M A R IA A D A M U S, T A D E U SZ K A R D A SZ , W A N D A K A M IŃ S K A H EL E N A KO ZŁO W SK A
PRZYD ATN OŚĆ W SPÓ LNY CH W YCIĄGÓW DO OZNACZANIA ZAW ARTOŚCI PR ZY SW A JA LN Y CH FORM CYNKU,
M IEDZI I M ANGANU W GLEBIE
In sty tu t U p ra w y N a w o żen ia i G leb o zn a w stw a C en traln y O środek M eto d y czn o -N a u k o w y ds. S ta cji
C h em iczn o -R o ln iczy ch w e W rocław iu
B adania nad m ożliw ością stosow ania jednego w spólnego ro ztw o ru ekstrak cy jn ego do oznaczania p rzy sw ajaln y ch dla roślin m ik ro sk ład n i- ków w glebach prow adzone b y ły w Polsce od w ielu la t [1, 2, 3, 4, 5, 6, 7]. M iały one na celu przede w szystkim uproszczenie tech n ik i an alityczn ej, stosow anej w bad an iach m asow ych prow adzonych przez stacje chem icz no-rolnicze. W 1977 r. zostały przeprow adzone b ad ania nad oceną p rzy datności ro ztw o ru AL i 1 N HC1 do oznaczania zaw artości w glebie p rzy sw ajaln y ch form cynku, m iedzi i m an g anu . W badaniach porów nyw ano zależność m iędzy ilością cynku, m iedzi i m an g an u przechodzącą do jed nego w spólnego w yciągu a ilością ty ch składników oznaczaną m etodam i kon w encjonaln y m i stosow anym i w okręgow ych stacjach chem iczno-rol niczych, jak rów nież z zaw artością ty ch m ikroelem entów w roślinach.
M ETO D Y K A B A D A Ń
B adania przeprow adzono na 100 p ró b k ach glebow ych p ob ran y ch w okolicach W rocław ia z różnych pól p ro d u k cy jn y ch , na k tó ry c h u p ra w ia no jęczm ień jary . P rz y p o b ieraniu p róbek glebow ych pobrano rów no cześnie z ty c h sam ych m iejsc próbki ro ślin w postaci 3 g órnych listków jęczm ienia jarego u rw a n y c h w czasie k w itn ienia. P ró b k i glebow e były zróżnicow ane pod w zględem udziału części sp ław ialn y ch (7-59% ), odczy n u (4,0-6,9 pH) i zaw artości С organicznego (0,62-1,97%).
Do w spólnej e k stra k cji z gleby cynku, m iedzi i m an g an u stosow ano: — ro ztw ór m leczanow o-octanow y (AL) w edług E gnera-R iehm a, Do m ingo,
16 M. A d a m u s i in.
Do p o rów nania użyto pow szechnie stosow anych w sta c jac h chem icz no-rolniczych w Polsce roztw orów :
— dla cynku 0,1 N KC1 w edług W eara Som m era, — dla m iedzi 2°/o H N 03 w edług W esterhoffa,
— dla m an g an u w yciąg siarczynow y o pH 8, w edług S chachtschabela. O znaczenie p ierw iastk ów w w yciągach glebow ych w ykonano m eto dam i ko lo ry m etry czn y m i lub m etodą sp ek tro fo to m etrii atom ow o-absorp- cyjnej. M etodam i ty m i oznaczono także b adane m ik ro sk ład n ik i w m a teriale ro ślin n y m po uprzed niej m in eralizacji na m okro (H N 03+ H2S 0 4+ + HC104).
W Y N IK I B A D A Ń
C y n k . Ilości cynku znalezione m etodą k on w encjo nalną w bad an y ch 100 p ró b k ach gleby m ieściły się w zakresie 2,3-7,6 ppm , średnio 4,9 ppm (tab. 1). M niejsze ilości znaleziono m etodą AL, a najw ięcej cynku e k s tra how ał z gleby 1 N HCl. J a k w ynika z w artości w spółczynników k o relacji podanych w tab. 2, ilości cynku przechodzące do w yciągu 1 N HCl by ły dość ściśle skorelow ane z ilościam i cynku e k strah o w an y m i 0,1 N HCl (rys. 1), n ato m iast nie stw ierdzono ścisłej zależności m iędzy ilością tego
T a b e l a 1
I l o ś c i cynku /ppm/ ekstrahowane z g l e b y i j e go za w artość w r o ś l i n i e Zinc amounts /ppm/ e x t r a c t e d from s o i l and i t s c o n t e n t i n pl a n t
Roztwory e k s t r a k c y j n e - E x t r a c t i n g s o l u t i o n s Zn w l i ś c i a c h Zn i n xe av es 0 , 1 N HCl AL 1 If HCl ś r e d n i a - Kean Odchylenia standardowe Standard d e v i a t i o n s Zakres wahań F l u c t u a t i o n range 4 , 9 ± 1 , 0 4 2 , 3 - 7 , 6 3,1 + 0 , 9 0 1 , 6 - 5 , 2 7 , 7 + 2 ,2 8 3 , 0 - 1 2 , 7 1 7 , 7 ± 4 , 3 4 1 1 , 2 - 3 0 , 0 T a b e l a 2 V/spoiczynnilci k o r e l a c j i / г / między i l o ś c i ą cynku ekstrahowaną różnymi roztworami
a z a w a rt o śc ią c z ę ś c i s p ła w ia ln y c h <"0,02 mm, odczynem g le b y i z a w a r t o ś c ią cynku w l i ś c i a c h
C o r r e l a t i o n c o e f f i c i e n t s / г / between the z i n c amount e x t r a c t e d w ith v a r i o u s s o l u t i o n s and the c o n t e n t o f c l a y e y p a r t i c l e s <C0.02 mm, s o i l r e a c t i o n and z i n c c o n t e n t i n l e a v e s E oz twory e k s tr a k c y jn e Z x t r a c t ^ i n g s o l u t i o n s 0 , 1 N HCl C z ę ś c i < 0 , 0 2 mm Claye y p a r t i c l e s pH Zn w l i ś c i a c h Zn i n l e a v e s 0 , 1 ЗГ KC1 - 0 , 3 7 0 , 2 7 0 , 1 3 AL 0 , 5 3 - 0 , 4 0 - 0 , 2 2 0 , 6 2 1 N HCl 0 ,8 1 0 , 7 3 0 , 4 3 - 0 , 0 4
Rys. 1. Zależność między ilościami cynku ekstrahowanymi 1 N HC1 a 0,1 N HC1 Relationship between the zinc amounts extracted in 1 N HC1 and 0.1 N HC1
Rys. 2. Wpływ zwięzłości gleby na ilość cynku ekstrahowanego roztworem AL w stosunku do ilości Zn oznaczonego w 0,1 N HC1
Soil mechanical somposition effect on the amount of zinc extracted by the AL solution in relation to the Zn amount determined in 0.1 N HC1
Rys. 3. Wpływ zwięzłości gleby na ilość cynku ekstrahowanego w 1 N HC1 w stosunku do ilości Zn oznaczonego w 0,1 N HC1
Soil mechanical composition effect on the amount of zinc extracted in 1 N HC1 in relation to the Zn amount determined in 0.1 N HC1
18 M. A d a m u s i in.
składnika oznaczoną w w yciągu AL i w 0,1 N IICl. Ilości cynku ozna czone w w yciągu AL w glebach lekkich b y ły zbliżone do ilości tego składn ik a znalezionego w w yciągu 0,1 N HCl. N atom iast w raz ze w zro stem zwięzłości gleby ilość ek strahow anego cynku roztw orem AL m ala ła do 40% w poró w naniu do tego, co ekstrahow ano 0,1 N HCl (rys. 2). W zw iązku z ty m ilości cynku oznaczone m etodą AL zarów no w glebach lekkich, jak i zw ięzłych były do siebie podobne i w ah ały się w m ałym przedziale 1,6-5,2 ppm . Ilości cy nku oznaczone w w yciągu 1 N HCl by ły dość ściśle skorelow ane z ilością z a w artą w w yciągu 0,1 N HCl i ze zwięzłością gleby (rys. 3). W m iarę w zro stu zwięzłości gleby ilość ozna czonego cynku w w yciągu 1 N HCl w yraźn ie w zrastała w stosunku do w yciągu 0,1 N HCl i dochodziła do 200% p rzy glebach zaw ierających 60% części spław ialnych. Toteż ro zrz u t zaw artości cynku w w yciągu 1 N HCl w bad an ym m ate ria le glebow ym był najw iększy (od 3 do 12 ppm ). R easum ując m ożna stw ierdzić, że badane trz y ro ztw o ry e k stra h u ją z gleb lekkich podobne ilości cynku, n ato m iast z gleb zw ięzłych n a jw ię cej cynku przechodzi do ro ztw o ru 1 N HCl, a n ajm n iej do ro ztw o ru AL. Zaw artość cynku w trz e ch g órn y ch liściach jęczm ienia była silnie zróżnicow ana (od 11,2 do 30,0 ppm ). Nie stw ierdzono jednak ścisłego zw iązku m iędzy zaw artością cynku w liściach z jego zaw artością w gle bie, oznaczoną w w yciągach 1 N i 0,1 N HCl. N atom iast zaw artość Zn m ierzona w w yciągu AL m iała pew ien zw iązek z jego zaw artością w
T a b e l a 3
I l o ś c i m ie dz i /ppm/ ekstrahowane z g le b y i j e j za wartość w r o ś l i n i e Copper amounts /ррш/ e x t r a c t e d from s o i l and i t s c o n t e n t i n p la n t
Roztwory e ks tr a k c y jn e - E x t r a c t i n g s o l u t i o n s Cu w l i ś c i a c h Cu i n le a v e s 2% HN03 AL 1 N HCl ś r e d n ia - Mean Odchylenia standardowe. Standard deviations? Zakres wahań F l u c t u a t i o n range 2 , 3 ± 1 . И 0 , 9 - 5 , 4 0 , 2 0 + 0 , 0 6 0 , 0 0 - 0 , 4 3 3» 2 ± 1,62 1 , 1 - 7 , 5 4 , 2 ± 1,31 2 , 2 - 9 , 1 T a b e l a 4
■fspółczynr.iki k o r e l a c j i / г / między i l o ś c i ą m ie d z i o kot rabowano j różnymi roztworami a z aw a rt oś c ią c z ę ś c i s p ła w ia ln y c h < 0 , 0 2 mn, odczynem g l e b y i z a w ar t oś c ią m ie dz i
w l i ś c i a c h ję c z m ie n ia
C o r r e la ti o n c o e f f i c i e n t s / г / between the copper amounts e x t r a c t e d w ith v a r io u s soluTionu and the co nt a n t o f c l a y e y p a r t i c l e s < 0 . 0 2 mm, s o i l r e a c t i o n and Cu c o n te n t i n b a r l e y l e a v e s
Roztwory e k s tr a k c y jn e rlxtract- " ing s o l u t i o n s 2fi НЖ)3 C z ę ś c i < 0 , 0 2 mm P a r t i c l e s o f < 0 , 0 2 mm i n dia pH Cu w l i ś c i a c h Cu i n l e a v e s 2S h::o3 - 0 ,3 1 0 , 5 0 - 0 , 2 8 AI 0 , 3 2 0 , 2 2 0 , 1 2 0 , 4 7 1 'J ÎIC1 0 ,9 4 0 , 8 5 0 , 5 2 - 0 , 3 3
liściach (r = 0,74): y ■-"3>4 0 .t+ 7,4, gdzie iy ~ Z n w liściach, a x - - Z n (AL). M i e d ź . Ilości m iedzi znalezione m etodą W esterhoffa w ah ały się od 0,9 do 5,4 ppm , średnio 2,8 ppm (tab. 3). Do ro ztw o ru AL przechodziły bardzo m ałe ilości m iedzi nie p rzek raczające 0,43 ppm . N atom iast n a j w ięcej m iedzi ek strah o w ał z gleby 1 N HC1. Stw ierdzono, że ilość m iedzi w glebie znaleziona w w yciągu 1 N HC1 (m etodą R inkisa) była ściśle skorelow ana z ilością tego składnika ek strah o w an ą 2-procentow ym HNO3
(tab. 4 i rys. 4). Ilości m iedzi oznaczone m etodą R inkisa (1 N HC1) oraz m etodą W esterhoffa (2% N H 0 3) b y ły dodatnio skorelow ane z zaw ar tością części sp ław ialn y ch w glebie. Ilości m iedzi oznaczone w w yciągu AL nie b y ły skorelow ane z ilością m iedzi ek strah o w an ą 2-procentow ym HNO3, ani z zaw artością części sp ław ialn ych w glebie i odczynem gleby (tab. 4).
Z aw artość m iedzi w liściach jęczm ienia była na ogół niska. Nie stw ierdzono ścisłego zw iązku m iędzy zaw artością m iedzi w roślinie a jej zaw artością w glebie dla trzech stosow anych w badaniach w yciągów e k stra k cy jn y c h (tab. 4).
R ys. 4. Z ależność m ięd zy ilo ścia m i m ięd zy ek stra h o w a n y m i 1 N HC1 i d w u p rocen -tow ym H N 03
R elation sh ip b etw een the copper am ounts ex tra cted in 1 N MCI and 2°/o H N 0 3
T a b e l a 5
I l o ś c i manganu /ppm/ ekstrahowane z g l e b y i je go zawa rto ść w r o ś l i n i e Manganese amounts /ppm/ e x t r a c t e d from s o i l and i t s c o n t e n t i n p l a n t s
Koztwory e k s tr a k c y jn e - E x t r a c t i n g s o l u t i o n s ttn w l i ś c i a c n siarc zy now y pH 8 s u l p h i t e s o l u t i o n , pH 8 AL 1 N HC1 - Mn i n l e a v e a Śr ed ni a - Ivîean 55 94 129 58 O d c h y le n ia sta n d a rd o w e S ta n d a rd d e v i a t i o n s ± 22,1 ± 34 ,9 ± 38 ,6 ± 38 ,4 Z a k res wahań F l u c t u a t i o n rangc- 5-111 27-182 4 6 -2 2 2 19-198
20 M. A d a m u s i in.
ï a b e 1 a b . ïs p o ic z y n n ik i k o r e l a c j i / г / miedzy i l o ś c i ą manganu ekstrahowanego różnymi roztworami
a z a w ar t oś c ią c z y ś c i s p ła w ia ln y c h , odczynem g le b y i z a w a rt o śc ią manganu w l i ś c i a c h C o r r e la t i o n c o e f f i c i e n t s / г / between the manganese amounts e x t r a c t e d w ith v a r io u s s o l u t i o n s
•and the c o n te n t o f c l a y e y p a r t i c l e s , s o i l r e a c t i o n and Mn c o n te n t i n l e a v e s Roztwory ek s tr a kc yj ne Roztwór si arczynow y pH 8 < 0 , 0 2 mmC z ę ś c i pH vr l i ś c i a c hMn E x tr a ct i n g s o l u t i o n s Su lp h it e s o l u t i o n , pH 8 P a r t i c l e s o f < 0 . 0 2 mm i n l e a v e sUn Siarczynowy pH 8 S u l p h i t e s o l u t i o n , pHS - 0,28 0,17 - 0,07 0,62 0,08 0,12 - 0,19 1 :i Kci 0 , 3 3 0,12 0,25 - 0,15 . z ę ^ c i < 0 , 0 2 mm T-? . rt ic l2 3 o f < 0.C2 mm - - - - 0,61 pH - - - - 0,74
M a n g a n . Ilości m an g an u znalezione m etodą siarczynow ą Schach- tschabela w ah ały się w b ad any m m ate ria le glebow ym od 5 do 111 ppm , średnio 55 ppm (tab. 5). N ajniższe ilości m an g an u przechodziły do roz tw o ru siarczynow ego, wyższe do ro ztw o ru AL, a najw yższe do 1 N HC1. Nie stw ierdzono ścisłej zależności m iędzy ilością m an g an u oznaczone go m etodą siarczynow ą o pH 8 a ek strah o w an ą roztw o ram i AL i 1 N HC1. W skazują na to niskie w spółczynniki korelacji. Ilość oznaczonego
Rys. 5. Wpływ pH gleby na zawartość manganu w liściach jęczmienia jarego Effect of soil pH on the manganese content in leaves of summer barley
m an g an u trzem a b ad an ym i m etodam i nie była uzależniona od zwięzłości gleby ani od odczynu (tab. 6). Nie stw ierdzono rów nież ścisłego pow iąza nia m iędzy zaw artością m an g an u w liściach jęczm ienia jarego a ilością tego skład nik a w glebie oznaczonego stosow anym i m etodam i (tab. 6). Stw ierdzono nato m iast, że zaw artość m an g an u w liściach b y ła uzależ niona od odczynu gleby. Na glebach kw aśny ch o pH 4,0-4,5 stw ierd zo no najw yższą zaw artość m an g an u w liściach. W m iarę w zrostu pH za w artość m ang anu w liściach jęczm ienia bardzo w yraźnie m alała (rys. 5).
W N IO SK I
Na podstaw ie p rzeprow adzonych bad ań n ad m etodam i e k stra k cji cyn ku, m iedzi i m ang an u z gleby p rzy użyciu jednego w spólnego ro ztw o ru (AL lub 1 N HC1) m ożna w yciągnąć n astęp u jące w nioski.
1. Ilości m iedzi, cynku i m an g an u ek strah o w an e m etodą AL nie by ły ściśle skorelow ane z zaw artością ty ch składników oznaczonych m etodam i stosow anym i w sta c jac h chem iczno-rolniczych.
Do ro ztw o ru AL przechodziły bardzo m ałe ilości m iedzi, nie p rz e k ra czające 0,5 ppm .
Ilości cynku oznaczone m etodą AL m alały w raz ze w zrostem zwięz łości gleby i dochodziły w glebach ciężkich do 40% ty ch zaw artości, które oznaczono w w yciągu 0,1 N HC1.
2. M etodą R inkisa (1 N HC1) oznaczono większe ilości cynku, m an g anu i m iedzi niż w w yciągach stosow anych pow szechnie w stacjach chem iczno-rolniczych. Ilości cy nk u i m iedzi b y ły ściśle skorelow ane z ich ilościam i oznaczonym i m etodam i p rzy ję ty m i w stacjach chem iczno-rol- niczych.
3. W p rzeprow adzonych b adan iach zaw artość Zn, Cu i M n w liś ciach jęczm ienia w okresie k w itn ien ia nie była uzależniona od za w a r tości ty ch m ikroelem entów w glebie oznaczanych om aw ianym i m eto dami.
Jed y n ie zaw artość Zn w w yciągu AL m iała pew ien zw iązek z zaw ar tością tego p ierw iastk a w liściach jęczm ienia.
L IT E R A T U R A
[1] B o r a t y ń s k i K. , R o s z y k o w a S., Z i ę t e c k a M.: Z aw artość m ied zi w różn ych w y c ią g a c h g leb o w y ch . R ocz. g leb ozn . 16, 1966, 1.
[2] Z i ę t e c k a M.: B ad an ia nad z a w a rto ścią m ied zi w gleb ach i w roślin ach . Cz. I. P o ró w n a n ie n iek tó ry ch m etod e k stra k cji „ p rzysw ajaln ej dla r o ślin ” m ied zi z g leb y. Rocz. glebozn. 26, 1975, 3, 141-152.
[3] Z i ę t e с к а М.: B adania nad za w a rto ścią m iedzi w gleb ach i w roślin ach . Cz. II. W sp ółzależn ość m ięd zy za w a rto ścią m ied zi w g leb ach i w roślin ach . R ocz. gleb ozn . 28, 1977, 2, 17-32.
22 M. A d a m u s i in.
[4] Z i ę t e с к а М.: W sp ółzależn ość m ięd zy za w a rto ścią m ied zi w g leb a ch i w roślin ach . Zesz. probl. Post. N auk roi. 1976, z. 179.
[5] B o r a t y ń s k i K. , Z i Q t e c k a M.: On th e p o ssib ility of a p p ly in g a com m on e x tr a k tio n solu tion for d eterm in a tio n in soil of trace elem en ts Cu, Mn, Mo, Zn a v a ila b le to p la n ts. P ol. J. S o il Sei. 3, 1970, 1, 31-37.
[6] B o r a t y ń s k i K., Z i ę t e с к a M.: B adania nad m eto d y k ą oznaczania do stęp n y ch dla roślin form m an gan u w g leb ie. Zesz. probl. P ost. N auk roi. (w druku).
[7] K a m i ń s k a W. , S t r a h l A., Z i g t e c к а М.: W stępna ocena p rzy d a t n ości roztw oru E g n era -R ieh m a — D om ingo (AL) jako w sp ó ln eg o ek strak tora do oznaczania za w a rto ści m ik ro elem en tó w w gleb ie. Zesz. probl. P ost. N auk roi. 1976, z. 179. М. А Д А М У С . Т. K A P ДА ILI, В. К Л М И Г .Ь С К А , Г. К О З Л О В СК А П РИ ГО ДНОСТЬ ГРУ П П О ВЫ Х В Ы Т Я Ж Е К ДЛЯ О П РЕДЕЛЕН ИЯ С О Д Е РЖ А Н И Я У С ВО Я ЕМ Ы Х ФОРМ Ц И Н К А , МЕДИ И М А РГА Н Ц А В П О ЧВЕ 1иститут агротехники, удобрения и почвоведени я Н ауч н о-м етоди ч еск и й центр по делам агрохи м и ческ и х станций, В роцлав Р е з ю м е И зучалась возм ож ность применения групповы х вы тяж ек: 1 и НС1 по Р инь- кису и ац етатн о-л ак татп ая вы тяж к а (AL) по Э гп ер у-Р и м у-Д ом и п го для оп р е делен и я усвояем ы х ф ор м марганца меди и цинка в почве. В качестве сравн и тельны х, вы ступали методы, общ еприняты е в агрохи м и ческ и х станциях П ольш и, а именно: для ни:; ка 0,1 п НС1 по У эру Зом м еру, меди 2°'о H N 0 3 по В естерго4?ф у. марганца — сул ьф атн ая вы тяж ка (pH 8) по Ш ахтш абелю . И спы тания были п роведены на 100 п очвенны х образц ах, разли чаю щ и хся но м еханич еском у составу, содер ж ан и ю С -органического и по почвенной р е акции. С одерж ан и е м икроэлем ентов в почве сравнивали с и х содер ж ан и ем в л истьях ярового ячменя, возделы ваем ого на эт и х почвах. В розул ь тат е п р о веден ны х исследован ий было констатировано, что: 1. К оличества меди, цинка и марганца, экстрагированны е с помощ ью A L — метода не вы являли тесной корреляции м е ж д у содер ж ан и ем эт и х элементов, полученны м по общ епримепяемы м, в агрохи м и ческ и х станциях, методам. В A L — в ы тяж к у п ер еходи л и нич тож ны е количества меди, не превы ш аю щ ие 0,5 ррм. К оличества цинка, оп р едел ен н ы е по A L — м етоду, ум еньш ались с ростом с в я з ности почвы и достигали в т я ж ел ы х п очв ах 40% содер ж ан и й , получаем ы х при применении 0,1 ii НС1 — вы тяж ки. 2. По м етоду Рипькиса (1 ii НС1) были отмечены больш ие количества цинка, марганца и меди, чем при прим енении традиционны х вы тяж ек. К оличества цинка и меди тесно коррелировали с их количеством , полученн ы м по методам, применяемы м в агрохи м и ческ и х станциях. о. I le была констатирована тесная связь м еж д у содер ж ан и ем Си и Мп в листьях .ячменя и их сод ер ж ан и ем в почве. Только со д ер ж а н и е Zn в AL — в ы тяж ке указы вало па некоторую связь с сод ер ж ан и ем этого элем ента в листьях ячменя.
M. A D A M U S , T. K A R D A S Z , II. K A M I Ń S K A , H. K O Z Ł O W S K A
U S E F U L N E SS OF SOIL E X T R A C T A N T S FOR D ET E R M IN IN G THE CON TEN T OF A V A IL A B L E FORM S OF ZINC, C O PPER A? D M A N G A N E SE IN SOIL In stitu te of S oil S cien ce and C u ltiv a tio n of P la n ts, M e th o d ic o -S c ie n tific C entre of
A g ricu ltu ra l C h em istry S ta tio n s in W roclaw
S u m m a r y
P o ssib ility of a p p lica tio n of joint ex tr a c t solu tion s: I N IIC1 after R in k is and la c ta te -a c e ta te solu tion (AL) after Egner, R iehm , D om ingo for d eterm in in g a v a ila b le form s of m an gan ese, copper and zinc in so il w as in v estig a ted . A s com p a ra tiv e th e m ethods g e n e r a lly ap p lied in th e P o lish A g ricu ltu ra l C h em istry S ta tio n s h ave been assu m ed , n am ely: for zinc — 0.1 N HC1 after W ear Som m er, for copper — 2% H N 0 3 after W esterh o ff and for m a n g a n ese — su lp h ite ex tra ct of pH 8 after S ch a ch tsch a b el.
The in v e stig a tio n s w ere carried out on 100 so il sam p les w ith d ifferen t m ech a n ica l com p osition , organic carbon co n ten t and soil reaction . T he con ten t of trace elem en ts in soil w as com pared w ith the con ten t of th ese elem en ts in lea v es of sum m er barley c u ltiv a ted on th e soils under stu d y. T he in v e stig a tio n s h ave proved as fo llo w s:
1. A m o u n ts of copper, zinc and m a n g a n ese ex tra ct by the A L m ethod w ere not c lo sely correlated w ith th e con ten t of th ese elem en ts d eterm in ed by the m eth od s ap p lied at th e A g ricu ltu ra l C h em istry S tation s. To th e A L so lu tio n passed v ery little copper am ounts, not e x c e e d in g 0.5 ppm .
T he zinc a m ou n ts d eterm in ed by th e A L m ethod d ecreased alon g w ith an in crease of th e so il p a rticles of d ia m eter less than 0.02 mm part and reached in h ea v y soils 40% of th e am ou n t d eterm in ed by the 01 N HC1 m ethod.
2. B y th e m ethod of R in k is (1 N HC1) h igh er am ou n ts of zinc, m an gan ese and copper w ere d eterm in ed in rela tio n to th ose d eterm in ed by the m ethods ap p lied by the A g ricu ltu ra l C h em istry S ta tio n s.
3. No close rela tio n sh ip b etw een th e Cu, Zn and Mn con ten t in le a v e s of barley and th eir con ten t in soil has been proved. O nly th e zinc con ten t in the AL e x tra ct w as correlated to a certain e x te n t w ith the con ten t of th is elem en t in b arley lea v es.
D r M a r i a A d a m u s C e n t r a l n y O ś r o d e k
M e l o d y c z n o - N a u k o w y l U N G ds. S t a c j i C h e m i c z n o - R o l n i c z y c h W r o c l a w , pl. E n g e l s a 5
