Kostrzyn nad Odrą w Unii
Europejskiej
Rocznik Integracji Europejskiej nr 7, 359-378
2013
PAWEŁ
GONDEK
Poznań
Kostrzyn nad Odrą w
Unii
Europejskiej
Kostrzyn nad Odrąjest miastem położonym wpółnocno-wschodniej częściZiemi
Lubuskiej, w zachodniej części Kotliny Gorzowskiej, uujściarzeki Wartydo Odry.
Obecnie miasto zajmuje obszar 4617 ha, zamieszkany przez około 17,5 tysiąca osób. Kostrzyn nad Odrą znajduje się jedynie 75 km od Berlina. Nad Odrą i Wartą krzyżują
się szlaki lądowe i rzeczne. Dzięki stacji kolejowej, otwartej 12 października 1857 roku, Kostrzyn łączy się bezpośrednio ze Szczecinem, Wrocławiem, Katowicami, Bydgoszczą i Warszawą. Systemrzek ikanałów umożliwiapołączenie z miastamipor towymi Polski iNiemiec (SerwisInternetowy UrzęduMiasta).
Kostrzyn nad Odrąjest jednym z najprężniej rozwijających się małych miast w Pol sce. Bezrobocie funkcjonalne wynositylkookoło czterech procent.Na terenieKostrzyna
znajdujesię dyrekcja Kostrzyńsko-Słubickiej SpecjalnejStrefy Ekonomicznej. Kostrzyń
sko-Słubicka Specjalna Strefa Ekonomiczna. Od 1997 roku z sukcesem wspiera
i obsługuje inwestorów krajowych i zagranicznych. Powstają kolejne fabryki, tysiące
nowychmiejsc pracy, rośnie wartość inwestycji. K-S SSEjestjednąznajszybciej roz
wijającychsię polskich specjalnych stref ekonomicznych, zarównopod względem fi
nansowym,jaki terytorialnym (Strefa GazetąBiznesu).Jest jedną z największych Stref
w Polsce, która oferujebogaty wybór terenóww pełni przygotowanych do rozpoczęcia
inwestycji od zaraz. Strefa daje równieżulgi i preferencje podatkowe zagwarantowane
prawnieprzez polski rządi parlament. Zwolnienia podatkowe w Kostrzyńsko-Słubickiej
Specjalnej Strefie Ekonomicznej są największądostępnąulgą finansową obowiązującą
obecnie w Polsce. Inwestorów wspierająrząd RP i samorządy lokalne, będącygłównymi akcjonariuszami Kostrzyńsko-Słubickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej S.A. Dzięki temu inwestycje realizowanesą w komfortowych dla inwestora warunkach, asprawność działania spółki zarządzającejStrefą znacznieułatwia firmom rozpoczęciei prowadzenie działalności gospodarczej wPolsce (K-S SSE). Wskazując choćby ostatnie lata można przytoczyć kilka nagród otrzymanych przezsamorząd Kostrzyna nad Odrą, K-S SSE S.A., oraz poszczególne przedsiębiorstwadziałające naterenie miasta i gminy. Jedną
z najbardziej prestiżowychbyła„Gazela Biznesu” przyznana w konkursieorganizowa nymprzez„Puls Biznesu”. Nagrodę otrzymała w 2010 roku Kostrzyńsko-Słubicka Spe
cjalna Strefa Ekonomiczna. Zestawienie to wynik współpracy „Pulsu Biznesu” oraz firmy doradczej Coface Intercredit Poland. Wjedenastej edycji tego prestiżowego wyróżnienia gazeta gospodarcza przedstawiłafirmy, które niezależnie od koniunktury
gospodarczej, z roku na rokodnotowują poprawę wyników finansowych. Lista z 2010 rokuróżniłasię od poprzednichpod wielomawzględami.Przede wszystkimznalazłosię
na niej ażpięćsetfirm mniej niżw2009 roku. Głównie dlatego, żewśród branych pod uwagę efektów lat 2007,2008 i 2009, przynajmniej piętnaście miesięcy można uznać za
czas kryzysu. Tym bardziej należy docenić sukces Kostrzyńsko-Słubickiej Specjalnej
Strefy Ekonomicznej, która w województwie lubuskimzajęładrugiemiejsce ze wzro stem przychoduw2010rokuw wysokości 318,51% (Strefa Gazetą Biznesu). Kostrzyn
otrzymałtakżewyróżnienie w konkursie „DiamentyForbesa”. Na gospodarczejmapie
przedsiębiorstw najszybciej zwiększających swojąwartość w województwie lubuskim dominują firmyz Gorzowa WielkopolskiegoiZielonej Góry, aleprawdziwym królem
polowania okazał się Kostrzyn nad Odrą wraz z Kostrzyńsko-Słubicką Specjalną
Strefą Ekonomiczną. Dwóch z trzech zwycięzców lubuskiego zestawienia działa właśnie w tymprzygranicznym mieście.Obajwbranży papierniczej. Czarnym koniem
rankinguokazałasię firma „Bakra” WitoldaWiśniewskiego, która zajęła drugiemiej
scewgrupie przedsiębiorstw notujących sprzedaż powyżej 350 milionówzłotych rocz nie. Największe przychody ze sprzedaży wśród firm działających w K-S SSE od
lat utrzymujeArctic PaperKostrzyn S.A., z przychodem za 2009 rok w wysokości
842,7 min złoty.W opiniimagazynu„Forbes” wśród lubuskichliderów przedsiębior czości znajduje się też chorwacka firma z branży spożywczej „PodravkaPolska”
(Macho wiak).
Kostrzyn nad Odrą może poszczycić się otrzymaną prestiżową nagrodą„Lubuskie perływ Koronie”. 3 października 2011 r. w Zielonej Górze przewodniczący Rady Miasta Tadeusz Łysiak, zastępca burmistrzaZbigniewBiedulski i dyrektor Muzeum
Twierdzy Kostrzyn Ryszard Skałbaotrzymali dyplomy na osobowość województwa
lubuskiego, natomiast „Wydarzeniem sezonu” został wybrany jednogłośnie „Przy
stanek Woodstock” pozostawiającrywali daleko w tyle. W kategorii „najciekawsza atrakcja turystyczna” Kostrzynowiudało się zdobyć perłę. „Kostrzyńskie Pompeje”
to rozwijana od latinicjatywa mającana celu propagowanie turystyki w jedynejnie- odbudowanej po zniszczeniach wojennych Starówce (Serwis Zielona Góra Nasze Miasto).
Miasto Kostrzyn nad Odrą totakże bardzo bliskie kontakty z Niemcami. Miasto
Kostrzyn nad Odrąoraz leżącawbezpośrednim sąsiedztwie niemiecka gmina
Küs-triner Vorland są ściśle ze sobąpowiązanepoprzez bogatą historię,historyczne budow
le i wcześniejsze związki. Wynikające z tego ogromne możliwości zachęcają do
współpracy. Targowiska, sklepy, stacje paliw (w tym Shell, BP, Statoil,Orlen),obiekty
gastronomiczne (w tym Mc Donald’s) oraz skwerywKostrzynie dzień w dzień odwie dzaj ą setki obywateliNiemiec z przygranicznychgmin. W Urzędzie Miasta staże odby wają również studenci z Niemiec. Miasto współpracuje z siedmioma partnerami
z zagranicy,głównie zNiemiec -miastami Berlin-Spandau,Kurtrin-Kietz, Peitz, See-low, a także Sambor (Ukraina),Woudrich (Holandia) oraz Tomelila (Szwecja). Kos
trzyn należy do Euroregionu Pro Europa Viadrina (Miasto dobrze wykorzystanych
szans).
Od 2004roku w Kostrzynienad Odrą organizowany jest festiwal rockowy „Przy
stanek Woodstock”. W 2012 roku na „Przystanek”przyjechało ponad czterysta tysięcy
osób. Liczba uczestników z roku na rokwzrasta. W czuwaniu nad bezpieczeństwem pomagają służby porządkowe z Niemiec, które wtym czasie uzyskują prawa na równi
z polskimi służbami. Dzień otwarcia tegorocznego „Przystanku Woodstock” był dla
jegouczestników i władz Kostrzyna wyjątkowy, gdyżotwarcia dokonaliprezydenci
„Przystanek Woodstockto fragment wielkiego,dobregoprocesu budowania przyjaźni
między młodzieżą, zwłaszcza między polską i niemiecką” (TVP).
Ocena atrakcyjnościinwestycyjnej miasta mabardzo duże znaczenie dla jego pro mocji jako potencjalnego miejsca do inwestowania. Już w2001 rokugdański Instytut
Badań nadGospodarką Rynkową przeprowadził badaniapięciuset ośmiumiejscowoś- ci w Polsce liczących nie więcej, jak trzydzieści tysięcy mieszkańców - z badań
wyłączono miasta będące siedzibami urzędów powiatowych. Jak wynikało z ogłoszo nego rankingu atrakcyjności inwestycyjnej małychmiast Kostrzyn nad Odrą znalazł
sięw kategorii „A”, oznaczającej bardzowysoką atrakcyjnośćdlainwestorów. Wtej
kategorii znalazło się tylko czterdzieści sześć miast na terenie całego kraju. W tym sa
mymrankingu Kostrzyn nad Odrą został wyróżniony j ako j eden z piętnastu kraj owych
liderów gospodarczych. Wtym czasie Kostrzyn nad Odrą przodował pod względem
ilości dużychinwestorów zagranicznychprowadzących działalnośćgospodarcząwPol
sce(Dziemianowicz, s. 125).W 2006rokuKostrzyn nad Odrązostałlaureatem rankin gu samorządów „Rzeczpospolitej” w kategorii Najlepsza Gmina Miejska, a w 2007
rokuzajął pierwsze miejsce w rankingu „Gazety Prawnej” w kategorii Europejska Gmina - Europejskie Miasto. W 2006 roku gminaotrzymałarównieżprestiżowe wyróżnienie„Gmina Fair Play”(Skrzydlak, s. 156).
Jednym z poczynań władz Kostrzyna nad Odrą było przystąpienie do programu
„Miasto przyjazne inwestorom”. Do tej pory zrealizowano cztery etapy przebudowy
miasta, celem ułatwienia inwestorom poruszaniasiępo jego terenie oraz budowy infra
struktury przemysłowej. Najnowsze projektyto Etap III z2010 roku oraz Etap IV z2011 roku.Etap III miał na celu poprawę bezpieczeństwa drogowego i podniesieniapoziomu
technicznego infrastrukturytransportu drogowego wKostrzynienad Odrą,poprzez prze
budowę układu komunikacyjnego ul. Gorzowskiejna odcinkuo dl. 2,130 kilometrów.
Inwestycjazakończona i przekazana doużytkuw 2009 r. Wartość całkowita/wartość do finansowania to 4 915 669,85 PLN/4 082 149,75 PLN (Miastoprzyjazne inwestorom - etapIII). Przedmiotem projektu byłarealizacja inwestycji pod nazwą„Miastoprzyjaz
ne inwestorom etapIV -kontynuacja przebudowyukładu komunikacyjnego wulicy Go
rzowskiej iul. KardynałaSt.Wyszyńskiego w Kostrzynienad Odrą”.
ProjektEtapu IV obejmuje remont odcinkadrogi gminnej na ulicy Gorzowskiej
orazdrogi powiatowej na ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Remont ulicyGorzow skiej polegał na przebudowie nawierzchni utwardzonej łączącej się bezpośrednio
z drogą krajową nr 31 (Szczecin-Słubice) wraz z modernizacją sieci kanalizacji desz
czowej,odwadniającej nawierzchnie z odprowadzeniem doprojektowanej i istniejącej kanalizacji deszczowejoraz częściowo odwodnienie powierzchniowe, spadkami po
dłużnymi oraz poprzecznymi do istniejących i projektowanych rowów odwadnia jących, przebiegających w pasie drogowym. Przebudowa ulicy Gorzowskiej na odcinku o długości280mb. objętym projektem, przebiegającym przez teren zabudowany, obej muje wykonanie pełnej konstrukcjijezdni zbetonu asfaltowego o szerokości8,50 m oraz
przebudowę istniejących chodników. Realizacjaprojektu dotycząca remontuul. Kar dynałaSt. Wyszyńskiego wKostrzynienad Odrą zostanie wykonana w porozumieniu z Powiatem Gorzowskim, jako zarządcą drogi powiatowej, którą jest ww. ulica. War
tość całkowita projektu: 4 198 721,00zł. Wartość dofinansowania:3 568 912,85 zł (Su
W Euroregionie Pro Europa Viadrina
Euroregion „Pro Europa Viadrina” został utworzony przez Związek Gmin Gorzow
skich i Stowarzyszenie Gmin Lubuskich „Pogranicze”(doktóregonależy Kostrzynnad Odrą) wraz z ichbezpośrednimisąsiadami LanduBrandenburgii. Powołanepo obu stro nachgranicy grupy robocze pracują nad projektami współpracy gmin tworzących tę
transgraniczną strukturę w sferze gospodarczej i społeczno-kulturalnej.Teprojektybyły
podstawą wystąpienia o przyznanie środkóww ramach programów Unii Europejskiej.
Przedstawiciele Kostrzyna nad Odrą aktywnie uczestniczą w pracach Euroregionu, widząc w nim wielką szansętransgranicznegorozwoju.Utworzenie Euroregionu Pro
Europa Viadrina poprzedziło szereg spotkań oraz wspólnych działań przygranicznych
organizacji i władzsamorządowych. Działania temiały nacelunawiązanie i zacieśnie
nie sąsiedzkich kontaktów.Do najważniejszych wydarzeńw drodzedo Euroregionu Pro Europa Viadrina zaliczyć można m.in.: podpisanie wdniu 16kwietnia 1991 roku porozu mienia o współpracy pomiędzy Słubicami i Frankfurtem nadOdrąorazotwarcie w 1992
roku przejść granicznych w Słubicach i Kostrzynie nad Odrą (Skrzydlak,s. 23). Strony zawierające umowę21 grudnia 1993 roku o utworzeniuEuroregionuzade
klarowały swoją wolę do zapewnienia dobrosąsiedzkich stosunkówmiędzy Polakami
i Niemcami, utrwalenie regionalnej tożsamości Polaków iNiemcówmieszkających
w rejonie przygranicznymprzez stworzeniewspólnej perspektywyna przyszłość, pro mowanie idei jedności europejskiej i porozumienia międzynarodowego, stworzenie transgranicznego regionu gospodarczego oraz ustalenie wspólnych przedsięwzięći po
zyskania środków na ichrealizację (Skrzydlak, s. 24).
Współpraca zagraniczna Kostrzyna nad Odrą
WspółpracaKostrzynanad Odrą z zagranicznymi partnerami rozpoczęłasięwla tach osiemdziesiątych, kiedyto do Kostrzyna dotarły pierwszetransportyz pomocą
charytatywną z Holandii i Norwegii. Po przemianach gospodarczych w Polsce na
początku lat dziewięćdziesiątych pomoc charytatywna utraciła swe dotychczasowe znaczenie. Nastąpiła zmiana jakości kontaktów międzyspołecznościami inabazie po zyskanych doświadczeń zaczęto poszukiwać nowych form współpracy. Pierwszą
umowępartnerską miasto Kostrzyn podpisało w1990 roku z holenderskągminą Woud-richem. Kolejnemiasta i gminy partnerskieKostrzyna to miejscowości Berlin-Span-dau, Peitz, Seelow, gmina Golzow,Kustrin-Kietz (wszystkie z Niemiec) oraz włoskie
miastoOrtona (Biuro Integracji Europejskiej a).
Początkowo kontakty zagraniczne ograniczały się do działań charytatywnych.
W późniejszej fazie rozwoju przerodziły się one we współpracę na szczeblu urzędo
wym i przybrały wkilku przypadkach formę pisemnych umów. Pierwsza z zawartych umów (Kostrzyn-Woudrichem) posiada charakter ogólny. Deklarowana wnichwola współpracy obejmuje całokształt kontaktówna zasadzie miast partnerskich. Inne umo
wy koncentrują się na konkretnych dziedzinach życia społecznego, np. współpraca zPeitz i Spandauopiera się wyłącznienaaspekcie historycznym.Gmina Golzow (wraz z Kustrin-Kietz) jest najbliższympartnerem, który aktywnieangażuje się wrealizację
projektów gospodarczych, mających na celu poprawę infrastruktury w rejonieprzygra
nicznym. Współpraca z Seelow przybiera formy okazjonalnej wymiany
kultural-no-sportowej, zaś współpraca z Ortoną w praktyce nie ma miejsca. Z perspektywy
kilkunastu lat trzeba przyznać, że współpraca zagraniczna Kostrzyna przyniosław kil ku dziedzinach życia społecznego dość zadawalające efekty. Szczególnie wymiana sportowa i kulturalna, która zdecydowanie uatrakcyjnia imprezy o charakterzemaso
wym, oraz współpraca na niwie oświaty, zajęłydość znaczącą pozycjęw kontaktach
międzynarodowych. Tak zwanawymiana doświadczeń naszczeblu samorządowym
jest znacznie utrudniona. Innesystemy podatkowe, inne rozwiązania prawne, inny po dział kompetencji, wreszcie inna mentalność, powodują,że niezawsze da sięprzenieść rozwiązania systemowe obowiązujące w innych krajach na grunt kostrzyński. Prze
szkodą we wdrożeniu do realizacji innych rozwiązań jest także brak środków finanso wych. W ostatnim okresie mamy do czynienia z pewnym „wyciszeniem” kontaktów międzynarodowych. Niezostały precyzyjnie określone zasady finansowania współpracy z partnerami. Nierówna sytuacja materialna mieszkańców Woudrichem i Kostrzyna,
odległość dzieląca obie miejscowości, orazmałastabilnośćpolitycznawKostrzynie nie dokońca sprzyjają harmonijnemu kontynuowaniu kontaktów.
Współpraca z Peitz i Spandauna płaszczyźnie zagadnień historycznych przybiera
corazciekawsze formy, jednakże kontakty te nie posiadającharakteru pracy ciągłej. Intensyfikują się one przy okazji organizowanych jednostronnieimprez, na które za praszani są reprezentanci miasta partnerskiego. Dzięki temu możnabyłonaocznie zaobserwować sposoby na zagospodarowanie ocalałych obiektów i fragmentów tamtejszych twierdz.
Stosunkowo zadawalająco, biorąc poduwagę potencjał ludzki igospodarczy part nera,może być oceniana współpraca z niewielką, sąsiadującą z Kostrzynem, gminą
niemiecką Golzow. Propozycje iinicjatywy wywoływane przez tamtejsze władze po siadają duży ciężar gatunkowy imają częstokroć charakterrozwiązaństrategicznych
(wnioseko otwarciewodnegoprzejścia granicznego,propozycja północnej przeprawy przezOdrę,wspólne„zagospodarowanie”bezrobotnych itp.). Należy jedynie ubole wać,że partnertenzajmuje mało znaczącą pozycję na pograniczu polsko-niemieckim
(dlaporównania: Słubice-Frankfurt,Chojna-Schwedt, Gubin-Guben, Zgorzelec-Gór- litz). Współpracaz Seelow,najbliższymterytorialnie miastem niemieckim, napotyka na różne przeszkody, a najpoważniejszą z nich jest lojalność Seelowwstosunku do
Międzychodu -polskiego miasta, zktórymistniejepodpisana jeszcze w czasachPRL
i NRDumowa partnerska. Również fakt statusu miasta powiatowego skłaniastronę niemiecką do nawiązania bliższych kontaktów raczej zpowiatem gorzowskim, niż miastem Kostrzyn. Obecność Seeloww Kostrzynie i Kostrzyna w Seelow jestwięc
śladowa i pomimo wielu interesujących przedsięwzięć wobu miejscowościach, bra
kuje nawetelementarnychinformacji na ich temat (Biuro Integracji Europejskiej a).
Cele współpracy zagranicznej
Przy współpracy zagranicznej niezbędnejest szczegółoweokreślenie formuły wza
cyjność kontaktów, choć niejednokrotnie pozytywnie wpływa na życie społeczne
naszegomiasta,powinna raczejstanowić atrakcyjnydodatekdo długofalowych, prze
myślanychprzedsięwzięć. Głównymicelami współpracy zagranicznejKostrzyna wy dają się być współpraca gospodarcza orazkulturalna.
Gospodarka, to dziedzina współpracy dotychczas niew pełni wykorzystana, choć rozwójlokalnej,miejskiej gospodarki powinien staćsięjednym z celów nadrzędnych funkcjonowania miasta. Z raportów BiuraIntegracji i WspółpracyMiędzynarodowej
w Urzędzie Miasta Kostrzyn nad Odrą wynika,iżcelemwładzbyło i j est wykorzystać współpracę zpartnerami zagranicznymi między innymi poprzez: pomocpartnerów za granicznych w pozyskiwaniuinwestorów, pomoc w pozyskiwaniuśrodkówpozabudże
towych, pomoc w przygotowaniu ofert inwestycyjnych miasta,tworzenie i stosowanie wspólniez partneramiponadgranicznych rozwiązańplanistycznych iinfrastruktural
nych, tworzenie lobbingu dla realizacjitychzamierzeń i projektów, współpraca nauko wa(Biuro Integracji Europejskiej b).
Tuż przed przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej szczególnie ważne było
przygotowaniespołeczeństwa do konfrontacji z zagranicznąsiłą roboczą naeuropej
skimrynku pracy. Zadaniawładzsamorządowych skupiały się na pomocy mieszkań com,abynowymwyzwaniommogli stawić czoło. Realizacjętego zamierzenia można było uzyskać poprzez: praktykii szkolenia zawodowe kostrzynian zagranicą, naukęję
zykówobcych we współpracyz partneraminiemieckimi orazwspólną pracę badawczą
nad historią miasta.
Szczególnego znaczenia dla Kostrzyna nabrała współpraca na bazie istniejącej
twierdzy kostrzyńskiej. Odbudowa, czyteż rekonstrukcjatwierdzy stała się niezwykle lotną ideą, która dała szansę zgromadzić wokół siebie wiele wpływowych kręgów za granicznych (Informator, s. 18).
Współpraca oświatowa Kostrzyna w ramach partnerstwa Unii Europejskiej
Istotnymcelem określonym wstrategii miastaikoncepcji współpracy zagranicznej
przyjętejw1999roku była współpraca naukowa Kostrzyna nad Odrą z zagranicznymi
partnerami (Uchwałanr XI/109/99). Zadania zawarte w tej koncepcji realizowane były poprzez praktyki i szkolenia zawodowe za granicą, naukę języków obcych we
współpracy z europejskimi partnerami oraz wspólną pracębadawcząnad historią mias
ta i regionu. W zakresie współpracynaukowej głównynaciskpołożono na naukę ję
zykówobcych. Nauka języków obcych prowadzona była i jest wKostrzynie od wielu
lat na wszystkichszczeblach nauczania.Z tej formy doskonalenia swoichumiejętności
korzystać w Kostrzynie mogąrównież przedsiębiorcy oraz słuchacze Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Natomiast w zakresie współpracy międzynarodowej na szczeblu oświatowymi kulturalnym doskonale wpisuje sięwspółpraca międzynarodowa przed
szkoli. Od roku szkolnego2005/2006 Przedszkole Miejskie nr 1„Pod Topolą” rozpo
częło współpracę z przedszkolami ze Szwecji, Niemiec oraz Portugalii. Wszystko
w ramach projektu „Rozwijanie twórczych uzdolnień dzieci w celu lepszego rozumienia
i postrzegania świata”,który uzyskał dofinansowanie z Programu SocratesComenius. Poza bezpośrednimikorzyściami dla dzieci w postaci organizowanych konkursów
plastycznych, wspólnych zabaw z dziećmizzagranicyorazpoznawania literaturykole żanek ikolegów zinnychkrajów- bajki, wiersze, opowiadania, korzyści ze współpra
cymają również opiekunowie. Dwa razyw roku grono pedagogicznespotyka się ze
swoimi odpowiednikami z krajów prowadzących współpracę. Podobną współpracę nawiązało w2005 roku przedszkole nr2. Jegopartnerem zostałoprzedszkole niemiec
kiew Gozlow. Współpracapoleganauczestnictwie dzieci wraz zopiekunami i rodzi
cami w świętach i imprezach organizowanych przez współpracujące przedszkola.
Najdłuższą historię współpracy z zagranicznym partnerem posiada przedszkolenr 3
„Ekoludki”. Od 2004 roku uczestniczyło w realizacjitrzyletniego projektu Socrates Comenius pt.„Natura jakoźródło inspiracji do dziecięcychzabaw”. Partnerami „Eko-ludków” zostały przedszkolaze Szwecji, Finlandii i Portugalii. Celemrealizowanego projektu była wymiana doświadczeń z zakresumetod edukacyjnych,ukierunkowanie
na bezpośredni kontaktzprzyrodąpoprzez wnikliwą jej obserwację oraz zapoznanie
dziecize zwyczajamiikulturą w krajach współpracujących. Podobnie, jak wcześniej wspomniane przedszkola, współpracęze swoimi odpowiednikami zagranicznymipro
wadzi kostrzyńskie MiejskiePrzedszkole nr 4„Bajka”.Wspólnie zeswoimi partnera mizeSzwecji i Francjiopracowało onowniosekdo Programu Socrates Comenius pt.
„Rzeczywistość widziana oczamidzieci”.
W pierwszym roku realizacji tego projektu (2006/2007) zadaniem dzieci było
przedstawienie swojejrodziny widzianej z perspektywy dziecka w formie plastycznej
lub fotograficznej. W latach następnych dzieci za pomocą zdjęć, filmów iprac plas
tycznych przedstawiały,jak postrzegająprzedszkole i jego otoczenie. Spotkaniapeda
gogów zewspółpracujących placówek odbywały się weFrancji, Szwecjii w Polsce.
Podczas tych spotkań przeprowadzano pokazowe zajęcia dydaktyczne,zwiedzano za
bytki, placówki oświatowe oraz spotykano sięz Radą Rodziców. Współpracę na po dobnych zasadach, jak ta prowadzona przez kostrzyńskie przedszkola prowadzą
w Kostrzynie także szkoły. Dlaprzykładu Szkoła Podstawowanr 2 im. „Przyjaciół Zie mi”w Kostrzynie nad Odrą realizuje współpracę z zagranicznymi partnerami na płasz
czyźnie projektu Socrates Comenius orazjako współpracę z przygranicznymi szkołami z Niemiec. Projekt Socrates Comenius „Pory roku, tradycje, festiwale”prowadzony jest w kooperacji ze szkołami z Wielkiej Brytanii, Norwegii oraz Szwecji. Wtrakcie trwania projekturealizowano zadania polegające na nauce tańców ludowych wkażdej
ze szkół, prace nad tworzeniem Księgi LegendPolskich, wyjazdy studyjne nauczycieli do zaprzyjaźnionych szkół, korespondencję między uczniami. Współpracę przygra
nicznąSzkoła Podstawowa nr 2z Kostrzyna nawiązała z Grundschule z Golzow oraz
Grundschule z Seelow.W ramachwspółpracy pozyskano trzech nauczycieliz Niemiec, którzyw kostrzyńskich placówkach prowadzą zajęcia z języka niemieckiegodla klas
I-III. Wprojektach Socrates Comenius biorą udział również kostrzyńskie szkołypo
nadpodstawowe. Gimnazjum nr2 im. Integracji Europejskiejrealizowałoprojekt pt. „Codzienneżycie wspołeczeństwie zperspektywydziecka”. Partnerami projektu były szkołyz Francji, Szwecji i Portugalii.Gimnazjum„Integracji Europejskiej” z Kostrzy na nadOdrą od2000 roku aktywnie współpracuj e z niemieckąszkołą im JuliuszaVeme
zBerlina. Młodzieżz polskiego gimnazjum nawiązała współpracę zmłodzieżą nie
miecką ze szkoływniemieckimWriezen.Zaowocowało to wspólnymi obozami języ
(NaczelnikWydziału Oświaty, Kultury i Opieki). W ramach działania organizacji pozarządowych kostrzyński Ośrodek Pomocy Społecznej od kilku lat współpracuje
z niemiecką organizacją Stephans Stiftungz Bad Frienwaldezajmującą się osobami z upośledzeniem umysłowym.W ramach współpracy organizowane sąwspólne warsz
tatydlamłodzieżyniepełnosprawnejorazwymiana doświadczeń pomiędzypracownika mi.Oba podmioty wspólnieopracowały projekt „Bez Granic-warsztatyartystyczne”,
który uzyskał wsparcie z Funduszu Małych Projektów PHARE (Biuro Integracji i Współpracy Międzynarodowej).
Współpraca kulturalna i sportowa
Prezentacja dorobku kulturalnego i osiągnięć sportowych partnerów jest bezwąt pienia elementem wzbogacającym wydarzenia i imprezy ocharakterze artystycznym, sportowym, czy też rekreacyjnym. Udział gościzagranicznych podnosi atrakcyjność
tychże wydarzeń, stąd też nienależy zrezygnować z tej formywspółpracy.
W ramach współpracy międzynarodowej w dziedzinie kultury w Kostrzynie nad Odrą cyklicznieorganizowany jest Festiwal Muzyczny „Kostrinella”.Koncerty odby
waj ą się na kilku scenach, wtym na terenie Starówki oraz w ParkuMiejskim. Fundusze naorganizację festiwalu w dużym stopniu pozyskiwane były z Inicjatywy Wspólnoto
wejINTERREG IIIA. Poza atrakcjami kulturalnymi „Kostrinella”to doskonały plener do rozmów na temat możliwości organizacji wspólnych koncertów w Polsce i Niem
czech oraz wymiany doświadczeń worganizacjifestiwali (Raport z Funduszy Mikro-projektów w ramach Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG IIIA, s. 47).
Ogromne znaczenie dlaKostrzyna mawspółpraca związana z Twierdzą Kostrzyn. Idea rekonstrukcji Twierdzy, zgromadziła wokół siebie także kręgi zagraniczne.
W 2000 roku podpisano porozumienie Miast-Twierdz, które powołałodożycia Związek
Miast-Twierdz z siedzibąwKostrzynienad Odrą. Wewspółpracyz poczdamską firmą „Intelligenz SystemTransfer”powołanotrzy polsko-niemieckie zespoły robocze, sku piające w swoim gronie specjalistów odzabytków. Pierwszy zespółodpowiadał za
kompletowaniedokumentów związanych z ratowaniemzabytków,dokumentacji Sta
rego Miasta. Drugizespół miał wypracować sposoby zahamowania niszczenia dotych czasowej substancji budowlanej na kostrzyńskiej starówce. Natomiast trzeci zespół
odpowiadał za stronę finansową całegoprzedsięwzięcia. Kostrzyn nad Odrą realizuje projekt „Kulturowo-turystyczny szlak nadbałtyckich twierdz”współfinansowany z Fun
duszu INTERREG III B. Dotegoprojektuz polskiej stronyprzyłączyły się takie miasta iinstytucje,jakUniwersytet Szczeciński,Muzeum Historycznew Gdańsku, Politech nika Gdańska,Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków oraz ze strony nie
mieckiej miasta Dómitz, Berlin Spandau, Peitz, fort Gorgast, a także niemieckie
uczelnie: Europejski Uniwersytet Viadrina, Uniwersytet Humboldta zBerlina.Spoza
terytoriumPolski i Niemiec przyłączyły siędoprojektu Politechnika wKownie,Uni
wersytetw Kownie,miasto Kaliningrad wraz z Uniwersytetem Planowania Przestrzeni w Kaliningradzie. Podczas „Dni Twierdzy” realizowana jest współpraca na poziomie naukowym. Zaproszeni regionaliści swoją pracę z konferencji przedstawili do tej pory w formie kilku publikacji książkowych:Przeszłość i teraźniejszość Twierdzy Kostrzyn
pod red. B. Mykietowa,M. Tureczka, Twierdza. Ludzie. Kultura pod red. B.
Mykieto-wa, K. Sanockiej, M. Tureczka, Dziennik jeńca i inne szkice. Twierdza Kostrzyn wprzeszłości pod red. B.Mykietowa, K. Sanockiej, M. Tureczka,Kustrin- Kostrzyn.
Z dziejów miasta i twierdzy pod red.B.Mykietowa,K. Sanockiej, M.Tureczka,Kustrin - Kostrzyn. Sięgając z przeszłość pod red. W. Bryli, K. Mykietowa.
Do 2000 roku współpraca kulturalna Kostrzyna z partnerami realizowana była głównie na bazie miast partnerskich. Począwszy jednak od 1999 roku zaczęto organi
zować spotkania Towarzystw Przyjaciół Kostrzyna zczłonkamiTowarzystwa Historii
Kustrin-Kietz. Spowodowało tozmianę charakteru współpracy naspotkania między narodowych grup pasjonatów Kostrzyna. Powstał wspólny projektrealizowany z fun duszuPHARE CBC, napodstawie któregoopracowano tablice informacyjnew języku polskim i niemieckim opisujące historię Starego Miasta w Kostrzynie. Został również
wykonany okolicznościowy przewodnik oraz oznakowano Stare Miasto (Biuro Inte gracji Europejskiej b).
Współpracę kulturalną Kostrzyna koordynuje Kostrzyńskie Centrum Kultury
(KCK), które nawiązało stałąwspółpracę z wieloma ośrodkami kulturalnymi w Niem czech. Od 1995roku odbywają sięw Kostrzynie nad Odrą Międzynarodowe Plenery
Artystyczne „Sztuka na granicy”. Odpoczątkutej imprezy pomyślanaonabyła,jako
integracja artystówzPolski i Niemiec. W latach 2006-2010 Pleneryte organizowane
były w niemieckim Lebus. W 2002 roku Kostrzyńskie Centrum Kultury nawiązało współpracę z Kindervereinigunge. V.z Sellow - stowarzyszeniemzajmującym się organizacją zajęć, imprez kulturalnych i rekreacyjnych dla młodzieży i dorosłych. Współpraca KCK i niemieckiego partnerapozwoliły na realizacjęwspólnych projek tów dofinansowanych ze środków Unii Europejskiej i Fundacji Współpracy Pol
sko-Niemieckiej .
Począwszy od 2002 rokuKostrzyńskie Centrum Kultury oraz niemiecka organiza cja Kindervereinigung e. V. Seeloworganizują wiosenne i letnie obozy oraz warsztaty
dla dziecize szkół podstawowych, których celem jest lepsze poznanie rówieśników zsąsiadujących ze sobąkrajów orazedukacja kulturalna. Obozy
wypoczynkowo-artys-tyczne organizowanesą w ośrodkachwypoczynkowych, schroniskach młodzieżowych na terenie Polski iNiemiec (Kultura bezgranic,2010).
Od 2004 rokuwKostrzynie inicjowane sąDni Dziecka połączonez Konkursem PiosenkiDziecięcej „O ZłotyLizak”.W obchodachDnia Dzieckabiorącoroku udział dzieci imłodzież ze wszystkich kostrzyńskich szkół. Efektem wspólnie organizowa
nych polsko-niemieckich warsztatów tanecznychbył wspólny układ taneczny zapre zentowany w Kostrzynie podczas imprezy z okazji przystąpienia Polski do Unii Europejskiej.Kolejnymi przedsięwzięciami organizowanymi przezKCKorazKinder- vereiningung e. V. były organizowane w latach 2005-2006 cykle koncertówrocko
wych pod hasłem „Rocki Klocki”. „Rock bez granic” to konkursy dla zespołów rockowych zpolsko-niemieckiego pogranicza.Najlepszy zespół miałmożliwość za
grania na scenie dorocznie organizowanego w Kostrzynie nad Odrą „Przystanku
Woodstock”.
Kolejny niemiecki partner Kostrzyna to organizacja KULA e. V. z Berlina. Wspól
nie z tympartnerem KCK zrealizowało dwa projekty dofinansowane z funduszuPhare
nicy”. Innym przedsięwzięciem było wydarzenie zwane „Bastion Sztuki - Dialog Loci”.Uzyskało ono dwukrotnie wsparciez PHARE CBC oraz Fundacji Współpracy
Polsko-Niemieckiej. Projekt składał się z konkursu dla artystów z całego świata, któregotematembyły ruiny Starego Miasta w Kostrzynie. Uczestniczyło w nim ponad czterdziestu wybitnych artystówz całegoświata.Efektem ich pracbyła wystawa w ru inach kostrzyńskiej Starówki. Miałotomiejscelatem 2004 roku (Kultura bezgranic,
2010).
Nakanwie współpracy zagranicznej rozwija się również partnerstwo pomiędzy
osobami starszymi z Kostrzyna oraz zza zachodniej granicy. Rejonowy Związek
Emerytów, Rencistów i Inwalidów z Kostrzyna nad Odrą wrazzseniorami z Küstrina orazKietz,Strausberga, Guben i Lebus od wielu latorganizują wspólne spotkania, wy
cieczki ikonferencje (Biuro Integracji Europejskiej c). Emerytów i rencistów zKos trzynaze swoimirówieśnikami z Niemiecintegruje także Uniwersytet IIIWieku. Jego partnerami sąAVO ze Strausberga, Centrum Seniorówz Seeloworaz Dom Kultury
z Küstrin-Kietz. Kontaktyze strony Kostrzyna zestroną niemieckąutrzymuje również „Dom Seniora”. Jego członkowie biorąaktywny udział wspotkaniach ze swoimi przy jaciółmiz Seelow, Strausberga,BadFreinwaldeoraz współpracują zUniwersytetem „Pro Europa Viadrina” mieszczącym się we Frankfurcie nad Odrą (Dom Pomocy
Społecznej). W 2005 rokuwładze Kostrzyna nad Odrą i niemieckiego powiatu Mär kisch-Oderland podpisałyporozumienie, namocy którego wspólnymisiłami realizują
„EuropejskieCentrum Spotkań Seniorów i Osób Niepełnosprawnych” oraz „Kostrzyń-skie Centrum Wspierania Biznesu”.Zadania niemieckiego powiatuw obu projektach
polegają przede wszystkim na tym, abyw procesie wymiany doświadczeń udostępniać
własne doświadczenia z dotychczas realizowanych projektów o charakterze transgra-nicznym. Natomiast polska strona stała się odpowiedzialna za realizację projektów
„EuropejskieCentrum Spotkań Seniorów i Osób Niepełnosprawnych” oraz „Kostrzyń-skie Centrum Wspierania Biznesu” deklaruje się do informowania o wszystkich działaniach i przedsięwzięciach podejmowanych w ramach projektu. Ponadto miasto Kostrzyn nad Odrą zobowiązuje się do:
1) informowania w zakresie rozwoju gospodarczego o działaniach gospodarczych
podejmowanych przy odpowiednich okazjach przez powiat Märkisch-Oderland i oferowania pomocy niemieckim przedsiębiorcom w nawiązywaniu kontaktówgo spodarczych z przedsiębiorcami z Polski;
2) wzakresie współpracy osób niepełnosprawnychi starszychz obu państw organizo wane będąimprezy kulturalneo charakterze transgranicznym, na które zapraszani
będą do udziału partnerzy niemieccy, aby ułatwić kontakty z polskimi organizacja mi niemieckim organizacjom skupiającymosoby starsze i niepełnosprawne(Poro
zumienie o współpracy).
Ważnąinicjatywą z zakresu kultury dla miasta byłaodbudowaamfiteatru. Znajduje
się on wsąsiedztwieKostrzyńskiegoCentrum Kultury. Amfiteatr powstałw1987roku i po ponad dwudziestu latach użytkowania wymagałjużgruntownej renowacjiorazdo stosowania do nowych potrzeb i warunków. Inwestycja ta mogła być zrealizowana
dzięki pozyskaniu 85 procent potrzebnej na renowację kwoty z funduszy pocho dzących zProgramuWspółpracy Transgranicznej Polska (Województwo Lubuskie)
złotych. Dofinansowanie publiczne zProgramu Operacyjnego Współpracy Transgranicz-nej Polska-Brandenburgia, działanie 1.1. Budowaipoprawa infrastruktury wyniosło
1 321 795,08 euro (Program Europejskiej Współpracy Terytorialnej). Kostrzyńskiam fiteatr będzie w przyszłości jednym z najważniejszych obiektów prezentacji imprez kulturalnych na polsko-niemieckim pograniczu.Obiektten wykorzystywany w okresie wiosenno-letnim zapewnia organizację polsko-niemieckich DniKostrzyna,konkursów
piosenki dziecięcej, przeglądów polsko-niemieckich zespołów muzycznych, festiwali
tanecznych oraz folkloruw wykonaniupolskich i niemieckich zespołów (Amfiteatr wczoraj idziś,s. 20).
Planpozyskiwaniafunduszy europejskichwKostrzynienad Odrą przed
przystąpieniemPolskido Unii Europejskiej
Wlatach 1998-1999 UrządMiastawKostrzynienad Odrą wnioskował o przyzna
nie licznych środków z FunduszuPhare CBC na różnego rodzaju przedsięwzięcia
głównie ze sfery kultury, współpracy zagranicznej ipromocji miasta.W grudniu 1999 r. przez Miasto Kostrzyn nad Odrą złożone zostało 10 wniosków do Funduszu Phare
CBCna ogólną sumę 131 407,60euro [Skałba, 1999].
Tabela 1
Wnioski o dofinansowania złożone w okresie do 31.12.1999 roku
Data Tytuł wniosku Wnioskodawca Efekt
1 2 3 4
18.12.1998 Wnioski o dofinansowanie z Funduszu Phare CBC 1998:
1) studium uwarunkowań i kierunków zago spodarowa- Urząd Miasta odrzucono nia oraz miejscowy plan zagospodarowania prze
strzennego miasta Kostrzyna n.O.;
w Kostrzynie n.O.
2) obchody Polsko-Niemieckich Dni Kostrzyna; j.w. 4 300 euro 3) utworzenie w Kostrzynie Muzeum Ziemi Kostrzyń- j.w. odrzucono
skiej;
4) Pielgrzymka Przyjaźni; Zespół Szkół 2 250 euro 5) kompleksowe rozwiązanie układu komunikacyjnego Urząd Miasta odrzucono
z uwzględnieniem ścieżek rowerowych i parkingów z jednoczesną analizą bezpieczeństwa i poprawy or ganizacji ruchu na terenie miasta Kostrzyna n.O.;
w Kostrzynie n.O.
6) Spotkanie przedstawicieli Towarzystwa Przyjaciół j.w 5000 euro Kostrzyna z Członkami Towarzystwa Historii Kustr-
in-Kietz i Kostrzyna;
7) V Międzynarodowy Plener Malarski; Stowarzyszenie „Sztu ka na granicy”
4 200 euro
8) Mistrzostwa Polski w Zapasach w stylu klasycznym MOSiR 1 610 euro 30.04.1999 Wnioski o dofinansowanie z Funduszu Phare CBC 1998: Urząd Miasta w
Kos-1) film promocyjny „Kostrzyn wczoraj i dziś”; trzynie n.O. odrzucono 2) wytyczenie i oznakowania tras pieszych i rowero- j.w. 5 000 euro
wych na terenie gmin leżących na obszarze Parku Krajobrazowego Ujście Warty;
3) wydanie foldera informacyjnego dla inwestorów za- j.w. odrzucono granicznych;
4) instalacja serwera Internetu; j.w. odrzucono
5) obchody Polsko-Niemieckich Dni Seniora; Związek Emerytów i Rencistów
1 2 3 4 6) Europejskie Centrum Wystawowe;
7) Polsko-Niemieckie ćwiczenia integracyjne służb ratowni czych z zakresu ratownictwa wodnego i ekologicznego; 8) cykl wystaw i koncertów artystów polskich i nie
mieckich MOK JRG PSP Stowarzyszenie „Sztu ka na granicy” odrzucono odrzucono 3 140 euro
Maj 1999 Środki i nagrody rzeczowe przekazane w związku z or ganizacją Dni Ziemi Kostrzyńskiej przez:
1* Kostrzyn Paper 2 * STATOIL 3 * Drewform 4 * UNIPCO 5 * McDonald’s 6 * Alfabud 7 * Pavlus 8 * PEAB 9 * Dariusz Ostromecki
Urząd Miasta w Kos trzynie n.O.
18 000 zł
15.07.1999 Wniosek o dotację z budżetu Inicjatywy Pro Europejskie „Polsko-Niemieckie Spotkania z Historią - 2000”
Urząd Miasta w Kos trzynie n.O.
(dotacja - 102 500 zł) 16.11.1999 Spółka Dales z Warszawy przekazała na rzecz Biura
Promocji i Współpracy aparat cyfrowy marki SONY
wartość aparatu 4 500 zł 17.11.1999 Hydrobudowa 9 z Poznania przekazała na rzecz kostrzyń-
skiego ZHP kwotę 4000 zł
4 000 zł
5.11.1999 Wnioski o dofinansowanie z Funduszu Phare CBC 1996: 1) Polsko-Niemieckie Dni Ziemi Kostrzyńskiej - 2000 2) Dni Twierdzy Kostrzyńskiej
Urząd Miasta w Kos
trzynie n.O. odrzucono zatwierdzono
20 000 euro 31.12.1999 Wnioski o dofinansowanie z Funduszu Phare CBC 1999:
1) obchody Polsko-Niemieckich Dni Ziemi Kostrzyń skiej 2000
2) integracyjny plac zabaw i gier sportowych w Parku Miejskim w Kostrzynie n. O.
3) odrestaurowanie i konserwacja wieka sarkofagu Jana Kostrzyńskiego
4) Polsko-Niemiecka rampa do jazdy na łyżworol kach i wrotkach.
5) „Euroregion w którym mieszkam - nowe możliwoś ci” seminaria naukowe połączone z warsztatami te- rapeutyczno-plastycznymi
6) Polsko-Niemieckie spotkania seniorów „Kostrzyn miasto mojej młodości”
7) cykliczna wymiana dzieci z Przedszkola Miej skie- go nr 3 z Przedszkolem z Kustrin-Kietz
8) otwarcie Międzynarodowego Centrum Ekume nicznego w zabytkowej kaplicy w Kostrzynie n.O. 9) Polsko-Niemieckie konfrontacje plastyczne „Sztu
ka na Granicy”
10) VI Międzynarodowy Plener Malarski „Sztuka na Granicy”
Urząd Miasta w Kos trzynie n.O. j.w.
j.w.
j.w.
Uniwersytet III Wieku
MZERiI Przedszkole Miejskie nr 3 Parafia pw. NMP Mat ki Kościoła Stowarzyszenie „Sztuka na Granicy” j.w. 12 750 9 275 3 750 28 950 1 875 1 875 2 632,6 50 000 10 400 9 900
Źródło: Opracowanie własne na podstawie informacji przekazanych przez Ryszarda Skałbę - byłego kierownika Biura Integracji i Współpracy Urzędu Miasta Kostrzyn nad Odrą.
Rozwój turystyki opartejna dotacjachz Unii Europejskiej oraz współpracy partnerskiej miast
Tworzenie związków międzygminnych celem rozwoju turystyki
W ramach opracowanej koncepcji rozwojuturystyki miastaKostrzyn nadOdrązin wentaryzowano i usystematyzowano miejsca iobiekty wrejonie miasta mogące stać się częścią składową transgranicznejsieci turystycznej pod nazwą„Kostrzyn -Bastion historii i przyrody” (podstawę sieci stanowiłaby twierdzana Starym Mieściewraz z umocnienia
mi na przedpolu- Fort Gorgast, Fort Sarbinowski,fortyw Żabicach i w Czarnowie,muzea
wSeelow,Witnicy i Słońsku, oraz ruinyStaregoMiasta-„Kostrzyńskie Pompeje”). Kon
cepcjata była wielokrotnie prezentowana na różnego rodzaju seminariach dotyczących tu
rystyki(m.in.Karpacz,Zabrze,Frankfurt n.O., Wieżyca,Spandau,Kostrzyn).W obszarze
projektu „Turystyka Wspólna Sprawa” miasta oraz gminyKostrzyn nadOdrą, Witnica, Słońsk, Górzycaoraz stowarzyszenia, instytucje orazfirmy branżyturystycznej podpisały
wlutym2007 r. z inicjatywy Kostrzyna porozumieniedotycząceutworzenia zespołu pod
nazwą„Ujście Warty” dla opracowania, promocjii marketingu dwóch produktów pod
nazwą „Kostrzyńskie Pompeje” (produkt o charakterze historyczno-militamym) oraz „Rzeczpospolita Ptasia” (produkt o charakterze przyrodniczo-ekologicznym). Produkt
„Rzeczpospolita Ptasia” został krajowym zwycięzcą konkursu organizowanego przez Unię
Europejską„Eden - nowe destynacje2009” oraz jego laureatem na szczeblu europejskim. W przyszłości nabazie tego porozumienia powstaniebyćmoże LokalnaOrganizacja Tu
rystyczna.W ramach projektu „BalticFort Route” powstała międzynarodowasieć turys tyczna skupiająca kilkanaście twierdzz terenu Polski, Niemiec i Litwy.
Przykładem dobrejwspółpracy w ramach sieci turystycznejbyłoczłonkostwo Kos trzyna w Stowarzyszeniu Podziemne TrasyTurystyczne Polski. Wrazz powstaniem MuzeumTwierdzyKostrzyn i przej ęciaprzez tę instytucjęroli „gospodarza” twierdzy,
miasto Kostrzyn wystąpiło formalnie ze Stowarzyszenia w 2009 r., rekomendując
w swojemiejscekostrzyńskie muzeum. Muzeum Twierdzy przystąpiło do Stowarzy szenia w roku2010. Ponadto współpracowano przy realizacji innych przedsięwzięć
i projektówo charakterze regionalnym, ponadregionalnymimiędzynarodowym („Pol ski Szlak Krzyżowców”, „Szlak budowli Romańskich”,„Route No. 1”,Ścieżkarowe rowa„Odra -Nysa” itp.) (Tatała-Żurawska,2012).
Uruchomienie działalności turystycznej na Starym Mieście
Pierwsze próbywprowadzeniazorganizowanego ruchuturystycznego na terenie Sta rego Miasta podjęto w 2003 roku. Próby te ponawianoz różnym skutkiem przez następne
lata. Dopiero od chwili uruchomienia w 2007 roku Punktu Informacji Turystycznej wBramie Berlińskiej w ramach projektu Baltic Fort Routeorazod powstaniaw roku
2008 MuzeumTwierdzyKostrzynpróby te zakończyły siępowodzeniem.Rolę adminis
tratora i „gospodarza”terenuStaregoMiastaprzejęło MuzeumTwierdzyKostrzyni ono
prowadzi zorganizowany ruch turystyczny na terenie Starówki. Działalność ta jestjed nym z kilku statutowychzadańtejinstytucji. PunktInformacji Turystycznej mieszczący
się wBramie Berlińskiej(azarazem j eden z obiektówMuzeum)j est udostępniany przez
sześćdni wtygodniu (wtorek-niedziela).Podobnie kazamatybastionu Filip możnazwie
dzaćw tychże samychdniachpowcześniejszym zameldowaniu chętnych drogą telefo
niczną,mailową bądź po zgłoszeniu sięwPunkcie InformacjiTurystycznej (w Bramie
Berlińskiej). Dla osób zwiedzającychStare Miasto przygotowano możliwość zwiedzania
tejczęści miasta z przewodnikiem.Jużw 2009 r.została uruchomiona internetowa strona
Muzeum: www.muzeum.kostrzyn.pl. Dzięki niejosoby zainteresowane mogą zapoznać
się z ofertąMuzeum Twierdzy, jak i informacjami odnośnie dojazdu czy też wygodnego parkowania na Starym Mieście. Różnego rodzaju imprezy kulturalne organizowane przez Muzeum mająm.in. na celu zwiększenieruchuturystycznego. Na Starym Mieście odbyło siękilka odczytówpopularno-naukowych (przygotowanych przez pracowników
Muzeum oraz zaproszonych gości)dotyczących m.in. okresunapoleońskiegow twierdzy
kostrzyńskiej,czy też rocznicywyzwolenia miasta w 1945 r. Odkwietnia 2009 r. w Bra
mie Chyżańskiej udostępnionoprywatnej firmie (Tourist Information) pomieszczenie do zagospodarowania na cele gastronomiczno-handlowe. W 2009 roku zorganizowano wbastionie Filip wystawę fotografii zaprzyjaźnionego niemieckiego artysty Thomasa Weisbricha pt. „Czar kostrzyńskich kazamat”. Podczas trwania Przystanku Woodstock
Muzeum przygotowałodla uczestników festiwalu specjalną ofertę polegającąna darmo wym oprowadzaniu poStarym Mieście i zwiedzaniu kazamatbastionów.W2009 r. po razpierwszy w Kostrzynie odbyły się wojewódzkie obchody Europejskich Dni Dzie dzictwa pod hasłem:„Zabytkom na odsiecz!Śladami grodów, zamków, twierdz”. W ra mach tychżeDnizorganizowana została konferencjanaukowa.Wdniu Europejskich Dni
Dziedzictwa otwartonową wystawę„Twierdza Kostrzyn -narodziny i rozwój”;wydano również specjalny katalog tej wystawy. Niewątpliwienajwiększą atrakcjąturystyczną
były zorganizowane przez Muzeum jubileuszowe „X Dni Twierdzy i Starego Miasta”we
wrześniu2009 rokuWBramie Berlińskiejz tej okazji zaprezentowano częśćpozyska nych zabytków (m.in. jeden z najstarszychw Polscemieczy).
W 2009 roku,kiedy poraz pierwszy możnabyło zmierzyć ruchturystyczny, Starów kę zwiedziło ok. 14 600 osób. Większość osób odwiedzających starówkę to naturalnie obywatelepolscy i niemieccy, ale zdarzali się turyści zLitwy, Rosji, Ukrainy, Włoch, Anglii, Holandii, Francji, Czech,Danii, Australii czy Japonii (Skałba, 2012).
Najnowszym działaniem związanymz Twierdzą Kostrzyni funduszamiUniiEuro pejskiejjestprojekt wramach Programu dla Europy Środkowej,działanie 4.3 - Wyko rzystanie zasobów kulturowych dla uatrakcyjnienia miast i regionów. Wysokość
dofinansowania dla LideraProjektu (miasto Kostrzyn nad Odrą)to 340tys. euro zPro gramu CentralEuropę. Projekt ma na celu rewitalizację oraz promocję Twierdzy Kos
trzynwcałej Europie. Jednym z efektówprojektumabyćstworzenie transnarodowej sieci dziedzictwafortyfikacjipomiędzy Bałtykiem a Adriatykiem. Projekt jest wtrak cierealizacji,a potrwać ma dokońca 2014 roku (Kunt, 2012).
Oznakowanie szlaków turystycznych rowerowych, pieszych i wodnych
W ostatnichlatach oprócz wytyczenia ioznakowania tras pieszych i rowerowych na
przy współudziale gminWitnica, Górzyca, Słońsk, Krzeszyce orazParku Narodowego „Ujście Warty” koncepcjętras szlaków i ścieżek rowerowych.
Zrealizowany został projekt turystycznegooznakowania miasta Kostrzyn nad Odrą.
Na trzydziestu dwóch panelach umieszczono sto trzydzieści trzy tablice-drogowskazy wskazujące kierunek do najważniejszych obiektów i instytucjikostrzyńskich. Odno
wiono równieżpylony powitalnena wjeździe do miasta. Zrealizowano również mię dzynarodowy projekt ścieżki rowerowej Odra-Nysa (tablice informacyjne i folder). Wytyczony został nowy szlak rowerowy „Zakonów Rycerskich” oraz oznakowano
międzynarodową trasęrowerową R1 wraz z wydaniemmapy. Wrazz kilkunastoma gminami polskimi podjętopróbęutworzeniamiędzynarodowego systemu elektronicz
nej informacjiturystycznej (GPS, Internet), jednakże nieudało siępozyskać wystar czających deklaracji ze strony partnerów niemieckich.Trwają prace koncepcyjne nad wytyczeniem i oznakowaniem turystycznych tras konnych oraz nad wytyczeniem
i oznakowaniemSzlakuMiejskiego.
W ramachprojektu „Odra dla turystów2014 - rozwój turystykiwodnej na transgra-nicznymobszarze Doliny Środkowej Odry” rozpoczętobudowę dwóch statków pasa żerskich„Nimfa”i „Laguna” oraz rozbudowę nadodrzańskich portów.
Statki wycieczkowe będązawij aćdoportów polskich: w NowejSoli, Bytomiu Od rzańskim, Cigacicach,Krośnie Odrzańskim, Słubicach,Kostrzynie oraz niemieckich: do Ratzdorf, Eisenhttenstadt, Frankfurtu nad Odrą, Lebus, Kstrin-Kietz. W projekcie
tymbiorą udział miasta: NowaSól i Kostrzyn nad Odrą, a także gminyBytom Odrzań
ski, Cigacice, Krosno Odrzańskie,Słubice,Górzyca, Stowarzyszenie Marina Winter hafenSporbootFrankfurt (Oder) e.V„ niemieckie miasta Eisenhttenstadti Frankfurt nad Odrą (Biuro Integracji Europejskiej c).
Współpraca z podmiotami branżyturystycznej celem realizacji wspólnych projektów
Wewspółpracy zArbeitsinitiative Letschin,Stowarzyszeniem Fortu Gorgast i Wy działem Turystyki Starostwa Powiatowego Märkisch-Oderland opracowana została
sieć ścieżek rowerowych w ramachprojektu „Szlak rowerowyOdra-Nysa”.
Miasto Kostrzyn prezentowanebyło naMiędzynarodowych Targach Turystycz
nych Tour Salon w Poznaniunawspólnym stoisku „Ziemia Lubuska” organizowanym
przez Wydział Turystyki UrzęduMarszałkowskiego oraz na innych imprezach targo
wych takich, jak „TargiTurystyki”wCottbus czy też„TargiTurystykii Caravaningu”
we Frankfurcie n.O.Podczas innych impreztargowych („Krakowski SalonTurystycz ny”, „Międzynarodowa Giełda TurystycznaITB Berlin”) prowadzona była na stoisku lubuskimdystrybucja kostrzyńskich materiałówpromocyjnych.
We współpracy zPolsko-NiemieckimBiurem PromocjiTurystycznej MiejskieSto warzyszenie Rozwoju Kostrzyna nad Odrą „Przyszłość” zorganizowałowramach ob
chodówDni Twierdzy rajdrowerowyszlakiemfortyfikacjikostrzyńskich.Niemiecka
organizacja „VCD Verkehrsklub Deutschland” w Berlinie oraz polskie biuro podróży MARK-Tour Bydgoszczorganizującykliczne wycieczki, których program obejmuje
zwiedzanie Starego Miasto Kostrzyn. Wraz z firmą „Tourist-Information-Kostrzyn”
bywającegosię corocznie w maju Światowego Dnia Wędrówki Pieszej(Biuro Integra cji Europejskiej c).
Nawiązanie współpracyz biurami turystycznymi wPolsce i zagranicą wzakresie informowania o walorach turystycznych miasta i okolic
Od 2003 roku przyUrzędzie Miasta Kostrzyn nad Odrą funkcjonuje Polsko-Nie mieckie Biuro Promocji Turystycznej. Działalność biura umożliwia sprawniejszy i szybszy dostęp do informacji dla turystów udzielanych telefonicznie, pocztąelektro
niczną ibezpośredniow biurze. Służą temu m.in. publikowanemateriały i wydawnic
twa. Materiały turystyczne pozyskiwane sąrównież z zewnątrz wramach współpracy z innymi podmiotami zajmującymi się turystyką, zarówno komercyjnie, jaki na zasa dach non-profit. Przedstawiciel miasta zasiada wpolsko-niemieckiejKomisji Eurore gionu „ProEuropa Viadrina” ds. Turystyki, uczestniczywpracach zespołu roboczego zajmującego się ścieżką rowerową Odra-Nysaorazpolsko-niemieckiegozespołu ds. trasy rowerowej Rl.Kostrzynwspółpracuje na niwie turystyki ztakimi podmiotami i organizacjami jak: Powiat Märkisch-Oderland, Euroregion „Pro Europa Viadrina”, Urząd Marszałkowski WojewództwaLubuskiego, Powiat Gorzowski, Stowarzyszenie
„Fort Gorgast”, Stowarzyszenie Podziemne Trasy Turystyczne Polski, miasto Peitz, miasto Seelow, Biuro TurystykiPrzyrodniczej „Dudek”,Muzeum Pamięci „Seelower Höhen”, Muzeum MartyrologiiwSłońsku,Liga Morska iRzeczna w Szczecinie, Mu zeumPrzyrodnicze Kostrzyn nadOdrą, Park Narodowy „Ujście Warty”, PTTK Odział Miejski w Gorzowie, Oddział PTTK „Ziemia Sulęcińska”, Stowarzyszenie Historii
Kostrzyna w Küstrin-Kietz, Miejskie Stowarzyszenie Rozwoju Kostrzyna nad Odrą „Przyszłość”, DVN-Tours Polska Sp. z o.o.w Olsztynie, Wydawnictwo „BiK” w Pile, Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze, Stowarzyszenie Turystyczne „Märkisch-Oderland” w Seelow, Hotel„Bastion” w Kostrzynie, firma„Integra Partner” w Kobylni
cy, stowarzyszenie „Die NaturFreunde”wFürstenwalde,„VCDVerkehrsklubDeutsch land” w Berlinie, Centrum Informacji Turystycznej w Łodzi, „Arbeitsinitiative” w Letschin, „NatürlichReisen” w Müncheberg, „Klub Przyrodników” w Świebodzinie
i inne (Biuro Integracji Europejskiej c).
Likwidacjabarier
Rozszerzenie Unii Europejskiej o nowychczłonków było dla mieszkańców bogat
szychkrajów EuropyZachodniej wielką obawą. Dotego problemu tuż przed przystąpie
niemPolskido Unii Europejskiej ustosunkowałasię także prasa kostrzyńska. Pisano, iż rynekUnii Europejskiej powinien być bezgranicznie otwarty dlaobywateli nowychkra jów Unii. Podkreślano,żetworzeniebarier jestbezpodstawne, a starzyczłonkowie Unii
nie powinni obawiaćsięnowych.Przytoczono słowa EhndreJuhasza z Węgier- ministra
ds. integracji z UE, któryzaznaczył, że nowi członkowieUEpowinni stosować zasadę wzajemności, tzn., ograniczyć dostęp do rynku pracy obywatelom tychkrajów, które będąstosowały ograniczenia dlanowychobywateli UE(Rynek,s.4).
Pod koniec 2007 roku Burmistrz Kostrzyna nad Odrą Andrzej Kunt spotkał się
z przedstawicielami Eurodystryktu Oderland-Nadodrze.Możliwośćutworzenia Euro-dystryktu, czyli ponadnarodowej instytucji posiadającej osobowość prawną było Za rządzenie Komisji Europejskiej z 2006 roku. Miasto Kostrzyn nad Odrą w 2007 roku
było jedynym pochodzącym z województwa lubuskiego członkiem Eurodystryktu Oderland-Nadodrze. Przewodniczącymi Eurodystryktu są BurmistrzKostrzynadrAn
drzejKunt orazze strony niemieckiej dr Frank Ehling. Celemutworzenia Eurodystryk
tu było wdrażaniewspólnychponadnarodowych projektów finansowanychze środków Unii Europejskiej (Priorytety, s.3).
Jednymz etapów likwidacji barier jest budowapołączenia kolejowego międzymias tami partnerskimi województwa lubuskiego orazwschodnich Niemiec.Czynny udział
wtym projekcie bierze także Kostrzyn nad Odrą, jako miastograniczne iduży węzeł
kolejowy. Celem nadrzędnym projektu jest rozwój współpracy pomiędzy polskimi i niemieckimi samorządami w obszarze modelowego regionu transportowego kolei
wschodniej. Celami szczegółowymiprojektusą: wzmocnienie kontaktów polsko-nie
mieckichsamorządów leżącychwzdłuż linii kolei wschodniej,wymianadoświadczeń pomiędzysamorządamiw zakresie rozwoju infrastruktury kolejowej po obustronach
granicy, przybliżeniemieszkańcomEPEV ponad stu pięćdziesięcioletniej historii kolei wschodniej, promocja głównych atrakcji turystycznychpołożonych wobszarze regio nutransportowego kolei wschodniej, poznanie krajobrazu kulturowego partnerów
projektu, promocja współpracy polsko-niemieckiej w oparciu o modelowy region transportowy kolei wschodniej, promocja kolei wschodniej jako motoru. Powodem
opracowania niniejszegoprojektu była takżeniemożność podróżowaniakoleją wce lach turystycznych izarobkowych na linii Berlin-Gorzów-Piła. Pomysł opracowania
projektu jest rezultatempracy wszystkich partnerów: miastaKostrzyn nad Odrą, miasta
Seelow oraz gminy Witnica. Całkowita kwotaprojektuwynosi:44 130,00euro,w tym
wysokośćwsparcia z EFRR (max 85%): 37 510,50euro (Malinowskaa). Powyższy
projekt został rozwiniętyw 2012 roku jako Projekt Sieciowyw EuroregioniePro Europa Viadrina.
Likwidacji barier wewspółpracy transgranicznej orazw celu poprawy życia
mieszkańców regionuPro Europa Viadrina służy najnowszy projektzzakresupoprawy
efektywności usług świadczonych przez administrację samorządową zpowiatów go
rzowskiego, sulęcińskiego i słubickiego. Cele projektuto:
- poprawa efektywności urzędników w zakresie opracowaniai opiniowania aktów
prawamiejscowego;
- poprawa procesówzarządzania w urzędzie;
- umiej ętność praktycznego wykorzystania wiedzyspecjalistycznej przezurzędnika;
- pogłębienie współpracy oraz wymiana wiedzy idoświadczeń pomiędzypartnerami
uczestniczącymi w projekcie.
Projekt został zakończony 31 sierpnia 2012roku. Miał onnacelu podniesieniepo ziomu jakości świadczonych usługpublicznych wurzędach biorących udział w projek
cie. Cel został osiągnięty poprzez wprowadzenie systemu monitorowania poziomu
satysfakcji klientów oraz podniesieniekwalifikacji urzędników.
Szkoleniem objętych zostało trzysta siedemdziesiątpięć osób, w tym dwieście
ków została przeprowadzona przy udziale kadrykierowniczej urzędówna podstawie
planów szkoleniowych oraz kompleksowej analizy potrzeb. Zakres szkoleń został
opracowany na podstawie kwestionariuszapotrzeb szkoleniowych pracowników oraz oparty na aktualnej rynkowej ofercie szkoleniowej (Malinowska b).
Wnioski
Kostrzyn nad Odrąjest dobitnym przykłademkorzyści, jakie płyną z przygranicz nego położenia oraz współpracytrans granicznej wramach Unii Europej skiej. Czynniki
geopolityczne są jednymi z głównych determinantów rozwoju społecznościlokalnej. ŚcisławspółpracawładzKostrzyna znajwiększympolskim sąsiadem i jednocześnie
najlepszym partnerem pod względem wymiany handlowej oraz kulturowej i intelektu
alnej, jakim są Niemcy, to największy bonus,jaki Kostrzyn dostał z racji swojego położenia geograficznego. Niestety położenie Kostrzyna, to również ograniczenia. Przed IIwojną światową,towłaśnie po wschodniej stronie Odryznajdowało się cen trum Kustrina,które w wyniku działań wojennych znalazłosiępo polskiej stronie,choć
niestety niemal całkowicie zrujnowanew wyniku działań wojennych. Jest to sytuacja
niemal całkowicie przeciwnado tej,jaka występuje w sąsiednich Słubicach, gdzieto Frankfurt zawsze odgrywał i odgrywa „pierwszeskrzypce” we wzajemnych relacjach
międzymiastami, a Słubice od zawsze byłymiejscowością peryferyjną. Jednak dziś,
dla Słubic takduży partner,to same pozytywy, a dla Kostrzyna wymierające Kietz to kula u nogi. Tym bardziej należy docenić wysiłki władz lokalnych, przedsiębiorców oraz społeczności lokalnej,którez miasta peryferyjnegotworząna baziewspółpracy
w ramach UE miastocorazprężniejdziałające imające coraz szerszeperspektywyroz woju. Jest to miasto, od którego inne przygraniczne miejscowościmogą śmiało brać
nauki,jak należy pozyskiwać przyjaźń partnerów zagranicznych, fundusze na rozwój i pomysłna swojemiasto.
Bibliografia
Amfiteatr wczoraji dziś (2011), Kostrzyn nadOdrą, czerwiec2011.
Brenk-Sułkowska M.,NaczelnikWydziału Oświaty, Kultury i Opieki, Urząd MiastaKostrzyn nad Odrą, relacjaustna z dnia 10 września 2012roku.
Dziemianowicz W. (2005), Rankingatrakcyjnościinwestycyjnej miast Polski - refleksjepoczterech edycjach badań, Warszawa.
Dom PomocySpołecznej w Kostrzynienad Odrą, Sprawozdanieokresowe za 2009rok. MachowiakJ. (2011), Lubuskie: trzebaumieć rywalizować, „Forbes”, nr10.
Kultura bez granic. Polsko-niemiecka współpraca w dziedzinie kultury (2010), opracowaniewłasne Kostrzyńskiego Centrum Kultury, Kostrzyn nad Odrą.
Kunt K., Urząd Miasta Kostrzyn nadOdrą, relacja ustna z dnia 30października2012 roku. Kostrzyn nad Odrą - informator (2003), Kostrzyn.
Lista beneficjentów Programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej 2007-2013 - stanna 5 kwiet nia2011 r. na podstawie KSISIMIK 07-13, Ministerstwo Gospodarki.
Materiały własnebyłego kierownikaBiura Integracji Europejskiej iWspółpracyMiędzynarodowej Urzędu Miasta Kostrzyn nad OdrąRyszardaSkałby, przekazane autorowi w marcu 2012 roku [с].
Malinowska K., Polsko-niemiecka korporacja transgraniczna na przykładzie kolei wschodniej,
Urząd Miasta Kostrzyn nad Odrą.
Malinowska K., Projekt z zakresu poprawy efektywnościusług świadczonychprzezadministracjęsa
morządowązpowiatówgorzowskiego, sulęcińskiegoi słubickiego, Materiały Biura Integracji Europejskiej i Współpracy Międzynarodowej UrzęduMiasta Kostrzyn nadOdrą, Partnerzy Kostrzyna nad Odrą [a], Urząd Miasta Kostrzyn nad Odrą.
Porozumienieo współpracy przy realizacjiprojektu „Europejskie Centrum SpotkańSeniorówiOsób
Niepełnosprawnych” oraz „Kostrzyńskie Centrum Wspierania Biznesu” zawarte między Miastem Kostrzyn nadOdrą reprezentowanymprzezBurmistrzadrAndrzeja Kunta oraz Po wiatem Märkisch-Oderland,Republika FederalnaNiemiec, reprezentowanym przez Wicesta- rostę Rainera Schinkela podpisane w dniu7.10.2005 r.,materiały w posiadaniu urzędu Miasta Kostrzyn nad Odrą.
Programy Europejskiej WspółpracyTerytorialnej, www.ewt.gov.pl [dostęp: 11grudnia 2012]. Strefa Gazełą Biznesu(2011), „Przegląd Kostrzyński”,nr3.
Raport z FunduszyMikroprojektów w ramach Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A (2010), Gorzów Wlkp ./Frankfurtnad Odrą.
Miasto dobrze wykorzystanychszans(2010), „Samorządny Kostrzyn-biuletynsamorządowy”, nr1. SkrzydlakK. red. (2009), Euroregion ProEuropa Viadrina,Gorzów Wlkp.
Suska A., Miastoprzyjazne inwestorom -Etap IV,Urząd Miasta Kostrzyn nad Odrą.
Tatała-Żurawska A. (2012), Kierownik BiuraIntegracji Europejskiej iWspółpracyMiędzynarodowej Urzędu Miasta Kostrzyn nadOdrą Kostrzyn nad Odrądnia 9 marca2012 roku -relacja ustna. Rynek pracy wUnii Europejskiej(2004), „Tygodnik Ziemi Kostrzyńskiej”, nr10.
Priorytety Eurodystryktu (2004), „Tygodnik ZiemiKostrzyńskiej”, nr 47.
Uchwała nr XI/109/99 Rady Miej skiej w Kostrzynie nad Odrą z dnia 28 października 1999 r.wspra wie przyjęcia koncepcji współpracy zagranicznejmiasta Kostrzyn nadOdrą.
Współpracazagraniczna Kostrzyna nad Odrą, Materiały archiwalneBiuraIntegracjiEuropejskiej i WspółpracyMiędzynarodowej Urzędu MiastaKostrzyn nad Odrą [b].
www.kssse.pl [dostęp20 maja 2012].
www.serwis.kostrzyn.pl[dostęp: 1 listopada2011]. www.tvpparlament.pl [dostęp: 3 sierpnia 2012]. zielonagora.naszemiasto.pl [dostęp: 11 grudnia 2012].
Streszczenie
Kostrzyn nadOdrą z 18 tysiącami mieszkańców, usytuowany nagranicypolsko-niemieckiej należy doszybko rozwijającychsię ośrodkówmiejskich. Jego dogodna lokalizacja powoduje, że znajduje się w centrum kostrzyńsko-słubickiej specjalnej strefy ekonomicznej. Władze sa morządoweza wspieranieprzedsiębiorczości otrzymaływielenagród. Kostrzynjest włączony do współpracy w ramacheuroregionu Pro-Europa Viadrina. Szeroko rozwija on współpracę z partnerami z Unii Europejskiej,realizując zwłaszcza w ramach programupartnerstwa miast wiele projektów z dziedziny nauki, kultury, sportu i turystyki. Znakomiciewykorzystał środki przedakcesyjne przeznaczone dla Polski, a zwłaszcza wramach projektów mieszanych realizo
wanychwspólniez partneramiz Niemiec, Szwecji i Portugalii. Celemlokalnych władz jest wyeliminowaniewszystkich przeszkód we współpracy transgranicznej,tym bardziej, że miesz kańcy Kostrzyna sąotwarci na kooperację z zachodnim sąsiadem. Wspólnie organizuje się różne przedsięwzięcia, z których satysfakcję wynosząobiestrony.
Summary
Kostrzyn upon Odra in the European Union
Kostrzynupon Odra, a rapidly developing town of nearly 18,000 inhabitants,is situatedon the Polish-Germanborder.Its economic successis mainlybased on its good geo-politicalposi tionin the centerof a large complexof enterprises operatingin the Kostrzyn-Slubice Special Economic Zone. Localgovernment playsan importantrole in supporting entrepreneurshipin the town and hasreceived many prestigious awards forits activities. Kostrzyn is a town involved in a local project named the „Pro Europa Viadrina” Euroregion.Kostrzyn uponOdra’s cooperation with foreignpartners dates back to the1980s.Subsequent cooperation has mainly been based on partnership townsand transformedinto cooperation inthe field of science, culture, sport and tourism. Itmade excellentuse of EU funds allocatedfor Polandin the pre-accession period, in particular within theframework of joint EU projects implemented with partners from Germany, Sweden andPortugal. The main objective of Kostrzyn, whichcould act asa model townfor other small towns along the Polish frontier, is to eliminate barriers to cross-bordercooperation. The residents and authorities of Kostrzyn are highlyopen to contactswiththeir Western neighbors. Projects such as the organization of joint cultural events, international cooperation of uniformed services,construction of arailway line between twin towns in Poland andGermany, and align mentof local laws areclearexamples of how theseonce hostile countries (PolandandGermany), that were completely ruined during the war,today,thanks to cooperationwithinthe structures of the European Union, are living in friendship and co-operating with each other to the satisfaction of eachparty.
