Sprawozdanie z Działalności Lubelskiego Towarzystwa Rolniczego za czas od 1 lipca 1906 roku do 1 lipca 1907 roku

L U B L I N ,

D R U K . A . R O Z D O B Y

190

(J

m

I

t te s

fjJT- ^ ' - T y S »

||p

r

S P R A W O Z D A N I E

Z D Z IA Ł A L N O Ś C I

LUBELSKIEGO TOWARZYSTWA ROLNICZEGO

za czas od I-go lipca 1906 roku do I-go lijca 1907 roku.

L U B L IN ,

D R U K . A . R O Z D O B Y .

1907 .

M - 1 0 8 0

1 ^{A R} % ^{Ą D}

L U B E L S K I E G O T O W A R Z Y S T W A R O L N I C Z E G O

w r o k u 1 9 0 6/7.

--- ---

Prezes Dobrski M axym iljan .

Y ice-Prezes F lo r k o w sk i Juljuss.

Skarbnik R o jo w s k i Tadeusz.

W skutek zrzeczenia się godności prezesa przez pana M. D obrskiego odbyły się w dniu ¹³ Października ponow ne

wybory, które dały rezultat następujący:

Prezes F lo r k o w sk i Juljuss.

4

Yice-Prezes H em pel I,eon.

S k arbnik R o jo w s k i Tadeusz.

U stępujący pan M axym iljan Dobrski został w ybrany przez Ogólne Zebranie na H onorow ego Prezesa L ubelskiego T o w a ­ rzystwa Rolniczego.

R a d ę T o w arzy stw a składali oprócz prezydyum:

Śliwiński Stanisław, R o stw o row ski A ntoni, Hełczyński Aleksander, Przewłocki K o n stan ty , Czarnowski Karol, K o w er- ski Stefan, K ow erski Stanisław, H em pel A ntoni, Plewiński Stefan, Załuski H en ry k , Florkow ski Józef, Ciświcki Teofil, Dąbrowski Mieczysław i Scipio del Campo E dm und.

D elegatam i do R a d y Głównej C entralnego T ow arzystw a R olniczego byli:

Dobrski Maksymiljan, K o w ersk i Stefan, Przanow ski Leon, H em pel Leon, Boduszyński Stanisław. H ełczyński A leksander, K ossak Tadeusz, Maj Józef, Rojow ski Tadeusz, Świda Gustaw, F u d ak o w sk i Bronisław, Plewiński Stefan, W y d ż g a Jan Stefan, Sołtan lir. B ohdan Janisławski A u g u st, Scipio del Campo hi.

E dm und, Szeptycki hr. A leksander, ks. K ostkow ski Józef,

Lipczyński Grzegorz, Florkowski Józef, Chrzanowski Jan, Dąbrowski Mieczysław, Epsztein Leon, Budny Nikodem, Ste­

fański Józef. Jak o zastępcy: Kulikowski Józef ⁱ Z e m b r z u s k i

Władysław*.

K om isyę R ew izy jn ą składali:

Napiórkowski Antoni, Przanowski Leon i F ud akowski Bronisław, a jako zastępcy: Boduszyński Stanisław i Sołtan hr. Bohdan.

Sekretarzem T o w arzystw a do dnia i K w ietn ia b y ł pan Fr. Ks. W arzycki, od i K w ietnia inżynier H e n ry k Gebethner.

4

S P R A W O Z D A N I E

z działalności Lubelskiego T o w a r z y s tw a Rolniczego

za czas od 1 Lipca 1906 r. do 1 Lipca 1907 roku.

O kres spraw ozdaw czy jest drugim rokiem istnienia L u ­ belskiego T ow arzystw a Rolniczego; podjęte w nim prace i ich

kierunek w ścisłym są związku z pracam i roku ubiegłego i przewodnią myślą założycieli T ow arzystw a R olniczego—sku­

pienia w niem rolników wszystkich typów własności ziemskiej dla podniesienia gospodarstw, techniki rolnej, hodowli a jedno­

cześnie p racy wspólnej w zakresie społeczno-ekonomicznym.

Dążenia te znalazły oddźwięk wśród ziemian gub. Lubelskiej;

Towarzystw o Rolnicze w okresie sprawozdawczym liczebnie znacznie się wzmogło, członków przybyło ¹¹⁷ w r. ^1905/6 bo wiem było członków ^{6 3 5} , zaś w ¹⁹⁰ % ^{7 5 2} . Drobni właściciele- włościanie uznali potrzebę ogólnej rolniczej organizacji, licznie zapisali się w poczet członków T ow arzystw a R olniczego i przy­

jęli czynny udział we wszystkich zebraniach i obradach T o ­ warzystwa, zwłaszcza w sekcyi drobnych gospodarstw. Człon­

ków włościan z opłatą roczną ⁵⁰ kop., a wpisowem ¹ rb. było

203 . Przystąpienie włościan do T -w a Rolniczego, widoczne z ich strony poszukiwanie praktycznych wskazówek gospo­

darskich, poczucie potrzeby wiedzy rolniczej, b y ły p o b u d k ą dla R a d y Tow arzystw a, do otoczenia szczególną opieką zapoczątko­

wali sekcyi drobnych gospodarstw w tym kierunku.

Przedewszystkiem uznaną została potrzeba nadania jed ­ nolitego kierunku pow stającym w całej gubernji kółkom rol­

niczym, dostarczenie im odpowiednich prelegentów - popula­

6

ryzatorów wiedzy rolniczej, zorganizowania w kółkach syste­

matycznych doświadczeń nawozowych i nasiennych. W tym celu R a d a T ow arzystw a przedstawiła O gólnem u Zebraniu To­

warzystwa w d. ¹³ Października ¹⁹⁰⁶ r. wniosek o zmianę obowiązującej ustaw y w celu uzyskania praw a zakładania filji powiatowych T ow arzystw a R olniczego Lubelskiego i kierow a ­ nia kółkami rolniczemi w obrębie swej działalności. Ogólne Zebranie poleciło R adzie poczynić odpowiednie starania u w ła­

dzy gubernialnej i w Ministerjum Rolnictw a, co też w Listo­

padzie ¹⁹⁰⁶ r. uskutecznionem zastało. Pow stanie Centralnego T ow arzystw a R olniczego wraz z W ydziałem Centralnym kółek

rolniczych z początkiem ¹⁹⁰⁷ roku nadaje zupełnie nowy kie­

runek całej sprawie skupienia i zorganizowania kółek włościań­

skich przy Lubelskiem Towarzystwie Rolniczem. Centralna ogólno-krajowa organizacja oparta na okręgow ych wydziałach

kółek włościańskich, przyjęta zgodnie przez Ogólne Zebranie delegatów kółek w całym kraju, zastąpiła dotychczasową ich organizację. P rzy wszystkich Tow arzystw ach Rolniczych w kraju powstały W ydziały K ó łek Rolniczych i w Lublinie na organizacyjnem zebraniu dnia ⁹ Maja ¹⁹⁰⁷ roku powstał

W ydział K ó łek Rolniczych, który przejął dotychczasową p ra­

cę, i zadania sekcyi drobnych gospodarstw w Towarzystwie naszem. W skutek tych zmian ogólne Zebranie 'Towarzystwa (d. ²⁵ Czerwca ¹⁹⁰⁷ r.) postanowiło cofnąć podanie do Mini- steryum o zmiany w ustawie.

Poniżej przytoczone szczegóły dotyczące O gólnych Ze­

brań Towarzystwa, z których jeden dzień przeznaczony bvł na odczyty i pogadanki dla włościan i sprawozdanie sekcyi drobnych gospodarstw, obecnie zaś W ydziału K ółek Rolniczych,

wykazują prace Towarzystwa R olniczego w tym zakresie.

T u należy zaznaczyć, że z Rad)* Towarzystwa wyłoniła się K om isya W ydawnicza, zadaniem której miało być ogłasza­

nie drukiem w broszurach możliwie tanich, wygłoszonych w Sekcyi Dr. Gosp. odczytów, i wydanie przerobionych i do­

stosowanych do potrzeb miejscowych popularnych w ydaw nictw K ółek W łościańskich Galicyjskich, Poznańskich i Cieszyńskich.

W tym celu komisya porozumiała się z wyżej wymienionemi instytucyami i uzyskała pożądane pozwolenie od P atro n atu

K ółek Rolniczych w Poznaniu i D y rek cy i Niższej Szkoły

7

Rolniczej w Cieszynie. Dotychczas w ydane zostały dwie b ro ­ szury: L H em p la „O drobnym przem yśle ⁴¹ i M. D obrskiego

„ W jaki sposób m o g ą podnieść plony swej roli drobni L u bel­

scy G ospodarze11. N akład p o k ry ty został z funduszu rb. ioo ofiarowanego przez p. St. B oduszyńskiego.

Doniosły fakt zatwierdzenia i pow stania C entralnego T o ­ w arzystw a R olniczego na całe K rólestw o Polskie nie m ógł pozostać bez w pływ u na prace L ubelskiego T ow arzystw a R o l ­

niczego, to też rzeczywiście c a ły okres czasu od ²⁶ Stycznia do ²³ M arca ¹⁹⁰⁷ r., jeśli nie wyłącznie, to przeważnie po­

święcony był sprawie przyłączania się do Centralnego T o w a ­ rzystwa Rolniczego. U sta w a te g o ostatniego zatwierdzona i zare­

jestrow ana zgodnie z praw em obowiązującem rozesłaną została w Styczniu r. b. wszystkim istniejącym T ow arzystw om R o ln i­

czym z propozycją przystąpienia do Centralnego T ow arzystw a Rolniczego w charakterze tow arzystw O kręgow ych, mających w edłu g brzmienia u staw y ch arak ter org an ó w filjalnych Cent­

ralnego T o w arzy stw a R olniczego. Poprzednio już ś. p. St.

Chełchowski głów ny inicjator C entralnego T ow arzystw a R o l ­ niczego na Ogól nem Zebraniu T ow arzystw a Lubelskiego w dniu

13 G rudnia ¹⁹⁰⁶ r. w ym ow nie i usilnie popierał przystąpienie G ubernialnych T o w arzy stw R olniczych do Centralnego T o ­ warzystwa. N a posiedzeniu R a d y d. ²⁷ Stycznia ¹⁹⁰⁷ r. pro ­ pozycja ta w yw ołała d łu g ą zasadniczą dyskusję wobec niejasno­

ści i sprzeczności zaw artych w ustawie i obaw utracenia praw posiadanych z m ocy zatwierdzonej w r. ¹⁹⁰⁵ ustaw y własnej.

W ychodząc jednak z założenia, że należy wszystko uczynić, aby zatwierdzone Centralne Tow arzystw o Rolnicze dla zjedno­

czenia rolników całego K ró le stw a Polskiego w je d n ą o rg an i­

zację wyzyskać, jednocześnie jednak utrzym ać niezależność to­

w arzystw a prow incjonalnego istniejącego na podstawie własnej ustawy, postanowiono nie przekształcać Lubelskiego T o w a rz y ­ stwa rolniczego na O k ręg o w e, lecz przystąpić do wspólnej z Centralnem Tow arzystw em R olniczem działalności na zasa­

dach w ustawie C entralnego T ow arzystw a R olniczego prze­

widzianych, jako Lubelskie Tow arzystw o Rolnicze i wystąpiono

do O g ó ln eg o Zebrania T o w arzy stw a z wnioskiem: a) T o w a ­

rzystwo Lubelskie Rolnicze przystępuje do Centralnego T o ­

w arzystw a przy utrzym aniu zasad § ¹³ Ust. Centralnego T o ­

* - 4

8

warzystwa Rolniczego; b) Ogólne Zebranie poleca swym dele­

gatom do R a d y Głównej Centralnego Tow arzystw a, starania o zmianę ustawy Centralnego Towarzystwa w poniżej wysz­

czególnionych jej punktach. N a O gólnem Zebraniu d. ²⁸ -go Stycznia ^{1907 1} *. znaczna część mówców, poddając ostrej k ry ­

tyce ustaw ę sam ą i sposób założenia C entralnego lo w arzy stw a Rolniczego, żądała przede wszy stkiem zmiany ustawy Centralne­

go T ow arzystw a Rolniczego, aby potem do niego dopiero przystąpić, przemogło jednak zdanie R a d y i przyjęty zost.il jej wniosek przystąpienia na razie do C entralnego I owarzystwa Rolniczego z dom aganiem się przez swych delegatów zmian niezbędnych w ustawie. Nadesłana przez Organizatorów Centralnego Tow arzystw a Rolniczego instrukcja, zmieniająca treść ustaw y w niektórych punktach bardzo znacznie, usuwa- wająca zarzuty przeciw ustawie, podniesione przez lo w arzy stw a prowincjonalne, ułatwiła zadanie delegatom R a d y Głównej, która na swem zebraniu przyjęła wszystkie zamierzone zmian)' instrukcji i włożyła na kom itet obowiązek w prow adzenia kilku paragrafów instrukcji do ustaw y w ściśle określonym terminie.

Nierozstrzygniętą tylko pozostała, wobec sprzeczności interesów ró żn y c h Tow arzystw R olniczych spraw a zmiany § ¹⁴ g. Ust.

Centralnego T ow arzystw a norm ującego udział pieniężny Iow.

O kręgow ych na cele Centr. T. Tym czasow o postanowiono, że Towarzystwa O k ręg o w e i Gubernialne opłacają ²⁰ % swoich składek na rzecz T ow arzystw a C entralnego Rolniczego; pom i­

mo podniesienia spraw y opłat na drugiem posiedzeniu R a d y Głównej, postanowienie to i obecnie obowiązuje.

R a d a Lubelskiego T ow arzystw a Rolniczego w spraw ozda­

niu swem now y ten obowiązek oddawania ^1/3 części swych składek członkowskich na rzecz centralnej instytucji podkreślić musi, zaznaczając, że obowiązek ten znacznie osłabi środki pieniężne, jakie w jej dyspozycji pozostają, i że tylko od ofiar­

ności i ścisłości w płaceniu zobowiązań członkowskich przez stowarzyszonych w Lubelskiem Tow arzystw ie Rolniczem byt

rozwój instytucji tej nadal zależnym będzie.

Zawiązanie i rozwój C entralnego T ow arzystw a Rolnicze­

go nie może pozostać bez w pływ u na dalszy kierunek prac

Towarzystw gubernialnych i okręgow ych, w ich liczbie i na

9

działalność Lubelskiego T ow arzystw a R olniczeg o —niedaleka przyszłość w ykaże jaki podział prac między niemi się ustali—

w każdym razie zakres działania C entralnego Tow arzystw a i O kręgow y ch T ow arzystw Rolniczych jest tak obszerny, a po­

trzeby rolnictwa ogólno-krajow ego tak wielkie, że współdzia- nie tych instytucji jaknajszersze jest wskazanem i obowiązującem .

W roku bieżącym praw ie jednocześnie z Ccntralnem T o ­ warzystwem Rolniczem zatwierdzone zostało i zorganizowane

nowe T ow arzystw o W zajemnej P om ocy P racow ników R olnych.

Powstało ono z inicjatywy i przy energicznym poparciu członka R ad y Lubelskiego T ow arzystw a p. A n to n ie g o H em pla, w y ­ branego obecnie na prezesa T ow arzystw a W . P. P. R .

Lubelskie Tow arzystw o Rolnicze w pierwszym roku sw e­

go istnienia dało dowód pow ażnego zajęcia się sp raw ą popra­

wy bytu służących i pracow ników rolnych przez szereg powzię­

tych uchwał, poparcie kasy rolników i ogrodników i zorga­

nizowanie w swem biurze pośrednictw a p racy dla poszuku­

jących posad oficjalistów w gubernii Lubelskiej. T o też sek- cja służbow a—jed n a z najżywiej pracujących sekcji T o w arzy ­ stwa—po zatwierdzeniu ustaw y now ego T ow arzystw a P racow ni­

ków R o ln y ch na całe Królestwo, gorliwie zajęła się spraw ą skupienia i zorganizowania pracow ników rolnych w gubernii Lubelskiej, ułatwiając im zapoznanie się z ustawą, i zwołując zjazdy dla dokonania w yborów delegatów i wprowadzenia organizacyi powiatowej. Przy rozwoju Towarz. Pracow. Roi.

skuteczna organizacja pośrednictw a p racy stanie się zapewne jego udziałem, w roku jedn ak sprawozdaw czym koszta biura

pośrednictwa pracy ponosiło T ow arzystw o Rolnicze, zarządzał zaś biurem sekretarjat Tow arzystw a. Ze zgłaszających się i i i pracowników, ¹⁰ otrzymało posad)' przez biuro, a m iano­

wicie: i rządca, ⁸ ekonom ów i i karbow y. Tow arzystw o R o l­

nicze Lubelskie otrzym ało w r. ¹⁹⁰⁶ z zapisu ś. p. A n to niego Szlubowskiego właściciela, d. Mełgiew, pow ażny fundusz rb.

10.000 z przeznaczeniem procentów od tej sumy na zapomogi dla niezdolnych do pracy oficyalistów rolnych, które to zapo­

mogi corocznie rozdzielać m a R a d a T ow arzystw a Rolniczego.

Postępow anie spadkow e nie ukończone dotychczas nie pozwo­

liło R a d z ie wejść w p ra w a rozporządzenia odsetkami p o d łu g

myśli zacnego i hojnego zapisodaw cy—w krótce jednak, wraz

IO

z ukończeniem formalności praw nych z zapisu ś. p. Szlubow- skiego, wwdawane będą zasiłki najbardziej potrzebującym

z oficyalistów emerytów7, obecnie już do T ow arzystw a Rolni- czego licznie się zgłaszającym. D rugim darem, dysponentem k tó ­ rego zostało Lubelskie Tow arzystw o Rolnicze, jest d ar d-ra

Lasockiego, który oddał Towarzystwu fundusz ⁶⁰⁰⁰ rb. goto­

wizną i ²⁴ akcje zakładu leczniczego „N ałęczów ^*4 i nominalnej wartości po ²⁵⁰ rb. akcja, z następującemi zastrzeżeniami, omó- wionemi szczegółowo w akcie rejentalnym darowizny na rzecz Lubelskiego Towarzystwa Rolniczego, spisanym w d. ²³ Paździer­

nika ^{1906 1} *: Fundusz oddany Tow arzystw u Rolniczemu L u ­ belskiemu zostaje przeznaczony na utrzym anie Niższych K ursów Zimowych R olniczych w Nałęczowie, jednak odsetki od niego otrzym ywać będzie szkoła dopiero po śmierci zapi- sodawcy, k tó ry za życia sam korzysta z dyw idend ^}7 ja k ą d a­

wać będą akcye zakładu „Nałęczów“ i z ⁷ % , które sobie za­

strzega od złożonych gotowizną ⁶⁰⁰⁰ rb., a ulokowanych już przez Towarzystwo na ^5°/0 na hipotece Domu ludowego w Nałęczowie. W aru n k u tego zobowiązało się dotrzymać kon- sorcyum złożone z ²¹ ziemian, a mianowicie: p.p. T. Ciświcki, K. Dąbrowski. M. Dobrski, J. Drecki, Józef Florkowski, Juliusz Florkowski, B. Fudakowski, K . Fudakowski, A. Hempel, J. Kleniewski, Stanisław Kowerski, Stefan K ow erski, S. P le­

wiński, II. Poraziński, A. Rostworowski, J. Rostworowski, W Rostworowski, E. Scipio, J. Swinarska, S. Śliwiński—zobo­

wiązali się wypłacać dożywotnio p. Lasockiemu ⁷ % od sumy

6000 rb. t. j. ⁴²⁰ rubli, i w ten sposób ⁵ % od lokaty hipo­

tecznej stanowić b ęd ą zasiłek Towarzystwa R olniczego dla Szkoły Nałęczowskiej.

Pole doświadczalne w Chmielniku, prowadzone przez prezesa honorow ego Tow arzystw a p. M aksymiljana Dobrskiego, w y ­

magało. wskutek wyczerpania poprzednio na ten cel złożonego funduszu, nowego zasiłku pieniężnego. Poinformowani o tem członkowie T ow arzystw a na O gól nem Zebraniu w d. ²³ M arca r. b. złożyli na ręce kierow nika stacji rb. ⁹⁰⁰ , aby nadal ko­

rzystać z cennych doświadczeń i wniosków, któremi corocznie dzieli się z ogółem rolników prezes Dobrski w swych sp ra ­

wozdaniach, składanych Towarzystwu Rolniczemu.

ri

D nia ¹² G rudnia ¹⁹⁰⁶ r. otw arte zostało w gm achu po- dominikańskim „Muzeum L ub elsk ie14, powstanie k tó reg o om a­

wia zeszłoroczne sprawozdanie na str. ¹⁴ , p u nkt ¹¹ . Dzięki ofiar­

nej pracy d-ra A ndrzeja Berezowskiego zbiory muzealne zo­

stały uporządkow ane, sala udzielona na ten cel przez T o w a ­ rzystwo H ygieniczne właściwie urządzona i zbiory powiększo­

ne przez nowe dary, wśród których wyróżniają się cenna k o ­ lekcja ptaków dar p Milera z W ojciechow a i kolekcja m onet polskich złożonych jako depozyt przez d-ra Jaw orow skiego z Lublina, pozwolity na uroczyste otwarcie m uzeum i o d da­

nie go do użytku publicznego. Tow arzystw o Rolnicze L ubel­

skie zapoczątkowało muzeum i włożyło pew ną sum ę w jego urządzenie w przekonaniu, że będzie ono zawiązkiem kultu­

ralnej instytucji, któ ra z czasem przejdzie pod opiekę sam o­

rządnego miasta. R zeczyw istym kierownikiem m uzeum u po­

zostaje dr. Berezowski, zawiaduje niem sekretarz T ow arzystw a Rolniczego.

W zam ian za subwencję udzieloną w roku bieżącym stacji gleboznawczej w summie rb. ¹⁰⁰ , wskazanymi zostały do zbadania przez tęż stację gleby powiatów janow skiego i puławskiego.

O tw arte w jesieni r ¹⁹⁰⁶ w W arszaw ie wyższe K u rsa Rolnicze, mające za zadanie zastąpienie wyższej uczelni rolniczej w kraju, otrzymały od Lub. Tow, Roln. subsydjum rb. ¹⁰⁰ . Jednocześnie na wezwanie Zarządu wyższych K u rsó w N aukow ych w W arszaw ie delegow any został od T. R . L. do R a d y tych K u rsó w p. Maksymiljan Dobrski i jako je g o zastę­

pca p. Stanisław Kowerski.

U fo rm o w an y w roku ubiegłym w Kijowie K o m ite t rejo­

nowy, zawiadujący ruchem przewozowym i w agonow ym na kolejach żelaznych, m ający w swem zawiadywaniu wszystkie K oleje K ró lestw a P olskiego wezwał T ow arzystw a Rolnicze w K rólestw ie do przysłania swych delegatów dla uczestni­

czenia w obradach i decyzjach K om itetu. Tow arzystw o L u ­ belskie delegow ało p. Juljusza F lorkow skiego— w je g o za­

stępstwie p. K azim ierza F udakow skiego. T en ostatni ucze­

stniczył w początku K w ietn ia ¹⁹⁰⁷ roku, w zebraniu K om itetu

Kijowskiego, na którem , dzięki udziałowi delegatów z K ró le ­

stwa, zapadła uchwała, wydzielenia Kolei K ró lestw a Polskiego

12

z rejonu Kijowskiego i wytworzenia samodzielnego rejonu W arszawskiego. Obecnie rejonowy ten zarząd już został ukon­

stytuowany a na przedstawiciela Lub. Tow. Roi. w K om itecie W arszawskim wydelegow any zastał przez R a d ę T ow arzystw a p. Stefan Kozłowski, dyrektor Oddziału H andlow ego L. 1. R.

N a wezwanie J. W. Lubelskiego G ubernatora R a d a Fowarzy- stw a dwukrotnie delegow ała swych przedstawicieli do udziału

• •

w naradach: i) nad ustaw ą w eterynaryjną i jej stosowaniem i ² ) nad uporządkowaniem d ró g bitych w gubernji i odpowied-

niem zużytkowaniem funduszów na ten cel dla gubenji Lubel­

skiej przeznaczonych. Na żądanie również J. W . G ubernatora opracowany został przez p. H e n ry k a W iercińskiego memorjał w sprawie podniesienia się cen mąki i cen pieczywa w Lubli­

nie, a na zapytanie dotyczące stanu urodzajów i przypuszczal­

nych zbiorów złożone zostało przez R a d ę T ow arzystw a odpo­

wiednie sprawozdanie.

Starania T ow arzystw a Rolniczego w Ministerjum R o ln ic­

tw a o przyznanie Lub. Tow. Roi. subsydjum dla umożliwie­

nia wytworzenia posady instruktora hodowli, uwieńczone zosta­

ły pomyślnym skutkiem; Ministerjum w odezwie swej z dnia

22 Lipca st. st. przyrzekło asygnow ać połowę pensyi rocznej instruktora, przyczem koszta utrzymania i rozjazdów ponosić m a Towarzystwo. Ministerjum R olnictw a udzieliło również dzię­

ki staraniom Towarzystwa szereg nagród, mianowicie: ⁴ duże srebrne medale, ⁴ m ałe sr., ⁸ bronzowych i ¹⁵ listów pochw al­

nych, oraz ¹⁰⁰ rb. na n ag ro d y dla włościan do rozdania I ¹⁰ - dowcam na jarmarku, połączonym z w ystaw ą bydła, urządzo­

nym przez Związek H odow lany Lubelski w d. ¹ Maja ¹⁹⁰⁷ r.

W szystkie spraw y przytoczone w powyższem spraw ozda­

niu były przedmiotem obrad R a d y Tow. Roi., któ ra w roku sprawozdawczym odbyła ¹⁴ posiedzeń. Postanow ienia R a d y przechodziły następnie pod zatwierdzenie O gólnych Zebrań, k tó ­ rych odbyto j. zwyczajne i ¹ nadzwyczajne, poświęcone wyłącz­

nie sprawie przyłączenia się T ow arzystw a R olniczego L ubel­

skiego do Centralnego T ow arzystw a Rolniczego.

O gólne Zebrania były dwudniowe, jeden dzień poświęca­

no wyłącznie odczytom i pogadankom dla włościan, drugi

15

zaś obradom nad wnioskami R a d y i odczytom dotyczącym techniki rolnej lub spraw ekonomicznych. W i-szym dziale w ygłoszone były następujące odczyt)-:

1). A. hr. R ostw orow ski: o hododowli trzody chlewnej.

2 ). J. Guzowski: o chorobach trzody chlewnej.

3 ). St. Śliwiński: drobne gospodarstw a w Galicji i P o z ­ nański em.

_j.\ Br. Fudakow ski: o roli.

5 ). L. Epstein: o przechow yw aniu obornika.

6 ). M. Dobrski: doświadczenia pniowe drobnych gospo­

darstw.

7 ). Tenże: sposoby podniesienia gospodarstw włościań­

skich.

8 ). W ł. Jelski: płodozmian dla gospodarstw włościańskich.

9 ). W . Gorczyczkiewicz: błędy często popełniane przy za­

kładaniu sadów i ogrodów warzywnych.

Po odczytach poświęcano znaczną część zebrania p o g a ­ dankom na tem aty opracow ane przez jed n eg o z uczestników.

Na wyróżnienie zasługują pogadanki; ¹ ) o żywieniu inwentarzy włościańskich i opłacalności gospodarstw a m lecznego u włoś­

cian; 2 ) o sposobie prow adzenia zbiorowych doświadczeń n a­

wozowych i nasiennych w kółkach włościańskich i ³ ) o najod­

powiedniejszych u nas g a tu n k a c h owsa i kartofli. N adto om a­

wiano zw ykłe sezonowe roboty gospodarskie.

W ² -im dzuile w ygłoszone były następujące odczyty:

1 ). A . Hełczyński: z wycieczki do Galicji (druk. nast.

w Gaz. Roln.).

2 ). L. Starnaw ski: o opłacaniu się owczarstwa,

3 ). M. Dobrski: roczne sprawozdanie ze stacji dośw iad­

czalnej w Chmielniku (druk. w Gaz. Roln.).

4 ). Błeszyński: sprawozdanie z wycieczki do owczarń na K u jaw y (druk. w Gaz. Roln.).

5 ). K le n ie w s k i W itold: P ró b y nawozowe na madzie P o ­ wiśla.

6 ). Ed. del Campo Scipio: nieobliczalne m arnotraw stw a gospodarstw naszych (druk. w Gaz, Roln.).

7 ). Inż. Świątkowski: o wapnowaniu.

Po za tymi odczytami na O gólnych Zebraniach Towarzy­

stwa wygłoszonymi zostały na zebraniach Sekcji: i) praw no ekonomicznej i statystycznej—odczyt p. J a n a S teck ieg o —kwe- stja a g ra rn a i ² ) w Sekcji Mleczarskiej—p. Z. D ąb ro w a Szre- mowicz—nowe postępy w mleczarstwie, przy licznem uczestnic­

twie wielu członków Tow arzystw a Rolniczego, nie zapisanych do danej Sekcji.

N a V jarm ark u bydła i trzody, połączonym z w ystaw ą w dniu ¹ Maja ¹⁹⁰⁷ roku, p. L. Starnaw ski wygłosił p o g a d a n ­ kę o hodowli owiec, dem onstrując przytem owce rasy mięsno- wełnistej Precos—Rambouillet.

Narady, dotyczące spraw y utworzenia rzeźni centralnej dla nierogacizny w W arszaw ie lub Łodzi, odbyw ane w Sekcyi hodowli trzody chlewnej, jak również narady w sprawie zak u ­ pu przez członków T ow arzystw a Rolniczego placu w Lublinie,

na którym dotąd odbywały się jarm arki Związku H odow la­

nego Lubelskiego i mieszczą się składy Oddziału H andlo­

wego, były przedmiotem liczniejszych zebrań członków 'Towa­

rzystwa.

Czynnemi Sekcjami T ow arzystw a w roku sprawozdaw- czym były Sekcje: R olna, Służbowa, D robnych Gospodarstw, przemieniona w dniu ⁹ Maja ¹⁹⁰⁷ roku na W ydział Kółek Rolniczych, Praw no-Ekonom iczna i Statystyczna, Gorzelnicza, Owczarska i Climielarska, których działalność podana jest w specjalnych sprawozdaniach, inne nie dokonał)' ważniejszych prac, a Sekcja pracy kobiet została rozwiązana w dniu ¹³ G ru ­ dnia ¹⁹⁰⁶ roku wobec powstania K o ła Ziemianek w W a rsz a ­ wie, Sekcja Torfow a zaś, z powodu brak u zainteresowania jej członków.

*4

_________

Sprawozdanie z działalności

S E K C Y I R O L N E J

w roku 1906/7.

W celu w ykonania projektow anych w roku ubiegłym prób, w ypracow aną została instrukcya dla doświadczeń z okopowe- mi przez A le k sa n d ra Hełczyńskiego, a dla doświadczeń z o w ­ sem przez p. Max. D obrskiego. Instrucje te rozesłane zostały

wszystkim członkom Sekcyi Rolnej, w doświadczeniach jedn ak wzięło udział tylko ⁵ -ciu rolników.

P ró b y z owsem w y k o n an e były tylko w M otyczu przez bar. B ux hoevd en a na glince Lubelskiej i wykazały dodatni wpływ tomasowki na plon owsa, na polach nie mierzwionych od lat ²⁰ -tu, ale rezultat pieniężny w ziarnie nie uspraw iedli­

wił zastosowania tego nawozu. Dopiero po dodaniu do niego wartości zwyżki słomy w ypadł rezultat, k tó ry opłacił n a ­

wóz z zyskiem.

Próby z kartoflami robione były w Skorczycach, przez p. L. H em p la na glince Lubelskiej i w Pilaszkowicach przez p. E psteina na glinie bielicowatej bezwapiennej, ubogiej, ale w ² -im roku po nawozie. W y k a z a ły one dodatni w p ły w ka- initu na urodzaj kartofli przy nieznacznym pieniężnym zysku.

Dopiero przy dodatku ¹⁸⁰ fun. saletry na m ó rg do tomasów- ki ⁽³⁰⁰ klg.) --j- kainit ⁽³⁰⁰ klg.)—w polu względnie jałowem bo w ostatnim roku po nawozie (Skorczyce) plon podniósł się z ⁵⁵ korcy na m orgu do ¹⁰⁶ korcy. P rzy wyczerpaniu więc gleby wszystkie pierwiastki dodaw ać należy dla uzyskania p o ­ żądanego urodzaju.

W B ortatyczach u niżej podpisanego ³ ct. superfosfatu z dodatkiem ¹⁸⁷ l/2 fun. siarczanu potasu na glince czarnozie- mnej dały zysku ¹⁵ rb. ⁶³ kop. z m orga. Tyleż siarczanu z do­

daniem tomasowki dały rb. ^{2 . 0 5} straty, a sam siarczan po­

wrócił koszt nawożenia ale bez zysku.

IÓ

Nie zrażając się tak małym udziałem rolników w w y k o ­ naniu doświadczeń, Sekcja zaprojektowała na rok bieżący d o ­ świadczenia nad wpływem grubości ziarna na rezultat plonów

otrzym ywanych zbóż, oraz doświadczenia z użyciem nawozów sztucznych potasowych pod okopowe pogłów nie w porów na­

niu z użyciem ich bezpośrednio pod ziarno. Zaprojektowano również próby w użyciu tomasówki lub superfosfatu pod jarzy­

ny przy pomocy siewników kombinowanych. Odpowiednia szczegółowa instrukcja opracow aną została przez niżej podpi­

sanego i przesłana wszystkim członkom Sekcji.

Nakoniec na ostatniem posiedzeniu sekcyi, odbytem dnia

25 Czerwca ¹⁹⁰⁷ r. postanowiono przedsięwziąć prób y po­

równawcze z żytem Petkuskiem, Mikulickiem od p. Turnau, przez tegoż ulepszonem, pochodzącem od żyta staropolskiego galicyjskiego, oraz z włościańskiem ulepszonem przez d-ra Sem- połowskiego. Pszenice próbow ane być mają: W ysokolitewka, Genealogiczna czerwona i „H ors concoursw (ostka o czerwo- nem ziarnie, siewana z powodzeniem na W ołyniu). W reszcie zaprojektowane są doświadczenia z użyciem porównawczem superfosfatu i tomasówki pod oziminy, o ile to być może, przy zastosowaniu siewnika kom binowanego. Odnośne instrukcje opracowane i rozesłane b ę d ą wszystkim członkom Sekcji Rolnej.

Przewodnicząc)' S ek cy i

Aleksander H ełczyński.

Sprawozdanie z działalności

SEKCYI SŁUŻBOWEJ

sa czas od '/t9o6 do , 7.907 roku.

W okresie sprawozdawczym odbyło się ⁶ posiedzeń S e k ­ cyi. S ekcya liczyła ²⁴ członków

N a zebraniach Sekcyi rozważano wiele ważnych spraw dotyczących stosunku pracodaw ców do pracow ników oraz zaj­

mowano si^ gorliwie sp ra w ą zabezpieczenia bytu wszystkich pracowników rolnych i w rezultacie zapadły następujące uchwały.

1 ). Polecono prezydyum Sekcyi opracować wzór umowy pomiędzy pracodaw cam i i pracownikami. D ruki te są w k a ż ­ dej' chwili do dyspozycyi członków T ow arzystw a Rolniczego w biurze Towarzystwa.

2 ). Zobowiązano członków T ow arzystw a Rolniczego, żeby użyli wszelkich w pływ ów celem utrzym ania czeladzi przez niższą służbę z w yjątkiem w ypadków , gdzie służba jest na ty ­ le niezamożna, że czeladzi utrzym ać nie jest w stanie.

3 ). Przyjąć za zasadę, by w czasie strejków, b ezw aru nko­

wo nie robić żadnych podw yżek.

4 ). Zmianę term inu godzenia służb ⁾⁷ postanowiono w pro­

wadzić stosownie do uchw ał zapadłych w roku zeszłym t. j.

godzić służbę w d. ¹ Października ^{1906 1} *. na ⁵ kw artałów t. j. do ¹ kw ietnia ¹⁹⁰⁸ roku.

5 ). W sprawie p racy dniówki postanowiono ściśle trzy ­ mać się w skazów ek zaw artych w „normach m inim alnychu ogłoszonych w ¹ *. z. przez Sekcyę.

6 ). Postanow iono rozesłać kw estyonaryusz służbowy, na wzór kw estyonaryusza p. G rabskiego i w tym celu uproszono p. K . F udakow skiego, aby opracow ał odpowiedni szemat.

7 ) W reszcie na Zebraniu odbytem w Lublinie w dniu

8 Maja r. b. postanow iono przystąpić do świeżo zawiązanego

i8

w W arszawie T ow arzystw a W zajemnej Pom ocy Pracow ników R o ln y ch i w tym celu zająć się utworzeniem w guberni naszej prowincyonalnych oddziałów tegoż Tow arzystw a. Oddziały te w obecnej chwili już zorganizowano i podjęto szereg

prac m ających na celu popraw ę bytu najszerszych mas p ra­

cowników" rolnych.

Szczegółowe sprawozdanie z działalności biura pośred­

nictwa pracy istniejącego przy Sekcyi Służbowej umieszczono w ogólnem sprawozdaniu Lubelskiego T o w arzystw a Rolnicze­

go. Ze spraw dotyczących wewnętrznej organizacyi Sekcyi zaznacza się, że na miejsce ustępującego członka prezydyum Sekcyi p. Napiórkowskiego w ybrano w d. ¹³ G rudnia ¹⁹⁰⁶ r.

p. K ' Fudakow skiego i że dotychczasowy przewodniczący Sekcyi Leon H em pel w d. ¹³ K w ietn ia r. b. wobec nawału zajść podał się do dymisyi. W y b o ry na przewodniczącego Sekcyi mają się odbyć w najbliższej przyszłości.

Prezydyum Sek cyi Służbowej.

S P R A W O Z D A N I E

z działalności Wydziału k ó łek Rolniczych przy L. T. R.

z a c z a s od 9 M a ja 1907 r. do 1 L i p c a 1907 r.

W ydział K ó łek R olniczych przy Lubelskiem T o w arzy ­ stwie Rolniczem ukonstytuow ał się na O rganizacyjnem Zebra­

niu odbytem w dniu ⁹ maja ¹⁹⁰⁷ r. W Zebraniu tem przyję­

li udział delegaci od ⁴⁹ kółek i spółek rolniczych. Do Zarzą­

du W ydziału wybrani zostali p. p.: Leon Hempel, J. Nakonieczny, A. Nowacki, L. E pstein i R . W róbel. N a delegatów do Cen­

tralnego W ydziału K ó łeł Rolniczych p. p.: Leon Hempel i Jan Łaszcz.

W okresie sprawozdawczym odbyło się po za Zebraniem Organizacyjnem jedno O gó lne Zebranie W ydziału, na którem p. Jelski z Szum ska wygłosił bardzo interesującą p o g ad an k ę

»0 płodozmianach w gospodarstw ach włościańskich u i p. Gor- czyczkiewicz z Nałęczowa „O najczęściej spotykanych błędach w sadownictwie i w arzyw nictw ieM.

Z prac jakie W ydział wprowadził w życie w czasie k ró t­

kiego okresu spraw ozdaw czego należy wymienić: urządzenie szeregu pogadanek w ygłoszonych w kółkach i spółkach rolni­

czych przez p. p. L. E p stein a i Gorczyczkiewicza oraz poparcie wycieczki do Galicyi, w której przyjęto udział ⁶ drobnych rol­

ników z Lubelskiego.

Inne prace W y działu noszą w yraźny c h a ra k te r organiza- cyjny jak np. opracow anie regulam inu, określenie najbliższe, działalności wydziału i t. p.

W p ro g ram ie prac sw ych W ydział K ó łe k Rolniczych przy L. T. R . postawił w pierwszym rzędzie:

1 ). U rządzania p o g ad an ek w kółkach i spółkach rolniczych.

2 ). W y sy łan ie instruktorów .

3 ). W ycieczki do wzorowo prow adzonych gospodarstw.

4 ). Doświadczenia z nawozami i odmianami roślin g o ­

spodarskich.

2 0

5 ). Zaopatrywania bibliotek kółek rolniczych w odpo­

wiednie książki.

6 ). Udzielanie informacyi w sprawie kupna i sprzedaży,

7 ). A g itacy ę celem zachęcania drobnych rolników do asekurowania się od ognia i gradu,

8 ). Urządzenie podczas jesieni w Lublinie ³ -dniowych kursów szczepienia ochronnego przeciwko chorobom trzody chlewnej,

9 ). Rozesłanie kwestjonarjusza, który by dal obraz dzia­

łalności kółek i spółek rolniczych w gub. Lubelskiej od czasu zawiązania do dnia ¹ Lipca ¹⁹⁰⁷ roku.

I^eon Hempel.

S P R A W O Z D A N I E

S e k cy i S ta ty s ty c z n e j Lubelskiego Tow. Rolniczego

z a rok 1906/7.

Sekcya Statystyczna zbierała w dalszym ciągu m aterjał statystyczny, tyczący rolnictw a gubernji Lubelskiej.

W ciągu roku sprawozdaw czego opracow ała co następuje:

a) co do podziału w ła s n o ś c i ziemskiej:

1). Postępy parcelacyi w gub. Lubelskiej do roku

1906 włącznie, (druk. w N® ⁹⁷ Ziemi Lubelskiej ¹⁹⁰⁷ r.)

2 ). Średnia własność Z iem sk a w gub. Lubelskiej

w d. ¹ Stycznia ^{1907 1} *. (druk. w N® ¹⁵ i ¹⁶ Lublinianina ^{1907 1} *.);

3 ). K o lo n izacya niem iecka w gub. Lubelskiej (druk.

w As ⁷² Ziemi Lubelskiej ¹⁹⁰⁷ r. i w JM ® ⁹⁸ Gaz. Polskiej ¹⁹⁰⁷ r.)

mapa, w y k a z u j ą c a rozrost tej kolonizacyi, złożoną zo­

stała Tow arzystw u.

4 ). Podział w ła sn o ści ziem skiej w powiecie Pu­

ławskim (od X V do X X stulecia, doprowadzony do ¹ S ty ­ cznia ¹⁹⁰⁵ roku, (druk. w Ziemi Lubelskiej N° ¹⁷³ - - ¹⁸⁰ , ¹⁹⁰⁶¹ '.)

5 ). Dobra R ząd o w e i M ajoraty w powiecie P u ­ ław skim (druk. w JM; ²⁷⁶ Ziemi Lubelskiej ¹⁹⁰⁶ r.)

b) c o do o p o d a t k o w a n ia ziemi:

6 ). Opodatkowanie ziemi w gub Lubelskiej, (rękopis).

c) co do służebności:

7 ). Obecny stan służebności w gub. Lubelskiej

(druk w JM ® ^{141— 145} Ziemi Lubeiskiej ¹⁹⁰⁷ r. i odbitka.)

22

8 ). Niezależnie od prac powyższych, z inicyatywy i kosz­

tem członka Sekcyi K. Fudakow skiego, zbadano stosunek wartości części skład o w ych dóbr (grunt, budowle, inwen­

tarz żywy i m artwy, oraz drzewostan do wartości szacunku całych dóbr, a także stosunkową wartość corocznej krescencyi (ziarna, słomy i paszy, okopowych) do ogólnej dóbr wartości (rękopis).

Prze w o d n iczący Sekcy i

H enryk Wiercieriski.

Sprawozdanie Sekcyi Gorzelniczej

Zarząd Sekcyi składali: A. Hempel, J. Drecki i K. Piasz- czyński. Komisję Rewizyjną: N. Budny, I.. Cywiński i T. D o ­ mański.

Sekcya odbyła ⁶ posiedzeń, na których obradow ano nad n a stępuj ącem i spraw am i.

1). O pracow ano obliczenie kosztów produkcyi w iad ra oko­

wity dla akcyzy.

2 ). Po długich per trak tacy ach i wysłaniu dw ukrotnie delegacyi do P e te rs b u rg a (za pierwszym razem pojechali pp.

A. Hempel i J. Drecki, za d rugim A. H em pel i A. lir. Szep­

tycki) została u stan o w io n a i przez producentów zaakceptow ana cena ⁶⁰ kop*, za wiadro okowity ⁴⁰ °. D elegacya sprzedała po raz pierwszy rządowi bezpośrednio ⁷⁰⁰⁰⁰ wiader pozakontyn- gensowej okow ity również po cenie ⁶⁰ kop. i k o n tra k t ten zo­

stał ściśle przez p rod ucen tó w dotrzymany.

3 ). Po d ługich debatach na kilku posiedzeniach zorgani­

zowana została wspólna sprzedaż pozakontyngensowej okowity, i sprzedano w jesieni ¹⁹⁰⁶ roku za pośrednictwem Sekcyi św ie­

żo powstałej R e k ty f ik a c ji Lubelskiej (Emilowi Plagę) ¹⁵⁰⁰⁰⁰ wiader po cenie około ⁵⁴ kop., g d y spekulanci ofiarowywali znacznie niższą cenę. N astępne sprzedaże b y ły prow adzone za pośrednictwem Sekcyi i osiągnięto ceny znacznie wyższe od kontyngensow ych, dochodzące naw et do ⁷⁶ kop. za wiadro w Czerwcu ¹⁹⁰⁷ roku.

4 ). D elegacye podjęły starania aby Zarząd A k cy zy pod­

wyższył k o n ty n g en s now ym gorzelniom, co osiągnęło pożąda­

ny skutek.

5 ). S. G. czyniła starania zrzeszenia producentów spiry­

tusu w całym kraju i w tym celu odbyły się ³ zebrania

w W arszawie, na któ rych zdecydowano potworzyć Gubernial-

ne Towarzystwo Gorzelnicze, mające na celu podniesienie tech­

niki i zorganizowanie handlu spirytusem pozakontyngensow ym i wogóle popieranie interesów gorzelnictwa krajowego.

6

S.

poczyniła starania w P etersburgu w sprawie

zbytu denaturatu. Starania te nie osiągnęły pomyślnych re ­ zultatów wobec wysokich cen spirytusu.

U biegły rok ściślej zespolił producentów spirytusu w gub.

Lubelskiej, a osiągnięte wspólnemi siłami rezultaty zachęcają do dalszej pracy w tym kierunku.

24

A. H e m p e l .

S P R A W O Z D A N I E

z d z i a ł a l n o ś c i S e k c y i H o d o w l i O w i e c

Z2 ^l rok 1906 7.

W obec różnorodnych zapatryw ań hodowców owiec, a p r a ­ wie wyłącznie prow adzonego w gub. Lubelskiej je d n o stro n n e ­ go inaterjału hodow lanego cienko-wełnistych N egrettów . w y ­ brana została komisja do zwiedzenia owczarń na Kujawach, gdzie przew aża hodowla R em bouillet-Precos mięsnych, o g ru b ­ szej i długiej wełnie. Z członków komisji tylko p. W . B łe ­ szyński pojechał i sprawozdanie z podróży złożył w postaci referatu (drukow anego następnie w Gazecie Rolniczej) na Ogól nem Zebraniu w M arcu ¹⁹⁰⁷ roku. Zdanie panów Starnaw skiego i Błeszyńskiego, że znacznie zyskowniejsza i pewniejsza jest hodowla R am bouillet-Precosów było obszernie dyskutowane i proszono p. p. L. S tarn aw sk iego i Błeszyńskie­

go, aby na jarm ark u ¹ Maja w Lublinie zademonstrowali partyę owiec tej rasy, co przyszło do skutku dzięki uprzejmości pana Płoskiego z Dulska, który bezinteresownie ¹⁸ sztuk n a jarm ark dostarczył. Xa temże jarm ark u p. Starnaw ski miał po gadankę

*

z objaśnieniem i przy dem onstrow aniu w ystaw ionych okazów Na posiedzeniu Sekcyi w dniu ¹ Maja ¹⁹⁰⁷ roku posta­

nowiono zająć się sp raw ą sprzedaży opasów i dyskutow ano

o postawieniu fabryki mycia wełny. UchwTał jednak żadnych

nie uczyniono. W y rażo n o tylko zdanie że należy koniecznie

ożywić Sekcyę, gdyż pole pracy dla niej jest bardzo obszerne.

S P R A W O Z D A N I E

SEKCYI HODOWLI TRZODY

z a 1 9 0 6 / 7 r o k .

Sekcya odbyła dw a posiedzenia ¹³ G rudnia ¹⁹⁰⁰ roku i ²³ Marca ¹⁹⁰⁷ roku. Głównym tematem dyskuji była sp ra­

wa budowy rzeźni centralnej lub okręgowej dla wywozu wie- rzowiny do Anglii, czy to przez pośrednictwo Danii, czy też bezpośrednio. Na pierwszem zebraniu p. Fudakow ski zdał spraw ę z obrad zjazdu w W arszawie, zwołanego w sprawie rzeźni centralnej. Ogólnie przeważało zdanie, że pożądane jest zbudowanie rzeźni w Lublinie i zawiązanie stosunków bez­

pośrednich z Anglią, ale postanowień żadnych nie uchwalono, uznając tę spraw ę za przedwczesną wobec niedostatecznej ilo­

ści materjału hodowlanego u nas, czemu jednak wielu obecnych przeczyło, uważając ilość i jakość naszej trzody za odpowiednią

i dostateczną do zarządzenia wywozu do Anglii.

Na marcowem posiedzeniu poruszana była spraw a szcze­

pień przeciw chorobom trzody chlewnej, a zwłaszcza róży świńskiej, które postanowiono możliwie popierać i porozumiaw­

szy się z Central nem Tow arzystw em Rolniezem spopularyzo­

wać w Lublinie i innych miastach gubernii w jesieni ^{1907 1} *.

Sekcya posiada ³⁶⁰ rb. złożone w Oddziale Handlowym, od którego % w ostatnim roku wyniósł ¹⁸ rb.

Antoni Budny.

S P R A W O Z D A N I E

z działalności Sekcyi Torfowej i Sekcyi Rybnej

2a ro k 1906 7.

Sekcya Torfowa wobec zupełnego b rak u zainteresowania się członków została rozwiązana.

Sekcya R y b n a odbyła jedno posiedzenie w dniu ¹³ G ru ­ dnia ¹⁹⁰⁶ roku, na którem postanowiono zebrać statystyczne dane dla każdego powiatu co do wielkości zalewów, produkcyi

rocznej, cen otrzym anych i miejsc zbytu i w ybrano na każdy powiat delegata. Spraw ozdanie swe przysłał tylko p. Antoni W e rn e r z powiatu Janowskiego.

\

S P R A W O Z D A N I E K A S O W E

z a . r o k i ⁹ o 6 j 7 .

Lubelskiego Towarzystwa Rolniczego.

R b . k. R b . k.

A . W p ł y w y .

( )cl członków ⁷ powinno b}Tło wpłynąć:

a) zaległości z ^1905/6 roku .

b) składka wraz z wpisem ^1907/8 rok ...

2280

4182 50 ^{6462 50} ( )d członkow wpłynęło:

a) za wpis i składkę . . . .

b) zaległo za wpis i składkę . 4547

1 9 ¹ 5 ^{50 6462} 5°

Pozatem nadpłaciło ²¹ członkow na sumę rb. ¹¹⁴ k. ⁵⁰

I. R-k. Kapitału Zapasowego.

Przypadało od nowych członków

dawniejsze saldo na I YIJ ¹⁹⁰⁷ rok 545

4030 95 4575 95 Z tego wzięto na Kapitał Obrotowy:

a) na wydatki Fund. dr. Lasoc­

kiego w myśl O g, Zebrania

b) na inne w y d a tk i... 159 353

7i

4i 5*3 ¹²

Pozostaje jako saldo Kap. Zapaso­

w ego ... ⁴⁰⁶² 33

II. R-k. Kapitału Obrotowego.

Składka ^1906/7 wraz z zaległą rb. ^{3 1 6 3} k. ⁵⁰ Pożyczono na poczet zaległości z Kap. Zapasowego . rb. ⁷²⁸ k. ⁸⁸

Ze sprzedaży książek komisowych Z biura pośrednictw a pracy . .

Drobne wpływy, zwrot)' porta, za księgę w y s t a w ...

Zwrot kosztów H andlow ych.

Za ^°/0 cd lokaty kapitału .

Zaczerpnięte z Kap. Zapasowego . .

3892

5i

15 1 1

0 88

513

38 20 80

: *7

1 nn i t

62

1 2 4576 06

29

R b . k. ; R b . k.

B. Rozchody.

Lokal z opałem i pensyą woźnego ^{1 1 26 10} Pensya sekretarza i pomocnika ¹⁶³⁶ ₅₆

Koszta o g ó l n e ... ₈₁₃ ⁰¹ C z y t e l n i a ... ₆₄ ⁹⁰ Centralne To w. Rolnicze . . . . 3i 4 70 K ółka R o l n i c z e ... 56 ₂₅ M u z e u m ... ³⁶⁶ ₆₃ B i b l i o t e k a ... 1 50

R u c h o m o ś c i ... 36 7°

Fundusz im. dr. Lasockiego . . 159 7i 45 7 ⁶ ' ⁰⁶

R-k B ilansu Z am knięcia

za. r o k 1 9 0 6 7.

R b . : k - R b 1 k.

W inien.

R-owi Składki (zaległości) ₁₉₁₅ 50 R -ow i Depozytów . . . ⁶⁰⁰⁰ --

R-owi Domu L udow ego

w Nałęczowie . . . . ⁶⁰⁰⁰ R-owi Tow. W zajem nego

K redytu (złożone). . . ^{22 99 80 1 62 1 5} 30

Ma.

u R -u Składki (nadpłacone) ^{1 1 4} 50 u R -u kap. zapasowego

( w p i s o w e ) ... ⁴⁰⁶² 83 u R -u k a s y ... 3

u R -u F und. im. d-ra

Lasockiego . . . . ^{1 2000}

u R -u Fun. W ydaw niczego 34 97 ^{1 6 2 1 5 30}

R - k S t r a t i Z y s k ó w

z a r o k 1 9 0 6 / 7 .

R b . : k. R b . ¹ k.

W in ien .

R -ow i L o k a l u ... ^{1 1 2 6}

* P e n s y i ... 1636 56

„ Koszt. Ogólnych (sal.) 734 ⁸⁴

„ C z y t e l n i ... 64 9°

„ Centr. Tow. Rolnicz. 3 H ⁷⁰

„ K ółek Rolniczych . 56 25 3933 35

Ma.

U R - u K a p . O brotow ego (sal.) ^{3840 96}

„ „ K osztów Handlowych 3 77

„ „ P ro cen tó w . . . . ^{88 62} 3933 35

SPRAWOZDANIE KOMiSYI REWIZYJNEJ

L u b e ls k ie g o T ow arzystw a R olniczego

w l u b l i n i e .

Komisya Rewizyjna, w ybrana przez O gólne Zebranie w dniu ¹³ Października ¹⁹⁰⁶ roku, w myśl § ⁴³ u staw y T o ­ w arzystw a zebrała się w dniu dzisiejszym w biurze Zarządu T o w arzy stw a w komplecie niżej podpisanych w celu sp raw ­

dzenia spraw ozdania za rok ¹⁹⁰⁶ / ⁷ , a mając przedstawiane księgi, rachunki i dowrody, po przejrzeniu ksiąg rachunkow ych,

przekonała się, że załączone sprawozdanie jest dokładnym o b ra­

zem rzeczywistego stanu rzeczy, a nadto Komisya R ew izyjna oznajmia, że proponow any na rok ^1907/8 budżet, przewidujący około ¹⁰⁰⁰ rubli deficytu jest również zgodny z rzeczywistym stanem rzeczy.

Komisya R ew izyjna wnosi zatem:

1 ). Zeby Ogólne Zebranie zatwierdziło sprawozdanie za rok ^1906/7 i udzieliło Zarządowi pokw itow anie za tenże rok.

2 ). Zeby Ogólne Zebranie rozważyło spraw ę przewidy­

w an eg o deficytu w budżecie, celem wynalezienia środków jak temu zapobiedz.

Lublin, dnia ⁴ Października ¹⁹⁰⁷ roku.

%

Członkowie Komisyi Rewizyjnej:

A. Napiórkowski.

S tan isław Bodussyóski.

S P I S CZŁONKÓW.

1. A dam ek Jan, Snopków p. Lublin.

2. Adynowski Grzegorz, Piotrków p, Lublin.

3. A n d ras Piotr, W ałow ice p. Józefów nd. Wisłą.

4. A ntoniak Paweł, Moniatycze p. Hrubieszów, 5. Anasiewicz Antoni, Bełżyce, p. Bełżyce.

(3. Arciszewski Stanisław, Brzostów ka p. Ostrów sied.

7. Baraniecki Ignacy, Czernięcin p. _{Żółkiewka.}

8 . Baranowski A leksander, Horyszów Polski, p. Zamość.

9. Barszcz Antoni, Baranówka, p. Lubartów*.

10. Bartoszczyk Wojciech, Tworyczów p Szczebrzeszyn.

11. Bartuzi Szymon, Góry p. Nałączów.

12. Bądkowski W incenty, Sadurki p. Nałęczów.

13. Bądzyński Jan, Chełmiec, p. K rasnystaw . 14. Bedlinski Stefan, J ano wica p. Siedliszcze.

15. Bednarczyk Franciszek, Chrzanów p. Janów.

16. B e rg e r Juljusz, Siedliska p. Trawniki.

17. B ernat Paweł, Bałtów p. Puławy.

18. Bęski Adolf, Niezdów, p. Opole lubelskie.

19. Białecka Marja, Stojeszyn p. Janó w lubelski.

20. Białecki Tadeusz, Stojeszyn p. Janów lubelski.

21. Białosuknia W alenty, Chłaniów p. _{Żółkiewka.}

22. Bida Franciszek, Ostrów K rupski, p. K rasnystaw . 28. Bieliński A dam , T u rk a p. Lublin.

24. Bielińska Zofja, „ „

25. Blochowa Emilja, Ł ęczna p. Łęczna.

26. Błeszyński W ładysław , P o d wysokie, p. Wojsławice.

27. Błeszyńska Marja, Pod wysokie p. W ojsławice, 28. Boduszyński Stanisław, Pliszczyn p. Lublin.

29. Boduszyńska Jadw iga, Pliszczyn p. Lublin.

30. Boduszyńska Zofja, Stawki p. Zaklików.

81. Bogusław ski Józef, Siostrzytów p. Trawniki.

82. B ogusław ska Janina, Siedliszcze p. Siedliszcze.

33

n 11 n

?i 11 n

33. Borowiecki Feliks, K rężnica J a ra p. Niedrzwica.

34. Borowski Ignacy, Fajsławice p. Trawniki.

35. B oryg a Stanisław. K rężnica Jara p. Niedrzwica.

36. B randt Jan, Sm oryń p. Fram pol.

37. Broniewski Bohdan, Lublin (cuk. Lublin.) 38. Broniewska Eugenja,

39. Breza Gustaw, S taw p. Chełm.

40. Brzeziński Stanisław, Strzeszkowice p. Lublin.

41. Buczkowski Stanisław, Chmiel p. Lublin.

42. Buk rab a A dam , O strzyca p. Izbica.

43. Buk rabina Zofja,

44. Budny A ntoni, B ychaw a Podzamcze p. Bychawa.

45. Budny Ignacy, Niemce p. Lublin.

46. Budny Józefat, Rejow iec p t.

47. Budnowa Marja, R ejow iec p. t.

48. Budny Nikodem, Jastków p. Lublin.

49. Budzyński Michał, Pałecznica p. Lubartów.

50. Bukshoevden br. A lbert, Motycz p. R adaw iec.

51. Bukshoevden br. Izabella, Motycz p. Radawiec.

52. Blilow b r G ebhardt, Ciecierzyn p. Lublin.

53. Caban Andrzej, W o la Niemiecka p. Lubartów . 54. Caban Jan,

55. Chajęcki Józef, Lubcza p. Łaszczów.

56. Chęciński Paweł, U rzęd ó w p. t.

57. Chlebiej Stanisław, W o la S em ick a p. Łęczna.

58. Chmielewski Stanisław, Czerniejów p. Lublin.

59. Chodała Andrzej, P olanow ka p. K aźm ierz nad Wisłą.

60. Chromiński Kaźmierz, Pałecznica p. Lubartów . 61. Chrzanowski E d w ard . Moroczyn p. Hrubieszów.

62. Chrzanowski Jan, W ilkołaz p. K raśnik.

63. Chrzanowski Jan, T uczapy p. Tyszowce.

64. Chrzanowski Józef, T eptiuków p. Hrubieszów.

11 11 H

6 o. Chrzanowska Marja, „ „

6 6 . Chrzanowski Stanisław, Gródek n-adbyst. p, 1 Irubieszów 67. Chrzanowski W incenty, K o b ło p. Hrubieszów.

68 . Ciesielski Tomasz, Bychawa, p. t.

69. Ciesielczuk Szymon, Sławęcin, p. Hrubieszów.

70. Ciołek Józef, W ilkołaz p. K raśnik.

71. Ciświcki Teofil, R u d n ik p. Lublin.

3

34

72. Ciświcka Irena, R u d n ik p. Lublin.

73. Cybulski Feliks, Paulinów p. Nałęczów.

74. Cywiński Stanisław, K a m ie ń p. Opole lubelskie.

75. Cywiński Juljan, Struża p. K raśnik.

76. Cywiński Ludomir, K am ień p. Opole lubelskie.

77. Cywiński Juljusz, Piotrowice p. Opole lubelskie.

78. Czaja Józef, Chojno p. Trawniki.

79. Czaplicki Feliks, Moszny p. Nałęczów.

80. Czarnota Andrzej, Polanów ka p. Kaźmierz nad Wisłą.

81. Czarnowski Karol, Zwierzyniec p. Zwierzyniec.

82. Czarnowska Eleonora, Zwierzyniec p. Zwierzyniec.

83. Czermiński Stefan, Łęczna p. Łęczna.

84. D aca Tomasz, Szczeczyn p. Rachów .

85. Dadej Antoni, Krzczonów p. Bychawa.

8(3. Dąbrowski Karol, Żabno p. Żółkiewka.

87. Dąbrowski Mieczysław, Łubki p. Opole lubelskie.

8 8 . Deczkowski Wiktor, Niedźwiada p. Lubartów.

89. Degórski Jakób, M ichałów p. Szczebrzeszyn.

90. Delikat ks. Marceli, Sitaniec p. Chomęciska.

91. Dobiecki Stefan, R adostów p. Dołhobyczów.

92. Dobosz Andrzej, W o la Niem iecka p. Lubartów .

93. Dobrowolski K onstanty, W ilkołaz górny p. Kraśnik.

94. Dobrski Maksymiljan, Chmielnik p. Bełżyce t. Nałęczów.

95. Domaszowski Stanisław, K rzyw o wola p. Rejowiec.

9(5. Domownik A ntoni, W o la Niemiecka p. Lubartów.

97. Domownik Ignacy, R u t k a p. Lubartów . 98. Domownik. Piotr, W ysokie p. Zamość.

99. Drecki Józef, Zofijówka p. Łęczna.

100. Drojecki Stefan, Stryj na p. Piaski L uterskie t. Trawniki.

101. Drojecka Róża, Stryj na Piaski Luterskie t. Trawniki.

102. Drozd Franciszek, W o la K rasienińska p. Lubartów.

103. Drwal Jakób, Smiłów p. Lublin.

104. D udek Jan, W itaniów p. Łęczna.

105. Dudek Maciej, kol. Skrom ow ice p. K ock.

10(5. Dzięgielewski Stanisław, W ęglin p. Zaklików.

107. Dzierżak Piotr, Obliżniak p. Nałęczów.

108. Dziewicki A leksander, Chojno p. Trawniki.

109. Dziewicka Zofia, Chojno p. Trawniki.

110. Dzikowski Błażej, Urzędów p. Urzędów.

f

111. Epsztein Oskar, Pilaszkowice p. Żółkiewka.

112. Epsztein, Leon, Pilaszkowice p. Żółkiewka.

113. Faryaszewski K onstanty, Świerże p. Dorohusk,

114. Flis W awrzyniec, Nowy Maciejów, p. Żółkiewka.

115. Florkowski Józef, Fajsławice p. Trawniki.

116. Florkow ska Marja,

117. Florkowski Juljusz, W ygn ano w ice p. Piaski Luterskie

t. Trawniki. !

118. Florkow ska Stanisława, W y g n an o w ice p. Piaski L u te r­

skie t. Trawniki.

119. F rą k Jan, Zemborzyce p. Lublin.

120. F rą k Paweł, Zembrzyce p. Lublin.

121. F rąk Wojcieeh, Zemborzyce Lublin

122. Fudakowski Bronisław, U h e r p. Chełm.

123. Fudakow ska Helena, „ „ 124. Fudakow ska Jadwiga, „ „ 125. F udakow ska A n n a, „ „

126. Fudakowski Kazimierz, K ra sn o b ro d p. Zamość.

127. F u rm a g a Michał, Zaraszów p. Bychawa.

128. Fuszara Jan, Potok p. Zaklików,

129. Gacon Jan, Ciecierzyn p. Lubartów . 130. Gajda Józef, K rężn ica Ja ra p. Lublin.

131. Gałczyński Józef, Czartowczyk ^p. Tyszowce.

132. Gans Piotr, Stasin, p R adaw iec.

133. Garszyński Bohdan, Olchowiec p. Chełm.

134. G enca A dam , Smiłów p. Lublin.

135. Gerlicz H enryk, K raczewice p. Opole lubelskie.

136. Ks. Gierasiński Gustaw, Czemierniki p. _{R adzyń.}

137. G intow t Dziewałtowski Z y g m u n t Janow ice p. Lublin.

138. Giryn A ntoni, Zwierzyniec p. Zwierzyniec.

139. Giżycki W acław , T a rn a w a tk a p. Tomaszów lubelski.

140. Gładysz Kazimierz, K rężn ica Jara p. Lublin.

141. G łogow ska Felicya, Łachow ce p. Tyszowce.

142. Głogowski Mieczy ław, Tyszow ce p. Tyszowce.

143. Głogowski Tadeusz, Tyszowce p. Tyszowce.

144. Głogowski W ładysław , Tyszowce p. Tyszowce.

145. Głowacki Franciszek, Lublin p. Lublin.

146. G łow ala Andrzej, Żabno p. Żółkiewka.

147. Główczyński A nastazy, Hołużno p. W arszaw a Sienna ^{2 9} .

3 6

148. Gołębiowski H enry k, Płoskie p. Zamość.

149. Gołębiowski Stefan, Łopieńskie p. Klementowice.

150. Gołębiewski Józef, .Siedliszcze p. Siedliszcze.

151. Golijanek Bartłomiej, Zemborzyce p. Lublin.

152. Gorajek Jakób, Ludw inów p. Urzędów.

153. Gorczyczkiewicz W acław , Nałęczów p. Nałęczów.

154. Górski Antoni, K rężn ica J a r a p. Lublin.

155. Górski Michał, W ólka-A bram ow icka p. Lublin.

156. Gorzechowski W acław . Brzeziny p. Łęczna.

157. Gorzelański Wojciech, Siedliska p Trawniki.

158. Gorzkowska Julia, Ujazdów p. Chomęciska.

159. Gorzkowski Ludwik, Ujazdów p. Chomęciska.

i (50. Gosiewski Leon, R ad lin p. Niedrzwica.

161. Gosiewska Kazimiera, Lublin ulica K rak.-Przedni. ⁴⁹ 162. Goszczyński Stefan, Miączyn p Zamość.

163. Gozdalski Józef, U rzędów p. Urzędów.

164. Góźdź Antoni, U rzędów p. Urzędów.

165. Grabowski A ntoni, U rzędów p. Urzędów.

166. Grabowski H enryk, W irkow ice p. Izbica lubelska.

167. Grabowski Piotr, U rzędów p. Urzędów.

168. Grabowski Stanisław, Pasieka p. K raśnik.

169. Grabowski hr. Tomasz, G utanów p. Nałęczów.

170. Grabowiecki Jan, Lublin dom Skibińskiego.

171. Graf W ładysław , T a ta ry p. Lublin.

172. Grodzicka Helena, Goraj p. Fram pol.

173. Grocki Stanisław, T arn aw a G łów na p. Żółkiewka.

174. Gromaszek Jan, Ciecierzyn p. Lubartów.

175. Grosse Ludwik, W ielkie p. Kurów.

176. Gruchalski R om an . U rzędów p. Urzędów.

177. Grudziński Ignacy, U rzędów p. Urzędów.

178. Grygiel Jan, Niemce p. Lubartów.

179. G ry ta Franciszek, D ys p. Lubartów .

180. Grzegorczyk Tomasz, K ócianów p. Nałęczów.

181. Grzeliński K., Zamość p. Zamość.

182. Gutowski W iktor, Suchodoły p. W łodzimierz W oł.

183. Guzowski Józef, L ublin ulica Zamoyska.

184. H arasim A dam , T a rn a w a p. Żółkiewa.

185. H e b d a W incenty, Lipa p. Zaklików.

186. Hełczyński A leksander, Bortatycze p. Chomęciska.