opracowany w ramach projektu
„Tworzenie programów nauczania oraz scenariuszy lekcji i zajęć wchodzących w skład zestawów narzędzi edukacyjnych wspierających proces kształcenia ogólnego w zakresie kompetencji kluczowych uczniów niezbędnych do poruszania się na rynku pracy”
dofinansowanego ze środków Funduszy Europejskich w ramach
Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, 2.10 Wysoka jakość systemu oświaty.
WarszaWa 2019
CZY WYGLĄD MA ZNACZENIE?
ANALIZA WZROKOWA LITER O PODOBNYM KSZTAŁCIE
SCENARIUSZ LEKCJI
Program edukacji wczesnoszkolnej w szkole podstawowej
RENATA
PASYMOWSKA
Redakcja merytoryczna – Agnieszka Karczewska-Gzik Recenzja merytoryczna – mgr Maria Ferenc
mgr Jadwiga Iwanowska
Agnieszka Ratajczak-Mucharska mgr Urszula Borowska
Redakcja językowa i korekta – Editio Projekt graficzny i projekt okładki – Editio Skład i redakcja techniczna – Editio Warszawa 2019
Ośrodek Rozwoju Edukacji Aleje Ujazdowskie 28 00-478 Warszawa www.ore.edu.pl
Publikacja jest rozpowszechniana na zasadach wolnej licencji Creative Commons – Użycie niekomercyjne 4.0 Polska (CC-BY-NC).
https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/deed.pl
3
Czas trwania zajęć:
2 godz. lekcyjne.
Temat:
Czy wygląd ma znaczenie? Analiza wzrokowa liter o podobnym kształcie.
Cele główne:
doskonalenie rozpoznawania liter o podobnym kształcie,
pobudzanie wyobraźni dzieci,
rozmowa na temat różnic w świecie ludzi i w Literkowie,
kształtowanie starannego zapisu liter bez pomijania ich elementów składowych – doskonalenie percepcji wzrokowej.
Cele operacyjne – uczeń:
poda różnice w obrazie liter o podobnym kształcie, odszuka litery podobne, zidentyfikuje dźwięk głoski po kształcie litery, przeczyta wyrazy i tekst
ze zrozumieniem, stworzy opowieści o problemach literek z Literkowa, napisze litery, nie zapominając o ich drobnych elementach, skorzysta ze wskazówek i z podanego wzoru.
Metody:
drama narracyjna, wizualizacja, małe formy teatralne – teatrzyk kukiełkowy, pokaz, gry i zabawy.
Formy pracy:
zbiorowa, grupowa, indywidualna.
Środki dydaktyczne:
kulki plasteliny w kolorze czerwonym i niebieskim, arkusze papieru, mazaki, packi na muchy, mata z literkami pisanymi, projekt miasteczka Literkowo.
Przebieg zajęć:
1. Zapoznanie z tematem i celami zajęć, określenie NaCoBeZU – prawidłowy zapis liter o podobnym kształcie, poprawna identyfikacja dźwiękowa liter, czytanie ze zrozumieniem, zauważanie elementów liter.
Praca zespołowa przy macie z literkami. Uczniowie siedzą wokół maty rozłożonej na dywanie i słuchają narracji wróżki Literuszki: „W Literkowie wielkie poruszenie!
Dziś konferencja na temat »Czy wygląd ma znaczenie?«. Pomyślcie, dzieci, kto mógł zabrać głos na ten temat i co powiedział?”.
Uczniowie spontanicznie włączają się do narracji, podając przykłady, np. „a”
4
powiedziało, że dzieci robią z niego „o” i powstają wtedy dziwne słowa i zabawne sytuacje…
2. Praca w zespołach: ulepienie z plasteliny grup liter o podobnym kształcie, które najczęściej mylą się dzieciom. Liderzy losują zestawy.
3. Prezentacja problemów związanych z kształtem liter – przedstawienie scenek przygotowanych przez dzieci, gdzie w rolach głównych występują wylosowane zestawy.
4. Wirtualne zwiedzanie ulicy Liter Kształtopodobnych w Literkowie.
5. Zabawa w parach. Uczniowie mają do dyspozycji litery pisane charakteryzujące się podobieństwem pod względem kształtu. Jedna z osób zasłania częściowo kartką konkretny kształt litery i mówi: „Zgadnij, co to”. Partner identyfikuje dźwięk po charakterystycznym fragmencie.
6. Gra: „Złap literkę”. Uczniowie pracują w zespołach. Przyklejają duże arkusze papieru do ławki, następnie, gdy nauczyciel włączy muzykę, piszą starannie na papierze mazakami literki, które lepiły z plasteliny. Robią to tak długo, aż ucichnie melodia. Wtedy przenoszą się do kolejnego arkusza zgodnie z ruchem wskazówek zegara i robią to samo aż do momentu, gdy wrócą do swojej ławki.
Otrzymują packi na muchy. Tańczą wokół ławki, wystukując nimi rytm ostatnio śpiewanych piosenek. Gdy usłyszą dzwonek, zatrzymują się i reagują na usłyszaną głoskę, przykrywając właściwą literę packą.
7. Czytanie ze zrozumieniem. Nauczyciel prezentuje wyrazy z literami o podobnym kształcie, a uczniowie czytają je globalnie.
8. Pisanie z pamięci uprzednio odczytanego zestawu słownictwa.
9. Samoocena i ocena koleżeńska. Uczniowie najpierw sprawdzają tekst sami, a następnie robi to kolega z ławki. Zapisują ocenę w formie „motywki”, np. „Doskonale sobie poradziłeś”. Nauczyciel zwraca uczniom uwagę na to, by ich komentarz miał pozytywny wyraz niezależnie od wyniku.
10. Podsumowanie: próba odniesienia się do świata ludzi i ich wyglądu.
Komentarz metodyczny:
Uczniowie o SPE potrzebują „namacalnych” dowodów na istnienie różnic między literami, a te zabawy im ich dostarczą. Życzliwość w ocenie kolegi zmotywuje ich do pracy nad swoimi niedoskonałościami.