PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA z PRZYRODY dla klasy IV szkoły podstawowej

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA z PRZYRODY dla klasy IV szkoły podstawowej

A) Przedmiotowe Zasady Oceniania z przyrody zostały opracowane na podstawie:

1. Rozporządzenia Ministerstwa Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2017 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych.

2. Statutu Szkoły.

3. Podstawy programowej kształcenia ogólnego dla przedmiotu przyroda (Dz. U. Nr 356 z 14 lutego 2017r.) na drugim etapie kształcenia w szkole podstawowej.

4. Programu nauczania przyrody dla4 klasy szkoły podstawowej – autorstwa Jolanty Golanko, zgodnego z obowiązującą podstawą programową.

B) Przedmiotowe Zasady Oceniania mają na celu:

1. Wspieranie, poprzez − motywowanie uczniów do lepszej nauki i pracy nad sobą − stymulowanie i mobilizowanie uczniów do myślenia o swojej przyszłości oraz do podejmowania starań podnoszących jakość edukacji przyrodniczej − stworzenie uczniom okazji i szansy osiągnięcia sukcesów edukacyjnych w zakresie przyrody oraz dowartościowanie ich − pomoc uczniom w samodzielnym planowaniu własnego rozwoju − różnicowanie, wyróżnianie i nagradzanie uczniów.

2. Prognozowanie, poprzez − zdobywanie informacji o efektywności nauczania przyrody i pracy nauczyciela − przewidywanie przyszłych osiągnięć ucznia, wykrywanie potencjalnych umiejętności.

3. Diagnozę, poprzez − poinformowanie uczniów o poziomie ich osiągnięć edukacyjnych i postępów w nauce − zdiagnozowanie potrzeb edukacyjnych uczniów, tj. określenie ich zainteresowań poznawczych i potrzeb w zakresie uczenia się przyrody oraz przyczyn trudności w uczeniu się tego przedmiotu − określenie stopnia osiągnięcia standardów wymagań − porównanie osiągnięć uczniów różnych klas w szkole − dostarczenie rodzicom i opiekunom uczniów oraz nauczycielom informacji o postępach, trudnościach i specjalnych uzdolnieniach uczniów.

4. Ewaluację, poprzez − uzyskiwanie informacji o jakości i poziomie osiągnięć oraz pracy edukacyjnej uczniów − umożliwienie doskonalenia organizacji i metod pracy edukacyjnej.

C) Opracowanie obejmuje:

I. Ogólne cele kształcenia przyrodniczego.

II. Skalę ocen.

III. Warunki uzyskania ocen cząstkowych.

IV. Kryteria oceniania.

V. Wymagania ogólne na poszczególne stopnie.

VI. Warunki poprawy przez ucznia swoich wyników.

VII. Sposoby przekazywania informacji zwrotnej stronom zainteresowanym wynikami ucznia.

VIII. Sposoby informowania uczniów i rodziców o ocenach z przedmiotu.

IX. Postanowienia końcowe.

I. Ogólne cele kształcenia przyrodniczego.

Podstawa programowa z przyrody w szkole podstawowej określa następujące cele edukacyjne:

1.

Wiedza.

1. Opanowanie podstawowego słownictwa przyrodniczego (biologicznego, geograficznego, z elementami słownictwa fizycznego i chemicznego).

2. Poznanie różnych sposobów prowadzenia obserwacji i orientacji w terenie.

3. Poznanie planów i map jako źródeł informacji geograficznych.

4. Poznanie układów budujących organizm człowieka (kostny, oddechowy, pokarmowy, krwionośny, rozrodczy, nerwowy).

5. Poznanie przyrodniczych i antropogenicznych składników środowiska, rozumienie prostych zależności między tymi składnikami.

6. Poznanie cech i zmian krajobrazu w najbliższej okolicy szkoły.

2. Umiejętności i stosowanie wiedzy w praktyce.

1. Prowadzenie obserwacji i pomiarów w terenie w tym korzystanie z różnych pomocy: planu, mapy, lupy, kompasu, taśmy mierniczej, lornetki itp.

2. Wykonywanie obserwacji i doświadczeń zgodnie z instrukcją (słowną, tekstową i graficzną), właściwe ich dokumentowanie i prezentowanie wyników.

3. Analizowanie, dokonywanie opisu, porównywanie, klasyfikowanie, korzystanie z różnych źródeł informacji (np. własnych obserwacji, badań, doświadczeń, tekstów, map, tabel, fotografii, filmów, technologii informacyjno-komunikacyjnych).

4. Wykorzystanie zdobytej wiedzy o budowie, higienie własnego organizmu w codziennym życiu.

5. Stosowanie zasad dbałości o własne zdrowie, w tym zapobieganie chorobom.

6. Wskazywanie przystosowań organizmów do środowiska życia i zdobywania pokarmu.

7. Dostrzeganie zależności występujących między poszczególnymi składnikami środowiska przyrodniczego, jak również między składnikami środowiska a działalnością człowieka.

3. Kształtowanie postaw – wychowanie.

1. Uważne obserwowanie zjawisk przyrodniczych, dokładne i skrupulatne przeprowadzenie doświadczeń, posługiwanie się instrukcją przy wykonywaniu pomiarów i doświadczeń, sporządzanie notatek i opracowywanie wyników.

2. Dostrzeganie wielostronnej wartości przyrody w integralnym rozwoju człowieka.

3. Właściwe reagowanie na niebezpieczeństwa zagrażające życiu i zdrowiu.

4. Doskonalenie umiejętności dbałości o własne ciało, jak i najbliższe otoczenie.

5. Rozwijanie wrażliwości na wszelkie przejawy życia.

6. Doskonalenie umiejętności w zakresie komunikowania się, współpracy i działania oraz pełnienia roli lidera w zespole.

7. Przyjmowanie postaw współodpowiedzialności za stan środowiska przyrodniczego przez:

właściwe zachowania w środowisku przyrodniczym; współodpowiedzialność za stan najbliższej okolicy; działania na rzecz środowiska lokalnego; wrażliwość na piękno natury, a także ładu i estetyki zagospodarowania najbliższej okolicy; świadome działania na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego i ochrony przyrody.

II. Skala ocen.

Skala ocen stosowana na lekcjach przyrody jest zgodna z Wewnątrzszkolnymi Zasadami Oceniania.

Oceny bieżące i klasyfikacyjne (śródroczne i roczne) ustala się w stopniach według następującej skali:

stopień celujący – 6 stopień bardzo dobry – 5 stopień dobry – 4 stopień dostateczny – 3 stopień dopuszczający – 2 stopień niedostateczny – 1

III. Warunki uzyskania ocen cząstkowych.

Założenia ogólne:

1. Postępy ucznia ocenia się w następujących kategoriach: - zachowań i postaw, - umiejętności , -wiadomości, według ustalonych standardów, z którymi na bieżąco zapoznawani są uczniowie podczas zajęć lekcyjnych oraz zainteresowani rodzice (na zebraniach rodziców).

2. Uczniowie, którzy posiadają orzeczenia Poradni Pedagogiczno - Psychologicznej oceniani są według kryteriów dostosowanych do ich możliwości.

3. Wykaz wiadomości i umiejętności jest podany do wiadomości uczniów.

4. Ocenianie jest systematyczne, jawne, obiektywne, zgodne z wymaganiami programowymi.

5. Ocenie podlegają następujące formy aktywności ucznia:

a) odpowiedzi ustne, b) formy pisemne:

 kartkówki obejmujące materiał z 1,2 lub 3 ostatnich lekcji (nie muszą być wcześniej zapowiedziane),

 testy, sprawdziany podsumowujące poszczególne działy (zapowiedziane z tygodniowym wyprzedzeniem),

 testy śródroczne lub roczne,

 testy diagnozujące np. po klasie V, VI, VII, VIII.

Zauważenie ucznia na niesamodzielnej pracy podczas kartkówki, na sprawdzianie lub teście wiąże się z otrzymaniem przez niego oceny niedostatecznej oraz zakończeniem pracy. Przez niesamodzielną pracę należy rozumieć min.: rozmawianie, odpisywanie, itp.

c) wkład pracy w przyswojenie wiedzy na lekcji bieżącej (krótkie wypowiedzi na lekcji, praca w grupie, wykonywanie i obserwacja doświadcze

ń

Będzie to oceniane za pomocą tzw. „+” zapisanych w zeszycie/ dzienniku. Ucze ń otrzyma ocenę bardzo dobrą, gdy zgromadzi cztery plusy. W przypadku dużego wkładu pracy na lekcji ucze ń otrzymuje ocenę bardzo dobrą lub dobrą.

d) umiejętności doskonalone w domu (praca domowa).

Za brak zadania domowego uczeń otrzymuje wpis o nieprzygotowaniu (np/bz) - jeśli to zgłosi nauczycielowi przed lekcją lub ocenę niedostateczną, gdy nie ma już zwolnienia.

W przypadku, gdy uczeń zostanie przyłapany na odpisywaniu pracy domowej (np. na przerwie), zostaje ukarany wpisem w postaci oceny niedostatecznej do dziennika. Osoba, która udostępniła materiał do przepisania otrzymuje negatywną uwagę wpisaną do zeszytu uwag (taka postawa to oszukiwanie nauczyciela).

e) zeszyt przedmiotowy (obowiązkowy) – sprawdzany w miarę potrzeb, ale przynajmniej 1 razy w semestrze. Na ocenę za prowadzenie zeszytu przedmiotowego wpływają: poprawność i systematyczność w zapisie notatek, wklejanie kserówek z lekcji, bieżące zapisy stanowiące odpowiedzi na zadane treści z prac domowych, walory estetyczne, zapis tematów lekcji, numerów jednostek lekcyjnych oraz dat, opracowania graficzne oraz zadania domowe z danego miesiąca. Brak zeszytu przedmiotowego w przypadku, gdy była zadana praca domowa, zostaje odnotowany jako np/

bz lub ocena niedostateczna. W przypadku otrzymania kserówki podczas zajęć uczeń ma obowiązek wklejenia jej pod tematem lekcji. Brak wklejonej kserówki zostaje odnotowany jako np/bz.

f) prace dodatkowe (opracowanie referatu, pomocy multimedialnych na zadany temat, opracowania oparte na innych źródłach niż podręcznik, plansze, rysunki, okazy wzbogacające zbiory itp.) – uczeń otrzymuje ocenę w skali celujący – bardzo dobry – dobry – dostateczny – dopuszczający.

g) czynny udział w zajęciach pozalekcyjnych związanych z poszerzaniem i gruntowaniem wiadomości - uczeń może otrzymać dodatkowe oceny (także celujące).

h) przygotowanie do lekcji - uczeń ma prawo zgłosić nieprzygotowanie do lekcji przed jej rozpoczęciem. Fakt ten zostaje odnotowany przez nauczyciela w dzienniku jako „np"/ „bz”

z datą. Za niezgłoszone nieprzygotowanie do lekcji, a wykryte w czasie jej trwania, uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną.

Za nieprzygotowanie do lekcji uważa się: nieprzygotowanie teoretyczne, brak pracy domowej, brak zeszytu, brak innych materiałów potrzebnych do lekcji.

W ciągu jednego semestru uczeń może być nieprzygotowany do lekcji 2 razy.

 po wykorzystaniu ustalonego limitu, każdorazowo uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną,

 nieprzygotowanie ucznia do lekcji usprawiedliwione pisemnie przez rodziców lub innych nauczycieli nie jest odnotowane w dzienniku,

 dopuszczalnych nieprzygotowań nie bierze się pod uwagę przy wystawianiu ocen śródrocznych lub rocznych.

EDUKACJA ZDALNA

Podczas edukacji zdalnej na ocenę mają wpływ:

 Terminowość przesyłania zadań (oceny pozytywne są tylko za prace odesłane do sprawdzenia w wyznaczonym terminie),

 Samodzielność (przesłanie czyjejś pracy jako własnej oznacza otrzymanie oceny niedostatecznej, brak możliwości jej poprawienia, wpisanie negatywnej uwagi za oszukiwanie nauczyciela).

 Wykonanie zadaniazgodnie z wytycznymi wskazanymi przez nauczyciela.

 Systematyczny udział w zajęciach on-line, obecność obowiązkowa.

IV. Kryteria oceniania.

a) W przypadku wypowiedzi pisemnych przyjmuje się skalę przeliczaną na oceny wg kryteriów, zgodną w Wewnątrzszkolnymi Zasadami Oceniania (WZO):

niedostateczny 0 – 29 % dopuszczający 30 – 49 % dostateczny 50 – 69 %

dobry 70 – 90 %

bardzo dobry 91 – 100 %

celujący (ponad 100 %)- dodatkowe zadanie o wyższym stopniu trudności

b) Ocenę celującą z pracy pisemnej ucze ń uzyskuje w przypadku, gdy osiągnie 100% punktów i wykona zadanie dodatkowe.

c) Uczeń ma prawo do zgłoszenia przed lekcją nieprzygotowania do zajęć 2x w semestrze zgodnie z ustaleniami (z wyjątkiem zaplanowanych sprawdzianów, kartkówek oraz lekcji powtórzeniowych).

Nieprzygotowanie musi być zgłoszone na początku zajęć.

d) Klasyfikacji śródrocznej i rocznej dokonuje się na podstawie ocen cząstkowych, przy czym większe znaczenie mają oceny ze sprawdzianów i testów, w drugiej kolejności są odpowiedzi ustne i kartkówki. Inne oceny mają charakter wspomagający.

e) Nauczyciel dostosowuje wymagania edukacyjne oraz formy i metody pracy w stosunku do ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe w zależności od

indywidualnych potrzeb oraz zaleceń poradni zawartych w orzeczeniu lub opinii. Uczniowie ci mają prawo do:

 wydłużonego czasu pracy,

 obniżonego progu punktacji w pracach pisemnych,

 mniejszej ilości zadań,

 indywidualnej pomocy nauczyciela na zajęciach i w trakcie pisania pracy,

 innych kryteriów oceny przy sprawdzaniu zadań otwartych.

Ocena śródroczna i roczna nie są średnimi z wszystkich otrzymanych ocen cząstkowych.

Przy ustalaniu oceny końcowej nauczyciel bierze również pod uwagę postawę i zaangażowanie ucznia w ciągu semestru/ roku w proces samorozwoju. W razie wątpliwości pozytywna motywacja ucznia może wpłynąć na podwyższenie oceny.

V. Wymagania ogólne na poszczególne stopnie.

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:

 spełnia wymagania dopełniające,

 opanował wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza podstawę programową, będące efektem jego samodzielnej pracy,

 prezentuje swoje wiadomości posługując się terminologią przyrodniczą,

 potrafi stosować zdobyte wiadomości w sytuacjach nietypowych,

 formułuje problemy i rozwiązuje je w sposób twórczy,

 dokonuje analizy lub syntezy zjawisk i procesów przyrodniczych,

 wykorzystuje wiedzę zdobytą na innych przedmiotach,

 potrafi samodzielnie korzystać z różnych źródeł informacji,

 bardzo aktywnie uczestniczy w procesie lekcyjnym,

 wykonuje twórcze prace, pomoce naukowe i potrafi je prezentować na terenie szkoły i poza

 nią,w pracach pisemnych osiąga powyżej 100% punktów możliwych do zdobycia i w pełni odpowiada na dodatkowe pytania,

 bierze udział w konkursach biologicznych na terenie szkoły i poza nią.

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:

 opanował w pełnym zakresie wiadomości i umiejętności określone programem nauczania,

 wykazuje szczególne zainteresowania przyrodą,

 potrafi stosować zdobytą wiedzę do samodzielnego rozwiązywania problemów w nowych sytuacjach,

 bez pomocy nauczyciela korzysta z różnych źródeł informacji,

 potrafi planować i bezpiecznie przeprowadzać doświadczenia i hodowle przyrodnicze,

 sprawnie posługuje się mikroskopem i lupą oraz sprzętem laboratoryjnym,

 prezentuje swoją wiedzę posługując się poprawną terminologią przyrodniczą,

 aktywnie uczestniczy w procesie lekcyjnym,

 w pisemnych sprawdzianach wiedzy i umiejętności osiąga od 90% do 99% punktów możliwych do zdobycia.

Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:

 opanował wiadomości i umiejętności bardziej złożone i mniej przystępne, przydatne i użyteczne w szkolnej i pozaszkolnej działalności,

 potrafi stosować zdobytą wiedzę do samodzielnego rozwiązywania problemów typowych, w przypadku trudniejszych korzysta z pomocy nauczyciela,

 udziela poprawnych odpowiedzi na typowe pytania,

 jest aktywny na lekcji,

 w pracach pisemnych osiąga od 75% do 89% punktów.

Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:

 opanował wiadomości i umiejętności przystępne, niezbyt złożone, najważniejsze w nauczaniu przyrody, oraz takie które można wykorzystać w sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych,

 z pomocą nauczyciela rozwiązuje typowe problemy o małym stopniu trudności,

 z pomocą nauczyciela korzysta z takich źródeł wiedzy jak: słowniki, encyklopedie, tablice, wykresy, itp.,

 wykazuje się aktywnością na lekcji w stopniu zadowalającym,

 w przypadku prac pisemnych osiąga od 50% do 74% punktów.

Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:

 ma braki w opanowaniu wiadomości i umiejętności określonych programem, ale nie przekreślają one możliwości dalszego kształcenia,

 wykonuje proste zadania i polecenia o bardzo małym stopniu trudności, pod kierunkiem nauczyciela,

 z pomocą nauczyciela wykonuje proste doświadczenia przyrodnicze,

 wiadomości przekazuje w sposób nieporadny, nie używając terminologii przyrodniczej,

 jest mało aktywny na lekcji,

 w pisemnych sprawdzianach wiedzy i umiejętności osiąga od 30% do 49% punktów.

Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który:

 nie opanował wiadomości i umiejętności określanych podstawami programowymi, koniecznymi do dalszego kształcenia,

 wykazuje się brakiem systematyczności w przyswajaniu wiedzy i wykonywaniu prac domowych,

 nie podejmuje próby rozwiązania zadań o elementarnym stopniu trudności nawet przy pomocy nauczyciela,

 wykazuje się bierną postawą na lekcji,

 w przypadku prac pisemnych osiąga od 0% do 29% punktów.

Ustalona przez nauczyciela śródroczna/roczna ocena niedostateczna może być zmieniona w wyniku egzaminu poprawkowego według obowiązujących przepisów zawartych w Statucie Szkoły.

VI. Warunki poprawy przez ucznia swoich wyników w nauce.

a) Uczeń może poprawić ocenę niedostateczną ze sprawdzianu lub testu w terminie 14 dni od otrzymania poprawionej pracy.

b) Ucze ń może poprawić ewentualnie oceny wyższe od niedostatecznej, ale po uzgodnieniu z nauczycielem.

c) Uczeń, który był nieobecny na zapowiadanym sprawdzianie lub teście musi napisać pracę zaliczeniową (pod warunkiem, że jego nieobecność została usprawiedliwiona). Uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną, jeśli był nieobecny w dniu pisania testu (sprawdzianu) i nie przedstawił usprawiedliwienia, a także gdy odmówił napisania pracy.

d) Uczeń jest zobowiązany do zaliczenia kartkówek, na których był nieobecny w terminie ustalonym z nauczycielem, ale nie dalszym, jak7 dni.

e) W przypadku, gdy ucze ń zgłosi chęć uzupełnienia braków z przedmiotu, nauczyciel chętnie udzieli pomocy.

f) Oceny uzyskane z kartkówek zapowiedzianych nie podlegają poprawie, natomiast z niezapowiedzianych można poprawić w terminie do tygodnia.

g) Jeżeli uczeń z przyczyn losowych nie może napisać sprawdzianu lub testu w określonym terminie, wówczas ma obowiązek napisać sprawdzian (test) w innym terminie, ustalonym z nauczycielem.

h) Nauczyciel w uzasadnionych przypadkach może wyrazić zgodę na poprawę ocen z zada ń domowych, zadań dodatkowych.

i) Nadrobienie braków spowodowane dłuższą nieobecnością (ponad tydzień) w szkole ustalane jest indywidualnie przez nauczyciela z uczniem i zależy od: długości absencji, indywidualnych możliwości ucznia,

W wyznaczonym przez nauczyciela czasie uczeń: uzupełnia zeszyt przedmiotowy i (jeśli jest) zeszyt ćwiczeń, uzupełnia wiadomości teoretyczne, zalicza prace pisemne (sprawdziany, kartkówki, testy), wykonuje zadania praktyczne.

VII. Sposoby przekazywania informacji zwrotnej stronom zainteresowanym wynikami ucznia.

Ocenianie bieżące z zajęć edukacyjnych przez nauczyciela ma na celu monitorowanie pracy ucznia. Uczeń otrzymuje stopnie (1 – 6) i informację zwrotną w formie komentarza zgodnie z następującym schematem: - co zrobił dobrze, - co w swej pracy powinien poprawić - podpowiedź, w jaki sposób ma poprawić swoją pracę - wskazówki na przyszłość.

Ustna informacja zwrotna przekazywana uczniom wg powyższego schematu odbywa się na bieżąco po kartkówce, odpowiedzi ustnej, pracy w grupie, pracy indywidualnej, pracy w ramach projektu.

Ustna informacja zwrotna wg powyższego schematu przekazywana jest rodzicom na zebraniach, dyżurach nauczycielskich i w szczególnych sytuacjach w miarę bieżących potrzeb.

VIII. Sposoby informowania uczniów i rodziców o ocenach z przedmiotu.

a) Na pierwszej godzinie lekcyjnej uczniowie zostają zapoznani z powyższym PZO oraz wymaganiami na poszczególne oceny.

b) Oceny cząstkowe są jawne, oparte o kryteria oceniania.

c) Na prośbę ucznia nauczyciel wpisuje oceny do zeszytu przedmiotowego lub dzienniczka.

d) O ocenach śródrocznych i rocznych z przedmiotu wychowawca informuje rodziców (zeszyt kontaktów). O ocenach cząstkowych wychowawca informuje rodziców na wywiadówkach lub spotkaniach indywidualnych - udostępniając zestawienie ocen odnotowanych w dzienniku lekcyjnym.

e) Przed końcem semestru/ roku szkolnego nauczyciel informuje ucznia o przewidywanej ocenie z przedmiotu zgodnie z zapisami w Statucie Szkoły.

IX. Postanowienia końcowe.

1. Archiwizacji na określony czas podlegają: sprawdziany, kartkówki. Po okresie przechowywania w/w prace podlegają zniszczeniu.

2. Uczeń ma prawo wglądu do sprawdzonej i ocenionej pracy własnej w obecności nauczyciela i uzyskania zwięzłej motywacji (ustnej) uzyskanej oceny.

3. Prawo wglądu do prac mają także rodzice (prawni opiekunowie) ucznia podczas zebrań lub indywidualnych spotkań z nauczycielem przyrody.

Opracował nauczyciel przyrody:

Krystyna Jurek