• Nie Znaleziono Wyników

About beauty leading to pride, and pride leading to fall

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "About beauty leading to pride, and pride leading to fall"

Copied!
19
0
0

Pełen tekst

(1)

About beauty leading to pride, and pride leading to fall

About beauty leading to pride, and pride leading to fall Lesson plan (English)

Lesson plan (Polish)

(2)

Link to the lesson You will learn

you will explain what is tragic about heroes in literature

you will take part in a discussion about choices made by literary heroes you will understand that the perception of beauty is subjective

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie abstraktu

Beauty is an aesthetic category. The experience of beauty is an unusual, intense experience. It can be a source of admiration for those who are not indifferent to it. Sometimes, however, beauty is too seductive: admiration leads to the desire for possession. The stronger the desire, the less it cares for other impulses of will and feeling. Beauty can thus enslave, lead to arrogance and pride. This path may lead to perdition: if consciousness does not come in time, the one who has been seduced risks a tragic end. There are numerous examples of ruinous delights with beauty in literature. This lesson presents one of them.

Exercise 1

Finish the sentences as you wish. Compare them with your classmates' proposals. Discuss about the differences in the understanding of beauty.

A beautiful man is a man ...

A beautiful dog is a dog ...

A beautiful car is a car ...

A beautiful landscape is a landscape ...

Exercise 2

The adjective „beautiful” has many different meanings. Read dictionary definitions. Next, think about which meaning dominates in the sentences from the previous task. Discuss this topic with your classmates.

beautiful

characterised by the beauty of shapes, colours, sounds, etc.

Beautiful flowers, shrubs.

of high moral value Beautiful character.

having the best features of one's species, genus, etc., being perfect, the best in a certain field Beautiful yields, harvests.

large, substantial, significant in size Beautiful property.

About beauty leading to pride, and pride leading to fall

Source: domena publiczna.

(3)

Exercise 3

After reading the fragments of The Silmarillion, follow the instructions and answer the questions.

John Ronald Reuel Tolkien

O Feanorze i stworzeniu Silmarilów

W tym czasie w Eldemarze, w domu króla, w Tirionie na wzgórzu Tuna, urodził się najstarszy i najukochańszy syn Finwego; na imię miał Kurufinwe, lecz matka nazwała go Feanorem, Duchem Ognistym, i pod tym mianem występuje on we wszystkich opowieściach Noldorów. [...]

Feanor rósł szybko, jakby tajemny ogień żarzył się w nim nieustannie. Był wysoki, twarz miał piękną i władczą, oczy rozjarzone przenikliwym blaskiem i jasne, chociaż włosy czarne niby skrzydła krucze. We wszystkich dążeniach okazywał zapał i stałość. Rzadko zmieniał swoje zamiary pod wpływem czyichś rad, nigdy nie dawał się ugiąć przemocy. Wśród wszystkich ówczesnych i późniejszych Noldorów odznaczał się największą przenikliwością umysłu i zręcznością rąk.

[...] on też pierwszy z Noldorów odkrył sztukę tworzenia klejnotów większych i jaśniej błyszczących niż szlachetne kamienie, które znajdowano w ziemi. [...]

W tym okresie powstały dzieła, które później zyskały większą sławę niż

wszystko, cokolwiek zrobiły elfy. Feanor bowiem, osiągnąwszy pełnię sił, zapalił się do nowego pomysłu, który być może zrodził się z mglistego przeczucia nadciągających nieszczęść. Rozmyślał, jak zachować największą chlubę Błogosławionego Królestwa, światło jego Dwóch Drzew, aby się stało niezniszczalne. W sekrecie wziął się do zamierzonej na długie lata pracy, skupiając na niej całą swoją wiedzę, całą moc i najsubtelniejsze umiejętności;

i stało się, że w końcu stworzył Silmarile.

Miały one postać trzech wspaniałych klejnotów. Lecz dopiero u końca dni, gdy powróci Feanor, który zginął, zanim Słońce się zjawiło na niebie, i przebywa odtąd w Salach Oczekiwania, nie odwiedzając nigdy swego plemienia, dopiero wtedy, gdy Słońce zgaśnie, a Księżyc spadnie z firmamentu, stanie się wiadome, z jakiej substancji zrobione były Silmarile. Wyglądały jak kryształy diamentów, lecz były od diamentu twardsze i żadna siła znana w królestwie Ardy nie mogła ich skazić ani rozkruszyć. Kryształ wszakże był dla Silmarila tym, czym jest ciało dla Dzieci Iluvatara: łupiną osłaniającą wewnętrzny ogień, ukryty w środku i obecny w każdej jego cząstce, samą iskrę życia. Ten wewnętrzny ogień Silmarilów stworzył Feanor ze zmieszanego światła Dwóch Drzew Valinoru i w Silmarilach światło to przetrwało, chociaż Drzewa dawno umarły. Dlatego Silmarile świeciły własnym blaskiem w ciemnościach najgłębszej skrytki skarbca niby gwiazdy Vardy; lecz mając w sobie prawdziwe życie, kochały światło,

chłonęły je i oddawały światu z powrotem, jeszcze cudowniej ubarwione. [...]

Serce Feanora przylgnęło mocno do tych przedmiotów, jego rękami utworzonych. [...]

Wprawdzie Feanor na wielkie uroczystości stroił czoło tymi klejnotami, lecz

(4)

zazwyczaj trzymał je ściśle strzeżone, zamknięte w najgłębszych skrytkach swego skarbca w Tirionie. Feanor bowiem pokochał Silmarile zachłanną

miłością, skąpił ich widoku wszystkim z wyjątkiem swego ojca i swoich siedmiu synów i z czasem prawie zapomniał, że światło zawarte w Silmarilach nie jest jego dziełem i własnością.

Korona Morgotha

Nie sprawdziły się więc obawy Yavanny, że Silmarile zostaną pochłonięte przez ciemności i unicestwione; wpadły jednak w ręce Morgotha, który wolny teraz, zgromadził znów wszystkie swoje sługi, jakie zdołał odnaleźć, i wrócił na ruiny Angbandu. Na nowo zrył ziemię, budując rozległe lochy i kazamaty. Nad

bramami wzniósł potrójny szczyt Thangorodrimu, spowity zawsze chmurami czarnego cuchnącego dymu. [...] Morgoth w Angbandzie wykuł sobie ogromną żelazną koronę, mianując się Królem Świata. Na znak swej godności osadził w koronie Silmarile. Ręce jego, przepalone od dotknięcia uświęconych kamieni, pozostały już na zawsze czarne. Nigdy też Morgoth nie pozbył się bólu

w oparzonych dłoniach, a ból tym bardziej rozjątrzał w nim złość. Nosił koronę stale, chociaż męczył go śmiertelnie jej ciężar.

[Przysięga Feanora i jego synów]

Nagle w mieście zjawił się Feanor i zwołał wszystkich na królewski dziedziniec znajdujący się na wierzchołku Tuny. Nie zdjęto z niego wyroku banicji, lecz sam się spod niego wyłamał wbrew woli Valarów. Szybko zgromadził się na

dziedzińcu tłum Noldorów, ciekawych, co im powie Feanor. Wzgórze,

prowadzące nań schody i ulice błyszczały od światła niezliczonych pochodni, które każdy niósł w ręku, spiesząc na wiec. Feanor był mistrzem słów, jego język miał wielką władzę nad sercami, jeśli chciał go w tym celu użyć. Tej nocy

wygłosił mowę, której Noldorowie nigdy nie zapomnieli. Namiętne, surowe słowa, tchnące dumą i gniewem, oszołomiły słuchaczy. Gniew i nienawiść Feanora zwrócone były głównie przeciw Morgothowi, a jednak wiele z tego, co mówił, opierało się na kłamstwach Nieprzyjaciela. Rozpacz po zamordowanym ojcu i żal po zrabowanych Silmarilach zmąciły mu umysł. Ogłosił się królem wszystkich Noldorów, jako spadkobierca Finwego, i jawnie wzgardził

postanowieniami Valarów. [...]

Potem Feanor złożył straszliwą przysięgę. Siedmiu synów stanęło u jego boku i chórem powtórzyło za ojcem słowa ślubowania, a ich obnażone miecze lśniły krwawą czerwienią w blasku pochodni. Takiej przysięgi nikt nie śmie złamać ani też nie powinien składać, nawet w imię Iluvatara. Feanor bowiem i jego synowie wezwali wieczne Ciemności, aby ich ogarnęły, gdyby nie dotrzymali ślubów, a na świadków powołali Manwego, Vardę i uświęconą górę Taniquetil, przyrzekając ścigać zemstą i nienawiścią aż do końca świata Valara, demona, elfa czy

człowieka z nienarodzonego jeszcze ludzkiego plemienia, każdą istotę dużą czy

małą, dobrą czy złą, jakiekolwiek stworzenie, które zjawi się odtąd aż po kres

czasu, jeśli spróbuje przywłaszczyć sobie, zagarnąć lub przetrzymywać Silmarile,

(5)

należne z prawa Feanorowi i jego rodowi.

Tak poprzysięgli Maedhros, Maglor, Kelegorm, Kurufin, Karanthir, Amrod i Amras, książęta Noldorów. Wielu świadków zadrżało, słysząc te straszne zaklęcia. W ten bowiem sposób złożona przysięga, w złej czy dobrej sprawie, wiązała zarówno tego, kto jej dotrzymał, jak i tego, kto ją złamał, aż do końca świata.

[Koniec opowieści o Silmarilach]

Eonwe jako herold Odwiecznego Króla wezwał wszystkich elfów Beleriandu, żeby opuścili Śródziemie. Ale Maglor i Maedhros nie chcieli usłuchać wezwania;

chociaż znużeni i zniechęceni, czynili przygotowania, by raz jeszcze podjąć rozpaczliwą próbę dopełnienia przysięgi. Z każdym, kto by im odmawiał wydania Silmarilów, gotowi byli wojować, nawet ze zwycięską armią Valarów, sami

przeciw całemu światu. Wyprawili więc posła do Eonwego, domagając się, aby im oddał klejnoty, które przed wiekami ich ojciec Feanor stworzył i które mu niegdyś Morgoth ukradł. Lecz Eonwe odparł, że synowie Feanora , jeśli posiadali kiedyś prawo do tych dzieł swego ojca, utracili je, popełniając tak wiele

bezlitosnych czynów, zaślepieni swoją przysięgą, a zwłaszcza zabijając Diora i napadając na Przystań Sirionu. Światło Silmarilów powróci teraz na Zachód, skąd wzięło początek; niechże Maglor i Maedhros także tam wrócą i poddadzą się sądowi Valarów, bo tylko na mocy ich wyroku Eonwe może wydać

powierzone jego straży klejnoty. Maglor był skłonny ustąpić, bo smutek ciążył mu na sercu, rzekł więc do brata: – Przysięga nie zabrania nam czekać na sposobniejszą chwilę. Kto wie, czy w Valinorze nie uzyskamy przebaczenia i wymazania win i czy nie oddadzą nam klejnotów dobrowolnie.

Lecz Maedhros odparł, że jeśli, powróciwszy do Amanu, nie zostaną ułaskawieni, przysięga będzie ich obowiązywała w dalszym ciągu, ale stracą nadzieję na jej spełnienie. – Kto wie, jaki okropny los czeka nas – powiedział – jeżeli odmówimy posłuszeństwa Valarom w ich własnym kraju albo nawet rozniecimy znów wojnę w ich świętym królestwie.

Maglor wciąż jeszcze próbował przekonać brata, mówiąc:

– Jeżeli Manwe i Varda, których wzięliśmy na świadków, składając przysięgę, sami przeszkodzą nam ją spełnić, czyż nie będzie to oznaczało jej

unieważnienia?

– Ale jak głos nasz dosięgnie Iluvatara poza Okręgiem Świata? – spytał Maedhros.

– A na jego imię przysięgaliśmy, zaślepieni szaleństwem, i wezwaliśmy Wieczne Ciemności, aby nas ogarnęły, jeżeli nie dotrzymamy słowa. Kto nas zwolni z takiej przysięgi?

– Jeżeli nikt nas z niej nie może zwolnić – rzekł Maglor – to zaprawdę

przeznaczone są nam Wieczne Ciemności w każdym wypadku, czy dotrzymamy obietnicy, czy nie, lecz mniej wyrządzimy zła, łamiąc przysięgę.

W końcu jednak Maglor uległ woli Maedhrosa i razem zaczęli układać plany

(6)

Exercise 4

Which statements refer to Fëanor?

He was the king's son.

He was a hero of Elvish stories.

He was an angelic being.

He proclaimed himself king.

He was an elf.

He was a god.

zdobycia Silmarilów. Nocą, w przebraniu, zakradli się do obozu Eonwego, podpełzli do miejsca, gdzie przechowywano klejnoty, zabili wartowników i porwali swój łup. Lecz wtedy cały obóz zbudził się i powstał przeciw nim, oni zaś gotowi byli na śmierć, postanawiając bronić się do ostatniego tchu. Lecz Eonwe nie pozwolił zabić synów Feanora i dał im uciec bez przeszkód. Każdy z nich wziął jeden Silmaril, gdyż mówili sobie:

– Skoro jeden Silmaril jest bezpowrotnie dla nas stracony, a z siedmiu synów Feanora tylko my dwaj żyjemy, widocznie los chciał, aby nam przypadło dziedzictwo po ojcu.

Lecz klejnot parzył rękę Maedhrosa i zadawał mu ból niemożliwy do zniesienia.

I wtedy dopiero Maedhros zrozumiał, że Eonwe miał słuszność i że synowie Feanora stracili prawo do Silmarilów, a przysięga ich była daremna. W męce i rozpaczy rzucił się więc do zionącej ogniem przepaści. Tak zginął Maedhros, a Silmaril przez niego zagarnięty wchłonęło łono ziemi.

Maglor także nie mógł znieść męki, jaką mu zadawał jego Silmaril, więc cisnął go do morza, a potem błąkał się do końca swoich dni po wybrzeżu i śpiewał falom pieśni pełne bólu i żalu. Maglor bowiem należał do najznamienitszych pieśniarzy Dawnych Dni, ustępując sławą jedynie Daeronowi z Doriathu. Nigdy potem już nie wrócił między swoich współplemieńców. Stało się więc, że Silmarile znalazły dla siebie trwałe miejsca na świecie: jeden w przestworzach niebios, drugi

w płomiennym sercu ziemi, a trzeci w głębinach morza.

Source: John Ronald Reuel Tolkien, O Feanorze i stworzeniu Silmarilów, [w:] tegoż, Silmarillion, tłum. Maria Skibniewska, Warszawa 1990, s.

70–310.

(7)

Exercise 5

Indicate the heroes who swore to seal their faith with the Silmarils.

Varda Maedhros Maglor Amrod Ilúvatar Finwë Kurufin Manwë Celegorm Fëanor Exercise 6

The Silmarils, the unique work of Fëanor's extraordinary skill in the art of creating jewels, whose beauty so enchanted him, became the object of the hero's "greedy love" and led to the fall of himself and his family. Put the selected stages of this fall in chronological order.

Relentless deeds of Fëanor's sons and the death of five of them.

Breaking the Valar's rules.

Maedhros's death.

Fëanor blinded by anger and hatred.

Fëanor and his sons taking a disastrous oath.

Manipulating and lying to the Noldor.

Maglor's wanderings.

The Silmarils got stolen.

Exercise 7 Answer:

What did the Silmarils look like, what were they made of and what was their nature?

Why did the Silmarils, though dazzling with beauty and light, lead Fëanor and his sons into darkness, towards their fall?

Important!

The tradition of culture is full of examples of heroes whose fate or own decisions and actions led them to an irresolvable conflict of interests. They had to choose between possibilities, each of which had fatal consequences, inevitably leading the hero towards a disaster. In such cases, we are dealing with the tragedy of the hero, while the situation in which he finds himself is called the tragic situation.

(8)

Exercise 8

Check whether you understand the text. Complete the following with appropriate words.

step, motives, narrator, happy, situation, comic, tragic, needs, catastrophe, catastrophic, choice Tragedy is a concept indicating a ... in which every ... made by a hero leads him to a catastrophe, regardless of his ... and intentions. A ... situation leaves no way out of the tragedy: regardless of the hero's choices, he will not be able to avoid his ... fate.

Indicate the quota on referring to Fëanor's a ributes and talents. Name the hero's a ributes, abili es.

Is it good that Fëanor rarely changed his inten ons under the influence of someone's advice, that he never gave in to violence? Jus fy your answer.

Exercise 9

Fëanor's characteristics refer to one of the elements – fire. In the chapter „Fëanor and the creation of the Silmarils”, find quotations referring to fire and Feanor himself. Explain how you understand these references.

Prepare a multiple-choice question for your school bench friend which will check his/her knowledge gained during the lesson.

Question: ...

a. ...

b. ...

c. ...

d. ...

e. ...

Keywords

beauty, tragedy, symbol of fire

Glossary

aesthe c category

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: aesthetic category

(9)

kategoria estetyczna beauty

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: beauty

piękno ugliness

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: ugliness

brzydota

symbolism (of fire)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: symbolism (of fire)

symbolika (ognia) tragic hero

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: tragic hero

postać tragiczna tragedy

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: tragedy

tragizm

(10)

Lesson plan (English)

Title: About beauty leading to pride, and pride leading to fall Lesson plan elaborated by: Magdalena Trysińska

Topic:

About beauty leading to pride, and pride leading to fall.

Target group:

8th‑grade students of an eight‑year elementary school.

Core curriculum

I. Literary and cultural education.

1. Reading literary works. Student:

1) recognises literary genres: epic, lyric and drama; determines the characteristics of particular types and assigns the work to the appropriate type;

9) uses, in the interpretation of literary works, references to universal values related to social, national, religious and ethical attitudes and prioritises them;

2. Receipt of cultural texts. Student:

1) searches for the necessary information in the text and cites relevant parts of journalistic, popular or scientific texts;

II. Language education.

2. Differentiation of language. Student:

6) distinguishes the content and scope of meaning of a word;

III. Creating statements.

1. Elements of rhetoric. Student:

1) functionally uses rhetorical means and understands their impact on the recipient;

2) collects and organizes the material material needed to create statements; edits the compositional plan of his own statement;

6) carry out the inference as part of the argumentative argument;

7) agrees with other people's views or polemicizes with them, substantively justifying their own opinion;

IV. Self‑study. Student:

8) develops the ability to think critically and formulate opinions.

The general aim of education:

Students analyse and interpret the fragment of Silmarillion by J.R.R. Tolkien.

Key competences

communication in the mother tongue;

(11)

communication in foreign languages;

social and civic competences;

cultural awareness and expression.

Learning outcomes Student:

recognises the subject matter and issues of the text being studied;

indicates the features of the tragic situation;

describes the characteristics of the tragic hero;

evaluates the heroes' behavior.

Teaching methods / techniques

problem: targeted conversation, discussion;

programmed: using a computer and e‑textbook;

practical: objective exercises, work with literary text.

Forms of work:

individual activity;

collective activity.

Lesson plan overview (Process) Before the lesson

Students read fragments of the novel Silmarillion by J.R.R. Tolkien in the abstract.

Introduction

1. The teacher determines the purpose of the classes and gives the criteria of success.

2. The teacher writes the word BEAUTY on the board. He asks students to give as many associations as possible. If the first associations are only positive on the board, the teacher directs the students to also give negative associations, e.g. beauty seduces, enslaves, a slave of beauty, false beauty, etc.

Realization

1. Performing the exercise 1: supplement sentences with adjectives. Then all students analyze the dictionary definition of the word „beautiful” together. The teacher asks them to look at the definitions and their completed sentences. Students wonder which meaning prevails in the sentences, then they discuss the differences in the perception of the beauty category.

At this point, it is important to realize that the perception of beauty is subjective. For everyone it can mean something else.

2. A short discussion of the content of the Tolkien novel read before the lesson. The teacher makes sure that the students have read and understood the text. Then they perform exercises 4‑6 in the abstract, thanks to which they will check if they understand the text well.

3. The teacher asks questions:

What did the Silmarils look like and what were they created from?

Why did the Silmarines, though beautiful and luminous, lead Feanor and his sons into darkness, to decline?

Students, based on the text, look for answers together.

4. The teacher draws attention to the conflict of reasons present in the analyzed fragment. Students will

(12)

get acquainted with the information about the hero's tragedy and the tragic situation. Then the participants of the classes perform the following tasks:

they are looking for a quote in which Feanor's attributes and talents are mentioned; they call hero traits, they exchange abilities;

they wonder if it's good that Feanor rarely changed his intentions under the influence of someone's advice, he never gave in to violence;

indicate quotes related to fire and the person of Feanor. They explain how they understand these references;

indicate in the text statement, which shows that Maglor and Maedhros were tragic heroes, and fragments that prove that they would like to avoid their fate;

in the context of the whole fragment quoted in the lesson they tell us what the tragedy of their situation was.

5. Work in groups. Students using, for example, the decision tree method, analyze the choices that could be made by the last living sons of Feanor, Maedhros and Maglor, and the consequences of these choices.

The analysis should include such elements as: 1. possible solutions, 2. negative effects, 3. positive effects, 4. goals and values.

Summary

1. The teacher asks the students summary questions, e.g.

Explain the examples of who the tragic hero is.

Describe the tragic situation that is described in the Silmarillion passage.

Homework

Write a story whose hero will have tragic features.

The following terms and recordings will be used during this lesson

Terms

aesthe c category

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: aesthetic category

kategoria estetyczna beauty

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: beauty

piękno ugliness

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: ugliness

(13)

brzydota

symbolism (of fire)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: symbolism (of fire)

symbolika (ognia) tragic hero

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: tragic hero

postać tragiczna tragedy

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: tragedy

tragizm

Texts and recordings

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie abstraktu

About beauty leading to pride, and pride leading to fall

Beauty is an aesthetic category. The experience of beauty is an unusual, intense experience. It can be a source of admiration for those who are not indifferent to it. Sometimes, however, beauty is too seductive: admiration leads to the desire for possession. The stronger the desire, the less it cares for other impulses of will and feeling. Beauty can thus enslave, lead to arrogance and pride. This path may lead to perdition: if consciousness does not come in time, the one who has been seduced risks a tragic end. There are numerous examples of ruinous delights with beauty in literature. This lesson presents one of them.

beautiful

characterised by the beauty of shapes, colours, sounds, etc.

Beautiful flowers, shrubs.

of high moral value Beautiful character.

having the best features of one's species, genus, etc., being perfect, the best in a certain field Beautiful yields, harvests.

(14)

large, substantial, significant in size Beautiful property.

(15)

Lesson plan (Polish)

Tytuł: O pięknie, które prowadzi ku pysze, i o pysze, która prowadzi do upadku Opracowanie scenariusza: Magdalena Trysińska

Temat zajęć:

O pięknie, które prowadzi ku pysze, i o pysze, która prowadzi do upadku.

Grupa docelowa:

Uczniowie klasy VIII ośmioletniej szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

I. Kształcenie literackie i kulturowe 1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:

1) rozpoznaje rodzaje literackie: epika, liryka i dramat; określa cechy charakterystyczne dla poszczególnych rodzajów i przypisuje czytany utwór do odpowiedniego rodzaju;

9) wykorzystuje w interpretacji utworów literackich odwołania do wartości uniwersalnych związane z postawami społecznymi, narodowymi, religijnymi, etycznymi i dokonuje ich hierarchizacji;

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:

1) wyszukuje w tekście potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu publicystycznego, popularnonaukowego lub naukowego;

II. Kształcenie językowe.

2. Zróżnicowanie języka. Uczeń:

6) rozróżnia treść i zakres znaczeniowy wyrazu;

III. Tworzenie wypowiedzi.

1. Elementy retoryki. Uczeń:

1) funkcjonalnie wykorzystuje środki retoryczne oraz rozumie ich oddziaływanie na odbiorcę;

2) gromadzi i porządkuje materiał rzeczowy potrzebny do tworzenia wypowiedzi; redaguje plan kompozycyjny własnej wypowiedzi;

6) przeprowadza wnioskowanie jako element wywodu argumentacyjnego;

7) zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie;

IV. Samokształcenie. Uczeń:

8) rozwija umiejętność krytycznego myślenia i formułowania opinii.

Ogólny cel kształcenia:

Uczniowie analizują i interpretują fragment Silmarillionu J.R.R. Tolkiena.

Kształtowane kompetencje kluczowe porozumiewanie się w języku ojczystym;

(16)

porozumiewanie się w językach obcych;

kompetencje społeczne i obywatelskie;

świadomość i ekspresja kulturalna.

Cele operacyjne Uczeń:

rozpoznaje tematykę i problematykę poznanego tekstu;

wskazuje cechy sytuacji tragicznej;

opisuje cechy bohatera tragicznego;

ocenia postępowanie bohaterów.

Metody / techniki kształcenia

problemowa: rozmowa kierowana, dyskusja;

programowane: z użyciem komputera i e‑podręcznika;

praktyczna: ćwiczeń przedmiotowych, praca z tekstem literackim.

Formy pracy:

aktywność indywidualna jednolita;

aktywność zbiorowa jednolita.

Przebieg zajęć Przed lekcją

Lektura fragmentów powieści Silmarillion J.R.R. Tolkiena w abstrakcie.

Faza wprowadzająca

1. Nauczyciel określa cel zajęć i podaje uczniom kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel zapisuje na tablicy słowo PIĘKNO. Prosi uczniów o podanie jak największej ilości skojarzeń.

Jeżeli na tablicy pierwsze skojarzenia będą tylko pozytywne, nauczyciel tak nakierowuje uczniów, by podali również negatywne asocjacje, np. piękno uwodzi, zniewala, niewolnik piękna, fałszywe piękno, etc.

Faza realizacyjna

1. Wykonanie ćw. 1: uzupełnianie zdań przymiotnikami. Następnie wszyscy analizują wspólnie słownikowe definicje słowa „piękny”. Nauczyciel prosi uczniów, aby przyjrzeli się definicjom i swoim dokończonym zdaniom. Uczestnicy zajęć zastanawiają się, które znaczenie dominuje w zdaniach, następnie dyskutują na temat różnic w postrzeganiu kategorii piękna.

W tym momencie ważne jest, aby uczniowie uświadomili sobie, że postrzeganie piękna jest subiektywne.

Dla każdego może oznaczać coś innego.

2. Krótkie omówienie treści przeczytanego przed lekcją fragmentu powieści Tolkiena. Nauczyciel upewnia się, że uczestnicy zajęć przeczytali i rozumieją tekst. Następnie uczniowie wykonują ćw. 4‑6 w abstrakcie, dzięki którym sprawdzą, czy dobrze rozumieją tekst.

3. Nauczyciel zadaje pytania:

Jak wyglądały, z czego zostały stworzone i jaką naturę miały Silmarile?

Dlaczego Silmarile, choć piękne i świetliste, poprowadziły Feanora i jego synów w ciemność, ku upadkowi?

Uczniowie, opierając się na tekście, wspólnie szukają odpowiedzi.

4. Nauczyciel zwraca uwagę na obecny w analizowanym fragmencie konflikt racji. Uczniowie zapoznają

(17)

się z informacją na temat tragizmu bohatera i sytuacji tragicznej. Następnie uczestnicy zajęć charakteryzują postaci:

szukają cytatu, w którym jest mowa o cechach i talentach Feanora; nazywają cechy bohatera, wymieniają zdolności;

zastanawiają się, czy to dobrze, że Feanor rzadko zmieniał swoje zamiary pod wpływem czyichś rad, nigdy nie dawał się ugiąć przemocy;

wskazują cytaty związane z ogniem i osobą Feanora. Wyjaśniają, jak rozumieją te odniesienia;

wskazują w tekście wypowiedź, która świadczy o tym, że Maglor i Maedhros byli bohaterami tragicznymi, oraz fragmenty, które świadczą o tym, że chcieliby uniknąć swego losu;

w kontekście całego przytoczonego w lekcji fragmentu mówią, na czym polegał tragizm ich sytuacji.

5. Praca w grupach: analiza (np. metodą drzewka decyzyjnego) wyborów, jakich dokonać mogli ostatni żyjący synowie Feanora, Maedhros i Maglor, oraz konsekwencje tych wyborów. Analizie powinni poddać takie elementy, jak: 1. możliwe rozwiązania, 2. skutki negatywne, 3. skutki pozytywne, 4. cele i wartości.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel zadaje uczniom pytania podsumowujące, np.

Wyjaśnij na przykładach, kim jest bohater tragiczny.

Opisz sytuację tragiczną, która jest opisana we fragmencie Silmarillionu. Praca domowa

Napisz opowiadanie, którego bohater będzie miał cechy tragiczne.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

aesthe c category

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: aesthetic category

kategoria estetyczna beauty

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: beauty

piękno ugliness

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: ugliness

brzydota

symbolism (of fire)

(18)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: symbolism (of fire)

symbolika (ognia) tragic hero

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: tragic hero

postać tragiczna tragedy

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: tragedy

tragizm

Teksty i nagrania

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie abstraktu

About beauty leading to pride, and pride leading to fall

Beauty is an aesthetic category. The experience of beauty is an unusual, intense experience. It can be a source of admiration for those who are not indifferent to it. Sometimes, however, beauty is too seductive: admiration leads to the desire for possession. The stronger the desire, the less it cares for other impulses of will and feeling. Beauty can thus enslave, lead to arrogance and pride. This path may lead to perdition: if consciousness does not come in time, the one who has been seduced risks a tragic end. There are numerous examples of ruinous delights with beauty in literature. This lesson presents one of them.

beautiful

characterised by the beauty of shapes, colours, sounds, etc.

Beautiful flowers, shrubs.

of high moral value Beautiful character.

having the best features of one's species, genus, etc., being perfect, the best in a certain field Beautiful yields, harvests.

large, substantial, significant in size Beautiful property.

(19)

Cytaty

Powiązane dokumenty

Jeżeli ktoś nie ma aplikacji Teams to może wejść na lekcję za pomocą linka, który zostanie przesłany poprzez edziennik i

Since the coding strand remains single and uncovered during transcription, and thus more susceptible to mutations, asymmetry in nucleotide composition of genes

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie dźwiękowe słówka genetic code?. kod genetyczny – sposób zapisu informacji genetycznej w materiale genetycznym

The usefulness of a social networking platform as a tool supporting authentic leadership depends on the number of leadership activities related to leading oneself on the

Abnormal results of screening coagulation tests, including prothrombin time, activated partial thromboplastin time and thrombin time, are commonly encountered in patients with

Comparing the answers between Romanian and Polish lecturers, we can observe several differences regarding methods used in order to develop students’ multicultural and virtual

Utrwalamy słownictwo odnoszące się do nazw dzikich zwierząt (str. 79). Ćwiczenia utrwalające Nagranie do ćwiczenia 1 Nagranie do

Wykonujemy ćwiczenia utrwalające (załącznik) i przynosimy je na zajęcia.. Uczymy się nazw dzikich