Folia Philosophica
32
NR 3161
Folia
Philosophica
32
pod redakcją
Piotra Łaciaka
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego Katowice 2014
Redaktor serii: Filozofia Dariusz Kubok
Redaktor naczelny Piotr Łaciak
Rada Redakcyjna
Andrzej J. Noras (historia filozofii), Dariusz Kubok (ontologia), Tomasz Kubalica (epistemologia), Danuta Ślęczek-Czakon (etyka), Maria Popczyk (estetyka), Wojciech Kaute (filozofia polityki), Krzysztof Szymanek (logika) Sekretarz: Agnieszka Wesołowska
Rada Programowa
Heinrich Badura (Wiedeń), Gerhard Banse (Karlsruhe), Józef Bańka (Ka- towice), Ľubomír Belás (Prešov), Stanisław Borzym (Warszawa), Czesław Głombik (Katowice), Jan Hartman (Kraków), Adam Jonkisz (Bielsko-Biała), Andrzej Kiepas (Katowice), Jerzy Kopania (Białystok), Nicanor Ursua Lezaun (San Sebastian), Iwona Lorenc (Warszawa), Leon Miodoński (Wrocław), Robert Piłat (Warszawa), Jan Štěpán (Olomouc), Stefan Symotiuk (Lublin), Jan Zouhar (Brno)
Zespół Recenzentów
Iwona Alechnowicz-Skrzypek, Bolesław Andrzejewski, Pavel Fobel, Agnieszka Kijewska, Leszek Kopciuch, Jan Krokos, Radosław Kuliniak, Anna Latawiec, Vladimír Leško, Andrzej Lorenz, Marek Maciejczak, Artur Mordka, Andrzej Papuziński, Zlatica Plašienková, Jacek Rąb, Tadeusz Szubka, Włodzimierz Tyburski, Ryszard Wiśniewski, Kazimierz Wolsza
Publikacja będzie dostępna — po wyczerpaniu nakładu — w wersji internetowej:
Central and Eastern European Online Library www.ceeol.com
Instytut Filozofii Uniwersytetu Śląskiego www.folia.philosophica.us.edu.pl
Spis treści
Studia z historii filozofii
Jacek Surzyn: Ontologiczny dowód na istnienie Boga. Immanuel Kant i Anzelm z Canterbury . . . . . . . . . . . . . 13 Tomasz Kubalica: Metafizyka krytyczna Ottona Liebmanna . . . 47 Tomasz Mróz: Wiktor Potempa (1887—1942) — badacz Platona rodem
z Górnego Śląska . . . . . . . . . . . . . . . 65
Epistemologia
Andrzej J. Noras: Pojęcie samoświadomości w filozofii świadomości Paula Natorpa . . . . . . . . . . . . . . . . 87 Anna Musioł: Neokrytyczna gnoseologia szkoły marburskiej. Ujęcie
Paula Natorpa . . . . . . . . . . . . . . . . 107 Piotr Łaciak: Husserl a problem istnienia świata . . . . . . 129 Aleksander R. Bańka: Josepha Maréchala badania nad psychologią
doświadczenia mistycznego a problem empirycznego determinizmu 157 Marta Ples-Bęben: Gastona Bachelarda psychoanaliza umysłu nauko-
wego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175
Hanna Wojtczak: Johannes Buridans Kategorienlehre [Jana Burydana nauka o kategoriach] . . . . . . . . . . . . . . 197
Antropologia, etyka
Dariusz Kubok: Postęp, pycha, pokora: Ksenofanes z Kolofonu a Hezjod . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215 Marek Drwięga: Człowiek w filozofii Jana Patočki i Józefa Tischnera 233 Elżbieta Cieciera: Na drogach człowieczeństwa — filozofia Henryka
Elzenberga . . . . . . . . . . . . . . . . . 265 Agnieszka Wesołowska: Fenomenologiczne wątki filozofii dramatu . 289 Aleksander Kopka: Pytanie o gościnność w filozofii Jacques’a Derridy 319 Agnieszka Turoń-Kowalska: Sceptyczna postawa Leszka Kołakowskie-
go wobec filozofii chrześcijańskiej . . . . . . . . . . 337 Noty o Autorach . . . . . . . . . . . . . . . . . 367
6 Spis treści
Table of contents
Studies in history of philosophy
Jacek Surzyn: Ontological argument for the existence of God. Imma- nuel Kant and Anselm of Canterbury . . . . . . . . . 13 Tomasz Kubalica: Critical metaphysics of Otto Liebmann . . . . 47 Tomasz Mróz: Wiktor Potempa (1887—1942) — Upper Silesia-born
Plato scholar . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
Epistemology
Andrzej J. Noras: The concept of consciousness in Paul Natorp’s phi- losophy of consciousness . . . . . . . . . . . . . 87 Anna Musioł: Neo-Kantian gnoseology of Marburg School. Paul Na-
torp’s view . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 Piotr Łaciak: Husserl and the problem of the existence of world . . 129 Aleksander R. Bańka: Joseph Maréchal’s studies in psychology of
mystical experience and the problem of empirical determinism . 157 Marta Ples-Bęben: Gaston Bachelard’s psychoanalysis of scientific
mind . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175
Hanna Wojtczak: Johannes Buridans Kategorienlehre [Jean Buridan’s knowledge on categories] . . . . . . . . . . . . . 197
Anthropology, ethics
Dariusz Kubok: Progress, hubris, humbleness: Xenophanes of Colo- phon and Hesiod . . . . . . . . . . . . . . . 215 Marek Drwięga: Man in philosophy of Jan Patočka and Józef Tisch-
ner . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233 Elżbieta Cieciera: On the roads of humanity — Henryk Elzenberg’s
philosophy . . . . . . . . . . . . . . . . . 265 Agnieszka Wesołowska: Phenomenological threads of the philosophy
of drama . . . . . . . . . . . . . . . . . . 289 Aleksander Kopka: The question about hospitality in Jacques Derrida 319 Agnieszka Turoń-Kowalska: Leszek Kołakowski’s sceptical attitude
towards Christian philosophy . . . . . . . . . . . 337 Notes on Authors . . . . . . . . . . . . . . . . 367
8 Table of contents
Inhaltsverzeichnis
Geschichtsphilosophische Studien
Jacek Surzyn: Ontologischer Gottesbeweis. Immanuel Kant und An- selm von Canterbury . . . . . . . . . . . . . . 13 Tomasz Kubalica: Otto Liebmanns kritische Metaphysik . . . . 47 Tomasz Mróz: Wiktor Potempa (1887—1942) — ein in Oberschlesien
geborener Platonforscher . . . . . . . . . . . . . 65
Epistemologie
Andrzej J. Noras: Der Begriff des Selbstbewusstseins in der Bewusst- seinsphilosophie von Paul Natorp . . . . . . . . . . 87 Anna Musioł: Neokritische Gnoseologie der Marburger Schule. Paul
Natorps Auffassung . . . . . . . . . . . . . . . 107 Piotr Łaciak: Husserl und das Problem der Existenz der Welt . . 129 Aleksander R. Bańka: Joseph Maréchals Forschungen über die Psycho-
logie der mystischen Erfahrung und das Problem des empirischen Determinismus . . . . . . . . . . . . . . . . 157 Marta Ples-Bęben: Gaston Bachelards Psychoanalyse des wissen-
schaftlichen Geistes . . . . . . . . . . . . . . . 175 Hanna Wojtczak: Johannes Buridans Kategorienlehre . . . . . 197
Anthropologie, Ethik
Dariusz Kubok: Fortschritt, Hochmut, Demut: Xenophanes von Ko- lophon contra Hesiod . . . . . . . . . . . . . . 215 Marek Drwięga: Ein Mensch in der Philosophie von Jan Patočka und
Józef Tischner . . . . . . . . . . . . . . . . 233 Elżbieta Cieciera: Auf den Wegen der Menschlichkeit — die Philo-
sophie von Henryk Elzenberg . . . . . . . . . . . 265 Agnieszka Wesołowska: Phänomenologische Fäden der Philosophie
des Dramas . . . . . . . . . . . . . . . . . 289 Aleksander Kopka: Die Frage nach der Gastfreundlichkeit in der Phi-
losophie von Jacques Derrida . . . . . . . . . . . 319 Agnieszka Turoń-Kowalska: Kritische Einstellung Leszek Kołakow-
skis zu christlicher Philosophie . . . . . . . . . . . 337 Autorenverzeichnis . . . . . . . . . . . . . . . . 367
10 Inhaltsverzeichnis
Noty o Autorach
Jacek Surzyn, dr hab., adiunkt w Zakładzie Historii Filozofii Starożytnej i Średniowiecznej Instytutu Filozofii Uniwersytetu Śląskiego.
Tomasz Kubalica, dr, adiunkt w Zakładzie Historii Filozofii Nowożytnej i Współczesnej Instytutu Filozofii Uniwersytetu Śląskiego.
Tomasz Mróz, dr hab., adiunkt w Zakładzie Historii Filozofii Instytutu Filozofii Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Andrzej J. Noras, prof. dr hab., prodziekan ds. nauki Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego, kierownik Zakładu Historii Filozofii Nowożytnej i Współczesnej Instytutu Filozofii Uniwersytetu Śląskiego.
Anna Musioł, dr, absolwentka studiów doktoranckich na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego.
Piotr Łaciak, prof. UŚ dr hab., profesor nadzwyczajny w Zakładzie Historii Filozofii Nowożytnej i Współczesnej Instytutu Filozofii Uniwersytetu Śląskiego.
Aleksander R. Bańka, dr, adiunkt w Zakładzie Logiki i Metodolo- gii Instytutu Filozofii Uniwersytetu Śląskiego.
Marta Ples-Bęben, dr, adiunkt w Zakładzie Historii Filozofii Nowożytnej i Współczesnej Instytutu Filozofii Uniwersytetu Śląskiego.
Hanna Wojtczak, dr hab., adiunkt w Zakładzie Historii Filozofii Starożytnej i Średniowiecznej Instytutu Filozofii Uniwersytetu Śląskiego.
Dariusz Kubok, prof. UŚ dr hab., dyrektor Instytutu Filozofii Uni- wersytetu Śląskiego, profesor nadzwyczajny w Zakładzie Historii Filozofii Starożytnej i Średniowiecznej.
Marek Drwięga, prof. dr hab., kierownik Zakładu Etyki Instytutu Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Elżbieta Cieciera, mgr, doktorantka w Instytucie Filozofii Uniwer- sytetu Śląskiego.
Agnieszka Wesołowska, dr, adiunkt w Zakładzie Antropologii Filozoficznej i Filozofii Cywilizacji Instytutu Filozofii Uniwersyte- tu Śląskiego.
Aleksander Kopka, mgr, doktorant w Instytucie Filozofii Uniwer- sytetu Jagiellońskiego.
Agnieszka Turoń-Kowalska, mgr, asystent w Zakładzie Teorii Polityki i Myśli Politycznej Instytutu Nauk Politycznych i Dzienni- karstwa Uniwersytetu Śląskiego.
368 Noty o Autorach
Redaktor Małgorzata Pogłódek
Projektant okładki Grzegorz Nowak
Redaktor techniczny Barbara Arenhövel
Korektor Mirosława Żłobińska
Łamanie Edward Wilk
Copyright © 2014
by Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego Wszelkie prawa zastrzeżone
ISSN 0208-6336 ISSN 1231-0913 (wersja papierowa) ISSN 2353-9445 (wersja elektroniczna)
Wydawca
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego ul. Bankowa 12B, 40-007 Katowice
www.wydawnictwo.us.edu.pl e-mail: wydawus@us.edu.pl
Wydanie I. Nakład: 100 + 50 egz. Ark. druk. 23,25.
Ark. wyd. 26,0. Papier offset. kl. III, 90 g Cena 40 zł (+ VAT)
Druk i oprawa: „TOTEM.COM.PL Sp. z o.o.” Sp.K.
ul. Jacewska 89, 88-100 Inowrocław