ■«3- CA LA O V£> A O
CA OJ A CO O a-) CA CA 00
#. *• •*
VO O *«1- CA OJ CO co CA A OJ
7— LA <A IA CO LA LA A A
la LA \ r- 00 CA CA CA OJ T“ A
IA OJ ■:o O A A T— A CA vX)
T— t— T—
^ ł" M - T** CA CA O c o «3- e o V -
CVJ V£> O O A CA CA
•» *■ • * » •*
L A Ä
• v£>
* O
I A UO 00 OJ CA
OJ O
Ä
CA CA OJ A L A
M - I A OJ o OJ V * • o L A M -
I A c
V O
«—
T * T“
CA u o CO A co LA
(A <A CA OJ CA
♦ CA A r- A M- v£> CA
* m •* '“k
CA Ca d r— CO A O
T- A CO •«4- 00 co
UO 00 t— CA r— M-
■¡t co CA 00 A
£ SR
<A CA r - O
r- CA
c a t~
c o *4-
co m A r- A iA
O \ O O O O
rM H H rVł H rM
M H H H H H M X M X
© H H © © m ©
© © © © o
•H
SI ß R f i f i
VÛ A - < * A - VO O CA CA O
OJ f — O CA A - O A - T~ M - OJ
«k •s » •>
CA M - ^ ł - OJ CA OJ CA
CA CA OJ 0 - VO r - OJ V£>
CA r - L A v h V£> O uO ■SÍ- UO I A
•• 9. »* * •*
OJ CO CA VX3 OJ CA CA A -
OJ f — OJ VJD UO c o c n LA CA A -
CA 00 LA OJ O A - CA A - A - A -
OJ VX> A - LA I A CA CA CA ^ ł* CA
O O O O O O O O CA Q
T“ *—
»
CA CA LA OJ O o
UO O M- r - O CA LA A CO
CA CA VO O CA CA A- A M' A
co M- 00 OJ O CA T- CA r-
1“ r- r- r* r* r- T- r-
^1* lA V.
o O O O M- «■ r- T“ T “ r~
T~ T- T- O O O O O O
LA LA LA LA LA LA LA LA LA IA
© « O O fi *H
■ H O P
► « O M
O O *ł •
4» © CD t o
5 £ * S
© O
Vo
» w
I 1
iM n Sr
TJ
£
©
f i
O M O
©
m *
Miara skłonności węgla do 107
Rys« 1. Stanowisko badawcza do badań nad wpływem obciążenia dynamicznego na wielkość eneigii kinetycznej rozpadu próbek węgla
108 3. Musioł i Inni
Na podstawie wykonanych badań stwierdzano, że stosując obciążenie dy
namiczne w zakresie od 200 do 1 1 0 0 [j] wielkość energii kinetycznej roz
padu próbek przy takim obciążeniu rośnie, l e c z n i e p r z e k r a c z a p e w n e j w a r t o ś c i g r a n i c z n e j w y r a ż o n e j a s y m p t o t ą r ó w n a n i a o p i s u j ą c e g o t ę z a l e ż n o ś ć .
Z analizy sporządzonych wykresów (rys. 2-11) zależności $ , = f($„), a
iC u
więc metodą graficzną dokonano oceny nieliniowej postaci analitycznej te
go związku, opisując powyższą zależność równaniem*
f>k 3 a + b (1 - e ^ u ) (1 )
W tym miejscu należy wyjaśnić sens fizykalny parametrów a, b i c rów
nania (1). Parametr a oznacza wielkość energii kinetycznej rozpadu próbek przy obciążeniu statycznym, parametr b zaś maksymalną wartość energii ki
netycznej rozpadu próbek, jaka wyzwala się dodatkowo w trakcie dynamiczne
go obciążenia próbki węgla. Jest to więc maksymalny przyrost wartości e- nergii kinetycznej rozpadu, spowodowany obciążeniem dynamicznym próbek węg la ponad wielkość tej energii wyzwolonej w trakcie obciążenia statycznego.
Parametr c natomiast charakteryzuje szybkość przyrostu energii kinetycz
nej rozpadu próbek w trakcie obciążenia dynamicznego.
Parametry równania regresji wyznaczono metodą minimalnych kwadratów.
Wartości parametrów równania (1) oraz współczynniki korelacji zamieszczo
ne zostały w tablicy 2 .
SabŁica 2 Wartości parametrów równania (1) oraz współczynniki korelacji wyraża
jące związek pomiędzy energią kinetyczną rozpadu a obciążeniem dyna
micznym
Kop./pokład
Param a
etry równał b
da c
Wartość asymptoty
Współ
czynnik korelacji
Katowice 510 3881,98 | 3893,07 0,0018288 6975,05 0,9637 Wieczorek 510 6737,05 5469,19 0,0027086 12206,25 0,9633 Mysłowice 510 7555,70 3267,06 0 ,0 0 3 2 2 3 0 10822,77 0,9 840 Wujek 510 5209,03 6279,57 0,0038363 1 1 4 8 8 , 6 1 0,9933 Katowice 501 5134.I2H 4528,20 0,0029356 9662,41 0,8445 Dymitrow 501 3634,40 6 8 4 1 , 3 8 0,0009251 10475,78 0,9934 l^rsłowice 501 4038,23 36146,79 0,0002685 4 0 1 8 5 , 0 2 0,9972 Wujek 501 3702,12 5089,15 0,0017749 8791,27 0,9902 Wieczorek 501/4 4743,28 4186,35 0,0060888 8929,64 0,9950 Wieczorek 501/5 3795,44 2574,33 0,0032475 6369,77 0,9352
Miara skłonności węgla do . 109
3. WYZNACZENIE MIARY SKŁONNOŚCI WĘGLA DO TĄPAŃ W WARUNKACH OBCIĄŻENIA DYNAMICZNEGO
Zebrane wyniki badań wskazują, że przy zastosowaniu dostatecznie duże
go obciążenia dynamicznego energia kinetyczna rozpadu próbek może osiąg
nąć taką wartość, że stosując wskaźnik naturalnej skłonności węgla do tą
pań przy obciążeniu statycznym ^ , wszystkie badane węgle trzeba by za
liczyć do silnie skłonnych do tąpań. Wartość tego wskaźnika przekroczy bowiem 4,6 %• Dlatego też dla przeprowadzenia oceny naturalnej skłonności węgla do tąpać przy obciążeniu dynamicznym należy ustalić inną miarę* któ
ra wraz z dotychczasowym wskaźnikiem V oraz przy równoczesnej analizie warunków górniczo-geologicznych i stanu naprężenia w pokładzie, pozwoliła
by na bardziej wszechstronną ocenę stanu zagrożenia tąpaniami.
Miary takiej poszukiwano wśród badanych cech wytrzymałościowych węgla, które korelowałyby ze stwierdzonym na podstawie badań laboratoryjnych wskaźnikiem naturalnej skłonności węgla do tąpań przy obciążeniu statycz
nym.
Na podstawie przeprowadzonych badań i rozważań jako m i a r ę n a t u r a l n e j s k ł o n n o ś c i w ę g l a d o t ą p a ń p . r z y o b c i ą ż ę n i u d y n a m i c z n y m p r z y j ę t o g r a n i c z n ą e n e r g i ę u d a r u .
Przez a n i c z n ą e n e r g i ę u d a r u rozumie się taką wielkość obciążenia dynamicznego, której przekroczenie spowoduje wye- wolenie się z badanej próbki tak wielkiej energii kinetycznej rozpadu, że badany węgiel trzeba będzie zakwalifikować do wyższej klasy skłonności do tąpać aniżeli ta, jaką określono na podstawie wskaźnika y wyznaczonego przy obciążeniu statycznym.
Wielkość granicznej energii udaru wylicza się"zi (rozwiązanie układu rów-
Podstawiają odpowiednio na podstawie [8] ^ = 3,5 %, ^ = 4,1 >, i f » 4,6 % otrzymuje się graniczną energię udaru niezbędną do przekwalifikowania od
powiednio» węgla nieskłonnego do tąpać na węgiel słabo skłonny "do tąpań (klasa I); węgla, słabo skłonnego do tąpać na węgiel średnio skłonny do tąpań (klasa II); węgla średnio skłonnego do tąpań na węgle silnie skłon
ne do tąpań (klasa III).
Interpretację graficzną powyższych zależności przedstawiono na rysun
kach 2 - 1 2 , zaś tabela 3 zawiera otrzymane wielkości grapicznej energii udaru.
nań:
i>k = a ♦ b (1 - e ‘ ^ u ) (2)
(3)
S. Muaioł i Inni
[3m‘J]
Rys. 2. Wykre* zależności energii kinetycznej rozpadu próbek od obciąże
nia dynamicznego dla próbek węgla z pokładu 510 KWK "KASOWICE"
Rys. 3. Wykres zależności energii kinetycznej rozpadu próbek od obciąże
nia dynamicznego dla próbek węgla z pokładu 510 KWK "WIBCZOREK"
Miara skłonności węgla do ... 111
Rys. 4. Wykres zależności energii kinetycznej rozpadu próbek od obciąże
nia dynamicznego dla próbek węgla z pokładu 510 KWK "MYSŁOWICE"
Rys. 5. Wykres zależności energii kinetycznej rozpadu próbek od obciąże
nia dynamicznego dla próbek węgla z pokładu 510 KWK "WUJEK"
112 S. Musioł i inni
Rys. 6. Wykres zależności ensigii kinetycznej rozpadu próbek od obciąże
nia dynamicznego dla próbek węgla z pokładu 504 KWK "WUJEK"
Rys. 7. Wykres zależności energii kinetycznej rozpadu próbek od obciąże
nia dynamicznego dla próbek węgla z pokładu 501 KWK "DYMITROW"
Miara skłonności węgla do .»» 113
Rys. 8. Wykres zależności energii kinetycznej rozpadu próbek od obciąże
nia dynamicznego dla próbek węgla z pokładu 501 KWK "MYSŁOWICE"
Rys. 9. Wykres zależności energii kinetycznej rozpadu próbek od obciąże
nia dynamicznego dla próbek węgla z pokładu 501 KWK "WUJEK"
114 S. Musioł i inni
Rys. 10. Wykres zależności energii kinetycznej rozpadu próbek od obciąże
nia dynamicznego dla próbek węgla z pokładu 501/4 KWK "WIECZOREK"
SIN
I0M
Rys. 11. Wykres zależności energii kinetycznej rozpadu próbek od obciąże
nia dynamicznego dla próbek węgla z pokładu 501/ 5 KWK "WIECZOREK"
Wyznaczona miara naturalnej skłonności węgla do tąpań pozwala ocenić wzrost stanu zagrożenia tąpaniami z tytułu prawdopodobieństwa wystąpienia dyna
micznego obciążenia pokładu węgla.
Wyjaśnienia wymaga jeszcze ujemna wartość granicznej energii udaru. Oz
nacza ona, że badany węgiel osiągnął daną klasę skłonności do tąpań na drodze obciążenia statycznego, wystąpią więc tąpania naprężeniowe. Znak
Miara skłonności węgla do ♦ 115
minus podany przed wartością granicznej energii Udaru należy więc trakto
wać wyłącznie jako wyróżnik węgli niezdolnych przyjąć jakiekolwiek obcią
żenie dynamiczne bez efektu tąpnięcia powodującego zmianę klasy natural
nej skłonności węgla do tąpań.
Tablica 3 Wartość granicznej energii udaru I, XI,i III klasy oraz
wskaźnika naturalnej skłonności węgia do tąpań
Kopalnia/pokład “gran I kl W
*
“gran II kl m
'“gran III kl W
Katowice 510 7,69 9 0 ,2 0 169,96 3,26
Wieczorek 510 -101,56 -54,71 -10,55 4,77
itysłowioe 510 -85,20 8,26 115,81 4,04
Wujek 510 -38,30 -11,03 14,10 4,37
Katowice 504 -86,71 -46,18 -8,28 4,64
Dymitrow 501 -58,08» 28,93 107,19 4,06
Mysłowice 501 119,26 114,91 296,54 2,70
Wujek 501 47,37 139,38 229,52 3,19
Wieczorek 501/4 118,23 224,40 631,92 2,43
Wieczorek 501/5 41,91 158,22 306,65 3,20
4. WNIOSKI KOicOWE
Podsumowując wyniki przeprowadzonych badań można na podstawie ich ana
lizy sformułować następujące wnioski:
1. Wielkość energii kinetycznej rozpadu próbek poddanych obciążeniu dyna
micznemu zależy od wielkości tego bbciążenia wyrażonej poprzez wartość energii udaru. Zależność tę można opisać równaniem:
i — c<J)
= a + b (1 - e u ).
2. Energia kinetyczna rozpadu wyzwalająca się pod wpływem obciążenia dy
namicznego przyjmuje skończoną wartość nie przekraczającą wartości asymptoty funkcji opisanej cytowanym równaniem.
3. Naturalną skłonność węgla do tąpań w warunkach obciążenia dynamicznego charakteryzuje graniczna energia udaru rozumiana jako wielkość obcią
żenia dynamicznego, którego przekroczenie po*»duje zakwalifikowanie ba
danego węgla do wyższej klasy naturalnej skłonności węgla do tąpań w stosunku do tej, jaka została określona na podstawie wskaźnika wyzna
czonego przy obciążeniu statycznym.
116 3. Musioł i inni 4. Wyznaczona miara naturalnej skłonności węgla do tąpań pozwala ocenić
wzrost stanu zagrożenia tąpaniami z tytułu prawdopodobieństwa wystąpie
nia dynamicznego obciążenia pokładu węgla«
LITERATURA
[1] Borecki M.s Zachowanie się skał w warunkach jednoosiowych naprężeń obciążeń wysokociśnieniowych ze skrępowanym odkształceniem poprzecz
nym. Katowice 1971.
[2] Borecki M., Chudek M.: Mechanika górotworu. Wyd.lląsk, Katowice 1972.
[3] Chudek M., Moroz R. s Badania skał karbońskich w trójosiowym stanie naprężenia. Przegląd Górniczy nr 9, 1970.
[4] Drzewiecki K.s Tąpanie.spągu wyrobisk chodnikowych w kopalniach. Ze
szyty Problemowe Górnictwa T. III z. 2, 1964«
[5] Drzewiecki K.: Wyładowanie energii sprężystej pisy rozpadzie materia
łu kruchego. PAN Oddział w Katowicach. Prace Komisji Nauk Technicz
nych, Górnictwo z. 4, 1967.
[6] Gil H., Drzęźla B.s Metody oceny skłonności węgla do tąpań. Przegląd Górniczy nr 12, 1973.
[7] Kidybiński A., Smółka J., Bazaty I.: Oznaczenie podstawowych własnoś
ci mechanicznych skał zwięzłych. Komunikat GIG nr 608, Prace Główne
go Instytutu Górnictwa, 1974»
[8] Motyczka A.: Wpływ własności petrograficznych na naturalną skłonność węgla do tąpań. Przegląd Górniczy nr 2, 1974.
[9] Motyczka A., Kaczmarczyk A., Musioł S., Drzęźla B.s Wpływ własności petrograficznych węgla na straty energetyczne ściskanych próbek.Prze
gląd Górniczy nr 7-8, 1975.
[10] Szecówka Z., Domżał J.: Wskaźnik energetyczny skłonności węgla do tąpań. Prace GIG Komunikat nr 594, Katowice 1973.
[1 1 ] Znański J.s Tąpania w świetle badań laboratoryjnych. Komunikat GIG nr 143, 1953.
[12 ] Znański J.s Analogia zjawiska tąpań do zgniatania próbek w prasie.
Przegląd Górniczy nr 5, 1953.
Wpłynęło do Redakcji 30.06.1982 r.
Recenzent: Prof. dr hab. inż. Antoni Kidybiński
Mi era skionnosci wggla do ... 117
UF.PA mrHCTBHIEJIbHOGTH yHIH K rOEHW/I yjUPAM HFH JOffiAMFffiCKOii HAFEYSKE
E e 3 lo u e
B o i a i t e n p e ^ c ia B j ie H ii p e a y jib T a T ii HCcjie^oBaHHH bjihhhhh .HHHaMavecKofi H a - rpy3KH Ha ecTecTBeHHyio vyBCTEHTejibHOCTb j n a k ropHHM y^apaM. H a ocaoBaHHH s t h x H ceaeA O BaH iiK S tu ia onHcaHa saBMCHMociB Mexfly KHHeiHiecKoB BHepraeit pac- nafla n p c S h aneprneii y^apa,. h oo3j,aBaa ero Mepy, 6boi pa3p a 6 oTaH u e T o j nC3BOJUU0iJ(HiS OaeHHTB BXHHHHe ^HHaMHHeOKOfl H a r p y 3KH Ha ecTecTBeHHyio HyBCTBH- TeBBHocTB yrJiH k ropHfcUi y^apau.
MEASURE CONCERNING SUSCEPTIBILITY OP COAL TO CRUMPS UNDER DYNAMIC LOAD
S u m m a r y
The article praoents the results of investigations concerning the in
fluence of dynamic load on natural susceptibility of coal to crumps. In virtue of these investigations the dependence was described which takes place between the kinetic energy of disintegration of samples and the e- nergy of stroke. Also a method was worked out which makes it possible to estimate the influence of dynamic load on natural susceptibility of coal to crumps.