Monitoring i ocena konkurencyjności polskich producentów żywności (5)

Pełen tekst

(1)Monitoring i ocena konkurencyjności polskich producentów żywności (5) Synteza.

(2) . . .

(3) Monitoring i ocena konkurencyjności polskich producentów żywności (5) Synteza Redakcja naukowa dr Iwona Szczepaniak Autorzy: dr Łukasz Ambroziak dr hab. Joanna Bednarz dr hab. Małgorzata Juchniewicz, prof. UWM dr Grażyna Morkis dr Iwona Szczepaniak mgr Mirosława Tereszczuk Współpraca mgr Małgorzata Bułkowska. 2014.

(4) Dr hab. Joanna Bednarz jest pracownikiem Uniwersytetu Gdaskiego Dr hab. Magorzata Juchniewicz, prof. UWM, jest pracownikiem Uniwersytetu Warmisko-Mazurskiego w Olsztynie Pozostali autorzy publikacji s pracownikami Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki ywnociowej – Pastwowego Instytutu Badawczego Prac zrealizowano w ramach tematu: Monitoring rynków rolno-spoywczych w warunkach zmieniajcej si sytuacji ekonomicznej w zadaniu: Monitoring stanu konkurencyjnoci polskich producentów ywnoci.. Celem pracy jest ocena midzynarodowej konkurencyjnoci polskich producentów ywnoci w okresie czonkostwa Polski w Unii Europejskiej.. Recenzenci: prof. dr hab. Elbieta Kawecka-Wyrzykowska, Szkoa Gówna Handlowa w Warszawie dr hab. Karolina Pawlak, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu. Opracowanie komputerowe Anna Staszczak. Korekta Barbara Walkiewicz. Redakcja techniczna Leszek lipski. Projekt okadki AKME Projekty Sp. z o.o.. ISBN 978-83-7658-494-2. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki ywnociowej – Pastwowy Instytut Badawczy ul. witokrzyska 20, 00-002 Warszawa tel.: (22) 50 54 444 faks: (22) 50 54 636 e-mail: dw@ierigz.waw.pl http://www.ierigz.waw.pl.

(5) Spis treści Wstęp ............................................................................................................................................... 7 (dr Iwona Szczepaniak) 1. System „konkurencyjność” – wybrane aspekty teoretyczne i empiryczne .......................... 9 (dr Iwona Szczepaniak). . &.

(6) !" "# $% & ' "# $ "( " # ( )* )+) /. 2. Wyniki handlu zagranicznego produktami rolno-spożywczymi ......................................... 25 (dr Iwona Szczepaniak) . & @ = L. 0+# #* ) # "# 1 * ; (< = >#"#( (#?*)# "# 1 * &/ >#"# # )# "# 1 * && A*# "<# 1 *))*(#*

(7) " &F H*

(8) ") # "# 1 * H# " @ H#" *( # * "( )*(#*( # " # 1 * @Q. 3. Ocena pozycji konkurencyjnej Polski w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi na podstawie wybranych wskaźników ................................................. 51 (dr Łukasz Ambroziak) &. & & & & @. 0"T"< =. 0 *" "#

(9) " )# " # 1 * =& 0 *" "#

(10) ")# "# 1 * * **(<(#"#< =L

(11) L@. 4. Jakościowo-cenowe strategie konkurencji w polskim handlu produktami rolno-spożywczymi .................................................................................................................. 67 (dr Iwona Szczepaniak) @. @ @ & @ @ @ = @ L. H( * LF V" 1 #(" "#)# "# 1 *

(12) " (< L V" 1 #(" "#)# "# 1 *

(13) "* **(<(# F >#"# "( " ## "<# 1 *)( ) " 1 )#(" "# FL >#"# +# < "( )# 1 *( ( ) " 1 )#(" "# FQ

(14) Q/. .

(15) 5. Wspólna Polityka Rolna a konkurencyjność polskiego przemysłu spożywczego .............. 82 (mgr Mirosława Tereszczuk) =. = = & = @. X Q X## "+* "#* * Q& !X##" %" ## 1 *( #X<

(16) " Y H# " QQ

(17) =. 6. Cenowe aspekty konkurencyjności sektora żywnościowego ............................................... 97 (dr hab. Małgorzata Juchniewicz, prof. UWM) L. L L & L @ L =. X# ** * F ' #(# "< )"#)H Q

(18) * # "< )" "# $#* *( H /@ Z#)# "< )H .

(19) . &. 7. Stosowanie systemów zarządzania jakością a konkurencyjność przedsiębiorstw przemysłu spożywczego......................................................................................................... 115 (dr Grażyna Morkis) F. F F & F @ F =. [** *# " $ " **"" "# #*+ # . = ># #* +( #)<*#**" #*+ #)#* *( . Q ># +( #)<*#**" #*+ #)#* *( & X <*#**" " "# $#*+ # L

(20) Q. 8. Konkurencyjność polskich przedsiębiorstw przemysłu spożywczego na wybranych rynkach zagranicznych (na podstawie badania ankietowego) ................. 130 (dr hab. Joanna Bednarz) Q. Q Q & Q @ Q = Q L Q F. X# *\ +* &/

(21) " "# ")#*+ ##* *( +#)#")*(#*) &. >#(" "# #** "#*+ # #* *( +#)#")*(#*) &L ]#" "# #** "#*+ # #* *( #")*(#*) &Q ^ " "# ")#*+ ##* *( #")*(#*) @&

(22) @ _" =. Zakończenie ................................................................................................................................ 154 (dr Iwona Szczepaniak) Literatura .................................................................................................................................... 156 . .

(23) . Wstęp .

(24) #*" # *+# * )#)* +*( !^ #( " "# ") # < %\ +1 ( * +*( !^ #( #"< # 1 *) #") * " *% [ # * + ) /. 1/ @ #)

(25) # (#X ( !' "# $ "( #" #")( +*(## "%\#* ( ]" " Y ` #" ;

(26) ][*q]Y`1

(27) ][v

(28) " "# \ "< "<#( " # # * +\ *# + ))*# #*"## *" ' "# $ ##* #* # * ? \ **(< #* *# ( #< " ( A " "#\ "<## #" \" "# $\"<## * " "( # \ *$** *))*1 <<*( * 1( #*( 0* \"<#( **+\ * (# 1 "

(29) " H # " qHv H*" * " H +

(30) "" ) #*#*+*#\#< 1 #* " )"")\ "#"**")?# * 1 1( #*( "# A# " # *#"1 #) " ( #"\ ") * ?" ( * ( #" #" \*#( **" q"#<v*1 ( *( *"# "#< " # *) ` #*(##( 1 **

(31) " #< * # ( +*\ * #*) \ " + ( # $ ( + " "# *1 +**$#*("" '"*# " " "# $\# * 1 )]Y`1

(32) ][+)" "# $ ")# < *?1 " )* $ " #")*(#*);*#< #" \"#")#*)\ ;* $# *" # x 1 #*+ "# *" "# "( " # ( # 1 * * " "#( \#(" "#\#<" "# 1 #* *" "# ")# < #" q" ))+#)*(v . . ^ ] >**" q# v\Monitoring i ocena konkurencyjności polskich producentów żywności (1)\ # !

(33) # (# X /. 1/ @%\ # =\ ]Y`1

(34) ][\ X#* /. { ] >**" q# v\ Monitoring i ocena konkurencyjności polskich producentów żywności (2)\#!

(35) # (#X /. 1/ @%\ # @/\ ]Y`1

(36) ][\ X#* / { ] >**" q# v\ Monitoring i ocena konkurencyjności polskich producentów żywności (3). Potencjał konkurencyjny – wybrane elementy\ # !

(37) # (#X /. 1/ @%\#F&\]Y`1

(38) ][\X#*/ &{| _+# *"\] >**"\ Monitoring i ocena konkurencyjności polskich producentów żywności (4). Pozycja konkurencyjna\ #!

(39) # (#X /. 1/ @%\#F@\]Y`1

(40) ][\X#*/ &{] >**"q# v\ Assessment of the competitiveness of Polish food producers in the European Union, # !^1 1

(41) # (#/. 1/ @%\# L \]_}1xY]\X#/ @ F.

(42) `<#* )++ *# " "#1 "( " # ( #?" *\ " "# $ ( " # "# * "

(43) " H *"* _+ *#* $ " 1 \* # #* ""*( X# **#*\ #*(##\*#* +# #*" !" "# $%\ *#< ( \ " "#" # * Y * #* " ?# 1 * " #*) + *# " "# "( " # ( # * ) ) #*) H* *# T" " "# $\** *)#*<"* *" "# ")# < #* ")*(#1 *( # " # 1 *\ "<# *( # ** #( # X # ** #* #* * " "#

(44) ")# "# 1 *#" \"<#" #*1 *#"T" \ "T"*" # \"T" "#1 # " #\ "T" ) #*( " #) " # [ [ #* "T" # " # 1 # ) ~? Y ** *# *#(" "# )#** ")# < 1 #" q" #* ' _((#v

(45) #<+ *\*# #(#*<*" * ( \* #* #*\ #* " #* #( *#< X # ** " " #* #** " #* * # "< +*)\ "<#* ( *#)X

(46) Y #*)*1 # " "# $( " # Y ***<< " # +"*"<" "# ()#*)*#*(" "1 #)\ " )**#< * **(< * " " H #* * # *1 ) < *#** " #*+ #) #* *(

(47) * $\""* " #*(" "# 1 ") # < #" 0# " * * "< + " )\ "<# #<+ ?" *"< " "# \ "<# #** " ") ) #) #*+ # #* *( q+# v+#)#")*(#*) ' **#*+# * )#)*!^ #( " "# ")# < %\# ** $*" _ # \*]Y`1

(48) ][**#*T ) "" 1+*)\+*"<1 #)+"*"# (+ +$ 0* $\ #* *(*#"" "# ")# 1 < \*\ + $

(49) #**" # **)* 0

(50) #" (#?\"#< #* *" #*" \ # ? # )+ + '"1X#*" " # )+ '#

(51) "* * $( . Iwona Szczepaniak . Q.

(52) . 1. System „konkurencyjność” – wybrane aspekty teoretyczne i empiryczne . 1.1.. Podstawowe pojęcia.

(53) " "# # * ? X( X ' "( ** ( # * <* * #* (< ) A " "# *"" ) ** *( \ ( #*( \ *( * "#( ^ V >"*" "#?" !*" \"<#( *#* * + ) (*)<\ **\ * 1 #** ) ( "# ) < # q " v ( ") ) < #** )%& ' "# $)#"##" q +* #"*#< # \ " v + *#"

(54) " "# ( +$ + " \ ( #" # \ ?#\ " #(* #* ?# * **(< +*# ?#)

(55) #* " "#!% *# " # * * + q # \ #\ <# "\ # "\ (\ # "# #\"\(#\*\*\? #v\!%; ?# # "< ( ) q# +< + (v A"# " "# ** +*# " < *$ (* # "\ # # "<\ (#"\ ()" # \#"<( (#?*)* " A*()#"#" "##< " "# " q v " ' "# # *#$*"*1 \ "*"< )#**" "# * + #** )<@ X # " "# #*+ # #* ( " 1 #**?" #"q (# *"\*"*# ?#\*# *#"v*"*# ?## "<" #*1 * #<**"#" *(\" \ 1 * * # "<

(56) #*+ # " "# #* *" +< ) # "< q #" *+v\ # # " #* ) # " q #" * #*v\ " #< #* * +q#"#*+ #v= x (<#**+ #\" "# #* < ) #** )<#<+ " # #*" "# ) * +< " \ # "*) #( " "# . X ' "\Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych\ "1 " " ^ V >"*\ Konkurencyjność przedsiębiorstwa. Budowanie konkurencyjności przedsiębiorstwa w warunkach globalizacji\X Zx0'! 0#(* #%\Z #//=\ Q @ ]+\ F1Q = V [#*\ Konkurencyjność polskich przedsiębiorstw na rynkach europejskich na przykładzie wybranych branż\X H#`"( \`"/ &\ L1 F &. .

(57) #*" #* )#<" "# Y* (" #***)** ( #*#""# *# \ **#< #"# "<( )(\"#" *"<# "\ + * ( #* X #< " "#\ "<# # #" \ " "#1 $ # * ( " " ( # A $ # $ *" " "# \ +#" **# ) *)" )?( *" x* * " "# " #* * # \ ** "#1 \ * * ( " * ( * # * A+#* (<)?" "# #* *$? ^ V >"*\"<# " * $ #( #* < #" # " "#\ #* * #** # $ # * "* $\ " 1 #* $" * $ X#< # *" "# \ # q * #* ( v q * *# "( " " *) vL ' "# $\"*V ^\ \"<# 1 * $ * < ( #*) **) " "1 # * " * () "< ^)* ) "< *# " # * #"\ "<# " " < *( * )" "# F ' "# $ " ) < *) #" #") " "#"?" ("##< V *"##<"?" $ *( ( " "# X " <$ " "#1 ""# q#( v+*# X##*#* " "# $* * " #"*(#*( +( +( \ ) (\ " ) #") (# " " "# #" "# #( Z" #* 1 *) ?0\*"<#"\ !" "# $ ** *#< * $ ?#\ #*<\ #( <\ # < + # ) (#1 # *# " "#\ " * # " *# * )*"<# "# "( *# #) )%Q 0 " " _ X \ ("<#( " "# $# q)*<( #"v # *#$*<)"<*

(58) #*\#)( #"# \ " "# $#*( *( #"

(59) #(\ *# \ ( " "# $*#* L. ^ V >"*\Konkurencyjność\ \ &L1&Q V ^\Międzynarodowa zdolność konkurencyjna i międzynarodowa konkurencyjność gospodarki narodowej. Podstawy teoretyczne\

(60) )"Y "\Y //F Q Industrial Structure Statistics 1994\0\

(61) # L\*^ V >"*\Konkurencyjność\ \ &L _ X \Konkurencyjność wewnętrzna rolnictwa\]Y`\X#*// \ &/1&@ F. /.

(62) ~###* "T"#* " "# * 1 " # "*\ " "# $ * * * " "< ) *(#*( **(< # " + ) (# #* *# "<" ##" *#")#( 1 ) / X##** *T$ \ #"*(#*#1 *# < #""# \#** * " "# " # #*$" "< ()#**# < #" *# .

(63) " #*" #* ) " "# " # ( V"*'

(64) "\!*)" "1 # " # # 1 *( **(< #* ** * # # ) *(#*( \ " "# " * "*#* #*)# "<#")*1 # )\#*+ "**<#" )% A?" ) ) + *) *# " "# #< **" * # (# ( +*1

(65) # \*#< +*#) *( ( #*( \ # + ** ?" 1 #"# * #*+ # #* )#**" #< H*( *\# * ) //=# "+)" "#1 "( " # ( & "# \ #

(66) +$ " "# #< #*+ # ?" 1 )V Y"# "qVYv\"#") *Hq#*)v\ " " "# +*(#*)?# +)#""# Z" ***#*\ " "# $" # * $ # " "#*# \#* **( " #\ " * $ #* "( * # * #" #*( >"" #* " *) + ? " "1 # ") # < \ " * " "# 1 )# < #")*(#*);*#< #"\ "#")#*); #** # *" # ^ ( $?" "# \ **(<+*#< "?"\*#(#< "*#< )***) . /. ^ V ^\ Międzynarodowa zdolność…\ \ @1@={ V ^\ Międzynarodowa konkurencyjność gospodarki narodowej\

(67) " X " *\ X#* /. \ L&1Q={ '

(68) "\ X

(69) *\ Międzynarodowy handel rolny\

(70) " X " *\ X#* /. \ @ 1FF . ^ 0*"\ Konkurencyjność. Teoria i praktyka\ X }) X

(71) ~\ X#* //Q\ =&1=@ . '

(72) "\Międzynarodowa zdolność konkurencyjna sektora rolno-spożywczego krajów Unii Europejskiej\Y *#x" #@@Q\H#

(73) #*# *

(74) *\

(75) */ &\ &1&L . & ^ ] >**" q# v\ Ocena konkurencyjności polskich producentów żywności po akcesji do Unii Europejskiej (synteza)\#!

(76) # (#X //=1//%\# =/\]Y`1

(77) ][\X#*//{ ] >**" q# v\ Monitoring i ocena… (2)\ . .

(78) X( ^ V >"* !" "# $% q#*+ #\ " #v " " "# \#*(" "#\#" "1 # #* *" "#

(79) " "# #"*" "# #*(" "# Z*" #*( ?# * "# )#<" "# \"<#; #?"#** #" ; * ( "# * " "# V *\ " ? # #(# * * $#** * " "#\ "<# + #(*\ #*( #***"<#"

(80) *" "# " ?" <* #*+ #+# \# *#" "#*1 < () #** " "#< > !" "# $% " $ 1 **#*( \#**"<## **" *#*\ +"\\*" \" "# $\ +( " @ X^ V >"*#*) * " "#( #*( " "#\ #1 <" "# *" "# x * *( * V ^\ "<# " "1 # * " "# *# #< 1 #*" *# * $" "#\*# " "# $ sensu stricto *# * " "# ^*# 1 * $" "# ( # ** #* " #* **# ( #*"*<)" < #( #* ( q ( v ^*# " "# $ sensu stricto, **#< *# #*(" "#\ *" ""#"*#( ( " *# * " "# " #****1 # *# 0+ \ *# * $" "# *# " "# $sensu stricto*+ * 0+ * " *# "* *# 1 * " "#\ "<# # * * ( "# *# " # *) +# ) *# ) q*#< ) # (\ " #*) *"< <#*)v\ " * #"# ) +# < ^*# *" "# "#< *1 $ *# * $ " "# *# " "#1 $sensu stricto q( *v = X *+ <+ *( #*" X [" "\ "<# " #< * " "# * " "#

(81) * " "#1 q* " "# " v ( #** * # * ( #*( \ * ) *(#* A $ . @. ^ V >"*\Konkurencyjność…\ \ Q1 V ^\Międzynarodowa zdolność…\ \ &@1@/ . =. .

(82) " "#q" "# $*" v *" \ ) " "# #") *(#*) ( #** ( #" "# *" "# L " "# *" " * " ^ ` #\ "<# # " "# " "#\ #( " "# * " "# X " "#1 * $#*+ # " "# #** q" "# $ *#* v >#(" "# \" <+ ?# + " #* < " "#\ + ($ "# * " "# q" "# $ *#* v

(83) " "1 #*"( #*" \ ( *" "#;"1 ( # " F >*\ #*$\ #** #*+ #1 " "##"* "# #(" "#\ * ($ "# *" "# x*#**( *" "## *V X [ "\ " * #* #** " " * " "# *# *+ +# <) )$ )$ (*)" )*1 # #" # * ( #*( X * " "#1 " "< ) )\ " #**) * *(# \ + " "# #* * *) 1 #" #" )\? ) 0 \\ * $ #*# H*(**(< ""\"#< (" 1 *\?\+*# + \*+ \+ ? \* *# \#*# \*"#< ) Q 1.2. Elementy systemu „konkurencyjność” X ##* #* * " "# " * !" "# $% * #< "#\ #< ? " X" "*#* )# * \ #*+# * ) + *# " "# "( " # ( #< 1 !" "# $% " "#\ #(" "#\#" "# *" "#q). v ' *) < *$" q* *+ v+

(84) **(<!" "# $% * . L. X [" "\Reaganomika i jej wpływ na konkurencyjność gospodarki amerykańskiej\X1 x"

(85) Xx\ X#* =\ * ^ V Y \ Międzynarodowa konkurencyjność gospodarki. Uwagi na temat definicji, czynników i miar\X [" " \ Czynniki i miary międzynarodowej konkurencyjności gospodarek w kontekście globalizacji – wstępne wyniki badań\ !

(86) #^#%//Q\#Q@\]` #" \>`\X#* . F ^ ` #\ Luka konkurencyjna na poziomie przedsiębiorstwa a przystąpienie Polski do Unii Europejskiej. Implikacje dla strategii firm i polityki gospodarczej\ X _

(87) *\

(88) *//\ LQ1L . Q V X [ "\Konkurencja i współpraca międzynarodowa\?\X#*/ &\ L1 F@ . &.

(89) #< ) ( +*#< "* * )#"#* #** 1 1"" x (< #*$\ #**#*+ # 1 " "##"* "# #(" "#\"<# + # "# ) #< " "# \ * " * ( "# *" "# X#** # **#!" "# $%" "1 #" +#* * * *"# ( ?" * )

(90) *" "#;""* 1 * ;"" "# \ * " "# * " * *

(91) + * ( "# * " "# ( * " ? # #( " "#\ + # "*) #< " "# \ * **(< * " "#(

(92) "*$ " #* # ( # *+ * + " q* *+ ( " "#( v * # $ "# #( " "# "# $ # " "# \ ?" *"$ *" "# x+***" #* 1 " <#* **#*\"<#*# #*+ # \*#(* ( . >). >!" "# $%**"#** 1"" *( Otoczenie zewnętrzne. . Potencjał konkurencyjności. Strategia konkurencji. Instrumenty konkurowania. Pozycja konkurencyjna. . Źródło opracowanie własne na podstawie: M.J. Stankiewicz, Konkurencyjność przedsiębiorstwa. Budowanie konkurencyjności przedsiębiorstwa w warunkach globalizacji, Wydawnictwo TNOiK „Dom Organizatora”, Toruń 2005, s. 90; J. Bednarz, Konkurencyjność polskich przedsiębiorstw na rynkach europejskich na przykładzie wybranych branż, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2013, s. 27.. Z* * **(<!" "#1 $% \ *#** " "# * " ( *\ \ + \ " #* (\. @.

(93) *"#*#) < " "#( \#(" "#\ #<" "# *" "#\"<# # * " "# " #< #*) <

(94) # #*$(<# * **(<1 !" "# $%\ (+#***(< ( #*\***" "?"# * )+

(95) " "#( #< x* 1 " "# ?" (<* +<#)#) #*+ #q * * ;" #v\*+) ( \+ ( ?" $ #" # " "#

(96) " "# * #*##T#<#*(" "#\ * "# ) #< " "# * ( "# *" "#

(97) " "# + " " "# /

(98) ") * +< \ *"< "1 \* *T#<+ #*(" "# #" > * + " #< #*( X ") " *) * +< # * (< *" # " q*\ "\ #v\ * ( ") *#** * + *" \ "<# * ?" #*+ # " #(*\ ( + #" * # * *

(99) " "# * * #" #" ) *#" )\ #*) q* ) #*+ #v #* *#*)q"# 1* " *)v 0+ *'

(100) "\"<# # #*\ " "# " # # 1 *( # #** " $ ?" $ " #* ) * +< # ")\ * \ *# * " "1 # ( " # " ( " "#\ " *(#**# "" * A( #*"^ ` #\("<#( " "# # *#$ " *# " ** X " + *" * + " #* + " #* #** #*+ #1 \#*** + *$#*(## \<#" X*#*** " "#?#\ **# " # * * +\*(" )<\")""##*+ #1 \( #"# #(**#(*\#*+ # <+*) & . . ^ V >"*\ Konkurencyjność…\ \ {V [#*\ Konkurencyjność…\ \ F ^ V >"*\Konkurencyjność…\ \ Q1 . V [#*\Konkurencyjność…\ \ F= '

(101) "\Międzynarodowa zdolność…\ \ @/ & ^ ` #\ Teoretyczne aspekty konkurencyjności\ ^ ` #\ |T" q# v\ Kompendium wiedzy o konkurencyjności\X x"

(102) Xx\X#*//\ ==1=F /. =.

(103) A"*+ \#* *" "#1 #*+ ##"*# \"# # (1 #*) "< " #*\ **(< * + " " "#\"<#( Z" " * +\* )#"#*#(*\"<##< ( " "#<\ ( # *< " *(#*

(104) " "# ?" $" *" #*")* +< >#(" "# *(# " # *<** + 1 *\ #** #*+ # *" #*( " "#1 "# #" >#(" "# #< #(* # # * " "# # "< ?# ) #** #*+ # #) +(( (#"@ X("*( ? # #(^

(105) ##\*"<#( *#"* $ #< )#(" "##*+ #\#1 ( " "# #** ?# * **) + +# 1 )\ ) #* * " #*\ "* #* +* " "#*"#**?# * *" 0$" "#) (# T+ " # )" "#1 <\*# #**?#" #*\(# T+# *1 +)# +<+(\#*#( +<\#*#( < X*" ** " "# " #* ( # $\+ ***? #1 #(" "# = 0# #(" "# ** # (<? #\" <+ *#*" "# $\" +$( q( #* *( #*v " * + #*+ #* ) <q #" \ ## +<\#"(\#* "1 #+\ # "\ # + *\ * #*\ + # *<\ ? " # v ] " +<\ "<#)?#*#*\# "<\* 1 "<#)# ) $L ^

(106) ## #< #* # *#(" "#\"<# $ #* #* #** #*+ # * " "# ( "# #**"#***)"< " "#" #* > #(#*<*" * ( q * *( " *<" )v\*#< q?#v" #q*#" vF @ ` V ) \' >) \Y X)( \ Exploring Corporate Strategy\

(107) #\H#> Y#//Q{Z ~ X)\V (#\Concepts in Strategic Management and Business Policy\. ) \

(108) #

(109) #\H#>Y#//Q\*V [#*\Konkurencyjność…\ \ L& = ^

(110) ##\ Strategia konkurencji. Metody analizy sektorów i konkurentów\ X ^Z [*> * \X#*//L\ &1L\L/ L ]+\ L1 Q F ]+\ L/ . L.

(111)

(112) #**)#( (* + * " #* *( " *< " )

(113) #*+ # #* #( # #*$ ?# # "< #*) *) " *) #< *" "#\ #<#" + #

(114) * ?1 # $ * " "#+ ($ *# #* + * \ #**" " ) <" #*$ 1 ( " "#( X(#*" # " *<+* 1 #) (<) **?" " #*) (\ + # # < #<\ " #* * # ")\ #(* ?#\"?"# "<\"* * +*#*#* \ +( "<\ #" * * [Y >#( *#< ( * " * ?# #** ?# *( \ " #* * * " \ ;**")#+<\"<# #*(?#" *! " $%#" > +*#< (+$ *<# # ++#"\) (\)# +\ +( #* \$#* \ #* * \ ( ?# #< ?# "" *( X+<# #( ?# * " * * #** #*1 + # " )" *<\"<#* *# *) " "#< Z#** )#( (" #*1 #*+ # " " +*#*\ "# (# + #<\ "# # # "< * "# #" ( (#1 ?* *""*?# #"* " "#1 < + $+#(#"\ * " $ #*+( (+ *$ * " * ( +( }#\ "<# #? " # $\ *"$*" * #*)" #*Q A? #** ^

(115) ## #( " "# * #* + ) " "# x" #( #*<* " * ( * #( \ #( *#< ; #( " + # X" #(\ #(? #q # *+* * " #* ? #v * #( !* % q # "# * # *") # < *) *) #*1 + #v ^ #< )#<+? #(" "#\^

(116) ## * " #** ]#" "# \#*!" "# $%\ *1 #*+ ##< $#"" "#< <+* 1 +$ "< \ * + +#* ?# ?#\ * # * " "#< ^ V >"* # " "# ? " !# " "# #**#*+ #< *"" #)< Q. V [#*\ Konkurencyjność\ \ L@1 L={ ^

(117) ##\ Strategia\ \ L/1LF{ ] >**"\Strategie konkurencji stosowane przez polskich producentów żywności na rynku Unii Europejskiej\!

(118) #x" H#" *( X# %/ @\#&L \ &Q1@Q ^ V >"*\Konkurencyjność\ \ Q 1 Q . F.

(119) #* ?# #" %&/ Y #< " "# ? #1 ""**++< ?##*+ #\*#) ( #*" \ ?# ?# * ) ) * " # * *#* #" " #* #*1 + # ?" +<\ + *? \ *#"#* "<") *1 # )#"#** & ]#" "# #*) +*#)q!#)%v\ #"* #*q!)%v\#"*+ q!)%v #** #"#*+ #\*\" #* ?#q!) +#* #*$%v X*"# # *$ " ?##*+ ##**#"\?" 1 #*#

(120) *( "*** "#1 ! )%\ #") *+ ]# +* # T#< ) <#*+ #\)# #*& ~#<" "# +$ *+"#<*\* ?"( " #\# *# "\# * #"\" " "#< *("< x+#* #" * #"(1q@

(121) v\ "<# #**##**#"( q#v\* "<#)#*1 + # *$#" > # "qproductv\qpricev\#1 +qplacev# qpromotionv&& A*#<#"( ) (# **#* \ *qpeoplev\# qprocessv\ <1 # qphysical evidencev #* $ qpleasurev&@ V** +#* # **#* " #"(1#*^ ??#\"<##< #1 <" "# )#**#*+ #&= X" #* " #"(1\ ^ V >"* (# 1 #" "# q #**^ ??# #*v(?#) ##**"<#< *#(##< x #" "#" \ "<#)**" q 1 * v# "<+(\"" $\ * $\*#< \#"\ #< \ " (* $\ *# " $ #\ * $ #*+"<\# *#" )* #* )# 1 +< #*"# *) #?#"<\#" $ " { x #" "# \#<) * \# \ \ #" \ \ + " * \ #* &/. ]+\ @ V [#*\Konkurencyjność…\ \ 1/ & ^ V >"*\Konkurencyjność…\ \ @1= &&

(122) ' #\ Marketing. Analiza, planowanie, wdrażanie i kontrola\ X }+#(>V_\X#1 * \ Q1 &@ V [#*\Konkurencyjność…\ \ & &= ^ ??#\Instrumenty konkurowania\^ V >"*q# v\Budowanie potencjału konkurencyjności przedsiębiorstwa\X Zx0'! 0#(* #%\Z # \ = &. Q.

(123) #"#$ " 1 #* )\**)\ #"(#{ x. #" "# +((\**"#( " 1 #*1 )$" $\ $**)\ # "< #"\ ( $*)+\#< +#+\ # $ {. x. # " "# " " ? #\ #"\ # \ #* +\ public relations\ #( \ # (# \ #*" "<*"*+"#( ( )\ ]#" " "on-line36 . ] < ( #*) " "# * + #" +#* #*#"\ *# (##" "# "**"# $#< " +#<" "# A#< ## *" "# ^ V >"* #< #* *" "#

(124) #**)#"1 * " "# " #* " "#) #*+ #1 *) ex ante\ ") ) #** #*+ # ) q"* )*")"v X T#< (#*( #( #" * " "# " # ( #*( " "#\ " " "# q"( # ex postv A( * #* \ * " "# * T#<\ #* # " "# &F <)#*) $ #< ^ ` #\"<# # #< " "# ex post #*" "# ex ante.

(125) #** #* * ) # * + * " "#\ * (\ * + # " "# #( #** * " "#\ *#* \ "# #*** $ +" " "# #** \* #** ( " "#&Q $ * * " "# #*X H#+"\*\ "* +\?"* \ *1 ( #** #* * " "# ( # * ( + # " "#<& x ( *# * " "# * " V ^\#** #<* * !" "#1 $% * " "

(126) #***# *" "1 # # * ! * *< ( "# *# " # *) +# ) *# )\ ) *# # ( &L. ^ V >"*\Konkurencyjność…\ \ =@1== ]+\ &1Q &Q ^ ` #\Teoretyczne aspekty\ \ =@ & X H#+"\Konkurencyjność – próba zdefiniowania zjawiska\!_H#~ * } 0 %\Wybrane zagadnienia z zakresu finansów i handlu międzynarodowego\Z /@\|<T //F\ @&1=\*'

(127) "\Międzynarodowa zdolność…\ \ & &F. .

(128) oraz w midzynarodowych obrotach czynników wytwórczych, a take ewolucj struktury tych obrotów (…) z uwzgldnieniem relacji przyczynowo-skutkowych towarzyszcych rozwojowi zewntrznych powiza gospodarczych tego kraju”40. Do oceny tak rozumianej pozycji konkurencyjnej wykorzystywane s miary wynikowe, które pozwalaj na ocen ksztatowania si rónych cech handlu zagranicznego w przeszoci. Podstawowymi miarami wynikowymi sucymi do oceny midzynarodowej pozycji konkurencyjnej w ujciu mezoekonomicznym s rónego rodzaju wskaniki oparte na wynikach handlu zagranicznego (m.in. relacje importowo-eksportowe, sytuacja w bilansie obrotów biecych) oraz dodatkowo na wynikach produkcyjnych (m.in. poziom penetracji importowej rynku wewntrznego, poziom specjalizacji eksportowej, wskanik orientacji eksportowej), a take wskaniki oparte na relacjach kosztowo-cenowych. Istnieje równie caa rzesza mierników syntetycznych, konstruowanych w zalenoci od potrzeb w oparciu o rónorodne metody41. Porzdkujc to zagadnienie, J. Misala podzieli mierniki midzynarodowej pozycji konkurencyjnej na dwie podstawowe grupy: ilociowe (a wród nich mierniki proste i mierniki otrzymywane przy wykorzystaniu odpowiednich metod) oraz kosztowo-cenowe42. W takim ujciu ocena osignitej pozycji konkurencyjnej najczciej opiera si na wskanikach ex post. Kady z tych wskaników ma swoje zalety i wady. Aby w sposób miarodajny dokona analizy pozycji konkurencyjnej, nie naley ogranicza si zatem do stosowania tylko jednego wskanika. 1.3.. Konkurencyjno polskiego sektora ywnociowego w dotychczasowych badaniach. Podsumowujc dotychczasowe rozwaania, kady podmiot, którego celem jest zdobycie silnej pozycji konkurencyjnej na rynku midzynarodowym powinien budowa swoj przewag konkurencyjn w oparciu o posiadany potencja konkurencyjny (zwaszcza zasoby i kompetencje o znaczeniu strategicznym), skuteczne strategie konkurencji i waciwie dobrane kombinacje instrumentów konkurowania, jednoczenie wykorzystujc szanse, jakie stwarza mu funkcjonowanie w otoczeniu zewntrznym. Dotyczy to take polskich producentów ywnoci, dla których czonkostwo Polski w UE, oznaczajce wczenie Polski do obszaru JRE, a w konsekwencji wejcie polskiej gospodarki do strefy wolnego handlu, stworzyo nowe moliwoci i stao si silnym impulsem rozwojowym43. 40. J. Misala, Midzynarodowa zdolno…, op. cit., s. 37-38. J. Misala, Midzynarodowa konkurencyjno…, op. cit. 42 J. Misala, Wymiana midzynarodowa i gospodarka wiatowa. Teoria i mechanizmy funkcjonowania, SGH, Warszawa 2005, s. 300. 43 Czonkostwo Polski w Unii Europejskiej zasadniczo zmienio warunki ekonomiczne funkcjonowania polskich producentów ywnoci i przyczynio si do przyspieszenia rozwoju polskiej gospodarki ywnociowej. Najwaniejszym powodem tych zmian, obok uwarunkowa makroekonomicznych i globalnych, byo wczenie Polski do obszaru Wspólnego Rynku Europejskiego, a w konsekwencji wejcie polskiej gospodarki do strefy wolnego handlu. Byo to równoznaczne ze zniesieniem w obrotach z innymi krajami czonkowskimi UE ce oraz innych ogranicze handlowych, objciem naszego kraju zewntrzn taryf Unii i umowami handlowymi zawartymi przez UE przed dniem rozszerzenia oraz 41. 20.

(129) X #* ) +) " "# "( " # 1 ( "# * *( " "#( " 1 #*)#<" "#

(130) # +"#" +#* *# " \ *" )+")#< " [*( *"# + 1 *# ""#*(; *#*)#" #*) *"<" "# Z" *** * " "# < ( #" A#* #" " "# "(<#**# <( +*\"<# " * $ * ")*( * ?#( +( #" X" " * # < *1 X<

(131) "Y H\"<#)* * #** **(< #* **(# * * *#* * *\ "<# +$ # #( * + + #*( " "# _* *#*) #" " "# # 1 < + $ " *) * * # " "# X ?# ) * +$ " # <* <# *" ?" #(@@

(132) # " "# "( " # ( #*($*#< #**#* #* # " "# 1" #) * \ ; * )#"#*" @= ?" $ )# " "#( \ 1 ) ( #** "# ?" #< ) # *< "<\ *?"T#<*# ?"<* \*#*1 " \ " #* "< #) q* #( v\""<#"q"#( +# ( v Y ?" $#*<## 1 *( q*#< #\"<1 #)\"*( ( "v\**(<**""# \ ** *# " "#( ( " #\" #( *" "1 #

(133) # \ *"* " # * " # #* # "<\ (#* ##*?"* ( #1 ** +( * $

(134) # " $ *1 **"" "#

(135) #**+ * " #* )* +< A ( *( " < # " $ * " "# \ "# "* # #() # * #*1 + # x"*# " " *# # " #*<# < *") < ) ) *#) * #**

(136) " # ] >**" q# v\Ocena rozwoju konkurencyjności polskich producentów żywności po integracji z Unią Europejską\ #!

(137) # (#X //=1//%\#\]Y`1

(138) ][\X#*//Q\ @@ ] >**"q# v\Monitoring i ocena… (3). Potencjał konkurencyjny\ \ Q1 @= ] >**"\Koopetycja w formie klastrów a konkurencyjność polskiego sektora żywnościowego\ Y [ # "\ Z Y " q# v Współczesne formy relacji międzyorganizacyjnych. Współpraca – kooperacja – sieci\H#" *'#" \'#"</ @\ = 1L/ .

(139) # 1 *( * \ $ *"* 1 " "#( <( " #\ #***# )* 1 1 #(*( #*+ #)@L )* +"* \*** #*( ) #") # "< # #*<# *( \ " #" " \ " * " #( "# ) * H # " X " " *# ** " #) * # #* *" ?") # #*) 1 1" * ) X #* "* *+ " #* #** # < * )#<" "# ["*\ # 1 #*"* **" " #< " "# V #*" "*\ #* 1 "<# * ") #*+ # #* *( " "# #** #< \ "<# $ *+ # #*( " "# x*+**"*# *#*+ #)")# ** #*) 1" * )\ "<# #* * < (# " +***# ( X**"*# #<" < *# 1 #* "* ** #< # "< ) + " # " ") #) # *# ) X " " #*1 # * )# * #*$\ T#< #*(" "# 1 ") # < #* *" " " * ?# ) # "< #* #* "* $ # " "# " X#"( "# "#*+ ##" ( ?"1 $# " $\* $ # )* #** +1 *#**#***@F

(140) # \* #*#* *# *\ #")(##** *(#**#< #" "# \ " *(#*\ ** **(<( #" *( **) * " "# x #( (# #" \ "* )#**( +#" \ + $1 \"<# # * *) # +#)*1 "<\ #) ##< ( #*)@Q > " * $ " ? # ") #( " "# *"") #1 <" "# \"<# #*+ # # *" "# #" "# *#