Piotr Łopatkiewicz
Prace konserwatorskie w
województwie krośnieńskim w
latach 1991-1994
Ochrona Zabytków 49/2 (193), 207-215
1996
KRONIKA
PRACE KONSERWATORSKIE W WOJEWÓDZTWIE KROŚNIEŃSKIM
W LATACH 1991-1994
Województwo krośnieńskie pod w zględem g eograficzno-history- cznym stanowi obszar silnie zróż nicowany. Teren ten od początku XI w. należał w swej części zacho dniej do p a ń stw a polskiego — stanow iąc najdalej na w schód w y sunięty kraniec dzielnicy m a ło p o l s k i e j , n a t o m i a s t w cz ę śc i w schodniej do Rusi i d o p iero po roku 1340 został włączony i czę ściowo zintegrow any z pozostałą częścią kraju przez Kazim ierza Wielkiego. Położenie geograficz ne i u w a ru n k o w a n ia historyczne spowodowały, że rozwój kultury m aterialnej regionu znajdującego się w orbicie oddziaływ ania ku l tury zachodnio — i w schodnio- chrześcijańskiej przebiegał d w u to ro w o .
Wśród zasobów zabytkowych w o j e w ó d z t w a k r o ś n i e ń s k i e g o zdecydow anie d om inują w ytw ory d aw n ej sztuki sakralnej. O ich wartości i bogactw ie niech św iad czą jedynie suche dane liczbowe: ewidencja kon serw ato rsk a w oje w ó d z tw a k ro śn ień sk ieg o (karty białe) obejmuje łącznie ok. 25 tys. z a b y tk ó w r u c h o m y c h , z czego blisko dwieście obiektów to dzie ła sztuki średniowiecznej (najstar sze z 1 pol. XIV w.), kilka tysięcy to zabytki z XVI i XVII wieku.
Osobnym zagadnieniem są m o n u m e n ta ln e dekoracje malarskie, z w ła sz c z a w n ę t r z k o ścieln y ch . Z n aczn a ich część zdobi ściany ś r e d n i o w i e c z n y c h k o ś c i o ł ó w drewnianych, jak choćby kościół w H aczow ie — największy i naj starszy drewniany kościół zrębowy w Europie, którego ściany pokry wa polichromia figuralna z 1494 r. o łącznej powierzchni — zwłaszcza po odkryciach z ostatnich trzech
lat — liczonej już w setkach m e tr ó w k w adratow ych.
W ła ś n ie k o n s e rw a c ję m a l a r stwa ściennego zachow anego we w nętrzach świątyń drew nianych u z n a ć m o ż n a za p o d s t a w o w y p ro b le m konserw atorski naszego w ojew ództw a. N a 36 kościołów drew nianych 13 to budow le śred niowieczne. N iem al każda z nich posiada dekorację malarską, głów nie z XVI lub XVII w. Stan zacho w an ia tych dekoracji jest różny, lecz n a o g ó ł n ie z a d o w a lają c y . W y m ien ić m o ż n a przynajm niej d w a ź r ó d ł a z a g ro ż e n ia . J e d n o t k w i bezpośrednio w podobraziu — ścianie zrębowej, której m a te riał — kilkusetletnie d re w n o — osiągnęło już często kres swej fi zycznej egzystencji. Drugie to p o wszechnie spotykane, późniejsze, klejowe lub olejne (zwykle XIX i X X -w ieczn e) dekoracje m alar skie, które zakrywają p o lic h ro m ie w c z e śn ie jsz e. N a t u r a l n y m d ąż e n ie m k o n s e rw a to rs k im jest oczywiście odsłanianie dekoracji starszych, o zdecydowanie w ięk szej wartości historycznej i p rze ważnie głębszym ładunku treści ideowo-artystycznych. Proces ten jednak jest poważnie u tru d n io n y zaró w n o ze względów te c h n o lo gicznych — pow ażne związanie w arstw malarskich, dezintegracja spoiwa warstwy spodniej, jak ró w nież społecznych — powszechna niechęć do u suw ania dekoracji malarskich, do których lokalne spo łeczności już się przyzwyczaiły.
Innym pow ażnym p roblem em k o n se rw a to rsk im jest niezwykle p o w sz e c h n a degradacja d rew n a w a rc h ite k to n ic z n o -s n y c e rs k ic h strukturach nastaw ołtarzow ych (głównie z XVII i XVIII w.), k tó
rych na terenie w ojew ództw a za c how ało się co najmniej kilkaset. Wśród nich znikom y tylko p r o cent stanow ią obiekty, w których im pregnacja stru k tu raln a drew na została p rz e p ro w a d zo n a w sp o sób zadawalający i gwarantujący d ł u ż s z e p r z e t r w a n i e z a b y t k u . W większości wypadków, zw ła szcza w latach m inionych, k o n s e r w a c j e n a s t a w o ł t a r z o w y c h s p r o w a d z a ł y się w y łą c z n ie do „odśw ieżenia” konstrukcji archi- tektoniczno-stolarskiej przez p o m alow anie całości farbą olejną, przezlocenie elem entów snycer skich i zdobniczych itp. Działanie tego typu — obok oczywistego zubożenia samej substancji zaby tkowej — sprawiają często poważ ną tru d n o ść przy podejm ow aniu rac konserw atorskich. Z jednej ow iem strony tru d n o w ykonane w ten sposób zabiegi uznać za k o n serwację zabytku, z drugiej zaś spo tykamy się z pytaniami form uło wanymi głównie przez właścicieli zabytków — po co to robić, kiedy k ilk a czy k ilk an aście lat te m u o biekt był już konserwowany?
To ty lk o n ie k tó r e p r o b le m y konserw atorskie pow szechne na te re n ie w o je w ó d z tw a k ro ś n ie ń skiego. Z ap re z en to w a n y poniżej materiał obejmuje działania k o n serw atorskie z pierwszych czte rech lat działalności Państwowej Służby O ch ro n y Zabytków. S kon ce n tro w a n o się w nim na o m ó wieniu prac konserw atorskich fi n ansow anych ze śro d k ó w w oje w ody krośnieńskiego i śro d k ó w w ła s n y c h PSO Z . N ie c o więcej miejsca p o św ię c o n o o d k ry cio m konserwatorskim, głównie w dzie dzinie malarstw a ściennego i szta lugow ego. Pom inięto n ato m iast
prace konserw atorskie mieszczą ce się w ram ach działalności sta tutowej placówek muzealnych.
M ALARSTW O ŚCIEN N E BINAROW A (gm. Biecz)
Polichromia średniow iecznego d rew nianego kościoła paraf. rz. kat., jeden z najlepszych zesp o łów późnośredniow iecznego (pa t ro n o w e g o ) i m anierystycznego (figuralnego) m alarstwa ścienne go z pocz. XVI i 1 pol. XVII w. w M ałopolsce.
Konserwowane w 1. 20. XX w., następnie kompleksowo w 1. 1 9 5 4 - 1961. Pogarszający się stan su b stancji zrębu kościoła ( p o d o b r a zia m alowideł), zwłaszcza w d o budow anej w pol. XVII w. k ap li cy A n io łó w Stróżów, s p o w o d o wał, że w 1991 r. p o d jęto n o w e prace poczynając od polichrom ii figuralnej z ok. 1655 i ok. 1700 r. na w s c h o d n ie j ścianie kaplicy. W 1 9 9 2 r. z d j ę t o m a l o w i d ł a z resztkami podobrazia, przełożo no je na now ą deskow ą k o n s tr u k cję nośną, a następnie p o n o w n ie zam o c o w a n o na w y m ien io n y m , now ym zrębie ściany kaplicy.
Wykonawcy: T. Pieniążek,]. M a ziarz; prace przy zrębie: firma inż. J. H ro n o w sk ieg o z N o w e g o Sącza.
B inarow a — kościół paraf., fragm ent cyklu pasyjnego na ścianie pó łn o cn ej (C hrystus przed A nnaszem ), 1 6 50, p o k on serw acji (w szystk ie fot. P. Ł o p a t kie w icz)
W 1. 1 9 9 3 - 1 9 9 3 w y k o n a n o konserwację estetyczną malowideł na ścianach kaplicy, wraz z nie zbędną rekonstrukcją fragmentów. W y k o n a w c y : Z. S ta w o w ia k , Ł. Stawowiak, S. Stawowiak.
Konsultacje: prof. Z. M edw ec- ka, dr M. Kornecki.
Finansowanie: z budżetu w oje w ody krośnieńskiego i środków interwencyjnych PSOZ.
R ów nolegle w 1. 1 9 9 3 - 1 9 9 4 prow adzono konserwację malowi deł na ścianach prezbiterium skła dających się z wielokwaterowego cyklu pasyjnego z r. 1650 oraz pa tronowej dekoracji stropowej tej części kościoła z pocz. XVI w.
W y k o n a w c y : A n d rzej G u z ik i Antoni Guzik.
Konsultacje: prof. Z. M edw ec-ka.
Finansowanie: ze śro d k ó w in terwencyjnych PSOZ.
Prace w dolnych partiach ścian prezbiterium i na ścianach nawy będą kontynuow ane.
BÓBRKA (gm. Chorkówka)
Polichrom ia figuralna n e o g o tyckiego kościoła paraf. rz. kat. (proj. T. Talowskiego) w ykonana w r. 1915 przez malarza lw o w skiego Leona Krupskiego.
Prace konserw atorskie podjęto ze względu na daleko posuniętą
Binarowa — kościół paraf., fragm ent her m o w e g o p ila stra p o d z ia łó w ra m o w y c h cyklu pasyjnego, 1 6 50, po konserwacji
Binarowa — kościół paraf., fragm ent p a tro n o w ej dekoracji stropu prezbiterium , po 1500, p o konserw acji
d ezintegrację spoiw a klejowych w a r s t w m a l a r s k i c h , w y w o ła n ą d ł u g o t r w a ł y m o d d z ia ły w a n ie m wilgoci. W r. 1993 w y k o n a n o p e łn ą k o n se rw a c ję wraz z n ie z b ę d n ą r e k o n s t r u k c j ą b r a k u j ą cych frag m en tó w kompozycji na ścianach prezbiterium . W r. 1994 w y k o n a n o pełną konserwację p o lichromii w ram ionach transeptu i w s c h o d n i c h p rz ę s ła c h nawy. W r. 1995 został p rz e p ro w a d zo ny ostatni etap konserwacji.
Wykonawcy: A. M itka, J. Mi- tka, R M itka.
Inwestor: parafia rz. kat.
H A C Z Ó W (gm.)
Polichromia figuralna z r. 1494 w d aw nym drew nianym kościele paraf. rz. kat.
Prace k o n s e r w a to r s k ie i b a dawcze p r o w a d z o n o nieregular nie od r. 1956, tj. od czasu o d k ry cia przez Jerzego i Stanisława G a d o m sk ic h pierw szych fra g m e n tó w tej polichromii. W 1991 r. na skutek zmiany wcześniejszych za łożeń konserw atorskich zdecydo w an o się na poszerzenie o d k ry w ek p o lic h r o m ii ś r e d n io w ie c z nej. W ich w yniku na przestrzeni o s t a t n i c h c z te re ch lat o d k r y to i zak o n serw o w an o blisko 400 m 2 nieznanych wcześniej średniow ie cznych kom pozycji malarskich.
N a ścianie p ó łn o c n e j p re z b ite rium o d sło n ięto i za k o n se rw o w a no fragm enty w ielo k w atero w eg o cyklu pasyjnego, m.in. W jazd do J e r o z o lim y , P o jm a n ie , U padek p o d K rzy że m , na ścianie p ó łn o c n o - w s c h o d n i e j U krzyżow anie i Gra w Kości, na ścianie w sc h o d niej O p ła k iw a n ie , na ścianie p o łudniow ej Z w ia sto w a n ie (?) N a ścianie półnpcnej nawy k o m p o zycje m.in.: Sw. Z o fia z C órkam i, Sw. K rzyszto f, M ę c ze ń stw o św. W aw rzyńca (?), na ścianie z a c h o d niej (pod ch ó rem muzycznym) Ve raikon, M ęczeń stw o św. Sebastia na, M ęczeń stw o św. E razm a (?), na ścianie południow ej: M ęczeń stw o św. Piotra (?), Sw. H elena, Sw. M ałgorzata, na ścianie w schod niej (tęczowej) po stronie prawej: A p o teo za św. M arii M a gdaleny. Sensacją okazało się odkrycie na ścianach kościoła scen starotesta- m entow ych, tak rzadko sp o ty k a nych w średniow iecznym m a la r stwie polskim. N a zaskrzynieniu p o ł u d n i o w y m o d s ł o n i ę t o i za k o n s e rw o w a n o m.in. k o m p o zy c je : S tw o r z e n ia A d a m a i E w y, G rzech Pierworodny, W ypędzenie z R aju, Arka N oego, na ścianie
za-H a c zó w — d. kościół paraf., fragm ent p o lichrom ii figuralnej z 14 9 4 na ścianie p o łu d n io w ej n a w y („Sw. M a łg o rza ta ”), po konserw acji
1. R ozpoznanie ikonograficzne i w stępne d atow anie odkrytych m alow ideł przepro w adził autor niniejszego tekstu. Za
wszel-c h o d n ie j nawy, pow yżej wszel-c h ó ru muzycznego, m.in.: Ofiara Izaa ka, O fiary Kaina i Abla, Kain z a bijający A bla. W chwili obecnej p ra c e o d k r y w k o w o - k o n s e r w a - torskie w nawie są już niemal cał kowicie ukończone, do o d sło n ię cia pozostaje tylko wąski pas nad belką tęczową i na zaskrzynieniu p ó łn o c n y m , gdzie także stw ier d z o n o już w y s t ę p o w a n i e p o li chrom ii z XV w.
Wykonawcy: K. i K. Wajdowie (prezbiterium), B. Krówka, S. Stę pień, K. i K. Wajdowie (nawa).
Konsultacje: prof. Z. M edw ec- ka, prof. J. G adom ski, dr M. K or necki. mgr H. Małkiewicz.
Inwestor: w ojew oda k ro śn ień ski i PSOZ.
O sobnym p ro b lem em k o n se r watorskim jest aranżacja stropu nawy kościoła. N a podstawie 11 za chow anych i p o n o w n ie zakonser w ow anych w r. 1994 desek s tr o po w y ch z dekoracją f ig u ra ln o - - o r n a m e n t a l n ą z k ońca XV w. prof. J. G adom ski opracow ał trzy w a ria n ty kom pozycji o rn a m e n - talno-scalającej, pozwalającej na z am o n to w an ie oryginalnych p o li c h ro m o w a n y c h desek na właści wym im miejscu.
JAĆM IERZ (gm. Zarszyn)
Polichromia eklektyczna o ele m e n ta c h a rc h ite k to n ic z n o -fig u - rałnych z 2 poł. X IX w. w d re w nianym kościele paraf. rz. kat.
Pra c e p o l e g a ją c e na o d c z y szczeniu z p rzem alow ań, u tr w a leniu i scaleniu warstwy m alar skiej w y k o n a n o w 1. 1 9 9 0 - 1 9 9 1 . Były one kontynuacją prac p r o w adzonych wcześniej w prezbite- rialnej części kościoła.
W ykonawca: J. Wąsacz. Inwestor: parafia rz.-k at. i w o jew oda krośnieński.
KR O SN O (m. woj.)
G o ty c k ie m a lo w id ła ścienne odkryte w kościele oo. Francisz kanów.
W trakcie prac k o n s e rw a to r skich p r z y ś c i e n n e g o n a g r o b k a Barbary z Kamienieckich Mnisz- chowej ustaw ionego przy p o łu d n io w e j śc ia n ie p r e z b i t e r i u m , p o d a r c h i t e k t o n i c z n o r z e ź b i a r
-k ie p o m o c n e w s -k a z ó w -k i s z c z e g ó ln ą w d zięczn ość w inien jestem mgr H elenie M alkiew icz oraz prof. dr. hab. Jerzemu
ską s t r u k t u r ą jego zwieńczenia n a tr a f io n o na dwie warstwy m a low ideł gotyckich. Warstwa spo d n ia w y k o n a n a techniką fresku su ch eg o na tynku w apiennym , ze sceną M ęczeń stw a św. Sebastiana p o w s ta ła ok. 1400 r., w arstw a w i e r z c h n i a w y k o n a n a tech n ik ą k a z e i n o w o - w a p i e n n ą jest frag m e n tary czn ie zachow anym m alo w id łe m donacyjnym przedstaw ia jącym Adorację św. A n n y S a m o trzeć przez rycerza (zapewne Jana K a m i e n i e c k i e g o h e rb u Pilawa)
Z ro d zin ą , n a m a l o w a n y m o k . r. 1 5 1 0 bezp o śred n io na k o m p o zycji starszej1. M a lo w id ła przy słonięte zostały już w w. XVI trze m a w a r s t w a m i p o b ia ł w a p i e n nych, z których w arstw a druga p o s i a d a ł a fra g m e n ta ry cz n ie za c h o w a n y napis epitafijny (?) za p e w n e z poł. XVI w. Ze względu na u n ik a to w y ch arakter m alow i deł, zd ec y d o w a n o się na d e m o n taż zw ieńczenia kam iennego n a g r o b k a i transfer jednoczesny obu w a rs tw m alow ideł m etodą stacco. N ie c o wcześniej m etodą strappo w y k o n a n o transfer fragm entu na pisu epitafijnego. Ze względu na m o c n e z e s p o le n ie ob u w a rstw
K rosno — kościół oo. Franciszkanów. Śre d n io w ie c zn e m a lo w id ła ścienne: w arstw a sp o d n ia ok. 1 4 0 0 , w a rstw a wierzchnia ok.
1 5 1 3 , p o odsłon ięciu
G adom skiem u z Instytutu H istorii Sztuki UJ w K rakowie.
malarskich o d stą p io n o od zabie gu ro z d z ie le n ia d w ó c h w a rstw malowideł figuralnych. Po u tr w a le n iu k o m p o z y c j i i z a ł o ż e n i u warstw licujących całość po d zie lono na trzy piaty o łącznej p o wierzchni ок. 5 m-, zdjęto ze ścia ny i naklejono — za p o śred n ic tw em warstwy interwencyjnej — na przygotow ane wcześniej lami now ane, przenośne podobrazie.
W y k o n a w c y : M . G o l i ń s k a , A. Goliński, M . Gosztyła; b a d a nia p ig m en tó w i spoiw: R Kara- szkiewicz, M. Rogóż z ASP w Kra kowie.
Konsultacje: prof. Z. M edw ec- ka, prof. I. Pluska, prof. J. G a domski, mgr H. M ałkiewicz.
Inw estor: P S O Z ze śro d k ó w interwencyjnych.
ŚW IĄTKOW A W IELKA (gm. Krempna)
P o lic h ro m ia f i g u r a l n o - o r n a - m entalna z X IX w. w nawie d a w nej drew nianej cerkwi gr. kat., obecnie kościoła fil. rz. kat.
Prace były kontynuacją działań rozpoczętych w 1990 r. przy p o lich ro m ii p r e z b ite r iu m cerkwi. O d r. 1991 ze względu na wysoki stopień zniszczenia w arstw m a la rsk ic h ( z a b r u d z e n ia , zacieki, ubytki w yw ołane uszkodzeniami m e c h a n i c z n y m i , d e z i n t e g r a c j ę spoiw a w arstw klejowych)
przy-S w iątkow a Wielka — d. cerkiew gr. kat., polichrom ia n a w y (fragm ent), koniec XVIII i XIX w., p o kon serw acji
stąpiono do prac w naw ow ej czę ści świątyni. Po rozeznaniu b u d o wy te c h n o lo g ic z n e j m a l o w i d e ł przy stąp io n o do pełnej k o n s e r wacji technicznej i estetycznej, wraz z częściową rek o n stru k cją uszkodzonych fragmentów.
W ykonaw cy: A ndrzej G u z ik , Antoni Guzik, J. Kucaba, K. Pierz- chalska.
Inwestor: wojewoda krośnieński.
ŚW IĘC A N Y (gm. Skotyszyn)
P o lic h ro m ia f i g u r a l n o - o r n a - m entalna stropu nawy d r e w n ia nego średniow iecznego kościoła paraf. rz. kat.
Jesienią 1993 r. ze w zględu na pogarszający się stan zach o w an ia desek stropow ych nawy kościoła — po konsultacji z prof, dr hab. Z. M edw ecką — p o d ję to decyzję o demontażu stropu, zdjęciu wierz chnich malowideł figuralnych na płótnie z 1871 r. i odsłonięciu pierw o tn ej dekoracji malarskiej kościoła, znanej z w stępnych b a dań M arii C ic h o rz e w sk ie j-D ra- bik w ykonanych w r. 1964. Po zdjęciu i zabezpieczeniu w ie rz c h nich eklektycznych m alow ideł fi g u r a l n y c h i o c z y s z c z e n iu lica, deski stropow e zostały z a im p re gnowane metodą kąpieli w roz tw orze O solanu w toluenie. Po założeniu kitów i fleków w m iej sca ubytków drew n a, kom pozycje malarskie zostały scalone przez p u n k to w an ie m eto d ą naśladującą oryginał. N astępnie deski zostały o now nie zam o n to w a n e w naw ie ościoła. Łączna powierzchnia d e koracji stropowej po konserwacji wynosi 77 m 2. M alo w id ła w y k o nane techniką te m p e ro w ą s k ła d a ją się z wici roślinnych o m o t y wach floreski k andelabrow ej, k o listych rozet z h ie ro g ra m e m im ie nia Marii, literami IHS oraz k w a tery z w yobrażeniem Boga Ojca. Elementy zdobnicze w to p io n e są w listwowe podziały ra m o w e im i tujące okucie. Dekoracja p o w s ta ła zapewne po poł. XVI w.2
Wykonawcy: B. C z a jk o w s k a - -Palusińska, S. Stępień.
Inw estor: P S O Z ze ś r o d k ó w interwencyjnych.
Równolegle w y k o n y w an e były prace konserw atorskie przy zdję tych malowidłach figuralnych na
2. A trybucja w ła sn a au tora.
S w ięcany — kościół paraf., o d k ry ta d e k o racja stropu naw y, 2 pol. XVI w., p o k o n serw acji
płótnie z 1871 r. Zostały one o d czyszczone z przem alow ań, z d u b low ane, p rz eło żo n e na krosna i w y ek sp o n o w an e pod wieżą k o ś cioła. Wykonawca: K. Kuzemczuk.
Inwestor: parafia rz. kat.
T R Z C IN IC A (gm. Jasło)
Polichromia drew n ian eg o koś cioła paraf. rz. kat.
W 1994 r. p o d jęto badania d e koracji malarskiej kościoła z 2 poł. XV w. — w y k o n a n o odkryw ki pasowe na ścianie półn ocnej n a wy i p r e z b ite r iu m , w apsydzie przy węgarach okiennych i nad chórem muzycznym. Stw ierdzo no, że ściany kościoła zachowały p i e r w o t n ą d e k o r a c ję m alarską. Jest to s to su n k o w o dobrze za c h o w ana dekoracja figuralna o ce chach stylistycznych um ożliwiają cych w stępne d ato w an ie na 2 poł. XVI w.3 Przy obecnym stanie ro z poznania nie m ożna wykluczyć, że ściany kościoła mogły za c h o wać także fragm enty starszej d e koracji malarskiej. Badanie ch e miczne spoiw w ykonane w labo ratorium ASP w Krakowie ustali ły, że m alow idła zostały w y k o n a ne rzadko stosow aną w kościo łach d rew nianych na naszym te re nie techniką kazeiny wapiennej.
M A LA R STW O SZTA LU G O W E B IECZ (m. gm.)
Obrazy olejne na płótnie z XVII- X V III w., z kolekcji k la sz to ru oo. F ranciszkanów -R eform atów . Prace ro zpoczęto w 1991 r. ze względu na stale pogarszający się stan zachow ania kompozycji m a larskich, pofalow ane i zniszczone p łó tn a podobrazia, ubytki zapraw i w a r s t w y m a l a r s k i e j , w t ó r n e przem alo w an ia, ściemniałe w e r niksy i pow łoki p o kostow e itp. We w s z y s t k i c h w y m i e n i o n y c h w y p ad k ach p rzep ro w a d zo n o peł ną konserwację techniczną p o łą czoną najczęściej z koniecznością d u b lo w a n ia p odobrazia oraz este t y c z n ą . , Wy k o n a w c y : o b r a z y z cyklu Św. A ntoniego: K uszenie św. A ntoniego, Śm ierć św. A n to niego, C u d z beczką, Rozm ow a^ze szlachcicem — E. Wyszyńska; Sw. M aria M agdalena, U krzyżow anie C h rystu sa , D w óch za ko n n ikó w , W niebow zięcie N M P — Katedra Konserwacji M alow ideł Sztalugo wych i Rzeźby Drewnianej Poli c h ro m o w a n e j Wydziału Konser wacji Dzieł Sztuki ASP w K rak o w ie (w r a m a c h p r a c ć w ic z e b n y c h ); M a tka Boska z D ziecią tk ie m i św. Janem — K. Wajda; C h ry stu s B o leściw y a d o ro w a n y p r z e z Ś w i ę t y c h i M a tk a B o ża A n ie ls k a a d o ro w a n a p rze z św. Franciszka — E. Wyszyńska.
Inwestor: wojewoda krośnieński.
B R Z O Z Ó W (m. gm.)
O brazy olejne na płótnie z ko- legiackiego kościoła paraf, rz.-kat. p. w. Przemienienia Pańskiego.
W 1. 1 9 9 2 - 1 9 9 4 p rz e p ro w a d z o n o k o n s e r w a c j ę o b r a z ó w : Śm ierć św. Józefa (oryginał i re p l i k a ) , o le j n a p ł ó t n i e , p o i . X IX w., U krzyżow anie C h ry stu sa , olej na płótnie, k. XVIII w., Sw. A u g u s ty n , olej na płótnie z k. XVIII w., oraz czterech obrazów olejnych na płótnie z k. XVII w. pochodzących z drew nianych fe r etro n ó w : Z a ślu b in y Marii, Sw. A n n a , M a tk a Boska z D zie c ią tkiem , D zieciątko Jezus.
W ykonawcy: W W o jn a r-M e - net, B. Czajkowska-Palusińska.
Inwestor: parafia rz. kat.
4 . Arrybucja i d a to w a n ie autora.
K O M B O R N IA (gm. Korczyna)
W 1. 1 9 9 1 - 1 9 9 3 w y k o n a n o konserwację obrazó w olejnych na p ł ó t n i e : S w . M a r c in z p o i . XVII w. i Sw. Jan N e p o m u c e n z poi. w. XVIII, pochodzących z ołtarza głów nego miejscowego kościoła paraf.
Wykonawca: W W ojnar-M enet. Inw estor: parafia rz. kat.
K R O S N O (m. woj.)
W 1. 1 9 9 1 - 1 9 9 2 w y k o n a n o konserwację trzech o brazów p o chodzących z drew nianego k o ś cioła paraf. p.w. Sw. Wojciecha: G ru p a U k rzy żo w a n ia , o l e j n a płótnie, k. XVIII w., M atka Boska z D zie c ią tk ie m , olej na p ł ó t n i e z X V I I I / X I X w ., Cierpiący w czyśćcu i sym b o le Vanitas, olej na płótnie, malowany d w u s tr o n nie w 1777.
W ykonawca: B. C zajk o w sk a- -Palusińska.
Inwestor: wojewoda krośnieński.
O b raz M atka Boska z D ziecią tk ie m pochodzący z nieistniejące go kościoła p. w. Sw. Ducha, a k tu a ln ie p rz e c h o w y w an y w k o ś ciele farnym p. w. Trójcy Świętej. U trz y m a n y w typie H o d e g e trii małopolskiej powstał zapew ne na przełom ie XVI i XVII w., m a lo wany tem perą na desce, ze sreb rzonym i laserowanym tłem. Kon serwacja w y k o n an a w 1. 1 9 9 1 —
1994.
Wykonawca: E. Michalski. Inwestor: parafia rz. kat.
K R O Ś C IEN K O W YŻN E (m. gm.)
O b r a z Sw. A n n a S a m o trze ć , pocz. XVII w., tem pera na desce, tła graw ero w an e, srebrzone i la- serow ane, pochodzący z kościoła paraf. rz. kat.
Prace wykonano w 1.1991-1994. Wykonawca: W W ojnar-M anet.
MIEJSCE PIASTOW E (m. gm.)
O b raz M atka Boska z D ziecią tk ie m , tem p era na desce z kościo ła paraf. rz. kat.
Z a b y t e k w sta n ie d e s t r u k t u (przełam ane pod o b razie, z a p ra wy tła usunięte do gołego d r e w na) został od d an y do konserwacji w r. 1991. W trakcie prac k o n se r
5 . W y m ien io n e k o m p o zy cje z 2 ćw. XVI w.
w a t o r s k i c h p o d o b r a z ie zostało sklejone, w zm ocnione i zaim pre g n o w a n e . D e s tru k t oryginalnej w arstw y malarskiej oczyszczony z p r z e m a l o w a ń , scalony przez p u n k to w a n ie , okazał się późno- g o ty c k im o b r a z e m ta b lic o w y m z 1 ćw. XVI w. utrzym anym w ty p i e H o d e g e t r i i m a ł o p o l s k i e j (w niezwykle rzadkim wariancie z w iz e ru n k ie m M arii w pełnej postaci)4. Partie zniszczonych teł o brazu zostały uzupełnione g ru n tem k re d o w o -k le jo w y m , a p o n ie waż nie zachował się naw et naj mniejszy fragm ent pierwotnej d e koracji tła, pozostaw iono je bez uzupełnienia pow łoki z folii m e tali szlachetnych.
Wykonawca: W Wojnar-Menet.
PIELNIA (gm. Zarszyn)
Obrazy z dawnej cerkwi gr. kat., obecnie kościoła paraf. rz. kat.
W 1. 1 9 9 1 - 1 9 9 2 w y k o n a n o konserwację obrazu olejnego na desce O sta tn ia W ieczerza, stan o w iącego pozostałość predelli o ł tarzowej z poł. XIX w. W tym sa mym czasie zakonserw ow ano o b raz olejny na płótnie M atka Boska z D ziecią tkiem , w typie H o d e g e trii, z poł. XIX w.
W ykonawca: B. C zajkow ska- -Palusińska.
Inwestor: wojewoda krośnieński.
PR ZYSIETN ICA (gm. Brzozów)
O brazy z ołtarza bocznego p. w. M atki Bożej Bolesnej z kościo ła paraf. rz. kat.
W 1. 1 9 9 2 - 1 9 9 4 w ra m a c h konserwacji nastawy ołtarza bocz nego wykonano pełną konserwację techniczną i estetyczną obrazów olejnych na płótnie M atka Boża z D zieciątkiem z r. 1706 (ze strefy ś r o d k o w e j ) , S w . M a r c in b p z pocz. XIX w. (ze zwieńczenia) o raz tablicowych skrzydeł z o b ra zami tem perow ym i na desce: Sw. M aria M agdalena i N aw rócenie Św. Pawła (na rewersie C hrystus B o leściw y) oraz Sw. W awrzyniec i Sw. M arcin (na rewersie M atka Boża Bolesna)5. W ramach k o n serwacji struktury ołtarza w yko n an o również konserwację m alo wanej t e m p e r ą predelli ołtarza z w y o b ra ż e n ia m i Sw. F lo ria n a i Sw. Stanisław a bpa, oraz
takie-są zapewne dziełem artysty z kręgu M icha ła Lancza z Kitzingen.
goż skrzynkowego tab ern ak u lu m z w i z e r u n k a m i E w a n g e lis tó w : Sw. M arka i Sw. Jana.
W ykonaw cy: A ndrzej G uzik, Antoni Guzik.
Inwestor: w ojew oda k ro śn ie ń ski i P SO Z ze śro d k ó w in te rw e n cyjnych.
SA N O K (m. gm.)
W r. 1991 w y k o n a n o k o n se r wację o b ra z u C h rystu s Archirej (olej na płótnie z poł. XIX w.) z ikonostasu dawnej cerkwi gr. kat., obecnie Prawosławnej C e r kwi Katedralnej.
Wykonawcy: W Szulc, A. Siu- chwińska.
Inwestor: w o jew o d a k ro śn ie ń ski.
SLAW ĘCIN (gm. Skołyszyn)
O braz M atka Boska z D ziecią tkiem z kościoła paraf. rz. kat.
Prace w y k o n a n o w 1. 1 9 9 1 — 1 9 9 3 . J u ż w s t ę p n e o d k r y w k i i zdjęcie rentgenow skie p o tw ie r dziły wcześniejsze przypuszcze nia, że jest to późnogotycki wize run ek w typie H odegetrii m a ło polskiej, o gładkich srebrzonych i laserowanych tłach d ek o ro w a n y c h t e c h n i k ą r a d e ł k o w a n i a i puncow ania. O braz był kilka krotnie przemalowywany (ostatnio w II poł. 1. 80-ych). D rew niane p o d o b r a z i e z d e s e k li p o w y c h
Slawęcin — kościół paraf., obraz „M atka Boska z D z ie c ią tk ie m ”, ok. 14SO, p o kon serw acji
o grubości zaledw ie 8 - 1 0 mm „w z m o c n io n e ” zostało w tedy epi- d ianem , na tym samym spoiwie założono w czasie tej „renow acji” kity w partiach lica obrazu. Te ostatnie p se u d o k o n se rw a to rsk ie zabiegi s p o w o d o w a ły p o w a ż n e u tru d n ien ia we właściwej k o n s e r wacji, doprow adziły także do n ie odwracalnej utraty oryginalnych f ra g m e n tó w w arstw y malarskiej z poł. XV w.6 M im o to w wyniku w zo ro w o przeprow adzonej k o n serwacji u ra to w a n o obraz o wyją tkowej wartości artystycznej, za razem najstarszy obraz tablicowy zachow any w chwili obecnej na teren ie w o je w ó d z tw a k ro ś n ie ń skiego.
W y k o n a w c a : B. C z a jk o w s k a - -Palusińska.
Konsultacje: prof. Z. M edw ec- ka, prof. J. Gadomski.
Inwestor: w ojew oda k ro śn ie ń ski.
ŚW IĄTKOW A MAŁA (gm. Krempna)
Ikona M atka Boska z D ziecią tkiem z 1670 r. (tem pera na d e sce, tła g ra w e ro w a n e , złocone, du b lo w an e folią srebrną) z d a w
nej cerkwi gr. kat., obecnie k o ś cioła fil. rz. kat.
W ram ach prac k o n s e rw a to r skich w y k o n a n o również pełną k o n s e rw a c ję te c h n ic z n ą i e s te tyczną niewielkiej nastawy o łta rza bocznego, z którego pochodzi ikona.
Wykonawca: E. Petryńska. Inwestor: wojewoda krośnieński.
ŚW IĄTKOW A W IELKA (gm. Krempna)
Ikony a n te p e n d ia ln e i ikona Kain i A bel z dawnej cerkwi gr. kat., obecnie kościoła fil. rz. kat.
Prace konserw atorskie w y k o n an o w 1991 r.
W y k o n a w c y : A ndrzej G u z ik i A ntoni Guzik.
Inwestor: wojewoda krośnieński.
ZAŁĘŻE (gm. Osiek Jasielski)
O b ra z y tablicow e z kościoła paraf. rz. kat.
W r. 1992 rozpoczęto k o n s e r wację o b ra z u te m p e r o w e g o na d e s c e M a tk a B oska z D zie c ią tkiem (w typie apokaliptycznym) z d o n a to ra m i herbu R adw an. O b raz ten był kilkakrotnie p rz e m a lowany i wstępnie dato w an y na 1 ćw. XVI w. W wyniku k o n s e r w a c ji, w tr a k c i e k tó r e j o b r a z o c z y s z c z o n o z p r z e m a l o w a ń , w z m o c n io n o podobrazie, u z u p e ł n io n o obcięte w XIX w. górne n a r o ż a ta b licy , z a ł o ż o n o k ity i w y p u n k to w a n o warstw ę m a la r ską, o dsłonięto cenny zabytek g o tyckiego malarstwa tablicowego z 1. 7 0 -y c h XV w.7 Prace k o n s e r w atorskie zakończono w r. 1994. W y k o n aw ca: B. C z a jk o w s k a - -Palusińska.
Konsultacje: prof. Z. M edw ec- ka i prof. J. Gadomski.
Inwestor: wojewoda krośnieński. W r. 1993 rozpoczęto k o n se r wację p o c h o d z ą c eg o z nastaw y o łta r z a g łó w n e g o tego sam eg o k o ś c i o ł a o b r a z u M a tk a B o ska z D zieciątkiem . Obraz był w ielo krotnie przem alow any i osłonięty g ip so w o -p a p ie ro w y m i suk ien k a mi, stąd jego rozpoznanie i d a t o wanie nastręczało przed k o n s e r wacją wiele trudności. W wyniku zdjęcia sukienek i oczyszczenia oryginalnej w arstw y malarskiej
Slaw ęcin — kościół paraf., obraz „M atka Boska z D zie c ią tk ie m ” (fr a g m e n t), ok. 1 4 50, p o odsłonięciu z przem alow ań
6. R ozpoznanie artystyczne i datow anie
zabytku przeprow adził autor.
Z ałęże — kościół paraf., obraz „ M atka B o ska z D ziecią tk iem z d o n a to ra m i herbu R a d w a n ”, ok. 1 4 80, po konserw acji
od sło n ięto te m p e ro w y obraz na desce utrzym any w typie H ode- getrii małopolskiej, pochodzący ze schyłku XV w., z g ra w e ro w a n y m i z ł o c o n y m t ł e m z p o ł. X V I w., z a ło ż o n y m w miejsce p ie rw o tn e g o gładkiego, g ra w e ro w an eg o w motywy k rato w n icy 8. A ktualnie zakończono etap k o n serwacji technicznej obrazu.
Wykonawca: B. C zajk o w sk a- -Palusińska.
Konsultacje: prof. Z. M edw ec- ka i prof. J. G adom ski.
Inwestor: wojewoda krośnieński.
RZEŹBA B IECZ (m. gm.)
A m bona w kościele paraf. rz. kat. U fu n d o w an a w r. 1604, o ce chach późnorenesansow ych, typu przyfilarowego, z intarsjami or- n a m e n t a l n o - f i g u r a l n y m i w za piecku i rzeźbami figuralnymi na korpusie, uzupełniona w r. 1697 przez d o d an ie o rn a m e n tó w mał- ż o w in o w o -ch rząstk o w y ch . K onserw ację w y k o n a n o w 1. 1 9 9 0 - 1 9 9 1 . Wykonawca: T. Pieniążek. 8. A trybucja i d a to w a n ie au to ra .
Finansowanie: z budżetu w o je wody krośnieńskiego.
N a g r o b e k M i k o ł a j a L ig ęzy w kościele paraf. rz. kat., a rc h i tektoniczny, typu przyściennego, z pełnoplastyczną figurą zm a rłe go umieszczoną w niszy ś r o d k o wej, fu ndow any w r. 1578, w y k o nany z w ielobarw nego alabastru, zapewne w krakow skim w arszta cie H iero n im a Canavessiego9.
Konserwację rozpoczęto w r. 1993 od zwieńczenia struktury. W r. 1994 w y k o n a n o pełną k o n serwację niszy środkowej z figurą rycerza.
W ykonawca: D. Majewska. Inwestor: wojewoda krośnieński.
BLIZNĘ (gm. Jasienica Rosielna)
N a s t a w a o ł t a r z a g ł ó w n e g o w drew n ian y m kościele paraf. rz. kat., fu ndow ana przed r. 1720, d rew n ian a typu arch itek to n iczn e go, m a r m o r y z o w a n a , z b o g a tą d e k o r a c ją s n y c e r s k o - o r n a m e n - talną i figuralną.
Konserwację p r z e p ro w a d zo n o ze względu na daleko posuniętą degradację drew na, w ielokrotne p r z e m a l o w a n i a i p rz e z lo c e n ia , w tó rn e niewłaściwe p rzek o m p o - n o w a n ia elementów. W trakcie konserwacji ujaw niono, że nasta wa posiada w swej strukturze star sze fragmenty z k. XVI w. (dwie p o lich ro m o w an e tem perą k o n s o le ujmujące pierw otnie strefę p r e delli oraz fragmenty XVI-wiecz- nych tablic ołtarzowych, wykorzy stanych wtórnie w konstrukcji im- postów zwieńczenia). Prace wyko nano w 1. 1992-1993.
Wykonawcy: B. Krówka, S. Stę pień.
Inwestor: parafia rz. kat. i w o jewoda krośnieński.
N astaw a ołtarza bocznego p.w. Z w iastow ania NMP, fu n d o w an a w latach 4 0 - y c h XVII w., u z u p e ł niona w w. XVIII, drew n ian a ty pu a rc h ite k to n ic zn e g o , j e d n o o siowa ze zwieńczeniem, z późno- gotycką rzeźbą drew n ian ą Marii z Grupy Zwiastowania (ok. 1510) u staw ioną w niszy środkowej.
Prace w y k o n an o w r. 1994. W ykonawca: B. Krówka. Inwestor: parafia rz. kat. i w o jew oda krośnieński.
9. A trybucja w ła sn a autora.
B R Z O Z Ó W (m. gm.)
A m bona z kościoła paraf. rz. kat., w czesnobarokow a, u f u n d o w ana w k. XVII w., w ykonana p r z e z s n y c e rz y k r o ś n i e ń s k i c h , d rew n ian a przyścienna, z wielo- bocznym k orpusem arty k u ło w a nym kolum ienkam i, między k tó rymi ustawione są niemal pełno- plastyczne rzeźby figuralne.
Konserwację rozpoczęto w r. 1991 ze względu na daleko p o s u n i ę t ą d e g r a d a c j ę s t r u k t u r a l n ą k o n stru k c ji d re w n ia n e j, z a k o ń czono w r. 1992. W ykonawca: J. Stróżyńska. Inwestor: parafia rz. kat. i w o je w oda krośnieński.
H A C Z Ó W (m. gm.)
Daw ny drew niany kościół p a raf. rz. kat.
Rzeźba C hrystus U krzyżow any z belki tęczowej, drew niana, peł- n o p la s ty c z n a , p o l i c h r o m o w a n a z ok. 1700 r.
Prace konserw atorskie w y k o n a n o w r. 1994.
W ykonawca: K. Wajda.
Inwestor: wojew oda k rośnień ski.
Rzeźba Maria M agdalena spod krzyża belki tęczowej, drew niana, p o l i c h r o m o w a n a , p e łn o p la s ty - czna, przechow yw ana przez kil kadziesiąt lat w kapliczce na ze w n ątrz kościoła.
Prace konserw atorskie ro z p o częto w r. 1994, do końca tegoż ro k u p r z e b a d a n o obiekt, oczy szczono z przem alow ań i p o d d a no zabiegowi impregnacji stru k turalnej.
Wykonawca: K. Wajda. Finansowanie: z budżetu w oje w ody krośnieńskiego.
Rzeźba M atka Boska z Dziecią- tkiem, późnogotycka (ok. 1525 r.), d re w n ia n a , typu przyściennego, p o lich ro m o w an a, złocona i sreb rzona.
Konserwację rozpoczęto w r. 1994 w związku z przygotow a niem aranżacji konserwatorskiej wnętrza średniowiecznego kościoła.
W ykonawca: K. Wajda.
Inwestor: w ojewoda krośnień ski.
HUM N ISKA (gm. Brzozów)
N a s t a w a o ł t a r z a b o c z n e g o z drew n ian eg o kościoła paraf. rz. kat., drew n ian a typu arch ite k to nicznego, z k. XVIII w., umiesz czona w kaplicy półn ocnej w y k o nanej na p rz e d łu ż e n iu śre d n io wiecznych aneksów transeptowych. Konserwację rozpoczęto w r. 1994. Do końca tegoż roku zrea lizowano pełną konserwację te c h niczn ą t a b e r n a k u l u m o raz ele m en tó w snycerskich struktury.
W ykonaw cy: Andrzej G uzik, A ntoni Guzik.
Inwestor: w o jew o d a k ro śn ie ń ski.
H YRO W A (gm. Dukla)
Ikonostas z k. XVIII w. w d a w nej cerkwi gr. kat., ob. kościele fil. rz. kat.
Prace konserw atorskie ro z p o częto w 1987 r. ze względu na d a leko posuniętą degradację d r e w na zaró w n o w partiach snycer skich, jak i malarskich nastawy i zakończono w r. 1992.
Wykonawca: PKZ — Pracow n ia K o n s e r w a c j i D z ie ł S z tu k i w Jarosławiu.
Inwestor: w o jew o d a k ro śn ień ski.
K O M A Ń CZA (gm.)
O łtarz główny (prestoł) d a w nej cerkwi gr. kat. ob. cerkwi p r a wosławnej.
K o nserw ow ana nastawa u fu n d o w an a współcześnie z cerkwią w pocz. X IX w., je d n o o sio w a, m arm o ry zo w an a, złocona i sreb rzona, wielokrotnie przemalowa na, miała osłabioną konstrukcję drewnianą, liczne uszkodzenia sny cerskiego ornamentu rocaillowego.
W ykonawca: A. Guzik.
Inwestor: w o jew o d a k ro śn ień ski i PSO Z ze śro d k ó w in te rw e n cyjnych.
K O M B O R N IA (gm. Korczyna)
N a s t a w a o ł t a r z a g ł ó w n e g o w kościele paraf. rz. kat. F u n d o w ana przea r. 1775, drew niana, m a r m o r y z o w a n a , j e d n o k o n d y g nacyjna ze zwieńczeniem, je d n o osiow a z b ram k am i i rzeźbami naturalnej wielkości śś. biskupów Stanisława i Wojciecha. Pochodzi z nieistniejącego
średniowieczne-10. Por. także M alarstw o sztalu gow e.
o kościoła drew n ian eg o , roze- ranego w r. 1933. D egradacja d re w n a struktury a r c h i t e k t o n i c z n o - s n y c e r s k i e j , w i e l o k r o t n e p r z e m a l o w a n i a i p r z e k o m p o n o w a n ia stworzyły konieczność podjęcia k o m p le k so wych prac konserwatorskich, które w y k o n a n o w 1. 1 9 9 1 - 1 9 9 4 .
Wykonawca: W W ojnar-M enet. Inwestor: parafia rz. kat. z czę ściowym dofinansow aniem w o je w ody krośnieńskiego.
KR O SN O (m. woj.)
N a g r o b e k B arbary z Kamie- n ie ck ich -M n iszch o w ej przy p o łu d n io w e j ścianie p re z b ite riu m k o ś c i o ł a o o . F r a n c i s z k a n ó w . U f u n d o w a n y p o r. 1569 przez w o je w o d ę s a n d o m ie rs k ie g o J e rzego M niszcha. W ykonany z w a pienia pińczowskiego i alabastru rzez lwowskiego rzeźbiarza Ja- uba Trwałego, przyścienny, z fi gurą zmarłej na płycie umieszczo nej w niszy środkow ej, z bogatym z w i e ń c z e n i e m a r c h i t e k t o n i c z - n o -fig u ra ln y m zdobionym o r n a m entam i okuciow ym i i kartuszo- w o-zaw ijanym i.
M o n u m e n t pow ażnie ucierpiał w czasie p o ż a r u k o ścio ła w r. 1872. Po pożarze został p o d d an y niewłaściwej renow acji, u z u p e ł niony gipsem, kilkoma w a rstw a mi p okostu i farb olejnych. Prace rozpoczęto w r. 1994 — zrealizo w a n o p e łn ą k o n s e rw a c ję t e c h n i c z n ą ( w r a z z d e m o n t a ż e m struktury) i estetyczną zwieńcze nia nagrobka. W trakcie prac na ścianie b ezpośrednio za strukturą nagrobka o d k ry to i stransferowa- no zachow ane tam średniow iecz ne m a lo w id ła ścienne (por. — M alarstw o ścienne). W y k o n a w c y : A. G o l i ń s k i , M. Gosztyła K o n s u lta c ja n a u k o w a : prof. I. Pluska. Inwestor: w o jew o d a k ro śn ie ń ski i PSO Z ze śro d k ó w in te rw e n cyjnych.
ŁĄCZKI JA G IELLO Ń SKIE (gm. Wojaszówka)
N a s t a w a o ł t a r z a b o c z n e g o z ok. 1760 r. w kościele paraf, rz. kat. D rew niana typu arc h ite k t o n i c z n e g o , m a r m o r y z o w a n a i złocona na p ulm ent, utrzym ana
w konw encji re g e n c y jn o -ro k o k o - wej, z pełnoplastycznym i rzeźba mi figuralnymi i bogatą dekoracją o rn am en taln ą.
D alek o p o s u n ię ta degradacja d rew n a, liczne wcześniejsze nie p raw id ło w e renowacje s p o w o d o wały konieczność podjęcia prac k o n s e rw a to rs k ic h , k tó re ro z p o częto w r. 1994.
Wykonawca: D. Majewska. Inwestor: parafia rz. kat.
PRZYSIETN ICA (gm. Brzozów)
N astaw a ołtarza bocznego p. w. M atki Bożej Bolesnej w koście le paraf. rz. kat. O łtarz maniery- styczny z ok. 1600 r., u zu p e łn io ny w poł. XVII w., zawierający rów nież starsze elem enty w p o staci dw ó ch dw u stro n n ie m a lo w a n y c h t a b l i c o w y c h s k r z y d e ł z 1. 3 0 - y c h XVI w .10 W 1. 1 9 9 2 - 1 9 9 4 po pełnym d e m o n ta ż u struktury a rc h ite k to niczno-snycerskiej, oczyszczeniu z przem alo w ań i w tó rn y ch prze- złoceń, całość p o d a n o zabiegowi im p r e g n a c ji s t r u k t u r a l n e j . N a stępnie po uzupełnieniu ubytków d r e w n a , z a p r a w k r e d o w y c h w arstw malarskich, złoceń, sreb rzeń i laserunków, w y k o n an o p e ł ną konserwację estetyczną nasta wy wraz z aranżacją arty sty czn o - - k o n s e r w a to r s k ą , umożliwiającą uchylanie się skrzydeł bocznych
P rzysietnica — kościół paraf., nastaw a o ł tarza bocznego M atki Bożej Bolesnej, ok. 1 6 00, p o konserw acji
R o żn o w ice — rzeźba nieokreślonego a p o stola, ok. 1 3 8 0 , po konserw acji
i e k s p o n o w a n ie kom pozycji na ich rew ersach.
W y k o n a w c y : Andrzej G uzik, A ntoni Guzik. In w esto r: w o jew o d a k ro śn ie ń ski i P S O Z ze śro d k ó w in te rw e n cyjnych. R O Ż N O W IC E (gm. Biecz)
Kamienna figura przydrożna Sw. Juda Tadeusz, ufundow ana przez
proboszcza rożnowickiego ks. Ta deusza Chalińskiego w r. 1811.
Uszkodzona w wyniku potrące nia przez samochód w r. 1990, była konserwowana w 1. 1 9 9 0 - 1992.
Wykonawca: P Biłopotocki. Finansowanie: ze ś ro d k ó w w o jewody krośnieńskiego.
Rzeźba nieokreślonego ap o s to ła z ok. r. 1380, drew n ian a, typu p r z y ś c i e n n e g o , o p r a c o w a n a w s p o s ó b re lie fo w y , z w ią z a n a z śląskim kręgiem artystycznym tzw. M a d o n n na Lwach.
Ten cenny zabytek snycerstw a pochodzący z kapliczki p rz y d ro ż nej, ze względu na daleko p o s u nięty stopień destrukcji o ddany został do konserwacji przez miej scowego proboszcza parafii rz. kat. Prace konserw atorskie polegające na oczyszczeniu z przem alow ań, im pregnacji stru k tu raln ej d r e w na, uzupełnieniu większych u b y tków i scaleniu kolorystycznym w ykonano w 1. 1 9 9 1 -1 9 9 4 . W ykonawca: K. Wajda. ŚW IĄTKOW A W IELKA (gm. Kempna) N a s t a w a o ł t a r z a g ł ó w n e g o dawnej cerkwi gr. kat. obecnie kościoła fil. rz. kat. S truktura ar- c h i t e k t o n i c z n o - s n y c e r s k a z k. XVII w., jednoosiow a, je d n o k o n d y g n a c y j n a ze z w i e ń c z e n i e m , w całości złocona na pulm ent.
Prace k onserw atorskie w y k o nano w 1. 1 9 9 0 - 1 9 9 1 .
W ykonaw cy: A ndrzej G uzik, A ntoni Guzik.
Inwestor: wojewoda krośnieński.
ŚW IĘC AN Y (gm. Skołyszyn)
Rzeźba Sw. W ojciech B iskup z kościoła paraf. rz. kat., dzieło lo k a ln e g o m a ł o p o l s k i e g o w a r sztatu snycerskiego z ok. 1400 r. Drew niana, typu przyściennego, od tyłu w ydrążona, p o lic h ro m o wana i srebrzona, wcześniej p rz e chow yw ana na parapecie chóru muzycznego. Figura p ozbaw iona pierw otnych zapraw k redow ych i polichromii (n a jp ra w d o p o d o b niej ustaw iona była przez wiele la t w k a p lic z c e p r z y d r o ż n e j ) . W w ie k u X IX p o p o n o w n y m przeniesieniu do kościoła obiekt p o d d a n o pobieżnej renowacji, za łożono nowe, niestaranne grunty
Ś w ięcany — rzeźba „Sw. W ojciech”, ok. 1 4 0 0 , p o konserw acji
k r e d o w e , n a ło ż o n o n o w e w a r stwy m a la tu r olejnych, u z u p e ł nio n o brakujące dło nie i atrybuty.
W 1993 r. rzeźba została p rze kazana do konserwacji. Po oczy szczeniu z w tó rn y c h p rz e m a lo w ań p rz e m o d e lo w a n o i częścio w o uzup ełn io n o grunty kredow e, z r e k o n s t r u o w a n o d ło n ie , p o l i chrom ię karnacji i barw nie lase- r o w a n e s r e b r z e n i a na s z a ta c h świętego.
Wykonawca: W W ojnar-Menet. Inw estor: P S O Z ze śro d k ó w interw encyjnych.