ROZUMIEM PRZYRODĘ
JOANNA
BORGENSZTAJN
SCENARIUSZ LEKCJI
Program nauczania przyrody dla szkoły podstawowej
opracowany w ramach projektu
„Tworzenie programów nauczania oraz scenariuszy lekcji i zajęć wchodzących w skład zestawów narzędzi edukacyjnych wspierających proces kształcenia ogólnego w zakresie
kompetencji kluczowych uczniów niezbędnych do poruszania się na rynku pracy”
dofinansowanego ze środków Funduszy Europejskich w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, 2.10 Wysoka jakość systemu oświaty
Warszawa 2019
Redakcja merytoryczna – Anna Kasperska-Gochna Recenzja merytoryczna – dr Adam Cudowski
Monika Zaleska-Szczygieł
Katarzyna Szczepkowska-Szczęśniak Jadwiga Iwanowska
Redakcja językowa i korekta – Altix Projekt graficzny i projekt okładki – Altix Skład i redakcja techniczna – Altix Warszawa 2019
Ośrodek Rozwoju Edukacji Aleje Ujazdowskie 28 00-478 Warszawa www.ore.edu.pl
Publikacja jest rozpowszechniana na zasadach wolnej licencji Creative Commons – Użycie niekomercyjne 4.0 Polska (CC-BY-NC).
https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/deed.pl
3
Temat lekcji
Dbamy o zdrowy styl życia.
Klasa/czas trwania lekcji klasa IV, 45 minut
Cel ogólny lekcji
Przyswojenie przez uczniów zasad zdrowego stylu życia, w tym zdrowego odżywiania.
Cele szczegółowe Uczeń:
wyjaśnia na czym polegają niezdrowe nawyki żywieniowe oraz brak aktywności fizycznej;
wymienia skutki niezdrowego stylu życia;
opisuje zasady zdrowego stylu życia;
układa zdrowy jadłospis.
Metody/techniki/formy pracy
Metody i techniki pracy: prezentacja, studium przypadku, burza mózgów, metoda dyskusji, metoda ćwiczeń praktycznych.
Formy pracy: praca indywidualna, praca grupowa, praca zbiorowa.
Środki dydaktyczne
tablica tradycyjna i komputer z rzutnikiem lub tablica multimedialna;
małe karteczki do robienia notatek;
kolekcja aplikacji Zdrowy styl życia, dostępna pod adresem https://learningapps.
org/display?v=p529rwiuj19 lub przy pomocy poniższego QR kodu.
Opis przebiegu lekcji Faza przygotowawcza
1. Przed zajęciami prowadzący zapoznaje się z kolekcją aplikacji Zdrowy styl życia oraz prosi uczniów o wypełnienie krótkiej ankiety pt. Czy żyję zdrowo? znajdującej się w kolekcji.
2. Na zajęciach nauczyciel zapisuje na tablicy temat lekcji i zapoznaje uczniów z jej celem.
Faza realizacyjna
1. Prowadzący wyświetla wyniki sondażu Czy żyję zdrowo? i zapoznaje z nimi całą klasę. Następnie dzieli uczniów na sześć grup i każdej z nich poleca przeanalizowanie odpowiedzi na jedno z pytań ankiety.
2. Wskazana osoba z grupy omawia odpowiedzi na pytanie z sondażu, starając się określić, czy respondenci prezentują w tym zakresie zdrowe nawyki. Nauczyciel zadaje dodatkowe pytania, zachęcając ucznia do podzielenia się z klasą tym, co jego zdaniem było niezwykłego lub interesującego w udzielonych odpowiedziach.
3. Prowadzący inicjuje krótką burzę mózgów, której celem jest podanie jak
największej liczby pomysłów na zachęcenie uczniów do rezygnacji z niezdrowych nawyków w obszarze aktywności fizycznej.
4. Nauczyciel prosi, aby każda osoba z grupy wypisała anonimowo na karteczce trzy ulubione dania lub produkty spożywcze. Jedna osoba z grupy zbiera karteczki i miesza. Następnie rozkłada je na stole, tak aby cała grupa mogła przeanalizować ich treść i znaleźć produkty, które powtarzają się najczęściej.
5. Prowadzący wyświetla aplikację „Co najbardziej lubię jeść?” i prosi kolejne grupy, aby podały nazwę potrawy, która najczęściej pojawiła się na karteczkach.
Następnie dodaje odpowiednią notatkę. Jeśli produkt został zaproponowany przez wcześniejszą grupę, uczniowie wybierają inny, który również pojawił się na karteczkach.
6. Po uzupełnieniu tablicy klasa wspólnie analizuje, czy umieszczone na niej potrawy są zdrowe, a jeśli nie są – dlaczego smakują uczniom i jakimi zdrowymi zamiennikami można je zastąpić.
7. Nauczyciel wyświetla aplikację Planujemy zdrowe odżywianie. Następnie
wybiera jeden dzień w nadchodzącym tygodniu i wskazuje osoby, które podadzą propozycje posiłków zgodnych z zasadami zdrowego odżywiania.
8. Prowadzący zadaje pracę domową polegającą na ułożeniu przez każdą z grup jadłospisu na inny dzień, zgodnego z zasadami zdrowego odżywiania, tak aby łącznie z przykładem opracowanym na lekcji powstał jadłospis na cały tydzień.
Faza podsumowująca
1. Nauczyciel podkreśla rolę zdrowego odżywiania oraz aktywności fizycznej w profilaktyce i leczeniu chorób cywilizacyjnych.
2. Prowadzący wskazuje osobę, która krótko podsumuje najważniejsze wiadomości z lekcji.
5
Komentarz metodyczny
W przypadku tej lekcji warto na bieżąco zadawać śródlekcyjne pytania kontrolne.
Ewaluację całych zajęć można przeprowadzić dopiero po sprawdzeniu pracy domowej uczniów i stwierdzeniu stopnia jej zgodności z przyjętymi założeniami.
Aby zapobiec jednoczesnej edycji materiałów multimedialnych przez kilku użytkowników (co może prowadzić do wzajemnego zamazywania efektów pracy) rekomendowane jest założenie przez nauczyciela profilu na platformie LearningApps i skopiowanie materiału na własne konto przy pomocy przycisku Utwórz podobną aplikację. Tym samym nauczyciel uzyska również możliwość edycji aplikacji poprzez modyfikację jej wybranych elementów lub wzbogacenie jej o własne ćwiczenia interaktywne.
Zadając uczniom do domu wypełnienie ankiety warto się upewnić, czy wszyscy mają dostęp do komputera lub urządzenia mobilnego. Jeśli okaże się, że jest z tym problem, można zastanowić się nad możliwością wypełnienia ankiety na lekcji informatyki lub też (w wersji papierowej) na lekcji wychowawczej. Opracowanie wyników sondażu przeprowadzonego w sposób tradycyjny mogłoby zostać
zrealizowane na zajęciach informatyki lub matematyki przez uczniów starszych klas po uzgodnieniu tej kwestii z nauczycielem przedmiotu.