zu der auf Dienstag, den 4. April 1865, angesetzten
öffentlichen Prüfung der Zöglinge
des
ergebens! einladet
Dr. FR WILE ENGELHARDT, Director
Inhalt: Ij De cohort!Ims nrhanis iinperatoriim 2) Schulnachrichten vom Director.
ser. Dr. Otto Eich horst.
Accedunt tituli cohortium urbanarnm.
Scripsit
Dr. Otto Eichhorst.
auctor est, tarnen nee quo anno primum conscriptas пес quoi initio instituías sint nobis indicavit.
Ac ns Cassii Dionis2) quidem verba quae his de cohortibus fecit satisfacere nobis possunt. Nam quuin res gestas anni p. Chr. n. quinti narraret pauca de iis attulit. Sed jam ante hune annum sas instituías fuisse verisimile est. Quuni eiiirn praefectus urbi bis cohortibus praeesset,3) non injuria fortasse statuemus, Augustum una cum praefectura urbana ètiam cohortes urbanas instituísse, id est circiter vicésimo quinto a. Chr. n. anno.4) Quotenas vero cohortes Augustus instituent pro certo quidem affirmais non possumus, sed tres fuisse verisimile est, qui numerus Tiberii temporibus a Tácito 3) commemoratin'. Numerabantur autem post novem cohortes praetorias et a decima usque ad duodecimam progrediebantur. Postea quoqtic quum jam decima cohors praetoria instituía esset, fortasse a Vespasiano,°) decimam cohorteui urbanam invenimos, ita ut codeïn tempore decima cohors praetoria et decima cohors urbana in inscriptionibuS reperiatur.7 8) Quando hic numerus trium cohortium urbanarum auctus sit quum veterum scriptorum nemo tradiderrt, mirum non est si virorum doctorum alius in aliam sententiam ab fit. Itaque inscriptiones quae solas ad verum indagandum conferunt adhibendae sunt et eae potissimum quarum tempos accurate definiri possit.
7) Tit. 3. 8. Cf. Boissieu inscr. ant. de Lyon p. 296. 341 et 342.
8) Lange hist, mutat, rei militar. Romanor. p. 60. Becker- Marq. III. 2. p 381. Zell Handbuch d. roem.
Epigr. II. p. 307. Renier in Rev. arch. 1864. p. 213.
9) Hist. 2. 93.
Cohors XIII urbana primo inven itu г in titulo 125, qui ad annum 48 vel 49 p. Chr. n.
pertinet. Hoc igitur titulo error eorum refutatur qui affirmant inde a Vitellii vel Vespasiani demum temporibus quattuor cohortes urbanas invenir!.*)
Cohortem XIV urbanam inveniri in titulo 16, qui C. Lúcelo Telesino C. Suetonio Paulino cos. anno 66 p. Chr. n. positus est, et Henzenius et Kellerínannus (vig. 40) contendunt. Habet enim titulus verba : 7. coh. XVI. urb. Quum autem coh. urb. XVI nunquam extiterit, falsos numerus neglegentiae marmorarii debetur. Quam obrem et Kellerm. et Henz. pro „XVI.“ legendum esse „XIV.“ consent. Quae correctio si vera esset, cohors urbana XIV jam ante annum 66 p. Chr. n.
instituía fuisset. Huie opinion! locus Taciteus9) repugnare videtur: „Sedecim praetoriae, quattuor urbanae cohortes scribebantur (sc. a Vitellio), quis singula milia inessent.“ Videmus enim, Vitellium numerum militum urbanorum auge re voluisse, quoniam pro novem cohortibus praetoriis sedecim
1) Oetav. 49.
2) L. 55. e. 24.
3) Tac. hist. 3. 64.
4) Becker-Marq. П. 3. p. 277.
5) Ann. 4. 5.
6) Becker-Marq. III. 2. p. 379.
4
conscripsit. Itaque si jam ante eum cohors urbana XIV extitisset, id est quinque cohortes urbanae, baud dubie eundem numerum si non auxisset at certe réti müsset. Aliter ilium errorem Lange 10 11) corrigere voluit: „In inscriptione 40. Kellermanni coh. XVI. non est corrigendum in coh. XIV., sed in coh. XII, quia ilia inscripțio anni 66. est.“ Hoc modo ideo correxit, quod quartam cohortem urbanam, id est XIII, a Vitellio vel a \ espasiano instituíam esse credit, quam opinionem falsam esse antea demonstravimus. Hand seio an propius ad vertun accedamos, si numerum XVI in XIII corrigamus.
10) L. I. p. 61. not. Չ.
11) Tit. 3. conf, quae ibi attuli.
12) Tit. 138. Rev. arch. 1864. p. 214.
13) Tit. 4.
Re vera autem cohortem XIV urbanam invenimos in titulis 22 et 69, qui ad Trajani tempóra pertinent.
Hae quinque cohortes urbanae a decima usque ad quartam decimam in diplomate militari anni p. Chr. n. 161 commémoranter. ' ')
Cohortem urbanam XV memorabilis sane titulus continet qui nostris temporibus repertus est.12 13) Huné numerum Renier os ita explicat: „On aura fait pour la cohorte qui y est mentionnée le contraire de ce que l’on fit pour celle qui est désignée sous le nom de cohors I Urbana dans les inscriptions citées plus haut; on aura additionné le nombre des cohortes prétoriennes avec celui des cohortes urbaines, et désigné par le chiffre total la dernière de celles-ci ; de sorte que la XV«
cohorte de notre inscription serait la même que celle qui est désignée sur les autres monuments par le numéro XIV ou XIIII“. Non omnibus, credo, vir doctissimus banc opinionem probabit ac vereor ne ingeniosius quam vérins hune numerum explicaverit. Quid enim obstat, — quoniam de errore lapicidae in numero cogitandum non videtur — quominus dicamus, post annum 161 p. Chr.
n. cohortem urbanam XV instituíam, sed aníe annum 216 p. Chr. n. sublatam esse? Huj us enim anni diploma militare |3) cohortem XV urbanam non commémorât.
Sed praeter has cohortes urbanas in quinque titulis cohors prima urbana cognomine partim omisso (5. 27. 78.), partim addito (26. 6.) commemoratur, qui numerus facile explicări potest. Notum enim est imperatores Romanos et legionibus et cohortibus, quas ornare vel lent, saepius partim sua ipsorum nomina partim aliunde desumpta cognomina attribuisse. Plerumque ita prima cohors honorabatur.*4) Quinn autem decima cohors urbana re vera prima esset, huic et cognomen et numerum I appositum esse verisimile est. In titulo igitur 27 cognomen quod оmissum est baud dubie „Flavia“ est. Ex hoc titulo 27 intellegimus, unam cohortem urbanam, quamdiu imperatores e gente Flavia régnaient, Flavian։ cognominatam esse. Mea quidem sententia prima cohors hujus tituli re vera decima est. Nec tarnen praetermittere possum, in titulo 26, qui Lugduni repertus est, militem cohortis I Flaviae urbanae (sic enim legendem est pro „Fa viac“) in veniri. Quum autem Lugduni cohors XIII urbana stationen։ haberet, cohors I urbana hujus tituli eadem esse videtur ac XIII; nec Mommsenius hane opinionem prorsus rejicit.Iä) Ac profeeto et in titulo 27 et in titulo 26 primam cohortem re vera XIII esse affirmaremûs, nisi titulus 67, qui ad Domitiani tempóra pertinet, centurionem cohortis XIII urbanae, pro quo numero numerus I sive addito cognomine „Flaviae“ sive omisso dici debebat, exhiberet. I taque in ¡lio titulo 26 cohors I Flavia
14) Cf. Kellermann vig. p. 2.
lő) Ann. Inst. Arch. 1853. p. 75 et 76.
Cf. Boissieu I. 1, p. 353. 354.
urbana eadem est ас X, quamquam pro certo dici non potest, qua de caussa miles cohortis decimae urbanae Lugdunum pervenerit.
Sententia igitur eorum qui putant cohortes urbanas qui busdam temporibus aliter divisas et numeratas fuisse plane refellenda est. Nam si ilia sententia vera esset, etiam cohortem urbanam II, III, IV etc. inveniremus. Ac profecto titidos ejusmodi habemus; sed hi ad nimm omnes falsariis debentur.,0) Praeterea iis temporibus quibus cohortes urbanae numeris I, II, III etc. distinguebantur, cohors X, XI, XII etc. extare non potuisset. Sed paulo ante vidimus, iisdem temporibus et cohortem I et cohortem XIII inveniri. Ille igitur numerus I forsitan recte a nobis explicates esse vid eater. Item titulus fi, qui Caracallae temporibus positus est, cohortem I urbanam exliibet, titulus 4, qui ad annum 21 fi p. dir., i. e. Caracallae témpora, pertinet, coh. X, XI, XII, XIIII commémorât. Videmus igitur, post annum 216 cohortem decimam urbanam cognomine „Antoninianae"
honorât am esse. Sed jam ante hune annum hoc factum esse potest ita ut in diplomate militari numerus X inveniatur, pro quo I dici poterat.
Nec tarnen cohors X urbana sola ita honorabater; nam titulus 92 cohortem XII urbanam Gordianam, titulus 112 cohortem XII. urb. F. C., quas lifteras vulgo „Fidelis Constans“ interpretante^
exhibet. Sed vide ne rectius „Fisei Curator“ interpretemur. n) Patere igitur videtur, imperatores numerum non mutasse, si aliam cohortem ac X urbanam honorarent.
Hae cohortes Bomae, ubi collocatae erant, castra habuisse videntur, ut Ulpiani verbis '8)
„qui in vigilibus vel in urbanis cas tri s militat“ intellegitur, tarnet si qua regióne haec castra sita fu érint ignoramus. F ortasse castra quae et Curiosum et Notifia in regióne septima nominate hamm cohortium fuerunt.IO) Haec opinio titulo 9, qui Constantini temporibus positus est, confirmar!
videtur, in quo tribunos cohortium urbanarum X, XI et XII et fori Syari (i. e. Soar!) nominatur, quod forum et Curiosum et Notifia septimae regioni adscribunt.
Sed non omnibus temporibus omnes cohortes urbanas Bomae dispositas fuisse inscriptiones testateur. Nam nonnulli tituli ( 87. 88. 93. 95. 124. 128 —132 ) 19b) cohortis XIII urbanae Lugduni reperti sunt, unde patet liane cohortem per aliquod tempos Lugduni stationera habuisse. Aliquam partem tarnen huj us cohortis Massiliae collocatam fuisse for tasse non deerunt qui sibi persuadeant, quoniain titulus 67, in quo centurio cohortis XIII urbanae commemoratur, Massiliae repertes est.
Sed incertum est, quando et quamobrem haec cohors Lugdunum translata et quamdiu ibi commorata sit. Nam ex loco Taciteo20) : „Otho .... Narbonensem Galliam adgredi sfătuit classe valida et partibus fida .... addidit class! urbanas cohortes et plerosque e praetorianis“ coliig! non potest, ab illő tempore cohortem XIII urbanam in Gallia relictam et postea Lugdunum translatant esse; nam a Tácito ipso21) postea quattuor cohortes urbanae Bomae commemorantur. Mommsenius autem (in Ann. Inst. Arch. 1853. p. 74 et 75) existimat, in loco Tac. hist. I, 64: „Sed legio Italica et ala Tauriana abductae : cohortem duodevicensimam Lugduni, solitis sibi hibernis, relinqui 16 17 18 19
16) Cf. quae post titul u m 76 et post tit. 140 in not. attuli.
17) Cf. quae ad titul urn 112 exposai.
18) Dig. 48, 5, 15, quern locum Prellero debeo.
19) Cf. Preller die Regionen d. St. Rom p. 98.
19 b) Boissieu 1. I. p. 353 — 361, tit. XLI.—L.
Cf. Momms. 1.1. p. 74 et 75.
20) Hist. L, 87. Cf. Boissieu 1. 1. p. 353. 354.
21) Hist. 2.. 93.
1‘*
*6
piacúit1' corrigendum esse XIП sc. urbanam pro „XVIII“, nam cohortem XVIII facile ոստղս am invenir!. Item putat apud Taciturn in ann. 3. 41 hane cohortem XIII urbanam rntelligendam esse. Ille locus in historiis ingenióse correctas esse forsitan videatur, sed in altero loco cohors XIII urbana intellegi non potest; nam Tacitus in ann. 4. 5 tres tantum cohortes urbanas i. e. X, XI, XII commémorât. Si illa cohors urbana Lugduni station em habuisset hand duble trad i di sset, quia in illő capite de copiis militaribus Romanorum disputai. Videtur igitur ilia explicado Mommsenii magis ingeniosa quam vera esse. Portasse vero Renieras recte conjecit, hane cohortem a Severo imperatore quum Albinum apud Lugdunum vie isset sublatam esse.22) Nam post hune annum cohors XIII urbana nun quam in inscriptionibus invenitur et diploma ineditom militare anni 216 p. Ohr.
(ո. 4) cohortes X, XI, XII, XIIII, omissa XIII, exhibet.
22) Rev. arel։. 1864. p. 214 et Clint, fast. Rom. sub ann. 197.
23) Ann. 4., 5.
24) Cf. tit. 38. 45. 54. 61. 109. 129. 135 etc.
25) Cf. tit. 117. 10? 71? 103? 105?
26) Cf. tit. 71. 133. 70. 103. 44. 128. 38. 119 etc. x /27) Dig. 27,1, 8 § 9, quem locum Marquardtio debeo.
Cass. Dio 55. c. 23.
Haram cohort!um milites conscribebantur initio in Italia, id quod et Tacitus et inscriptions confirmant. Tacitus23) enim dicit; „Quamquam insideret urbem proprius miles, tres urbanae, novem praetoriae cohortes, Etruria ferme Umbriaque delectar aut vetere Latió et coloniis antiquitus Romanis.“ In inscriptionibus autem patria militam saepins aut commemoratur aut cognosci potest ex loco, quo titulus repertus est. Sed jam Domitian! temporibus milites cobor tiu m urbanarum eti am extra Italian! conscriptos esse titulus 67 testatur et postea hoc saepissime factum est.24) Hoc imuni imperatores Romani observasse videntur, ne homines libertinae conditionis in cohortes urbanas recipeŕentur. Pilii vero et poster! libertinorum in his cohortibus inerant.25 26)
Quae aetas militaris tironum fuerit ex multis titul is et praecipue sepulcralibus cognosci « potest. Etenim aetatis annum sextum decimum usque ad annum vicesimum tertium invenimus.20)
Militiae tempus viginti anni erant, ut ex verbis Ulpiani27) patet: „Plane si quis in cohortibus urbanis militavit, licet ante viginti anuos mittitur, tarnen perpetuam habet a tutelis excusat!onem.“
Vi cei i a igitur stipendia emeriti honestam missionem accipiebant et conubium cum uxoribus quas habebant aut quas postea ducerent, ut est in diplomate militari anni 161 p. Chr.28) Haec honesta missio in titulis nonnunquam commemoratur;29) sed ante vicena stipendia quoque honestam missionem datam esse, ex titulo 43 cognoscimus, nisi pro „Annis. X. |j Missus“ etc. legeudum est „Annis XX. ||
Missus“ etc. Etiam plus quam vicena stipendia honesta missione non commemorata invenimus.30) Post missionem quoque honestam հօտ milites saepins militasse tit. 85 cognoscimus.
Singulis cohortibus urbanis singuli tribuni sive tribuni militam praeerant „qui legális legionum dignitate pares erant, quandoquidem cum his in scamno legator um tentoria habebant“3 ՛) Singulis vero centuriis singuli centuriones praepositi erant. Reliquorum principalium títulos n. 77—99 attuli.
Signum cohortis signífero traditnm eral.32)
28) Tit. 3 et quae ibi annotavi.
29) Tit. 86. 87.
30) Tit. 128.
31) Lange 1. 1. p. 61 et not. 6. Hygin. § 15.
32) Tit. 94. 5. 96.
Dignitate on min o cohortes urbanas superiores fuisse quam cohortes vigi him et legiones, sed inferiores quam cohortes praetorias inscriptiones testan tur.՛")
Quoi vero milites in singulis cohortibus urban is initio fuerint nescimus; nam Vi tel I ii demum temp or i bus miliarias eas fuisse Tacitus33 34) testis est. A Hum autem numeruni Cassius Dio35) affért. Verba ejus liaec sunt : ,,Oï tr (Sm^atotfvXaxsç ftvQioi ovrtç zaï Öt-xctfå Tiiuyjirvoi, zaï oi і'цс TróXttoç (fçovQoï ¿íaztCy/iXioí Tt ovtsç zaï t8tq«xți vsvt-pijpévin.“ Videmus i gitu r Cassium Dionem de numero eohortinm et praetoriarum et urbanarum errare. Nam qui numerus suis temporibus constitutes erat, eu m ad priora tempóra transfert. Id un um certe ex his verbis colligere possumus, Cassii Dionis temporibus quattuor cohortes urbanas fuisse, quae ut antea vidimus X, XI, XII, X IUI erant. Eundem numerum Breviarium et Curioși et Notitiae continet.36) Num ab hoc demum tempore singulae cohortes urbanae singula milia et qùingenos milites continuerint, quuni antea miliariae fuerint, prorsus nescimus. Ac ne id quidem pro certo affirmari potest, in q u ot centurias singulae cohortes urbanae divisae fuerint. Portasse demis .centurias continebant, quuni miliariae essent, quinas denas, quum singula milia et quingeni milites in iis essent.
33) Tit. 16. 23. 69. 76. Cf. Cass. Dio 56. c. 32. 59. c. 2.
Suet. Oetav. 101.
34) Hist. 2. 93.
35) L. 55. c. 24.
36) Preller die Reg. d. St. Rom. p. 30 et 31. Sed Prellerum
De stipendie h or um militam nihil tradition est. Quam conjecturalii Marqiiardtius3Î) proposait, trecenos sexagenos denar ios annuum stipendium eoruin fuisse, valde probabilis est.
Quando cohortes urbanae sublatae sínt nusquam commemoratur. Ad Constantini quidem tempóra, quae nullus alius titulus siiperat, titulus 9 pertinet; in quo memorabile est quod unas tribunas eodem tempore foro Suario et tribus cohortibus urbani s praeest. Ac ne id quidem commemoratur, nonnunquam a nam alteramve cohortem urbanam sublatam nec tarnen statim restituíam esse. Quamobrem quod Marquardtius38) dicit e titulo 8 cognosci, M. Aurelii temporibus très tantum cohortes urbanas, X, XII, XIIII, extitisse probare non possum. Nam si illis temporibus omnino hae tres cohortes extitissent, in titulo non „ cohortes praetoriae decern et urbanae X XII ХІПІ“ dicendum erat, sed „cohortes praetoriae decern et urbanae tres.“ Hue accedit quod diplomate militari anni 161 p. Chr. (tit. 3), quod ad tempóra Marci Aurelii et Lucii Veri pertinet,39) cohortes urbanae quinque a decima usque ad quartam decimam continentul’. Fragmentum quidem est a Borghesio restitetem, sed numerus XIII cognosci potest. Qua de causa autem tres tantum cohortes urbanae hune titulum posuerint incertum est.
Jam títulos ipsos entí mer abo et eo quidem ordine ut primum afferam latercula militaria, delude diplomata militaria, tum títulos tribunorum, centu ri onum, reliquorum principalium, militum gregari отит, títulos falsos vel suspectes. Quorum titulorum teinpus definiri potest, ii primum locum obtinent, ultimum locum fragmenta. Id vero in titulis colligendis maxime dolendum erat quod nonnullis libris epigraphicis praecipue Italorum carui.
p. 98 errasse, quum dicat quattuor cohortes urbanas a X usque ad XIV numeratas esse vix est quod moneam.
37) III., 2. p. 382 et not. 2190.
38) III., 2. p. 382 not. 2188.
39) Zell Handbuch der roem. Epigr. II. p. 329. n. 35.
. Vettidiu s Sa ... . M Invendu s El ... . COH XI vu . . LAMIA
3 ..ixano L Sertoriu s In . . . . ..ediol C Arriu s ...
..nxan D Valgiu s ...
..onia T Doinitiu...
..COS MESSA LL A 10 ..ormis C Sentiu
LAMIA ..Nuceri C Capr ..Orosub C Luc ..metin С Fe 15 ..desia CC
..olsiù T ..TVRNI MESSA ..oléis L
Ai 20 ..undi
(Romáé.)
. . Nige . , .
.COS 7 G. . s Marcellu s . Proculu .
II
. . . . s Rutinu s s . .
. . s A vitú s Vercel FC M .
.՛ . s Clemen s Florent VERGIL
. . oniu s Proculu s Ui vin L. .
. . . liu s Cupitu s Ęmona Q C.
. . . N III COS 7 RUFI s M Sa
. Juriu s Rufinianu s Nucer C Ju
. Petronius Proculu s Aireti Tub C No
. . Faunius Justínu s Ticino CFig
. Nutricius Ursu s Arreti LAMIA
ľO II COS 10 Q S .
. Petronius Nepo s Placent M .
. . . u s Lyricu s Cremo M .
. s Primu s Aug Pr L .
. . . . s Magnu s Clusio C .
. s Quintilian US Ernőn 13 Ve .
. s s Arreti
s Luca
Veron . xaiii
(Romáé.)
1) Kellerm. vig. 98. Kellermanni verba de hoe titulo et de seq. sunt: „Maximi facienda sunt, quum aliud exempt um laterculi cohortium urbanarum non exstet; ¡Und praeterea peculiare habent, quod non justa annorum aliquot serie sepaiatim enumerant milites qui singulis centuriis singularum cohortium urbanarum adscript! sitit , verum ita cunctos distribuant, ut binos anuos conjungaut. Cónsulesenim sunt Messalla et V ergib anus au n i llõ , Lamia et
Aelianus an n i 116, (exciderunt cónsules annorum 117 et 118), Imperator Noster III unni 119, Severus II anno 120. . . . Nota praeterea ejusdem anni cousu lem nominatum esse mox Messallam mox Vergilianum, deinde mox Lamiam mox Aelianum, cujus rei nullum praeter hoc exemplam in uno eodemque monumento invenir! testis nobis est Marinins.“
2) Kelleriu. vig. 98a.
II. Diplomata militari a.
3) (Qu)i. militaverunt || (in. cohortibus praet)oris.
decern. I. II || (III. IV. V. VI. VII. VIII.
I)
X. X. et. urbanis || (quinque. X. XI. XII.
Х)Ш. XIV.
III. Tribuni cob 5) Liciniae || L. Licini. Lici l| nian(i tr)ib. coh. ||
primae, urban. || filiae. Attianae || P. Rapel- lius II Kalendinus || (pr)aef. cob. II. Gal ||
(u)xori U — (Capuae.)
6) Papirio. Spo II ro. pp. frátri || piissimo. tri ||
buno. cob. I. j] urba. пае. An || toninianae ||
Papirius U Socrates || V. E || ֊ (Romae.)
7) (M.) Bassaeo. M. f. S(tel) || Rufo. pr. pr. ||
(im)peratorum. M. Aureli. Antonini. et ||
(L.) Aureli. Veri. et. L. Aureli. Commodi.
Augg II consularibus. ornamentis. h on o rato ||
(e)t. ob.victoriam.Germanicam. et.Sarmatic ||
(A)ntonini. et. Commodi. Augg. corona ||
(m)urali. vallari. aurea, bastis, puris lili ||
(to)tidemque. vexillis obsidionalibus || (ab iisdem) donato, praef. Aegypti. praef || (ann.) proc. a. rationibus. proc. Belg(icae) || (et du)arum. Germaniarum. proc, regni ||
(Nori)ci. proc. Asturiae. et. Galleciae.
4) Diploma militare ineditum anni p. Chr. 216 conți net quattuor tantum cohortes urbanas : X, XI, XII, хин.
r t i u m urbanarum.
trib J (coh. IL) pr. trib. coh. X. urb. trib, coh. V. vigul, pp. bis ¡I (huic sen)atus auctoribus impp. Antonino, et || (Comino)do.
Augg. statuam, auraiam. in. foro || (divi Traja)ni. et. aliam, civili, amictu. in. templo ||
(divi Pii) térti am loricatam. in tem || (plo.
Martis. Ultoris. po)nendas. censuit || — (Romae.)
8) M. Aurelio Caesari || imp. Caesaris. T. Aeli Hadriani || Antonini Augusti Pii fii. | divi Hadriani nep. divi Trajani || pronep. divi Nervae abnep. cos. || Petronius Mamertinus et Gavins Maximus || pr. pr. tribuni cohor- tium praetoriarum |! decern et urban arum trium centuriones || cohortium praetoriarum et urbanarum || et statorum evocați || cohor
tes praetoriae decern et urbanae || X. XII.
XIIII. centuriae statorum || optimo ac piis- simo ¡I — (Romae.)
3) Integrum titulum inspicere mihi non ticnit; qua re non inutile videtur Renieri verba hic apponere: „Le nombre des cohortes urbaines ne tarda pas à être porté à cinq...et cet état de choses subsista probablement jusqu’au commencement du règne de Septime Sévère.
Il subsistait certainement en 161 de notre ère, lorsque fut rendu le diplôme militaire publié par Amati, avec les restitutions de Borghesi, dans le Giornale Arcadico 1827. t. XXXV, p. 75 (ef. Cardinali, Diplomi imperiali, tav. XXI), puisque ce diplôme concède le droit de connubium aux vétérans des dix cohortes prétoriennes et des cinq cohortes urbaines.“ Tűm affért Ren.
partem tituli, quam supra apposui. Rev. arch. 1864 p. 213 et 214.
4) Hoc diploma quod in museo collegii Romani asservatur a Reniero commemoratur Rev. arch. 1864. p. 214.
5) Momms. J. R. N. 3623.
6) Kellerm. vig. 181, cujus apographum dedi. Orell. 3407.
7) Orell. 3574, corr. ab Henzen. p. 372, cujus exemplum dedi. Kellerm. vig. 42.
8) Orell. 3422 titulum affért ex Grut. 258, 8, quem secutas est Fahr. p. 131 ո. 68. Grut, titulum affért ex Mazochio. Apud Mazoch, autem (in epigramm. antiq.
urbis fol. 108 p. 2) versus aliter divis! sunt. Praeterea v. 1 habet „ Aurelio“ pro „Aur.“ ut Grut. Fahr.
Orell. Ego exemplum Mazoch, secutus sum.
2
10
9) Domino, nostro || Fl. Claudio. Constantino ||
fortissimo, liac *) || beatíssimo. Caesari || Fl.
Ursacins. v. p ¡I tribunos, cohort! || urn.
urbanarum || X. XI. et XII. et. fori ||
Syari...К — (Romae.)
10) M. Coccejus. Rogatus || cornicularius || Jul. ') Proculi, trib II cob. X. urb. ex. voto, fecit2) ||
— (Romae.)
11) Cn. Pompejo. Sex. f|| Qui r. Hom ullo || Aelio Gracili Cassiano Longino || pp. bis leg. IT.
Aug. et leg. X. Fretens || trib. cob . . . vig.
trib. coli. X. urb II trib. cob. V. pr. donis.
donato, ab || imp. to(r)q. pliai, ar mill. cor.
aur II hast. pur. proc. Aug. provinciáé ||
B(ritt)anniae. proc. Aug. provine || duarum.
Lúgod, et. Aipiit. proc || Ang a r(a)tioni- bos ¡I heredes || — (Romae.)
1'2) L. Ovinius. L. f. Ter. Rofos || prim. ordo, cohortiom. praet || divi. Angustí, prim. pil.
leg. XIIII. gem || trib. mil. cohort. XL urb.
trib. mil ի cob. III. praet. praef. fahr. II.
vir II L. O vinio. M. f. Ter patri || M. Oviiiio.
L. f. Ter. Vopisco, frátri || Allidiae. L. f.
Rufae matri || Pulliae Primae uxori || — (Venaťri.)
13) Ti. Claudio || Ti. fil. Pal || Secundino || L.
Static. Macedon . . . || p. p. leg. 1111. p.
ť. trib, coli II prim. vig. trib. coli. XI || urban, trib. coli. VIUL p . . . II p. p. iterum. praef.
leg. II. Tra . . || proc. XX. her. proc, provin . .'Il Lugdunens. et. Aquitan || a. ratio-
9) Grut. 282, 4 et ex eo Fabrett. p. 127. n. 45. Orell. 23.
1) i. e. ac.
10) Grut. 1076, 3. Murat. 806, 6. 1) Mur. Juli 2) Mur. fee
— Praeterea apud Murat, ante primum vers uni signum lacunae invenitur.
11) Kellerm. vig. 36, ubi vide ce teros.
12) Montais. J. R. N. 4641. Orell.-Henz. 6776.
13) Kellerm. vig. 31, ubi vide ce teros.
nib. Aug. praef. an . . || L. San fej us. Julia- nus ¡I amico, optimo || — (Aquilejae.) 14) T. Petronio. T. f. II Sab. Tauro Volu || siano
v. cos II ordinario, praef. praet || em. v. praef.
vigul, p. v. trib II cob. primae, praet. pro
tect II A ugg. nn. item. trib. cob. IIII praet. ||
trib. coli. XI. urb. trib. coh. III. vig. leg.
X. IJ ët XIIII. gem. prov. Pannóniáé supe
riori II item leg. Daciae. praeposito equitum sin II gularior. Augg. nn. pp. leg. XXX.
UI d piac, centurioni, deputato. eq. pub ||
ex V. dec. Laur. Lavinati || ordo Arreti- n օրս in patrono || optimo || — (Arretii.) 15) I). M. s. II P. Vilii. P. f. Mariani, e. m. v.
proc. Il et. praesidi. prov. Sardinian, p. p.
bis. II trib, cobii. X.pr. XI urb. IIII vig. praef.
leg. Il II. Ital. p. p. leg. III. Gall. 7. fro
ment. ¡I oriundo, ex. Ital. Jul. Dertona. |[
patri, dulcíssimo. || et. Reginiae. Maxime, matri. Il karissimae. || Vibia. Maria. Maxima, c. f. fil. et. lier. Il — (Ad viam Cassia in 5 ab urbe lapide.)
16) M. Vettio. M. f. Ani || Valenti || mil. coh.
VIII. pr. benef. praef. pr || donis. donato, bello Britan || torquibus. armillis. phaleris ||
evoc. Aug. corona, aurea, donat || 7. coh.
VI. vig. 7. stat. 7. coh. XVI. urb. 7. cho. ||
II. pr. exercitatori. equit, speculatoruni |j praetor. 7. leg. XIII. gem. extrec. leg. VI ||
Victor, donis. donato, ob. res. prosper || gest, contra. Astures. torq. plialer. arm || trib.
14) Kellerm. vig. 16, ubi vide ceteros. Orell. 3100. Henz.
p. 268, eujus correct, secutus sum. Cos. fuit anno p.
Chr. 261.
15) Kellerm. vig. 39, ubi vide ceteros, qnibus add i potest Mazoch, epigr. au ti q. urb. fol. 176. p. 2. — Orell. 74 et corr. ab Henz. p. 5 et 6.
16) Kellerm. vig. 40, ubi vide ceteros. Or.-Henz. 6767. 1) Anno p. Chr. 66. Cf. q пае de numero XVI urb. p. 3 et 4 dis
putata sunt.
coli V. vig. trib. coli. XII urb. trib, coli ||
III. pr. tr. leg. XIIII. gem. Mart. Victr ||
proc. imp. Caes Aug. prov. Lusitan || pa
tron. coloniae. speculator. X. H. C || C Luccio. Telesino. C. Suetonio Paulino, cos l) ¡I — (Arimini.)
17) Q. Petronius. C. f. Pu b || Modestus, p. p.
bis II leg. XII. Fűlni, et. leg. I. Adj nt ||
Victr. trib. mil. coli. V. vig. || էր. coli.
XII. urb. էր. coli. V. pr. pr(oc) || divi.
Nervae. et. imp. Caes || Nervae. Trajani.
Aug. Germ || provine. Hispániáé, citer. Asto
riáé ¡I et. Galeciarum. flamen, divi || Claudi.
dedit. idemque. dedicavit || — (Venetiiš, Ter- geste advectum.)
18) L. Appaeo. L. ť. || P u p || Pudenti p. p || trib, coh. XII urb. et X praet || flamini I1'la vial i ||
patrono. Sass || plebs urbana || Pr. Mi S. ') d.
d. ի — (Sassinae.)
19) C. Rufio. C. til I] Pom. Festo || p. p. trib, co
hort. V. vig; Il XII. urb. III. pr. proc ¡I pro
vinciáé Dalmatiae || et Histriae || C. Rufius Festus II L. Aelius Firmes, c. v. et || Rufia, c. f. Procula. c. f D patri pieutissimo || 1. d. d.
d II — (Tuseanellae.)
20) Լ. Gavio. L. f (I Stel. Silvano || primipilari.
leg. VIII. Aug j) tribuno, coh. II. vigilum ||
tribuno, coli. XIII, urban || tribuno, coh.XII.
praetor fl donis. donato, a divo Claud || bello.
Britannico II torquibus. armillis. phaleris || co
rona aurea || patrono colon || d d || — (Taurini.)
21) C. Gestio. C. f. Stel U Sabino, trib. coh. XIII.
urb II p. p. leg. I. Adjutricis. P. F ¡| 7. leg.
VIII. Aug. ex tercenario II 7. coh. Vilii, pr. 7. cho. VIII.') urbII7. leg. II. Adjutric.
Piae. Fid. et || leg. VI. Claud. P. F. donis.
donat ¡I ab. imp. Antonino. Aug. hasta, pura ||
Ilii. viro. j. d. patrono. ínunicipi || plebs, urbana, et. honore, usi || — (Urbini.) 22) T. Pontius. T. f. Pal. Sabinos || praef coh. I.
Paun, et DalmatJI eq. „c. R. trib. mil. leg.
VI. F errat || donis. donatos.'Expeditione Par ||
tilica, a divo Trajano. hasta pura || vexillo corona murali 7. leg. XXII || Prímig 7. leg.
XIII Gemin. primus pi || lus leg III Aug praepositus vexilla || tionibus milliards, tri
bus expedi II tione Brittannica. leg VII Gemin K VIII. Aug XXII. Prímig, trib, co h.
III II vig. coli. XIIII. urb. coh. II. praet ||
p p II proc provine. Narbonens II Ilii vir.
j. d. quiiiq flamen patron||municipi || In parte antica legitvr : T. Pontio. T. f. Pal. || Sabino ||
p p II proc provine II Narb Ilii vir. j. d.
quinq II fiamin. et patron |( municipi || Valeria.
L. f. Procula d uxor II 1 d d d || — (Ferentini.) 23) D. M J L.Comini. L. f. Maximi.domu, Mantua ||
p. p. bis. procuratori. M. Antonini. Aug.
p r II aef. leg. II. Trajanae. Fortis, cc. trib, chor. II VII. praetoriae. XIIII. urbanae. III.
vigul. fl centurio, ch ortis. I. pr. X. urbanae.
V. II vig. evocato. Augusto rum. beneficiar. ||
praef. praetori. vixit. anuís. LXXX. II. ||
dieb. XVIII. Numitoria c. f. Moschis. || con- jux. bene, merenti. heres. ||— (Tibiire.)
17) Kellern, vig. 41, ubi vide ceteros.
18) Orell. 2220 ex Grut. 359, 4. 1) Haec corrupta sunt.
19) Kel Ierni, vig. 43, obi vide ceteros.
20) Kellerm. vig. 32, ubi vide ceteros. Orell. 3568.
21) Grut. 387, 8 ex Apiano (p. 150, 3.) Quae apud Apian.
vitiose legnntur, a Grut, correcta sunt. 1) leg. XIII.
Orell. 3445. Of. Henz. in indic, p. 132.
22) Orell.-Henz. 5456.
23) Kellerm. vig. 37. Orell. 3444.
12
24) d p. p. praef. le (g) (trib, coh .... vig. trib, coh) II XIII I. ') urb. trib, c (oh . . . pr. proc. prov. Gallia) || rum. Lug.
et. Aqu(itan ) || proc, proleg.
pro(vinciae conju) || gi. et. Val.
Juliano, f K — (Reate.)
25) Gn. Ma(rcio) d Gn. f. Stel. Rust(io) || praef.
class, pr (Mis) H praef. class. Rav (leg) || Aug.
prov. Syriac (trib) Il coh. I. praet. tr(ib.
coh .. ur) Il ban. trib. coh. VI. (vig.) || Traus- padan.p II cust.ordinibu || Romano.XV.urb ||
Frenat || — (Mercogliani III p. ab Abellino.) IV. Centuriones c o h o r t i u m urbanarum.
26) M. Curvelius II M. fil. Aniens || Robustos, mil ¡|
cobor.I. Faviae ') || urban. 9. Heren ni || testa
mento K sibi.fierijussit || h.p.c || —(Lugduni.) 27) M. Garantins. Macrinus. centurio, coh. || pri
mae. urbanae || factus. miles, in. ead. cohorte.
Domitiano. II. cos. ’) || beneficiar. Tettieni.
Sereni. leg. Aug. Vespas. X cos2) || corni- cular. Corneli. Gallicani. leg. Aug. equestrib ||
stipendie. Domit. Vilii, cos.3) item. Minici.
Rufi, legați. Aug. || evocatus. Aug. Domit.
XIII I. cos.ł) centurio, imp. Nerva. II. cos.s) t. p. j. II — (Carouge prope Genovám.) 28) Imp. ’) Commodo. Aug || n. VII. et P. Ilelvio ||
Pertinace. (it)er. cos || coh. X. urb. Ti. Cl ||
Plautius. Ti. fil j] Fabia. Receptos || Rome, st ip. XX. 9. Cassi I] et. L. Vettienus. L. til ||
Restutus. stip. XV || Э. Pollionis. Came || riae Marti votum || 1 b s || — (Romae.)
29) I). M. s H C. Sallust! || Martialis || mil. coh. X.
uri) Il 7. Testi, aq. praet. urbis || vix. ann.
XXVII II II milita vit. ann. X || Adauctuslib ||
patrono, optiino.fee || h. s. e || —(Hand procul a ponte viac Salariae.)
30) In. ag. p. V. in. fr. p. VI. || Q. Atilio. Fes ||
tino. mil. coli И X. urb. 7. Vindicia || vix. an.
XXI. in. VIII I) d. III1. mil. III. At il ins.
Fes II tus. Atilla. Ur bica || parentes, infelicis ||
simi.filio, pientissi || mo. fecerunt. sibi su || is.
lib. lib. q. p. e II — (Sub Capitolio cippus.) 31) M Cattio M f (I Secundo Galer || Genua mil chor II X. urb. 7 Nigri || vixit ann . . . I . . ||
— (Romae.)
32) C. Julius II C. f. Fal || Fortis || miles, coli. X ||
urb 7 Prise I) domo Nol || mil. ап. XA || vix.
an. XXXV I] — (Romae.)
33) Dis Mani H C Marci || Proculi || militi coh || X urban ¡I 7. Ai. ii *) || domo Sa || || — (Romae.)
24) Or-Henz. 6933. Kellerm. vig. 180. 1) Kellerm. habet XIII.
25) Momms. J. R. N. 1884. „Praefectus vigilum fuit a. p.
Chr. 205.“
In prioribus tiťulis hi centuriones nominali sunt:
CohortisXIII: C. Cestius Sabinus (tit. 21.) Cohortis XIV L. Cominius Maximus (tit. 23.) Cohortis XVI (?):
M. Vettius Valens, (tit. 16.)
26) Boissieu inscr. ęnt. de Lyon p. 354. n. XLI. 1) Leg. Flaviae.
27) Orell. 5030 = Henz. 6770. 1) A. 73. 2) „Corr. IX, qui est ultimas Vespasiani annus." 3) A. 83. 4) A. 88.
5) A. 96.
28) Orell. 894 — 2705 ex Grut. 56, 4. 1) P. Chr. 192.
Ordo verborum in hoc titulo turbador est, quem Orell.
ita explicat: Ti. Cl. Plautius Ti. fil. Fabia Receptos, domo Roma, miles coh. X. urbanae, centuria Cassii, stipendiorum XX. et L. Vettienus L. fi!. Restutus (i. e.
Resti tu tus), domo Cameria, miles coh. ejusd. centuria Pollionis, stip. XV.
29) Grut. 560, 1. Orell. 3477.
30) Grut. 523, 7 et ex eo Malvas. Marm. Fclsin. p. 241.
31) Kellerm. vig. 185.
32) Kellerm. vig. 186.
33) Kellerm. vig. 187. 1) Kellerm. „Non dubito quin legendum sit Atti .... lapis vero habet ut nos scripsimus.“
34) T. Apicius II T. f. Men |j Secundus || Feltris ||
inii. coh. X ¡I nr b. 7. Kutili || vix. an n. XXX ||
mil. ann ¡j VII || t. p. j || — (Котае.) 35) D. M II P. Sullio Gaenucia || no militi coh.
X || urb. Severi *) vix || annis XVIII, men.
VIII dies XXII || — (Котае.)
36) Fl. Olius Paternus || centurio, chor X urb. ||
qui vixit. an. XXVII. || in pace || — (Котае.) 37) D. M II C. Viserti. Pudí . . . . || mil. coh. X.
urb . . . . II Pettoni. Artoriae [I Niceni. ben.
mer. fee ¡I sib. et. lib. libertabusq || post, eoruni j] — (Котае.)
38) Dis. Mani bus || C. Vapusius. C. f. Trom. ||
Athenodoru. *) Pompejop. || Cilic. mil. coh.
X. urb. II 7. Julian, milit. an ո || X. vix. ann.
XXXII, in. VIII t. p. j || in Ír.֊) p. ІІП. a retr. p II VII S II — (Котае.)
39) D. M. II L. Vesuenoci. Marțiali || mil. coh. X.
urb. 7. Severi || ni. mil. a. I. vixit. a. XV.
pat j rono. et. conjugi, bem || er. F. Vesiiena.
Afias I] — (Catanae.)
40) D. M ; M. Mamii. Fir mi || milit. cohortis || X.
ur. 7. Cornelian || ben. mer en. fecit || conjugi b. m I) — (Котае.)
41) D. M II C. Germanio. C (fil) || Collin. Valen-
ti(no) Il mil. leg.XV. Apol(lin) || mil. coh. XI.
urb. 0. A(lfi?) j] veterano, coh. e(j)u(sdem) ||
deducto. a. divo. N(erva) || C. Germanins.
Floren (s lib) H idernq. filins, et. German(ia) . . . . ¡I — (Nolae.)
42) D. M II Septi mins. Jubenalis. 7. cohort, prim.
vigi Trala ') ¡I XI. urbanae. hoc. monimentum.
virgine (I in fronte, pedes. XII. in agro, pedes.
XVI I] cum tenula, pura, abante, et. dex
tra I] (l)aevaque. longum pedes. LU latum ||
(ped)es. XXXV. Cominiae. Semneti. con- jugi.in II (co)mparabili.etSeptimiaeCominiae.
filiae II (sua)bissime. raptiscum Fausto, socero com ¡I (paraver)unt de. Cornelia Charitine.
et sibi. II (et. libert)is libertabusq. posterisque suis II — (Romae.)
43) D. M II C. Jul. C. f. Fabia. Roma || Sej o.
Juniori, veterano || Aug. militavit. in. chorte ||
XI. urb.7.Valeri. annis.X') || missus, honesta, missione || V Idus. Januarias. Appio || Annio.
Atibo. Gradua || T. Vibio. Varo, cos.2) vixit ||
annis. XXXX. diebus. XX || fecit. Julia.
Palestrice. co || jugi. benemerenti || — (Ex Museo Ciampino.)
44) D. M I] L. Aurelius. L. fil || Camilia. Fir mus ||
Bagennis. mil. coh || XI. urb. 7. Nigrini ||
vix. ann. XL. mil. an. XX || testamento pon ||
jussit ի — (Romae.)
34) Murat. 782, 4.
35) Murat. 856, 3. 1) Ante „Severi“ nota center, excidit.
36) Murat. 1874, 2. Ex Marangonio. Sed dubito sincerusne titulus sit.
37) Fabrett. cl. III. ո. 46. p. 128. Ante verbum „Pettoni“
nota centur. excidit. De hoc titulo magnopere dubito.
38) Don. cl. VI. p. 274. n. 180 (ex schedis Vaticanis)
= Fabrett. c. III. n. 48. p. 128 (e schedis Barberinis.) Quamobrem titulus suspectus est. 1) Fahr. Athemotoru.
2) Fahr. fron.
39) Donat, p. 306, 8. Titulus aut spurius aut pessime de-
scriptus est. Donat. : „Gallettus Diar. Lapid. Ms. p. 79.
lin. 2. L. Vesuleno. C. L.“
40) Murat. 832, 10 (e schedis Ambrosianis.) Hic quoque titulus suspectus est.
41) Momms. J. R. N. 1993.
42) Kellerm. vig. 51, ubi vide ceteros. 1) „Trala“ habet lapis, quod tarnen, ut ait Kellerm., „Trajanae“ sine ulla dubi- tatione explicandum est. „Vigi“ verbo „Trala“ siiper- scriptum est.
43) Fabrett. cap. III. ո. 50. p. 128. 1) Portasse leg. est „XX.“
2) p. Chr. 160.
44) Kellerm. vig. 188. Orell. 3070.
3
14
45) P. Aelio. P. f. C . . . Il Qui n ti an o ....[[
Th ess. mil. cor. XI. (urb) || 7 Sabini, vix.
an. XX . . Il mil. an. XV. m. VIII. d. . . ||
test. poni. juss . . II — (Roniac.)
46) D. M II P. Pompejo || Proclo '), mil || coli. XI.
urban II T.*2) Claudi '), vixit || anuis. XXX. ||
militavit. anuis || XVII. me. VII '), || Stabia.
Longina II c. b. m. f || — (Florentine.)
45) Kellerm. vig. 187. a. correcting quam Fabrett. cap. III.
n. 61. p. 128. Memorabili: hic titulus est, quod non solum anni, sed etiam menses et dies militiae indicați sunt; itemque in tit. 46.
46) Murat. 843, 7. 1) „ Commatum speciem heic vides.“
2) Corr. 7.
47) Momms. J. R. N. 6028.
48) Momms. J. R. N. 5777.
47) D. M. s II P. Quintio. Sex. f. Quir || Tironi.
mii. cobor. XI [j urb. 7 Scaefi. et. Sex ||
Quintio. Sex. f. Quir || Firmo. íniliti. cob ||
XI. urb. 7 Sabini ani. ex || collegio. J. O. M.
Sex y Quintius. Sex. f. Quir || Firmus. aed.
pater [I p I] — (Carapellis.)
48) P. Proculejo. Celeri || mil. coli. XL urb. 7.
Serení ¡I milit. ann. XVII || P. Proculejo.
Clementi || P. Proculejo. Celerin || Proculeja.
Capriola II mater || s. v. t. 1 || — (Aquilae.) 49) D. M y L. Arbustio. L. fil. Ann || Valentino.
Crem. II p. p. leg. IIII. FI. Fel. evoc. Aug ||
ex coli. Ilii. pr. 7. coli. II. vig || 7 coli. XI.
urb. 7. coli. VII. pr. 7. leg. VII. Ge ’)• l|
7 leg. VIL Gemin. P. F. || L. Arbustius.
Valens, et || C. Arbustius. Vitalis, f. . . . |!
— (lvomae.)
50) Q. Tersina. Q. f || Scap. Lupus || Floren. ') miles ի coh. XII. urb 7. Dex || tri. genium ||
centuriae. cum || base, marmórea || testa
mento ¡I poni jussit d In dextro latere; Pošitá Idib. April d Mamertino. et. Rufo || cos2) ||
— (Florentiae.)
51) Milites, coli. XII. urb || A. Aponius. Sabi- nianus. Tuder || Э. Veri. slip. XVIIII. C.
Aurelius I, Alexander. Dyrr. Э. Trebi. stip ||
Vilii. L. Aelius. Donatus. Be nev || Э. Trebi.
stp. XIIII. imagines, domino || rum un. et.
aediculam. et. aram. de H suo. fecerunt. dedi- caverunt || VII. Kal. Octob. duob. Augg.
Seve II ro. III. et. Antonino. Pio. cos •) || — (Romáé.)
52) M. Tillio. M. f. Ter. Rufo || 7. leg || XX. Val.
Viet. ex. ccc. coh. IIII || pr. P. V. principi, castror. eq || p. exor. et. donis. donato, ab ||
iinpp. Severo, et. Antonino. Augg. hasta ||
pura, corona, aurea. 7. coh. XII || urb. et. I.
vig. evoc. Augg. di || vor. M. Antonini. et.
Coinmodi || patrono, municipi. liberii || 1. d.
d. d ¡I In sinistro latere: Dedicavit. ipse. X.
Kal. Jun. I] imp. M. Antonino. III. cos. ') et II dédit, sportolás, dec. HS || XII. n. ple- beis. urb. IIS. VI. n || — (Atinae.)
53) Dis. Manibus. Tertius || Vercobius. Surus ||
Arniese. Cremona || mil. coh. XII. ur. 7.
Rosei II mil. an. VII || vix. an. XXVII || po- suit. Aulus. Caessen H nius. Pudens. fecit ||
— (Veronae.)
49) Orell. = Henz. 6775. Kellerm. vig. 59. 1) Kellerm. „Ge..“
Henz.: „Portasse Claudiae“.
50) Murat. 340, 1. Apud Grut. 1018, 3 desunt verba, quae in dextro latere Jeguntur. 1) Grut. Florent. 2) A. p.
Chr. 182.
51) Fabrett. c. III. p. 130. XIV. 1) A. p. Chr. 202.
52) Momms. J. R. N. 4551. 1) A. p. Chr. 208.
53) Mañ. Mus. Ver. p. 123. n. 7 et ex eo Orell. 2728.
54) Ti. Julius Ti f U Cla Ingenuos || Viruno. mil ||
cob XII. urb 7 II Naevi, sing || trib, mil ann ||
VI vix. ann XXIV И pos. Secundini || us.
Maximus, h. f. c || — (Romáé.)
55) Dis. Manibus || Q. Flavio. Critoni. conjugi.
bene II merenti. et. Q. Flavio. Proculo |j militi. coli. XII. urb. 7 || Bassi, filio, pien- tissimo ¡I Junia. Procula. fecit || —(Romae.) 56) L. Coelio ¡I L. f. Pol || Clementi || Hasta, mil ||
cob. XII. urb I] 7. Juli. vix. aun || XXIII, mil. 7 ') I] — (Romae.)
57) D. M II Ti. ') Caudieno. T. f|| Crust.* 2) Pla
54) Kellerm. vig. 190. Orell. = Henz. 6221 et 6829. Nro. 6829 consentit cum exemplo Kell. Nro. 6221 habet in v. 1 (f) pro f. Praeterea puncta aliter pošitá sunt.
55) Orell. = Henz. 6698.
56) Grut. 537, 10. 1) Sie deditGrut.Portasse legendum est „V.“
57) Grut. 1107, 7. (E. Pighianis Gruterus.) = Murat. 818,4.
(E schedis Ambrosianis.) 1) Murat. T. Gaudieno.
2) Crust, deest apud Murat. 3) Mur. VII.
58) Fabrett. c. III. p. 129. n. 53.
59) Kellerm. vig. 191.
60) Fabrett. c. III. n. 55. p 129.
cido [I mil. cob. XII. urb || 7. Pro el i || mil.
aun. XX II vix. aun. XXXX || men. VIII.3) fecer (I Hermeset || Peculiaris || patrono.suo||
b. m II — (Romae.)
58) C. Petronius || C. f. Scap || Justus || Florentia ||
mil. cob. X4I (I urb. 7. Severi || mili!, aun.
V II vix. ann. XXIIII || t. p. j || — (Vinea Bonamonetae via Cassia!!)
59) D. M II A. Plotio. Pom. Justo || Volsinis. mil.
coli ¡I XII. urban. 7. Apulei || Valentis, mil.
an. XII (I vix. an. XXXIII || A. Plotius ||
Proculus II Plotia. Justa || frátri, piissimo |!
— (Romae.)
60) D. M. s II Cl. Valentino, mil || cob. XII. urb. 7.
Laetili ի mil. anno. I. vix. ann || XIX. frátri, b. m. f И — (Vinea pp. Praedicatorum ad portam Salarian).)
61) D. M. s || C. Julius. C. f [I Aomilia. Rufus -||
Duri aci ') ¡I mii. coli. XII. urb || 7. Sedați ||
militavit. anuis. XIII || vix. a. XXXIII ¡|
— (Romae.)
62) D. M I] T. Lucconi. Quartini. И mil. coli. IX.
pr. 7. Ulp. j] v. a. XXV. mil. a. VI. Ц et. T.
Lucconi. fl Paterni, mil. coh. XII. || urb. 7.
Valeri, v. a. XXI. || mil. m. IIII. domo. ||
Reis Apollinarib. Il Julia. Quartia || mat. f||
— (vinea pp. Praedicatorum.)
63) D. M II L. Patul ci o L. f. Ouf. Celso || Tarr.
mil. coh. XII. urb||7. Claudi||vixit. ann.
XXIII II milit. ann. III. || — (Romae.) 64) T. Tussanius || Tutus. Tuder. n ■) || XII. urb.
Э. Vernas || Lam. vetustate. v || plictis, column! ||
ornamentis. cum |¡ sien o. Victoriae. et || una.
cum. Primitiv || n. verná, pedisseq || abigei.
fee fl — (Romae.)
65) C. Publicius. C. f. Pap. Quietus || Ticino, mil.
coli. XII. urb. 7. Veri II mil. an. XII. vix.
ann. XXX. Il C. Marius Maximus || comma- nipulari amico || pos || — (Romae.)
66) Q. Carisio. Pudenti || veterano, coli. XII. urb.
C. ’) II Egnati. mil. an. XXII. hie || vixit. pos missione, dies || XV. et. Carisio. Tauro, vix ||
aun. II. dies. XXV. Carisia || Quetilla. pa
trono. et. fi ¡I lio. bene, merenti. posait || — (Romae.)
Gl) Gud. 171, 8. (Descripsit Gudius. ) = Fabrett. c. III.
n. 58. p 129. (E schedis Barberinis.) 1) Fahr. Dyrrach.
62) Fabrett. c. III. n. 59. p. 129.
63) Fabrett. e. III. n. 61. p. 130.
64) Fabrett. c. III. ո. XV. p. 130. Titulus pessime descriptus ne signa quidem lacunarum apud Fabrett. babét.
1) Leg. m. coh. XII. urb.
65) Murat. 846, 5.
66) Murat. 803, 3. Nee tarnen titulus prorsus suspiciune carere videtur. 1) J. e. Ձ. sive 7.
16
67) Dis. Manibu. sacer (| Q. Villanus. Q. f. Vol.
Nepos ¡I Philippis. 7. coli. XIII. urb. || donis.
donatus. a. Domitiano. || ob. bellum. Dacicum.
item. ab. || eodem. ob. bellum. Germanicum. ||
item, torquib. armii lis. ob. bellum || Dacicum.
vixit. ann. L. militavit. an. XXXII. || M.
Silius. Quintianus. optio. bene, merenti. ||
posait. U — (Prope Massiliam.)
67 b) L. Coranas || L. f. Ste. Valens || domo. Gra- viscis ¡I mil. cob. XIII || urbanae. 7. Paulii |j militavit. ann. X ||...XXX ||. . . . 68) ...I] m. XVII. Aurelii ¡j Epicadii.
milites II cob. XIII. ur. 7. Valentini || et.
Theli. heres.1) b. m || fecerunt ||— (Romáé.) 69) C. Arrio. C. f. Corn II Clementi, militi. coh.
IX II pr. equiti. cob. ejusdem. donis || donato, ab. imp. Trajano || torquibus. armillis. pha- leris. II ob. bellum. Dacicum. singulari || pre- fectorum. pr. tesserario. о || ptioni. fisei, curatori, comicul || tribuni, evocate. Aug. 7.
cob. I. vigil. 7 II stator urn. 7. cob. XIIII.
urb. 7. cob. VII. pr I] trecenario, donis.
donato, ab. imp || Hadriano. hasta, pura, corona, aurea j| 7 leg. III. Aug. primipilari.
II. viro quin ¡I quennali. patrono, muni
cipii. || curatori, reipublicae || decur. et. aug.
V(I). (vir.) municipes.Matil. || —(Matilicae.) 70) D. M II T. Ravolenu .. || T. f. Vel. Donatu .. ||
Firmo. Pic. mil || coh. XIlii, urb || 7. Vin- dicis. vix [j annis. XXXVIII || militavit. an ||
XX. fecit, keres || b. m || — (Romáé.) 71) I). M II M. Antoni. M. f. Fab II Phoebi. mii.
coh. XIV. II urb. 7.Perennis. stipendio II rum IUI. secutor. tribuni, vix II ann. XX. m. VI.
dieb. XX. h. III II Epidectus. et. Phoebe. ') parent II infelicissimi. fecerunt II —(Romae.) 72) I). M II M. Supero. M. f. Il Arniesi. Catoni. ||
Cremona, mil. coh. || XIIII. urb. 7. Prisci.
mil. Il ann XVII1I. vix. ann. Il XXXVIII, fecit. Calpur II nia. Saturnina, con II jugi.
b. n. m. et. sibi. lib. Il libertabus. p. t. q. e ||
— (Ex mus. Veron.)
73) D. M II Cn. Juli. Picentis. mil. co II XIIII.
urb.7. Terentiani II arespici. ordinato II fecit Ц Cn. Julius. Theagenes II pater, filio, piis- simo II — (Romae.)
74) D. M II M. Aurelio II Vito. C') Il coh. XIIII ||
urb II — (Romae.)
75) D. M II . . . Amblas!. C. f. M . . . Il . . . Cn.
Secund, mil. coh . . . || ... tr. mil. coh. I.
tessera, na II . . . tionis. sign. coh. ejusdem ||
. . . nef. praef. praet. MCC Aug II ... I.
vie. 7. coh. XIIII urb II . . leg. V. Ma.
extr. M. A. C. F. Stre II...
hic i II Adjutricis P. F II Hilara Cyrilla uxor II marito optimo II — (Bononiae.)
71) Orell. 3516 ex Grut. 521, 8 = Fabrett. p. 131, 66.
Mazoch, epigr. ant. urb. fol. 76. p. 1. 1) Maz. Phoeb.
72) Maff. Mus. Veron, p. 124, 2 et ex eo Donat. 301, 6.
73) Fabrett. c. III. n. 67. p. 131 et ex eo Malvas. Marm.
Felsin. p. 545. Orell. 2296 vitiose ex Reines p. 363, 15.
74) Fabrett. c. III. n. 65. p. 130. 1) J. e. O. sive 7.
75) Kellerm. vig. p. 23. n. 5 ex Malvas. Marm. Fels. p. 266.
Mur. 778, 4. „Ita vero v. 3 et seqq. corrigendos esse credo : (benef.) էր. mil. coh. I. tessera, op || tionis. sign, coh. ejusdem || (be) nef. praef. praet. evoc Aug cet.“
67) Zeitschr. f. d. Alferthumswissensch. 1854. n. 65. p. 513.
Villanus sane memorabile nomen gentil, est.
67 b) Marin. Arval. p. 778. „Inédito epitaffio del Chiostro di S. Paolo.“ Hune titulum, quem errore omiseram, collectione titulorum jam perfecta hic adjicere extra numerum cogor.
68) Donat. 271, 9. 1) Pro: heredes.
69) Grell. = Henz. 6771 = Kellerm. vig. 46, ubi vide ceteros.
70) Kellerm. vig. 192, ubi vide ceteros. Grell. 3406. Cf.
Henz. p. 336.
76) L. Aemilio II L. fil. Gal. Il Paterno, p. p ||
praef. f'abr. 3 Ieg. VIL G II 3. leg. I. M.
3. leg. VII Claud || 3. leg. XIII. G. 3. co h.
. . . (urb) II 3. coh. IIII. pr. ccc. leg. II.
Au (g) Il et. p. p. ter. donis. donato II ab imp.
Trajano. torqui II bus. armillis. phaleris ||
corona, vallari. bis II in Dacia, semel, in Par II thia II Atilia. L. fil. Vera be II ne de se mérito II — (Tarracone.)
V. K e 1 i q u i principales.
77) C. Luccius. C. f II Stel. Sabinus II Beneventi.
decurio II vivus. sibi. et. Ofilliae II Paratae.
uxori. et. Luccio II Verecundo, frátri, poste- risq II suis, fecit, militavit. in. cob II or. urb. ’) adjut. tribun. Orfit II secutor. optio. valetudi.
optio II arcari. singularis. benef II tribun, a.
quaestionib. factus. per l| Anniuin. Verum, praef. urbis. et II tesserarius. optio. si g n if.
fisei II curat, optio. abaci, comicul II trib.
benef. V(al)eri. Asiatic, praef II urb. missus, ab. imp. Hadriano. Aug՛ Il Serviano. III. et.
Vibio. Varo, cos.2) Br. Via3) II Mai Eructo.
Claro. II. cos.4) in. f II p. XX. in. agr.
p. XX II — (Beneventi.)
78) I). M. Il C. Candieno Africano filio piissimo.
C. Cadienus Justus pater ’veteranus con.
primae urbane fecit. Il — (Romáé.)
4) Veteranos invenimos irí*til. 41: C. Germanium Valenti(num) coh. XI. In tit. 43. C. Julium Sejum Juniorem coh. XI. In tit. 66. Q. Carisium Pudentem coh. XII.
5) Fisei cnratorem in tit. 2 habemus. Conf. ad tit. 112.
6) Cornicularium trib. M. Coccejnm Rogatum in tit. 10 invenimos.
Num haruspex ordinatus in tit. 73 hue pertinent nescio.*Panca de eo verba fecit Reines, p. 363, XV, qui ad cohortes urbanas eum pertinere existimar.
77) Momms. J. R. N. 1459. 1) In textu: V. (pr.) Sed in corrig. p. XXIII Momms. ita disputat: „Urb verum est, sive numerus exciderit, sive legendom sit. In Cohor(tibus) Urb(anis) ad exemplem militantis in praetorio; militem urbanicianum fuisse Sabinom probat praefecti orbis repetirá commemoratio. “ 2) P. Chr. 134.
3) „Viamai facile potest esse VI. K. Mai; quid velit Br. et omnino annus duplex, non assequor.“ Momms.
4) P. Chr. 146. Grell. 3462. Henz. p. 348; „Ërucius Glarus II cos. anno 146, quo anno Luccium mortuum esse crede.“
78) Mazoch, epigr. antiq. urb. fol. 113. p. 1. Murat. 800, 4.
Arimini. E schedis Farnesiis et Capponds. Apud Maz.
singuli versus non sunt divisi. Apud Mur. titulus ita legitur: D. M l| C. Cadiaeno 11 Africano filio || Justus pater I] veteranos, coh || primae, urbanae || fecit l|
4 76) Grell. = Henz. 6853.
Centuriones Ligoriani sunt:
Cohortis V: 1) Gud. 176, 11 (in via Latina Campana.
Gudiuș ex Ligorio.) 2) Fragmentom apud Murat. 875, 8 (e schedis Ambrosianis.) 3) Gud. 169, 8 (in via Lavi- cana. Gudins ex Ligorio.)
Cohortis VII: 1) Gud. 302, 1 (in via Tiburtina. Gudius ex Ligorio.) 2) Don. p. 274, 178 (ex schedis Vaticanis.)
= Murat. 805, 3 (ex Ligorio ac Donio.)
Cohortis IX: Don. p. 274. n. 179 (via Praenestina. Ex schedis Vaticanis.) = Murat. 823, 2 (ex Ligorio ac Donio. )
Cohortis XII: Murat. 1064, 3. (Nolae. Ex Ligorio.) Kellermannus de hoc titulo ita disputavit: „Mur. 1064, 3 (Nolae, ex Ligorio), ubi 7. coh. vigilum occurrit nu
mero cohortis non addito, non melioris notae est ac reliquae Ligorianae. Quidquid enim pro inscriptionis sinceritate affért Murat., persuasum' mihi est, com
positum esse a vaferrimo illo deceptore ex Grut 469, 9 et, nostra num. 46; ex illa nomina, ex hac muñera deprompsit.“ Vigil, p. 41.
Primum eos principales afferam, qui in prioribus titulis commemorati sunt :
1) Secutorem tribuni M. Antóniám Phoebum in tit. 71 habemus.
2) Singulärem tribuni Ti. Juli um Iugenuum in tit. 54.
3) Optio (sc. 7) M. tiilius Quintianus commemoratur in tit. 67.