23. CMS, czyli system zarządzania treścią strony internetowej
NA TEJ LEKCJI:
• dowiesz się, czym jest CMS;
• poznasz podstawowe pojęcia dotyczące systemów zarządzania treścią;
• zainstalujesz WordPress w środowisku Laragon.
Program ow anie strony w HTM L i CSS jest czasochłonne i w ym aga wielu ćw iczeń i dośw iadczenia. A co zrobić, jeśli chcem y osiągnąć szybko zadow alający efekt bez bieglej znajom ości potrzebnych języków ? Je st na to sposób.
23.1. Podstawy, czyli co musisz wiedzieć o CMS
Czy to możliwe, by tw órca strony internetowej nie znał języka HTML? M ożliwe. Do projektow ania pewnej klasy stron m ożna bowiem użyć specjalnego oprogram o
wania, np. urucham ianego na serw erze WWW. Spraw dza się ono w w iększości projektów o niezbyt rozbudowanej strukturze, np. stron szkolnych, witryn infor
macyjnych, album ów ze zdjęciam i, portfolio itp. Niektóre pozw alają na tworzenie bardziej złożonych koncepcji, np. sklepów internetowych, stron z film am i itp. Całą klasę takich program ów nazw ano system am i zarządzania treścią (ang. CM S - Content Management System).
CMS jest to oprogram ow anie pozw alające na łatw e i szybkie zarządzanie tre ściam i stron (dodawanie i usuw anie treści, zm iany wyglądu itp.) oraz ich tw orze
nie za pom ocą panelu adm inistracyjnego.
Poniew aż w ię kszo ść z tych program ów jest bardzo funkcjonalna, spraw na i w ygodna w użyciu, w ykorzystują je nawet profesjonaliści, którzy jednak często używ ają zaprojektow anych przez siebie interfejsów stron (ang. layout), co czyni je oryginalnym i i spełnia w ym agania klientów.
Layout jest elem entem strony decydującym o jej w yglądzie i funkcjonalności w kontakcie z odbiorcą jej treści. Obejm uje w szystkie elem enty w izualne, łącznie z ich ułożeniem i funkcjami, jakie pełnią. Pojęcie to dotyczy w szystkich stron, nie
zależnie od narzędzia, za pom ocą którego zostały utworzone.
W przypadku CM S tw orzy się skórki (ang. skins, themes), które generują wygląd i elem enty aktyw ne strony. Dzięki temu projektant nie musi sam odzielnie tw orzyć jej layoutu.
Skórki to przygotowane przez tw órców lub użytkow ników CM S gotowe inter
fejsy użytkow ników (layouty). Są dostępne w internecie, ale m ożna je tw orzyć
system zarządzania treścią
layout
skórka dla CMS
153
IV. P R O G R A M O W A N I E S T R O N I N T E R N E T O W Y C H
lub m odyfikow ać sam odzielnie. C zęść skórek jest darm owa, a ich używ anie jest dozw olone w projektach kom ercyjnych.^liektóre jednak trzeba kupić.
Obecnie w sieci funkcjonuje w iele darm ow ych i ogólnodostępnych system ów zarządzania treścią. Pamiętaj, że jeśli sam odzielnie ułożysz program strony inter
netowej i w yposażysz ją w panel adm inistracyjny pozw alający na zm iany i aktu ali
zację treści, utw orzysz CMS. Jedn ak znacznie częściej używ a się spraw dzonych i bezpiecznych program ów dostępnych w sieci.
Najpopularniejsze obecnie system y zarządzania treścią to WordPress, Drupal, Joomla. Je śli przeszukasz sieć, zapew ne znajdziesz ich znacznie więcej. N ie
które są polecane przez tw órców profesjonalnych stron. Popularność zależy od wielu ich cech, np. prostoty tw orzenia i m odyfikacji, ciekaw ych skórek, bezpie
czeństw a, tagowania, tw orzenia i grom adzenia statystyk itp.
23.2. Jak zacząć, czyli instalacja
Trudno będzie ci w ybrać w łaściw y CMS dla twojego projektu, jeśli nie znasz cech żadnego z nich. Zanim w ięc dokonasz wyboru, zapoznaj się opisam i, opiniami i przejrzyj strony wykonane za pom ocą danego systemu. Ważnymi argumentami są także dostępne skórki i komponenty. Zapisz w szystkie za i przeciw, a potem doko
naj wyboru.
W iesz już, że twoja strona musi być um ieszczona na se rw erze WWW. W iele usług hostingowych oferuje także gotowe m echanizm y instalacji CM S (rys. 23.1.).
Rys. 2 3 .1 . P rzy k ła d o w y p ro c e s in stalacji s y s te m u z a rz ą d z a n ia tre ś c ią d la kont h o s tin g o w ych w y p o s a ż o n y c h w a p lik a c ję w s p o m a g a ją c a
Je śli twój serw er nie m a takiej aplikacji, o instalację m usisz zadbać sam odzielnie.
Niestety, nie jest to tak łatwe, jak użycie odpowiedniej aplikacji.
Przygotowania do instalacji:
1. Upewnij się, czy na dysku serw era znajduje się odpow iednia ilość w olnego m iejsca (w zależności od tego, ile w ym aga w ybrany CMS).
2. Sprawdź, jakie oprogram ow anie serw erow e musi być jeszcze uruchom ione na serw erze (np. języki, bazy danych).
3. Je śli w danych usługi hostingowej nie otrzym ałeś/otrzym ałaś nazwy ani hasła do bazy danych, załóż ją sam odzielnie. Jej nazwa i hasło będą niezbędne do instalacji.
4. Pobierz CM S z wiarygodnego źródła. Najczęściej będzie to archiw um sko m p re
sow ane ZIP.
5. Je śli na serw erze działa program do dekom presji plików ZIP, w yślij arch i
wum do folderu głównego swojego konta i je rozpakuj. Je śli nie m a takiego
programu, rozpakuj plik na swoim dysku i wyślij do serw era, zachow ując pełną strukturę i nazw y folderów.
6. Uruchom za pom ocą przeglądarki plik instalujący C M S na serw erze, a następ
nie postępuj według w skazań instalatora.
7. W czytaj stronę i rozpocznij jej edycję w panelu zarządzania.
Co w przypadku, gdy nie m asz konta na se rw erze WWW, a chcesz ćw iczyć tw o
rzenie stron w w ybranym CM S? M ożesz użyć programu, który na twoim kom pu
terze utworzy środow isko serw era ze w szystkim i potrzebnym i komponentam i.
Przykładam i są Xampp oraz Laragon.
W naszym przykład zie użyjem y Laragona. To darm ow e narzędzie dostępne pod adresem laragon.org. Po pobraniu pliku instalacyjnego w ystarczy go uruchom ić i w ska za ć m iejsce na dysku, w którym ma zostać zainstalow any (rys. 23.2.).
Po uruch om ien iu pliku instalacyjn eg o program u Laragon w yb ie rz w ersję językow ą.
Instalator zainstaluje program Laragon do poniższego folderu.
j Prregladaj...
| Potrzeba przynajmniej 722,9 MB wohego miejsca na dysku. |
< Wstecz | Dalej > | Anuluj
Po u ru cho m ien iu pliku
in sta la cy jn e g o p rogram u Laragon w y b ie rz w e rs ją języko w ą .
W s k a ż m ie jsce na pliki program u.
Z w ró ć u w a g ą na dużą ilo ś ć m iejsca potrzeb ne g o do jeg o in stalacji.
£ 1 instalacja - larag cn
A uto s ta r t . A uto d e te c t an d c r e a t e tfirtual h o sts You can change later in Laragon by gong to Menu > Preferences
Laragon działa ekstremalnie szybko i zajmuje bardzo mato pamięci (< 4 MB) Q Uruchom Laragon przy uruchamianiu systemu
Twoja apHcacja będzie dostępna pod wygotfriym atfresem — > http://app.test 0 Automatyczne tworzenie wirtualnych tostów
Szybki sposób, aby otworzyć tdytor tekstu' i Wiersz poleceń' 0 Dodaj 'Notepad+ł' i TermnaT do menu pod prawm Idawiszem myszy
< Wstecz | Dałej > A r łA j ~~j
Za zn a cz opcje. W sk a za n ie
d o m yśln e g o edytora p ozw oli szybko i s p ra w n ie e d y to w a ć kod strony.
W n a stę p n ym okienku d ia lo g o w y m p o tw ie rd ź u s ta w ie n ia i w c iśn ij Zainstaluj.
Rys. 2 3 .2 . P ro c e s in stalacji ś ro d o w is k a Laragon
IV. P R O G R A M O W A N I E S T R O N I N T E R N E T O W Y C H
Środowisko Laragon zainstalow ane w twoim komputerze pozwoli na urucham ia
nie i testowanie stron internetowych w HTML, CSS i innych językach. Nam jednak zależy na zainstalowaniu CMS bez konieczności korzystania z usługi hostingowej.
W przypadku Laragona przygotowanie CMS do pracy jest łatwe. Program wykona w iększość czynności, takich jak założenie bazy danych, automatycznie. Sam odziel
nie pobierze i zainstaluje także najnowszą wersję CMS. W przykładzie użyjemy W ordPress, ponieważ jest to jeden z najpopularniejszych system ów zarządza
nia treścią (rys. 23.3.). Mimo posiadania wielu możliwości, jest łatwy w obsłudze.
Utworzono dla niego także w iele skórek, z których można bezpłatnie skorzystać.
Po uruchom ieniu Laragona w c iś n ij p rzy cisk Z m enu w y b ie rz W tącz w s zy s tk ie i poczekaj na za koń czen ie W ordPress.
operacji dołączania w s zy s tk ic h k o m po ne ntów .
W p is z n a zw ę projektu.
Fuli 4.0.16190914 php-72.19-Win32-VC15-x64 [TS] 192.168.1.1;
Menu--- - Laragon
Ci www
h w ? f i l
Lighttoil Lrrcrw witfi today
fjjw ł ą g w s z y ś t t a ^ ^ WWW Ąb h 9 Ti
Witaj
Witaj w słynnym pięciominutowym proces* instalaqi WtordPressa! Po prostu wypełnij poniższy formularz, a znajdziesz się na drodze do korzystania z najbardziej rozszerzalnej i najpotężniejszej osobistej platformy publikacyjne) na świebe.
W ym agane informacje
Proszę wprowadzić poniższe informage. Nie martw się. w razie czego zawsze można zmienić je później.
Tytarf witryny VY KONKURS INFORMATYCZNY
Nazwa użytkownika WojtełcH
Nazwy użytkowników mogą składać się tylko ze znaków alfanumerycznych. spaqi podkreślnikćw. minusów, kropek i znaku @.
Ważne: Tc hasło będzie potrzebne do zalogowania się. Proszę przechowywać je w bezpiecznym miąjscu.
I w .h erm anow 5k i@ zse.bydgosza I
Widoczność dla
Sprawdź wprowadzony adres email dwukrotnie przed przejściem dalej.
Proś wyszukiwarki o meindeksowanie tej witryny
Akceptowanie tego ustawienia leży w gestii wyszukiwarki.
uj WordPre^a
Szybkie tworzenie witryny Blank
PUP ►
Apache ►
MySOL ►
Node.js ►
Q Włącz wszystkie
Preferencje...
Zamknięcie Laragon
WordPress .
Drupal 8 Laravel Laravel (zip)
Symfony
Konfiguracja...
How to manage "Szybkie tworzenie witryny"
|g| Clone ►
Szyb :ie tw o rz e n ie w itry n y X
i projektu [WordPress]:
| Szkolny konkurs informatyczny! |
Szybkie łwofieme >*itryny (SrłcoW-konkim-wółmatyczrcy]
Utworzono bazę danych [Szkołny-konkw 100% 11.7M/117M
Wypakowano
Generuj przyjazne linki
<z>
http //Szkolny-konkurs-infołmalyc
i *!*■* j
P rogram sa m o d zie ln ie p ob ierze W o rd P re s s i w yp a ku je a rch iw u m .
Zanim strona zosta n ie utw o rzon a i w y ś w ie tlo n a w p rze g lą d a rce , m u sisz uzu p ełnić niektóre dane: w y b ra ć język p u b lika cji, podać n a zw ą użytkow n ika, hasto oraz ad res e-m ail.
Kliknij, by za k oń czyć p ro c e s in sta la cji i o tw o rz y ć stro n ę k on figuracyjną C M S .
Nederlands (Belgie) Nederlands (Formeel) Nederlands Norsk nynorsk Occitan
____
j^
Portugu&s de Angola Portuguds do Brasłl Portugu§s Portugues (A090) Ruśinga Romana PyCCKM*
Caxanwbi
© *»c Stovenćina Slovenśćina
SfKJIp v
Rys. 2 3 .3 . P ro c e s in stalacji C M S W o rd P re s s w śro d o w is k u Laragon
156
N asza przykładow a strona będzie dostępna w przeglądarce kom putera pod adresem http://szkolny-konkurs-informatyczny.test. O czyw iście, jeśli użyjesz w trakcie instalacji CM S innej nazw y dla projektu, adres będzie z nią zgodny.
P an e l sterow ania (w W ordPress nazw any Kokpitem ) przykładow ego projektu u ruchom isz pod adresem http://szkolny-konkurs-informatyczny.test/wp-admin/
index.php. O czy w iście jest on chroniony hasłem , które zostało w pisane w trak
cie instalacji (rys. 23.4.).
Rys. 2 3 .4 . Lo go w a n ie d o p a n elu ste ro w a n ia (Kokpitu) C M S W o rd P re s s
Dzięki użyciu programu Laragon uzyskaliśm y m ożliw ość testow ania stron inter
netowych bez konieczności w ysyłania ich do serw era w usłudze hostingowej.
ZADANIA DO ROZWIĄZANIA
1. Korzystając z dowolnego edytora, wykonaj prezentację, w której opiszesz zalety i wady kilku wybranych systemów zarządzania tres'cią. Zanim rozpoczniesz pracę, dokonaj ich selekcji na podstawie informacji z wiarygodnych źródeł, np. artykułów w czasopismach. Weź pod uwagę popularnos'ć, atrakcyjność skórek itp.
2. Przejrzyj oferty usług hostingowych pod kątem używania CMS. Sprawdź, które z nich propo
nują odpowiednie narzędzia oraz jakie systemy zarządzania treścią są tam dostępne. Wybierz najlepszą według ciebie usługę i omów proces wyboru. Podaj źródła, które pozwoliły ci podjąć decyzję.
3. Po zainstalowaniu środowiska Laragon sprawdź doświadczalnie, czy możesz tworzyć w nim wiele stron, korzystając z różnych systemów zarządzania treścią. Opisz swoje doświadczenia w dokumencie tekstowym, ilustrując je zrzutami ekranu.
4. Znasz już Laragon. Poszukaj w sieci innych programów tego typu, np. Xampp. Zapoznaj się z ich możliwościami i opiniami na ich temat. Porównaj je z Laragonem. Przedstaw swoje spo
strzeżenia i opinie.
5*. Pobierz z wiarygodnej strony Xampp. Zainstaluj go w swoim komputerze. Przeprowadź proces instalacji W ordPress. Omów ten proces i wskaż różnice w porównaniu z Laragonem.
