Orzecznictwo Sądu Najwyższego w sprawach adwokackich

Orzecznictwo Sądu Najwyższego w

sprawach adwokackich

Palestra 12/12(132), 98-100

98 O r z e c z n i c t w o S N w s p r a w a c h a d w o k a c k i c h _{N r 12 (132)}

R ad y a d w o k a ck ie p o w in n y zw racać przy ty m u w a g ę na k o n ieczn o ść o d p o w ie ­ d n ieg o sk o m p le to w a n ia d o k u m en ta cji (referen cje, o p in ie, d y p lo m y itp.) w c elu w y ­ e lim in o w a n ia zb ęd n ej k o resp o n d en cji.

K ieru ją c się p otrzeb ą k o o rd y n a cji p o lity k i k ad row ej w o m a w ia n ej sp r a w ie , P rezy d iu m N R A p o sta n o w iło jak na w stę p ie u ch w a ły .

OHZECZIUtCTWO SĄDU N A JW YŻSZEG O

W S R K A W A CH ADW OKACKICH

U C H W A Ł A z dnia 14 sierpnia 1968 r.

(RAD 5/68) Kara dyscyplinarna pozbawienia prawa w ykonyw ania zawodu adwoka­ ta może być stosow ana do każdej oso­ by w pisanej na listę adwokatów.

Z u z a s a d n i e n i a :

R ozp ozn ając w n io se k M in istra S p r a ­ w ie d liw o ś c i z dnia 22.VI.1968 r., p r z e ­ k a za n y zarząd zen iem P ie r w sz e g o P r e ­ zesa S ądu N a jw y ż sz e g o z dnia l.IV . 1968 r. sk ła d o w i sied m iu sęd zió w S ą ­ du N a jw y ż sz e g o o p o d jęcie u c h w a ły za w iera ją cej o d p ow ied ź n a n a stę p u ją ­ ce p y ta n ie praw ne:

„C zy k ara d y scy p lin a rn a p o z b a w ie ­ n ia p ra w a w y k o n y w a n ia zaw od u ad­ w o k a ta m oże b yć sto so w a n a ty lk o do a d w o k a ta -c z ło n k a zesp ołu a d w o k a ck ie­ go?”

Sąd N a jw y ż sz y zw a ży ł, co n a stę ­ puje:

P rzep is art. 94 pk t 1 u sta w y z d n ia 19.XII.1963 r. o u stroju a d w o k a ­ tu r y (Dz. U . N r 57, poz. 309), z a w ie ­ r a ją cy k a ta lo g kar d y scy p lin a rn y ch i u zu p ełn io n y p rzep isem art. 96 tej u s ­ ta w y , d o ty czy w zasad zie w sz y stk ic h osób w p isa n y c h na lis tę ad w o k a tó w i na lis tę a p lik a n tó w ad w o k a ck ich

(art. 93 p k t -1 cyt. u staw y) — iz w y ­ ją tk a m i w y m ie n io n y m i w art. 97 te jż e u sta w y .

O soba w p isa n a na lis tę a d w o k a tó w n a b y w a u p ra w n ien ia do w y k o n y w a n ia zaw odu ad w ok ata. U p ra w n ien ia te trw a ją , ch ociażb y ad w o k a t w rzeczy ­ w isto śc i zaw odu n ie w y k o n y w a ł np. z p rzy czy n w y m ie n io n y c h w art. 70— 72 p o w o ła n ej w y żej u sta w y . W p isan i na lis tę a d w o k a ci są człon k am i w o je ­ w ó d zk iej izb y ad w o k a ck iej i p r z y słu ­ g u je im — n a w et w te d y , g d y n ie w y ­ k on u ją zaw odu w zesp o ła ch a d w o k a c­ k ich czy sp o łeczn y ch biu rach p om ocy p raw n ej — p raw o w y b o ru i w y b ie r a l­ n ości do organ ów a d w o k a tu ry (art. 37 ust. 1 p k t 3 te jż e u sta w y ).

K ara d y scy p lin a rn a p o zb a w ien ia p ra w a w y k o n y w a n ia zaw odu a d w o k a ­ ta, p ociąga za sobą sk r e ś le n ie z listy ad w o k a tó w oraz u tra tę p ra w a w y b ie ­ ra ln o ści do organ ów a d w o k a tu ry na zaw sze, przy czym k ara ta n ie u leg a zatarciu (art. 95 pk t 5 i art. 106 pk t 2 u sta w y o u stroju a d w ok atu ry). Te k o n se k w e n c je sk a za n ia n a d y sc y p li­ narną k arę p o zb a w ien ia p raw a w y ­ k o n y w a n ia zaw odu są zatem d la k aż­ dego a d w ok ata jed n a k o w e, a w ię c r ó w ­

N r 12 (132) O r z e c z n i c t w o S N w s p r a w a c h a d w o k a c k i c h ₉₉

n ież dla a d w o k a ta n ie b ęd ącego człon ­ k iem zesp ołu ad w ok ack iego. Z tych w z g lę d ó w w y p o w ie d z ia n y w w y ro k u S ąd u N a jw y ższeg o z dnia 25.XI.1967 ir. w sprarwie R A D 32/167 p o g lą d p raw n y, że ad w ok at, k tó ry je s t rad cą p raw nym , n ie m oże b y ć sk a za n y na karę d y sc y ­ p lin arn ą p o zb a w ien ia p raw a w y k o n y ­ w a n ia zaw od u a d w ok ata, a lb o w iem p raw a teg o , jako rad ca p raw n y, nie m a — z m ocy sam ej u sta w y , a m ia ­ n o w icie art. 70 u sta w y o u stroju ad ­ w o k a tu ry , uznać trzeb a za n ietra fn y .

A rt. 70 u sta w y o u stroju a d w o k a ­ tu ry w p ro w a d ził ty lk o zasadę, że w y ­ k o n y w a n ia zaw od u a d w ok ata n ie m o ­ żna łą czy ć ze sta n o w isk a m i w y m ie n io ­

n y m i w p u n k tach od 1 do 3 teg o przepisu.

Z fa k tu , że fu n k c je p o w y ższe i w y ­ k o n y w a n ie zaw od u ad w o k a ta są in -

c o m p a t ib i li s , n ie w y n ik a jed n ak , żeb y

w p isa n y na lis tę a d w o k a tó w radca p ra w n y n ie m ia ł p ełn y ch u p ra w n ień z a w o d o w y ch , g d y ż m oże on w każdej c h w ili zrezy g n o w a ć z ra d co stw a i p o d ­ ją ć sta ra n ia o p rzy jęcie go do zespołu. Z c h w ilą sk a za n ia n a k arę d y sc y p li­ narn ą p o zb a w ien ia p raw a w y k o n y w a ­ n ia zaw od u ad w o k a t b ęd ą cy radcą p ra w n y m tra ci te u p ra w n ien ia , w p is n a lis tę , ty tu ł ad w o k a ta i b ezp o w ro t­ n ie p ra w o w y b ie r a ln o ś c i do organ ów ad w ok atu ry.

WYROK SĄDU NAJWYŻSZEGO z dnia 7 w rześnia 1968 r.

(RAD 8/68) U stanow ienie z urzędu adwokata dla strony nie może być rozumiane jako obowiązek w ytoczenia powództwa w wypadku, gdy strona n ie wyraziła w sposób stanowczy sw ej w oli w tym względzie.

\ Z u z a s a d n i e n i a :

A d w o k a to w i W.M. p o sta w io n o w p o stęp o w a n iu d y scy p lin a rn y m zarzut, że n a ru szy ł sw o je o b o w ią zk i zaw od o­ w e w ten sposób, iż w roku 1966, b ę ­ dąc w y zn a czo n y m p ełn o m o cn ik iem p ro ceso w y m dla z w o ln io n ej od op łat są d o w y ch J ó zefy T. cele m w n ie sie n ia p o w ó d ztw a o od szk od ow an ie, p o w ó d z­ tw a ta k ieg o n ie w n ió sł, m im o że Sąd P o w ia to w y w P. p o sta n o w ien iem z d nia 29.V I.1966 r. w y ra źn ie o d m ó w ił o b w in io n em u co fn ięcia z w o ln ie n ia J ó ­ z efy T. od k o sztó w są d o w y ch i w y z ­ n aczen ia dla n iej a d w ok ata, p o d k re­ ślając w u za sa d n ien iu te g o p o sta n o ­ w ien ia , iż brak je s t p o d sta w y do p rzy ­

jęcia , żeb y doch od zon e p rzez T. rosz­ czen ie b y ło o c z y w iśc ie bezzasad n e.

W ojew ód zk a K o m isja D y sc y p lin a r ­ na w R. w y m ie r z y ła o b w in io n em u za p o w y ższe p r z e w in ie n ie k arę d y sc y p li­ narną up om n ien ia.

W yższa K o m isja D y scy p lin a rn a u - trzy m a ła p o w y ższe o rzeczen ie w m ocy. W r e w iz ji n a d zw y cza jn ej M in ister S p r a w ie d liw o śc i w n ió sł o u c h y le n ie obu orzeczeń k o m isji d y scy p lin a rn y ch i o u n ie w in n ie n ie adw . W .M ., zarzu ­ c a ją c b łęd n ą o cen ę o k o liczn o ści f a k ­ ty czn y ch p rzy jęty ch za p o d sta w ę orze­ czen ia.

Sąd N a jw y ż sz y u zn a ł r e w iz ję n a d ­ zw y cza jn ą za u zasad n ion ą i zw a ży ł, co n astęp u je:

U sta n o w ie n ie ad w o k a ta dla stron y z w o ln io n ej od k o sztó w są d o w y ch w try b ie art. 117 k.p.c. je s t ró w n o zn a ­ czn e z u d zielen iem p e łn o m o cn ictw a p ro ceso w eg o (art. 118 k.p.c.), w o b ec czego z m ocy sa m eg o p raw a w y z n a c z o ­

100 O r z e c z n i c t w o S N w s p r a w a c h a d w o k a c k i c h _{N r 12 (132)}

n y im ien n ie p rzez rad ę ad w ok ack ą lu b zesp ó ł a d w o k a ck i a d w o k a t n a b y ­ w a w s z e lk ie u p ra w n ien ia w ch o d zą ce w zak res p e łn o m o c n ic tw a p r o c e so w e ­ go, k tóre o b ejm u je u m o co w a n ie w gran icach o k reślo n y ch w art. 91 k.p.c. b ez p otrzeb y sk ła d a n ia o św ia d czen ia w o li o u d z ie le n ie p ełn o m o cn ictw a . S k ła d a ją c w n io se k o z w o ln ie n ie od k o sztó w i o u sta n o w ie n ie a d w ok ata, stron a d aje w y r a z sw e m u p rzek o n a ­ n iu o zam iarze w y to c z e n ia p ow ód ztw a, a o ty m , co m a być p rzed m io tem p ro ­ cesu i w ja k i sposób ozn aczon e zo sta ­ n ie ro szczen ie p ro ceso w e, stro n a z a ­ d ecy d u je p o p rzep ro w a d zen iu rozm o­ w y ze sw y m p ełn o m o cn ik iem . U sta ­ n o w ie n ie b o w iem ad w o k a ta w try b ie art. 117 k.p.c. n a stęp u je w ty c h w y ­ p ad k ach , g d y rodzaj i ch a ra k ter sp ra ­ w y w y m a g a p o m o cy ad w o k a ta , a stron a ze w z g lę d u na sw ó j stan m a ­ ją tk o w y i rod zin n y oraz u zy sk iw a n e d ochody n ie m oże p o n ieść k osztów w y n a g r o d z e n ia ad w o k a ta b ez u szczer­ bku d la u trzym an ia sw o je g o i ro d zi­ n y, z k tórych to p rzyczyn stro n a u z y s ­ k a ła z w o ln ie n ie od k o sztó w są d o w y ch . T ra fn e jest sta n o w isk o r e w iz ji n a d ­ zw y cza jn ej, że p o sta n o w ie n ie S ąd u o u sta n o w ien iu ad w o k a ta n ie p rzek reśla sw ob od n ej w o li osob y u p ra w n io n ej, od k tórej d ecy zji o sta teczn ie za leży , czy u sta n o w io n y d la n iej p ełn o m o cn ik m a w y to c z y ć p o w ó d ztw o , czy też stron a r ezy g n u je w ogóle z jeg o w y to czen ia .

O gran iczen ie rozp orząd zalności s w o ­ im i p ra w a m i lu b ro szczen ia m i m oże m ie ć za sto so w a n ie do sy tu a c ji po w szczęciu procesu , a w ię c już p o w y ­ to czen iu p ow ód ztw a. U sta n o w ie n ie z a ­ te m z u rzędu ad w o k a ta d la stron y n ie m oże b y ć rozu m ian e jak o ob o­ w ią z e k w y to c z e n ia p o w ó d z tw a w w y ­ p ad k u , g d y stron a n ie w y r a z iła w sp o ­ sób sta n o w czy sw e j w o li w ty m

w zg lęd zie . J e ż e li p rzeto J ó zefa T., jak na to słu sz n ie zw raca u w a g ę rew izja n a d zw y cza jn a , p o le c iła o b w in io n em u w str z y m a ć się z w n ie sie n ie m p o w ó d z­ tw a do czasu jej p o n o w n eg o z g ło sz e ­ n ia się, to o b w in io n y , jako jej p e ł­ n om ocn ik , b y ł ty m p o le c e n ie m z w ią ­ zany. O koliczność, że T. w n io sła n a ­ stę p n ie sk a rg ę do G en eraln ej P ro k u ­ ratu ry, n ie m o że b yć u zn an a za w y ­ raz . jej w o li sk iero w a n y do o b w in io ­ nego, p o leca ją cej m u w n ie s ie n ie p o ­ w ó d ztw a , g d y ż sk a rg a ta z o sta ła s k ie ­ row an a do in n eg o ad resata i m iała na celu u p e w n ie n ie się, czy jej rosz­ czen ia c y w iln e u le g ły p rzed aw n ien iu . N ie m ożn a też od m ów ić słu szn o ści w y ra żo n em u w r e w iz ji n a d z w y c z a j­ nej p o g lą d o w i, ż e g d y b y o b w in io n y n ie u p rzed ził k lie n tk i, iż jeg o zd an iem r o szczen ie jej je s t o c zy w iście b ezza ­ sad n e, i g d y b y w y to c z y ł p ow ód ztw o, n arażając k lie n tk ę na k o szty , to w ła ­ śn ie p rzez to m ó g łb y n arazić te ż s ie ­ b ie na p o stęp o w a n ie d y scy p lin a rn e.

J e ż e li w o k o liczn o ścia ch sp r a w y — ze w z g lę d u na u jem n ą ocen ę p rzez ob ­ w in io n e g o sp r a w y pod w z g lę d e m p ra­ w n y m — o b w in io n y dom agał się, aby k lie n tk a p o d p isa ła o św ia d czen ie stw ie r ­ d zające p o u czen ie jej p rzez p ełn o m o c­ nik a, że zo sta ła u p rzed zon a o n ie k o ­ rzy stn y ch d la n iej sk u tk a ch m ogących w y n ik n ą ć p rzez w y to c z e n ie p o w ó d z­ tw a , a k lie n tk a ta k ieg o o św ia d czen ia n ie p o d p isa ła i w y r a z iła g o to w o ść p o ­ n o w n eg o zg ło szen ia się do zesp ołu , to n ie m ożna czy n ić o b w in io n em u zarzu ­ tu, że o d m a w ia ł on u d zielen ia p om o­ cy p ra w n ej i n ie w y k o n a ł ciążącego na n im ob ow iązk u za w o d o w eg o lub że d zia ła ł w b r e w in tereso m k lien tk i, co u za sa d n ia ło b y jeg o o d p o w ied zia l­ n ość d y scy p lin a rn ą z p ow od u n a ru sze­ nia art. 93 pk t 1 u sta w y o ustroju a d w ok atu ry.