Vol. XLV — 3/4: 477—497 K raków 1975
SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI
POLSKIEGO TOWARZYSTWA GEOLOGICZNEGO W ROKU 1974
Compte-rendu des travaux de la Société Géologique de Pologne en 1974
Ogólny stan liczbowy członków Towarzystwa: 1407 osób.
Członkowie honorowi : 20 a) krajowi:
prof, d r Franciszek B i e d a
prof. d r Roman K o z ł o w s k i , członek rzecz. PAN
prof, d r Marian K s i ą ż k i e w i c z , członek rzecz. PAN prof, d r Edward P a s s e n d o r f e r , członek koresp. PAN prof, dr Zdzisław P a z d r o
prof, dr Henryk T e i s s e y r e , członek rzecz. PAN b) zagraniczni :
prof, d r Dimitrij A n d r u s o v , akademik (Czechosłowacja) prof, d r Ekim В o n ć e v, akademik (Bułgaria)
prof, d r Michel D u r a n d - D e l g a (Francja)
prof, d r Miltiade F i l i p e s c u , akademik (Rumunia) prof. d r Ivar R. H e s s l a n d (Szwecja)
prof, dr A am e L a i t a k a r i (Finlandia)
prof, d r Georghe M u r g e a n u, akademik (Rumunia) prof, d r Dimitrij W. N a l i w k i n , akademik (ZSRR) prof, d r Ragnar S a n d e g r e n (Szwecja)
prof. d r Erick Anson S t e n s j ö (Szwecja)
prof. d r Josef S v o b o d a iakademik (Czechosłowacja) prof, d r E. K. W a l t o n (Wielka Brytania)
prof, d r Nikołaj B. W a s s o j e w i c z akademik (ZSRR)
prof. d r Oleg S. W i a ł o w, członek Akademii Nauk USRR (ZSRR) Członkowie nadzwyczajni : 20
Członkowie zwyczajni: 1367, w tym osób prawnych 52.
12 — Rocznik PTG, t. XLV z. 3
A. SPRAWY ORGANIZACYJNE
W roku 1974 Zarząd Główny obradował na jednym posiedzeniu ple
narnym i trzech posiedzeniach Prezydium. Tematem ich były sprawy or
ganizacyjne, finansowe i wydawnicze a także przygotowanie zjazdów nau
kowych.
Doroczny Walny Zjazd Delegatów odbył się w dniu 12 września 1974 w Opolu. Zjazd zaaprobował działalność Zarządu Głównego i nadał god
ność członka honorowego Polskiego Towarzystwa Geologicznego prof, drowi Ivarowi R. H e s s l a n d o w i z Uniwersytetu w Sztokholmie.
W konsekwencji zarządzenia zmieniającego zasady działalności wydawni
czej towarzystw naukowych Walny Zjazd Delegatów podjął uchwałę zmie
niającą wysokość składki członkowskiej na 60 zł rocznie od osoby, poczy
nając od roku 1975. Nowa składka nie obejmuje prenum eraty Rocznika PTG, którą Zarząd Główny usilnie zaleca członkom uznając ją za moralny obowiązek i dowód poczucia więzi z działalnością naukową Towarzystwa.
W dniu 3 września 1974 podczas I Krajowej Konferencji Naukowej Paleontologów we Wrocławiu utworzono sekcję paleontologiczną PTG.
Zrzesza ona członków Towarzystwa interesujących się zagadnieniami pa
leontologii, biostratygrafii i paleoekologii. Do sekcji przystąpiło 91 osób.
Zebranie założycielskie powołało n a przewodniczącą sekcji prof, d r hab.
G. B i e r n a t , a na sekretarza doc. d r L. M a l i n o w s k ą . Siedzibą Komitetu Sekcji jest Warszawa.
Zarząd Główny podjął odpowiednie kroki zmierzające do restytucji Sekcji Tektonicznej PTG.
Poczyniono przygotowania do' 47 Ujazdu Naukowego Towarzystwa, który odbędzie się w dniach 22—!24 czerwca 1975 w Świdnicy. Organiza
torem Zjazdu jest Oddział Wrocławski, pracom Kom itetu Organizacyjnego przewodniczy doc. dr hab. Jerzy К ł а p с i ń s к i.
Nagrody naukowe Towarzystwa zostały przyznane:
1) nagroda im. L. Zejsznera — drowi Stefanowi P o ł t o w i e ż o w i i mgr inż. Alicji S t a r c z e w s k i e j - P o p o w za pracę pt. „Roz
wój zapadliska przedkarpackiego między Tarnowem a Przemyślem”, opublikowaną w tomie 43 Rocznika Polskiego Towarzystwa Geologicz
nego,
2) nagroda im. H. Swidzińskiego — drowi inż. Nestorowi O s z c z y p c e za pracę pt. „Budowa geologiczna Kotliny Sądeckiej”, opublikowaną w Biuletynie Instytutu Geologicznego n r 271.
■Stypendium im. K. Beresa na rok 1975 przyznano mgrowi inż. Mar
kowi W e n d o r f f o w i .
W 1974 roku Polskie Towarzystwo Geologiczne poniosło szereg bo
lesnych strat na skutek śmierci długoletnich i zasłużony ch członków :
— mgr Maria T y s k a , członek Oddziału Warszawskiego, zmarła dnia 29 kwietnia 1974,
— mgr inż. Anatol Z i e l i ń s k i , długoletni skarbnik Oddziału Gór
nośląskiego, zmarł w dniu 26 sierpnia 1974,
— mgr inż. Wiktor Z a j ą c z k o w s k i , członek Oddziału Górnoślą
skiego, zmarł w dniu 22 października,
— dr Jan W y ż y k o w s k i , członek Oddziału Warszawskiego, zmarł dnia 29 października 1974,
— ptrof. dr Stanisław D o k t o r o w i c z - H r e b n i c k i , członek Od
działu Warszawskiego, zmarł w dniu 27 grudnia 1974, Cześć ich pamięci!
Stan liczbowy Towarzystwa w porównaniu z rokiem ubiegłym uległ zmniejszeniu o 39 osób. Przybyło 58 nowych członków, zmarło 5, skreślo
no ze względu na zaległe składki 91 osób.
B. DZIAŁALNOŚĆ ODDZIAŁÓW I KÓŁ TERENOWYCH
ODDZIAŁ GDAŃSKI
Walne Zebranie w dniu 31 m aja dokonało wyboru nowego Zarządu.
Przewodniczącym zastał ponownie doc. dr hab. inż. Bohdan K o z e r s k i , sekretarzem — mgr Aleksandra M o ' d r z e w s k a - Ż u k . Siedziba Od
działu została przeniesiona do Instytutu Hydrotechniki Politechniki Gdań
skiej. W roku 1974 w Oddziale Gdańskim odbyło się 9 posiedzeń nauko
wych. Oddział liczy 63 członków fizycznych i 5 prawnych.
ODDZIAŁ GÓRNOŚLĄSKI
Przewodniczącym oddziału jest doc. dr hab. Karol B o j k o w s k i , sekretarzem mgr Alina S i e w n i a k - W i t r u k . Zorganizowano 4 po
siedzenia naukowe. Oddział liczy 107 członków fizycznych i 5 prawnych.
ODDZIAŁ KRAKOW SKI
Przewodniczącym oddziału jest doc. dr Jacek R u t k o w s k i , sekre
tarzem d r inż. Teresa G r a b o w s k a . W roku 1974 odbyło się 8 posie
dzeń naukowych na różne tem aty oraz sympozjum poświęcone badaniom mikrograwimetrycznym w geologii i górnictwie. Członkowie oddziału mają duży wkład w organizację 46 Zjazdu Naukowego PTG w Opolu. W od
dziale zrzeszonych jest 353 członków fizycznych i 18 prawnych.
ODDZIAŁ POZNAŃSKI
Walne Zebranie w dniu 14 listopada 1974 wybrało nowy Zarząd, w któ
rym funkcje przewodniczącego spraw uję nadal doc. d r bab. Wojciech G r o c h o l s k i , a sekretarzem jest ponownie d r Janusz S k o c z y l a s . Zorganizowano 8 posiedzeń naukowych. Oddział Poznański zrzesza 44 członków fizycznych.
12*
ODDZIAŁ SZCZECIŃSKI
Obowiązki przewodniczącego pełni mgr Ryszard D o b r a c k i . W ro
ku 1974 zorganizowano 2 posiedzenia naukowe oraz sesję naukową we współpracy z innymi organizacjami. Oddział liczy 24 członków fizycznych.
o d d z i a ł Św i ę t o k r z y s k i
Przewodniczącym Oddziału jest doc. d r hab. Henryk J u r k i e w i c z , sekretarzem mgr Anna P a j ą k o w a . Oddział zorganizował 5 posiedzeń naukowych i 8-dniową wycieczkę geologiczną do Czech i Moraw, w któ
rej wzięło udział 32 członków PTG. Oddział liczy 85 członków fizycznych i 4 prawnych.
ODDZIAŁ W ARSZAW SKI
Działalności Zarządu przewodniczył doc. dr hab. Piotr R o n i e w i c z , sekretarzem był doc. dr hab. Jan D o w g i a ł ł o . Odbyło się 13 posie
dzeń naukowych i sesja naukowa poświęcona problemom hydrogeolog! cź- nym. Wzrosła ilość członków do 372 fizycznych i 11 prawnych.
ODDZIAŁ WROCŁAWSKI
Zarząd Oddziału pracował nadal pod przewodnictwem prof, dra Hen
ryka T e i s s e y r e’a, sekretarzem było doc. dr hab. Jerzy К ł а p с i ri
s k i. Zorganizowano 14 posiedzeń naukowych o różnorodnej tematyce.
Oddział zrzesza 148 członków fizycznych i ' 5 prawnych.
ODDZIAŁ ZIEMI RZESZOWSKIEJ
Zarząd Oddziału nie uległ zmianie, funkcję przewodniczącego spra
wuje m gr inż. Czesław F i k , sekretarza — mgr inż. Bolesław C i s e k . Odbyło się 1 posiedzenie naukowe i 1 obszerne sympozjum z 10 refera
tami poświęconymi problematyce złóż węglowodorów w Karpatach i za
padlisku przedkarpackim. Oddział liczy 37 członków fizycznych i 1 praw
nego.
KOŁO LUBELSKIE
Przewodniczącym koła jest doc. dr hab. Jan M o r a w s k i , sekreta
rzem — mgr Zbigniew G a r d z i e l . Odbyło się 5 posiedzeń naukowych oraz wycieczka do Muzeum Ziemi i Muzeum Instytutu Geologicznego w Warszawie. Koło zrzesza 20 członków fizycznych.
KOŁO ZIEMI LUBUSKIEJ
Działalnością Koła kieruje Zarząd pod przewodnictwem mgra Teofila D z i o b y, sekretarzem jest mgr Halina P i с e 1 u k. Przygotowano 2 po
siedzenia naukowe oraz — przy współudziale innych organizacji — wiel
kie Międzynarodowe Sympozjum Naukowo-Techniczne na tem at poszuki
wań geologicznych w utworach permu. Ponadto zorganizowano dwudnio
wą wycieczkę geologiczną w Góry Sowie i znacznie zaawansowano przy
gotowania do utworzenia ekspozycji geologiczno-górniczej w Muzeum Okręgowym w Zielonej Górze. Kontynuowano akcję popularyzowania wiedzy geologicznej wśród młodzieży licealnej. Koło liczy 50 członków fizycznych i 1 prawnego.
C. DZIAŁALNOŚĆ NAUKOWA SEKCJI SPECJALISTYCZNYCH
SEKCJA GENEZY ZŁÓŻ RUD
Komitetowi sekcji przewodniczył doc. d r hab. inż. Czesław H a r a ń - c z y k , sekretarzem był d r inż. Marek N i e ć. Działalność sekcji w 1974 koncentrowała się wokół przygotowania i czynnego udziału polskich geo
logów w IV Międzynarodowym Sympozjum Międzynarodowej Asocjacji Genezy Złóż Rud (IAGOD), które obradowało we wrześniu w Warnie w Bułgarii. Członkowie sekcji wygłosili 6 referatów opublikowanych w materiałach sympozjum. W wyniku obrad utworzono m. in. izotopową grupę roboczą IAGOD, której przewodniczącym został doc. d r hab. inż.
C. H a r a ń с z y k, & sekretarzem d r inż. M. N i e ć .
W listopadzie 1974 odbyło się posiedzenie naukowe sekcji poświęcone pracy polskich geologów w złożach zagranicznych.
SEKCJA GEOFIZYKI
Przewodniczącym Komitetu Sekcji Geofizyki był mgr inż Krzysztof S o j k a , sekretarzem — doc. d r Janusz Ł a s k i . Członkowie sekcji uczestniczyli w międzynarodowej konferencji geofizyków w Toruniu. Po
czyniono wstępne przygotowania do zjazdu Europejskiej Asocjacji Geofi
zyków Poszukiwawczych na terenie Polski. Zorganizowano sympozjum naukowe w Oddziale Krakowskim PTG.
SEKCJA GEOLOGII MATEMATYCZNEJ
Komitetowi sekcji przewodniczył doc. dr hab. inż. Rafał U n r u g , se
kretarzem była dr inż. Maria S a s s - G u s t к i e w i с z. Zorganizowano, we współpracy z Instytutem Geologii Regionalnej i Złóż Węgli AGH, trzy
dniowe III Sympozjum Zastosowań Metod Matematycznych w Geologii, które odbyło się w styczniu 1974 w Krakowie.
SEKCJA HYDROGEOLOGICZNA
Komitet sekcji prowadził działalność pod kierunkiem doc. drą hab. S te
fana K r a j e w s k i e g o . Polegała ona na przygotowaniu 5 posiedzeń
naukowych na tem aty hydrogeologiczne, zrealizowanych w oddziałach warszawskim i poznańskim, oraz na organizacji sympozjum hydrogeolo
gicznego w ramach 46 Zjazdu PTG w Opołu.
SEK C JA SEDYMENTOLOGIOZNA
Przewodniczącym Komitetu sekcji był d r hab. Andrzej S 1 ą с z к a, sekretarzem doc. d r inż. Jacek R u t k o w s k i . Zorganizowano siłami ośrodka warszawskiego trzydniową konferencję terenową poświęconą pro
blemom sedymentacji liasu w obrzeżeniu Gór Świętokrzyskich.
SEKCJE STRATYGRAFICZNA I TEKTONICZNA
Obydwie sekcje nie organizowały osobnych konferencji, a ich członko
wie przedstawiali referaty na posiedzeniach różnych oddziałów PTG.
D. ZJAZD NAUKOWY I OGÓLNY BILANS DZIAŁALNOŚCI NAUKOWEJ
46 Zjazd naukowy Polskiego Towarzystwa Geologicznego odbył się w dniach 12—15 września 1974 w Opolu. Obrady odbywały się pod ha
słem: ,,Postęp rozpoznania geologicznego Opolszczyzny w Polsce Ludo
w ej’’. Na program zjazdu złożyły się: sesja naukowa z referatam i, tereno
we konferencje naukowe oraz sympozja pozjazdowe.
Komitetowi Organizacyjnemu Zjazdu przewodniczył prof, d r hab. inż.
Antoni S. K l e c z k o w s k i . W zjeździe uczestniczyły 152 osoby. Prze
wodnik zjazdowy o objętości 15,5 arkusza został wydany nakładem Insty
tu tu Geologicznego w Warszawie.
W oddziałach, kołach i sekcjach specjalistycznych Towarzystwa odbyło się 68 posiedzeń naukowych, na których przedstawiono do dyskusji 70 referatów oraz 7 sympozjów naukowych, zazwyczaj kilkudniowych, z 81 referatami. Miarą znaczenia niektórych sympozjów jest szeroki udział ge
ologów zagranicznych, którzy zgłosili w sumie 19 referatów. Pozyskano także w oddziałach: Górnośląskim, Poznańskim, Warszawskim i Wrocław
skim prelegentów zagranicznych na zwyczajne posiedzenia naukowe. Obok tego niewątpliwie korzystnego zjawiska nalleży zwrócić uwagę na zmiany ujem ne: słabą propagandę niektórych konferencji terenowych organizowa
nych przez sekcje specjalistyczne oraz spadek ilości posiedzeń naukowych w niektórych środowiskach.
E. POPULARYZACJA WIEDZY
Towarzystwo kontynuowało popularyzację nauk geologicznych wśród młodzieży licealnej i w szerokich kręgach społeczeństwa poprzez działal
ność swoich placówek terenowych. W wielu ośrodkach dostarczane są do szkół okazy minerałów i skał, udostępnia się książki popularnonaukowe, a także wygłasza prelekcje upowszechniające geologię i zawód geologa.
Członkowie PTG opublikowali szereg artykułów w „Problemach”, ,,Wszechświecie’ ’ i innych czasopismach popularnonaukowych. Otwarty charakter posiedzeń naukowych Towarzystwa ogłaszanych w prasie i bez
płatny wstęp na nie stwarzały dla każdego zainteresowanego możliwość pogłębienia wiedzy o Ziemi.
W roku 1974 działalności popularyzatorskiej nadano szczególny akcent przedstawiając osiągnięcia 30 lat Polski Ludowej w zakresie poznania bu
dowy geologicznej kraju oraz odkrycia i zagospodarowania złóż kopalin.
F. DZIAŁALNOŚĆ WYDAWNICZA
Jedną z podstawowych form działalności naukowej Towarzystwa jest redagowanie czasopisma „Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego”, które zaznajamia bieżąco członków z poważną częścią badań geologicz
nych prowadzonych w kraju. Rocznik PTG wydawany jest w 4 zeszytach rocznie o objętości około 55 arkuszy wydawniczych. Od roku 1974, na mocy zarządzenia Sekretarza Naukowego PAN przekazującego działalność wydawniczą wszystkich towarzystw naukowych do PWN, PTG nie jest już właścicielem nakładu, natom iast może zakupywać egzemplarze Rocz
nika dla członków oraz na wymianę krajową i zagraniczną. Wymiana ta stanowi podstawę powiększania księgozbioru Towarzystwa oraz źródło do
pływu informacji naukowej z zagranicy. Równocześnie „Rocznik PTG”
rozchodzący się szeroko za granicą stanowi wizytówkę geologii polskiej.
W roku 1974 ukazały się zaległe 3 zeszyty tomu 43 za rok 1973 oraz 3 zeszyty tomu 44 za rok 1974. Zeszyt 4 tomu 44 dostarczyła drukarnia w pierwszych dniach stycznia 1975.
G. BIBLIOTEKA
Biblioteka geologiczna Towarzystwa posiada jeden z największych księgozbiorów fachowych i obsługuje obszar całego kraju. Stan księgo
zbioru na koniec roku 1974 był następujący:
13 202 czasopism (przybyło 624)
5 552 wydawnictw zw arty ch (przybyło 109)
2 280 arkuszy map (przybyło 310) 42 atlasy (przybyło 2)
Wysłano na wymianę 1260 zeszytów Rocznika PTG otrzymując w za
mian 2010 zeszytów czasopism i 133 tomy wydawnictw zwartych. Łączna wartość wydawnictw otrzymanych drogą wymiany wyniosła 92 862,35 zł, a wartość wydawnictw zakupionych — 13 212,90 zł.
Wymiana prowadzona była z 403 instytucjam i zagranicznymi z 64 kra
jów oraz 18 instytucjam i krajowymi.
Z biblioteki korzystało osób 493, wypożyczono 1735 tomów. Pewna ilość nie rozprowadzonych zeszytów Rocznika za lata pięćdziesiąte i star
szych została przeznaczona do rozdawnictwa wśród zainteresowanych członków.
H. WSPÓŁPRACA Z INSTYTUCJAMI KRAJOWYMI
Dobre rezultaty działalności popularyzatorskiej, szkoleniowej, nauko
wej i organizacyjnej zostały osiągnięte dzięki społecznej pracy aktywu Towarzystwa oraz współpracy z pokrewnymi instytucjami i przedsiębior
stwami. Współpraca ta polegała na wspólnym organizowaniu posiedzeń i konferencji, sympozjów i sesji naukowych oraz wycieczek naukowych.
Należy tu wymienić szczególnie organizacje zielonogórskie: Przedsiębior
stwo Poszukiwań Naftowych, Wyższą Szkołę Inżynierską i miejscowy Od
dział SITP Naftowego. Dzięki tradycyjnej współpracy z Instytutem Geo
logicznym w Warszawie wydany został z okazji Zjazdu Naukowego To
warzystwa pierwszy przewodnik geologiczny po Opolszczyźnie.
I. WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA
Współpraca Towarzystwa z instytucjami zagranicznymi polegała na wymianie wydawnictw naukowych, wzajemnej informacji o zjazdach i konferencjach naukowych oraz na odczytach naukowców zagranicznych podczas ich pobytu w Polsce. Po raz pierwszy w dziejach PTG ta ostatnia forma współdziałania osiągnęła znaczniejszy rozmiar; 28 geologów z za
granicy referowało wyniki swych badań na forum Towarzystwa w róż
nych ośrodkach kraju.
Członkowie Sekcji Genezy Rud PTG występowali aktyw nie na mię
dzynarodowym sympozjum IAGOD w Bułgarii m. in. wygłaszając 6 refe
ratów, które opublikowano w materiałach sympozjum. W nowo utworzo
nej, izotopowej grupie roboczej IAGOD kierownicze funkcje powierzono członkom Polskiego Towarzystwa Geologicznego, doc. H a r a ń c z y - k o w i i drowi N i e c i o w i .
A. Paulo
W Y K A Z
ZEBRAŃ I WYCIECZEK NAUKOWYCH, KTÓRE ODBYŁY SIĘ W OKRESIE SPRAWOZDAWCZYM W ROKU 1974
O d d z i a ł G d a ń s k i
1. 22 I 1974 — doc. d r hab. D. P i a s e c k i : „Projekt podziału środo
wiska człowieka na podstawie kryterium producenta”.
2. 22 II 1974 — dr H. J a n i s z e w s k a - P a c t w a : „Spektrometria w paleontologii i geologii”.
3. 15 III 1974 — doc. d r hab. inż. B. K o z e r s k i : „Ocena wpływu wartości współczynnika pojemności sprężystej na pracę studzien artezyj
skich”.
4. 26 IV 1974 — dr Z. P ł o c h n i e w s k i : „Warunki występowania wód mineralnych w regionie Gdańskim, otwór IG-1”.
5. 6 V 1974 — prof. d r R. G a l o n : „Rola Międzynarodowej Unii do Badań Czwartorzędu (INQUA) w nauce i społeczeństwie”.
6. 31 V 1974 — doc. d r inż. K. M a t l : „Trzeciorzęd Polski Północnej”.
7. 7 X 1974 — mgr S. D ą b r o w s k i , mgr J. P i e c z y ń s k i i mgr J. P r z y b y ł e k : „Z doświadczeń nad badaniem parametrów filtracji nie ustalonej na obszarze Polski”.
8. 11 XI 1974 — doc. d r haib. J. D o w g i a ł ł o : ,,Z badań nad genezą wód podziemnych”.
9. 17 XII 1974 — d r B . N o w a k : „Wyniki badań stanów zwierciadła wód podziemnych w stropowych partiach czwartorzędu Żuław”.
O d d z i a ł G ó r n o ś l ą s k i
1. 22 IV 1974 — mgr K. A u g u s t y n i a k : „Dolnokredowe złoża węgla kamiennego w Andach peruwiańskich” (Odczyt ilustrowany barw
nymi przeźroczami).
2. 6 V 1974 — mgr inż. W. Ł u k a s z y k : „Eksploatacja surowców kaolinowych w Polsce i program rozwoju ich produkcji na tle potrzeb go
spodarki krajow ej”.
3. 26 XI 1974 — doc. d r inż. A. G a r l i c k i : „Z wędrówek geologicz
nych po Stanach Zjednoczonych”. (Odczyt ilustrowany barwnymi przeźro
czami).
4. 10 XII 1974 — Kand. Nauk. A. W. Ł a p o (VSEGEJ Leningrad):
„Własności macerałów niektórych węgli ZSRR”. (Odczyt wygłoszony w ję
zyku rosyjskim, ilustrowany barwnymi przeźroczami).
O d d z i a ł K r a k o w s k i
1. 14 I 1974 — mgr A. K o t a s : „Utwory kambru w podłożu karbami Górnośląskiego Zagłębia Węglowego”.
2. 18 II 1974 — mgr M. S u b i e t a i mgr S. K u b i c k i : „Budowa geologiczna złoża w Krzemiance”.
3. 4 III 1974 — doc. d r inż. A. G a r l i c k i : „Z geologii wielkiego ka
nionu rzeki Colorado”. (Odczyt ilustrowany przeźroczami).
4. 1 IV 1974 — doc. d r hab. R. G r a d z i ń s k i i doc. d r hab. T. J e - r z y k i e w i c z : „Kopalne osady eoliczne w górnej kredzie południowej Mongolii”.
5. 6 V 1974 — doc. d r inż. A. G a r l i c k i : „Park Narodowy Yellow
stone” (Odczyt ilustrowany barwnymi przeźroczami).
6. 13 V 1974 — d r inż. S. R y b i c k i : „Geologiczno-inżynierskie pro
blemy otworowej eksploatacji siarki”.
7. 27 V 1974 — prof. d r K. B i r k e n m a j e r : „Współczesny ry ft północnoatlantycki i jego ewolucja”.
8. 18 XI 1974 — m gr inż. A. K r z a n o w s k i : „Kredowe złoża węgla w Peru”. (Odczyt ilustrowany barwnymi przeźroczami).
9. 25 XI 1974 — Sympozjum naukowe poświęcone badaniom mikro- grawimetrycznym w geologii i górnictwie z referatami :
— prof, d r Z. F a j к 1 e w i с z: „Wykrywanie małych form geologicznych i antropogenicznych metodą gradientu pionowego siły ciężkości”.
— dr inż. A. G l i ń s k i : „Możliwości zastosowania podziemnych badań mikrograwimetrycznych dla rozpoznania budowy geologicznej góro
tw oru”.
— mgr inż. J. S l i z : „Wyniki zastosowania mikrograwimetrii do wy
krywania pustek w Chełmie Lubelskim”.
O d d z i a ł P o z n a ń s k i
1. 21 III 1974 — d r inż. W. O l e j n i k : „Zastosowanie sejsmiki inży
nierskiej do badań geologiczno-inżynierskich”.
2. 25 IV 1974 — m gr inż. L. C i m a s z e w s k i : „Nowe informacje o budowie geologicznej NW części Niżu Polskiego”.
3. 16 V 1974 — doc. d r hab. T. B ł a s z y k : „Problematyka prac hydrogeologicznych w Instytucie Kształtowania Środowiska”. (Odczyt
zgłoszony przez Sekcję Hydrogeologiczną PTG).
4. 22 V 1974 — prof. P. W. Z a r i c k i j : „Konkrecje i znaczenie idh badań przy rozwiązywaniu zagadnień litologii i geologii”.
5. 16 IX 1974 — prof, d r A. T o k a r s k i : „Dydaktyczne elementy geologii Afryki”.
6. 16 X 1974 — doc. d r halb. W. G r o c h o l s k i : „Geologia i gór
nictwo Wielkopolski w ubiegłym trzydziestoleciu”.
7. 14 XI 1974 — d r J. S k o c z y l a s : „Tektonika strefy granicznej monokliny przedsudeckiej i synklinorium szczecińskiego (Pojezierze Lu
buskie)”.
8. 19 XII 1974 — prof. d r A. S. K l e c z k o w s k i : „Problemy hy
drogeologiczne RFiN”. (Odczyt zgłoszony przez Sekcję Hydrogeologiczną PTG).
O d d z i a ł S z c z e c i ń s k i
1. 6 II 1974 — mgr M. W d o w i a k : „Osady holocenu wyspy Wolin i obniżenia Bramy Świny — problematyka litogenetyczna”.
2. 5 IV 1974 — mgr M. O b e r : „Rola glacitektoniki wśród procesów marginalnych na wybranych przykładach z Wielkopolski i Pomorza Za
chodniego”.
O d d z i a ł Ś w i ę t o k r z y s k i
1. 5 III 1974 — prof, d r К. В i r k e n m a j e r : „Z duńską wyprawą geologiczną do Wschodniej Grenlandii”.
2. 25 IV 1974 — doc. d r hab. H. J u r k i e w i c z : „Znaczenie łupków dike jonem owych dla analiz i odtworzeń paleogeograficznych i tektoniki
Gór Świętokrzyskich i niecki miechowskiej”.
3. 5 XII 1974 — dr hab. E. L u c z k o w s k a - S c h i ' l l e r : „Nowe poglądy na stratygrafię miooenu Paratetydy”.
4. 13 XII 1974 — doc. dr inż. Z. R u b i n o w s k i : „Krajobraz i geo
logia wschodniej części Himalajów nepalskich”.
5. 17 XII 1974 — doc. dr hab. H. J u r k i e w i c z : „Geologia Barran- dienu”.
O d d z i a ł W a r s z a w s k i
1. 9 I 1974 — mgr J. T r a m m e r : „Korelacje wapienia muszlowego Gór Świętokrzyskich z triasem alpejskim w oparciu o konodonty”.
2. 23 I 1974 — prof. d r S . D e p o w s k i : „Stan aktualny i możliwo
ści rozwoju poszukiwań złóż ropy naftowej i gazu ziemnego w świecie”.
3. 20 II 1974 — d r K . N a w a r a : „O wpływie prądów konwekcyjnych na ukształtowanie powierzchni planet”.
4. 6 III 1974 — d r J. P i c h : „Zmiany chemizmu wód podziemnych w rejonach sztucznych zbiorników powierzchniowych”.
5. 20 III 1974 — mgr M. B r y k c z y ń s k i : „Fałdy warszawskie jako przykład gla ci tektoniki dolinnej”.
6. 10 IV 1974 — doc. d r J . S o k o ł o w s k i : „Kierunki poszukiwań naftowych w świetle nowej tektoniki globu”.
7. 24 IV 1974 — d r D. M a ł e c k a : „Problematyka ochrony wód pod
ziemnych i powierzchniowych na obszarze Podhala w pracach dyplomo
wych Wydziału Geologii UW”. (Odczyt zgłoszony przez Sekcję Hydrogeo
logiczną PTG).
8. 24 IV 1974 — mgr inż. S. K a r w o w s k i , mgr inż. J. S i k o r s k i ,
dr T. M i c h a l s k i : „Straty wód podziemnych powstałe w wyniku cza
sowego odwadniania wykopów budowlanych na obszarze Warszawy”. (Od
czyt zgłoszony przez Sekcję Hydrogeologiczną PTG).
9. 8 V 1974 — dr A. G a ź d z i e k i : „Problemy stratygrafii górnego triasu i najniższej jury alpejskiej”.
10. 22 V 1974 — prof. H. S c h o e l l e r : „Ewolucja składu chemicz
nego wody podczas przepływu podziemnego”. (Odczyt wygłoszony w ję
zyku francuskim. Zgłoszony przez Sekcję Hydrogeologiczną PTG).
11. 5 VI 1974 — d r J. G ł a z e k : „Powaryscyjski rozwój paleogeo- graficzno-geotektoniczny terytorium Polski”.
12. 10 VI 1974 — doc. d r J. M a l i n o w s k i : „Geologiczne warunki odpływu podziemnego na Roztoczu Zachodnim”. (Odczyt zgłoszony przez
Sekcję Hydrogeologiczną PTG).
13. 13 XI 1974 — doc. dr hab. W. B e d n a r c z y k i doc. dr hab.
L. Teller: „Rozwój starszego paleozoiku strefy Koszalin-Chojnice”.
14. 27 XI 1974 — dr H. S z a n i a w s k i : „Wyprawa na A ntarktydę”.
15. 11 XII 1974 — d r K. J u c h n i e w i c z : „Nowe metody badań paleobotanicznych nad węglem brunatnym ”.
O d d z i a ł W r o c ł a w s k i
1. 17 I 1974 — mgr K. A u g u s t y n i a k : „Dołnokredowe złoża węgla kamiennego na tle budowy Andów Peruwiańskich”.
2. 28 II 1974 — mgr E. G ł o w a c k i : „Litostratygrafia i paleogeo- grafia czerwonego spągowca monokliny przedsudeckiej na podstawie no
wych danych”.
3. 7 III 1974 — prof, dr M. K s i ą ż k i e w i c z : „Rozwój teorii mobi- lizmu”.
4. 14 III 1974 — prof, d r W. N a r ę b s k i : „Magmatyzm Apeninów w świetle hipotez migracji kier litosfery we wschodniej części morza śród
ziemnego”.
5. 21 III 1974 — doc. d r halb. H. J u r k i e w i c z : „Prekam br Niecki miechowskiej i przedgórza K arpat”.
6. 28 III 1974 — prof, dr К. B a r k e n m a j e r : „Współczesny ryft północnoatlantycki i jego ewolucja”.
7. 4 IV 1974 — mgr J. T r a m m e r : „Korelacja wapienia muszlowego Polski ze środkowym triasem alpejskim w oparciu o konodonty”.
8. 18 IV 1974 — doc. dir halb. R. G r a d z i ń s k i i doc. d r hab. T. J e- r z y k i e w i c z : „Kopalne osady eoliiczne w górnej kredzie południowej Mongolii”.
9. 25 IV 1974 — doc. dr hab. P. R o n i e w i c z: „Nowe dane o kale- - donidach skandynawskich”.
10. 14 XI 1974 — d r R. S a ł a c i ń s k i : „Geneza mineralizacji krusz
cowej w granitowym masywie strzegomskim”.
11. 28 XI 1974 — prof. d r W. Ż a b i ń s k i : „Niektóre zagadnienia m i
neralogii i geochemii w świetle teorii pola krystalicznego”.
12. 5 XII 1974 — dr S. D y j o r, mgr inż A. G o z d o w s k i i d r inż.
W. M a c i e j c z a k : „Kierunki zagospodarowania surowców skalnych w regionie dolnośląskim”.
13. 6 XII 1974 — doc. d r I. K r y s t e k i doc. dr J. S t a n e k (Cze
chosłowacja): „Wulkanizm Czechosłowacji” „Pegmatyty Morawskiej czę
ści moldanubikum i masywu brneńskiego”.
14. 12 XII 1974 — mgr Z. B u r z y ń s k i : „Ocena modelu warunków hydrogeologicznych złoża Pątnów na podstawie przebiegu odwadniania”.
O d d z i a ł Z i e m i R z e s z o w s k i e j
1. 6 VI 1974 — dr P. K a r n k o w s k i : „Kierunki Poszukiwań węglo
wodorów w Polsce na tle budowy geologicznej Europy”.
2. 21 X 1974 — dr P. K a r n k o w s k i : „Ważniejsze wyniki prac po
szukiwawczych w utworach miocenu i fliszu karpackim”.
3. 21 X 1974 — mgr inż. B. C i s e k : „Dalsze perspektywy rozwoju prac poszukiwawczych w Karpatach i na ich Przedgórzu”.
4. 21 X 1974 — mgr inż. S. S a s - K o r c z y ń s k i : „Problemy poszu
kiwawcze na obszarze Przedgórza i w podłożu Karpat środkowych i za
chodnich”.
5. 21 X 1974 — dr inż. E. J a w o r : „Aktualne kierunki poszukiwawcze w utworach fliszowych Karpat środkowych i zachodnich”.
6. 21 X 1974 — mgr inż. C. N o w o t a r s k i : „Aktualne wyniki ba
dań sejsmicznych z obszaru Karpat i Przedgórza”.
7. 21 X 1974 — dr inż. T. L e n k : „Regionalne facje i prognozy po
szukiwawcze złóż w warstwach istebniańskich”.
8. 21 X 1974 — dr A. P. S a m o j l u k : „Ogólne rysy tektoniki strefy borysławsko-pokuckiej na terenie ZSRR, na podstawie kompleksowej in
terpretacji danych geologicznych i geofizycznych”.
9. 21 X 1974 — d r H. K o z i k o w s k i : „Geneza rop karpackich, ich pochodzenie i strefy akumulacji”.
10. 21 X 1974 — d r W. M o r y c : „Perspektywy poszukiwawcze w me- zo-paleozoicznym podłożu K arpat i Przedgórza”.
11. 21 X 1974 — dr S. P o ł t o w i c z : „Perspektywy poszukiwawcze w utworach miocenu na wschód od Rzeszowa”.
К o ł o. L u b e l s k i e
1. 19 III 1974 — mgr J. Ł o b a cz: „Budowa geologiczna okolic Piotr
kowic”, (monoklina przedsudecka).
2. 18 V 1974 — mgr Z. G a r d z i e l : projekcja filmów przedstawia
jących rozwój dinozaurów oraz pracę paleontologów.
3. 21 V 1974 — doc. d r halb. J. M o r a w s k i : „Wielkie erupcje We
zuwiusza”.
4. 23 V 1974 — prof, dr A. C h a ł u b i ń s k a : „Suwalszczyzna — perspektywy rozwoju czy katastrofy”, (Odczyt zorganizowany wspólnie z Pol. Tow. Geograficznym).
5. 7 XII 1974 — doc. dr hab. J. M o r a w s k i i mgr Z. G a r d z i e l : odczyt i projekcja filmów na temat zjawisk krasowych.
K o ł o Z i e m i L u b u s k i e j
1. 15—16. XI. 1974 — Międzynarodowe sympozjum nauko wo-technicz- ne na tem at: „Rozwój prac geologiczno-poszukiwawczych i metodycznych w utworach perm u”, którego współorganizatorem i współgospodarzem
było Koło Ziemi Lubuskiej PTG.
S e k c j a G e n e z y Z ł ó ż R u d PTG
1. 19—25 IX 1974 — IV Międzynarodowe Sympozjum Asocjacji Ge
nezy Złóż Rud (IAGOD) w Warnie w Bułgarii z referatam i:
— doc. d r inż. M. B a n a ś i doc. dr hab. inż. X. M o c h n a c k a : „Factors controlling the vertical extent of ore minerals in some polymetallic mineralization in Poland”.
— doc. dr inż. M. B a n a ś : „Et al. — Factors controlling vertical extent of elements and ore minerals in Zechstein sediments in Poland”.
— doc. d r hab. inż. С. H a r a ń c z y к: „Sulphur isotopes and karst fea
tures of the Zn-Pb ores”.
— d r J . J e r z m a ń s k ł : „Zwiaz barit-fluoritowoj mineralizacji z tek
tonikom w Niżni- sielskom regionie”.
— mgr Ł. K a r w o w s k i i mgr A. K o z ł o w s k i : „Wolframite cas- siterite mineralization from Karkonosze — Izera area, W Sudetes, Po
land”,
— dr inż. M. N i e ć : „Zoning and depth of formation of iron sulphide deposits a t Rudki, Holy Cross Mt, Poland”.
2. 11 XI 1974 — posiedzenie robocze poświęcone pracy polskich geo
logów za granicą z referatam i :
— mgr inż. J. С i b i s: „O złożach Zachodniej Malazji”,
— d r inż. M. N i e ć: „O złożu żelaza Radjou”,
— doc. dr hab. inż. X. M o c h n a c k a : „O złożach żelaza w Szwecji”.
S e k c j a G e o f i z y k i PTG
1. 25 XI 1974 — prof, dr Z. F a j k l e w i c z : „Wykrywanie małych form geologicznych i antropogenicznych metodą gradientu pionowego siły ciężkości”.
2. 25 XI 1974 — mgr inż. A. G l i ń s k i : „Możliwości zastosowania podziemnych badań mikrograwimetrycznych dla rozpoznania budowy geo
logicznej górotworu”.
3. 25 XI 1974 — mgr inż. J. S 1 i z: „Wyniki zastosowania mikrogra- wim etrii do wykrywania pustek w Chełmie Lubelskim”.
S e k c j a G e o l o g i i M a t e m a t y c z n e j PTG
1. 24—26 I 1974 — III Sympozjum Zastosowań Metod Matematycz
nych w Geologii, zorganizowane wspólnie z Instytutem Geologii Regio
nalnej i Złóż Węgli AGH z referatami:
— d r inż. M. N i e ć : „Metodyka obliczania zasobów z użyciem EMC”.
— mgr inż. J. G ó r e c k i i d r inż. M. N i e ć : „Metodyka określania gęstości sieci rozpoznawczej na przykładzie złoża siarki”.
— m gr inż. J. G ó r e c k i : „Aktualne problemy metodyki dokumentacji spękań w kopalniach węgla kamiennego”.
— mgr inż. J. G ó r e c k i i mgr inż. J. P ł o s k o n k a : „O tektonice
• i mikrotektonice dysjunktywnej we wschodniej części GZW (zrębu Li
biąża)”.
— m gr inż. W. B o g a c z i mgr inż. J. K r o k o w s k i : „Analiza defor
macji nieciągłych w utworach górnego karbonu ROW-u”.
— d r A. D i m i t r i u : „Obliczanie zasobów złóż kopalin użytecznych eksploatowanych odkrywkowo”. (Odczyt wygłoszony w języku rosyj
skim).
— d r P. V a s i l i e v : „Określanie optymalnej gęstości siatki otworów rozpoznawczych na przykładzie złoża Izdremec (BRL)”. (Odczyt wy
głoszony w języku rosyjskim).
— mgr inż. K. M i s z e w s k i i mgr J. P e l c : „Próba ustalenia opty
malnych siatek wierceń w oparciu o współczynnik zmienności dla do
kumentowania złóż kruszywa naturalnego”.
— doc. dr hab. inż. A. R ó ż k o w s k i i mgr T. R u d z i ń s k a : „Zasto
sowanie numerycznego modelowania matematycznego w badaniach hydrogeologicznych’ ’.
— d r V. N e m e ć : „Badanie przestrzennego rozmieszczenia krasu przy użyciu EMC”.
— d r I. D i e n e s : „Ku początkom precyzyjnej stratygrafii” (Odczyt wy
głoszony w języku rosyjskim).
— doc. dr inż. J. К o 11 а г с z y k, mgr inż. A. J. K r a w c z y k i mgr inż. R. S z y m o n i a k : „Metody ilościowe korelacji stratygraficznej w zastosowaniu do formacji węglonośnych”.
—■ m gr inż. P. S t e n z e l i mgr inż. J. O w c z a r c z y k : „Testowanie wpływu rozmieszczenia wierceń na postać mapy trendu”.
— m gr inż. J. K a l e t a , mgr inż. A. K u l i k o w s k i i mgr inż.
G. K w a ś k i e w i c z : „Analiza miąższości retu zachodniej części Mo- nokliny Przedsudeckiej”.
— mgr inż. M. M a j : „Konstrukcja map geologiczno-strukturalnych za pomocą izolinii potencjału w siatce oporów elektrycznych”.
— d r inż. I. W i a t r : „Statystyczne pomiary rozkładu granulometry cz- nego jako wskaźniki odwzorowania dynamiki sedymentacji wodnej
w czwartorzędzie”.
— prof, dr B. K r y g o w s k i i dr A. S t a n k o w s k a : „Stopień jedno
litości gliny morenowej klifu w Rewalu w zakresie uziarnienia i obrób
ki, zinterpretowanych statystycznie”.
— doc. d r hab. S. W. A l e x a n d r o w i c z : „Analiza ilościowa ułożenia skorup małżów w literalnych osadach Zatoki Pomorskiej”.
— dr H. J a n i s z e w s k a - P a c t w a : „Zastosowanie metody procento
wego obliczania FeS2, Fe i Ca w ykrytych za pomocą mikrosondy elek
tronowej w morskich osadach i skorupkach otwornic”.
— mgr inż. H. K m i e c i k i mgr inż. S. K n a f e l : „Zastosowanie me
tody statystycznej w badaniach palynologiczno-petrograficznych pokła
dów węgla”.
— doc. d r inż. J. К o 11 a r cz у к i mgr inż. T. S ł o m k a : „Badania za
leżności kształtu otoczaków od ich wielkości na przykładzie niektórych zlepieńców karpackich”.-
— p. S. O c h o c i ń s k i , T. S z y m a s z e k i A. T o m a l a : „Zmien
ność żwirów w różnowiekowych terasach Sanu”.
— mgr E. P r z a s t e k : „Rozkłady empiryczne parametrów geologicz
nych”.
— mgr M. R a j e с к i: „Organizacja i działalność służb informatyki w re sorcie CUG”.
— mgr inż. K. B e t l e j i mgr inż. J. K a l e t a : „Program populary
zacji informatyki wśród geologów”.
—• d r A. D i m i t r i u : „Automatyzacja projektowania klasyfikacji według cech rozmieszczonych w trójkącie”. (Odczyt wygłoszony w języku ro
syjskim).
— dr J. H r u ś k a : „Automatyzacja dokumentacji geologicznej w Cze
chosłowackiej Służbie Geologicznej”. (Odczyt wygłoszony w języku ro
syjskim).
— Pg. J. J i r i c k o v a : „Doświadczenia z przygotowywaniem i forma
lizacją danych geologicznych dla opracowywania na EMC”. (Odczyt wygłoszony w języku rosyjskim).
— mgr M. B u c z y ń s k i i mgr M. R a j e с к i : „Projekt zorganizowa
nia biblioteki algorytmów i programów państwowej służby geologicz
nej”.
— d r A. M а с i o s z с z у к : „System wstępnej obróbki numerycznej da
nych geologicznych w sensie pakietu programów na EMC”.
WYCIECZKI NAUKOWE
O d d z i a ł Ś w i ę t o k r z y s k i
1. 8—15 IX 1974 — Ośmiodniowa wycieczka geologiczna do Czecho
słowacji została zorganizowana wspólnie ze Związkiem Zawodowym Gór
ników w Kielcach. Celem wycieczki było zapoznanie uczestników z budo
wą geologiczną Barrandienu, a w szczególności rozwoju facjalnego utw o
rów proterozoiku i starszego paleozoiku oraz wykazanie podobieństw i róż
nic tych utworów z równowiekowymi utworami na obszarze Gór Święto
krzyskich. Ponadto uczestnicy wycieczki zapoznali się z budową geologicz
ną Moraw i krasu morawskiego a także budową geologiczną prekambru Jesionnika. Wycieczka miała charakter naukowo-szkoleniowy. Wycieczkę prowadził doc. d r hab. H. J u r k i e w i c z .
K o ł o L u b e l s k i e
1. 26 IV 1974 — Jednodniowa wycieczka naukowa zorganizowana do Muzeum Ziemi PAN i Muzeum Instytutu Geologicznego w Warszawie.
Wycieczkę prowadził mgr Z. G a r d z i e l .
K o ł o Z i e m i L u b u s k i e j
1. 4—5 X 1974 — Dwudniowa wycieczka geologiczna w Góry Sowie została zorganizowana wspólnie z Dyrekcją Przedsiębiorstwa Poszukiwań Naftowych w Zielonej Górze. Przewodnikami naukowymi wycieczki byli:
mgr inż. E. D ą b p o w s k a - Z u r a w i k i mgr L. W i e c z o r k i e w i c z . Uczestnicy wycieczki zostali zapoznani z budową geologiczną płd. części metamorfiku Gór Sowich i depresji śródsudeckiej w nawiązaniu do wielu odkrywek obserwowanych bezpośrednio w terenie podczas wycieczki.
S e k c j a S e d y m e n t o l o g i c z n a PTG
1. 6—8 IX 1974 — Trzydniowa konferencja terenowa poświęcona za
gadnieniom sedymentacji liasu w obrzeżeniu mezozoicznym Gór Święto
krzyskich. W trakcie konferencji uczestnicy zapoznali się z kilkunastoma najważniejszymi odsłonięciami utworów liasowych w rejonie Sielpi, Koń
skiego, Drzewicy i Szydłowca. Przedstawione zostały następujące pro
blemy :
— doc. dr W. K a r a s z e w s k i : „Zagadnienia stratygrafii, litologii i ich- nologii utworów liasowych”.
— doc. d r Z . K o z y d r a i mgr R. C i e ś l a : „Problematyka sedymen
tacji i genezy serii rudonośnych”.
13 — Rocznik PTG, t. XLV 2. 3
— doc. d t A. T e o f i 1 а к - M a 1 i s z e w s к a : „Charaktery styka petro
graficzna utworów liasowych”. •
Na tle przedstawionej problematyki przy zwiedzaniu odsłonięć rozwi
nęła się ożywiona dyskusja nad genezą i znaczeniem różnych struktur sedymentacyjnych widocznych w odsłonięciach. Zastanawiano sdę nad możliwościami interpretacji genetycznych tych struktur i określeniem wa
runków sedymentacji obserwowanych utworów.
Konferencja organizacyjnie została przygotowana przez dr J. R u d n i c k i e g o i doc. d r hab. P. R o n i e w i c z a z ośrodka warszawskiego.
Z estaw iła: Róża L im ecka