• Nie Znaleziono Wyników

Rodzaje reakcji poprzetoczeniowych Poważne zdarzenia i reakcje, w tym niehemolityczne reakcje poprzetoczeniowe, hemolityczne reakcje poprzetoczeniowe

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Rodzaje reakcji poprzetoczeniowych Poważne zdarzenia i reakcje, w tym niehemolityczne reakcje poprzetoczeniowe, hemolityczne reakcje poprzetoczeniowe"

Copied!
101
0
0

Pełen tekst

(1)

2022 r.

(2)

Rodzaje reakcji poprzetoczeniowych

Poważne zdarzenia i reakcje, w tym niehemolityczne reakcje

poprzetoczeniowe, hemolityczne

reakcje poprzetoczeniowe

(3)

1. Czuwanie nad bezpieczeństwem krwi jest integralną częścią krajowego nadzoru nad systemem ochrony zdrowia i stanowi zestaw ustalonych procedur nadzoru dotyczących:

a) niepożądanych zdarzeń, ze szczególnym uwzględnieniem poważnych niepożądanych zdarzeń,

b) niepożądanych reakcji, ze szczególnym

uwzględnieniem poważnych niepożądanych reakcji u dawców lub biorców,

c) kontroli epidemiologicznej dawców.

CZUWANIE NAD

BEZPIECZEŃSTWEM KRWI

ang. haemovigilance

(4)

- niepożądane zdarzenia związane z transfuzją

- niepożądane reakcje u biorców

CZUWANIE NAD

BEZPIECZEŃSTWEM KRWI

(5)

NIEPOŻĄDANA REAKCJA

niezamierzona i niekorzystna reakcja u biorcy krwi i jej składników związana czasowo z przetoczeniem

Poważna niepożądana reakcja prowadzi do śmierci, zagrożenia życia, utraty sprawności, pogorszenia stanu zdrowia lub powoduje

hospitalizację lub chorobę albo ich

przedłużenie.

(6)

NIEPOŻĄDANE ZDARZENIE

niezamierzone i niekorzystne zdarzenie związane

z pobieraniem próbek, badaniem, przechowywaniem, wydawaniem i transportem krwi i jej składników, mające miejsce przed, w trakcie lub po przetoczeniu krwi lub jej składnika, mogące prowadzić do wystąpienia

niepożądanej reakcji.

Poważne niepożądane zdarzenie - niepożądane

zdarzenie, które mogłoby doprowadzić do wystąpienia poważnej niepożądanej reakcji

(7)
(8)

Poważne niepożądane zdarzenia i reakcje muszą być rejestrowane

i szybko zgłaszane

Niezwłocznie (do 24 godzin) po wykryciu

poważnego niepożądanego zdarzenia lub reakcji, zgodnie z przepisami mamy poinformować IHIT

więc lekarz odpowiedzialny za przetoczenie powinien poinformować niezwłocznie o tym

Centrum Krwiodawstwa, które wydało krew lub jej

Składniki a centrum przygotowuje zgłoszenie do

IHIT.

(9)

NIEPOŻĄDANE ZDARZENIE

błąd w oznaczeniu grupy krwi

błąd na etykiecie składnika krwi

błąd na etykiecie pobranej próbki krwi

błąd zamawianego składnika

wydanie do użytku klinicznego niewłaściwej

krwi/składników krwi, nawet jeśli nie doszło do ich przetoczenia

strata trudnych do zastąpienia jednostek krwi lub jej składników

strata znacznej ilości pobranej krwi, np. w wyniku

złych warunków przechowywania

(10)

Przyczyny zdarzeń niepożądanych:

Przyczyny:

Brak odpowiednich szkoleń personelu medycznego Brak przestrzegania obowiązujących standardów i

procedur postępowania

Brak staranności przy udzielaniu świadczeń medycznych

Przeciążenie pracą.

Błąd ludzki!

(11)

Każdy objaw niepożądany u chorego, pojawiający się w trakcie transfuzji krwi lub jej składników, powinien budzić podejrzenie niepożądanej reakcji

poprzetoczeniowej, jeżeli nie ma dowodu na inne jego pochodzenie.

Chorego należy pouczyć o konieczności niezwłocznego zgłoszenia każdego niepokojącego objawu

- w czasie transfuzji, w ciągu 24 godzin od zakończenia przetoczenia i później.

(12)

gorączka, której mogą towarzyszyć dreszcze

dreszcze bez wzrostu temperatury

zmiany skórne: wysypka, świąd, rumień, obrzęki

ból w miejscu wkłucia, w klatce piersiowej, bóle kończyn, brzucha, bóle w okolicy lędźwiowej

spadek lub wzrost RR (często nagły)

nieprawidłowe tętno

zaburzenie oddychania, duszność, świsty, hipoksemia

nudności, wymioty

zaczerwienienie skóry

żółtaczka

krwawienia i inne objawy skazy krwotocznej

ciemny kolor moczu

(13)

Reakcje wczesne (występują do 24 godzin)

Reakcje późne

(występują po 24 godzinach)

Reakcje immunologiczne

Reakcje nieimmunologiczne

hemolityczne/ niehemolityczne

poważne (ciężkie)/lekkie

(14)

IMMUNOLOGICZNE NIEIMMUNOLOGICZNE

1. ostra reakcja hemolityczna

2. niehemolityczna reakcja gorączkowa

3. reakcja alergiczna lub anafilaksja

5. ostre

poprzetoczeniowe uszkodzenie płuc

(transfusion related acute lung injury - TRALI)

6. Duszność

poprzetoczeniowa

1. przeciążenie krążenia (TACO- transfusion associated circulatory overload)

2. Zakażenie bakteryjne, sepsa poprzetoczeniowa

3. poprzetoczeniowa reakcja hypotensyjna

4. ból w czasie przetoczenia

5. hemoliza nieimmunologiczna 6. zator powietrzny

7. hipokalcemia 8. hiperkaliemia 9. hipotermia

(15)
(16)

Ostra poprzetoczeniowa reakcja hemolityczna

(ang. Acute hemolytic transfusion reaction, AHTR)

Częstość występowania - 1: 6000-20 000 j. (1:25 000 j. przetoczonych KKCz)

Jest skutkiem przyspieszonego niszczenia krwinek czerwonych,

wywołanego immunologiczną niezgodnością między dawcą i biorcą składników krwi - w większości przypadków na skutek przetoczenia krwi niezgodnej serologicznie w układzie ABO przeciwciała naturalne anty-A i/lub anty-B wiążą się z antygenami krwinek czerwonych

hemoliza wewnątrznaczyniowa z udziałem dopełniacza

Reakcja szybka (minuty, godziny)

(17)

Hemoliza krwinek dawcy:

- przetoczenie KKCz

-naturalne lub odpornościowe alloprzeciwciała (anty: -A, -B, -K, -Jka ,-Fya )

Hemoliza krwinek biorcy:

- niezgodność (ABO) : - płytki krwi - osocze

- krioprecypitat

(18)

Ostra poprzetoczeniowa reakcja hemolityczna

Objawy są niespecyficzne i mogą wystąpić już po przetoczeniu bardzo niewielkiej ilości krwi niezgodnej grupowo!

Objawy: -

wzrost temperatury, dreszcze -hipotonia

-bóle w okolicy lędźwiowej, ból w miejscu

wkłucia, w klatce piersiowej, bóle brzucha -duszność

-niepokój

-zaczerwienienie skóry

-nudności/wymioty, biegunka

-ciemny kolor moczu, hemoglobinuria, skąpomocz

(19)

Ostra poprzetoczeniowa reakcja hemolityczna

Objawy:

wstrząs

ostra niezapalna niewydolność nerek

DIC

niewydolność serca, trzustki, niewydolność wielonarządowa

Uwaga na biorców nieprzytomnych!

(20)

Ostra poprzetoczeniowa reakcja hemolityczna

Ocena stanu chorego:

nasilenie hemolizy

- (↓) hemoglobiny i liczby krwinek czerwonych - wolna hemoglobina w surowicy

- (↓) haptoglobiny - 2 doba

- (↑) bilirubiny niezwiązanej (pośredniej) - (↑) LDH po 24-48 godz. (1,5x)

- hemoglobinuria

funkcja nerek /diureza, mocznik, kreatynina, elektrolity/

dynamika DIC

badania serologiczne: grupa krwi, próba zgodności, badanie przeciwciał, BTA. Ujemny BTA – nie wyklucza hemolizy, gdyż przetoczone krwinki mogły zostać

zniszczone przez alloprzeciwciała.

(21)

Ostra poprzetoczeniowa reakcja hemolityczna

Postępowanie:

przerwać transfuzję, podłączyć 0,9% NaCl, sprawdzić czy nie popełniony błąd- czy to ten pacjent, ten składnik, pobrać próbki, zgłosić do RCKiK

monitorowanie pacjenta

leczenie objawowe:

-kontrola RR – płynoterapia, dopamina

-postępowanie przeciwwstrząsowe, aminy katecholowe, kortykosteroidy, mannitol

-utrzymanie prawidłowej diurezy: diuretyki, np. furosemid, bilans płynów, dializoterapia

-leczenie DIC

IVIG 0,4g/kg mc. w ciągu 24 godz. po transfuzji

KKCz- gdy bezwzględna konieczność

(nowa próbka do próby zgodności)

do rozważenia- transfuzja wymienna

(22)

Ostra poprzetoczeniowa reakcja hemolityczna

Najczęstsze przyczyny:

1) Brak identyfikacji pacjenta przed transfuzją

2) Nieprawidłowe oklejenie próbki krwi pacjenta 3) Błąd laboratoryjny

4) Złe oznakowanie pojemnika ze składnikiem krwi

(23)

Diagnostyka różnicowa:

1. hemoliza immunologiczna

(NAIH, nocna napadowa hemoglobinuria, przeszczep krwiotwórczych komórek macierzystych )

2. niedokrwistości hemolityczne wrodzone

(niedokrwistość sierpowatokrwinkowa, niedobór dehydrogenazy glukozo-6-fosforanu)

3. niedokrwistości hemolityczne mikroangiopatyczne (zakrzepowa plamica małopłytkowa/thrombotic

thrombocytopenic purpur - TTP, zespół hemolityczno- mocznicowy/haemolytic uraemic syndrome-HUS)

4. hemolityczne powikłanie bakteryjne

5. hemoliza nieimmunologiczna (mała średnica igły, niewłaściwe przechowywanie KKCz)

6. anafilaksja

(24)

Niehemolityczna reakcja gorączkowa

(FNHTR

-

Febrile nonhaemolytic transfusion reaction)

Objawy:

Gorączka (≥ 38 °C lub wzrost temperatury o ≥ 1 °C) i/lub dreszcze w trakcie transfuzji lub do 2 godzin po

przetoczeniu, przy wykluczeniu innych powodów gorączki (reakcja hemolityczna, TRALI, zakażenie bakteryjne, choroba podstawowa pacjenta)

≥ 2 °C + dreszcze = ciężka reakcja poprzetoczeniowa

Objawy wtórne:

bóle głowy, nudności, wymioty

Temperatura wraca do normy po 8-12 godzinach

(25)

Niehemolityczna reakcja gorączkowa

Jedna z najczęściej występujących niepożądanych reakcji 1: 300 przetoczeń

Przyczyny:

1. obecność w krążeniu chorego przeciwciał przeciwko antygenom leukocytarnym dawcy (odpowiedź wtórna) Na skutek reakcji antygen- przeciwciało dochodzi do aktywacji układu dopełniacza. Składnik C5 stymuluje

uwalnianie cytokin z monocytów biorcy, które pobudzają syntezę prostaglandyn w podwzgórzu, co powoduje wzrost temperatury ciała.

2. cytokiny uwalniane z leukocytów dawcy w trakcie przechowywania składników krwi (IL-1, IL-6, TNF)

(26)

Niehemolityczna reakcja gorączkowa

Postępowanie:

- przerwać przetoczenie

- można podać leki przeciwgorączkowe niezawierające kwasu acetylosalicylowego (paracetamol)

- niekiedy wskazanie do stosowania leków

przeciwdrgawkowych w przypadku dreszczy

Różnicować z :

- ostra reakcja hemolityczna

- zanieczyszczenie bakteryjne

- TRALI

- gorączka związana z chorobą lub leczeniem

(27)

Niehemolityczna reakcja gorączkowa

Zapobieganie:

- leki przeciwgorączkowe przed transfuzją (paracetamol) - stosowanie ubogoleukocytarnych składników krwi

UKKCz i UKKP

obowiązkowe składniki krwi ubogoleukocytarne w przypadku dwukrotnego

wystąpienia niehemolitycznej reakcji gorączkowej

(28)

Poprzetoczeniowa reakcja alergiczna

Jedna z częściej występujących niepożądanych reakcji- 1: 50-100 przetoczeń

Główna przyczyna: oddziaływanie alergenu z wytworzonym wcześniej przeciwciałem

Wzrost stężenia tryptazy w surowicy wskazuje na aktywację komórek tucznych

Nasilenie reakcji zależy od objętości osocza w przetoczonym składniku krwi

(29)

Początek reakcji: w czasie transfuzji lub do 4 godz.

po przetoczeniu

Objawy:

- wysypka podobna do odrowej - pokrzywka

- miejscowy obrzęk naczynioruchowy - zaczerwienienie skóry

- obrzęk warg, języka i języczka

- świąd, rumień i obrzęk wokół oczu - obrzęk spojówek

- cięższe przypadki: obrzęk naczyniowy twarzy, krtani i hipotensja

Charakterystyczny jest brak gorączki.

(30)

Poprzetoczeniowa reakcja alergiczna

Postępowanie:

- w przypadku łagodnych reakcji ograniczonych do

skóry wstrzymać transfuzję (nie odłączając przetaczanego składnika krwi)

-podać leki antyhistaminowe

-uważnie obserwować pacjenta

(ryzyko wystąpienia poważnej reakcji alergicznej!)

-do rozważenia kontynuacja transfuzji, gdy pokrzywka

ustąpi (w przypadku łagodnych reakcji ograniczonych do skóry po podaniu leków - przetoczenie można

kontynuować)

Gdy reakcja o cięższym przebiegu, z dusznościami - odłączyć przetaczany składnik krwi.

(31)

Zapobieganie:

- podanie leków antyhistaminowych przed kolejną transfuzją

- przy poważnej reakcji - stosowanie przemywanych składników krwi (PKKCz, PKKP), unikanie przetaczania osocza

(32)

Reakcja anafilaktyczna

1: 20 000 – 1: 50 000 przetoczeń

Przyczyny:

- obecność p/ciał anty IgA u biorców z wrodzonym niedoborem IgA - 0,15% populacji (1:300 do 1:3000) brak lub niedobór IgA (<0,05 mg/dl)

20% osób wytwarza przeciwciała

- inne przeciwciała- np. p/haptoglobinie, anty- Chido/Rodgers

Objawy natychmiastowe:

- objawy reakcji alergicznej

- niestabilność sercowo-naczyniowa - hipotensja, tachykardia, zaburzenia rytmu serca, utrata

przytomności, zatrzymanie krążenia

(33)

Leczenie:

- postępowanie jak we wstrząsie (intubacja, tlenoterapia, adrenalina, płyny i.v.)

- glikokortykosteroidy w przypadku utrzymywania się objawów

Zapobieganie:

premedykacja:

- leki antyhistaminowe - glikokortykosteroidy

u chorych, u których wystąpił wstrząs anafilaktyczny unikać podawania osocza

stosowanie składników krwi pozbawionych osocza (przemywane składniki krwi): PKKCz, PUKKP

Anafilaksja

(34)

Diagnostyka różnicowa:

Nadwrażliwość na leki

Uczulenie na plastyfikatory

Podstawowe choroby alergiczne

Zatorowość płucna

Przy duszności: TRALI, przeciążenie krążenia, sepsa

Anafilaksja, alergia

(35)

Ostre poprzetoczeniowe uszkodzenie płuc- TRALI

(ang. Transfusion Related Acute Lung Injury)

częstość 1: 5000,

u 8% chorych w stanie krytycznym Patogeneza- nie do końca poznana!

Najczęściej - mechanizm immunologiczny(70%)- bierne przetoczenie przeciwciał:

- anty-HLA klasy I i II - anty- HNA (- 1a, - 1b, - 2a, - 3a

)

reakcja przeciwciał dawcy z antygenami

leukocytów biorcy

(rzadziej reakcja antygenów dawcy z przeciwciałami biorcy)

mechanizm nieimmunologiczny (30%)

Dochodzi do aktywacji neutrofili, ich sekwestracji

i agregacji w mikrokrążeniu płucnym, zaburzenia bariery śródbłonkowo- pęcherzykowej płuc, uszkodzenie

śródbłonka naczyń.

(36)

Objawy kliniczne:

w trakcie transfuzji lub po

TRALI spełnia kryteria diagnostyczne ostrego uszkodzenia płuc -ALI (ALI- Acute Lung Injury):

- nagle pojawiająca się duszność

- niekardiogenny obrzęk płuc (brak objawów

przeciążenia lewego przedsionka serca, lewej komory) - hipoksemia (PaO2/FiO2<300 mmHg, saturacja O2≤p90%)

Inne objawy:

- umiarkowana gorączka, dreszcze, tachykardia - spadek ciśnienia tętniczego krwi

(w 15% przypadków wzrost RR)

W początkowym okresie brak patologicznych szmerów oddechowych!

(37)

TRALI może wystąpić po przetoczeniu każdego składnika krwi, najczęściej po FFP i składników bogatych w osocze.

Postać wczesna: występuje w czasie transfuzji lub do 6 godz. po przetoczeniu, ustępuje na ogół po 48-96 godz. (anty- HLA, anty- HNA)

Postać późna: po 6 - 72 godz. od przetoczenia - u chorych po urazach, oparzonych, z sepsą

(przetoczenie wraz z krwią bioaktywnych lipidów,

cytokin prozapalnych)

(38)

Należy wykluczyć inne przyczyny ostrego uszkodzenia płuc.

Bezpośrednie czynniki ryzyka wystąpienia ALI:

zachłyśnięcie, zapalenie płuc, uszkodzenie

mechaniczne, inhalacja czynnikami toksycznymi, podtopienie

Pośrednie czynniki ryzyka wystąpienia ALI:

ciężka sepsa, stan po ciężkim wypadku, po oparzeniu, ostre zapalenie trzustki

Jeżeli występują czynniki ryzyka ALI- można rozpoznać

„prawdopodobne” TRALI.

(39)

Konieczne wykonanie rtg płuc (w przypadku TRALI widoczne są objawy obrzęku płuc bez cech

niewydolności serca)/CT płuc

Wskaźnik oksygenacji: saturacja (SatO2)wysycenie

hemoglobiny tlenem; ciśnienie parcjalne tlenu (PaO2) prężność tlenu

Konieczne badanie BNP/NT-proBNP

Konieczne badanie CRP w surowicy

Gazometria

Dodatkowo: troponiny, Ekg, Echo serca, bilans płynów- do weryfikacji czy nie TACO

Rozpoznanie jest kliniczne, niezależnie od badań laboratoryjnych

Ustępowanie TRALI po 48-96 godzinach, zmiany radiologiczne do 7 dni

(40)

Diagnostyka różnicowa:

- ostry zespół niewydolności oddechowej (ARDS/ALI) - poprzetoczeniowe przeciążenie (TACO)

- sepsa poprzetoczeniowa

- poprzetoczeniowa reakcja anafilaktyczna

(41)

Norma: BNP-100 pg/ml

NT-proBNP: w wieku < 55 lat 64 pg/ml dla mężczyzn, 155 pg/ml dla kobiet

w wieku 55-65 lat 194 pg/ml dla mężczyzn, 222 pg/ml dla kobiet

BNP >1200 pg/ml - obrzęk płuc krążeniowy

BNP < 200 pg/ml - obrzęk płuc NIE krążeniowy (w ok. 90 % przypadków)

Najbardziej przydatne jest porównanie poziomu BNP/NT proBNP po przetoczeniu z poziomem sprzed transfuzji:

stosunek 1,5 i wyższy przemawia za TACO u ok. 80%

osób (≥ 1,5 TACO; <1,5 TRALI)

(42)

Postępowanie: leczenie objawowe

-

tlenoterapia

-

ciężkie przypadki- postępowanie wg.

schematów dla ARDS (intubacja i mechaniczna wentylacja)

-

glikokortykosteroidy?

-

Brak wskazań do stosowania leków moczopędnych - stosować ostrożnie (obrzęk płuc spowodowany jest tu

uszkodzeniem mikrokrążenia, a nie

następstwem przeciążenia krążenia!)

(43)

Kryteria rozpoznawania TRALI

(przyjęte na konferencji North American-European Consensus Conference , Toronto, 2004)

1.Objawy ostrego uszkodzenia płuc (ALI, ang. Acute Lung Injury):

a) ciężki, gwałtowny przebieg

b) hipoksemia : PaO2 /FiO2 < 300 mmHg (norma: 470 mmHg) lub saturacja SpO2< 90% (N: 95-99%)

c) obustronne nacieki płuc widoczne w badaniu Rtg/CT klatki piersiowej

d) wykluczenie przyczyn kardiologicznych

2. Brak objawów obrzęku płuc przed transfuzją.

3. Pierwsze objawy do 6 godz. po transfuzji.

4. Nowo rozpoznana niewydolność oddechowa bez

stwierdzenia wpływu innych czynników ryzyka ALI, np. uraz płuca, sepsa, zapalenie płuc, wstrząs.

(44)

Kryteria rozpoznawania prawdopodobnego TRALI

(przyjęte na konferencji North American-European Consensus Conference, Toronto, 2004)

1.Objawy ostrego uszkodzenia płuc (ALI, AcuteLungInjury):a) ciężki, gwałtowny przebiegb) hipoksemia : PaO2 /FiO2 < 300 mmHg (norma: 470 mmHg) lub saturacja SpO2< 90% ( N:95- 99% )c) obustronne nacieki płuc widoczne w badaniu Rtg klatki piersiowejd) wykluczenie przyczyn kardiologicznych 2. Brak objawów obrzęku płuc przed transfuzją.

3. Pierwsze objawy do 6 h po transfuzji.

4.Nowo rozpoznana niewydolność oddechowa ze

stwierdzeniem wpływu innych czynników ryzyka ALI, np.

uraz płuca, sepsa, zapalenie płuc, wstrząs.

(45)

TRALI jest drugą, po niezgodnym

przetoczeniu obcogrupowym w zakresie antygenów ABO przyczyną śmierci po transfuzji.

Śmiertelność 5-10%

(46)

Eliminacja dawcy, jeżeli przetoczenie jego krwi spowodowało wystąpienie u biorcy TRALI (a u dawcy obecne są przeciwciała przeciwko

antygenom leukocytów)

Stosuje się procedurę „śledzenia wstecz”

(ang. „look back”) - jeżeli przetoczenie krwi dawcy spowodowało u biorcy TRALI, to

sprawdza się, czy u innych chorych, którym

przetoczono krew tego dawcy wystąpiły

objawy niewydolności oddechowej.

(47)

Chory, u którego wystąpiło TRALI, otrzymuje przy kolejnych przetoczeniach składniki krwi

ubogoleukocytarne.

Składniki ubogoleukocytarne stosowane są też u chorych, u których wykryto przeciwciała

antyleukocytarne.

Przetaczanie osocza, KKP wyłącznie od mężczyzn bez transfuzji w wywiadzie, oraz bez wywiadu ciąży u kobiet lub badanie

przeciwciał

antyleukocytarnych

Inne sposoby zapobiegawcze:

- powszechne filtrowanie składników krwi

(48)
(49)

Przeciążenie krążenia

(TACO ang. Transfusion Associated Circulatory Overload)

Częstość występowania (1-8% a może więcej)

Czynniki ryzyka:

- niewydolność układu krążenia i/lub niewydolność nerek - znaczna niedokrwistość (Hb< 5g/dl)

- wiek > 60 lat oraz noworodki i niemowlęta - masywne przetoczenia

- zbyt szybkie tempo przetoczenia

(50)

Objawy

najczęściej w trakcie transfuzji lub do 6 godzin od zakończenia przetoczenia

co najmniej 4 objawy z niżej podanych:

- ostra niewydolność oddechowa - tachykardia

- wzrost RR

- obraz ostrego lub pogłębiającego się obrzęku płuc w badaniu radiologicznym klatki piersiowej w projekcji przednio-tylnej

- dodatni bilans płynów

(51)

Różnicowanie:

- niewydolność krążenia niezwiązaną z przetoczeniem,

TRALI (cechami różnicującymi z TRALI jest wzrost ciśnienia

tętniczego krwi, przepełnienie żył szyjnych oraz prawidłowe lub niskie ciśnienie płucne)

- anafilaksja (w anafilaksji brak obrzęku płuc w badaniu

przedmiotowym i radiologicznym oraz występowanie rumienia skóry lub osutki)

Postępowanie:

- typowe dla leczenia niewydolności krążenia

(pozycja siedząca, tlenoterapia, leki diuretyczne) - w razie konieczności krwioupust (250 ml)

(52)

Zapobieganie:

- przetaczać krew powoli

tempo przetaczania powinno - ok. 1 ml/kg mc./godz. u chorych, u których istnieje ryzyko przeciążenia krążenia

- małe porcje- np.1j. KKCz co 12 godz.

- prowadzić bilans płynów!

(można podać dodatkowo diuretyki)

- ograniczyć przetaczanie płynów - obserwacja przetoczenia

(53)

Powikłania bakteryjne - sepsa poprzetoczeniowa

(TAS- Transfusion Associated Sepsis)

Częstość występowania:

1: 100.000 – 1:1.000.000 dla KKCz 1: 900 – 1:100.000 dla KKP Możliwe przyczyny:

w czasie pobierania krwi od dawcy

bardzo rzadko w przypadku bezobjawowej bakteriemii

błędów w procedurach preparatyki

w zakażonym KKCz mogą występować: Yersinia enterocolitica, Pseudomonas spp., Serratia spp., Enterobacter spp. i

Campylobacter spp.

w zakażonym KKP mogą być wykrywane ziarniaki Gram- dodatnie, Staphylococcus i Streptococcus

(54)

► dawcy krwi

- ukryta bakteriemia Yersinia enterocolitica Campylobacter jejuni Salmonella heidelberg

- flora układu oddechowego Streptococcus mitis Strepococcus bovis Staphylococcus aureus

► procedury pobierania krwi Staphylococcus aureus

Staphylococcus epidermidis Clostridium perfringens

Serratia marcescens

Pseudomonas aeruginosa

► procedury preparatyki Serratia marcescens

Pseudomonas aeruginosa Burkolderia cepacia

(55)

Czynniki zakaźne wykrywane w KKCz

Czynniki zakaźne CZESTOSĆ WYKRYWANIA W KKCz przy reakcjach

Yersinia enterocolitica 51%

Pseudomonas fluorescens 26,5%

Pseudomonas putida 4,1%

Treponema pallidum 4,1%

Inne drobnoustroje 14,1%

(56)

Objawy: gwałtownie narastająca gorączka, dreszcze, spadek RR, niewyjaśniony częstoskurcz, duszność,

nudności, wymioty, biegunka, często wstrząs septyczny - w trakcie transfuzji lub po

- złe rokowanie, wysoka śmiertelność!-szczególnie po KKCz!

Rozpoznanie: posiewy bakteriologiczne z innej żyły niż przetoczenie

Różnicowanie: reakcje hemolityczne, TRALI,

niehemolityczne reakcje gorączkowe, sepsa niezwiązana z przetoczeniem składników krwi

Leczenie: antybiotyki o szerokim spektrum antybiotykoterapia celowana

Zapobieganie

- makroskopowa ocena składnika krwi przed transfuzją /skrzepy, zmętnienie/

- ocena szczelności pojemnika

- prawidłowa procedura podłączenia składnika krwi - inaktywacja

(57)

Hipokalcemia

Przyczyna

: szybkie przetoczenie składnika krwi

zawierającego cytrynian, który wiąże jony wapnia i magnezu; szczególnie u chorych z niewydolnością wątroby i zastoinową niewydolnością serca.

Objawy :

mrowienie, drżenia mięśniowe, drętwienie

kończyn i wokół ust, aż do wystąpienia pełnoobjawowej tężyczki; zaburzenia rytmu serca. W obrazie EKG

hipokalcemia powoduje wydłużenie odcinka QT

Postępowanie :

podanie preparatów wapnia, zwolnienie szybkości przetaczania

(58)

Hiperkaliemia

w trakcie przechowywania składników krwi dochodzi do przenikania potasu z krwinek do osocza

wzrost stężenia potasu do wartości >5 mmol/l,

albo wzrost stężenia potasu o ≥1,5 mmol/l w ciągu godziny od przetoczenia

istotne u dzieci i osób z niewydolnością nerek

główny objaw: zaburzenia rytmu serca

leczenie: 10% glukoza i insulina

różnicowanie: kwasica metaboliczna, niewydolność nerek, rabdomioliza

zapobieganie:

- przetaczanie składników krwi do 5 dni od pobrania

- wydłużenie czasu trwania transfuzji

(59)

Hipotermia

1j. KKCz (temp. 4ºC) może obniżyć temperaturę ciała o 0,25ºC

Przyczyna: transfuzja krwi przechowywanej w temperaturze 2-6ºC

Czynniki ryzyka: masywne transfuzje, chorzy w stanie

krytycznym, operacje w hipotermii, transfuzja wymienna u noworodków

Skutki: zaburzenia układu krzepnięcia, płytek krwi, zaburzenia rytmu serca, kwasica metaboliczna

Spadek temp. ciała do 32°C lub niżej po masywnych przetoczeniach powoduje znaczne ryzyko zaburzeń układu krążenia i zgonu

Zapobieganie:

-powolne przetaczanie

-stosowanie urządzeń ogrzewających krew

(60)

Zaleca się ogrzewanie krwi w przypadku

: 1) dorosłych – jeżeli szybkość przetoczenia

przekracza 50 ml/min;

2) dzieci – jeżeli szybkość przetoczenia przekracza 15 ml/min;

3) noworodków – w przypadku przetoczenia wymiennego

4) biorców z klinicznie znaczącymi przeciwciałami typu zimnego

Ogrzewanie krwi można przeprowadzać wyłącznie w specjalistycznym urządzeniu zaopatrzonym

w termometr i system alarmowy

- do temperatury nie wyższej niż 37ºC

(61)

Ból w czasie przetaczania

ostra bólowa reakcja poprzetoczeniowa (Acute Pain Transfusion Reactions, APTRs)

Przyczyna: reakcja może być związana z aktualnie

stosowanymi lekami, np. lekami antyhistaminowymi, beta- blokerami. Mechanizm powstawania ostrego bólu w czasie przetaczania nie jest znany. Prawdopodobnie zależy od

stosowania filtrów – używanych do usuwania leukocytów ze składników krwi – mogących modyfikować te składniki lub uwalniających substancje będące przyczyną bólu.

Objawy

ból klatki piersiowej, brzucha lub pleców pojawiający się w czasie przetaczania – zwykle 30 minut po jego rozpoczęciu i trwający przez ok. 30 minut po zakończeniu

duszność,

wzrost ciśnienia tętniczego krwi,

dreszcze, rumień oraz ból głowy

Reakcja ta była obserwowana u chorych z białaczką, nowotworami, przewlekłą

niedokrwistością po zabiegach chirurgicznych i u pacjentów z marskością wątroby.

(62)

Ból w czasie przetaczania

Diagnostyka różnicowa:

- ostra reakcja hemolityczna (ból)

- TRALI lub TACO (duszność)

- reakcja alergiczna (rumień skóry)

Leczenie

nie ma specyficznego działania

(63)

Hemoliza nieimmunologiczna

1) niszczenie erytrocytów na skutek działania czynników fizycznych lub chemicznych :

-podgrzewanie, zamrożenie KKCz -dodanie leków

-niewłaściwe przechowywanie KKCz

-zaburzenia spowodowane wszczepioną zastawką serca

-nieodpowiedni sprzęt do transfuzji (igła o zbyt małej średnicy)

2) wcześniejszy defekt krwinek czerwonych, np. błony erytrocytów

Objawy: hemoglobinemia i hemoglobinuria,

hiperkaliemia. U chorych z niewydolnością nerek można obserwować hiperkaliemię.

(64)

Diagnostyka: dokładne zbadanie wszystkich okoliczności przetoczenia, BTA, oznaczenie stężenia bilirubiny wolnej i związanej

Powikłania: niewydolność nerek, zaburzenia rytmu serca związane z hiperkaliemią

Różnicowanie: poprzetoczeniowa reakcja hemolityczna, poprzetoczeniowa sepsa,

nocna napadowa hemoglobinuria, krwiomocz.

Leczenie: leczenie objawowe

Zapobieganie: przestrzeganie procedur

pobierania, preparatyki, przechowywania,

transportu i przetaczania składników krwi.

(65)

Poprzetoczeniowa reakcja hypotensyjna

(ang. hypotensive transfusion reaction)

spadek ciśnienia skurczowego i/lub rozkurczowego o co najmniej 30 mm Hg podczas transfuzji lub w ciągu

godziny od jej zakończenia, przy wartościach ciśnienia skurczowego poniżej 80 mm Hg.

Może niekiedy wystąpić zaczerwienienie twarzy i zaburzenia żołądkowo- jelitowe.

Bez objawów charakterystycznych dla innych powikłań poprzetoczeniowych

Ustępuje szybko po zatrzymaniu przetoczenia.

(66)

Mechanizm: wazodylatacyjne białko- bradykinina, uwalnia się, gdy przepływająca krew kontaktuje się z ujemnie naładowanymi sztucznymi powierzchniami (aktywacja układu kalikreina- kininy).

Grupy ryzyka wystąpienia hipotensji:

- pacjenci leczeni IACE - chorzy poddawani zabiegom aferezy /plazmaferezy/

- zabiegi kardiochirurgiczne w krążeniu pozaustrojowym - po przetaczaniu składników filtrowanych

U chorych, u których planowane są: zabiegi aferezy, zabiegi kardiochirurgiczne w krążeniu pozaustrojowym,

stosowanie filtrów przyłóżkowych -należy odstawić inhibitory ACE

na 24-48 godz. przed zabiegiem (długodziałające IACE odstawić na kilka dni przed

zabiegiem).

(67)

Różnicowanie

- reakcje hemolityczne,

- sepsa poprzetoczeniowa, - TRALI,

- reakcja alergiczna,

- zawał mięśnia sercowego, - krwawienia utajone,

- reakcje wazowagalne

Rozpoznanie ustala się na podstawie obrazu klinicznego, stopnia obniżenia ciśnienia tętniczego, czasu jego trwania oraz braku innych przyczyn prowadzących do hipotensji.

Leczenie

przerwać przetaczanie,

pozostawić dostęp do żyły – ew. płynoterapia

zmienić pozycję - ułożyć pacjenta płasko z uniesieniem nóg do góry lub w pozycji Trendelenburga

(68)

bardzo rzadka reakcja

obecność powietrza w zestawie przetoczeniowym, np.

przy masywnym przetaczaniu w związku z błędami w technice przetaczania.

Objawy: wystąpienie zatoru powietrznego sugeruje

wzrost ciśnienia w tętnicy płucnej, tachykardia, czasami bradykardia, zaburzenia rytmu serca

Postępowanie: szybkie zdiagnozowanie zatoru

powietrznego, tlenoterapia, płynoterapia, ułożenie chorego na lewym boku, ewentualnie w pozycji

Trendelenburga.

Zapobieganie: prawidłowy zestaw do przetaczania, przestrzeganie procedur

(69)
(70)

IMMUNOLOGICZNE NIEIMMUNOLOGICZNE

1. opóźniona reakcja hemolityczna

2. aloimmunizacja

3. poprzetoczeniowa skaza małopłytkowa

4.Poprzetoczeniowa choroba przeszczep przeciw

gospodarzowi (TA-GvHD)

5. Immunomodulacja (TRIM) 6. Chimeryzm

poprzetoczeniowy

1. przeciążenie żelazem

2. Przeniesienie biologicznych czynników

chorobotwórczych

(71)
(72)

Opóźniona hemolityczna reakcja poprzetoczeniowa

(DHTR- ang. Delayed Hemolytic Transfusion Reaction)

1: 2 500 przetoczonych jednostek KKCz 1: 500-800 biorców

Wtórna odpowiedź immunologiczna:

- najczęściej w ciągu 5-14 dni po przetoczeniu, ale i później, nawet po 2 miesiącach

- może wystąpić u chorych zimmunizowanych poprzednimi przetoczeniami krwi lub ciążami

(z czasem zanikają przeciwciała, które w przeszłości zostały wytworzone.

Obecna transfuzja krwi zawierającej niezgodny antygen, pobudza do produkcji przeciwciał, które niszczą krwinki)

- p/ciała odpornościowe klasy IgG:

anty Rh, Kell, Duffy, Kidd, MNS; rzadko autoprzeciwciała

(73)

łagodna hemoliza pozanaczyniowa: niszczenie krwinek w układzie siateczkowo - śródbłonkowym wątroby

i śledziony przy udziale makrofagów fagocytujących

Objawy:

- przejściowa gorączka

- nieznacznie nasilona żółtaczka - niedokrwistość

- ból

- duszność

- rzadko zaburzenie pracy nerek - bardzo rzadko ciężki przebieg

(74)

należy podejrzewać u pacjentów z niewyjaśnionym spadkiem Ht (lub brakiem wzrostu) po transfuzji

-(↑) LDH

-(↑) bilirubina

-(↓) haptoglobina

-(↑) liczba leukocytów

- sferocytoza - pierwszy sygnał o niszczeniu krwinek czerwonych

przeciwciała, które często nie są wykrywane w testach przedprzetoczeniowych, są wykrywane po przetoczeniu

(75)

RÓŻNICOWANIE

- niedokrwistość autoimmunohemolityczna

- utajone zakażenia

- choroba zimnych aglutynin

- Nocna napadowa hemoglobinuria

- TTP

- krwawienie

- mechaniczne niszczenie krwinek

(76)

Identyfikacja przeciwciał i przetaczanie krwi po odpowiednim dobraniu (dobieranie krwi zgodnej

z biorcą w klinicznie ważnych antygenach)

Uświadomienie choremu konieczności przedstawienia wyniku badania wykrytych alloprzeciwciał przy każdym przyjęciu do szpitala.

Duże dawki immunoglobulin dożylnych w celu

zapobiegania reakcjom hemolitycznym u chorych zimmunizowanych dla których nie udało się dobrać zgodnych KKCz.

(77)

= alloimmunizacja

Wykrycie nieobecnych uprzednio klinicznie istotnych przeciwciał skierowanych do krwinek czerwonych

z jednoczesnym brakiem objawów klinicznych i zmian w badaniach laboratoryjnych świadczących o

hemolizie.

(78)

Poprzetoczeniowa skaza małopłytkowa

(PTP, ang. Post Transfusion Purpura)

Częstość występowania:

1: 50 000 transfuzji krwi

Mechanizm:

-

wtórna odpowiedź immunologiczna-

obecność przeciwciał przeciwpłytkowych,

głównie anty HPA-1a, u osób nie posiadających tego antygenu (2% populacji); rzadziej HPA-3a, HPA-3b,

HPA-5b, HPA-5a, jeszcze rzadziej przeciwciała anty-HLA lub przeciwciała reagujące z krwinkami czerwonymi

niszczenie płytek przetoczonych i własnych chorego (prawdopodobnie na skutek udziału kompleksów

immunologicznych, które wiążą autologiczne płytki krwi, przejściowej produkcji autoprzeciwciał oraz adsorpcji

rozpuszczalnych antygenów płytkowych z osocza dawcy)

(79)

Początek: 5-10 dni po transfuzji

Objawy: nagły początek- skaza skórna i śluzówkowa, krwawienia, znacznie nasilona małopłytkowość (<10x10(9)/l)

Prawidłowa na ogół liczba płytek przed transfuzją!

(reakcja zwykle występuje po przetoczeniu KKCz)

Samoistna remisja po ok. 1-7 tygodniach.

Małopłytkowość może utrzymać się od kilku dni do kilku miesięcy

(80)

Leczenie:

- IVIG: 0,4-0,5 g/kg mc /dobę przez 1-10 dni lub 2 g/kg mc w ciągu 2 dni

- glikokortykosteroidy w dużych dawkach - plazmafereza

- transfuzja wymienna

Nie zaleca się przetaczania KKP! - jedynie w przypadku zagrożenia życia podaje się KKP dobrane w HPA.

W następnych przetoczeniach składniki ubogoleukocytrane.

W przypadku konieczności podania KKCz powinien być on pozbawiony płytek krwi, leukocytów i osocza.

W kolejnych transfuzjach wskazane jest przetaczanie

składników krwi od dawcy zgodnego w antygenach HPA z chorym.

(81)

Różnicowanie PTP :

- małopłytkowość w przebiegu DIC - małopłytkowość polekowa

- HIT ( Heparin-induced trombocytopenia )

- TTP ( Thrombotic thrombocytopenic purpura ) - ITP ( Idiopathic thrombocytopenic purpura )

(82)

wytworzenie przeciwciał przeciwko obcym antygenom, które są w przetoczonych

składnikach krwi:

p/c przeciwko antygenom HLA -> TRALI, oporność na przetaczanie KKP

p/c przeciw antygenom erytrocytów ->

reakcja hemolityczna

p-ciała przeciwko antygenom HNA ->

skrócenie czasu przeżycia i skuteczności KG, TRALI

p/c przeciwko antygenom HPA - PTP,

oporność na KKP

(83)

Zmniejszenie odporności komórkowej przy wzroście odpowiedzi humoralnej

Przesunięcie limfocytów z Th1 na Th2,

zmniejszenie aktywności naturalnych komórek cytotoksycznych, zmiana stosunku CD4/CD8, obniżenie blastogenezy limfocytów

wzrost częstości zakażeń bakteryjnych, reaktywacja zakażeń wirusowych

wzrost częstości nawrotów chorób

nowotworowych

(84)

Wpływ na immunomodulację ma

mikrochimeryzm poprzetoczeniowy –

przeżycie komórek dawcy w organizmie biorcy nawet kilka lat

Zapobieganie:

Zmniejszenie osocza w składnikach krwi

Leukoredukcja

(85)

Potransfuzyjna choroba przeszczep przeciwko gospodarzowi - TA-GvHD

(ang. Transfusion Associated Graft Versus Host Disease) Jest to reakcja immunologiczna wszczepionych

i proliferujących limfocytów T dawcy z komórkami biorcy.

Rozwój choroby zależy od rozpoznania niezgodności immunologicznej przez komórki T dawcy.

w przypadkach obniżonej odporności

u osób bez zaburzeń odporności - gdy dawca jest

homozygotą w stosunku do antygenów HLA, dla których biorca jest heterozygotą (układ immunologiczny biorcy

nie rozpoznaje przetoczonych limfocytów T jako obce i nie niszczy ich):

- transfuzje krwi od bliskich krewnych

- transfuzje w populacjach charakteryzujących się małą różnorodnością antygenów HLA, np. w Japonii

(86)

Początek: zwykle ok. 10 dni po przetoczeniu

Objawy: wynikają z zaburzeń produkcji cytokin, w tym nadprodukcji interleukiny IL-2, IL-1, gamma interferonu i czynnika martwicy guza (TNF).

-wysypka skórna (osutka plamisto-grudkowa), rumień, pęcherze

-biegunka, nudności, wymioty, uszkodzenie wątroby -pancytopenia, gorączka, infekcje

Śmiertelność: 90% w ciągu 3-4 tygodni od chwili pojawienia się objawów

Rozpoznanie: biopsja skóry i badanie hist.-pat.

(agresywny naciek limfocytów)

Leczenie- mało skuteczne (wysokie dawki GKS, leki

immunosupresyjne, przeciwciała monoklonalne, wysokie dawki immunoglobulin); ważna profilaktyka!

(87)

Zapobieganie:

Napromieniowanie komórkowych składników krwi przed przetoczeniem: promienie gamma- 25-50 Gy

KP, KKCz, KKP, KG

lub fotochemiczna inaktywacja patogenów w UKKP

Wskazania do napromieniowania składników krwi:

- wrodzona lub nabyta niewydolność układu odpornościowego - transfuzje dopłodowe, transfuzje wymienne u noworodków,

wszystkie transfuzje u wcześniaków

- biorcy przeszczepów allogenicznych szpiku kostnego - choroba Hodgkina

- leczenie analogami puryn

- transfuzje od dawców rodzinnych (krewni I i II stopnia) - składniki krwi dobierane w układzie HLA

(88)

Objawy Klasyczna GvHD TA-GvHD

Czas wystąpienia objawów 1 – 3 m-ce kilka dni Gorączka tak tak

Rumień tak tak Biegunka tak tak Zapalenie wątroby tak tak

(zaporowa) (komórkowa) Aplazja szpiku nie tak

Pancytopenia nie tak

Skuteczność leczenia tak (90%) nie (10%) Śmiertelność 10-20% ok. 90%

(89)

NIEIMMUNOLOGICZNE

1. przeciążenie żelazem

(potransfuzyjna hemochromatoza) 2. przeniesienie biologicznych

czynników chorobotwórczych

(90)

Hemochromatoza

u przewlekłych biorców krwi (np. wrodzona anemia hemolityczna, aplazja szpiku, hemoglobinopatie)

zazwyczaj po przetoczeniu kilkudziesięciu j. KKCz

1 j. KKCz zawiera ok. 250 mg żelaza

Kliniczne cechy przeciążenia żelazem ujawniają się, gdy całkowite obciążenie organizmu żelazem

osiąga 400-1000 mg/kg

(91)

Objawy- marskość wątroby, kardiomiopatia, cukrzyca, niedoczynność tarczycy, artropatie

Zaleca się stosowanie leczenia po przetoczeniu około 10-20 j. KKCz, gdy ferrytyna osiągnie stężenie 1000 ng/ml.

(kryterium rozpoznania hemosyderozy poprzetoczeniowej)

leczenie: związki chelatujące żelazo -deferoksamina -500 mg. s.c./i.v.

-deferazyroks -20- 30 mg/kg/dobę- p.o.

-deferipron 75mg/kg/d

(92)

Bakteria 1:500 000

HBV 1:100 000 – 200 000

HCV 1: 1 000 000 – 2 000 000

HIV 1/2 1: 2 000 000-3 000 000

HTLV-1, HTLV-2 1: 641 000

Inne czynniki zakaźne: CMV, EBV, HTLV1 ⁄2,

WNW i B19V, HEV, wirus Dengue

(93)

Poważne niepożądane reakcje poprzetoczeniowe:

- wczesne -ostra poprzetoczeniowa reakcja hemolityczna -ostre poprzetoczeniowe uszkodzenie płuc- TRALI -wstrząs anafilaktyczny

-sepsa w następstwie zakażenia bakteryjnego -przeciążenie krążenia ( TACO)

-hemoliza nieimmunologiczna

-niehemolityczna reakcja gorączkowa, której towarzyszą dreszcze, a wzrost temp. ≥ 2°C

- późne -opóźniona poprzetoczeniowa reakcja hemolityczna -poprzetoczeniowa skaza małopłytkowa

-potransfuzyjna choroba przeszczep przeciwko biorcy (TA-GvHD)

-przeniesienie biologicznych czynników chorobotwórczych (poprzetoczeniowe zakażenie wirusowe, pasożytnicze) -poprzetoczeniowa alloimmunizacji antygenami krwinek

czerwonych, białych i płytkowych

(94)

W przypadku podejrzenia wystąpienia u pacjenta wczesnej niepożądanej reakcji należy:

1. niezwłocznie przerwać przetoczenie i powiadomić lekarza 2. odłączyć pojemnik ze składnikiem krwi wraz z zestawem do przetoczenia, utrzymując jednocześnie wkłucie do żyły, i powoli przetaczać choremu- przez nowy sterylny zestaw 0,9 % NaCl, do czasu wdrożenia odpowiedniego leczenia

3. zabezpieczyć odłączony składnik krwi do ewentualnych dalszych badań

4. zmierzyć pacjentowi ciepłotę ciała, tętno i ciśnienie tętnicze Krwi

5. dalsze postępowanie uzależnić od nasilenia i rodzaju objawów

(95)

W przypadku wystąpienia wczesnej poważnej niepożądanej reakcji należy także niezwłocznie:

1) sprawdzić jeszcze raz tożsamość chorego, jego grupę krwi i wyniki prób zgodności oraz dane na wszystkich

pojemnikach przetaczanych składników krwi

2) powiadomić pracownię immunologii transfuzjologicznej, która wykonywała badania przed przetoczeniem

(96)

3) pobrać próbki krwi od pacjenta - z innego miejsca wkłucia

- do badań immunohematologicznych: 5 ml na skrzep i 3 ml na antykoagulant

- do badań bakteriologicznych (na posiew)

4) w przypadku wystąpienia duszności przeprowadzić badania w celu diagnostyki TRALI, czyli:

- badanie radiologiczne klatki piersiowej,

- badanie CRP (białko C-reaktywne) w surowicy - badanie BNP lub NT-proBNP

- równowaga kwasowo-zasadowa w surowicy

- pobrać dodatkowo próbki na badanie anty-HLA, anty-HNA (zgodnie z zaleceniem RCKiK)

(97)

5) przesłać do działu immunologii transfuzjologicznej właściwego RCKiK

- próbki krwi pacjenta pobrane po przetoczeniu

- wszystkie próbki krwi pacjenta oraz krwi dobieranej znajdujące się w pracowni immunologii

transfuzjologicznej szpitala

- wszystkie pojemniki z resztkami przetaczanych składników krwi

(właściwe centrum dla danego podmiotu leczniczego powiadamia inne centrum, w przypadku otrzymania od niego składników krwi, o wystąpieniu poważnej

niepożądanej reakcji)

(98)

6) przesłać do RCKiK-wypełniony przez lekarza

odpowiedzialnego za przetoczenie protokół zgłoszenia powikłania poprzetoczeniowego;

aktualny wzór formularza

www.rckik.wroclaw.pl – zakładka: szpitale/dokumenty do pobrania

7) w przypadku, gdy objawy poważnych niepożądanych reakcji poprzetoczeniowych wystąpią po zakończonym przetoczeniu, należy powiadomić lekarza

odpowiedzialnego za przetoczenie i wprowadzić odpowiednie postępowanie ( j. w.)

(99)

8) w dokumentacji chorego i w książce transfuzyjnej wpisać wystąpienie niepożądanej reakcji

Historia choroby powinna zawierać dokumentację

dotyczącą analizy reakcji potransfuzyjnej przekazaną przez pracownię immunologii transfuzjologicznej/

pracownię konsultacyjną RCKiK.

(100)

Zgodnie z Dyrektywą 2005/61/WE Państwa Członkowskie mają obowiązek zgłaszania do Komisji Europejskiej

następujących niepożądanych reakcji poprzetoczeniowych:

1) Niedokrwistość immunohemolityczna spowodowana niezgodnością w układzie ABO

2) Niedokrwistość immunohemolityczna spowodowana innymi alloprzeciwciałami

3) Hemoliza nieimmunologiczna

4) Poprzetoczeniowe zakażenie bakteryjne 5) Anafilaksja/nadwrażliwość

6) TRALI

7) Poprzetoczeniowe zakażenie wirusowe(HBV,HCV,HIV,inne) 8) Poprzetoczeniowe zakażenie pasożytnicze (malaria, inne) 9) Poprzetoczeniowa skaza małopłytkowa

10) TA-GvHD

(101)

W przypadkach wystąpienia poważnych niepożądanych zdarzeń i poważnych

niepożądanych reakcji, kierownik

właściwego centrum lub upoważniony przez niego lekarz przeprowadza w

podmiocie leczniczym kontrolę

postępowania przed przetoczeniem i podczas jego przeprowadzania oraz udziela wskazówek dotyczących

postępowania po ich wystąpieniu.

Cytaty

Powiązane dokumenty

W tym samym oddziale i w tym samym cza- sie pacjentce Z.Z., grupa krwi A RhD dodatni, omyłkowo przetoczono około 200 ml KKCz grupy O RhD dodatni przeznaczonego dla pacjenta

System Szybkiego Ostrzegania w Zakresie Krwi i Jej Składników (RAB, Rapid Alert System on Blood and Blood Components) jest platformą, która służy do szybkiej wymiany

Relatywnie znacznie mniejsza liczba po- wikłań związana była z  uszkodzeniami naczyń krwionośnych, przy czym ich częstość była większa w przypadku donacji

Wirus Zachodniego Nilu (WNV, West Nile Virus) został po raz pierwszy wyizolowany z krwi chorej kobiety w prowincji Zachodni Nil w Ugandzie w roku 1937 [1].. Niektórzy

I tak, o ile w USA w analogicznym okresie największą liczbę zgłoszonych przypadków śmiertelnych spo- wodowały TRALI i TACO, a następnie zakażenie bakteryjne,

Jeden z uczniów odczytuje to, co znalazło się na plakacie z walizeczką, a więc to, co jest do zabrania (zapamiętania). Inny uczeń odczytuje to, co znalazło się na plakacie z

Każdej reakcji chemicznej towarzyszy określony efekt energetyczny, z tego też powodu reakcje chemiczne możemy podzielić na:4. • Egzotermiczne, wydzielające energię

Zboża zawierające gluten i produkty pochodne.. Seler i