2022 r.
Rodzaje reakcji poprzetoczeniowych
Poważne zdarzenia i reakcje, w tym niehemolityczne reakcje
poprzetoczeniowe, hemolityczne
reakcje poprzetoczeniowe
1. Czuwanie nad bezpieczeństwem krwi jest integralną częścią krajowego nadzoru nad systemem ochrony zdrowia i stanowi zestaw ustalonych procedur nadzoru dotyczących:
a) niepożądanych zdarzeń, ze szczególnym uwzględnieniem poważnych niepożądanych zdarzeń,
b) niepożądanych reakcji, ze szczególnym
uwzględnieniem poważnych niepożądanych reakcji u dawców lub biorców,
c) kontroli epidemiologicznej dawców.
CZUWANIE NAD
BEZPIECZEŃSTWEM KRWI
ang. haemovigilance
- niepożądane zdarzenia związane z transfuzją
- niepożądane reakcje u biorców
CZUWANIE NAD
BEZPIECZEŃSTWEM KRWI
NIEPOŻĄDANA REAKCJA
niezamierzona i niekorzystna reakcja u biorcy krwi i jej składników związana czasowo z przetoczeniem
Poważna niepożądana reakcja prowadzi do śmierci, zagrożenia życia, utraty sprawności, pogorszenia stanu zdrowia lub powoduje
hospitalizację lub chorobę albo ich
przedłużenie.
NIEPOŻĄDANE ZDARZENIE
niezamierzone i niekorzystne zdarzenie związane
z pobieraniem próbek, badaniem, przechowywaniem, wydawaniem i transportem krwi i jej składników, mające miejsce przed, w trakcie lub po przetoczeniu krwi lub jej składnika, mogące prowadzić do wystąpienia
niepożądanej reakcji.
Poważne niepożądane zdarzenie - niepożądane
zdarzenie, które mogłoby doprowadzić do wystąpienia poważnej niepożądanej reakcji
Poważne niepożądane zdarzenia i reakcje muszą być rejestrowane
i szybko zgłaszane
Niezwłocznie (do 24 godzin) po wykryciu
poważnego niepożądanego zdarzenia lub reakcji, zgodnie z przepisami mamy poinformować IHIT
więc lekarz odpowiedzialny za przetoczenie powinien poinformować niezwłocznie o tym
Centrum Krwiodawstwa, które wydało krew lub jej
Składniki a centrum przygotowuje zgłoszenie do
IHIT.
NIEPOŻĄDANE ZDARZENIE
➢
błąd w oznaczeniu grupy krwi
➢
błąd na etykiecie składnika krwi
➢
błąd na etykiecie pobranej próbki krwi
➢
błąd zamawianego składnika
➢
wydanie do użytku klinicznego niewłaściwej
krwi/składników krwi, nawet jeśli nie doszło do ich przetoczenia
➢
strata trudnych do zastąpienia jednostek krwi lub jej składników
➢
strata znacznej ilości pobranej krwi, np. w wyniku
złych warunków przechowywania
Przyczyny zdarzeń niepożądanych:
Przyczyny:
Brak odpowiednich szkoleń personelu medycznego Brak przestrzegania obowiązujących standardów i
procedur postępowania
Brak staranności przy udzielaniu świadczeń medycznych
Przeciążenie pracą.
Błąd ludzki!
Każdy objaw niepożądany u chorego, pojawiający się w trakcie transfuzji krwi lub jej składników, powinien budzić podejrzenie niepożądanej reakcji
poprzetoczeniowej, jeżeli nie ma dowodu na inne jego pochodzenie.
Chorego należy pouczyć o konieczności niezwłocznego zgłoszenia każdego niepokojącego objawu
- w czasie transfuzji, w ciągu 24 godzin od zakończenia przetoczenia i później.
gorączka, której mogą towarzyszyć dreszcze
dreszcze bez wzrostu temperatury
zmiany skórne: wysypka, świąd, rumień, obrzęki
ból w miejscu wkłucia, w klatce piersiowej, bóle kończyn, brzucha, bóle w okolicy lędźwiowej
spadek lub wzrost RR (często nagły)
nieprawidłowe tętno
zaburzenie oddychania, duszność, świsty, hipoksemia
nudności, wymioty
zaczerwienienie skóry
żółtaczka
krwawienia i inne objawy skazy krwotocznej
ciemny kolor moczu
Reakcje wczesne (występują do 24 godzin)
Reakcje późne
(występują po 24 godzinach)
Reakcje immunologiczne
Reakcje nieimmunologiczne
hemolityczne/ niehemolityczne
poważne (ciężkie)/lekkie
IMMUNOLOGICZNE NIEIMMUNOLOGICZNE
1. ostra reakcja hemolityczna
2. niehemolityczna reakcja gorączkowa
3. reakcja alergiczna lub anafilaksja
5. ostre
poprzetoczeniowe uszkodzenie płuc
(transfusion related acute lung injury - TRALI)
6. Duszność
poprzetoczeniowa
1. przeciążenie krążenia (TACO- transfusion associated circulatory overload)
2. Zakażenie bakteryjne, sepsa poprzetoczeniowa
3. poprzetoczeniowa reakcja hypotensyjna
4. ból w czasie przetoczenia
5. hemoliza nieimmunologiczna 6. zator powietrzny
7. hipokalcemia 8. hiperkaliemia 9. hipotermia
Ostra poprzetoczeniowa reakcja hemolityczna
(ang. Acute hemolytic transfusion reaction, AHTR)
Częstość występowania - 1: 6000-20 000 j. (1:25 000 j. przetoczonych KKCz)
Jest skutkiem przyspieszonego niszczenia krwinek czerwonych,
wywołanego immunologiczną niezgodnością między dawcą i biorcą składników krwi - w większości przypadków na skutek przetoczenia krwi niezgodnej serologicznie w układzie ABO przeciwciała naturalne anty-A i/lub anty-B wiążą się z antygenami krwinek czerwonych
hemoliza wewnątrznaczyniowa z udziałem dopełniacza
Reakcja szybka (minuty, godziny)
Hemoliza krwinek dawcy:
- przetoczenie KKCz
-naturalne lub odpornościowe alloprzeciwciała (anty: -A, -B, -K, -Jka ,-Fya )
Hemoliza krwinek biorcy:
- niezgodność (ABO) : - płytki krwi - osocze
- krioprecypitat
Ostra poprzetoczeniowa reakcja hemolityczna
Objawy są niespecyficzne i mogą wystąpić już po przetoczeniu bardzo niewielkiej ilości krwi niezgodnej grupowo!
Objawy: -
wzrost temperatury, dreszcze -hipotonia-bóle w okolicy lędźwiowej, ból w miejscu
wkłucia, w klatce piersiowej, bóle brzucha -duszność
-niepokój
-zaczerwienienie skóry
-nudności/wymioty, biegunka
-ciemny kolor moczu, hemoglobinuria, skąpomocz
Ostra poprzetoczeniowa reakcja hemolityczna
Objawy:
wstrząs
ostra niezapalna niewydolność nerek
DIC
niewydolność serca, trzustki, niewydolność wielonarządowa
Uwaga na biorców nieprzytomnych!
Ostra poprzetoczeniowa reakcja hemolityczna
Ocena stanu chorego:
nasilenie hemolizy
- (↓) hemoglobiny i liczby krwinek czerwonych - wolna hemoglobina w surowicy
- (↓) haptoglobiny - 2 doba
- (↑) bilirubiny niezwiązanej (pośredniej) - (↑) LDH po 24-48 godz. (1,5x)
- hemoglobinuria
funkcja nerek /diureza, mocznik, kreatynina, elektrolity/
dynamika DIC
badania serologiczne: grupa krwi, próba zgodności, badanie przeciwciał, BTA. Ujemny BTA – nie wyklucza hemolizy, gdyż przetoczone krwinki mogły zostać
zniszczone przez alloprzeciwciała.
Ostra poprzetoczeniowa reakcja hemolityczna
Postępowanie:
przerwać transfuzję, podłączyć 0,9% NaCl, sprawdzić czy nie popełniony błąd- czy to ten pacjent, ten składnik, pobrać próbki, zgłosić do RCKiK
monitorowanie pacjenta
leczenie objawowe:
-kontrola RR – płynoterapia, dopamina
-postępowanie przeciwwstrząsowe, aminy katecholowe, kortykosteroidy, mannitol
-utrzymanie prawidłowej diurezy: diuretyki, np. furosemid, bilans płynów, dializoterapia
-leczenie DIC
IVIG 0,4g/kg mc. w ciągu 24 godz. po transfuzji
KKCz- gdy bezwzględna konieczność
(nowa próbka do próby zgodności)
do rozważenia- transfuzja wymienna
Ostra poprzetoczeniowa reakcja hemolityczna
Najczęstsze przyczyny:
1) Brak identyfikacji pacjenta przed transfuzją
2) Nieprawidłowe oklejenie próbki krwi pacjenta 3) Błąd laboratoryjny
4) Złe oznakowanie pojemnika ze składnikiem krwi
Diagnostyka różnicowa:
1. hemoliza immunologiczna
(NAIH, nocna napadowa hemoglobinuria, przeszczep krwiotwórczych komórek macierzystych )
2. niedokrwistości hemolityczne wrodzone
(niedokrwistość sierpowatokrwinkowa, niedobór dehydrogenazy glukozo-6-fosforanu)
3. niedokrwistości hemolityczne mikroangiopatyczne (zakrzepowa plamica małopłytkowa/thrombotic
thrombocytopenic purpur - TTP, zespół hemolityczno- mocznicowy/haemolytic uraemic syndrome-HUS)
4. hemolityczne powikłanie bakteryjne
5. hemoliza nieimmunologiczna (mała średnica igły, niewłaściwe przechowywanie KKCz)
6. anafilaksja
Niehemolityczna reakcja gorączkowa
(FNHTR
-
Febrile nonhaemolytic transfusion reaction) Objawy:
Gorączka (≥ 38 °C lub wzrost temperatury o ≥ 1 °C) i/lub dreszcze w trakcie transfuzji lub do 2 godzin po
przetoczeniu, przy wykluczeniu innych powodów gorączki (reakcja hemolityczna, TRALI, zakażenie bakteryjne, choroba podstawowa pacjenta)
≥ 2 °C + dreszcze = ciężka reakcja poprzetoczeniowa
Objawy wtórne:
bóle głowy, nudności, wymioty
➢ Temperatura wraca do normy po 8-12 godzinach
Niehemolityczna reakcja gorączkowa
Jedna z najczęściej występujących niepożądanych reakcji 1: 300 przetoczeń
Przyczyny:
1. obecność w krążeniu chorego przeciwciał przeciwko antygenom leukocytarnym dawcy (odpowiedź wtórna) Na skutek reakcji antygen- przeciwciało dochodzi do aktywacji układu dopełniacza. Składnik C5 stymuluje
uwalnianie cytokin z monocytów biorcy, które pobudzają syntezę prostaglandyn w podwzgórzu, co powoduje wzrost temperatury ciała.
2. cytokiny uwalniane z leukocytów dawcy w trakcie przechowywania składników krwi (IL-1, IL-6, TNF)
Niehemolityczna reakcja gorączkowa
Postępowanie:
- przerwać przetoczenie
- można podać leki przeciwgorączkowe niezawierające kwasu acetylosalicylowego (paracetamol)
- niekiedy wskazanie do stosowania leków
przeciwdrgawkowych w przypadku dreszczy
Różnicować z :
- ostra reakcja hemolityczna
- zanieczyszczenie bakteryjne
- TRALI
- gorączka związana z chorobą lub leczeniem
Niehemolityczna reakcja gorączkowa
Zapobieganie:
- leki przeciwgorączkowe przed transfuzją (paracetamol) - stosowanie ubogoleukocytarnych składników krwi
UKKCz i UKKP
obowiązkowe składniki krwi ubogoleukocytarne w przypadku dwukrotnego
wystąpienia niehemolitycznej reakcji gorączkowej
Poprzetoczeniowa reakcja alergiczna
Jedna z częściej występujących niepożądanych reakcji- 1: 50-100 przetoczeń
Główna przyczyna: oddziaływanie alergenu z wytworzonym wcześniej przeciwciałem
Wzrost stężenia tryptazy w surowicy wskazuje na aktywację komórek tucznych
Nasilenie reakcji zależy od objętości osocza w przetoczonym składniku krwi
Początek reakcji: w czasie transfuzji lub do 4 godz.
po przetoczeniu
Objawy:
- wysypka podobna do odrowej - pokrzywka
- miejscowy obrzęk naczynioruchowy - zaczerwienienie skóry
- obrzęk warg, języka i języczka
- świąd, rumień i obrzęk wokół oczu - obrzęk spojówek
- cięższe przypadki: obrzęk naczyniowy twarzy, krtani i hipotensja
Charakterystyczny jest brak gorączki.
Poprzetoczeniowa reakcja alergiczna
Postępowanie:
- w przypadku łagodnych reakcji ograniczonych do
skóry wstrzymać transfuzję (nie odłączając przetaczanego składnika krwi)
-podać leki antyhistaminowe
-uważnie obserwować pacjenta
(ryzyko wystąpienia poważnej reakcji alergicznej!)
-do rozważenia kontynuacja transfuzji, gdy pokrzywka
ustąpi (w przypadku łagodnych reakcji ograniczonych do skóry po podaniu leków - przetoczenie można
kontynuować)
Gdy reakcja o cięższym przebiegu, z dusznościami - odłączyć przetaczany składnik krwi.
Zapobieganie:
- podanie leków antyhistaminowych przed kolejną transfuzją
- przy poważnej reakcji - stosowanie przemywanych składników krwi (PKKCz, PKKP), unikanie przetaczania osocza
Reakcja anafilaktyczna
1: 20 000 – 1: 50 000 przetoczeń
Przyczyny:
- obecność p/ciał anty IgA u biorców z wrodzonym niedoborem IgA - 0,15% populacji (1:300 do 1:3000) brak lub niedobór IgA (<0,05 mg/dl)
20% osób wytwarza przeciwciała
- inne przeciwciała- np. p/haptoglobinie, anty- Chido/Rodgers
Objawy natychmiastowe:
- objawy reakcji alergicznej
- niestabilność sercowo-naczyniowa - hipotensja, tachykardia, zaburzenia rytmu serca, utrata
przytomności, zatrzymanie krążenia
Leczenie:
- postępowanie jak we wstrząsie (intubacja, tlenoterapia, adrenalina, płyny i.v.)
- glikokortykosteroidy w przypadku utrzymywania się objawów
Zapobieganie:
premedykacja:
- leki antyhistaminowe - glikokortykosteroidy
u chorych, u których wystąpił wstrząs anafilaktyczny unikać podawania osocza
stosowanie składników krwi pozbawionych osocza (przemywane składniki krwi): PKKCz, PUKKP
Anafilaksja
Diagnostyka różnicowa:
Nadwrażliwość na leki
Uczulenie na plastyfikatory
Podstawowe choroby alergiczne
Zatorowość płucna
Przy duszności: TRALI, przeciążenie krążenia, sepsa
Anafilaksja, alergia
Ostre poprzetoczeniowe uszkodzenie płuc- TRALI
(ang. Transfusion Related Acute Lung Injury)
częstość 1: 5000,
u 8% chorych w stanie krytycznym Patogeneza- nie do końca poznana! Najczęściej - mechanizm immunologiczny(70%)- bierne przetoczenie przeciwciał:
- anty-HLA klasy I i II - anty- HNA (- 1a, - 1b, - 2a, - 3a
)
reakcja przeciwciał dawcy z antygenami
leukocytów biorcy
(rzadziej reakcja antygenów dawcy z przeciwciałami biorcy) mechanizm nieimmunologiczny (30%)
Dochodzi do aktywacji neutrofili, ich sekwestracji
i agregacji w mikrokrążeniu płucnym, zaburzenia bariery śródbłonkowo- pęcherzykowej płuc, uszkodzenie
śródbłonka naczyń.
Objawy kliniczne:
w trakcie transfuzji lub poTRALI spełnia kryteria diagnostyczne ostrego uszkodzenia płuc -ALI (ALI- Acute Lung Injury):
- nagle pojawiająca się duszność
- niekardiogenny obrzęk płuc (brak objawów
przeciążenia lewego przedsionka serca, lewej komory) - hipoksemia (PaO2/FiO2<300 mmHg, saturacja O2≤p90%)
Inne objawy:
- umiarkowana gorączka, dreszcze, tachykardia - spadek ciśnienia tętniczego krwi
(w 15% przypadków wzrost RR)
W początkowym okresie brak patologicznych szmerów oddechowych!
TRALI może wystąpić po przetoczeniu każdego składnika krwi, najczęściej po FFP i składników bogatych w osocze.
Postać wczesna: występuje w czasie transfuzji lub do 6 godz. po przetoczeniu, ustępuje na ogół po 48-96 godz. (anty- HLA, anty- HNA)
Postać późna: po 6 - 72 godz. od przetoczenia - u chorych po urazach, oparzonych, z sepsą
(przetoczenie wraz z krwią bioaktywnych lipidów,
cytokin prozapalnych)
Należy wykluczyć inne przyczyny ostrego uszkodzenia płuc.
Bezpośrednie czynniki ryzyka wystąpienia ALI:
zachłyśnięcie, zapalenie płuc, uszkodzenie
mechaniczne, inhalacja czynnikami toksycznymi, podtopienie
Pośrednie czynniki ryzyka wystąpienia ALI:
ciężka sepsa, stan po ciężkim wypadku, po oparzeniu, ostre zapalenie trzustki
Jeżeli występują czynniki ryzyka ALI- można rozpoznać
„prawdopodobne” TRALI.
Konieczne wykonanie rtg płuc (w przypadku TRALI widoczne są objawy obrzęku płuc bez cech
niewydolności serca)/CT płuc
Wskaźnik oksygenacji: saturacja (SatO2)wysycenie
hemoglobiny tlenem; ciśnienie parcjalne tlenu (PaO2) prężność tlenu
Konieczne badanie BNP/NT-proBNP
Konieczne badanie CRP w surowicy
Gazometria
Dodatkowo: troponiny, Ekg, Echo serca, bilans płynów- do weryfikacji czy nie TACO
Rozpoznanie jest kliniczne, niezależnie od badań laboratoryjnych
Ustępowanie TRALI po 48-96 godzinach, zmiany radiologiczne do 7 dni
Diagnostyka różnicowa:
- ostry zespół niewydolności oddechowej (ARDS/ALI) - poprzetoczeniowe przeciążenie (TACO)
- sepsa poprzetoczeniowa
- poprzetoczeniowa reakcja anafilaktyczna
Norma: BNP-100 pg/ml
NT-proBNP: w wieku < 55 lat 64 pg/ml dla mężczyzn, 155 pg/ml dla kobiet
w wieku 55-65 lat 194 pg/ml dla mężczyzn, 222 pg/ml dla kobiet
BNP >1200 pg/ml - obrzęk płuc krążeniowy
BNP < 200 pg/ml - obrzęk płuc NIE krążeniowy (w ok. 90 % przypadków)
Najbardziej przydatne jest porównanie poziomu BNP/NT proBNP po przetoczeniu z poziomem sprzed transfuzji:
stosunek 1,5 i wyższy przemawia za TACO u ok. 80%
osób (≥ 1,5 TACO; <1,5 TRALI)
Postępowanie: leczenie objawowe
-
tlenoterapia
-
ciężkie przypadki- postępowanie wg.
schematów dla ARDS (intubacja i mechaniczna wentylacja)
-
glikokortykosteroidy?
-
Brak wskazań do stosowania leków moczopędnych - stosować ostrożnie (obrzęk płuc spowodowany jest tu
uszkodzeniem mikrokrążenia, a nie
następstwem przeciążenia krążenia!)
Kryteria rozpoznawania TRALI
(przyjęte na konferencji North American-European Consensus Conference , Toronto, 2004)
1.Objawy ostrego uszkodzenia płuc (ALI, ang. Acute Lung Injury):
a) ciężki, gwałtowny przebieg
b) hipoksemia : PaO2 /FiO2 < 300 mmHg (norma: 470 mmHg) lub saturacja SpO2< 90% (N: 95-99%)
c) obustronne nacieki płuc widoczne w badaniu Rtg/CT klatki piersiowej
d) wykluczenie przyczyn kardiologicznych
2. Brak objawów obrzęku płuc przed transfuzją.
3. Pierwsze objawy do 6 godz. po transfuzji.
4. Nowo rozpoznana niewydolność oddechowa bez
stwierdzenia wpływu innych czynników ryzyka ALI, np. uraz płuca, sepsa, zapalenie płuc, wstrząs.
Kryteria rozpoznawania prawdopodobnego TRALI
(przyjęte na konferencji North American-European Consensus Conference, Toronto, 2004)
1.Objawy ostrego uszkodzenia płuc (ALI, AcuteLungInjury):a) ciężki, gwałtowny przebiegb) hipoksemia : PaO2 /FiO2 < 300 mmHg (norma: 470 mmHg) lub saturacja SpO2< 90% ( N:95- 99% )c) obustronne nacieki płuc widoczne w badaniu Rtg klatki piersiowejd) wykluczenie przyczyn kardiologicznych 2. Brak objawów obrzęku płuc przed transfuzją.
3. Pierwsze objawy do 6 h po transfuzji.
4.Nowo rozpoznana niewydolność oddechowa ze
stwierdzeniem wpływu innych czynników ryzyka ALI, np.
uraz płuca, sepsa, zapalenie płuc, wstrząs.
•
TRALI jest drugą, po niezgodnym
przetoczeniu obcogrupowym w zakresie antygenów ABO przyczyną śmierci po transfuzji.
•
Śmiertelność 5-10%
Eliminacja dawcy, jeżeli przetoczenie jego krwi spowodowało wystąpienie u biorcy TRALI (a u dawcy obecne są przeciwciała przeciwko
antygenom leukocytów)
Stosuje się procedurę „śledzenia wstecz”
(ang. „look back”) - jeżeli przetoczenie krwi dawcy spowodowało u biorcy TRALI, to
sprawdza się, czy u innych chorych, którym
przetoczono krew tego dawcy wystąpiły
objawy niewydolności oddechowej.
Chory, u którego wystąpiło TRALI, otrzymuje przy kolejnych przetoczeniach składniki krwi
ubogoleukocytarne.
Składniki ubogoleukocytarne stosowane są też u chorych, u których wykryto przeciwciała
antyleukocytarne.
Przetaczanie osocza, KKP wyłącznie od mężczyzn bez transfuzji w wywiadzie, oraz bez wywiadu ciąży u kobiet lub badanie
przeciwciałantyleukocytarnych
Inne sposoby zapobiegawcze:
- powszechne filtrowanie składników krwi
Przeciążenie krążenia
(TACO ang. Transfusion Associated Circulatory Overload)
Częstość występowania (1-8% a może więcej)
Czynniki ryzyka:
- niewydolność układu krążenia i/lub niewydolność nerek - znaczna niedokrwistość (Hb< 5g/dl)
- wiek > 60 lat oraz noworodki i niemowlęta - masywne przetoczenia
- zbyt szybkie tempo przetoczenia
Objawy
najczęściej w trakcie transfuzji lub do 6 godzin od zakończenia przetoczenia
co najmniej 4 objawy z niżej podanych:
- ostra niewydolność oddechowa - tachykardia
- wzrost RR
- obraz ostrego lub pogłębiającego się obrzęku płuc w badaniu radiologicznym klatki piersiowej w projekcji przednio-tylnej
- dodatni bilans płynów
Różnicowanie:
- niewydolność krążenia niezwiązaną z przetoczeniem,
TRALI (cechami różnicującymi z TRALI jest wzrost ciśnienia
tętniczego krwi, przepełnienie żył szyjnych oraz prawidłowe lub niskie ciśnienie płucne)
- anafilaksja (w anafilaksji brak obrzęku płuc w badaniu
przedmiotowym i radiologicznym oraz występowanie rumienia skóry lub osutki)
Postępowanie:
- typowe dla leczenia niewydolności krążenia
(pozycja siedząca, tlenoterapia, leki diuretyczne) - w razie konieczności krwioupust (250 ml)
Zapobieganie:
- przetaczać krew powoli
tempo przetaczania powinno - ok. 1 ml/kg mc./godz. u chorych, u których istnieje ryzyko przeciążenia krążenia
- małe porcje- np.1j. KKCz co 12 godz.
- prowadzić bilans płynów!
(można podać dodatkowo diuretyki)
- ograniczyć przetaczanie płynów - obserwacja przetoczenia
Powikłania bakteryjne - sepsa poprzetoczeniowa
(TAS- Transfusion Associated Sepsis)
Częstość występowania:
1: 100.000 – 1:1.000.000 dla KKCz 1: 900 – 1:100.000 dla KKP Możliwe przyczyny:
w czasie pobierania krwi od dawcy
bardzo rzadko w przypadku bezobjawowej bakteriemii
błędów w procedurach preparatyki
w zakażonym KKCz mogą występować: Yersinia enterocolitica, Pseudomonas spp., Serratia spp., Enterobacter spp. i
Campylobacter spp.
w zakażonym KKP mogą być wykrywane ziarniaki Gram- dodatnie, Staphylococcus i Streptococcus
► dawcy krwi
- ukryta bakteriemia Yersinia enterocolitica Campylobacter jejuni Salmonella heidelberg
- flora układu oddechowego Streptococcus mitis Strepococcus bovis Staphylococcus aureus
► procedury pobierania krwi Staphylococcus aureus
Staphylococcus epidermidis Clostridium perfringens
Serratia marcescens
Pseudomonas aeruginosa
► procedury preparatyki Serratia marcescens
Pseudomonas aeruginosa Burkolderia cepacia
Czynniki zakaźne wykrywane w KKCz
Czynniki zakaźne CZESTOSĆ WYKRYWANIA W KKCz przy reakcjach
Yersinia enterocolitica 51%
Pseudomonas fluorescens 26,5%
Pseudomonas putida 4,1%
Treponema pallidum 4,1%
Inne drobnoustroje 14,1%
Objawy: gwałtownie narastająca gorączka, dreszcze, spadek RR, niewyjaśniony częstoskurcz, duszność,
nudności, wymioty, biegunka, często wstrząs septyczny - w trakcie transfuzji lub po
- złe rokowanie, wysoka śmiertelność!-szczególnie po KKCz!
Rozpoznanie: posiewy bakteriologiczne z innej żyły niż przetoczenie
Różnicowanie: reakcje hemolityczne, TRALI,
niehemolityczne reakcje gorączkowe, sepsa niezwiązana z przetoczeniem składników krwi
Leczenie: antybiotyki o szerokim spektrum antybiotykoterapia celowana
Zapobieganie
- makroskopowa ocena składnika krwi przed transfuzją /skrzepy, zmętnienie/
- ocena szczelności pojemnika
- prawidłowa procedura podłączenia składnika krwi - inaktywacja
Hipokalcemia
Przyczyna
: szybkie przetoczenie składnika krwizawierającego cytrynian, który wiąże jony wapnia i magnezu; szczególnie u chorych z niewydolnością wątroby i zastoinową niewydolnością serca.
Objawy :
mrowienie, drżenia mięśniowe, drętwieniekończyn i wokół ust, aż do wystąpienia pełnoobjawowej tężyczki; zaburzenia rytmu serca. W obrazie EKG
hipokalcemia powoduje wydłużenie odcinka QT
Postępowanie :
podanie preparatów wapnia, zwolnienie szybkości przetaczaniaHiperkaliemia
w trakcie przechowywania składników krwi dochodzi do przenikania potasu z krwinek do osocza
wzrost stężenia potasu do wartości >5 mmol/l,
albo wzrost stężenia potasu o ≥1,5 mmol/l w ciągu godziny od przetoczenia
istotne u dzieci i osób z niewydolnością nerek
główny objaw: zaburzenia rytmu serca
leczenie: 10% glukoza i insulina
różnicowanie: kwasica metaboliczna, niewydolność nerek, rabdomioliza
zapobieganie:
- przetaczanie składników krwi do 5 dni od pobrania
- wydłużenie czasu trwania transfuzji
Hipotermia
1j. KKCz (temp. 4ºC) może obniżyć temperaturę ciała o 0,25ºC
Przyczyna: transfuzja krwi przechowywanej w temperaturze 2-6ºC
Czynniki ryzyka: masywne transfuzje, chorzy w stanie
krytycznym, operacje w hipotermii, transfuzja wymienna u noworodków
Skutki: zaburzenia układu krzepnięcia, płytek krwi, zaburzenia rytmu serca, kwasica metaboliczna
Spadek temp. ciała do 32°C lub niżej po masywnych przetoczeniach powoduje znaczne ryzyko zaburzeń układu krążenia i zgonu
Zapobieganie:
-powolne przetaczanie
-stosowanie urządzeń ogrzewających krew
Zaleca się ogrzewanie krwi w przypadku
: 1) dorosłych – jeżeli szybkość przetoczeniaprzekracza 50 ml/min;
2) dzieci – jeżeli szybkość przetoczenia przekracza 15 ml/min;
3) noworodków – w przypadku przetoczenia wymiennego
4) biorców z klinicznie znaczącymi przeciwciałami typu zimnego
Ogrzewanie krwi można przeprowadzać wyłącznie w specjalistycznym urządzeniu zaopatrzonym
w termometr i system alarmowy
- do temperatury nie wyższej niż 37ºC
Ból w czasie przetaczania
ostra bólowa reakcja poprzetoczeniowa (Acute Pain Transfusion Reactions, APTRs)
Przyczyna: reakcja może być związana z aktualnie
stosowanymi lekami, np. lekami antyhistaminowymi, beta- blokerami. Mechanizm powstawania ostrego bólu w czasie przetaczania nie jest znany. Prawdopodobnie zależy od
stosowania filtrów – używanych do usuwania leukocytów ze składników krwi – mogących modyfikować te składniki lub uwalniających substancje będące przyczyną bólu.
Objawy
➢ ból klatki piersiowej, brzucha lub pleców pojawiający się w czasie przetaczania – zwykle 30 minut po jego rozpoczęciu i trwający przez ok. 30 minut po zakończeniu
➢ duszność,
➢ wzrost ciśnienia tętniczego krwi,
➢ dreszcze, rumień oraz ból głowy
➢ Reakcja ta była obserwowana u chorych z białaczką, nowotworami, przewlekłą
➢ niedokrwistością po zabiegach chirurgicznych i u pacjentów z marskością wątroby.
Ból w czasie przetaczania
Diagnostyka różnicowa:
- ostra reakcja hemolityczna (ból)
- TRALI lub TACO (duszność)
- reakcja alergiczna (rumień skóry)
Leczenie
➢ nie ma specyficznego działania
Hemoliza nieimmunologiczna
1) niszczenie erytrocytów na skutek działania czynników fizycznych lub chemicznych :
-podgrzewanie, zamrożenie KKCz -dodanie leków
-niewłaściwe przechowywanie KKCz
-zaburzenia spowodowane wszczepioną zastawką serca
-nieodpowiedni sprzęt do transfuzji (igła o zbyt małej średnicy)
2) wcześniejszy defekt krwinek czerwonych, np. błony erytrocytów
Objawy: hemoglobinemia i hemoglobinuria,
hiperkaliemia. U chorych z niewydolnością nerek można obserwować hiperkaliemię.
Diagnostyka: dokładne zbadanie wszystkich okoliczności przetoczenia, BTA, oznaczenie stężenia bilirubiny wolnej i związanej
Powikłania: niewydolność nerek, zaburzenia rytmu serca związane z hiperkaliemią
Różnicowanie: poprzetoczeniowa reakcja hemolityczna, poprzetoczeniowa sepsa,
nocna napadowa hemoglobinuria, krwiomocz.
Leczenie: leczenie objawowe
Zapobieganie: przestrzeganie procedur
pobierania, preparatyki, przechowywania,
transportu i przetaczania składników krwi.
Poprzetoczeniowa reakcja hypotensyjna
(ang. hypotensive transfusion reaction)
▪ spadek ciśnienia skurczowego i/lub rozkurczowego o co najmniej 30 mm Hg podczas transfuzji lub w ciągu
godziny od jej zakończenia, przy wartościach ciśnienia skurczowego poniżej 80 mm Hg.
Może niekiedy wystąpić zaczerwienienie twarzy i zaburzenia żołądkowo- jelitowe.
▪ Bez objawów charakterystycznych dla innych powikłań poprzetoczeniowych
▪ Ustępuje szybko po zatrzymaniu przetoczenia.
▪ Mechanizm: wazodylatacyjne białko- bradykinina, uwalnia się, gdy przepływająca krew kontaktuje się z ujemnie naładowanymi sztucznymi powierzchniami (aktywacja układu kalikreina- kininy).
▪ Grupy ryzyka wystąpienia hipotensji:
- pacjenci leczeni IACE - chorzy poddawani zabiegom aferezy /plazmaferezy/
- zabiegi kardiochirurgiczne w krążeniu pozaustrojowym - po przetaczaniu składników filtrowanych
▪U chorych, u których planowane są: zabiegi aferezy, zabiegi kardiochirurgiczne w krążeniu pozaustrojowym,
stosowanie filtrów przyłóżkowych -należy odstawić inhibitory ACE
na 24-48 godz. przed zabiegiem (długodziałające IACE odstawić na kilka dni przed
zabiegiem).
▪ Różnicowanie
- reakcje hemolityczne,
- sepsa poprzetoczeniowa, - TRALI,
- reakcja alergiczna,
- zawał mięśnia sercowego, - krwawienia utajone,
- reakcje wazowagalne
Rozpoznanie ustala się na podstawie obrazu klinicznego, stopnia obniżenia ciśnienia tętniczego, czasu jego trwania oraz braku innych przyczyn prowadzących do hipotensji.
▪ Leczenie
przerwać przetaczanie,
pozostawić dostęp do żyły – ew. płynoterapia
zmienić pozycję - ułożyć pacjenta płasko z uniesieniem nóg do góry lub w pozycji Trendelenburga
bardzo rzadka reakcja
obecność powietrza w zestawie przetoczeniowym, np.
przy masywnym przetaczaniu w związku z błędami w technice przetaczania.
Objawy: wystąpienie zatoru powietrznego sugeruje
wzrost ciśnienia w tętnicy płucnej, tachykardia, czasami bradykardia, zaburzenia rytmu serca
Postępowanie: szybkie zdiagnozowanie zatoru
powietrznego, tlenoterapia, płynoterapia, ułożenie chorego na lewym boku, ewentualnie w pozycji
Trendelenburga.
Zapobieganie: prawidłowy zestaw do przetaczania, przestrzeganie procedur
IMMUNOLOGICZNE NIEIMMUNOLOGICZNE
1. opóźniona reakcja hemolityczna
2. aloimmunizacja
3. poprzetoczeniowa skaza małopłytkowa
4.Poprzetoczeniowa choroba przeszczep przeciw
gospodarzowi (TA-GvHD)
5. Immunomodulacja (TRIM) 6. Chimeryzm
poprzetoczeniowy
1. przeciążenie żelazem
2. Przeniesienie biologicznych czynników
chorobotwórczych
Opóźniona hemolityczna reakcja poprzetoczeniowa
(DHTR- ang. Delayed Hemolytic Transfusion Reaction)
1: 2 500 przetoczonych jednostek KKCz 1: 500-800 biorców
Wtórna odpowiedź immunologiczna:
- najczęściej w ciągu 5-14 dni po przetoczeniu, ale i później, nawet po 2 miesiącach
- może wystąpić u chorych zimmunizowanych poprzednimi przetoczeniami krwi lub ciążami
(z czasem zanikają przeciwciała, które w przeszłości zostały wytworzone.
Obecna transfuzja krwi zawierającej niezgodny antygen, pobudza do produkcji przeciwciał, które niszczą krwinki)
- p/ciała odpornościowe klasy IgG:
anty Rh, Kell, Duffy, Kidd, MNS; rzadko autoprzeciwciała
łagodna hemoliza pozanaczyniowa: niszczenie krwinek w układzie siateczkowo - śródbłonkowym wątroby
i śledziony przy udziale makrofagów fagocytujących
Objawy:
- przejściowa gorączka
- nieznacznie nasilona żółtaczka - niedokrwistość
- ból
- duszność
- rzadko zaburzenie pracy nerek - bardzo rzadko ciężki przebieg
należy podejrzewać u pacjentów z niewyjaśnionym spadkiem Ht (lub brakiem wzrostu) po transfuzji
-(↑) LDH
-(↑) bilirubina
-(↓) haptoglobina
-(↑) liczba leukocytów
- sferocytoza - pierwszy sygnał o niszczeniu krwinek czerwonych
przeciwciała, które często nie są wykrywane w testach przedprzetoczeniowych, są wykrywane po przetoczeniu
RÓŻNICOWANIE
- niedokrwistość autoimmunohemolityczna
- utajone zakażenia
- choroba zimnych aglutynin
- Nocna napadowa hemoglobinuria
- TTP
- krwawienie
- mechaniczne niszczenie krwinek
Identyfikacja przeciwciał i przetaczanie krwi po odpowiednim dobraniu (dobieranie krwi zgodnej
z biorcą w klinicznie ważnych antygenach)
Uświadomienie choremu konieczności przedstawienia wyniku badania wykrytych alloprzeciwciał przy każdym przyjęciu do szpitala.
➢ Duże dawki immunoglobulin dożylnych w celu
zapobiegania reakcjom hemolitycznym u chorych zimmunizowanych dla których nie udało się dobrać zgodnych KKCz.
= alloimmunizacja
Wykrycie nieobecnych uprzednio klinicznie istotnych przeciwciał skierowanych do krwinek czerwonych
z jednoczesnym brakiem objawów klinicznych i zmian w badaniach laboratoryjnych świadczących o
hemolizie.
Poprzetoczeniowa skaza małopłytkowa
(PTP, ang. Post Transfusion Purpura)
Częstość występowania:
1: 50 000 transfuzji krwi
Mechanizm:
-
wtórna odpowiedź immunologiczna-obecność przeciwciał przeciwpłytkowych,
głównie anty HPA-1a, u osób nie posiadających tego antygenu (2% populacji); rzadziej HPA-3a, HPA-3b,
HPA-5b, HPA-5a, jeszcze rzadziej przeciwciała anty-HLA lub przeciwciała reagujące z krwinkami czerwonymi
niszczenie płytek przetoczonych i własnych chorego (prawdopodobnie na skutek udziału kompleksów
immunologicznych, które wiążą autologiczne płytki krwi, przejściowej produkcji autoprzeciwciał oraz adsorpcji
rozpuszczalnych antygenów płytkowych z osocza dawcy)
Początek: 5-10 dni po transfuzji
Objawy: nagły początek- skaza skórna i śluzówkowa, krwawienia, znacznie nasilona małopłytkowość (<10x10(9)/l)
Prawidłowa na ogół liczba płytek przed transfuzją!
(reakcja zwykle występuje po przetoczeniu KKCz)
Samoistna remisja po ok. 1-7 tygodniach.
Małopłytkowość może utrzymać się od kilku dni do kilku miesięcy
Leczenie:
- IVIG: 0,4-0,5 g/kg mc /dobę przez 1-10 dni lub 2 g/kg mc w ciągu 2 dni
- glikokortykosteroidy w dużych dawkach - plazmafereza
- transfuzja wymienna
Nie zaleca się przetaczania KKP! - jedynie w przypadku zagrożenia życia podaje się KKP dobrane w HPA.
W następnych przetoczeniach składniki ubogoleukocytrane.
W przypadku konieczności podania KKCz powinien być on pozbawiony płytek krwi, leukocytów i osocza.
W kolejnych transfuzjach wskazane jest przetaczanie
składników krwi od dawcy zgodnego w antygenach HPA z chorym.
Różnicowanie PTP :
- małopłytkowość w przebiegu DIC - małopłytkowość polekowa
- HIT ( Heparin-induced trombocytopenia )
- TTP ( Thrombotic thrombocytopenic purpura ) - ITP ( Idiopathic thrombocytopenic purpura )
wytworzenie przeciwciał przeciwko obcym antygenom, które są w przetoczonych
składnikach krwi:
p/c przeciwko antygenom HLA -> TRALI, oporność na przetaczanie KKP
p/c przeciw antygenom erytrocytów ->
reakcja hemolityczna
p-ciała przeciwko antygenom HNA ->
skrócenie czasu przeżycia i skuteczności KG, TRALI
p/c przeciwko antygenom HPA - PTP,
oporność na KKP
Zmniejszenie odporności komórkowej przy wzroście odpowiedzi humoralnej
Przesunięcie limfocytów z Th1 na Th2,
zmniejszenie aktywności naturalnych komórek cytotoksycznych, zmiana stosunku CD4/CD8, obniżenie blastogenezy limfocytów
wzrost częstości zakażeń bakteryjnych, reaktywacja zakażeń wirusowych
wzrost częstości nawrotów chorób
nowotworowych
Wpływ na immunomodulację ma
mikrochimeryzm poprzetoczeniowy –
przeżycie komórek dawcy w organizmie biorcy nawet kilka lat
Zapobieganie:
Zmniejszenie osocza w składnikach krwi
Leukoredukcja
Potransfuzyjna choroba przeszczep przeciwko gospodarzowi - TA-GvHD
(ang. Transfusion Associated Graft Versus Host Disease) Jest to reakcja immunologiczna wszczepionych
i proliferujących limfocytów T dawcy z komórkami biorcy.
Rozwój choroby zależy od rozpoznania niezgodności immunologicznej przez komórki T dawcy.
w przypadkach obniżonej odporności
u osób bez zaburzeń odporności - gdy dawca jest
homozygotą w stosunku do antygenów HLA, dla których biorca jest heterozygotą (układ immunologiczny biorcy
nie rozpoznaje przetoczonych limfocytów T jako obce i nie niszczy ich):
- transfuzje krwi od bliskich krewnych
- transfuzje w populacjach charakteryzujących się małą różnorodnością antygenów HLA, np. w Japonii
Początek: zwykle ok. 10 dni po przetoczeniu
Objawy: wynikają z zaburzeń produkcji cytokin, w tym nadprodukcji interleukiny IL-2, IL-1, gamma interferonu i czynnika martwicy guza (TNF).
-wysypka skórna (osutka plamisto-grudkowa), rumień, pęcherze
-biegunka, nudności, wymioty, uszkodzenie wątroby -pancytopenia, gorączka, infekcje
Śmiertelność: 90% w ciągu 3-4 tygodni od chwili pojawienia się objawów
Rozpoznanie: biopsja skóry i badanie hist.-pat.
(agresywny naciek limfocytów)
Leczenie- mało skuteczne (wysokie dawki GKS, leki
immunosupresyjne, przeciwciała monoklonalne, wysokie dawki immunoglobulin); ważna profilaktyka!
Zapobieganie:
Napromieniowanie komórkowych składników krwi przed przetoczeniem: promienie gamma- 25-50 Gy
KP, KKCz, KKP, KG
lub fotochemiczna inaktywacja patogenów w UKKP
Wskazania do napromieniowania składników krwi:
- wrodzona lub nabyta niewydolność układu odpornościowego - transfuzje dopłodowe, transfuzje wymienne u noworodków,
wszystkie transfuzje u wcześniaków
- biorcy przeszczepów allogenicznych szpiku kostnego - choroba Hodgkina
- leczenie analogami puryn
- transfuzje od dawców rodzinnych (krewni I i II stopnia) - składniki krwi dobierane w układzie HLA
Objawy Klasyczna GvHD TA-GvHD
Czas wystąpienia objawów 1 – 3 m-ce kilka dni Gorączka tak tak
Rumień tak tak Biegunka tak tak Zapalenie wątroby tak tak
(zaporowa) (komórkowa) Aplazja szpiku nie tak
Pancytopenia nie tak
Skuteczność leczenia tak (90%) nie (10%) Śmiertelność 10-20% ok. 90%
NIEIMMUNOLOGICZNE
1. przeciążenie żelazem
(potransfuzyjna hemochromatoza) 2. przeniesienie biologicznych
czynników chorobotwórczych
Hemochromatoza
u przewlekłych biorców krwi (np. wrodzona anemia hemolityczna, aplazja szpiku, hemoglobinopatie)
zazwyczaj po przetoczeniu kilkudziesięciu j. KKCz
1 j. KKCz zawiera ok. 250 mg żelaza
Kliniczne cechy przeciążenia żelazem ujawniają się, gdy całkowite obciążenie organizmu żelazem
osiąga 400-1000 mg/kg
Objawy- marskość wątroby, kardiomiopatia, cukrzyca, niedoczynność tarczycy, artropatie
Zaleca się stosowanie leczenia po przetoczeniu około 10-20 j. KKCz, gdy ferrytyna osiągnie stężenie 1000 ng/ml.
(kryterium rozpoznania hemosyderozy poprzetoczeniowej)
leczenie: związki chelatujące żelazo -deferoksamina -500 mg. s.c./i.v.
-deferazyroks -20- 30 mg/kg/dobę- p.o.
-deferipron 75mg/kg/d
Bakteria 1:500 000
HBV 1:100 000 – 200 000
HCV 1: 1 000 000 – 2 000 000
HIV 1/2 1: 2 000 000-3 000 000
HTLV-1, HTLV-2 1: 641 000
Inne czynniki zakaźne: CMV, EBV, HTLV1 ⁄2,
WNW i B19V, HEV, wirus Dengue
Poważne niepożądane reakcje poprzetoczeniowe:
- wczesne -ostra poprzetoczeniowa reakcja hemolityczna -ostre poprzetoczeniowe uszkodzenie płuc- TRALI -wstrząs anafilaktyczny
-sepsa w następstwie zakażenia bakteryjnego -przeciążenie krążenia ( TACO)
-hemoliza nieimmunologiczna
-niehemolityczna reakcja gorączkowa, której towarzyszą dreszcze, a wzrost temp. ≥ 2°C
- późne -opóźniona poprzetoczeniowa reakcja hemolityczna -poprzetoczeniowa skaza małopłytkowa
-potransfuzyjna choroba przeszczep przeciwko biorcy (TA-GvHD)
-przeniesienie biologicznych czynników chorobotwórczych (poprzetoczeniowe zakażenie wirusowe, pasożytnicze) -poprzetoczeniowa alloimmunizacji antygenami krwinek
czerwonych, białych i płytkowych
W przypadku podejrzenia wystąpienia u pacjenta wczesnej niepożądanej reakcji należy:
1. niezwłocznie przerwać przetoczenie i powiadomić lekarza 2. odłączyć pojemnik ze składnikiem krwi wraz z zestawem do przetoczenia, utrzymując jednocześnie wkłucie do żyły, i powoli przetaczać choremu- przez nowy sterylny zestaw 0,9 % NaCl, do czasu wdrożenia odpowiedniego leczenia
3. zabezpieczyć odłączony składnik krwi do ewentualnych dalszych badań
4. zmierzyć pacjentowi ciepłotę ciała, tętno i ciśnienie tętnicze Krwi
5. dalsze postępowanie uzależnić od nasilenia i rodzaju objawów
W przypadku wystąpienia wczesnej poważnej niepożądanej reakcji należy także niezwłocznie:
1) sprawdzić jeszcze raz tożsamość chorego, jego grupę krwi i wyniki prób zgodności oraz dane na wszystkich
pojemnikach przetaczanych składników krwi
2) powiadomić pracownię immunologii transfuzjologicznej, która wykonywała badania przed przetoczeniem
3) pobrać próbki krwi od pacjenta - z innego miejsca wkłucia
- do badań immunohematologicznych: 5 ml na skrzep i 3 ml na antykoagulant
- do badań bakteriologicznych (na posiew)
4) w przypadku wystąpienia duszności przeprowadzić badania w celu diagnostyki TRALI, czyli:
- badanie radiologiczne klatki piersiowej,
- badanie CRP (białko C-reaktywne) w surowicy - badanie BNP lub NT-proBNP
- równowaga kwasowo-zasadowa w surowicy
- pobrać dodatkowo próbki na badanie anty-HLA, anty-HNA (zgodnie z zaleceniem RCKiK)
5) przesłać do działu immunologii transfuzjologicznej właściwego RCKiK
- próbki krwi pacjenta pobrane po przetoczeniu
- wszystkie próbki krwi pacjenta oraz krwi dobieranej znajdujące się w pracowni immunologii
transfuzjologicznej szpitala
- wszystkie pojemniki z resztkami przetaczanych składników krwi
(właściwe centrum dla danego podmiotu leczniczego powiadamia inne centrum, w przypadku otrzymania od niego składników krwi, o wystąpieniu poważnej
niepożądanej reakcji)
6) przesłać do RCKiK-wypełniony przez lekarza
odpowiedzialnego za przetoczenie protokół zgłoszenia powikłania poprzetoczeniowego;
aktualny wzór formularza
www.rckik.wroclaw.pl – zakładka: szpitale/dokumenty do pobrania
7) w przypadku, gdy objawy poważnych niepożądanych reakcji poprzetoczeniowych wystąpią po zakończonym przetoczeniu, należy powiadomić lekarza
odpowiedzialnego za przetoczenie i wprowadzić odpowiednie postępowanie ( j. w.)
8) w dokumentacji chorego i w książce transfuzyjnej wpisać wystąpienie niepożądanej reakcji
Historia choroby powinna zawierać dokumentację
dotyczącą analizy reakcji potransfuzyjnej przekazaną przez pracownię immunologii transfuzjologicznej/
pracownię konsultacyjną RCKiK.
Zgodnie z Dyrektywą 2005/61/WE Państwa Członkowskie mają obowiązek zgłaszania do Komisji Europejskiej
następujących niepożądanych reakcji poprzetoczeniowych:
1) Niedokrwistość immunohemolityczna spowodowana niezgodnością w układzie ABO
2) Niedokrwistość immunohemolityczna spowodowana innymi alloprzeciwciałami
3) Hemoliza nieimmunologiczna
4) Poprzetoczeniowe zakażenie bakteryjne 5) Anafilaksja/nadwrażliwość
6) TRALI
7) Poprzetoczeniowe zakażenie wirusowe(HBV,HCV,HIV,inne) 8) Poprzetoczeniowe zakażenie pasożytnicze (malaria, inne) 9) Poprzetoczeniowa skaza małopłytkowa
10) TA-GvHD