Sytuacja najemców w galeriach handlowych
w dobie pandemii
Najemcy lokali w galeriach handlowych silnie odczuwają skutki trwającej blisko rok pandemii koronawirusa.
Przez cały ten czas ich funkcjonowanie jest całkowicie uzależnione od rządowych decyzji o konieczności ograniczania działalności. Do tej pory zakazy prowadzenia handlu w centrach handlowych wyprowadzane były trzykrotnie i obowiązywały: od połowy marca do początku maja 2020 roku, w listopadzie ubiegłego roku oraz od końca grudnia 2020 roku do połowy stycznia 2021 roku.
Dwa ostatnie lockdowny przypadły na czasy przedświąteczny i poświąteczny. To okresy, w którym sklepy odnotowują największy procent przychodów w skali roku. Nic więc dziwnego, że konieczność zamknięcia sklepów wywołała rozczarowanie i spotęgowała strach o przyszłość.
2
Problemy
Od 18 stycznia 2021 roku najemcy w galeriach handlowych wznowili działalność. Jednak czasu zastoju, który wyniósł około ¼ roku i wygenerował wiele strat, nie są w stanie odrobić. Wielu z nich musi zmierzyć się z licznymi kłopotami.
Problemy dotyczą zalegającego towaru i konieczności zakupu nowego. Wynika to z faktu, że zamknięcie sklepów w czasie jesienno-zimowym uniemożliwiło sprzedanie kolekcji z tego okresu. Ten towar zalega więc w sklepie, który musi teraz zostać wyposażony w kolekcję letnią. Problemy wynikają również z konieczności wynagradzania zatrudnianych pracowników.
Kolejne trudności generowane są przez obowiązek wywiązywania się z umów zawartych z galeriami handlowymi, które nakładają na najemców konieczność uiszczania czynszu i opłat wspólnych. Wszystkie te problematyczne kwestie sprawdzają się do trudności w zapewnieniu płynności finansowej.
Dodatkowo, podjęcie jakichkolwiek działań obarczone jest wysokim ryzykiem wynikającym z niemożności uzyskania odpowiedzi na pytania: Ile jeszcze potrwa pandemia? Czy wprowadzone zostaną kolejne zakazy handlu? Jak będzie wyglądała
„nowa” rzeczywistość? Pewne jest jednak to, że w zachowaniach konsumenckich nastąpiły nieodwracalne zmiany, które pod znakiem zapytania stawiają przyszłość galerii handlowych.
Nieskuteczne antidotum…
O sytuacji najemców pomyślano już w momencie przygotowywania zapisów składających się na pierwszą tarczę antykryzysową w marcu 2020 roku. Zapowiedziano wówczas, że dany najemca może zostać zwolniony z płacenia opłat za okres trwania zakazu handlu, pod warunkiem, że złoży wynajmującemu ofertę przedłużenia umowy najmu na dotychczasowych warunkach o okres trwania zakazu handlu plus 6 miesięcy.
Rok temu wydawało się to dobre rozwiązanie, ale od tamtego czasu sytuacja diametralnie się zmieniła. Do tej pory trzykrotnie zakazywano handlu. Oznacza to, że najemcy musieliby przedłużać umowę aż o 1,5 roku i to na warunkach, które z uwagi na wiele niemożliwych do przewidzenia zmiennych, można określić jako niekorzystne.
Równie nieskuteczne okazuje się składanie pozwów przez najemców przeciwko galeriom handlowym opartym na klauzuli rebus sic stantibus. Z doświadczenia wynika, że tego typu sprawy mogą trwać miesiącami, a najemcy potrzebują wsparcia już teraz.
4
Recepta
Skutecznym rozwiązaniem problemów najemców jest wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego.
Pod rozwagę należy poddać zwłaszcza dwa rodzaje restrukturyzacji: uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne i postępowanie sanacyjne.
Uproszczona restrukturyzacja ma wiele zalet:
Wśród zalet postępowania sanacyjnego można wymienić:
A
B
w dużej mierze jest postępowaniem pozasądowym;
przedsiębiorca-najemca samodzielnie wybiera nadzorcę, który poprowadzi postępowanie;
wraz z jej uruchomieniem wszystkie dotychczasowe postępowania egzekucyjne zostają zawieszone, a nowe nie mogą zostać wszczęte;
w trakcie trwania postępowania, obowiązuje zakaz wypowiadania kluczowych dla najemcy umów: kredytu, pożyczki, leasingu, ubezpieczeń majątkowych, gwarancji, poręczeń, akredytyw, a także umów rachunku bankowego;
istnieje ustawowe ograniczenie wynagrodzenia nadzorcy układu w przypadku mikro i małych przedsiębiorców;
pozwala zachować przedsiębiorcy-najemcy kontrolę nad biznesem;
cały proces trwa tylko kilka miesięcy.
możliwość odstąpienia od niekorzystnych dla przedsiębiorcy-najemcy umów najmu bez względu na treść postanowień umownych i bez konieczności zapłaty kar umownych;
możliwość rozwiązania umów o pracę bez ograniczeń podmiotowych wynikających z przepisów prawa pracy;
w toku postępowania majątek jest chroniony przed egzekucją;
w trakcie trwania postępowania, obowiązuje zakaz wypowiadania kluczowych dla najemcy umów: kredytu, pożyczki, leasingu, ubezpieczeń majątkowych, gwarancji, poręczeń, akredytyw, a także umów rachunku bankowego;
Należy jednak zaznaczyć, że najemcy chcący skorzystać z tego trybu nie będą mogli rozwiązać umów najmu ani ograniczyć poziom zatrudnienia z pominięciem zapisów Kodeksu Pracy.
