• Nie Znaleziono Wyników

ZESZYTO NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ kol Seria: GÓRNICTWO z Stefan MUSIOŁ Andrzej KACZMARCZYK Antoni MOTOCZKA

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "ZESZYTO NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ kol Seria: GÓRNICTWO z Stefan MUSIOŁ Andrzej KACZMARCZYK Antoni MOTOCZKA"

Copied!
15
0
0

Pełen tekst

(1)

ZESZYTO NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ Seria: GÓRNICTWO z. 122

1983 kol. 742

Stefan MUSIOŁ Andrzej KACZMARCZYK Antoni MOTOCZKA

MIARA SKŁONNOŚCI WĘGLA DO TĄPAjS PRZY OBCIĄŻENIU DYNAMICZNYM

Streszczenie: W artykule przedstawiono wyniki badań nad określeniem wpływu obciążenia dynamicznego na naturalna skłonność węgla do tą­

pań. Na podstawie tych badań opisano zależność zachodzącą pomiędzy energią kinetyczną rozpadu prćbek a energią udaru i opracowano me­

todę pozwalającą ocenić wpływ obciążenia dynamicznego na naturalną skłonność węgla do tąpań, tworząc jej miarę.

1. WPROWADZENIE

Dotychczasowe badania oraz praktyka dowodzą, te do wystąpienia tąpnię­

cia niezbędne jest spełnienie następującyoh warunkówi - pokład węgla musi być skłonny do tąpań,

- stan naprężenia w pokładzie musi osiągnąć stan krytyczny,

- warstwy stropowe i spągowe otaczające pokład muszą mieć wytrzymałość większą od wytrzymałości węgla.

Spośrćd tych trzech warunków nieodzownych do wystąpienia tąpań w pokła­

dzie, w artykule niniejszym zajmować się będziemy skłonnością węgla do tąpań. Zagadnienie to było wielokrotnie przedmiotem badań. Zajmowali się nim m.in. J.Znański [li] , [12] i K.Drzewiecki [4J , [5] oraz H.Oil, B.Drzęź- la [6] , A.Motyczka [8] , Z.Szecćwka i J.Domżał [lo] , tworząc metody jakoś­

ciowej i ilościowej oceny skłonności węgla do tąpań.

Stosowane do tej pory metody oceny naturalnej skłonności węgla do ttą- pań ze względu na sposób przeprowadzania badań laboratoryjnych odnieść można do tąpań naprężeniowych, tj. tąpań wynikających ze stosunkowo powol­

nego, stałego przyrostu naprężenia w pokładzie, aż do momentu przekroczą*

nia jego wytrzymałości na ściskanie.

Zdarzają się jednak w kopalniach tąpnięcia spowodowane nagłym, gwał­

townym przyrostem naprężenia w pokładzie, przy czym źródł«n tego gwałtow­

nego przyrostu może być np. załamanie się grubych, sztywnych warstw stro­

pu zasadniczego zalegającego nad pokładem. Tąpnięcie ma wówczas nieco in­

ny, bardziej gwałtowny charakter.

(2)

S. Musioł i inni

Artykuł niniejszy jest skromną próbą wyjaśnienia tych zjawisk i wypełnie­

nia istniejąoej luki w stosowanych dotychczas metodach ilościowej oceny naturalnej skłonności węgla do tąpań o pewien nowy sposób pozwalający o- kraślić skłonność węgla do tąpań w przypadku gwałtownego - dynamicznego obciążenia«

Wyjaśnić jeszcze należy, co rozumie się w niniejszej pracy przez ob­

ciążenie dynamiczne i statyczne.

Ponieważ badania dotyczą rozważań nad wpływem gwałtownego obciążenia pokładu węgla spowodowanego załamaniem się grubych, mocnych warstw stro­

powych, a więc obciążenia o charakterze udarowym na naturalną skłonność węgla do tąpań, obciążenie o takim charakterze rozumie się w niniejszej pracy jako obciążenie dynamiczne.

Przedstawione wyniki badań odnoszą się tylko do takiob warunków obcią­

żenia. Nie obejmują natomiast obciążenia pokładu wywołanego np. drgania­

mi stropu, zaliczanymi również do obciążeń dynamicznych, pozostawiając otwartą kwestię skłonności węgla do tąpań poddanego takiemu rodzajowi ob­

ciążeń.

Przez obciążenie statyczne natomiast rozumie się obciążenie próbek węg­

la realizowane z pewną minimalną prędkością, która zapewnia uzyskanie efek­

tu tąpnięcia próbki bez względu na naturalną jego skłonność do tąpań, lecz z intensywnością zależną od tej skłonności. Prędkość ta została wyz­

naczona w trakcie badań nad opracowaniem metody wyznaczania wskaźnika na­

turalnej skłonności węgla do tąpań ¡8] i wynosi ona dla węgla z Górno- 3ląskiego Zagłębia Węglowego 97 000 N/m s.p

2. BADANIA WYTRZYMAŁOŚCIOWE PRÓBEK WĘGLA. OKREŚLENIE ZALEŻNOŚCI POMIĘDZY ENERGIĄ UDARU A ENERGIĄ KINETYCZNĄ ROZPADU PRÓBEK WĘGLA W TRAKCIE ICH

TĄPNIĘCIA

Analizę wpływu obciążenia dynamicznego na naturalną skłonność węgla do tąpań przeprowadzono w oparciu o znajomość parametrów wytrzymałościowych badanyeh węgli z pokładów 501, 504 i 510 kopalń "Wujek", "Wieczorek","Ka­

towice", TOĄysłowice" i "Dymitrow".

W oparciu o przeprowadzone badania laboratoryjne wyznaczono;

- odkształcenie podłużne,

- siłę z jaką obciążono próbki węgla,

- zasięg rozrzutu odłamków węgla w trakcie tąpnięcia próbki, - masę wyrzuconego węgla w trakcie tąpnięcia próbki.

Na podstawie znajomości tych pomierzonych wielkości wyliczono;

- odkształcenie właściwe podłużne, - naprężenie

r energię odkształcenia,

(3)

Miara skłonności węgla do . 105

- energię kinetyczną rozpaiu próbki, - moduł iounga.

Badania wytrzymałościowe przeprowadzono w jednoosiowym stanie naprężenia z tarciem u podstawy próbki na próbkach kostkowych o wymiarach 50x50x50mm.

Próbki do badań pobierano z calizny węglowej o nienaruszonej robotami strzałowymi lub pracą maszyn urabiających strukturze. W celu pobrania pró­

bek węgla usuwano więc w przodku warstwę węgla o zniszczonej strukturze.

Próbki pobrane zostały z każdej makroskopowo różniącej się większej warst­

wy węgla. Badania przeprowadzono na 1700 próbkach węgla. Końcowe rezul­

taty badań poszczególnych parametrów są średnią dla wyników uzyskanych w trakcie badania serii 31 próbek pochodzących z danego punktu opróbowania.

Dla przeprowadzenia badań skonstruowano specjalne stanowisko badawcze (rys. 1) składające się z następujących elementów:

- prasy hydraulicznej przystosowanej do przeprowadzenia badań zarówno w warunkach obciążenia statycznego, jak i dynamicznego,

- pompy hydraulicznej, - układu manometrów,

- układu czujników do pomiaru odkształceń,

- sektora pomiaru rozrzutu odłamków próbki w trakcie jej tąpnięcia.

Zasadniczym elementem jest tutaj prasa hydrauliczna przystosowana po od­

powiedniej : przeróbce i adaptacji do badania próbek węgla przy obciążeniu statycznym oraz dynamicznym realizowanym przez swobodny spadek • obciążni­

ków o zadanej masie z dowolnie przyjętej wysokości w granicach do 1500 mm, co zapewniało dynamiczno-udarowe obciążenie próbki energią do 1500 J.

Pomiaru odkształceń dokonywano za pomocą czujników zegarowych MDAa 10/11 o dokładności odczytu 0,01 mm.

W celu przeanalizowania wpływu obciążenia dynamicznego na naturalną skłonność węgla do tąpań przeprowadzono w warunkach laboratoryjnych po- miaiy ,energii kinetycznej rozpadu próbek węgla przy obciążeniu statycz­

nym, tj. przyjmowanym w tych badaniach w oparciu o wcześniejsze doświad­

czenia w tym zakresie [8] jako prędkość obciążenia wynoszącą 97 000 N/m2s, a następnie porównano otrzymane wyniki z wielkością energii kinetycznej rozpadu próbek, jaka wyzwoliła się w trakcie tąpnięcia tych próbek wywo­

łanego obciążeniem dynamicznym równoważnym energii udaru wynoszącej ko­

lejno 200 [j], 500 [j] , 800 [j] , i 1100 [j].

Wielkość energii kinetycznej rozpadu próbek oraz energii odkształcenia wyznaczono metodą opisaną w artykule A.Motyczki [8] . Wyniki pomiarów tych energii oraz wskaźnika naturalnej skłonności węgla do tąpań przy obciąże­

niu statycznym przedstawione są w tabeli 1.

(4)

106 S» Musioł i inni

jO

OS Eh

“75“

o

5 ^

•e*

O

g s n

• & Ł

•ei*

o o l a

TJ'V.* 5

O OCM

f i 5 T

rGiXT

•HO O 'CQ s l s ' g ^ HI O bO » UO B a w

to

« > * *

ST

B

•O* i?

l!2i

• O - I

fi *o H «

(8 *1 CU >1

■ o 3 Oi

T“ A vO CO CVJ *3- OJ CA

O <o T“ oo CO l a l A ca VJD

•>

X— €0 CA CA r - *3" L£> CA O

OJ r - CA VX> CO CA A A VO o

co CA c a ^ ł- LA co f " <r* A o

VD ł — O 7— O a CA co CO VO

r~ T“ r — T - r ~

co ■«3- CA LA O V£> A O

CA OJ A CO O a-) CA CA 00

#. *• •*

VO O *«1- CA OJ CO co CA A OJ

7— LA <A IA CO LA LA A A

la LA \ r- 00 CA CA CA OJ T“ A

IA OJ ■:o O A A T— A CA vX)

T— t— T—

^ ł" M - T** CA CA O c o «3- e o V -

CVJ V£> O O A CA CA

•» *■ * » •*

L A Ä

• v£>

* O

I A UO 00 OJ CA

OJ O

Ä

CA CA OJ A L A

M - I A OJ o OJ V * • o L A M -

I A c

V O

«—

T * T“

CA u o CO A co LA

(A <A CA OJ CA

CA A r- A M- v£> CA

* m •* '“k

CA Ca d r— CO A O

T- A CO •«4- 00 co

UO 00 t— CA r— M-

■¡t co CA 00 A

£ SR

<A CA r - O

r- CA

c a t~

c o *4-

co m A r- A iA

O \ O O O O

rM H H rVł H rM

M H H H H H M X M X

© H H © © m ©

© © © © o

•H

SI ß R f i f i

A - < * A - VO O CA CA O

OJ f — O CA A - O A - T~ M - OJ

«k •s » •>

CA M - ^ ł - OJ CA OJ CA

CA CA OJ 0 - VO r - OJ V£>

CA r - L A v h V£> O uO ■SÍ- UO I A

•• 9. »* * •*

OJ CO CA VX3 OJ CA CA A -

OJ f — OJ VJD UO c o c n LA CA A -

CA 00 LA OJ O A - CA A - A - A -

OJ VX> A - LA I A CA CA CA ^ ł* CA

O O O O O O O O CA Q

T“ *—

»

CA CA LA OJ O o

UO O M- r - O CA LA A CO

CA CA VO O CA CA A- A M' A

co M- 00 OJ O CA T- CA r-

1“ r- r- r* r* r- T- r-

^1* lA V.

o O O O M- «■ r- T“ T “ r~

T~ T- T- O O O O O O

LA LA LA LA LA LA LA LA LA IA

© « O O fi *H

■ H O P

« O M

O O *ł •

© CD t o

5 £ * S

© O

Vo

» w

I 1

iM n Sr

TJ

£

©

f i

O M O

©

m *

(5)

Miara skłonności węgla do 107

Rys« 1. Stanowisko badawcza do badań nad wpływem obciążenia dynamicznego na wielkość eneigii kinetycznej rozpadu próbek węgla

(6)

108 3. Musioł i Inni

Na podstawie wykonanych badań stwierdzano, że stosując obciążenie dy­

namiczne w zakresie od 200 do 1 1 0 0 [j] wielkość energii kinetycznej roz­

padu próbek przy takim obciążeniu rośnie, l e c z n i e p r z e k r a ­ c z a p e w n e j w a r t o ś c i g r a n i c z n e j w y r a ­ ż o n e j a s y m p t o t ą r ó w n a n i a o p i s u j ą c e g o t ę z a l e ż n o ś ć .

Z analizy sporządzonych wykresów (rys. 2-11) zależności $ , = f($„), a

iC u

więc metodą graficzną dokonano oceny nieliniowej postaci analitycznej te­

go związku, opisując powyższą zależność równaniem*

f>k 3 a + b (1 - e ^ u ) (1 )

W tym miejscu należy wyjaśnić sens fizykalny parametrów a, b i c rów­

nania (1). Parametr a oznacza wielkość energii kinetycznej rozpadu próbek przy obciążeniu statycznym, parametr b zaś maksymalną wartość energii ki­

netycznej rozpadu próbek, jaka wyzwala się dodatkowo w trakcie dynamiczne­

go obciążenia próbki węgla. Jest to więc maksymalny przyrost wartości e- nergii kinetycznej rozpadu, spowodowany obciążeniem dynamicznym próbek węg la ponad wielkość tej energii wyzwolonej w trakcie obciążenia statycznego.

Parametr c natomiast charakteryzuje szybkość przyrostu energii kinetycz­

nej rozpadu próbek w trakcie obciążenia dynamicznego.

Parametry równania regresji wyznaczono metodą minimalnych kwadratów.

Wartości parametrów równania (1) oraz współczynniki korelacji zamieszczo­

ne zostały w tablicy 2 .

SabŁica 2 Wartości parametrów równania (1) oraz współczynniki korelacji wyraża­

jące związek pomiędzy energią kinetyczną rozpadu a obciążeniem dyna­

micznym

Kop./pokład

Param a

etry równał b

da c

Wartość asymptoty

Współ­

czynnik korelacji

Katowice 510 3881,98 | 3893,07 0,0018288 6975,05 0,9637 Wieczorek 510 6737,05 5469,19 0,0027086 12206,25 0,9633 Mysłowice 510 7555,70 3267,06 0 ,0 0 3 2 2 3 0 10822,77 0,9 840 Wujek 510 5209,03 6279,57 0,0038363 1 1 4 8 8 , 6 1 0,9933 Katowice 501 5134.I2H 4528,20 0,0029356 9662,41 0,8445 Dymitrow 501 3634,40 6 8 4 1 , 3 8 0,0009251 10475,78 0,9934 l^rsłowice 501 4038,23 36146,79 0,0002685 4 0 1 8 5 , 0 2 0,9972 Wujek 501 3702,12 5089,15 0,0017749 8791,27 0,9902 Wieczorek 501/4 4743,28 4186,35 0,0060888 8929,64 0,9950 Wieczorek 501/5 3795,44 2574,33 0,0032475 6369,77 0,9352

(7)

Miara skłonności węgla do . 109

3. WYZNACZENIE MIARY SKŁONNOŚCI WĘGLA DO TĄPAŃ W WARUNKACH OBCIĄŻENIA DYNAMICZNEGO

Zebrane wyniki badań wskazują, że przy zastosowaniu dostatecznie duże­

go obciążenia dynamicznego energia kinetyczna rozpadu próbek może osiąg­

nąć taką wartość, że stosując wskaźnik naturalnej skłonności węgla do tą­

pań przy obciążeniu statycznym ^ , wszystkie badane węgle trzeba by za­

liczyć do silnie skłonnych do tąpań. Wartość tego wskaźnika przekroczy bowiem 4,6 %• Dlatego też dla przeprowadzenia oceny naturalnej skłonności węgla do tąpać przy obciążeniu dynamicznym należy ustalić inną miarę* któ­

ra wraz z dotychczasowym wskaźnikiem V oraz przy równoczesnej analizie warunków górniczo-geologicznych i stanu naprężenia w pokładzie, pozwoliła­

by na bardziej wszechstronną ocenę stanu zagrożenia tąpaniami.

Miary takiej poszukiwano wśród badanych cech wytrzymałościowych węgla, które korelowałyby ze stwierdzonym na podstawie badań laboratoryjnych wskaźnikiem naturalnej skłonności węgla do tąpań przy obciążeniu statycz­

nym.

Na podstawie przeprowadzonych badań i rozważań jako m i a r ę n a ­ t u r a l n e j s k ł o n n o ś c i w ę g l a d o t ą p a ń p . r z y o b c i ą ż ę n i u d y n a m i c z n y m p r z y j ę t o g r a n i c z n ą e n e r g i ę u d a r u .

Przez a n i c z n ą e n e r g i ę u d a r u rozumie się taką wielkość obciążenia dynamicznego, której przekroczenie spowoduje wye- wolenie się z badanej próbki tak wielkiej energii kinetycznej rozpadu, że badany węgiel trzeba będzie zakwalifikować do wyższej klasy skłonności do tąpać aniżeli ta, jaką określono na podstawie wskaźnika y wyznaczonego przy obciążeniu statycznym.

Wielkość granicznej energii udaru wylicza się"zi (rozwiązanie układu rów-

Podstawiają odpowiednio na podstawie [8] ^ = 3,5 %, ^ = 4,1 >, i f » 4,6 % otrzymuje się graniczną energię udaru niezbędną do przekwalifikowania od­

powiednio» węgla nieskłonnego do tąpać na węgiel słabo skłonny "do tąpań (klasa I); węgla, słabo skłonnego do tąpać na węgiel średnio skłonny do tąpań (klasa II); węgla średnio skłonnego do tąpań na węgle silnie skłon­

ne do tąpań (klasa III).

Interpretację graficzną powyższych zależności przedstawiono na rysun­

kach 2 - 1 2 , zaś tabela 3 zawiera otrzymane wielkości grapicznej energii udaru.

nań:

i>k = a ♦ b (1 - e ‘ ^ u ) (2)

(3)

(8)

S. Muaioł i Inni

[3m‘J]

Rys. 2. Wykre* zależności energii kinetycznej rozpadu próbek od obciąże­

nia dynamicznego dla próbek węgla z pokładu 510 KWK "KASOWICE"

Rys. 3. Wykres zależności energii kinetycznej rozpadu próbek od obciąże­

nia dynamicznego dla próbek węgla z pokładu 510 KWK "WIBCZOREK"

(9)

Miara skłonności węgla do ... 111

Rys. 4. Wykres zależności energii kinetycznej rozpadu próbek od obciąże­

nia dynamicznego dla próbek węgla z pokładu 510 KWK "MYSŁOWICE"

Rys. 5. Wykres zależności energii kinetycznej rozpadu próbek od obciąże­

nia dynamicznego dla próbek węgla z pokładu 510 KWK "WUJEK"

(10)

112 S. Musioł i inni

Rys. 6. Wykres zależności ensigii kinetycznej rozpadu próbek od obciąże­

nia dynamicznego dla próbek węgla z pokładu 504 KWK "WUJEK"

Rys. 7. Wykres zależności energii kinetycznej rozpadu próbek od obciąże­

nia dynamicznego dla próbek węgla z pokładu 501 KWK "DYMITROW"

(11)

Miara skłonności węgla do .»» 113

Rys. 8. Wykres zależności energii kinetycznej rozpadu próbek od obciąże­

nia dynamicznego dla próbek węgla z pokładu 501 KWK "MYSŁOWICE"

Rys. 9. Wykres zależności energii kinetycznej rozpadu próbek od obciąże­

nia dynamicznego dla próbek węgla z pokładu 501 KWK "WUJEK"

(12)

114 S. Musioł i inni

Rys. 10. Wykres zależności energii kinetycznej rozpadu próbek od obciąże­

nia dynamicznego dla próbek węgla z pokładu 501/4 KWK "WIECZOREK"

SIN

I0M

Rys. 11. Wykres zależności energii kinetycznej rozpadu próbek od obciąże­

nia dynamicznego dla próbek węgla z pokładu 501/ 5 KWK "WIECZOREK"

Wyznaczona miara naturalnej skłonności węgla do tąpań pozwala ocenić wzrost stanu zagrożenia tąpaniami z tytułu prawdopodobieństwa wystąpienia dyna­

micznego obciążenia pokładu węgla.

Wyjaśnienia wymaga jeszcze ujemna wartość granicznej energii udaru. Oz­

nacza ona, że badany węgiel osiągnął daną klasę skłonności do tąpań na drodze obciążenia statycznego, wystąpią więc tąpania naprężeniowe. Znak

(13)

Miara skłonności węgla do ♦ 115

minus podany przed wartością granicznej energii Udaru należy więc trakto­

wać wyłącznie jako wyróżnik węgli niezdolnych przyjąć jakiekolwiek obcią­

żenie dynamiczne bez efektu tąpnięcia powodującego zmianę klasy natural­

nej skłonności węgla do tąpań.

Tablica 3 Wartość granicznej energii udaru I, XI,i III klasy oraz

wskaźnika naturalnej skłonności węgia do tąpań

Kopalnia/pokład “gran I kl W

*

“gran II kl m

'“gran III kl W

Katowice 510 7,69 9 0 ,2 0 169,96 3,26

Wieczorek 510 -101,56 -54,71 -10,55 4,77

itysłowioe 510 -85,20 8,26 115,81 4,04

Wujek 510 -38,30 -11,03 14,10 4,37

Katowice 504 -86,71 -46,18 -8,28 4,64

Dymitrow 501 -58,08» 28,93 107,19 4,06

Mysłowice 501 119,26 114,91 296,54 2,70

Wujek 501 47,37 139,38 229,52 3,19

Wieczorek 501/4 118,23 224,40 631,92 2,43

Wieczorek 501/5 41,91 158,22 306,65 3,20

4. WNIOSKI KOicOWE

Podsumowując wyniki przeprowadzonych badań można na podstawie ich ana­

lizy sformułować następujące wnioski:

1. Wielkość energii kinetycznej rozpadu próbek poddanych obciążeniu dyna­

micznemu zależy od wielkości tego bbciążenia wyrażonej poprzez wartość energii udaru. Zależność tę można opisać równaniem:

i — c<J)

= a + b (1 - e u ).

2. Energia kinetyczna rozpadu wyzwalająca się pod wpływem obciążenia dy­

namicznego przyjmuje skończoną wartość nie przekraczającą wartości asymptoty funkcji opisanej cytowanym równaniem.

3. Naturalną skłonność węgla do tąpań w warunkach obciążenia dynamicznego charakteryzuje graniczna energia udaru rozumiana jako wielkość obcią­

żenia dynamicznego, którego przekroczenie po*»duje zakwalifikowanie ba­

danego węgla do wyższej klasy naturalnej skłonności węgla do tąpań w stosunku do tej, jaka została określona na podstawie wskaźnika wyzna­

czonego przy obciążeniu statycznym.

(14)

116 3. Musioł i inni 4. Wyznaczona miara naturalnej skłonności węgla do tąpań pozwala ocenić

wzrost stanu zagrożenia tąpaniami z tytułu prawdopodobieństwa wystąpie­

nia dynamicznego obciążenia pokładu węgla«

LITERATURA

[1] Borecki M.s Zachowanie się skał w warunkach jednoosiowych naprężeń obciążeń wysokociśnieniowych ze skrępowanym odkształceniem poprzecz­

nym. Katowice 1971.

[2] Borecki M., Chudek M.: Mechanika górotworu. Wyd.lląsk, Katowice 1972.

[3] Chudek M., Moroz R. s Badania skał karbońskich w trójosiowym stanie naprężenia. Przegląd Górniczy nr 9, 1970.

[4] Drzewiecki K.s Tąpanie.spągu wyrobisk chodnikowych w kopalniach. Ze­

szyty Problemowe Górnictwa T. III z. 2, 1964«

[5] Drzewiecki K.: Wyładowanie energii sprężystej pisy rozpadzie materia­

łu kruchego. PAN Oddział w Katowicach. Prace Komisji Nauk Technicz­

nych, Górnictwo z. 4, 1967.

[6] Gil H., Drzęźla B.s Metody oceny skłonności węgla do tąpań. Przegląd Górniczy nr 12, 1973.

[7] Kidybiński A., Smółka J., Bazaty I.: Oznaczenie podstawowych własnoś­

ci mechanicznych skał zwięzłych. Komunikat GIG nr 608, Prace Główne­

go Instytutu Górnictwa, 1974»

[8] Motyczka A.: Wpływ własności petrograficznych na naturalną skłonność węgla do tąpań. Przegląd Górniczy nr 2, 1974.

[9] Motyczka A., Kaczmarczyk A., Musioł S., Drzęźla B.s Wpływ własności petrograficznych węgla na straty energetyczne ściskanych próbek.Prze­

gląd Górniczy nr 7-8, 1975.

[10] Szecówka Z., Domżał J.: Wskaźnik energetyczny skłonności węgla do tąpań. Prace GIG Komunikat nr 594, Katowice 1973.

[1 1 ] Znański J.s Tąpania w świetle badań laboratoryjnych. Komunikat GIG nr 143, 1953.

[12 ] Znański J.s Analogia zjawiska tąpań do zgniatania próbek w prasie.

Przegląd Górniczy nr 5, 1953.

Wpłynęło do Redakcji 30.06.1982 r.

Recenzent: Prof. dr hab. inż. Antoni Kidybiński

(15)

Mi era skionnosci wggla do ... 117

UF.PA mrHCTBHIEJIbHOGTH yHIH K rOEHW/I yjUPAM HFH JOffiAMFffiCKOii HAFEYSKE

E e 3 lo u e

B o i a i t e n p e ^ c ia B j ie H ii p e a y jib T a T ii HCcjie^oBaHHH bjihhhhh .HHHaMavecKofi H a - rpy3KH Ha ecTecTBeHHyio vyBCTEHTejibHOCTb j n a k ropHHM y^apaM. H a ocaoBaHHH s t h x H ceaeA O BaH iiK S tu ia onHcaHa saBMCHMociB Mexfly KHHeiHiecKoB BHepraeit pac- nafla n p c S h aneprneii y^apa,. h oo3j,aBaa ero Mepy, 6boi pa3p a 6 oTaH u e T o j nC3BOJUU0iJ(HiS OaeHHTB BXHHHHe ^HHaMHHeOKOfl H a r p y 3KH Ha ecTecTBeHHyio HyBCTBH- TeBBHocTB yrJiH k ropHfcUi y^apau.

MEASURE CONCERNING SUSCEPTIBILITY OP COAL TO CRUMPS UNDER DYNAMIC LOAD

S u m m a r y

The article praoents the results of investigations concerning the in­

fluence of dynamic load on natural susceptibility of coal to crumps. In virtue of these investigations the dependence was described which takes place between the kinetic energy of disintegration of samples and the e- nergy of stroke. Also a method was worked out which makes it possible to estimate the influence of dynamic load on natural susceptibility of coal to crumps.

Cytaty

Powiązane dokumenty

5*3. Wysoki stopień zmienności parametrów węgla surowego takich jak typ węgla, zawartość popiołu, siarki i wilgoci w samym złożu jak również skut- ki

Podano wzory i przykłady obliczania średniego dobowego postępu śoian, w któryoh urabianie odbywa się przy zastosowaniu wrębiarek, kombajnów lub wy­.. łącznie przy

Charakterystyka wyjścia dwufazowej asynchronicznej..,______ 105 Jeżeli ponadto drogą konstrukcyjną uzyska się zmniejszenie impedancji uzwojenia pierwotnego i wtórnego (np. przez

Przejście skał typu A ze stanu kruchego w stan ciągliwy następuje, gdy granica plastyczności staje się niższa od silniej rosnącej, w miarę zwiększania ciśnienia

nych jeden segment pokrywa się z okresem pobudzenia (tonu krtaniowego), a dla głosu bezdźwięcznych długość segmentu jest stała i wynosi typowo 256

Ustalenie okresu obliczeniowego dla oceny złóż węgla kamiennego Oczywiste Jest, że najlepiej by było, gdyby okres obliczeniowy był równy okresowi istnienia kopalni

Rys. Schemat blokowy miernika okresu jednego obrotu silnika typu E-3208 N.. Zagadnienie nlerównomlernoścl prędkości obrotowej silników... 12) przyłożone jest napięcie

miast wzrasta wysokość naruszenia stropu bezpośredniego przy ścianie [7], Na podstawie dotychczasowych doświadczeń można stwierdzić, że ochrona przestrzeni