Zakażenie wszy Polypax spinulosa i Hoplopleura acanthopus pałeczkami Brucella brucei

(1)

WlADOMOSCI PARAZYTOLOGICZNE T. VI, NR 5, 1960

ZAKAŻENIE WSZY POLYPLAX SPINULOSA I HOPLOPLEURA ACANTHOPUS PAŁECZKAMI BRUCELLA BRUCE!

JÓZEF PARNAS, WŁODZIMIERZ ZWOLSKI, KRYSTYNA BURDZY

Zakład Antropozoonoz Instytutu Medycyny Pracy i Higieny Wsi, Lublin

Nasze poprzednie doświadczenia nad udziałem niektórych stawonogów (Anoplura, Ixodidae, Gamasides) w przenoszeniu pałeczek Brucella ujaw-

niły duży stopień wrażliwości wszy Hoplopleura acanthopus Bur m. na

zakażenie Brucella. Stwierdzono również, że szczepy Brucella brucei po

przejściu przez organizm tego gatunku wszy nie zmieniły się. Pozostałe

grupy wziętych do badań stawonogów - Ixodidae i Gamasides - nie

dały się zakażać pałeczką Brucella.

Materiał badań

a) Szczepy Brucella brucei: do doświadczeń użyto immunogennego, niezjadliwego szczepu odmiany bovis S_{10 ;}wysoce zjadliwego szczepu odmiany suis 1330 (Traum); szczepu odmiąny melitensis M16/8 oraz dwu wysoce zjadliwych szczepów odmiany bovis 24/39 i 544/38.

b) Zwierzęta doświadczalne:

gryzonie: Microtus arvalis 4 szt.

Rattus norvegicus (albinosy) 2 szt.

M esocricetus auratus 2 szt.

stawonogi: Hoplopleura acanthopus 68 szt.

Polyplax spinulosa 620 szt.

Gamasides 11 szt.

Metodyka badań i wyniki

A. Microtus arvalis (4) zaszczepiono dootrzewnowo szczepem Brucella brucei S10 w dawce 10 miliardów pałeczek. Po 6 dniach od chwili zaka-

żenia zwierzęta uśpiono, a wyczesane z każdego gryzonia osobno Gama- sides i Hoplopleura acanthopus miażdżono w moździerzach Gryffitha i wy-

(2)

442 ^J^,PARNAS I INNI

siano na płytki z pożywką Brauna. Posiewy z Gamasides dały wyniki ujemne. Posiewy z wszy Hoplopleura acanthopus dały obfity wzrost ko-

lonii Brucella brucei.

Ilość pasożytów zewnętrznych wyczesanych z Microtus arvalis, szcze- pionych szczepem Brucella brucei Sin:

- Nr I

M. arvalis Gamasides I Hoplopleura acanthopus

l 4 13

2 2 16

3 5 10

4 29

Razem 11 68

Wyhodowane z wszy szczepy Brucella poddano analizie i porównano ich właściwości z właściwościami szczepu wyjściowego Srn, użytego do

zakażenia Microtus arvalis.

Brucella brucei

Szybkość rozkładu

Badania biochemiczne

Aktywność

katalazy

Wytwarzanie H2S w ciągu dni (w milimetrach) mocznika -~~-5-lp~--151 ^po^-³⁰ ^---1-^- ^- ² ³ ^I^[ ⁴ ^[ ⁵ ^1·

(w min.) min. min. min. ⁶

~ ~ ;tr ^,:- ^{1,,:, 1} ~j "·' ^{I "}

¹^_¹²^_¹^_¹⁰

¹

¹⁰

¹ ~ ¹ ^_

S19-SZCZep

izolowany z wszy

I

15 i ! 15,2 15,7 15,9 - - ~- --- - I --

12 15 10 7 4

W badaniach wzrostu szczepu Sui i Srn/w (izolowany z wszy) na tioninie i fuksynie zasadowej nie zauważono różnic.

W doświadczeniu poprzednim zakażaliśmy wszy zjadliwym szczepem Brucella; obecnie wynik próby był ten sam po zakażeniu niezjadliwym szczepem SH•· Otrzymaliśmy natomiast ponownie wyniki ujemne z posie- wów roztoczy -- Gamasides, co z~odne jest z naszymi poprzednimi ba- daniami.

B. Szczury białe Rattus norvegicus (2) zaszczepiono: jednego wysoce zjadliwym szczepem Brucella brucei bovis 544/38 w dawce 10 miliardów

pałeczek, drugiego taką samą dawką zjadliwego szczepu suis 1330 (Traum).

Po 12 godzinach szczur .śzcz~piony szczepem 1330 padł. Posiewy ze śle-

(3)

ZAKAŻENIE WSZY PAŁECZKAMI BlWCELLA 443

dziany, nerek, płuc i wątroby były ujemne. Wyczesane ze szczura wszy Polyplax spinulosa w ilości 300 sztuk zmiażdżono w moździerzu i wysiano na płytki z podłożem Brauna. N a wszystkich płytkach otrzymano bogaty wzrost kolonii Brucella w .czystej fazie „S".

na płytce Nr 1 wyrosło

" " ^" ² ^"

" " ^" ³ ^"

267 kolonii 432 kolonie , 487 kolonii

Szczepy 1330 i 1330/w po p:łsażu na wszy poddano analizie.

I . .. Szybkość I

· BruceUa rozkładu

- - - - - - - - - -- - - -- - -- - --~-- -

Aktywność

katalazy

Wytwarzanie H,S (w milimetrach) brucei

1330 1330(w_ i

mocznika (w min.)

I ____ --------- - - ---

1 ~ :. I ~i~~ ^I

p~i!~ :ni~

^I

:ni~

^I

:ni~

^I

:nit

^I

:ni~

^I

:ni~

----3 ----" i ^29,2 ^\^29,4I ^;9,~^j ¹⁷^.i . 15 1 ·· 15 10 i ⁷ ^I ^{2 -}

2 : 2~,9

J

^29,1 i_-~ -l-~ \ __ ¹⁵ ^_\_ ¹⁵^{~ _}¹² ⁱ¹⁰ ⁱ ⁷

W badaniach wzrostu szczepu 1300 oraz 1300/w na tioninie i fuksynie zasadowej nie zauważono różnic.

Drugi szc:rnr, zaszczepiony szczepem 544/38, padł po 36 godzinach. Po- siewy wykonane ze śledziony, wątroby, nerek i płuc były dodatnie. Chcąc przekonać się o stopniu zakażenia pasożytujących na tym szczurze wszy Polyplax spinulosa, wyczesano je i podzielono na kilka grup, a następnie każdą zmiażdżono i wysiano na płytki z pożywką Brauna. Na 3 płyt

kach wysiano materiał z 1 wszy, na 2 płytkach z 5 wszy, zmiażdżoną masę reszty wszy, w ilości 307 okazów, wysiano na jedną płytkę.

Ilość kolonii wyrosłych na płytkach z pożywką Brauna:

-------_____ ______ ^,,___ ___ __ _

Płytki z wysiewem Płytki z wysie- _Płytka 1 wszy wem ~ wszy

Nr 1 \ Nr 2 Nr 3 Nr 1 Nr 2

z wysiewem 307 wszy

!

39 67 43

---~ ·--•

379 295

bardzo obfity wzrost, nie dający

się policzyć

Szczepy 544.133 wyosobnione z wszy poddano następującej analizie:

Bruce!la brucei po 5

mln.

Aktywność katalazy

I ^po¹⁵^--,^·^..-;~-;-o -

min. min.

544/38 ----,- --1-9-,5- -, --19-,7•

7·

^19,7

__ 544~38 z-~~~Y ___

J

^18,9 ^I ^19,3 ^I ^19,6

(4)

\

444 J. PARNAS I INNI

Wytwarzanie H2S: Zarówno szczep 544/38, jak szczep 544/38 po pa-

sażu na wszy H;?S nie wytwarzają.

Badanie bakteriostatyczne: Wzrost szczepów 544/38 i 544/38 z wszy na tioninie i fuksynie zasadowej nie wykazał różnic.

C. Dwa chomiki złociste Mesocricetus aumtus zaszczepiono podskórnie dawkami po 10 miliardów pałeczek (jednego wysoce zjadliwym szczepem Brucella brucei odmiany melitensis M16/8; drugiego szczepem Brucella brucei odmiany bovis 24/39). Po 6 dniach chomiki uśpiono i wykonano posiewy z narządów wewnętrznych. Z masy obydwu zmiażdżonych śledzion

chomików wyhodowano Brucella brucei. Posiewy płuc, nerek i wątroby były ujemne. Z chomików nie wyczesano żadnych pasożytów zewnętrz

nych.

Wnioski

1. Stwierdzono duży stopieó wrażliwości wszy Polyplax spinulosa Bur m. na zakażenie zjadliwymi pałeczkami Brucella brucei. Potwier- dzono wysoką wrażliwość wszy Hoplopleura acanthopus na zakażenie Bru- cella, tym razem szczepem niezjadliwym Srn.

2. Nie udało się zakazić doświadczalnie pałeczkami Brucella roztoczy Gamasides, co potwierdziło wyniki naszych poprzednich doświadczeń.

3. Szczepy izolowane z wszy Polyplax spinulosa Bur m. nie różniły się niczym w badaniu struktury kolonii, aktywności enzymów, wytwa- rzania H2S, wrażliwości na tioninę i fuksynę - od tych samych szcze- pów przed wprowadzeniem ich do ustroju żywiciela - wszy.

4. Chomiki Mesocricetus auratus okazały się mało wrażliwe na zaka-

żenie wysoce zjadliwymi pałeczkami Brucella brucei.

5. Wyniki przytoczonych doświadczeń wskazują na możliwą rolę wszy w krążeniu pałeczek Brucella wśród zwierząt.

Otrzymano 5 V 1960

LITERATURA

Adres autora:

Józef Parnas Lublin, Czwartek 4a

1. Ga 1 u z o I. G., Rem en ce w a M. M.: Vecteurs et reservoirs de la brucellose dans la nature. - Entomol. Obozrienije. 35, 1956.

2. G u do s z n i k A. N.: Etude du role des Ixodes dans la circulation de l'agent causa! de la brucellose. - M'iedgiz., 1955.

J. Ha r n ach R., Mr a z O.: Notition sur les insects volants comme vecteur de Brucella dans les etables isolats de brucellose. - Pokroky po vyskume Brucello- zy. Slovensk. Akad. Ved. Bratislava, 1957.

4. Kor ze n ko W. N.: Słuczaj wydielenija wozbuditiela brucelleza ot sieroj krysy.

-· Pierwaja Zoolog. Konfer. BSSR. Tezisy dokladow, Minsk, 1958.

(5)

ZAKAŻENIE WSZY PAŁECZKAMI BRUCELLA 445

5. Parnas J., Zwolski W., Burdzy K., Koślak A.: Zoological and entomo- logical-microbiological studies in natura! foci of anthropozoonoses. Arch. Inst.

Pasteur, Tunis 1960 (in litt.).

6. Pr i tu 1 i n P. I.: O pieredacze brucellez pastbiszcznymi kleszczami Dermace11t·

tor nuttallia i Hyalomma marginatum. - Wietierinarija, 31, 7, 1954.

7. Re n o u x G.: Brucellosis in wild animals. - WHO (Bruc.), 134, 1957.

8. To w ar R. M.: Infection and transmission of Brucella by Ectoparasites.

Amer. J. Vet. Res., 8, 1947.

9. We 11 ma n n G.: Blutsaugenden Insekten als mechanische Brucellenilbertrager.

- Zbl. Bakt. I Orig., 156, 1950.

10. Z i 1 fi a n W. N., A n a n i a n E. I.: Rol argasowych kleszczej w pieredacze bruceli. - Zoolog. żurnal, 34, 7, 1955.

THE INFECTION OF' THE LOUSE POLYPLAX SPINULOSA AND HOPLOPLEURA ACANTHOPUS WITH THE BACILLI BRUCELLA BRUCEI

J. PARNAS, Z. ZWOLSKI, K. BURDZY

There was noted a high grade of sensibility of the louse Polyplax spinulosa.

Burm. on the infoction with the virulent bacilli Brucella brucei. There was also proved a great sensibility of the louse Hoplopieura acanthopus on the infection with Brucella, this time with non-virulent strain S19.

We failed to infect experimentally the mite Gamasides with the bacilli Brucella which confirmed the results of our former experiments.

In the investigations of the structure of colony, the activity of enzymes, the production of H2S and the sensibility on thionine and fuchsine, the strains isolated from the louse Polypla.x: spinulosa Burm. were not different from the same strains before their entrance into the organism of the louse.

Hamsters Mesocricetus auratus proved very little sensible on the infection with the virulent bacilli Brucella brucei.

The results of the quoted experiments indicate the role of the louse in the circulation of bacilli Brucella among animals.

Zakażenie wszy Polypax spinulosa i Hoplopleura acanthopus pałeczkami Brucella brucei

~ ~ ;tr ,:- 1,,:, 1 ~j "·' I "

1

1 ~ 1 _

p~i!~ :ni~

:ni~

:ni~

:nit

:ni~

:ni~

J

7·

J

~ ~ ;tr ^,:- ^{1,,:, 1} ~j "·' ^{I "}

¹

¹ ~ ¹ ^_