W Bielsku-Białej, 2016, nr 19 (343)

(1)

W BIELSKU-BIAŁEJ/ MAGAZYN SAMORZĄDOWY/ DWUTYGODNIK/ NR 19/343 16.09.2016

19/2016

W NUMERZE:

1 września w Bielskim Centrum Kształ- cenia Ustawicznego i Praktycznego odby- ło się spotkanie dyrektorów miejskich pla- cówek oświatowych z prezydentem miasta Jackiem Krywultem oraz robocza narada z kierownictwem Miejskiego Zarządu Oświa- ty. Obok przekazania danych na temat obec- nego stanu oświaty, za której prowadzenie

jest odpowiedzialny samorząd, prezydent Jacek Krywult poinformował dyrektorów o dotyczących edukacji postanowieniach Ko- misji Wspólnej Rządu i Samorządu, w któ- rej bierze udział.

Prezydent przypomniał, że w roku szkolnym 2016/2017 rozpoczną się zmiany w oś- wiacie ważne dla funkcjonowania szkół. Bę-

dzie to zatem rok niezwykle trudny z uwa- gi na dynamicznie zmieniające się przepisy prawne oraz zapowiadaną przez MEN refor- mę obejmującą cały system oświaty. Już od września zniesiony został obowiązek szkolny dla dzieci sześcioletnich, a szóstoklasiści nie będą przystępować do sprawdzianu, na- uczycielom został zniesiony obowiązek re-

TO BĘDZIE TRUDNY ROK W OŚWIACIE

Rok szkolny 2016/17 nie będzie łatwym rokiem dla edukacji w całym kraju, także w naszym mieście. Zmiany już wprowadzane i zapowiadane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej budzą wiele niepewności.

Jednak rok szkolny 1 września rozpoczął się spokojnie.

ciąg dalszy na str. 3 i 5

DOCENIONA REWITALIZACJA

– str. 6

STUDNIA PASTORÓW

– str. 7

PRZEBUDOWA PLACU NIEMCZYKA

– str. 8

BIELSKIE TEATRY

ROZPOCZYNAJĄ SEZON

– str. 10-11

Termomodernizacja budynku LO im. Asnyka

Przez trzy dni – od 13 do 15 września – pod Dębowcem odbywały się 29. Między- narodowe Targi Energetyczne ENERGETAB 2016 – niekwestionowany lider wśród targów energetycznych organizowanych w Europie Środkowej. Wzięło w nich udział ponad 740 wystawców z 22 krajów Europy i Azji, którzy zaprezentowali swoje najnowsze produkty.

Prawie wszystkie najbardziej znane globalne i krajowe firmy produkujące urządzenia dla energetyki, miały swoje stoiska. Targom towarzyszyły konferencje, seminaria i warsztaty..

alizacji tzw. godziny karcianej. Zmienią się również kompetencje organów prowadzą- cych i kuratorów, np. kurator oświaty będzie opiniował arkusze organizacyjne placówek oświatowych. Zmienią się zasady powoły- wania składu komisji konkursowych na stanowisko dyrektora szkoły.

– Wiemy, że będzie to rewolucja, ale na razie nie znamy przepisów wykonaw- czych – podkreślił prezydent.

Miasto Bielsko-Biała prowadzi 117 szkół i placówek oświatowych (100 jedno- stek organizacyjnych). Do przedszkoli i szkół wszystkich typów na terenie miasta bę- dzie uczęszczać 24.748 uczniów, w tym: do przedszkoli – 4.509, do szkół podstawowych – 8.139, do gimnazjów – 3.838, do szkół ponadgimnazjalnych – 8.262. W przedszkolach i szkołach wszystkich typów funkcjono- wać będzie łącznie 1.092 oddziałów, w tym:

w przedszkolach 191, w szkołach podstawowych 411, w gimnazjach 172, w szkołach ponadgimnazjalnych 318.

TARGI PEŁNE ENERGII

(2)

DUPA SA£ATA

KRONIKA

Prof. dr hab. Jarosław Janicki 31 sierpnia oficjalnie objął stanowisko rektora Akademii Techniczno-Humanistycznej. Symbolicznie insy- gnia władzy rektorskiej – w postaci łańcucha, berła i pieczęci – odebrał od ustępującego rektora prof. Ryszarda Barcika. Wraz z rektorem wła- dzę objęli nowi prorektorzy i dziekani.

Ustępujący rektor prof. R. Barcik, podziękował swoim współpra- cownikom oraz życzył wszystkim nowo wybranym wytrwałości w realizacji wytyczonych celów. Rektorzy podpisali stosowne dokumenty.

– Przyczynimy się do tego, żeby fundamenty akademii były silne i stabilne, aby nie brakowało nam studentów i żebyśmy mogli świętować sukcesy naszych pracowników i studentów. Liczę na współpracę i pod- kreślam wspólne działanie nowej ekipy zarządzającej Akademią Tecz- niczno-Humanistyczną – zapowiedział nowy rektor ATH prof. Jarosław Janicki. opr. JacK

PRZEKAZANIE WŁADZY W ATH

GRAND PRIX DLA CHÓRU ATH

Chór Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej brał udział w 23. International Festival Chorus Inside Croatia w Rovinj w Chorwacji 25-31 sierpnia. Rywalizował tam z 19 zespołami z Chor- wacji, Szwecji, Rumunii, Włoch i Polski. Jury tego festiwalu uznało Chór ATH pod dyrekcją Jana Borowskiego za najlepszy. Zespół otrzy- mał Grand Prix festiwalu oraz Złoty Dyplom i I miejsce w kategorii E go- spel – pop – modern (30/30 punktów), a także Złoty Dyplom i II miejsce w kategorii C: sacred/polyphonic music (28/30 punktów).

W ramach festiwalu chór koncertował w Chorwacji oraz we Wło- szech – w Wenecji. r

W dniach 23-25 września w hali pod Dębowcem przy ul. Karbowej od- będą się 50. Międzynarodowe Targi Budownictwa i Wyposażenia Wnętrz Jesień 2016 oraz 18. Targi Technik Grzewczych i Zielonych Energii Instal System. Zaprezentuje się prawie 200 wystawców z ofertą związaną z bu- downictwem, technikami grzewczymi, instalacjami, wyposażeniem wnętrz.

– Wystawcy promować będą solidne budownictwo, sposoby na ob- niżenie kosztów utrzymania obiektów oraz trwałe materiały, urządzenia i estetyczne wyposażenie wnętrz. Osoby zainteresowane tą tematyką znaj- dą wiele inspiracji i sprawdzonych w praktyce rozwiązań wśród targowych ekspozycji – informuje Barbara Kropka z Biura Promocji i Wystaw Astra.

Targowe stoiska będą czynne 23 i 24 września w godz. 10.00-18.00 oraz 25 września 10.00-16. Do obiektów targowych można wygodnie doje- chać autobusem komunikacji miejskiej, na zmotoryzowanych czekać będą bezpłatne parkingi. Bilet wstępu na targi w cenie 10 zł można będzie nabyć w punktach kasowych, natomiast na stronie www.targibielskie.pl dostępny jest e-bilet – umożliwiający bezpłatne wejście. JacK

JUBILEUSZOWE TARGI BUDOWLANE

PRZEBUDOWA UL. KARPACKIEJ

Właśnie rozpoczęła się przebudowa ul. Karpackiej na odcinku od ul. Par- tyzantów do ul. Sterniczej. W ramach tego zadania nastąpi wymiana konstrukcji nawierzchni jezdni i chodników, poprawa systemu odwodnienia i wymiana konstrukcji nawierzchni jezdni oraz chodni- ków na mostach wraz z wykonaniem płyt przejściowych. Jednocześnie przeprowa- dzany jest remont sieci kanalizacji sanitarnej i sieci wodociągowej przez admini- stratora – firmę Aqua S.A. Wartość całe- go zadania szacowana jest na 3.500.000 zł brutto. Pierwszy etap, wykonany w tym roku, obejmuje odcinek od ul. Partyzan- tów do ul. Kolistej. Etap II od ul. Kolistej do ul. Sterniczej przewidziany jest na maj 2017 r. Istnieje jednak szansa, aby przy- spieszyć modernizację i zakończyć całe zadanie w roku bieżącym.

Obecnie zakończone są główne roboty związane z remontem sieci kanalizacji sanitarnej i wodociągowej. Wyko- nawca rozpoczyna roboty drogowe, któ- re będą realizowane odcinkami przy za- jętym jednym pasie ruchu. Jak zapewnia Miejski Zarząd Dróg, odcinki robót będą odpowiednio oznakowane, a ruch będzie odbywał się wahadłowo przy zastosowa- niu sygnalizacji świetlnej. JacK

RAJD ROWEROWY

18 września odbędzie się 41. Biel- ski Rodzinny Rajd Rowerowy. Rajd wy- startuje o 9.30 z placu Ratuszowego i przejedzie ulicami: Ratuszową, 11 Listo- pada, Łukową, Komorowicką, Ceramicz- ną, Cegielnianą, Przeciętną (pod węzłem Rosta), Braterską, Dusznicką, Barkow- ską, Grenady, 13 Zakrętów, Pod Kaszta- nem, Janowicką, Zagrody, Jowisza, Ta- terniczą, Do Lasu, Bielska, Przygranicz- ną, Graniczną, Nadbrzeżną, Dworcową, Przecznia na teren LKS w Kozach. Dru- gi etap rozpocznie się o godz. 13.00; ro- werzyści przejadą ulicami: Szkolną, Prze- cznia, Dworcową, Młyńską, Topolową, Pod Grapą, Chmielową, Sadowa, Krań- cową, Witosa, Krzemionki, Wyzwolenia, Sucharskiego, Nowy Świat, Janowicką, 13 Zakrętów, Bystrą, Barkowską, Dusz- nicką, Braterską, Przeciętną, Cegielnianą i Ceramiczną. Ww. ulice będą zamknię- te dla ruchu na czas przejazdu rowerzy- stów. Zakończenie imprezy w parku Ro- sta. Zapisy: do 17 września w biurze BTC przy ul. Krasińskiego 5a w godz. 9.00- 16.00 oraz 18 września przed startem. r – Jestem bardzo zadowolona i dumna z zawodniczek naszego klubu,

to był wspaniały występ – mówi Aneta Nosowicz. Powodem satysfakcji tre- nerki Klubu Sportowego Start, której w pracy trenerskiej pomaga Mateusz Kruk, jest najnowszy sukces ich podopiecznych na dużej międzynarodowej imprezie. W pierwszy weekend września w Zielonej Górze odbył się Mię- dzynarodowy Turniej w Akrobatyce Sportowej zatytułowany Winobranie.

Uczestniczyli w nim reprezentanci ośmiu państw i cała czołówka polskich akrobatów. Świetnie spisały się zawodniczki bielskiego Startu – Gabriela Frączek, Anna Polak i Aleksandra Kostka – które w najsilniej obsadzonej konkrecji, trójek dziewcząt, zajęły drugie miejsce, przegrywając minimal- nie i po bardzo zaciętej walce tylko z mistrzyniami Polski, zawodniczkami z Warszawy. Reprezentantki bielskiego klubu zaprezentowały bardzo trud- ne układy oraz wysoko ocenioną choreografię. Tym samym zawodniczki Startu spełniły wymogi do udziału w prestiżowych Międzynarodowych Za- wodach Grand Prix, które odbędą się w listopadzie w Rzeszowie. kk

SREBRNA TRÓJKA

fot. z archiwum klubu

(3)

3

FAKTY

Przedszkola

Poziom upowszechnienia wychowania przedszkolnego w przedszkolach prowadzonych przez miasto Bielsko-Biała wynosi 63,06 proc. Od 1 września wszystkie dzieci 6-letnie objęte obowiązkiem roczne- go przygotowania przedszkolnego oraz wszystkie zgło- szone podczas rekrutacji dzieci 4 – i 5-letnie, którym gmina ma obowiązek zapewnić realizację wychowania przedszkolnego, mają zagwarantowane miejsca w przedszkolach. Zgodnie z nową podstawą programo- wą od 1 września nauka języka obcego jest obowiązko- wa dla dzieci 6 – i 5-letnich. Oznaczało to konieczność zwiększenia zatrudnienia nauczycieli do nauczania tego języka.

Szkoły podstawowe

W szkołach podstawowych w klasach pierwszych uczyć się będzie o wiele mniej dzieci, niż rok temu – 554 dzieci (ponad 2.000 tys. w 2015 r.), w tym ok. 170 sześciolatków oraz 43 dzieci kontynuujących naukę w klasach pierwszych. W 12 szkołach podstawowych ogólnodostępnych funkcjonować będzie po jednym oddziale klasy pierwszej, w 8 szkołach będą po dwa od- działy, w Szkole Podstawowej nr 6 Integracyjnej będą trzy oddziały. W Szkole Podstawowej nr 38 ze względu na brak uczniów z obwodu nie utworzono klasy pierwszej. Dominują oddziały od 13 do 14 uczniów, w najbardziej licznych uczyć się będzie od 23 do 25 dzieci.

W szkołach specjalnych w klasach pierwszych będzie uczyć się 42 dzieci. W Szkole Podstawowej nr 39 w Ze- spole Szkół dla Dzieci Niesłyszących ze względu na brak dzieci nie będzie klasy pierwszej.

Gimnazja

W Zespole Szkół Ogólnokształcących im. St. Że- romskiego funkcjonuje Gimnazjum Dwujęzyczne nr 2, w którym kilka przedmiotów prowadzonych jest w języ- ku angielskim. W Gimnazjum nr 15 i w Gimnazjum nr 9 funkcjonują oddziały sportowe. Od kilku lat w Gimna- zjum nr 16 w każdej klasie funkcjonuje oddział z rozsze- rzoną liczbą godzin z matematyki.

TRUDNY ROK W OŚWIACIE

Szkoły ponadgimnazjalne

Kolejny rok z rzędu ograniczano nabór do klasy pierwszej liceów ogólnokształcących, natomiast techni- ka i zasadnicze szkoły zawodowe nie miały takich ogra- niczeń. W liceach ogólnokształcących w roku szkolnym 2016/17 w 31 oddziałach klasy pierwszej uczyć się bę- dzie 850 uczniów, a do techników i zasadniczych szkół zawodowych do 53 oddziałów przyjęto 1.473 uczniów (63 proc. wszystkich miejsc i 63 proc. wszystkich od- działów w szkołach ponadgimnazjalnych dla młodzie- ży). W liceach ogólnokształcących dla młodzieży funk- cjonować będzie 87 oddziałów, a w technikach i zasadniczych szkołach zawodowych będzie funkcjonować 205 oddziałów. Szkoły ponadgimnazjalne wciąż posze- rzają ofertę edukacyjną – młodzież może wybierać do- wolny język dodatkowy w ramach nauczania międzyod- działowego, funkcjonują też klasy dwujęzyczne z języ- kiem angielskim.

Jednym z priorytetów polityki oświatowej miasta jest wspieranie i rozwój szkolnictwa zawodowego, przy- wrócenie jego rangi i poprawa jakości edukacji zawodowej. Szkoły, otwierając nowe kierunki kształcenia, sta- rają się uatrakcyjnić ofertę edukacyjną i dostosować ją do potrzeb rynku pracy. Nowe kierunki nie są oblega- ne przez absolwentów gimnazjów i trzeba czasu oraz skuteczniejszej pracy doradców zawodowych w gimnazjach, aby zyskały one popularność. Szczególną rolę w kształceniu zawodowym ma współpraca szkół z pra- codawcami. Bielskie szkoły współpracują z 667 przed- siębiorstwami. W 2015 r. miasto wydało 880 tysięcy złotych na doposażenie pracowni. Na modernizację bazy kształcenia praktycznego miasto wykorzystuje również środki unijne. Projekt Modernizacja bazy dy- daktycznej dla kształcenia zawodowego w Bielsku-Bia- łej na kwotę 6.568.570,38 zł czeka dofinansowanie w kwocie 5.047.714,26 zł. BCKUiP otrzymało dary w postaci dwóch samochodów do szkolenia.

– Zakończyliśmy reorganizację sieci szkół zapo- czątkowaną reformą szkolnictwa zawodowego z 2012 r., która objęła również szkolnictwo dla dorosłych. Zli- kwidowano 3 licea profilowane, zasadniczą szkołę za- wodową dla dorosłych i 6 techników uzupełniających.

Obecnie po szkole zawodowej można kontynuować na-

ukę w liceum ogólnokształcących dla dorosłych oraz na kursach kwalifikacyjnych w Bielskim Centrum Kształce- nia Ustawicznego i Praktycznego. Cieszą się one co- raz większym zainteresowaniem. W roku szkolnym 2015/2016 zorganizowano kursy w kwalifikacjach bardzo poszukiwanych przez pracodawców: użytkowanie obrabiarek skrawających, operator obrabiarek skrawa- jących, diagnozowanie i naprawa podzespołów i zespo- łów pojazdów samochodowych, montaż i konserwacja maszyn i urządzeń elektrycznych – mówił prezydent Jacek Krywult

Oświatowe inwestycje

W ramach zadań inwestycyjnych trwa termomodernizacja budynku Zespołu Szkół Ogólnokształcących przy ul. Jutrzenki. Zakończono budowę boisk w szko- łach podstawowych nr: 20, 31 i 37, w Gimnazjum nr 1 oraz w Zespole Szkół Budowlanych. W toku budowy są boiska w Zespole Szkół Ekonomicznych, Liceum Ogól- nokształcącym im. M. Kopernika i Zespole Szkół Ogól- nokształcących im. St. Żeromskiego. Planowana jest budowa kolejnych boisk w Szkole Podstawowej nr 27, w Gimnazjach nr 1, 6 i 14, w Zespole Szkół im. Armii Krajowej oraz w Zespole Szkół Specjalnych.

Obecnie prowadzone są prace adaptacyjne kolej- nej części budynku po V Liceum Ogólnokształcącym przy ul. Słowackiego 45 na potrzeby Zespołu Porad- ni Psychologiczno-Pedagogicznych. W czasie wakacji została tam przeniesiona Poradnia nr 1, a po zakończe- niu remontu trafi tam również Poradnia nr 2. W ramach budżetu partycypacyjnego urządzono place zabaw w Przedszkolach nr 8 i 35.

Wiadomości z Warszawy

Podczas spotkania z dyrektorami prezydent Ja- cek Krywult przekazał też najnowsze wiadomości z fo- rum, w którym uczestniczy, czyli z Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Stronę samorzą- dową tworzą samorządowcy ze wszystkich organizacji – Unii Metropolii Polskich, Unii Miasteczek Polskich, Związku Gmin Wiejskich, Związku Miast Polskich, Związku Powiatów Polskich i Związku Województw.

Uczestnicy spotkania w BCKUiP ciąg dalszy ze str. 1

ciąg dalszy na str. 5 mówi prezydent Bielska-Białej

Jacek Krywult:

Nigdy dotąd nie zdarzyła się taka sytu- acja, aby nowy rok szkolny rozpoczy-

nać z tyloma niewiadomymi w funkcjonowaniu edukacji.

Do już wprowadzanych zmian brakuje przepisów wykonaw- czych, zapowiadane są kolejne, które zmienią cały system oświaty w kraju. W takich warunkach dzieci, młodzież i nauczy- ciele rozpoczynają całoroczną naukę i pracę. To, co jest w gestii samorządu, staramy się jak najlepiej przygotować, że- by zajęcia w nowym roku szkolnym przebiegały jak najspraw- niej i w dobrze przygotowanych, wyremontowanych i zmoderni- zowanych placówkach. q

(4)

4

RADA MIEJSKA

Uchwałę w tej sprawie podjęła Rada Miejska na sesji 21 czerwca, te- raz została przytoczona jej treść: Rada Miejska postanawia wpisać do Księgi zasłużonych dla miasta Bielska-Białej jego ekscelencję księdza biskupa senio- ra Pawła Anweilera, osobę o nieskazi- telnym autorytecie moralnym, która po- dejmowała wiele zadań na rzecz budo- wy i propagowania postaw ekumenicz- nych w naszym społeczeństwie, dzięki którym Bielsko-Biała może szczycić się wizerunkiem miasta wielokulturowego i tolerancyjnego. Człowieka o wielkim sercu, współuczestniczącego w wielu działaniach charytatywnych i kultural- nych naszego miasta. Osobę, która daje przykład ewangelicznej prostoty życia i służby każdemu człowiekowi.

Przytoczone zostało też obszerne uzasadnienie, w którym pokrótce wy- mieniane zostały opisana działalność i zasługi księdza biskupa, który swą ka- płańską posługę pełnił przez 40 lat, an- gażując się bezustannie w wiele działań na rzecz lokalnej społeczności, pełen wrażliwości na los każdego człowieka.

Jako zwierzchnik Diecezji Cieszyńskiej Kościoła ewangelicko-augsburskiego od samego początku rozwijał działal- ność ekumeniczną. Wspólnie z ówcze- snym ordynariuszem bielsko-żywieckim Kościoła rzymskokatolickiego bisku- pem Tadeuszem Rakoczym brał udział w setkach ekumenicznych spotkań, na- bożeństw, imprez kulturalnych. Uczest- niczył w wigilijnych wieczerzach dla bielskich bezdomnych, wspierał działal- ność Banku Chleba, towarzyszył senio- rom i wspierał budową bielskiego sta- cjonarnego Hospicjum im. Jana Paw- ła II, w tym kampanię Pola Nadziei. Był członkiem kolegium redakcyjnego Zwia- stuna Ewangelickiego w latach 2002- 2010 oraz rady redakcyjnej Przeglądu Ewangelickiego w latach 2003-2010.

Ks. biskup senior Paweł Anweiler jest również autorem wierszy i esejów.

– Nasze miasto Bielsko-Biała ja- wi się jako tęcza, której kolory stanowią harmonijną całość. Na tej tęczy są napi- sanie słowa – Bój się Boga i przestrze- gaj jego przykazań, bo to jest obowią- zek każdego człowieka. Różnorodność,

DYPLOM DLA BP. SENIORA PAWŁA ANWEILERA

Podczas sierpniowej sesji Rady Miejskiej prezydent Jacek Krywult oraz przewodniczący Rady Miejskiej Jarosław Klimaszewski uroczyście wręczyli księdzu biskupowi seniorowi Pawłowi Anweilerowi dyplom o wpisie do Księgi zasłużonych dla miasta

Bielska-Białej.

a jednak spójna jedność dla dobra naszego wspólnego domu, gdzie tyle jest mieszkań o urzekająco wspaniałym ko- lorycie, przynagla nas, byśmy dla tego miasta wykorzystywali wszystkie zdol- ności pięknych myśli i możliwości dzia- łania. Uhonorowanie mnie wpisem do Księgi zasłużonych dla B-B przyjmu- ję jako potrzebę nowego, jeszcze bardziej szerokiego otwarcia okien i miesz- kań ewangelików, aby zostały pokazane w nich nasze dobro powszednie i świą- teczne dla wzbogacania żywotności ca- łej wspólnoty miasta. Na tęczy wyma- lowane słowo dotyczy każdego serca ludzkiego i poruszenia. (…) Słowo Bo-

że w całej swojej krasie wzywa nas do przestrzegania Bożych przykazań. To jest obowiązkiem każdego człowieka.

To, że mogłem ten obowiązek niejed- nokrotnie wypełniać pośród was, działo się przy wielkim zrozumieniu mojej żony i za waszym przyzwoleniem. Wspólnotę dni minionych i dnia dzisiejszego cenię sobie jako szczęśliwy pielgrzym oraz życzę całemu miastu i państwu w Ratu- szu wszelkiej pomyślności, dziękując za ten wielki honor – powiedział wzruszony bp Paweł Anweiler, któremu w sali se- syjnej Ratusza towarzyszyła żona Hali- na i przedstawiciele Kościoła ewangelicko-augsburskiego. kk

RM UCHWALIŁA

30 sierpnia odbyła się XX sesja Rady Miejskiej.

W trakcie obrad podjęto uchwały w sprawie:

sprawozdania prezydenta = Bielska-Białej z 14 lipca 2016 r. w sprawie realizacji Uchwały Rady Miej- skiej nr XXI/572/2008 z 22 lutego2008 r. w sprawie określenia zasad nabywania, zbywania i ob- ciążania nieruchomości gruntowych oraz najmu na okres dłuższy niż 3 lata w II kwartale 2016 r.;

sprawozdania prezydenta Bielska-Białej z 21 lipca 2016 r. z działalności prezydenta miasta w II kwartale 2016 roku wg stanu 30 czerwca 2016 roku;

sprawozdania prezydenta miasta z 29 lipca 2016 r.

z realizacji uchwał Rady Miejskiej za I półrocze 2016 roku według stanu na dzień 30 czerwca 2016 roku;

zmian budżetu i zmian w budżecie miasta Bielska-Bia- łej na 2016 rok;

zmiany uchwały nr XIV/233/2015 Rady Miejskiej z 22 grudnia 2015 r. – Wieloletniej prognozy finanso- wej miasta Bielska-Białej;

przyjęcia Programu Rodzina+;

uchylenia uchwały nr XLI/548/2001 RM z 3 kwietnia

2001 r. w sprawie ustalenia gminnego programu przeciwdziałania bezdomności;

ustalenia szczegółowych zasad ponoszenia odpłat- ności za pobyt w ośrodku wsparcia – schronisku dla bezdomnych w Bielsku-Białej;

zaciągnięcia pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Ka- towicach w związku z zadaniem pn. Termomo- dernizacja budynku Szkoły Podstawowej nr 37 oraz Gimnazjum nr 8 w Bielsku-Białej przy ul.

Doliny Miętusiej 5;

organizacji wspólnej obsługi finansowo-księgowej, administracyjnej i organizacyjnej dla szkół i placó- wek oświatowych, dla których organem prowa- dzącym jest miasto Bielsko-Biała;

uchylenia uchwały uchylającej uchwałę w sprawie wy- łapywania bezdomnych zwierząt domowych na terenie miasta Bielska-Białej oraz o dalszym po- stępowaniu z nimi;

wyrażenia zgody na sprzedaż nieruchomości położo- nej w Bielsku-Białej przy ul. Lipnickiej, stanowią- cej własność gminy Bielsko-Biała;

wyrażenia zgody na sprzedaż nieruchomości stano- wiącej własność gminy Bielsko-Biała, położonej przy ul. Lipnickiej 74;

wyrażenia zgody na sprzedaż nieruchomości poło- żonej przy ulicy Jazowej, stanowiącej własność gminy Bielsko-BIała;

podwyższenia kapitału zakładowego Przedsiębior- stwa Komunalnego Therma Spółka z o.o. w Biel- sku-Białej z siedzibą przy ul. Grażyńskiego 108;

przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w rejonie ulic Bystrzańskiej i Fa- brycznej;

uchylenia uchwały nr XLI/978/2014 Rady Miejskiej z 29 kwietnia 2014 roku w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego tereny w obrębie Lipnik w rejonie ulicy Przelotnej;

miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego przy ulicy Wczaso- wej.

oprac. kk

Następna sesja Rady Miejskiej odbędzie się 27 września, początek o godz. 10.00.

Bp Paweł Anweiler odbiera gratulacje prezydenta Jacka Krywulta i przewodniczącego RM Jarosława Klimaszewskiego

(5)

5

RADA MIEJSKA

Nowelizacja ustawy o pomocy spo- łecznej wchodząca w życie 5 września br. dotyczy organizowania pomocy oso- bom bezdomnym. Stało się więc konieczne uchylenie dotychczasowej uchwały w sprawie ustalenia gminnego programu przeciwdziałania bezdomności. Podję- to także uchwałę o odpłatności za pobyt w schronisku dla bezdomnych.

W myśl nowej ustawy udzielenie schronienia będzie następować jedynie poprzez przyznanie tymczasowego miejsca w noclegowni albo w schronisku, ew.

w ogrzewalni. Uległy też zmianie zasady udzielania schronienia w noclegowni – w tym przypadku nie ma wymogu prze- prowadzenia rodzinnego wywiadu śro- dowiskowego ani wydania decyzji administracyjnej. W konsekwencji tej regulacji nie ma możliwości ustalania opłaty za pobyt w noclegowni.

Zmiany legislacyjne sprawiły, że w miejsce Domu dla Bezdomnych po-

wstało w Bielsku-Białej schronisko dla bezdomnych, więc konieczne stało się uregulowanie zasad odpłatności za pobyt w nim. Regulować je będzie podjęta podczas sesji 30 sierpnia uchwała. Mó- wi ona, że opłata będzie ustalana w formie decyzji administracyjnej. Odpłatność uzależniono od dochodu danej osoby lub rodziny, przyjmując, że jest to dochód na potrzeby ustalenia prawa do świadczeń z pomocy społecznej, przy czym maksy- malna miesięczna kwota opłaty nie może być wyższa niż średni miesięczny koszt pobytu w schronisku, który będzie aktu- alizowany co roku i ogłaszany w trybie zarządzenia przez dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej.

Przyjęcie tych zasad pozwala usta- lić wysokość odpłatności z uwzględnie- niem możliwości finansowych osób/rodzin obowiązanych do jej wnoszenia, jest czytelne i zrozumiałe dla osób korzysta- jących z usług schroniska. kk

TRUDNY ROK W OŚWIACIE – dok. ze str. 1 i 3 Po raz pierwszy w historii tej komisji wydała ona – na posiedzeniu 31 sierpnia – stanowisko w sprawie plano- wanych zmian w oświacie.

– Prace nad zmianami, jeśli są prowadzone, od- bywają się bez naszego udziału. Brak propozycji regulacji prawnych w dniu rozpoczęcia nowego roku szkolnego stwarza poważne zagrożenie dla realności zapo- wiadanego harmonogramu ich wprowadzania – pod- kreślali samorządowcy. – Negatywnie opiniujemy zapo- wiedź likwidacji gimnazjów. Uważamy, że nie ma żad- nych poważnych argumentów za tą zmianą. Nie przed- stawiono żadnych analiz, raportów czy ekspertyz uza- sadniających potrzebę likwidacji gimnazjów. Tymcza- sem ocena jakości nauki w polskich gimnazjach, prowadzona w skali międzynarodowej, jest bardzo wyso- ka. Od ich utworzenia w 1999 r. samorządy wydały na

ich funkcjonowanie (w cenach bieżących) łącznie 130 mld zł, w tym 8 mld na inwestycje. Także inne podmioty prowadzące gimnazja w całej Polsce (przede wszystkim organizacje obywatelskie i kościoły) wydatkowały na ten cel kilkanaście miliardów zł. Wygaszanie gimna- zjów spowoduje, tylko w pierwszych dwóch latach, do- datkowe koszty, szacowne w samorządach na kwotę ponad 1 miliarda złotych. Do tego należy doliczyć trud- ne do oszacowania koszty pośrednie likwidacji gimna- zjów, które dotkną nie tylko samorządy. Opinie formu- łowane w ramach debaty nad stanem polskiej oświaty formułują tezę, że młodzież kończąca naukę w szko- łach średnich nie jest wystarczająco przygotowana do podejmowania studiów i do sprostania wymogom oraz oczekiwaniom rynku pracy. Jeśli tak rzeczywiście jest, trzeba wskazać przyczyny takiego stanu rzeczy. Nie jest on spowodowany strukturą szkolnictwa ani jakością

pracy nauczycieli czy zaangażowania uczniów. Przy- czyną jest nieodpowiedni program nauczania, zwłasz- cza w szkołach średnich, w tym zawodowych, ustala- ny odgórnie przez resort edukacji – cytował prezydent.

Samorządowcy stwierdzili, że sposób wprowadzania zmian dotyczących 6-latków spowodował utratę subwencji w wysokości 222 mln zł. Zanegowali uzależ- nianie sieci szkół gminnych od opinii kuratorów oświaty – Wiele spraw znajduje zrozumienie u strony rzą- dowej, zasygnalizowaliśmy np. konieczność zapewnie- nia opieki stomatologicznej dzieciom niepełnospraw- nym. Druga kwestia dotyczy luki prawnej powstającej kiedy opiekun osoby ubezwłasnowolnionej sądownie umiera albo trafia do szpitala – osoba taka pozosta- je bez opieki. Ale w wielu sprawach nie możemy się zgodzić. Z resortem oświaty współpraca jest wyjątków trudna – powiedział prezydent Jacek Krywult. kk

SCHRONISKO ZAMIAST DOMU

BEZTERMINOWO RODZINA +

Nasze miasto jako jedno z pierwszych w kraju wprowadziło w życie wła- sny i doceniany za kompleksowość program wspierający rodziców w ich wy- chowawczych funkcjach, skierowany do rodzin, które mają troje i więcej dzieci, a także do rodzin zastępczych i rodzin- nych domów dziecka. Program Rodzina + działa z powodzeniem od 2010 r. Teraz – po decyzji RM z 30 sierpnia – program będzie obowiązywał już bezterminowo. Pozwoli to wydawać karty Rodzina+

uprawniające do ulg na dłuższy okres.

– Obecnie obowiązujący Program

Rodzina + został uchwalony na lata 2012- 2018. W związku z tym, że jest on wsparciem dla rodzin wielodzietnych oraz cieszy się dużym zainteresowaniem miesz- kańców miasta, zaproponowaliśmy, by obowiązywał bezterminowo – informował podczas sesji naczelnik Wydziału Polityki Społecznej UM Dariusz Mrzygłód.

Liczba uczestników programu cią- gle się powiększa, obecnie korzysta z niego 7600 osób z 1538 rodzin. Bez- terminowość pozwoli na wydawanie kart Rodzina+ na okres dłuższy niż dotych- czas. Program zatwierdzony uchwałą RM przygotowano na bazie dotąd istnie- jącego, jego zapisy zostały jedynie dosto- sowane do obecnej sytuacji i obowiązują- cych przepisów. kk

Podczas sierpniowej sesji najwię- cej czasu zajął radnym RM problem bezdomnych kotów w Miejskim Schronisku dla Bezdomnych Zwierząt Reksio. Naj- pierw interpelację w sprawie wyrzucenia z tego schroniska, w dwóch ratach, kilkudziesięciu kotów złożyła radna Bo- gna Bleidowicz z Klubu Radnych PiS, a radny Marcin Lisiński z Klubu Radnych Komitetu Wyborczego Wyborców Jac- ka Krywulta interpelował w sprawie ad- optowanych ze schroniska małych kot- ków, które okazały się chore na zakaź- ną chorobę wirusową i mimo znalezienia domu nie przeżyły. W punkcie sprawy różne o głos poprosiły panie ze Stowa- rzyszenia dla Braci Mniejszych, wolontariuszki schroniska. Wyliczyły wiele niedociągnięć, jakie ich zdaniem wystę- pują w schronisku – m.in. brak pieniędzy na leczenie i właściwą opiekę nad kota- mi, które tam przebywają. Kocięta cho- rują i nie są diagnozowane, koty nie są leczone. Wolontariusze z prywatnych środków na ten cel przeznaczają kilka- dziesiąt tysięcy rocznie. Panie skrytyko- wały akcję wyrzucenia kotów ze schroniska. Tłumaczyły, że były to zwierzęta już oswojone, bo w schronisku przebywały długo i nie poradzą sobie na wolności.

Zaprosiły behawiorystę, by wydał opinię na ten temat.

Inną wersję przedstawił kierownik schroniska Reksio Zdzisław Szwa- bowicz, który tłumaczył, że dzikie, wolno żyjące koty nie powinny przebywać w schronisku, bo się nie nadają do ad- opcji, są agresywne. Dlatego administracja zdecydowała o wypuszczeniu ich na wolność.

– Zrobiliśmy otwarty wybieg, a koty, które nie chcą odejść, mogą się schronić w budkach. Zimą budki ociepli-

my – powiedział Z. Szwabowicz, decy- zję o wypuszczeniu kotów uzasadniając przepełnieniem schroniska, w którym jest ponad 150 kotów, podczas gdy powinno ich być 50. W takim zbiorowisku nieuniknione są też kocie choroby za- kaźne.

I administracja schroniska, i wolontariuszki przyznały, że dzikich, czyli żyją- cych wolno w piwnicach, altankach i innych miejscach kotów w schronisku być nie powinno. Powinny być wyłapywane tylko do kastracji i po dwóch tygodniach odwożone w miejsce, skąd zostały za- brane, bo to jest ich teren, w którym sobie jakoś radzą. Administracja schroniska zarzuciła wolontariuszkom, że to one oswoiły koty, wolontariuszki się nie zgodziły z przerzucaniem na nie winy.

Uważają, że dzikie koty tam się znalazły z winy pracowników schroniska.

– Jesteśmy bardzo wdzięczni wo- lontariuszom za ich ogromną pomoc w prowadzeniu schroniska, ale po dru- giej stronie, czyli schroniska, też mamy do czynienia z fachowcami, którzy od lat zajmują się zwierzętami – mówił za- stępca prezydenta miasta Bielska-Białej Waldemar Jędrusiński.

Radni czekają na odpowiedzi na swoje interpelacje. Przewodniczący Ra- dy Miejskiej Jarosław Klimaszewski za- uważył, że problem bezdomnych kotów zajął radnym więcej czasu na tej sesji, niż problem bezdomnych ludzi.

Tymczasem los kotów lekki nie jest. Koty, o których mowa, to zwierzęta domowe. Te, które żyją dziko, stały się dzikie z winy człowieka. Ktoś kiedyś lub całkiem niedawno kota nie chciał, wy- rzucił z mieszkania i kot musiał sobie po- radzić. Został dzikim kotem i stanowi teraz problem. kk

BURZLIWA DYSKUSJA O LOSIE DZIKIEGO KOTA

(6)

6

MIASTO

Na zlecenie Ministerstwa Rozwoju opublikowa- no zestawienie pt. Ludzie, Przestrzeń, Zmiana. Dobre praktyki w rewitalizacji polskich miast. Rewitalizacja bielskiej starówki znalazła się w tym opracowaniu jako dobra praktyka włączenia prywatnych właścicieli w proces odnowy tego obszaru miasta.

Rewitalizacja bielskiej starówki stanowi przykład kompleksowego przezwyciężania problemów degrada- cji zasobów mieszkaniowych w centrum miasta. Dzię- ki wypracowanym narzędziom Bielsku-Białej udało się włączyć w proces rewaloryzacji właścicieli nieruchomo- ści. Zwiększyło to skalę remontów, a także przyniosło ożywienie gospodarcze i kulturalne starówki – czytamy w opracowaniu.

Jest w nim zarysowana najpierw diagnoza pro- blemów, potem opisana została sama rewitalizacja, a także instrumenty wspierające prywatne remonty i modernizacje jako przykłady dobrych praktyk. Tak więc na początku zachęty do współpracy poprzez dzia- łania informacyjno-edukacyjne i marketingowe kierowa- ne do właścicieli budynków na rewitalizowanym obszarze zamiast rozwiązań przymusowych. Wprowadzono korzystne zasady sprzedaży kamienic gminnych, zwolnienia z podatku od nieruchomości i dotacje na wyko-

nanie prac konserwatorskich. Zwolnienia z podatku od nieruchomości, wprowadzone w 2009 roku, dotyczyły budynków wpisanych do rejestru zabytków. W 2015 roku zostały rozszerzone na wszystkie budynki w wyzna- czonym obszarze Śródmieścia.

Właściciele korzystali też z dotacji miejskiego konserwatora zabytków i ulg podatkowych.

W przypadku sprzedaży kamienic grunt pozosta- wał we władaniu gminy (wieczyste użytkowanie). Wa- runkiem otrzymania przez właściciela nieruchomo- ści pełnego prawa własności było przeprowadzenie w okresie do półtora roku remontu dachu i elewacji oraz w okresie do czterech lat remontu instalacji w kamieni- cy. Dodatkowo w przypadku budynków wpisanych in- dywidualnie do rejestru zabytków udzielana była boni- fikata do 70 proc. wartości nieruchomości. Sprzedaży kamienic dokonywano w drodze przetargu. Budynki by- ły sprzedawane przez gminę dopiero po wykwaterowa- niu lokatorów. Otrzymywali oni mieszkania zamienne, zwykle o wyższym standardzie, w innych dzielnicach.

Sprzedaż kamienic ruszyła w 2006 roku, do chwili obecnej sprzedano 19 budynków spośród 61 należą- cych do miasta – podkreślają autorzy.

Na koniec opracowania w rozdziale Czynniki suk-

DOCENIONA REWITALIZACJA

Bielsko-Biała znalazło się w gronie 30 miast skutecznie przeprowadzających rewitalizację obszarów miejskich. Jednym z tych dobrych przykładów jest rewitalizacja bielskiej starówki.

cesu, wnioski i wskazówki czytamy m.in.: W efekcie od 2001 roku ponad połowa kamienic na starówce została wyremontowana, w tym prawie wszystkie będące wła- snością miasta. Prowadzono także remonty wnętrz ka- mienic, aby dostosować je do standardu wymaganego przez najemców i użytkowników. Prace remontowe po- ciągnęły za sobą ożywienie społeczno-gospodarcze:

pojawiają się nowe sklepy, kawiarnie, restauracje, księ- garnie, galerie sztuki, działają dyskusyjny klub filmowy i klub miłośników literatury fantastyczno-naukowej. Sta- rówka staje się modnym miejscem do spędzania wol- nego czasu.

Uzupełnieniem działań infrastrukturalnych są pro- jekty społeczne, realizowane głównie przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej (MOPS) w utworzonych punktach aktywności lokalnej.

O sukcesie rewitalizacji w Bielsku-Białej przesą- dza przede wszystkim sposób organizacji działań oraz spójność dokumentów i zawartych w nich celów oraz założeń rewitalizacyjnych. Bielskie doświadczenia po- kazują też wartość innowacyjnych projektów realizowa- nych systematycznie przez wiele lat. Unijne fundusze pomocowe zostały wykorzystane do realizacji celów miasta, a nie cele miasta były dopasowywane do do- stępnych środków. Warto skorzystać także z bielskiego doświadczenia realizacji projektów inwestycyjnych we współpracy ze wszystkimi właścicielami sieci infrastrukturalnych. Odpowiednia organizacja pracy, zbudowanie zespołu, w którym znajdują się przedstawiciele tych in- stytucji, zapewniła w Bielsku-Białej ciągłość, niemalże bezawaryjność prac i zapobiegała przestojom. Spraw- dził się pomysł lokalizacji biura odpowiedzialnego za zarządzanie rewitalizacją na rewitalizowanym terenie, blisko Rynku. W ten sposób mieszkańcy i interesariu- sze mają bezpośredni dostęp do urzędników, a urzę- dnicy mogą na bieżąco monitorować postępy prac.

Łączne nakłady na rewitalizację w Bielsku-Bia- łej to około 255 mln zł. Są to m.in. środki gminy, środki z różnych programów unijnych oraz środki prywatnych właścicieli. oprac. kk

ABY MIASTO NAM PIĘKNIAŁO

Gdy chodzimy ulicami miasta, cieszą oko od- nowione kamienice. Zachwycają pięknem detali, któ- rych wcześniej nie dostrzegaliśmy. Jednak kamienic wymagających pilnego remontu jest jeszcze w mie- ście wiele. Są one zwykle w rękach prywatnych. Te- raz pojawił się program, z którego właściciele za- bytkowych kamienic mogą skorzystać. Jak informuje miejski konserwator zabytków, w Bielsku-Białej są możliwości uzyskania dofinansowania do remontów kamienic. Dotacja będzie obejmowała prace konser- watorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy

obiekcie wpisanym do rejestru zabytków. Środki fi- nansowe zostaną przekazane z budżetu miasta. Ter- min składania wniosków upływa 30 października.

– Zgodnie z przyjętym Wieloletnim planem działań na lata 2015-19 zmierzającym do poprawy stanu technicznego i estetycznego kamienic wokół Rynku – w pierwszej kolejności dotacje przydziela- ne będą na remont elewacji frontowej i części dachu w budynkach zlokalizowanych wokół Rynku oraz przy ulicach Piwowarskiej, Celnej i Podcienie – informuje miejski konserwator zabytków Piotr Kubańda.

Szczegółowe informacje pod nr tel. 334971554.

JacK

Kolejna odnowiona kamienica przy ul. Waryńskiego Rynek, pierzeja północna z remontowaną kamienicą narożną

(7)

7

MIASTO

3 września odbyła się coroczna promocja czytelnictwa w Polsce pod hasłem Narodowe czytanie. W Bielsku- -Białej główne uroczystości związane z Narodowym czytaniem odbyły się na placu Chrobrego. Tam aktorzy Teatru Polskiego oraz Teatru Lalek Banialuka przedstawili w kilku odsłonach Quo va- dis Henryka Sienkiewicza. Tę lekturę wybrano podczas internetowego głoso- wania spośród pięciu propozycji.

W inauguracji Narodowego czyta- nia w Bielsku-Białej udział wzięli prezy- dent Jacek Krywult oraz zaproszeni go- ście. Organizatorem akcji była Książnica Beskidzka przy współpracy z Wydzia- łem Kultury i Sztuki Urzędu Miejskiego.

Fragmenty Quo vadis czytali aktorzy Te- atru Polskiego w Bielsku-Białej – Kazi- mierz Czapla, Sławomir Miska, Marta Sawicka i Rafał Sawicki – oraz aktorzy Banialuki – Konrad Ignatowski, Katarzy- na Pohl i Włodzimierz Pohl.

Z okazji Narodowego czytania przygotowano także okolicznościową

wystawę, którą można zobaczyć w Dzia- le Zbiorów Specjalnych Książnicy Be- skidzkiej przy ul. Podcienie. Zebrani na placu Chrobrego mogli otrzymać oko- licznościową pieczęć, upamiętniającą to wydarzenie.

Podobną akcję zorganizowano również w innych instytucjach na tere- nie stolicy Podbeskidzia. Czytanie Quo vadis przy udziale wielu przedstawicieli pensjonariuszy z całego regionu odby- ło się w Domu Pomocy Społecznej dla Osób Starszych przy ul. Żywieckiej. Tam lektorami byli m.in. mieszkańcy DPS-ów z Bielska-Białej, Wilkowic i Żywca, a tak- że dyrektor Domu Pomocy Społecznej dla Osób Starszych Krystyna Wolska.

Także w DPS Dom Nauczyciela przygotowano wspólnie z Pedagogicz- ną Biblioteką Wojewódzką czytanie Quo vadis. Tam fragmenty dzieła Sienkiewi- cza czytali m.in. aktorka Teatru Polskie- go Jadwiga Grygierczyk, poseł Grze- gorz Puda (w roli Winicjusza) oraz se- niorzy i młodzież. JacK Uroczyste odsłonięcie po renowacji Studni Pa-

storów na Bielskim Syjonie ewangelickim odbyło się 4 września. Symbolicznego przecięcia wstęgi dokona- li bp Jan Szarek oraz prezydent Bielska-Białej Jacek Krywult (na zdjęciu).

Studnię Pastorów odrestaurowano w związku ze zbliżającym się jubileuszem 500-lecia reformacji. Od- tworzono zniszczone napisy na studni oraz przykryto ją płytą granitową, na której umieszczono różę Lutra (godło reformacji protestanckiej) i napis: Fons pasto- ralis – fontanna duszpasterska. Prace zostały prze- prowadzone m.in. ze środków budżetu Bielska-Białej.

Okolice placu Lutra i ulicy Modrzewskiego to centrum życia religijnego, kulturalnego i społecznego ewangeli- ków z Bielska-Białej i regionu, nazywane Bielskim Sy- jonem.

– Studnia Pastorów w formie tumby nagrobnej powstała z końcem XIX w., stanowi jeden z elemen- tów Syjonu Bielskiego wpisanego do rejestru zabyt- ków. Zlokalizowana jest przed kościołem Zbawiciela, na skwerze przy placu Lutra. Studnia była w złym stanie technicznym. Remont polegał na scaleniu elemen- tów kamiennych przez klamrowanie, następnie odtwo- rzono fryz upamiętniający 4 pastorów zasłużonych dla środowiska ewangelików bielskich – informuje miejski konserwator zabytków Piotr Kubańda.

Monument został zainstalowany 14 lipca 1934 r. w 100-lecie urodzin ks. dr. Teodora Haasego, wiel- kiego działacza społeczno-politycznego zasłużone- go dla życia publicznego i kultury. Ta modernistyczna, granitowa tumba (główna część gotyckich lub rene- sansowych grobowców w kształcie kamiennej skrzyni

ozdobionej płaskorzeźbami – przyp. red.) pochodząca z wiedeńskiego warsztatu Antona Wasserburgera pierwotnie miała inne przeznaczenie. Najpierw była częścią grobowca rodziny Friedländerów na starym cmentarzu ewangelickim, później za zgodą rodziny zo- stała powtórne użyta. Ten swoisty pomnik upamiętnia- jący dr. Haasego został zamieniony na Studnię Pasto- rów w 1937 r. W tym bowiem roku na czterech bokach tumby umieszczono nazwiska kolejnych zasłużonych duszpasterzy: Johanna Georga v. Schmitza (1806- 1825), Karla Samuela Schneidera (1832-1882), Lukasa Wenceliusa (XVII w.) i Jerzego Trzanowskiego (XVII w.). Inskrypcje z ich nazwiskami zostały zniszczone po II wojnie światowej. Obecnie w pierwszym etapie modernizacji monument został odnowiony, a już niedługo zmieni się jego otoczenie. JacK

Narodowe czytanie organizo- wane jest przez Prezydenta RP od 2012 r. Zostało zaini- cjowane wspólną lekturą Pana Tadeusza Adama Mickiewicza w 2012 r. z okazji 200-lecia wyprawy Napoleona na Ro- sję, podczas której miał miej- sce opisany w Panu Tadeuszu ostatni zajazd na Litwie.

CAŁA POLSKA CZYTAŁA SIENKIEWICZA

STUDNIA PASTORÓW

(8)

8

MIASTO

LATO W MIEŚCIE Z BBOSIR-EM

Ponad 100.000 osób na pływalniach oraz kilkaset na codzien- nych zajęciach sportowych – to dane statystyczne pokazujące, jak wiele osób skorzystało z wakacyjnej oferty zajęć przygotowanych przez Bielsko-Bialski Ośrodek Sportu i Rekreacji w ramach akcji Lato w mieście. Program został tak przygotowany, aby każdy mógł wybrać coś dla siebie. Zainteresowanie aktywnym wypoczynkiem było spore.

Odbyły się warsztaty jazdy na rowerze na torze pumptracku TR Bło- nia, warsztaty koszykówki w hali namiotowej KS Orlik, samoobrony dla pań w hali widowiskowo-sportowej, tenisa stołowego w OSR Victoria i piłki nożnej na Orliku. Z tych form aktywności fizycznej korzystało codziennie blisko 175 dzieci i młodzieży. Wszystkie zawody sportowe oraz warsztaty samoobrony, warsztaty tenisa stołowego, jazdy na rowerze, koszykówki, piłki nożnej były bezpłatne. Symboliczną opłatę (cena biletu wstępu) pobierano za wejścia na basen na zajęcia nauki pływania.

Przy współpracy BBOSiR zorganizowano Spartakiadę Świe- tlic Środowiskowych, w której w ciągu trzech dni udział wzięło blisko 300 dzieci i młodzieży, naukę jazdy na rolkach w Luce Arena, gdzie technikę jazdy codziennie przez 15 dni zgłębiało 15 uczestni- ków. Podobnie na obiektach BBOSiR – stadionie lekkoatletycznym przy ul. Jaworzańskiej 120, na boisku piłkarskim przy ul. Młyńskiej i w OSR Victoria przy ul. Bratków – odbyły się zawody lekkoatletyczne i mecze piłki nożnej podczas pobytu młodzieży w ramach Światowych Dni Młodzieży. W imprezach tych wzięło udział ponad 600 uczest- ników. BBOSiR współpracował również z diecezją bielsko-żywiecką podczas organizacji spotkania młodzieży na terenach obok hali widowiskowo-sportowej, na które przybyły tysiące osób.

Ponadto BBOSiR był organizatorem takich wydarzeń, jak festyny rodzinne Witajcie wakacje na sportowo i Półmetek wakacji na pływalni Start oraz Pożegnanie wakacji na pływalni Panorama, gdzie w impre- zach sportowo-rekreacyjnych udział wzięło blisko 500 osób. Ośrodek był również współorganizatorem wystawy Kolej w miniaturze w hali widowiskowo-sportowej pod Dębowcem, którą odwiedziło 5000 osób, oraz Festiwalu Zumby, w którym udział wzięło 300 uczestników. Na zakończenie wakacji zorganizowano wspólnie ze Stowarzyszeniem Sportu Szkolnego 16 turniej piłki ręcznej plażowej na pływalni Start, w którym udział wzięło 6 drużyn żeńskich i 6 drużyn męskich – ok. 100 zawodniczek i zawodników.

Największym powodzeniem cieszyły się zajęcia samoobrony dla dziewcząt i nauki pływania dla dzieci. W zawodach sportowych jak co roku królowała piłka nożna, siatkówka plażowa, koszykówka uliczna, jazda na rolkach oraz tenis stołowy. W zawodach rozegranych w tych dyscyplinach wystartowało 170 zawodników i zawodniczek.

Z biletu wakacyjnego dla dzieci i młodzieży skorzystało: na pły- walni Panorama 11.329 osób, na pływalni Start 16.443 osób i na pły- walni Troclik 8.480 osób. Łącznie pływalnie otwarte od 26 maja do 31 sierpnia odwiedziło ponad 100.000 osób. opr. JacK

Przebudowa placu Józefa Niemczyka wraz z rozbudową odcinka ulicy Olimpijskiej w Komorowicach rozpoczęła się 25 sierpnia. In- westycja jest prowadzona etapami z wyłącze- niem z ruchu komunikacji miejskiej na placu Niemczyka jednak z możliwością dojścia i do- jazdu do posesji oraz działających tam punk- tów usługowych. Rozpoczęte zadanie obejmuje przebudowę placu wraz z rozbudową odcinka ul. Olimpijskiej od skrzyżowania z ul. Komo- rowicką do budynku nr 27 oraz przebudowę miejsc postojowych wzdłuż ul. Czereśniowej.

Jak informuje Miejski Zarząd Dróg w Bielsku- -Białej, najpierw zaplanowano rozbiórkę istnie- jącej konstrukcji placu, jezdni i chodnika, na- stępnie wykonywana będzie nowa konstrukcja placu z kostki kamiennej i płyt granitowych oraz nowej konstrukcji jezdni o nawierzchni z betonu asfaltowego. W ramach modernizacji wykonana

zostanie też nowa konstrukcja chodnika z kostki brukowej betonowej. W rejonie inwestycji prze- budowane zostaną miejsca postojowe i wybu- dowane zatoki autobusowe. Zaplanowano rów- nież przebudowę kanalizacji deszczowej, gazo- wej, teletechnicznej i elektroenergetycznej.

Po zakończeniu inwestycji, które planowa- ne jest na koniec października tego roku, na placu Niemczyka pojawią się elementy tzw. małej architektury – ławki, donice kwiatowe, stojaki ro- werowe oraz tablica pamiątkowa. Wartość zadania oszacowano na ok. 2.500.000 zł brutto.

Dla zmniejszenia uciążliwości ograniczeń związanych z remontem placu wprowadzono ruch dwukierunkowy na ul. Czereśniowej – na odcinku od ul. Olimpijskiej do drogi S-69. Przy- stanek autobusowy usytuowany na placu Niem- czyka został na czas remontu przeniesiony na ul. Olimpijską. opr. JacK Urodził się 29 lipca 1943 r. w Warszawie. Wychowany został w ro-

dzinie z tradycjami patriotycznymi jeszcze od powstania stycz- niowego. Jego rodzice pobrali się w 1938 r. Matka Stanisła- wa zajmowała się wychowaniem dzieci – syna Andrzeja i młod- szej o rok córki Marii. Ojciec Władysław w czasie II wojny świa- towej działał w konspiracji, był żołnierzem Armii Krajowej, uczest-

ODSZEDŁ ANDRZEJ KRALCZYŃSKI

nikiem powstania warszawskiego – żołnierzem Batalion Bełt. Po upadku powstania opuścił Warszawę jako jeniec wojenny. Po wojnie rodzina Kralczyńskich mieszkała w Legnicy, powró- ciła jednak do Warszawy mimo bardzo trudnych warunków bytowych. Wypadki marca 1968 r., później grudnia 1970 r., wydarzenia w Radomiu w 1976 r., wreszcie powstanie Solidarno- ści w 1980 r. były bardzo ważne dla Andrzeja Kralczyńskiego. Szczególnie Solidarności po- święcił swoje życie. Działał w strukturach Regionu Podbeskidzie Solidarność w Bielsku-Bia- łej, był członkiem Komisji Krajowej NSZZ Solidarność. W stanie wojennym zaangażowany był w działalność opozycyjną Trzeciego Szeregu oraz Solidarności Walczącej. Został interno- wany, był wielokrotnie zatrzymywany, pozbawiony pracy. Po procesie i po wyroku skazującym go na 1 rok i 8 miesięcy pozbawienia wolności został osadzony w Bielsku-Białej oraz w War- szawie na ul. Rakowieckiej. W 1989 r. Andrzej Kralczyński został wybrany w czerwcowych wybo- rach na senatora RP. W 1992 r. powrócił do pracy we Fiacie i tam pracował do emerytury. W 2013 r.

za swoją niepodległościową działalność otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski.

Jego kłopoty ze zdrowiem zaczęły się już w stanie wojennym. Za swą aktywność opozycyj- ną zapłacił dużą cenę. Przeszedł udar mózgu, po operacji chirurgicznej i trzytygodniowej walce z chorobą odszedł na wieczną wartę 21 sierpnia 2016 r. w Bielsku-Białej. q

PRZEBUDOWA PLACU NIEMCZYKA

(9)

9

MIASTO

Akcję Wakacje w bibliotece za- kończono 30 sierpnia w Filii Książni- cy Beskidzkiej na osiedlu Grunwaldz- kim. Głównym akcentem spotkania było rozdanie nagród w konkursie plastycz- ny pt. Pocztówka z podróży z Sienkie- wiczem.

– Realizowany już po raz kolejny przez Książnicę Beskidzką program promuje literaturę dziecięcą, uczy kre- atywnego myślenia oraz pokazuje, jak interesująco i miło można spędzić czas wolny. Niektórym dzieciom uświada- mia, że biblioteka to miejsce, gdzie nie tylko można wypożyczyć książki, ale także spotkać kolegów, koleżanki i ciekawie spędzić czas. Rodzicom zaś daje poczucie pewności, że ich dzieci znajdują się w bezpiecznym miejscu i pod właściwą opieką – mówił dyrektor Książnicy Beskidzkiej Bogdan Kocurek.

W tym roku tematem przewodnim bibliotecznych wakacyjnych zajęć by-

ły Podróże po świecie śladem Sienkie- wicza. Dzieci uczestniczące w licznych atrakcjach organizowanych przez KB mogły wziąć udział w konkursie Pocz- tówka z podróży z Sienkiewiczem. Pra- ce tworzone były pod okiem biblioteka- rek, wykonywane w dowolnej technice.

Ostatecznie do konkursu zakwalifiko- wano 71 prac. Oceniło je jury w skła- dzie: Agata Zdeb, Katarzyna Ruchała i Genowefa Mandau, przyznając nastę- pujące miejsca:

pierwsza kategoria wiekowa:

I miejsce Natalia Szybiak II miejsce Nadia Piech III miejsce Jakub Szymkowski druga kategoria wiekowa:

I miejsce Julia Smolarczyk II miejsce Aleksandra Stojanowska III miejsce Martyna Kamińska wyróżnienie: Julia Barabasz

Jack

PIENIĄDZE NA KSIĄŻKI

Książnica Beskidzka otrzymała z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego dotację w wysokości 136.514 zł w ramach programu pn.

Promocja literatury i czytelnictwa – priorytet 1 Zakup nowości wydawni- czych dla bibliotek publicznych.

– Podział dotacji został zapro- ponowany przez wojewódzkie biblio- teki publiczne – w naszym przypadku przez Bibliotekę Śląską – i zaak- ceptowany przez Bibliotekę Narodo- wą. Za otrzymane pieniądze przewi- dujemy zakup nowości wydawniczych w liczbie ponad 7000 woluminów oraz audiobooków – mówi dyrektor KB Bogdan Kocurek. JacK

Wystawę Rotmistrz Witold Pilecki 1901-1948 otwarto w Książnicy Beskidz- kiej 5 września. Prelekcję wygłosiła Mo- nika Bortlik-Dźwierzyńska z Instytutu Pa- mięci Narodowej, Oddział w Katowicach.

– Rotmistrz Witold Pilecki był przedstawicielem pokolenia żyjącego pod zaborami, którego największym pra- gnieniem było odzyskanie niepodległo- ści. Pokolenie, wychowane w ciągle ży- wych tradycjach powstań narodowych, ukształtowane zostało przez zawołanie Bóg-Honor-Ojczyzna. To jeden z naj- większych bohaterów polskiego podzie- mia. Był jednym z najodważniejszych bo- haterów XX wieku – powiedział dyrektor KB Bogdan Kocurek.

Rotmistrz Pilecki to postać tragicz- na, o której przez wiele lat nie chciano pamiętać. Wychowany w domu o tradycjach powstańczych, brał udział w wal- kach z bolszewikami. Już w listopadzie 1939 r. był współtwórcą Tajnej Armii Pol- skiej. Do historii przeszła jego akcja prze-

niknięcia do obozu koncentracyjnego w Auschwitz. Osadzony w Auschwitz, jako pierwszy opracował raport o ludobój- stwie, jakiego dopuszczali się naziści, wzywał do ratowania Żydów. W kwiet- niu 1943 roku po trzech latach zdołał zbiec z obozu. Dalsze jego losy zwią- zane były z walką o wolność. Po wojnie zajął się gromadzeniem materiałów do- tyczących obozu w Auschwitz. Aresz- towany przez władze komunistyczne w maju 1947 r., został skazany w poka- zowym procesie na karę śmierci. Wyrok wykonano 25 maja 1948 r.

Wystawa prezentowana w KB do końca września, składająca się z 30 pa- neli, przygotowana została przez Od- działowe Biuro Edukacji Publicznej IPN w Warszawie. Scenariusz opracował kierownik Referatu Edukacji Historycznej w warszawskim oddziale IPN Jacek Paw- łowicz we współpracy dziećmi Witolda Pi- leckiego – Zofią Pilecką-Optułowicz i An- drzejem Pileckim. JacK

Hipermarket Tesco przy ul. Warszawskiej w Bielsku-Bia- łej przystąpił do programu przekazywania nadwyżek żywno- ści organizacjom pomocowym. Nadwyżki produktów spożyw- czych z hipermarketu trafią do bielskiego koła Towarzystwa im.

św. Brata Alberta.

Program polega na trwającej od blisko trzech lat współ- pracy Tesco Polska oraz Federacji Polskich Banków Żywno- ści. Nadwyżki żywności, której sklep nie zdąży sprzedać przed upływem terminu przydatności do spożycia, przekazywane są do lokalnych Banków Żywności. Przekazywane są owoce, warzywa oraz pieczywo, czyli produkty pierwszej potrzeby. Żyw- ność trafia do współpracujących z bankami organizacji, jak do- my samotnych matek czy świetlice dla ubogich dzieci.

– W tej chwili przekazujemy owoce, warzywa i pieczywo, ale stopniowo chcemy poszerzać tę grupę o kolejne produkty – mówi kierownik bielskiego sklepu Mariusz Mrożek.

Tesco Polska to pierwsza sieć handlowa w Polsce, któ- ra wykorzystała zmiany w ustawie o opodatkowaniu przekazy-

wania żywności na cele charytatywne – przekazując produkty bezpośrednio ze sklepów. Obecnie w programie uczestniczy ponad 130 sklepów, które miesięcznie przekazują ponad 100 ton żywności. W Polsce rokrocznie marnuje się około 9 mln ton jedzenia, z czego 2 mln ton są wyrzucane na śmietnik przez konsumentów – ta ilość żywności mogłaby wyżywić 2 mln ludzi. Banki Żywności szukają źródeł, gdzie żywność produko- wana jest w nadmiarze i pozyskują ją, aby pomóc najbardziej potrzebującym. Decyzję o tym, do jakiej organizacji ma trafić żywność z Tesco w Bielsku-Białej, należała do lokalnego Ban- ku Żywności, który najlepiej zna potrzeby w regionie.

– Nawiązanie współpracy z kolejnym sklepem Tesco bardzo nas cieszy, przekazywana żywność będzie dużym wsparciem dla potrzebujących w Bielsku-Białej – mówi prezes Federacji Polskich Banków Żywności Marek Borowski.

Łącznie do podopiecznych Banków Żywności trafiło już ponad 2700 ton produktów. Celem firmy jest zaangażowanie w projekt wszystkich sklepów Tesco. q

POCZTÓWKA Z PODRÓŻY Z SIENKIEWICZEM

WSPOMNIENIE O ROTMISTRZU PILECKIM

TESCO PRZEKAŻE ŻYWNOŚĆ DLA BRATA ALBERTA

(10)

10

TEATR

Sezon 2015/2016

Poprzedni sezon był dla Banialuki bardzo uda- ny. W repertuarze teatru znalazły się cztery nowe tytu- ły skierowane do dzieci. Pierwszym z nich jest Księga dżungli Roksany Jędrzejewskiej-Wróbel na motywach Rudyarda Kiplinga w reżyserii Ewy Piotrowskiej. Przed- stawienie jest luźną adaptacją znanych opowiadań.

Główną bohaterką w nim dziewczynka – Alicja, która, zupełnie niespodziewanie, zostaje wciągnięta do dżun- gli. Na scenie można zobaczyć różnorodne formy lal- kowe i totemiczne oraz oryginalne maski. Dodatkowym walorem przedstawienia jest jego familijny charakter i fakt, że zachwyca i skłania do refleksji nie tylko dzieci, ale też ich opiekunów.

Spektakl znalazł się w zaszczytnym gronie 12 fi- nalistów 22. Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawie- nie Polskiej Sztuki Współczesnej. Ponadto Ewelina Ci- szewska, autorka ruchu scenicznego w tym widowisku, została uhonorowana nagrodą za najlepszą choreogra- fię. W październiku spektakl Banialuki Księga dżungli zostanie zaprezentowany podczas festiwalu Bábkarská Bystrica 2016 w Bańskiej Bystrzycy na Słowacji.

Kolejnym spektaklem zrealizowanym w sezonie 2015/2016 jest Smok Bonawentura Macieja Wojtyszko w reżyserii Lucyny Sypniewskiej. Ten familijny spektakl urzeka stroną wizualną, którą zaprojektowała słowac- ka scenografka Eva Farkašová. Tytułowy bohater wy- rusza w podróż przez trzy krainy: Marionetek, Pacyny i Olbrzymów, które w bielskiej inscenizacji zostały przedstawione za pomocą rozmaitych technik lalko- wych (marionetek, pacynek, cieni). Interesująca konstrukcja, wokół której budowane są poszczególne sce- ny, przyjmuje różnorodne formy i pełni rozmaite funkcje.

Trzecia premiera to Chłopiec z gwiazd Oscara Wilde’a w reżyserii Olega Żugżdy ze scenografią Ju- lii Skuratovej. Bogata w symbole i metafory historia o dojrzewaniu i odkrywaniu prawdziwych wartości zo- stała przedstawiona w niezwykle poetycki. Na pozór ascetyczna scenografia, inspirowana gotycką prostotą pozwala połączyć stylizowane elementy z projekcjami multimedialnymi. Wykonane z wielką precyzją i dbało- ścią o szczegóły lalki budują atmosferę i ogólny wyraz przedstawienia, które skłania do refleksji.

Czwarty, premierowy tytuł to Trzy świnki czyli ma- gia teatru – projekt teatralno-edukacyjny w reżyserii Włodzimierza Pohla. Ostatnia propozycja poszerzyła, cieszącą się dużym zainteresowaniem, bogatą ofertę zajęć organizowanych w Banialuce. W minionym sezonie odbyły się 23 warsztaty (m.in. aktorskie, animacji, teatru cieni, teatralno-przyrodnicze, teatralno-aktorskie) oraz 127 spotkań Magiczne miejsca teatru, czyli zwie- dzanie teatru od kulis.

W okresie od września 2015 do czerwca 2016 w repertuarze Banialuki znalazły się łącznie 22 tytuły skierowane do widzów w każdym wieku. Obok klasycz- nych już baśni dla najmłodszych takich jak Calineczka czy Kopciuszek teatr proponował swoim widzom Trista- na i Izoldę, Przemianę wg Franza Kafki czy Ballady i ro- manse Adama Mickiewicza. Większość widowisk była grana przy pełnych salach, dzięki czemu udało się po-

bić rekordy frekwencji. W minionym sezonie teatr zagrał 404 spektakle, które obejrzało łącznie 75.832 widzów.

Spektakle Banialuki były także prezentowane w ramach festiwali teatralnych i występów gościnnych m.in. podczas Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Lalek Katowice-Dzieciom, Małych Warszawskich Spo- tkań Teatralnych i Festiwalu Teatrów Ożywionej Formy Maskarada w Rzeszowie. Widowiska bielskiego teatru lalek można było zobaczyć także m.in. w Żorach, Ra- ciborzu, Dzierżoniowie czy Chorzowie. Podczas Let- niego Ogrodu Teatralnego w Katowicach zaprezento- wany został Koziołek Matołek w reżyserii Lucyny Syp- niewskiej.

27. MFSL

Dużym zainteresowaniem cieszył się także orga- nizowany przez Banialukę w dniach 18-22 maja Mię- dzynarodowy Festiwal Sztuki Lalkarskiej. Miniona, ju- bileuszowa edycja, która odbywała się niemal dokład- nie 50 lat po pierwszym bielskim festiwalu, zgroma- dziła 11 tysięcy widzów. Różnorodny program skła- dał się z prezentacji spektakli teatralnych w salach i plenerze oraz pokazów filmów, warsztatów, wystaw oraz spotkań. Do Bielska-Białej przyjechało 21 teatrów z 14 krajów świata Czech, Słowacji, Hiszpanii, Holandii, Japonii, Izraela, Niemiec, Włoch, Rosji, Ukrainy, Litwy, Słowenii, Belgii (Walonii-Brukseli) i Polski. W ciągu pię- ciu festiwalowych dni widzowie w każdym wieku mie- li możliwość obejrzenia atrakcyjnych i interesujących wizualnie przedstawień, które opowiadały o istotnych problemach współczesnego świata. Olbrzymie zainte-

ŚWIAT OPOWIADANY PRZEZ SPEKTAKLE BANIALUKI

Dundu tańczy z gwiazdami

resowanie wzbudziła bezpłatna prezen- tacja plenerowa teatru z Niemiec Dundu tańczy z gwiazdami. Licznie zgromadze- ni na placu Bolesława Chrobrego widzowie z zachwytem śledzili historię opo- wiadaną przez niezwykłe świetliste lalki.

Bogata oferta programowa była możliwa do zrealizowania dzięki dotacjom: Mini- sterstwa Kultury i Dziedzictwa Narodo- wego i miasta Bielsko-Biała oraz licz- nym partnerom i sponsorom m.in. Insty- tutowi Goethego w Krakowie, Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej, Insty- tutowi Teatralnemu im. Zbigniewa Ra- szewskiego, Instytutowi Kultury Włoskiej w Krakowie oraz przedsiębiorstwom i in- stytucjom lokalnym. Festiwal spotkał się z bardzo dobrym przyjęciem zarówno wśród mieszkańców Bielska-Białej i regionu, jak i licznych gości, z Polski i za- granicy, wśród których znaleźli się kry- tycy, obserwatorzy dyrektorzy teatrów i festiwali.

Plany na nowy sezon

Nowy 69. sezon teatralny w Bania- luce już się rozpoczął. 4 września zosta- ła zaprezentowana inscenizacja przy- gód Koziołka Matołka, 11 września po- Zielona Gęś

kazano Calineczkę w reżyserii Witolda Mazurkiewicza, a 14 września – spektakl Trzy świnki, czyli magia te- atru. Już na 16 września zaplanowano pierwszą z pre- mier nowego sezonu Banialuki – spektakl Zielona Gęś.

Przedstawienie w reżyserii Pawła Aignera ze sceno- grafią Pavela Hubički i muzyką Piotra Klimka to pełna humoru i absurdalnych sytuacji, przewrotna inscenizacja oparta na tekstach Konstantego Ildefonsa Gałczyń- skiego. Starsi miłośnicy groteski i inteligentnego dowci- pu z pewnością dadzą się porwać szalonemu światu, w którym nie zabraknie Hermenegildy Kociubińskiej, Piekielnego Piotrusia czy Psa Fafika. Wielu widzów do- ceni fakt, że twórcy widowiska, w klasycznych już tekstach odnaleźli prawdę o współczesności.

Kolejna premierą planowaną na koniec listopada będzie Szklana Góra Bogumiły Rzymskiej. Będzie to przedstawienie dla dzieci młodszych przywołujące zna- ny motyw baśniowy w nowej, uwspółcześnionej wersji.

Młodzi bohaterowie wyruszą w niebezpieczną podróż, podczas której zostaną poddani niejednej próbie i po- znają prawdę o sobie samych. Pełen przygód, czarów i zaskakujących zwrotów akcji spektakl o poszukiwaniu przyjaźni i miłości wyreżyseruje Janusz Ryl-Krystia- nowski, autorką scenografii jest Joanna Braun, muzy- ki – Robert Łuczak.

W okresie przedświątecznym, tradycyjnie już od- będą się inscenizacje mikołajowe. Lubiane przez dzieci i rodziców, coroczne spotkanie z Diabłem i Aniołkiem oraz Świętym Mikołajem (który wręcza dzieciom pre- zenty) poprzedza prezentacja spektaklu Banialuki.

ciąg dalszy na str. 11