• Nie Znaleziono Wyników

Koszty pracy w jednostkach objętych badaniem w latach 1993 - 1996

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Koszty pracy w jednostkach objętych badaniem w latach 1993 - 1996"

Copied!
22
0
0

Pełen tekst

(1)

KOSZTY PRACY

W JEDNOSTKACH OBJĘTYCH BADANIEM W LATACH 1993-1996

PAŹDZIERNIK 1997

(2)

Przy publikowaniu danych Urzędu Statystycznego-prosimy o podanie źródła

Opracowała Irena Nowacka-Fimowicz

Skład komputerowy: zespół pod kierunkiem Magdy Victor

(3)

SPIS TREŚCI

PRZEDMOWA... 4 UWAGI METODYCZNE... 5 PODSTAWOWA CHARAKTERYSTYKA KOSZTÓW PRACY... 8

TABL. 1. Struktura kosztów pracy według wybranych składników i rodzajów

działalności według sekcji EKD... 16 TABL. 2. Struktura czasu pracy na 1 zatrudnionego... 17 TABL. 3. Struktura przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego... 19 SPIS WYKRESÓW

Przeciętny miesięczny koszt pracy przypadający na 1 zatrudnionego

w 1996 r. w zł... 13 Przeciętny koszt pracy przypadający na 1 godzinę przepracowaną

w 1996 r. w zł... 14 Struktura kosztów pracy według składników i rodzajów działalności

w 1996 r... 15

(4)

PRZEDMOWA

Publikacja niniejsza jest pierwszą wydaną przez Urząd Statystyczny w Wałbrzychu na temat kosztów pracy od czasu wprowadzenia tego tematu do badań realizowanych przez

Główny Urząd Statystyczny.

W krajach o gospodarce rynkowej podobne badania mają wieloletnią tradycję i prowadzone są na ogół raz na 4 lata.

W Polsce badanie kosztów pracy prowadzone jest od 1993 r. w działalności produkcyjnej i budowlanej, w kolejnych dwóch latach dotyczyło działalności usługowej, handlowej, górnictwa i kopalnictwa oraz zaopatrywania w energię elektryczną, gaz i wodę.

Pierwszy etap badań zakończył rok 1996 obejmując wcześniej badane sekcje EKD i dodatkowo rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo, rybołówstwo i rybactwo oraz transport, składowanie i łączność. W kolejnych okresach będzie ono zsynchronizowane z tego typu badaniami w krajach Unii Europejskiej i prowadzone co 3 - 4 lata.

Koncepcja i metodologia badania kosztów pracy została opracowana w Departamencie Pracy Głównego Urzędu Statystycznego przy wykorzystaniu zaleceń Eurostatu, co czyni porównywalnymi dane Polski z danymi międzynarodowymi.

Celem niniejszego opracowania jest zasygnalizowanie tematu z przedstawieniem niektórych wyników liczbowych przy równoczesnej prezentacji założeń metodycznych oraz syntetycznej analizie uzyskanych informacji. Bardziej szczegółowe materiały dostępne są w Departamencie Pracy GUS oraz w mniejszym zakresie w Urzędzie Statystycznym w Wałbrzychu.

4

(5)

UWAGI METODYCZNE

Przedmiotem omawianego w niniejszej publikacji badania są koszty pracy, czyli koszty ponoszone przez pracodawcę na rzecz pozyskania, wykorzystania, utrzymania i doskonalenia zasobów pracy. Podstawą badania było sprawozdanie Z-02 zbierane w latach

1994-1997.

W latach 1993-1996 w województwie wałbrzyskim badane były jednostki prowadzące działalność zakwalifikowaną do następujących sekcji EKD (w nawiasach liczba badanych jednostek):

1. W 1993 r.

D - Działalność produkcyjna (114) F - Budownictwo (13)

2. W 1994 r.

C - Górnictwo i kopalnictwo (15)

E - Zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę (5) G - Handel i naprawy (26)

H - Hotele i restauracje (5)

K - Obsługa nieruchomości i firm (11)

0 - Pozostała działalność usługowa komunalna, socjalna i indywidualna (6) 3. W 1995 r.

J - Pośrednictwo finansowe (22) L - Administracja publiczna (16) M - Edukacja (25)

N - Ochrona zdrowia i opieka socjalna (39) 4. W 1996 r.

A - Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo (20) C - Górnictwo i kopalnictwo (29)

D - Działalność produkcyjna (138)

E - Zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę (10) F - Budownictwo (15)

G - Handel i naprawy (13) H - Hotele i restauracje (27)

1 - Transport, składowanie i łączność (14) J - Pośrednictwo finansowe (21)

K - Obsługa nieruchomości i firm (27) L - Administracja publiczna (19)

M - Edukacja (35)

N - Ochrona zdrowia i opieka socjalna (40)

O - Pozostała działalność usługowa komunalna, socjalna i indywidualna (28)

(6)

W każdym roku w skali kraju badanie miało charakter reprezentacyjny, co umożliwiło uogólnienie wyników na całą populację i prowadzenie analiz strukturalnych i w liczbach bezwzględnych według sektorów (publiczny, prywatny), stanowisk (robotnicze, nierobotnicze), wielkości jednostek (duże , średnie) i rodzaju działalności w ramach poszczególnych sekcji EKD.

W skali województwa - z uwagi na niewielką próbę - wyniki badania należy odnosić tylko do badanej grupy jednostek w ramach sekcji EKD, a analizie mogą podlegać takie

elementy jak:

struktura kosztów pracy,

przeciętny miesięczny koszt pracy przypadający na 1 zatrudnionego, przeciętny koszt pracy przypadający na 1 godzinę przepracowaną,

przeciętny koszt pracy przypadający na 1 godzinę opłaconą, struktura czasu pracy.

Zakres podmiotowy

Operat losowania do badania stanowiły podmioty, w których liczba pracujących wynosiła 6 bądź więcej osób, czyli tzw. jednostki duże i średnie, bez względu na formę

własności.

Zakres przedmiotowy

Najistotniejszym elementem badania był jego zakres przedmiotowy, czyli informacje dotyczące działania jednostki, które zawarte zostały na formularzu Z-02 i corocznie nieco modyfikowane stosownie do rodzaju badanych jednostek. Każdorazowo badane były głównie takie elementy jak:

1. Informacje o jednostce

w tym: liczba pracujących,

koszty poniesione w ciągu roku (ogółem).

2. Zatrudnienie na stanowiskach robotniczych i nierobotniczych z podziałem na:

pełnozatrudnionych,

niepełnozatrudnionych.

3. Czas pracy

przepracowany,

nie przepracowany.

4. Składniki kosztu pracy:

wynagrodzenia i świadczenia ogółem zaliczone w ciężar kosztów jednostki w tym: wynagrodzenia zasadnicze,

dodatki za staż pracy, premie i nagrody,

wynagrodzenia za urlopy,

wynagrodzenia za czas choroby, wynagrodzenia bezosobowe,

honoraria ogółem,

inne wydatki, w tym na delegacje służbowe, ubezpieczenia społeczne, bhp, świadczenia socjalne.

wypłaty z zysku do podziału i z nadwyżki bilansowej w spółdzielniach.

6

(7)

Zakres informacyjny sprawozdania Z-02 jest na tyle wyczerpujący, że pozwala obliczyć trzy podstawowe mierniki kosztów pracy, jakimi są:

1 - koszt pracy przypadający na 1 osobę zatrudnioną

2 - koszt pracy przypadający na 1 godzinę przepracowaną 3 - koszt pracy przypadający na 1 godzinę opłaconą.

Ponadto elementy wynagrodzeń, jakie uwzględniono w badaniu, zarówno zaliczane w ciężar kosztów jednostki, jak również wypłacane z

dość szczegółowej struktury przeciętnych wynagrodzeń miesięcznych (płatnych ze środków jednostek). Jest więc możliwość wydzielenia m. in. płacy zasadniczej, dodatków stażowych i

kierowniczych, premii i nagród, wynagrodzeń za pracę nadliczbową, zasiłków chorobowych, wynagrodzeń za czas urlopów wypoczynkowych, nagród jubileuszowych, gratyfikacji, odpraw wypłacanych przy przejściu na emeryturę lub rentę.

W badaniu uwzględniony jest koszt pracy i jego składniki w ujęciu brutto, wypłacane ze środków jednostki na rzecz pracowników najemnych zatrudnionych w jednostce.

Metodologia zastosowana w badaniu i opisana w publikacji przygotowana została w Głównym Urzędzie Statystycznym w Departamencie Pracy.

zysku do podziału, umożliwiają obliczenie

Uwagi

1. W tablicach - składki na ubezpieczenie społeczne podano łącznie ze składkami na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

2. Ilekroć w tablicach jest mowa o nagrodach i premiach z zysku oznacza to wypłaty nagród i premii z zysku do podziału w jednostkach oraz wypłaty z nadwyżki bilansowej w spółdzielniach.

3. Znaki umowne występujące w tablicach oznaczają:

kreska (-) - zjawisko nie wystąpiło

zero (0) - zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,5

(0,0) - zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,05.

4. W stosunku do obowiązującej klasyfikacji EKD w publikacji zastosowano skróty:

pełna nazwa

Handel hurtowy i detaliczny; naprawy pojazdów mechanicznych, motocykli oraz artykułów przeznaczenia osobistego i użytku domowego

Transport, gospodarka magazynowa i łączność Obsługa nieruchomości, wynajem i działalność związana z prowadzeniem interesów

Administracja publiczna i obrona narodowa;

gwarantowana prawnie opieka socjalna

skrót

Sekcja G Handel i naprawy

Sekcja I Sekcja K

Transport, składowanie i łązność

Obsługa nieruchomości i firm Sekcja L Administracja publiczna

7

(8)

PODSTAWOWA CHARAKTERYSTYKA KOSZTÓW PRACY

Koszty pracy jako kategoria ekonomiczna i społeczna są jednym z najważniejszych wskaźników charakteryzujących stopień konkurencyjności gospodarki danego kraju na rynku światowym, ponieważ właśnie cena siły roboczej jest w dużym stopniu zróżnicowana.

Koszty pracy definiuje się jako sumę wynagrodzeń brutto i pozapłacowych wydatków ponoszonych przez pracodawcę w celu pozyskania, utrzymania, przekwalifikowania i doskonalenia kadr, a także składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Gwarantowanych

Świadczeń Pracowniczych i na Fundusz Pracy.

Do czynników kształtujących koszty pracy w jednostce należą: wielkość i struktura zatrudnienia, wynagrodzenia za pracę oraz pozapłacowe koszty zatrudnienia.

Aby dokonać porównań kosztów pracy dla różnego typu jednostek trzeba posłużyć się wybranym miernikiem. Miernikiem najczęściej stosowanym, jest koszt pracy w przeliczeniu na 1 zatrudnionego obliczony jako wartość przeciętna w skali miesięcznej. Innymi miernikami jeszcze bardziej precyzyjnymi i lepiej służącymi różnorodnym porównaniom są:

koszt 1 godziny opłaconej i koszt 1 godziny przepracowanej. Jednak poziom wymienionych mierników w sposób istotny różnicują: rodzaj działalności prowadzonej przez jednostki, sektor własności oraz stanowiska pracy osób zatrudnionych (robotnicze i nierobotnicze).

Z uwagi na postępującą inflację pokazywanie wartościowe kosztów pracy od 1993 r.

nie ma zbyt wielkiego uzasadnienia, gdyż dane z kolejnych lat nie będą porównywalne, jednak dla pokazania wyników badania podajemy podstawowe mierniki kosztu pracy w

kolejnych latach według rodzaju działalności jednostek. Tym samym analizę prezentowanych danych wartościowych należy przeprowadzać odrębnie za każdy rok.

Koszty pracy w latach według rodzaju badanej działalności prezentuje poniższe zestawienie:

Wyszczególnienie

Koszty pracy w zł w przeliczeniu na:

1 zatrudnionego (przeciętne

miesięczne)

1 godzinę

opłaconą przepracowaną 1993

Działalność produkcyjna 533,35 3,20 3,81

Budownictwo 586,42 3,36 4,00

1994

Górnictwo i kopalnictwo 1130,56 5,92 7,72

Zaopatrywanie w energię

elektryczną, gaz i wodę 908,80 4,63 5,13

Handel i naprawy 721,51 4,03 4,33

Hotele i restauracje 316,90 1,92 ' 2,06

Obsługa nieruchomości i firm 819,44 4,81 5,24

8

(9)

(dok.) Koszty pracy w zł w przeliczeniu na:

Wyszczególnienie 1 zatrudnionego

(przeciętne 1 godzinę

miesięczne) opłaconą przepracowaną

1994 (dok.) Pozostała działalność usługowa

komunalna, socjalna

i indywidualna 522,42 2,82 3,19

1995

Pośrednictwo finansowe 1469,40 8,63 9,77

Administracja publiczna 1252,50 7,32 8,31

Edukacja 804,61 8,13 9,57

Ochrona zdrowia i opieka socjalna 912,97 5,24 5,94

1996

Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 1341,33 7,16 8,05

Górnictwo i kopalnictwo 1619,31 8,92 10,67

Działalność produkcyjna 1258,32 7,22 8,47

Zaopatrywanie w energię

elektryczną, gaz i wodę 1878,54 10,62 12,26

Budownictwo 966,23 5,46 6,01

Handel i naprawy 1204,41 6,95 7,62

Hotele i restauracje 1080,16 6,22 6,86

Transport, składowanie i łączność 1292,74 6,88 7,95

Pośrednictwo finansowe 1606,54 9,76 11,22

Obsługa nieruchomości i firm 1252,49 7,55 8,59

Administracja publiczna 1610,80 9,13 10,42

Edukacja 1184,63 9,25 10,74

Ochrona zdrowia i opieka socjalna 1138,86 6,86 7,86

Pozostała działalność usługowa komunalna, socjalna

i indywidualna 1181,46 6,56 7,38

Analiza przytoczonych liczb pokazuje, że rozpiętość między najwyższymi i najniższymi kosztami pracy 1 zatrudnionego jest znaczna.

W 1993 r. koszty te w budownictwie okazały się wyższe niż w działalności produkcyjnej (o 10,0%). Z sześciu badanych w kolejnym roku sekcji różnica między

najniższymi kosztami pracy w hotelach i restauracjach, a najwyższymi w górnictwie i kopalnictwie wyniosła 256,8%. W 1995 r. badano 4 sekcje EKD, z których koszt pracy w

pośrednictwie finansowym był najwyższy, a w edukacji najniższy (różnica wyniosła 82,6%).

9

(10)

W czwartym roku badanie prowadzono w 14 sekcjach EKD, w tym w 12 po raz drugi od czasu jego wprowadzenia. Najwyższe miesięczne koszty 1 zatrudnionego występowały w zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz i wodę, a najniższe w budownictwie, przy czym różnica ta wyniosła 94,4%. Natomiast koszt pracy w górnictwie i kopalnictwie podobny był do tego, jaki wystąpił w pośrednictwie finansowym i administracji publicznej. Inną grupę jednostek, gdzie koszty pracy 1 zatrudnionego można wzajemnie porównać, stanowiły jednostki z sekcji handel i naprawy, edukacja, ochrona zdrowia i opieka socjalna oraz pozostała działalność usługowa komunalna, socjalna i indywidualna. Różnica między

skrajnymi sekcjami wyniosła tu nie więcej niż 5,8%.

Porównanie danych dla sekcji, które badane były również w latach wcześniejszych pokazuje, że w wielu przypadkach uległy zmianie różnice kosztów pracy 1 zatrudnionego w

1996 r. w stosunku do lat minionych. Relacja pomiędzy kosztami w budownictwie i działalności produkcyjnej była odwrotna. Teraz wyższe o 30,2% okazały się koszty w działalności produkcyjnej.

Analiza grupy sekcji, które pierwszy raz badane były w 1994 r. pozwala stwierdzić, że tym razem najwyższe koszty wystąpiły w zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz i wodę, a najniższe w hotelach i restauracjach z różnicą 73,9%. Przypomnijmy, że w poprzednim badaniu skrajne sekcje, jeżeli chodzi o różnicę kosztów 1 zatrudnionego, to górnictwo i

kopalnictwo, oraz podobnie jak obecnie, hotele i restauracje z różnicą 256,8%. Teraz te dwie sekcje różnią się kosztami o 49,9%.

W kolejnych 4 sekcjach, które po raz pierwszy badane były w 1995 r. różnica najwyższych i najniższych kosztów wyniosła w 1996 r. 41,4% i dotyczyła administracji publicznej oraz ochrony zdrowia i opieki socjalnej. Rok wcześniej skrajnymi dla takiej samej grupy badanych sekcji były pośrednictwo finansowe i edukacja z różnicą 82,6%; teraz różnica ta wyniosła 35,6%.

Pozostałe dwa mierniki kosztu pracy, jakimi są koszt pracy 1 godziny opłaconej i przepracowanej, wskazują na inny istotny element, który różnicuje poszczególne sekcje.

Chodzi tu mianowicie o wykorzystanie czasu pracy rozumianego jako liczba godzin opłaconych ogółem w podziale na godziny przepracowane i nie przepracowane.

W 1993 r., chociaż koszty pracy 1 zatrudnionego w dwóch badanych sekcjach różniły się, to różnica kosztu godziny opłaconej i przepracowanej była podobna i wynosiła około

19,0%.

W 1994 r. czas pracy wykorzystany był najlepiej w sekcji hotele i restauracje, gdzie różnica kosztu pracy 1 godziny opłaconej i przepracowanej wyniosła 7,3%. Podobna sytuacja wystąpiła w handlu i naprawach z różnicą 7,4%. Najwyższa różnica kosztów między godziną opłaconą, a faktycznie przepracowana wystąpiła w górnictwie i kopalnictwie - 30,4%.

Zależności te pokazuje również tablica nr 2, w której zaprezentowana jest struktura czasu pracy i np. czas pracy przepracowany w 1994 r. w górnictwie i kopalnictwie wyniósł 76.6%, a nie przepracowany i opłacony 23,4%.

W 1995 r., chociaż koszt pracy 1 zatrudnionego w edukacji był najniższy, to różnica kosztu godziny opłaconej i przepracowanej była najwyższa i wynosiła 17,7%. W pozostałych 3 badanych w omawianym roku sekcjach różnice pomiędzy kosztem godziny opłaconej i przepracowanej były podobne i wynosiły od 13,2% do 13,5%.

Cztery sekcje, które w 1996 r. miały podobnie wysokie koszty pracy na 1 zatrudnionego różnicuje dość istotnie koszt 1 godziny opłaconej w stosunku do przepracowanej.

10

(11)

Opłacony czas pracy najlepiej wykorzystany był w administracji publicznej, gdzie ten wskaźnik wyniósł 14,1%, a najgorzej w górnictwie i kopalnictwie - 19,6%.

W pośrednictwie finansowym i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz i wodę analizowane wskaźniki były podobne i wynosiły 15,0% i 15,4%. Jednak czas pracy (opłacony) był najlepiej wykorzystany w sekcjach: handel i naprawy, budownictwo oraz hotele i restauracje, gdzie różnice pomiędzy kosztem godziny opłaconej i przepracowanej wyniosły odpowiednio 9,6%, 10,1% i 10,3%.

Porównując dane za 1996 r. i lata wcześniejsze odnośnie różnicy pomiędzy kosztem 1 godziny opłaconej i przepracowanej zauważamy, że zmalała ona w ostatnim roku badania w sekcjach: górnictwo i kopalnictwo (z 30,4% do 19,6%), działalność produkcyjna (z 19,1% do

17,3%), budownictwo (z 19,0% do 10,1%), edukacja (z 17,0% do 16,1%), pozostała działalność usługowa komunalna, socjalna i indywidualna (z 13,1% do 12,5%). W 7 innych badanych sekcjach koszt godziny przepracowanej w stosunku do opłaconej wzrósł (od 0,6%

do 4,9%).

Podobne wnioski nasuwają się przy analizie struktury czasu pracy przepracowanego i nie przepracowanego (tabl. nr 2).

Na czas pracy składają się godziny opłacone ogółem w podziale na:

godziny przepracowane w czasie normalnym,

godziny przepracowane w czasie nadliczbowym,

godziny nie przepracowane z powodu urlopów wypoczynkowych,

godziny nie przepracowane z powodu chorób (bez godzin opłaconych ze środków ZUS),

godziny nie przepracowane z powodu przestojów (np. z powodu braku surowca, awarii maszyn, złych warunków atmosferycznych itp.),

pozostałe godziny nie przepracowane.

Liczba godzin przepracowanych w stosunku do opłaconych ogółem wahała się w okresie prowadzenia badania od 76,6% do 93,5%.

W 1993 r. w badanych sekcjach na pracę poświęcono podobną część czasu, tj. prawie 84,0% czasu opłaconego.

W 1994 r. w górnictwie i kopalnictwie przepracowano najmniej, bo 76,6% czasu opłaconego, a w hotelach i restauracjach aż 93,5%. W pozostałych 4 sekcjach wskaźnik ten wahał się od 88,3% do 93,2%.

Natomiast w 1995 r. różnica między czasem przepracowanym i opłaconym była bardzo podobna w trzech z czterech z badanych sekcji i wynosiła od 88,0% do 88,4%, jedynie w edukacji przepracowano mniej - bo 84,9% czasu opłaconego.

W ostatnim roku badania najlepsze wykorzystanie czasu pracy wystąpiło w handlu i naprawach (91,2% czasu opłaconego), przy czym poświęcono tam zaledwie 8.7% czasu na nieobecności związane z urlopami i chorobami. Równie dobrze wykorzystywano godziny opłacone w hotelach i restauracjach oraz w budownictwie, gdzie przepracowano 90,7% i

90,8% czasu opłaconego.

Najwięcej godzin nie przepracowanych w stosunku do opłaconych wystąpiło w 1996 r. w górnictwie i kopalnictwie - 16,4% (w 1994 r. 23,4%), przy czym na urlopy wypoczynkowe przeznaczono 9,2% tego czasu, a choroby zajęły 4,9%.

ll

(12)

Analizując strukturę czasu pracy w poszczególnych latach obserwujemy, że najwięcej opłaconego a nie przepracowanego czasu zajmują urlopy wypoczynkowe (od 6,2% do 12,9%) i choroby (opłacone ze środków własnych zakładów pracy) - do 13,9%. Inne nieobecności bądź przestoje w zakładzie zabrały do 2,3% czasu opłaconego ogółem.

Struktura przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego zaprezentowana w tabl. nr 3 pokazuje, że w wynagrodzeniu ogółem:

wynagrodzenie zasadnicze stanowi od 25,7% do 70,3%, dodatki za staż pracy - od 0,0% do 15,4%,

premie i nagrody - od 0,0% do 21,3%,

wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych - od 0,0% do 11,9%, wynagrodzenia za urlopy wypoczynkowe - od 3,2% do 13,4%,

zasiłki chorobowe - od 0,0% do 6,0%.

Chociaż zróżnicowanie przytoczonych wskaźników dla różnych sekcji EKD wydaje się oczywiste, to jednak pokazanie tych różnic w konkretnych liczbach i w oparciu o wyliczenia pochodzące z faktycznych danych może ułatwić analizę działalności własnego przedsiębiorstwa w oparciu o przedstawione założenia, które dają porównywalność wyników badania w skali międzynarodowej. Dla zobrazowania użyteczności badania podajemy dane odnośnie kosztu 1 godziny pracy wyrażonego w ECU w Polsce i krajach Unii Europejskiej.

Koszt 1 godziny pracy w ECU przypadających na 1 pracownika w działalności produkcyjnej i budownictwie w krajach Unii Europejskiej i w Polsce prezentuje poniższe zestawienie:

Kraje Lata Działalność

produkcyjna Budownictwo

Belgia 1991 18,78 16,79

Dania 1991 17,72 16,48a)

Francja 1988 15,21 13,31

Grecja 1992 7,33

Hiszpania 1992 . 12,95 11,33

Holandia 1992 19,22 18,45

Irlandia 1992 12,44 12,36

Luksemburg 1990 16,45 11,50

Niemcy 1992 22,89 19,97

Portugalia 1992 4,64 4,44

Wielka Brytania 1992 13,21 12,04

Włochy 1988 13,71 13,58

Polska 1993 1,71 1,87

a) 1988 r.

Źródło: Rocznik Statystyczny Pracy 1995 .

12

(13)

Przeciętny miesięczny koszt pracy przypadający na 1 zatrudnionego w 1996 r. w zł

Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo

Górnictwo i kopalnictwo

Działalność produkcyjna

Zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę

Budownictwo

Handel i naprawy

Hotele i restauracje

Transport, składowanie i łączność

Pośrednictwo finansowe

Obsługa nieruchomości i firm

*

0#

iilllliilÄ

mmmm

SSS Administracja publiczna mm

v.vv.vv.

E duk acj a

Ochrona zdrowia i opieka socjalna

1

Pozostała działalność usługowa komunalna,socjalna i indywidualna

1

900 1000 1100 1200 1300 1400 1500 1600 1700 1800 1900

13

(14)

Przeciętny koszt pracy przypadający

na 1 godzinę przepracowaną w 1996 r. w zł

Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo

Górnictwo i kopalnictwo

Działalność produkcyjna

Zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę

Budownictwo

Handel i naprawy

Hotele i restauracje

Transport, składowanie i łączność

Pośrednictwo finansowe

Obsługa nieruchomości i firm

Administracja publiczna

Edukacja

Ochrona zdrowia i opieka socjalna

Pozostała działalność usługowa komunalna, socjalna i indywidualna

1

• •••••

• •••••*<««

• ••••««•It

4 4 • •

*644

4 4 + 6 m 4 4 4

4 4 6

4 4 4 4

• • •

• • • 9** 4 4 4 4

9.9*44444

• • . . 9 . 4 4 4 4

6 4 6 9 4

4 6 4 6 9

4 6 6 6 6

4 6 4

4 4 4

5 6 7 8 9 10 11 12 13

14

(15)

Struktura kosztów pracy według składników i rodzajów działalności w 1996 r.

Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo

Górnictwo i kopalnictwo

Działalność produkcyjna

Zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę

Budownictwo

Handel i naprawy

Hotele i restauracje

Transport, składowanie i łączność

Pośrednictwo finansowe

Ohdum nieruchomości i firm

Administracja publiczna

Edukacja

Ochrona zdrowia i opieka socjalna

Pozostała działalność usługowa komunalna (socjalna i indywidualna

0% 20% 40% 60% 80% 100%

□ Os ob owe § Nagrody ZFN El Bezosobowe BHP 0ZFS @ Zysk B Pozostałe

15

(16)

Tabl. 1. Struktura kosztów pracy według wybranych składników i rodzajów działalności według sekcji EKD

Wynagrodzenia i świadczenia zaliczone w ciężar kosztów

Wypłaty z zysku w tym

Wyszczególnienie

Ogó­

łem razem

oso­

bowe

na­

grody z

zakła­

dowe­

go fun­

duszu na­

gród

bezo­

sobo­

we

składki na ubez­

pie­

czenie spo­

łeczne

wy­

datki zwią­

zane z bhp

zakła­

dowy fun­

dusz świad­

czeń soc­

jal­

nych

razem

w tym nagro­

dy i

premie

Działalność produkcyjna 100,0

i 64,8

993

0,4 27,1 1,9 2,1

Budownictwo 100,0 65,5 0,7 25,8 3,5 1,4 *

Górnictwo i kopalnictwo 100,0 98,2

1 67,2

994

0,4 24,2 1,9 1,8 1,8 0,4

Zaopatrywanie w

energię elektryczną,

gaz i wodę 100,0 98,7 63,8 0,7 28,2 1,9 1,6 1,3 0,8

Handel i naprawy 100,0 99,0 56,5 2,7 25,0 1,0 0,9 1,0 0,1

Hotele i restauracje 100,0 100,0 68,8 29,1 0,8 0,0 0,0 0,0

Obsługa nieruchomości

i firm 100,0 93,8 61,8 3,6 21,2 0,7 1,4 6,2 3,9

Pozostała działalność

usługowa komunalna,

socjalna i indywidualna 100,0 97,2 62,3 0,6 21,7 0,6 2,3 2,8 1,8

Pośrednictwo finansowe 100,0 97,2

1 61,2

995

2,0 0,8 28,3 0,6 1,0 2,8 2,6

Administracja publiczna 100,0 100,0 70,2 4,4 0,6 20,6 0,3 1,0 0,0 0,0

Edukacja 100,0 100,0 63,6 2,8 0,6 28,2 0,2 2,3 0,0 0,0

Ochrona zdrowia i opieka

socjalna 100,0 100,0 62,3 3,6 0,3 28,5 0,7 2,3 0,0 0,0

Rolnictwo, łowiectwo

i leśnictwo 100,0 99,8

1

64,4

996

1,9 0,5 24,9 1,7 1.9 0,2 0,1

Górnictwo i kopalnictwo 100,0 100,0 69,6 0,0 0,5 17,2 3,1 2,1 0,0 0,0

Działalność produkcyjna 100,0 98,7 62,8 0,1 0,4 25,7 1,8 2,2 1,3 U

Zaopatrywanie w energię

elektryczną, gaz i wodę 100,0 96,8 53,8 0,8 11,4 24.5 1,5 1,5 3,2 2,9

Budownictwo 100,0 100,0 61,0 0,1 1,6 26,8 2,1 2,1 0,0 0,0

16

(17)

Tabl. 1. Struktura kosztów pracy według wybranych składników i rodzajów działalności według sekcji EKD (dok.)

Wynagrodzenia i świadczenia zaliczone w ciężar kosztów

Wypłaty z zysku w tym

Wyszczególnienie

1

Ogó­

łem razem

oso­

bowe

na­

grody z

zakła­

dowe­

go fun­

duszu na­

gród

bezo­

sobo­

we

składki na ubez-

pie­.

czenie spo­

łeczne

wy­

datki zwią­

zane z bhp

zakła­

dowy fun­

dusz świad­

czeń soc­

jal­

nych

razem

w tym nagro-

dy 1

premie

1996 (dok.)

Handel i naprawy 100,0 99,8 62,3 0,0

u

27,6 1,5 1,9 0,2 0,0

Hotele i restauracje 100,0 99,2 58,1 0,3 1,8 25,1 1,2 2,0 0,8 0,8

Transport, składowanie 0

i łączność 100,0 99,9 62,5 1,9 1,0 26,5 0,8 2,1 0,1 0,1

ł .

Pośrednictwo finansowe 100,0 97,9 58,0 2,1 1,9 27,4 U 1,4 2,1 1,7

Obsługa nieruchomości

i firm 100,0 98,3 60,7 2,8 0,9 25,8 1,9 1,8 1,7 0,2

Administracja publiczna 100,0 100,0 66,1 4,2 0,5 25,2 0,2 0,8 0,0 0,0

Edukacja 100,0 100,0 60,4 4,1 0,8 27,1 0,3 3,3 0,0 0,0

Ochrona zdrowia i opieka

socjalna 100,0 100,0 57,2 3,4 0,8 26,3 0,9 2,3 0,0 0,0

Pozostała działalność

usługowa komunalna,

socjalna i indywidualna 100,0 99,7 60,8 2,7 0,8 25,7 1,5 3,0 0,3 0,3

Tabl. 2. Struktura czasu pracy na 1 zatrudnionego

Wyszczególnienie

Czas pracy opłacony

ogółem

przepraco­

wany

nie przepracowany

ogółem

w tym z powodu urlopów

wypoczynko­

wych

chorób 1993

Działalność produkcyjna 100,0 83,8 16,2 8,4 6,2

Budownictwo 100,0 84,0 16,0 7,6 7,8

1994

Górnictwo i kopalnictwo 100,0 76,6 23,4 8,1 13,9

Zaopatrywanie w energię

elektryczną, gaz i wodę 100,0 90,3 9,7 7,3 2,0

17

(18)

Tabl. 2. Struktura czasu pracy na 1 zatrudnionego (dok.)

Czas pracy opłacony

nie przepracowany Wyszczególnienie

przepraco­ w tym z powodu

ogółem wany ogółem urlopów

wypoczynko­

wych

chorób

1994 (dok.)

Handel i naprawy 100,0 93,2 6,8 6,2 0,0

Hotele i restauracje 100,0 93,5 6,5 6,5 0,0

Obsługa nieruchomości

i firm 100,0 91,7 8,3 6,9 1,1

Pozostała działalność

usługowa komunalna,

socjalna i indywidualna 100,0 88,3 11,7 9,1 2,5

1995

Pośrednictwo finansowe 100,0 88,4 11,6 8,6 2,4

Administracja publiczna 100,0 88,0 12,0 8,0 3,7

Edukacja 100,0 84,9 15,1 12,9 2,0

Ochrona zdrowia i opieka

socjalna 100,0 88,2 11,8 7,7 3,9

1996 Rolnictwo, łowiectwo

i leśnictwo 100,0 89,0 11,0 7,9 2,9

Górnictwo i kopalnictwo 100,0 83,6 16,4 9,2 4,9

Działalność produkcyjna 100,0 85,3 14,7 9,2 4,1

Zaopatrywanie w energię

elektryczną, gaz i wodę 100,0 86,6 13,4 9,9 2,9

Budownictwo 100,0 90,8 9,2 5,7 3,2

Handel i naprawy 100,0 91,2 8,8 6,3 2,4

Hotele i restauracje 100,0 90,7 9,3 6,5 2,6

Transport, składowanie

i łączność 100,0 86,5 13,5 8,5 4,3

Pośrednictwo finansowe 100,0 87,0 13,0 10,1 2,4

Obsługa nieruchomości

i firm 100,0

%

87,8 12,2 8,3

«

3,7

Administracja publiczna 100,0 87,6 12,4 9,4 2,7

Edukacja 100,0 86,1 13,9 12,0 1,7

Ochrona zdrowia i opieka

socjalna 100,0 87,2 12,8 9,1 3,3

Pozostała działalność

usługowa komunalna,

socjalna i indywidualna 100,0 88,8 11,2 8,2 2,5

18

(19)

Tabl. 3. Struktura przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego według wybranych składników i rodzajów działalności według sekcji EKD

Wyna- W tym Na-

Wyszczególnienie Ogó­

łem

gro­

dzenia oso­

bowe

zasad­

nicze

za staż pracy

premie i

nagro­

dy

za pracę

nad­

licz­

bową

za urlop wypo­

czyn­

kowy

nagro­

dy jubi­

leu­

szowe

zasiłki choro­

bowe

grody

I 1

premie z

zysku

Działalność

produkcyjna 100,0 e 60,1

1993

5,3 9,6 3,0 7,1 1,5 4,3

Budownictwo 100,0 50,9 9,3 14,4 1,3 6,8 2,0 5,4 I

Górnictwo

i kopalnictwo 100,0 99,4 25,7

1994

15,4 21,3 11,7 5,0 1,6 6,0 0,6

Zaopatrywanie w

energię elektryczną,

gaz i wodę 100,0 98,7 54,2 4,9 13,0 7,9 6,7 2,0 1,5 1,3

Handel i naprawy 100,0 99,8 70,3 1,4 8,6 5,4 6,5 0,4 0,0 0,2

Hotele i restauracje 100,0 100,0 91,3 o,o 0,0 o,o 6,6 o,o o,o o,o

Obsługa nierucho­

mości i firm 100,0 94,1 51,3 5,8 19,4 0,9 5,9 U 0,5 5,9

Pozostała działalność usługowa komu­

nalna, socjalna

i indywidualna 100,0 97,1 64,1 5,0 11,6 1,6 7,3 1,3 1,3 2,9

Pośrednictwo

finansowe 100,0 93,1 56,2

1995

3,1 13,5 0,4 4,4 1,8 1,4 6,9

Administracja

publiczna 100,0 94,1 52,6 8,5 7,4 0,6 3,2 1,1 U 5,9

Edukacja 100,0 95,8 53,4 6,8 2,8 11,6 13,4 1,0 1,2 4,2

Ochrona zdrowia

i opieka socjalna 100,0 94,5 58,5 8,0 7,7 0,9 5,9 0,9 2,0 5,5

Rolnictwo, łowiectwo

i leśnictwo 100,0 97,0 63,2

1996

1,8 9,3 6,8 7,0 2,4 1,6 3,0

Górnictwo

i kopalnictwo 100,0 100,0 36,8 15,4 16,6 6,4 5,3 1,6 1,9 0,0

Działalność

produkcyjna 100,0 98,1 59,2 4,2 10,4 2,6 7,9 1,4 2,3 1,9

19

(20)

Tabl. 3. Struktura przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego według wybranych składników i rodzajów działalności według sekcji EKD (dok.)

Wyna- gro­

dzenia oso­

bowe

W tym Na-

Wyszczególnienie Ogó­

łem zasad­

nicze

za staż pracy

premie i

nagro­

dy

za pracę

nad­

licz­

bową

za urlop wypo­

czyn­

kowy

nagro­

dy jubi­

leu­

szowe

zasiłki choro­

bowe

grody i

premie z

zysku

4

1996 (dok.) Zaopatrywanie w

energię elektryczną,

gaz i wodę 100,0 93,5 49,6 6,6 13,4 1,4 7,3 2,2 2,0 6,5

Budownictwo 100,0 99,9 67,5 2,9 10,9 5,5 6,5 0,9 2,0 0,1

Handel i naprawy 100,0 100,0 80,7 0,0 4,4 2,2 6,4 0,2 1,7 0,0

Hotele i restauracje 100,0 98,1 64,1 4,5 11,0 2,3 7,6 0,8 1,3 1,9

Transport, składowa­

nie i łączność 100,0 97,0 42,4 11,4 9,5 5,5 6,8 3,6 2,2 3,0

Pośrednictwo

finansowe 100,0 93,8 57,9 2,7 13,4 0,6 7,0 1,7 1,2 6,2

Obsługa nierucho­

mości i firm 100,0 95,2 57,8 7,5 13,7 1,2 6,4 1,4 1,8 4,8

Administracja

publiczna 100,0 94,1 61,7 9,3 2,4 0,1 6,7 U 0,8 5,9

Edukacja 100,0 93,7 52,3 7,5 3,7 11,9 12,0 1,0 1,6 6,3

Ochrona zdrowia

i opieka socjalna 100,0 94,4 55,2 8,0 8,1 3,2 6,6 0,9 1,6 5,6

Pozostała działalność usługowa komu­

nalna, socjalna

i indywidualna 100,0 95,3 58,0 6,2 11,6 1,5 7,0 0,8 1,5 4,7

%

20

(21)

.

(22)

V

I

.i

>

&

i ••

X.

S

:

% »

#"

»

\

* *

Cytaty

Powiązane dokumenty

Ustawodawca przyznał szerokim gestem prawo do zasiłku wszystkim, którzy zarejestrowali się jako bezrobotni i nie otrzymali oferty pracy lub nawet ją otrzymali, lecz odrzucili

W przedsiębiorstwach zajmujących się dystrybucją towarów, a takim jest analizowane, główną pozycją kosztów opera- cyjnych są koszty zakupu tych towarów, natomiast marża

Zmiany tych wskaŸników by³y wynikiem zmian wielkoœci uzyskiwanego wydobycia i stanu zatrudnienia, co równie¿ ukazano w

Skoro jednostkowe koszty pracy są stosunkiem wynagrodzenia czynnika pracy do produktywności tego czynnika, wnioskuje się, iż zmiana ULC jest związana ze zmianą poziomu

Celem artykułu jest weryfikacja empiryczna związku pomiędzy zmianami tempa wzrostu gospodarczego i zmianami wielkości zatrudnienia poprzez osza- cowanie dynamicznych

cji i metafory.. W Bogu treść oznaczana przez odnośne nazwy urzeczywistnia się w całej pełni, Bóg bowiem – jak była już o tym mowa – jest Bytem Najdoskonalszym,

* Por. moje wystąpienie na sesji popularno-naukowej w Lublinie poświęconej Ruchowi Ludowemu na Lubelszczyźnie. Lublin 1964 oraz Powstanie lubelskie.. formacji

Dlatego też dalsze badania nad zmianami w zakresie kosztów pracy i jej produktywności można skoncen- trować na szerszym zbadaniu przyczyn zmian w kształtowaniu się tychże