I. KONIECZNIE PRZECZYTAJ ...str. 4 1. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe dotyczące
stosowania preferencji związanych z COVID-19 – część II ... TARCZA str. 4 1.1. Wsteczne rozliczanie strat podatkowych ... str. 4 1.2. Odliczanie darowizn na walkę z pandemią ... str. 5 1.3. Darowizny przekazywane na wsparcie oświaty ... str. 8 1.4. Obniżenie czynszu najmu (zwolnienie) a przychód najemcy ... str. 10 1.5. Nowe zwolnienia przedmiotowe w ustawie o PIT ... str. 10 1.6. Rezygnacja z uproszczonych zaliczek ... str. 11 2. Korekta odpisów na ZFŚS z powodu COVID-19 a koszty
podatkowe – wyjaśnienie Ministerstwa Finansów ... TARCZA str. 12 II. ZMIANY PRZEPISÓW PRAWNYCH ...str. 13 1. Nowy wzór PIT-40A/11A ... str. 13 2. Świadczenie pieniężne przyznane osobom zesłanym lub deportowanym
przez władze ZSRR korzysta ze zwolnienia od PIT ... str. 13 III. PRZYCHODY I KOSZTY W FIRMIE ...str. 14 1. Dodatkowe opłaty w leasingu ... str. 14 2. Wsparcie finansowe z Polskiego Funduszu Rozwoju – skutki
na gruncie podatku dochodowego ... TARCZA str. 15 3. Przychód z należności otrzymywanych w ratach ... str. 16 4. Podróże służbowe kierowców i właścicieli firmy ... str. 17 4.1. Kierowca w podróży ... str. 17 4.2. Diety dla wspólników ... str. 19 5. Rozliczenie kosztów z tytułu używania auta do celów mieszanych ... str. 19 6. Koszty organizacji posiedzeń organów spółdzielni ... str. 21 7. Dofinansowania z tytułu wzrostu cen prądu są opodatkowane
– interpretacja indywidualna organu podatkowego ... str. 22 IV. ROZLICZANIE PODATKU PRZEZ PŁATNIKA ...str. 24
Nr 17 (521)
ISSN 1429 - 3986 01.09.2020 r.
2. Dojazd do pracy samochodem służbowym a prawo do podwyższonych
kosztów pracowniczych ... str. 27 3. Uwzględnienie właściwej stawki podatku przy obliczaniu zaliczki
na podatek od dochodu pracownika ... str. 28 3.1. Stawka zależna od wysokości dochodu ... str. 28 3.2. Stosowanie niższej stawki ... str. 31 3.3. Pobór zaliczki według wyższej stawki ... str. 31 4. Do którego urzędu skarbowego odprowadzić zaliczki na podatek w razie
zmiany przez płatnika miejsca zamieszkania? ... str. 32 V. MAJĄTEK TRWAŁY ...str. 33 1. Instalacje zamontowane w budynku mogą być odrębnie amortyzowane ... str. 33 2. Stawka amortyzacyjna dla utwardzonego placu ... str. 34 3. Jednorazowa amortyzacja systemu fotowoltaicznego ... str. 35 4. Otrzymanie darowizny w postaci środków trwałych przeznaczonych na cele
statutowe i na inne potrzeby – interpretacja organu podatkowego ... str. 37 VI. VADEMECUM PRZEDSIĘBIORCY ...str. 39 1. Koszt ufundowania prywatnego stypendium ... str. 39 1.1. Stypendium jako koszt fundatora ... str. 39 1.2. Ujęcie w podatkowej księdze ... str. 40 2. Dokumentowanie kosztów najmu ... str. 40 2.1. Koszty najmu jako koszty podatkowe ... str. 40 2.2. Dowody będące podstawą zapisu w księdze ... str. 41 3. Relacja z dyżuru telefonicznego ... str. 42 3.1. Polisa ubezpieczenia OC wystawiona na współwłaściciela samochodu ..str. 42 3.2. Diety z tytułu podróży służbowej ... str. 42 3.3. Wartość samochodu uwzględniana przy ustalaniu kosztów z tytułu
ubezpieczenia GAP ... str. 43 3.4. Wydatki na rehabilitację przedsiębiorcy ... str. 44 3.5. Dokumentowanie przychodów i kosztów ... str. 44 4. Opodatkowanie działalności gospodarczej prowadzonej jednoosobowo
i w formie spółki komandytowej – interpretacja organu podatkowego ... str. 45 VII. OPODATKOWANIE DOCHODÓW UZYSKANYCH ZA GRANICĄ ...str. 47
1. Brexit – stosowanie przepisów o PIT i CIT w okresie przejściowym oraz po
jego zakończeniu ... str. 47 2. Dochody polskiego udziałowca uzyskane z tytułu udziału w zyskach
zagranicznej spółki kapitałowej ... str. 48 2.1. Podatek w państwie źródła ... str. 48 2.2. Opodatkowanie w Polsce otrzymanej dywidendy ... str. 49 3. Odsetki od zagranicznej pożyczki bankowej ... str. 52
VIII. ULGI, ODLICZENIA, ZWOLNIENIA PODATKOWE ...str. 54 1. Ulga termomodernizacyjna – problem z forum dyskusyjnego
(www.forum.gofin.pl)... str. 54 2. Rozumienie pojęcia „własne cele mieszkaniowe” i sposób realizacji tych
celów a stosowanie zwolnienia od podatku – wybrane zagadnienia ... str. 55 2.1. Znaczenie i istota ulgi mieszkaniowej... str. 55 2.2. Spłata przez podatnika z majątku osobistego kredytu zaciągniętego
wraz z małżonkiem ... str. 56 2.3. Budowa budynku mieszkalno-usługowego ... str. 57 3. Darowizna na przeciwdziałanie COVID-19 u wspólnika spółki
niebędącej osobą prawną – interpretacja organu podatkowego .. TARCZA str. 58 IX. INNE ZAGADNIENIA PODATKOWE ...str. 59
1. Czy powstaje obowiązek sporządzenia TPR-C, jeżeli podmiot jest zwolniony
z obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych? ... str. 59 2. Ustalenie wysokości daniny solidarnościowej w przypadku poniesienia
straty podatkowej ... str. 60 2.1. Strata z innego źródła przychodów ... str. 60 2.2. Strata z lat ubiegłych ... str. 62 3. Zwrot dotacji wolnej od podatku jest neutralny podatkowo ... str. 63 X. CZYTELNICY PYTAJĄ ...str. 64
1. Czy posiadanie zagranicznego oddziału skutkuje obowiązkiem
sporządzania CIT-ST? ... str. 64 2. Zwolnienie kontrahenta z długu – skutki podatkowe u wierzyciela ... str. 65 3. Odliczanie straty przez podatnika, którego rok podatkowy różni się
od roku kalendarzowego ... str. 65 4. Zaliczki PIT w kwocie nieprzewyższającej 1.000 zł u podatnika
opłacającego zaliczki kwartalnie ... str. 66 5. Zapomoga pieniężna z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych
a zwolnienie od podatku ... str. 67
Wyjaśnienia zawarte w niniejszej publikacji dotyczą przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387; ost. zm.
w Dz. U. z 2020 r. poz. 1291) oraz ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodo- wym od osób prawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1406) – zwanych dalej odpowiednio: updof i ustawą o PIT oraz updop i ustawą o CIT.
I. KONIECZNIE PRZECZYTAJ
1. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe dotyczące stosowania preferencji związanych z COVID-19 – część II
W poprzednim numerze Przeglądu Podatku Dochodowego przedstawiliśmy część I za- gadnień wybranych z objaśnień podatkowych z 21 lipca 2020 r. w sprawie nowych prefe- rencji stosowanych w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19. Dokument jest dostępny na stronie internetowej Ministerstwa Finansów (https://www.gov.pl/web/finanse/ostrzezenia-i-wyjasnienia-podatkowe). Obecnie kontynuuje- my ten temat i prezentujemy w formie pytań i odpowiedzi kolejne wybrane zagadnienia z za- kresu podatku dochodowego.
1.1. Wsteczne rozliczanie strat podatkowych
Możliwość wstecznego rozliczania strat podatkowych przewidują art. 52k updof i art. 38f updop.
1) W jaki sposób należy wstecznie odliczyć stratę podatkową poniesioną w 2020 r.?
Stratę należy wstecznie odliczyć poprzez złożenie korekty zeznania za 2019 r. (PIT-36, PIT-36S, PIT-36L, PIT-36LS, PIT-28, PIT-28S, CIT-8, CIT-8AB).
2) Czy z możliwości wstecznego rozliczenia straty podatkowej poniesionej w 2020 r., o której mowa w art. 52k updof mogą skorzystać przedsiębiorstwa w spadku?
Tak. Z rozwiązania tego mogą korzystać również przedsiębiorstwa w spadku.
3) Jakie przychody powinien uwzględnić podatnik PIT do ustalenia, czy w 2020 r.
jego łączne przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej są niższe o co najmniej 50% od łącznych przychodów uzyskanych w 2019 r. z tej dzia- łalności? Czy uwzględnia się tu również przychody opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych?
Do ustalenia tego wskaźnika należy uwzględnić łączne przychody z działalności gospo- darczej podatnika opodatkowane według skali podatkowej, 19% stawką podatku oraz ryczał- tem od przychodów ewidencjonowanych.
1.2. Odliczanie darowizn na walkę z pandemią
Na podstawie art. 52n updof, art. 57b ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowa- nym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 43 ze zm.), zwanej dalej ustawą o zryczałtowanym podatku dochodo- wym, i art. 38g updop umożliwiono odliczenie od podstawy opodatkowania darowizn przeka- zanych na przeciwdziałanie COVID-19.
Darczyńca i obdarowany
1) Czy darowiznę przekazaną przez jednego z małżonków na walkę z pande- mią można odliczyć we wspólnym zeznaniu podatkowym składanym przez małżonków?
W przypadku osób pozostających w związku małżeńskim – niezależnie od sposobu rozli- czenia rocznego (indywidualnie albo wspólnie z małżonkiem) – prawo do odliczenia przysłu- guje wyłącznie temu małżonkowi, który przekazał darowiznę. Jeżeli darowiznę przekazał za- równo mąż, jak i żona, to każda z tych osób, na zasadach określonych w ustawie, ma prawo do preferencji w odniesieniu do darowizny przez siebie przekazanej.
2) Czy osoba fizyczna osiągająca tylko dochody z emerytury z ZUS może odliczyć od dochodu darowiznę przekazaną na przeciwdziałanie COVID-19?
Świadczeniobiorcy ZUS, którzy otrzymują PIT-40A, są podatnikami podatku dochodowe- go od osób fizycznych. Ich dochody z emerytur podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasa- dach przy zastosowaniu skali podatkowej. Mogą zatem odliczyć darowiznę na przeciwdzia- łanie COVID-19, po spełnieniu warunków dotyczących tej preferencji. W tym celu, na bazie otrzymanego PIT-40A, należy złożyć zeznanie podatkowe.
3) Czy od dochodu ze sprzedaży domu podatnik może odliczyć darowizny przeka- zane na przeciwdziałanie COVID-19?
Odpowiedź jest negatywna, gdyż darczyńca będący osobą fizyczną odlicza darowizny od:
1) dochodu opodatkowanego według skali podatkowej (art. 27 updof) lub 19% stawką podatku (art. 30c updof), albo
2) przychodu opodatkowanego w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Tymczasem podatek od dochodu ze sprzedaży domu jest obliczany zgodnie z art. 30e updof, czyli według innych zasad, niż przy zastosowaniu skali podatkowej lub jednolitej 19% stawki podatku dla przedsiębiorców.
4) Czy darowizna przekazana na potrzeby związane z przeciwdziałaniem COVID-19 może być odliczona od podstawy obliczenia podatku, jeśli obdarowa- na placówka w momencie przekazania na jej rzecz darowizny nie była ujęta w wykazie placówek udzielających świadczeń opieki zdrowotnej, ale znalazła się w tym wykazie np. w kolejnym miesiącu?
Obdarowany podmiot nie musi być wpisany do wykazu na moment przekazania darowi- zny. Z uwagi na zmieniające się potrzeby związane z przeciwdziałaniem COVID-19 wykaz ulega częstym aktualizacjom. Dla potrzeb odliczenia darowizny istotne jest, aby w którymkol- wiek momencie od 1 stycznia do 30 września 2020 r. obdarowany podmiot znalazł się w wy-
kazie placówek udzielających świadczeń opieki zdrowotnej w związku z przeciwdziałaniem COVID-19. W przeciwnym wypadku przekazana darowizna nie podlega odliczeniu.
5) Czy przedsiębiorstwo w spadku ma prawo do odliczenia darowizny przekaza- nej na walkę z pandemią?
Prawo do odliczenia nie przysługuje przedsiębiorstwu w spadku.
6) Czy można odliczyć od podstawy obliczenia podatku wartość ciepłych posiłków przekazywanych szpitalowi z przeznaczeniem dla pracowników medycznych, jeśli ten szpital nie został wskazany jako placówka udzielająca świadczeń opieki zdrowotnej w związku z przeciwdziałaniem COVID-19?
W tym przypadku darczyńca nie może odliczyć wartości posiłków przekazanych szpita- lowi, gdyż szpital nie spełnia warunku obdarowanego, tj. nie znalazł się na liście placówek udzielających świadczeń opieki zdrowotnej w związku z przeciwdziałaniem COVID-19.
7) Czy można skorzystać z odliczenia darowizny pieniężnej przekazanej Centralnej Bazie Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych z przeznaczeniem na cele wykonywania działalności statutowej tego podmiotu, jeśli darczyńca nie wie, czy zrealizowała ona te cele?
Tak. Zastosowanie odliczenia z tytułu darowizny bezpośrednio przekazanej przez podat- nika Centralnej Bazie Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych nie jest uwarunkowane oko- licznościami leżącymi po stronie obdarowanego (np. nie jest uzależnione od realizacji celu wskazanego przez darczyńcę).
Inne zagadnienia
1) Czy od dochodu można odliczyć darowiznę przekazaną na przeciwdziałanie COVID-19, w postaci rzeczowej, jak i pieniężnej?
Tak, darowizny przekazane na przeciwdziałanie COVID-19 podlegają odliczeniu niezależ- nie od tego, czy mają formę pieniężną, czy niepieniężną (np. w postaci rzeczy lub prawa).
2) Czy darowiznę krwi można odliczyć w ramach darowizny na przeciwdziałanie COVID-19?
Nie, darowizny krwi odlicza się jako darowizny przekazane na cele krwiodawstwa realizo- wanego przez honorowych dawców krwi, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. c updof.
3) W jakim terminie musi być przekazana darowizna na przeciwdziałanie COVID-19, by można było odliczyć ją od podstawy obliczenia podatku?
Odliczenie dotyczy darowizn przekazanych w okresie od 1 stycznia 2020 r. do 30 wrze- śnia 2020 r. Darowizny przekazane w innym terminie lub niespełniające wszystkich przesła- nek określonych dla darowizn na przeciwdziałanie COVID-19 mogą być rozpatrywane wy- łącznie w kontekście odliczeń, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 9 updof, art. 18 ust. 1 pkt 1 i 8 updop oraz art. 11 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.
4) Jak należy dokumentować przekazaną darowiznę?
Wysokość:
– darowizny pieniężnej – ustala się na podstawie dowodu wpłaty na rachunek płat- niczy obdarowanego lub jego rachunek w banku, inny niż rachunek płatniczy, – darowizny innej niż pieniężna – ustala się na podstawie dowodu (z którego wy-
nikają dane identyfikujące darczyńcę oraz wartość przekazanej darowizny) wraz z oświadczeniem obdarowanego o przyjęciu darowizny.
5) Jak ustalić wartość darowizny podlegającej odliczeniu od podstawy obliczenia podatku, jeżeli przekazane towary są opodatkowane VAT?
Jeżeli przedmiotem darowizny są towary opodatkowane podatkiem od towarów i usług, za kwotę darowizny uważa się wartość towaru wraz z podatkiem od towarów i usług, w czę- ści przekraczającej kwotę podatku naliczonego, którą podatnik ma prawo odliczyć zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej darowizny. Przy określaniu wartości takiej darowizny stosuje się odpowiednio art. 19 updof lub art. 14 updop.
6) Czy wartość odliczanych darowizn przekazanych na przeciwdziałanie COVID-19 podlega limitowaniu?
Wysokość odliczenia jest zróżnicowana w zależności od daty spełnienia świadczenia.
Kwota podlegająca odliczeniu jest uzależniona od terminu obdarowania oraz wysokości (wartości) przekazanej darowizny. W przypadku darowizny przekazanej:
– od 1 stycznia 2020 r. do 30 kwietnia 2020 r. – odliczeniu podlega kwota odpowia- dająca 200% wartości darowizny,
– w maju 2020 r. – odliczeniu podlega kwota odpowiadająca 150% wartości darowizny,
– od 1 czerwca 2020 r. do 30 września 2020 r. – odliczeniu podlega kwota odpo- wiadająca wartości darowizny.
Do darowizn przekazanych na przeciwdziałanie COVID-19 – odliczanych na podstawie art. 52n updof, art. 57b ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym i art. 38g updop – nie stosuje się limitu, o którym mowa w:
– art. 26 ust. 5 updof, w wysokości 6% dochodu (odpowiednio 6% przychodu w przypadku „ryczałtowców”),
– art. 18 ust. 1 pkt 1 updop, w wysokości 10% dochodu.
7) Czy można odliczyć darowiznę przekazaną na przeciwdziałanie COVID-19 za pośrednictwem organizacji pożytku publicznego, jeśli organizacja środki fi- nansowe przekazała kwalifikowanemu odbiorcy po 31 maja 2020 r.?
W przypadku darowizny, z której środki zostały przekazane przez organizację pożytku pu- blicznego lub podmiot, o którym mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku pu- blicznego i o wolontariacie na rzecz kwalifikowanych odbiorców w okresie:
– od 1 stycznia 2020 r. do 30 kwietnia 2020 r. – odliczeniu podlega kwota odpowia- dająca 200% wartości darowizny,
– w maju 2020 r. – odliczeniu podlega kwota odpowiadająca 150% wartości darowizny.
Przepisy nie przewidują możliwości odliczenia kwoty odpowiadającej wartości darowi- zny, jeśli środki pochodzące z tej darowizny zostały przekazane kwalifikowanemu odbiorcy po 31 maja 2020 r.
8) Czy w trakcie roku podatkowego jest możliwość odliczenia darowizny przeka- zanej na przeciwdziałanie COVID-19?
Odliczeń dokonuje się w zeznaniu podatkowym, czyli po zakończeniu roku podatkowego.
I tak, podatnicy:
– podatku dochodowego od osób fizycznych obliczanego według skali podatko- wej albo 19% stawki podatku – odliczeń dokonują w zeznaniu PIT-36, PIT-36L, PIT-37,
– zryczałtowanego podatku dochodowego – odliczeń dokonują w PIT-28,
– podatku dochodowego od osób prawnych – odliczeń dokonują w zeznaniu CIT-8, CIT-8AB.
Przy czym podatnicy, którzy są obowiązani do samodzielnej wpłaty zaliczek na podatek w trakcie roku (do przychodów z działalności gospodarczej, najmu, dzierżawy, działów spe- cjalnych produkcji rolnej) oraz zaliczki te obliczają z uwzględnieniem podstawy obliczenia po- datku (podstawy opodatkowania), o której mowa w art. 26 ust. 1 lub art. 30c ust. 2 updof, art. 11 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, bądź art. 18 ust. 1 updop, odliczeń tych mogą dokonać przy obliczaniu zaliczki na podatek.
9) Jakie obowiązki ma podatnik, któremu darowizna zostanie zwrócona?
Jeżeli podatnik otrzymał zwrot odliczonych kwot (w całości lub w części), w zeznaniu po- datkowym składanym za rok podatkowy, w którym otrzymał ten zwrot, dolicza odpowiednio kwoty poprzednio odliczone.
Co ważne, obdarowany jest obowiązany przekazać urzędowi skarbowemu informację o zwróconej podatnikowi darowiźnie, w terminie miesiąca od dnia dokonania zwrotu.
1.3. Darowizny przekazywane na wsparcie oświaty
Zasady stosowania odliczenia z tytułu przekazania darowizn na wsparcie oświaty są uregulowane w art. 52x updof, art. 57e ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym i art. 38p updop. Odliczenie stosuje się, w przypadku gdy przedmiotem darowizny są kom- putery przenośne będące laptopami lub tabletami, kompletne, zdatne do użytku i wyproduko- wane nie wcześniej niż 3 lata przed dniem ich przekazania.
Darczyńca i obdarowany
1) Kto ma prawo do odliczenia darowizny przekazanej na wsparcie oświaty?
Prawo do odliczenia przysługuje darczyńcy, który jest podatnikiem:
– podatku dochodowego od osób fizycznych obliczanego według:
• skali podatkowej (art. 27 updof),
• 19% stawki podatku dla przedsiębiorców (art. 30c updof),
– zryczałtowanego podatku dochodowego obliczanego w formie ryczałtu od przy- chodów ewidencjonowanych,
– podatku dochodowego od osób prawnych.
2) Czy osoby pozostające w związku małżeńskim mogą odliczyć we wspólnym ze- znaniu podatkowym darowiznę przekazaną na wsparcie oświaty?
W przypadku osób pozostających w związku małżeńskim – niezależnie od sposobu rozli- czenia rocznego (indywidualnie albo wspólnie z małżonkiem) – prawo do odliczenia przysłu- guje wyłącznie temu małżonkowi, który przekazał darowiznę. Jeżeli darowiznę przekazał za- równo mąż, jak i żona, to każda z tych osób, na zasadach określonych w ustawie, ma prawo do preferencji w odniesieniu do darowizny przez siebie przekazanej.
3) Czy w trakcie roku podatkowego jest możliwość odliczenia darowizny przeka- zanej na wsparcie oświaty?
Zasadniczo odliczeń dokonuje się w zeznaniu podatkowym, czyli po zakończeniu roku po- datkowego. Jednak podatnicy, którzy są obowiązani do samodzielnej wpłaty zaliczek na po- datek w trakcie roku (dotyczy przychodów z działalności gospodarczej, najmu, dzierżawy, działów specjalnych produkcji rolnej) oraz zaliczki te obliczają z uwzględnieniem podstawy obliczenia podatku, o której mowa w art. 26 ust. 1 lub art. 30c ust. 2 updof, art. 11 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, bądź art. 18 ust. 1 updop, odliczeń tych mogą do- konać przy obliczaniu zaliczki na podatek.
4) Czy wartość przekazanego laptopa na rzecz organizacji charytatywnej podat- nik może odliczyć zarówno przy rozliczeniu działalności gospodarczej opodat- kowanej zryczałtowanym podatkiem dochodowym, jak i wynagrodzenia z tytu- łu umowy o pracę, tj. w PIT-28, jak i w PIT-37?
Darowizny, które w całości zostały odliczone w jednym zeznaniu (np. PIT-28), nie podle- gają ponownemu odliczeniu w innym zeznaniu (np. PIT-37). Zatem odliczenie dokonywane w drugim ze składanych zeznań może odpowiadać jedynie nadwyżce ponad kwotę odliczoną w pierwszym zeznaniu.
5) Jakie podmioty są placówkami oświatowymi?
Placówkami oświatowymi są:
1) podmioty, o których mowa w art. 2 pkt 1-4 i 7 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Pra- wo oświatowe (Dz. U. z 2020 r. poz. 910), czyli:
– przedszkola,
– szkoły (podstawowe, ponadpodstawowe i artystyczne), – placówki oświatowo-wychowawcze,
– placówki kształcenia ustawicznego oraz centra kształcenia zawodowego,
– młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze oraz specjalne ośrodki wychowawcze dla dzieci i młodzieży,
– ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze,
2) uczelnie w rozumieniu ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2020 r. poz. 85 ze zm.), czyli autonomiczne podmioty wchodzące w skład systemu szkolnictwa wyższego i nauki, które posiadają osobowość prawną, prowadzące studia na co najmniej jednym kierunku,
3) placówki opiekuńczo-wychowawcze w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r.
o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2020 r. poz. 821), czyli miejsca, w których sprawowana jest instytucjonalna piecza zastępcza.
Inne zagadnienia
1) W jakim terminie musi być przekazana darowizna na wsparcie oświaty, by można było odliczyć ją od podstawy obliczenia podatku?
Odliczenie dotyczy darowizn przekazanych w okresie od 1 stycznia 2020 r. do 30 wrze- śnia 2020 r. Darowizny przekazane w innym terminie lub niespełniające wszystkich prze- słanek mogą być rozpatrywane wyłącznie w kontekście innych odliczeń, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 9 i art. 52n updof, art. 18 ust. 1 pkt 1 i 8 updop, art. 38g updop oraz art. 11 ust. 1 i art. 57b ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.
2) Co powinien zrobić podatnik, jeśli laptop lub tablet przekazany placówce oświatowej zostanie mu zwrócony?
W przypadku zwrotu dokonanej darowizny, obdarowany jest obowiązany przekazać urzędowi skarbowemu informację o zwróconej podatnikowi darowiźnie, w terminie miesią- ca od dnia dokonania zwrotu. Z kolei darczyńca w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym otrzymał ten zwrot, dolicza odpowiednio kwoty poprzednio odliczone.
1.4. Obniżenie czynszu najmu (zwolnienie) a przychód najemcy
Czy w sytuacji gdy w okresie pandemii najemca ponosi wydatki na najem nie- ruchomości na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej w obniżonej wy- sokości lub jest całkowicie zwolniony z opłaty czynszu, to powstanie u niego przy- chód z tytułu świadczeń częściowo odpłatnych (nieodpłatnych świadczeń)?
W przepisach ustawy o PIT i ustawy o CIT brak jest szczególnych rozwiązań określają- cych następstwa, w podatku dochodowym, modyfikacji warunków umowy czynszu najmu skutkującej:
– obniżeniem przez wynajmującego wysokości czynszu najmu, czy – zwolnieniem najemcy z obowiązku zapłaty czynszu najmu.
Ewentualne zmiany warunków płatności (wynikające z umowy) uprawniające do pomniej- szenia przychodu do opodatkowania (obniżenie czynszu najmu/zwolnienie z czynszu najmu), stanowią tym samym o uzyskaniu przez podatnika przychodów z tytułu nieodpłatnych świad- czeń lub przychodów z tytułu częściowo odpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 8 updof i art. 12 ust. 1 pkt 2 updop.
Takie stanowisko wynika z omawianych objaśnień. W objaśnieniach nie uwzględniono jednak specyficznej sytuacji spowodowanej epidemią koronawirusa. Pragniemy zauważyć, że wcześniej Ministerstwo Finansów uspokajało, że obniżenie czynszu wymuszone stanem pandemii, nie musi powodować u najemcy powstania takiego przychodu (pisaliśmy o tym w Przeglądzie Podatku Dochodowego nr 10 z 2020 r., w artykule pt. „Nie w każdym przypad- ku obniżka czynszu powoduje uzyskanie przysporzenia na gruncie podatkowym”).
1.5. Nowe zwolnienia przedmiotowe w ustawie o PIT
Na czas zagrożenia epidemicznego wprowadzono preferencje w postaci zwolnień przed- miotowych. Są one uregulowane w art. 52m i art. 52ua updof.
Zwolnienie określone w art. 52m updof obejmuje otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w 2020 r.:
– świadczenia postojowe, o których mowa w art. 15zq ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o COVID-19 (Dz. U. poz. 374 ze zm.),
– świadczenia polegające na zakwaterowaniu i wyżywieniu, o których mowa w art. 15x ust. 3 pkt 1 ustawy o COVID-19,
– zasiłki dla rolników i ich domowników objętych kwarantanną otrzymane na pod- stawie art. 31zy3 ustawy o COVID-19.
Na mocy art. 52ua updof, zwalnia się od podatku dochodowego kwoty dodatku solidarno- ściowego, o którym mowa w ustawie z dnia 19 czerwca 2020 r. o dodatku solidarnościowym przyznawanym w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom COVID-19 (Dz. U. poz. 1068).
1) Czy muszą być spełnione jakieś szczególne warunki, by móc stosować zwolnie- nia od podatku, o których mowa w art. 52m i art. 52ua updof?
Przepisy ustawy o PIT nie określają szczególnych warunków dotyczących stosowania tych zwolnień od podatku, jak również nie limitują kwoty zwolnienia. Jeśli otrzymane przez podatnika świadczenie postojowe lub świadczenie w postaci zakwaterowania i wyżywienia, czy zasiłki otrzymane przez rolników i ich domowników, zostały przyznane na zasadach określonych w ustawie o COVID-19, to są one zwolnione od podatku dochodowego.
Analogicznie jest w przypadku dodatku solidarnościowego. Jeśli dodatek ten jest otrzyma- ny na podstawie ustawy o dodatku solidarnościowym przyznawanym w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom COVID-19, po spełnieniu warunków określonych w tej ustawie, to jest on zwolniony od podatku.
2) Świadczenie postojowe można otrzymać trzykrotnie. Czy to zwolnienie podatko- we obejmuje każde otrzymane świadczenie postojowe?
Przepisy ustawy o PIT nie ograniczają wysokości zwolnienia od podatku świadczenia postojowego. Zatem każde świadczenie postojowe, otrzymane na zasadach określonych w przepisach ustawy o COVID-19, jest wolne od podatku.
1.6. Rezygnacja z uproszczonych zaliczek
Możliwość rezygnacji z uproszczonej formy wpłacania zaliczek wynika z art. 52r updof i art. 38j updop. W myśl tych przepisów podatnicy będący małymi podatnikami, któ- rzy na 2020 r. wybrali uproszczoną formę wpłacania zaliczek, o której mowa odpowiednio w art. 44 ust. 6b updof i art. 25 ust. 6 updop, mogą zrezygnować w trakcie roku podatkowego z tej formy wpłacania zaliczek za miesiące marzec-grudzień 2020 r. (w odpowiedniej regu- lacji ustawy o CIT nie wskazano przedziału czasowego), jeżeli ponoszą negatywne konse- kwencje ekonomiczne z powodu COVID-19.
W jakim terminie podatnik PIT może zrezygnować z uproszczonych zaliczek?
Podatnik PIT, który ponosi negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu COVID-19, może zrezygnować z uproszczonych zaliczek, począwszy od dowolnego miesiąca z prze- działu marzec-grudzień 2020 r. Wynika to z następującego przykładu zawartego w objaśnie- niach: „Podatnik podatku dochodowego od osób fizycznych prowadzi działalność gospodar-
czą polegającą na prowadzeniu klubu fitness. W 2020 r. podatnik korzysta z uproszczonej formy wpłacania zaliczek. Wysokość miesięcznych zaliczek wynosi 2.000 zł. Od połowy mar- ca 2020 r. podatnik, z uwagi na obostrzenia, ma zamknięty klub. Z uwagi na brak przycho- dów i generowaną w związku z tym stratę podatkową, podatnik postanawia od 1 czerwca 2020 r. zrezygnować z wpłacania zaliczek w uproszczonej formie.
Przy obliczaniu zaliczki na podatek dochodowy za czerwiec 2020 r. podatnik pierwszy raz oblicza zaliczkę na zasadach ogólnych, biorąc pod uwagę dochody osiągnięte od początku roku oraz wpłacone dotychczas uproszczone zaliczki”.
2. Korekta odpisów na ZFŚS z powodu COVID-19 a koszty podatkowe – wyjaśnienie Ministerstwa Finansów
Na mocy art. 15ge ust. 3 ustawy o COVID-19 (Dz. U. z 2020 r. poz. 374 ze zm.), w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, w przypadku wystąpienia u pracodawcy w rozumieniu art. 3 Kodeksu pracy:
– spadku obrotów gospodarczych, o którym mowa w art. 15g ust. 9 ustawy o COVID-19, lub
– istotnego wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń, o którym mowa w art. 15gb ust. 2 ustawy o COVID-19,
nie stosuje się postanowień układów zbiorowych pracy lub regulaminów wynagradzania, wprowadzonych na podstawie art. 4 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1070), ustalających wyższą wysokość odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych oraz inne świadczenia o charakterze socjalno- -bytowym niż określa ta ustawa. W takim przypadku stosuje się wysokość odpisu na ten fun- dusz określoną w tej ustawie.
Jak wyjaśniło Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w piśmie udostępnionym naszemu Wydawnictwu 14 lipca 2020 r., powołany art. 15ge ustawy o COVID-19 jest prze- pisem szczególnym, co oznacza, że ma pierwszeństwo przed przepisami ustawy o ZFŚS.
Powoduje to skutek w postaci konieczności skorygowania równowartości środków przekazy- wanych na rachunek ZFŚS do wysokości odpowiadającej odpisowi podstawowemu, wynika- jącemu z ustawy o ZFŚS.
Na gruncie podatku dochodowego wiąże się to z koniecznością dokonania korekty kosz- tów uzyskania przychodów. Nasuwają się jednak wątpliwości dotyczące okresu, za który po- winno się te koszty skorygować.
Zdaniem Ministerstwa Finansów korekty należy dokonać na bieżąco, tj. w okresie utra- ty prawa do zwiększonych odpisów na Fundusz. Tak wynika z udostępnionego naszemu Wydawnictwu 24 lipca 2020 r. pisma resortu finansów. Czytamy w nim: „(...) utrata prawa do zwiększonego odpisu w związku z zaistnieniem przesłanek określonych w art. 15ge ust. 3 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzyso- wych (...), będzie skutkowała obowiązkiem korekty kosztów uzyskania przychodów »o różni- cę wynikającą z naliczania dotychczas odpisu w podwyższonej wysokości«. Obowiązek ko- rekty kosztów uzyskania przychodów wystąpi w okresie rozliczeniowym, w którym zaistniały przesłanki powodujące utratę prawa do zwiększonych odpisów na zakładowy fundusz świad- czeń socjalnych (art. 22 ust. 7c ustawy PIT i art. 15 ust. 4i ustawy CIT)”.
II. ZMIANY PRZEPISÓW PRAWNYCH
1. Nowy wzór PIT-40A/11A
W Dz. U. z 2020 r. pod poz. 1343 opublikowano rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 lipca 2020 r. w sprawie wzoru rocznego obliczenia podatku wraz z informacją o wysoko- ści dochodu, do sporządzenia których obowiązane są organy rentowe.
Mocą tego aktu prawnego Minister Finansów określił nowy wzór formularza PIT-40A/11A.
Opracowanie nowego wzoru druku wynikało z konieczności dostosowania go do zmian w przepisach ustawy o PIT. Na podstawie art. 34 ust. 7 pkt 6 updof, który ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2020 r., ustawodawca zrezygnował bowiem z obo- wiązku sporządzania przez organ rentowy rocznego obliczenia podatku, w sytuacji gdy u po- datnika suma zaliczek pobranych w roku podatkowym przewyższa kwotę podatku obliczone- go przez organ rentowy za ten rok. W związku z tym w formularzu aktualizacji uległy pozycje w części F – Roczne obliczenie podatku przez organ rentowy. Zawarte w nich treści związa- ne z obliczaniem i wykazywaniem kwoty nadpłaty podatku zostały usunięte.
Poza tym w nowym wzorze PIT-40A/11A usunięto pozycje, w których należało wpisywać numer indentyfikacyjny REGON oraz lokalizację poczty. Modyfikacji uległy również objaśnie- nia zamieszczone na końcu druku.
Opisany wzór stosuje się do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2020 r. Jeśli jednak przed dniem wejścia w życie rozporządzenia (tj. przed 20 sierpnia 2020 r.) roczne obliczenie podat- ku przez organ rentowy lub informacja o dochodach uzyskanych od organu rentowego za rok podatkowy zostały złożone według dotychczasowego wzoru, uznaje się to za prawidłowe.
2. Świadczenie pieniężne przyznane osobom zesłanym lub deportowanym przez władze ZSRR korzysta ze zwolnienia od PIT
Na publikację w Dzienniku Ustaw oczekuje ustawa z dnia 14 sierpnia 2020 r. o świadcze- niu pieniężnym przysługującym osobom zesłanym lub deportowanym przez władze Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w latach 1939-1956 (druk sejmowy nr 452).
Celem uchwalenia tego aktu prawnego jest zadośćuczynienie polskim obywatelom ze- słanym lub deportowanym do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w latach 1939-1956, za doznane krzywdy. Zadośćuczynienie polega na przyznaniu jednorazowego świadczenia pieniężnego w wysokości proporcjonalnej do okresu przebywania na zesłaniu lub deportacji w ZSRR. Jest ono przyznawane na wniosek zainteresowanego w wysokości 200 zł za każdy miesiąc okresu podlegania w latach 1939-1956 represjom, o których mowa w wymienionej ustawie. Wysokość świadczenia nie może być niższa niż 2.400 zł.
Nie przysługuje ono jednak osobie, która uzyskała odszkodowanie lub zadośćuczynienie na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Pań- stwa Polskiego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2099 ze zm.).
Na podstawie pkt 45a dodanego w art. 21 ust. 1 updof, omawiane świadczenie jest wolne od podatku.
Ustawa z dnia 14 sierpnia 2020 r. wejdzie w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
III. PRZYCHODY I KOSZTY W FIRMIE
1. Dodatkowe opłaty w leasingu
Spółka z o.o. w prowadzonej działalności wykorzystuje pojazdy samochodowe na podstawie umowy leasingu operacyjnego. Zdarza się, że jest obciążana przez firmy leasingowe (właścicieli tych pojazdów) dodatkowymi opłatami za wska- zanie użytkownika pojazdu na wniosek organów ścigania, w związku z nałoże- niem mandatu za wykroczenie drogowe. Czy opłaty te są kosztem uzyskania przychodów?
Zgodnie ze stanowiskiem organu podatkowego opłaty, o których mowa w treści pyta- nia nie są kosztami uzyskania przychodów.
W przypadku prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej kosztami uzyskania przychodów są wydatki związane z tą działalnością, których celem jest osiągnięcie przycho- dów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów. Tak wynika z art. 15 ust. 1 updop. Związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku a osiągnięciem przychodu bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła powinien być oceniany indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Niestety nie wszystkie wydatki, pomimo istnienia takiego związku podlegają rozliczeniu w rachunku podatkowym (por. art. 16 ust. 1 updop).
Generalnie koszty dotyczące wykorzystywanych w firmie pojazdów samochodowych ob- jętych na podstawie umowy leasingu operacyjnego wykazują związek z uzyskiwaniem przy- chodów. Ustawodawca w art. 16 ust. 1 pkt 49a updop z kosztów podatkowych wyłączył jedy- nie dotyczące samochodów osobowych opłaty wynikające m.in. z umowy leasingu (z wyjąt- kiem opłat z tytułu składek na ubezpieczenie samochodu osobowego), w wysokości przekra- czającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150.000 zł pozostaje do warto- ści samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy. Ograniczenie to dotyczy tej części opłat, która stanowi, spłatę wartości samochodu osobowego (art. 16 ust. 5c updop).
Niemniej, koszty z tytułu opłat, o których mowa w pytaniu wymagają dodatkowego omówienia.
Właścicielami leasingowanych samochodów są firmy leasingowe. W przypadku wykro- czeń drogowych popełnianych przez kierujących tymi pojazdami do firmy leasingowej trafiają wezwania z policji w sprawie udzielenia informacji o użytkowniku pojazdu. Firma leasingowa ponosi pewne opłaty za udzielenie takich informacji, którymi ostatecznie obciąża leasingo-
biorców. Na gruncie podatkowym tego rodzaju wydatki nie zostały ujęte w katalogu wydatków nieuznawanych za koszt uzyskania przycho- dów zawartym w treści art. 16 updop. Nie jest to jednak argument wystarczający, przema- wiający za uznaniem ich za koszty podatkowe. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w in- terpretacji indywidualnej z 1 lutego 2017 r., nr 0461-ITPB1.4511.993.2016.1.HD, przystępu- jąc do oceny możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów ponoszonych przez leasingobiorcę wydatków na opłaty w związku z udzieleniem informacji o użytkowniku pojaz- du, zgodził się z wnioskodawcą, że nie zostały one ujęte w „negatywnym” katalogu wydatków
J
zawartym w treści art. 23 updof (sprawa dotyczyła podatnika PIT). Jednak w ocenie orga- nu podatkowego nie jest to przesłanka przesądzająca. W uzasadnieniu wydanej interpretacji czytamy: „Nie każdy (...) wydatek poniesiony w prowadzeniu działalności gospodarczej moż- na zakwalifikować jako koszt podatkowy. Zaliczeniu do tej kategorii podlega jedynie wów- czas, gdy podatnik jest w stanie wykazać, że jego poniesienie miało lub mogło mieć wpływ na powstanie (zwiększenie) przychodu z określonego źródła przychodów lub też wpływ na zabezpieczenie albo zachowanie tego źródła. (...)
Takiego związku nie można przypisać opłacie wskazanej w pytaniu. Każdy kierowca po- winien przestrzegać przepisów o ruchu drogowym niezależnie od tego, czy pojazdem kieru- je prywatnie, czy też wykonując służbowe obowiązki, np. podczas odbywania podróży służ- bowej. Z tego powodu nie można przyjąć, że w jakichkolwiek okolicznościach naruszenie przepisów drogowych przez przedsiębiorcę (lub jego pracownika) będzie usprawiedliwione.
W efekcie, wydatków na omawiane opłaty – z podatkowego punktu widzenia – nie można uznać za celowe i związane z uzasadnionymi potrzebami przedsiębiorcy. Tym samym nie stanowią one kosztów podatkowych.
Wobec powyższego – zdaniem organu – w przedstawionej przez Wnioskodawcę sytuacji brak jest związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionymi przez Wnioskodawcę wydatkami na opłaty za udzielenie informacji o użytkowniku pojazdu, uiszczane na rzecz firmy leasingowej, a uzyskiwaniem przychodów z działalności gospodarczej. Przedmiotowe wydatki nie spełniają zatem przesłanek, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym nie mogą być zaliczane do kosztów uzy- skania przychodów”.
Wprawdzie powołana interpretacja wydana została w oparciu o przepisy ustawy o PIT, jednak z uwagi na brak odmiennych uregulowań dotyczących poruszonej kwestii w przepi- sach ustawy o CIT, wyjaśnienia w niej zawarte są aktualne także na gruncie CIT.
2. Wsparcie finansowe z Polskiego Funduszu Rozwoju – skutki na gruncie podatku dochodowego
W Przeglądzie Podatku Dochodowego nr 11 z 2020 r., w artykule pt. „Wsparcie finansowe dla firm w ramach Tarczy Finansowej – komunikat Ministerstwa Finansów” poinformowaliśmy o stanowisku Ministerstwa Finansów zajętym w kwestii skutków podatkowych otrzymanego z Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR) wsparcia finansowego określanego mianem subwencji finansowej. W wydanym w tej sprawie komunikacie resort wyjaśnił, że taka subwencja nie jest przychodem podatkowym, gdyż traktowana jest jako pożyczka, z tym że w określonych sytuacjach podlega umorzeniu. Natomiast koszty sfinansowane kwotą wsparcia są kwalifiko- wane do kosztów uzyskania przychodów na ogólnych zasadach.
Zwróć uwagę!
Wydatki, które zostały pokryte ze środków przekazanych przez PFR, podlegają zali- czeniu do kosztów podatkowych, jeżeli spełniają ogólne przesłanki wynikające z ustaw podatkowych do takiej ich kwalifikacji. Kwalifikacji wydatków jako kosztów uzyskania przychodów nie zmienia ewentualne umorzenie pożyczki.
Obecnie stanowisko to znajduje odzwierciedlenie w wydawanych interpretacjach indywi- dualnych, przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 27 lipca 2020 r., nr 0111-KDIB2-1.4010.220.2020.2.PB.
W stanie faktycznym spółka z o.o. w maju 2020 r. otrzymała w ramach Tarczy Antykryzy- sowej subwencję finansową. Zamierza ją przeznaczyć na finansowanie bieżącej działalności gospodarczej. W przyszłości będzie zobowiązana do spłaty subwencji w 24 równych ratach, począwszy od 13 miesiąca liczonego od miesiąca jej otrzymania. Jednocześnie może zwró- cić się z wnioskiem o umorzenie części otrzymanej kwoty. Wątpliwości spółki budziła kwestia skutków podatkowych wiążących się z uzyskaniem takiego wsparcia.
We wskazanej interpretacji organ podatkowy wyjaśnił, że subwencja finansowa otrzy- mana przez podatnika w ramach rządowego programu dotyczącego wsparcia finansowego dla mikro, małych i średnich przedsiębiorców w związku ze zwalczaniem skutków epidemii COVID-19 w Polsce w ramach rządowej Tarczy Antykryzysowej ma co do zasady charak- ter zwrotny, a więc nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu w momencie jej otrzymania.
Przychód podatkowy nie powstaje także z racji tego, że otrzymana pożyczka jest nieopro- centowana. Nieoprocentowanie pożyczki jest bowiem ogólnie ustaloną zasadą programu przyznawania pomocy w ramach Tarczy Antykryzysowej.
Odnośnie natomiast kosztów uzyskania przychodów organ podatkowy powołał się na wy- dany przez Ministerstwo Finansów komunikat, o którym wspomnieliśmy na początku.
Tak więc, organ podatkowy potwierdził, że koszty sfinansowane z udzielonej w ramach Tarczy Finansowej kwoty wsparcia finansowego kwalifikowane są do kosztów uzyskania przychodów na ogólnych zasadach i na taką kwalifikację kosztów nie będzie mieć wpływu ewentualne umorzenie kwoty, jaka podlegała pierwotnie zwrotowi.
3. Przychód z należności otrzymywanych w ratach
Spółka z o.o. sprzedała nieruchomość gruntową wykorzystywaną w prowadzo- nej działalności gospodarczej. Umowa sprzedaży została sporządzona w formie aktu notarialnego. Z dniem podpisania wspomnianej umowy spółka wystawiła fakturę. Kupujący będzie uiszczał należność w ratach. Czy kwotę tej należności spółka powinna uznać za przychód w dacie zbycia nieruchomości, czy też przy- chodem będą poszczególne wpłaty rat?
Przychód ze sprzedaży gruntu powstał w momencie dokonania tej sprzedaży w kwo- cie wskazanej w akcie notarialnym.
Przepis art. 12 ust. 3 updop stanowi, że za przychody związane z działalnością gospo- darczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1 updop, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.
Przepis ten wprowadza sposób rozpoznania przychodów podatkowych, który niezależ- ny jest od faktycznego otrzymania przysporzenia majątkowego. W przypadku działalności gospodarczej wystarczające jest bowiem samo uznanie, że przychód wynika z należno- ści, tj. należnego, chociaż jeszcze faktycznie nieotrzymanego przysporzenia majątkowego (por. interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 23 października 2018 r., nr 0114-KDIP2-1.4010.333.2018.1.KS).
Jednocześnie art. 12 ust. 3a updop precyzuje moment rozpoznania tego przychodu, przyj- mując, że za datę powstania przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 3 updop, uważa się, z nieistotnym tutaj zastrzeżeniem, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wy- konania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:
1) wystawienia faktury albo 2) uregulowania należności.
Pierwsze z zaistniałych zdarzeń wyznacza datę powstania przychodu podatkowego.
Zgodnie z art. 535 Kodeksu cywilnego, przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.
Umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. To samo dotyczy umowy przenoszącej własność, która zostaje zawarta w celu wykonania istniejącego uprzednio zobowiązania do przeniesienia własności nieruchomości (art. 158 K.c.).
Odnosząc te wyjaśnienia do rozpatrywanej sytuacji, należy przyjąć, że już w momencie zbycia gruntu, czyli w momencie zawarcia umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego po- wstał w spółce przychód podlegający opodatkowaniu, bez względu na dodatkowe postano- wienia zawarte w umowie dotyczące spłaty należności w ratach.
4. Podróże służbowe kierowców i właścicieli firmy
Spółka cywilna zatrudnia kierowców w transporcie międzynarodowym.
Wspólnicy spółki postanowili, że dieta należna za dobę zagranicznej podróży służbowej odbywanej przez tych pracowników będzie uśredniona, tj. do jej usta- lenia będą brane pod uwagę diety za dobę podróży w poszczególnych państwach przewidziane w rozporządzeniu w sprawie podróży służbowej. Pod uwagę będą brane te państwa, w których przebywali kierowcy w trakcie podróży. Czy tak usta- lone kwoty diet mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów? Czy ustalo- ne w ten sposób diety przypadające wspólnikom spółki (niebędącym jej pracowni- kami) odbywającym podróże w sprawach służbowych mogą być zaliczone do kosz- tów uzyskania przychodów?
Diety wypłacane kierowcom w wysokości przyjętej w układzie zbiorowym pracy, re- gulaminie wynagradzania bądź umowie o pracę są kosztami uzyskania przychodów.
Natomiast diety z tytułu podróży w sprawach służbowych odbywanych przez wspólników spółki są kosztami uzyskania przychodów do wysokości limitów określonych w rozporzą- dzeniu w sprawie podróży służbowej.
4.1. Kierowca w podróży
Z art. 2 pkt 7 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. z 2019 r.
poz. 1412) wynika, że zadanie służbowe polegające m.in. na wykonaniu na polecenie praco- dawcy przewozu drogowego poza miejscowość, w której znajduje się siedziba pracodawcy, jest dla kierowcy podróżą służbową.
Kierowcy w podróży służbowej przysługiwały należności na pokrycie kosztów związanych z wykonywaniem zadania służbowego, ustalane na zasadach określonych w przepisach art. 775 § 3-5 Kodeksu pracy. Tak wynikało z art. 21a ustawy o czasie pracy kierowców.
W wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 24 listopada 2016 r., sygn. akt K 11/15
z dniem 29 grudnia 2016 r. przepis ten utracił moc w stosunku do kierowców zatrudnionych w transporcie międzynarodowym. Nie wyklucza to jednak możliwości przyznania im świad- czeń służących pokryciu kosztów związanych z odbywanymi podróżami służbowymi, co znaj- duje potwierdzenie w orzecznictwie Sądu Najwyższego. Przykładowo SN w wyroku z 21 lu- tego 2017 r., sygn. akt I PK 300/15 przyjął, że choć po orzeczeniu Trybunału Konstytucyjne- go, do kierowców w transporcie międzynarodowym nie stosuje się art. 21a ustawy o czasie pracy kierowców, zastosowanie wobec nich znajduje art. 775 § 5 K.p., jeśli pracodawca nie uregulował zasad zwrotu należności z tytułu podróży służbowej w układzie zbiorowym pracy, regulaminie wynagradzania albo umowie o pracę.
Szerzej na ten temat można przeczytać w Ubezpieczeniach i Prawie Pracy nr 24 z 2019 r., w artykule pt. „Zaliczanie przejazdów odbywanych przez kierowców do podróży służbowych”.
Należności z tytułu podróży
Jak wynika z art. 775 § 3-5 K.p., warunki wypłacania należności z tytułu podróży służbo- wych odbywanych przez pracownika zatrudnionego u innego pracodawcy niż w państwowa lub samorządowa jednostka sfery budżetowej, określa się w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie wynagradzania albo w umowie o pracę, jeżeli pracodawca nie jest objęty ukła- dem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu wynagradzania.
Postanowienia układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub umowy o pracę nie mogą ustalać diety za dobę podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju w wysokości niższej niż dieta z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju określona dla pracownika zatrudnionego w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej.
W przypadku gdy układ zbiorowy pracy, regulamin wynagradzania lub umowa o pracę nie zawiera wymienionych postanowień, pracownikowi przysługują należności na pokrycie kosz- tów podróży służbowej według przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnione- mu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. poz. 167), zwanego dalej rozporządzeniem w sprawie podróży służbowej.
W rozpatrywanym przypadku wspólnicy spółki postanowili, że wysokość diet należnych pracownikom-kierowcom zatrudnionym w transporcie międzynarodowym będzie ustalana na podstawie wysokości diet przewidzianych w rozporządzeniu w sprawie podróży służbo- wej. Będzie to wartość uśredniona, obliczona na podstawie diet wyznaczonych dla poszcze- gólnych państw, w których kierowcy przebywali w ramach podróży.
Diety w kosztach uzyskania przychodów
Kwalifikacja omawianych wydatków do kosztów uzyskania przychodów powinna opierać się na ogólnej definicji kosztów zawartej w art. 22 ust. 1 updof. Zgodnie z nią kosztami uzy- skania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub w celu zacho- wania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 updof.
Ustawodawca zakłada odnoszenie do kosztów podatkowych wydatków, pod warun- kiem, że nie zostały one wymienione w art. 23 updof oraz o ile podatnik wykaże ich związek z prowadzoną działalnością, przejawiający się tym, że ich poczynienie ma lub może mieć wpływ na możliwość powstania przychodu bądź zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.
Przedmiotem rozważań w aspekcie podanej definicji są wydatki ponoszone na rzecz pra- cowników, których obowiązki służbowe polegają głównie na wykonywaniu przewozów drogo- wych, które bezpośrednio wiążą się z odbywaniem podróży służbowych.
Niewątpliwie pracownicy przyczyniają się w ten sposób do uzyskiwania przychodów przez firmę, w której są zatrudnieni. Dlatego przysługujące im należności za świadczoną pracę, w tym należności z tytułu podróży odbywanych w sprawach służbowych po stronie praco- dawcy spełniają definicję kosztów uzyskania przychodów. Tego rodzaju należności nie zo- stały wymienione w negatywnym katalogu kosztów zawartym w art. 23 updof. Stąd wypłaca- ne przez spółkę diety w wysokości przyjętej w przepisach wewnątrzzakładowych bądź umo- wie o pracę wspólnicy spółki mają prawo uznać za koszty uzyskania przychodów.
4.2. Diety dla wspólników
W przypadku działalności gospodarczej prowadzonej w ramach spółki cywilnej przedsię- biorcami są jej wspólnicy, a nie sama spółka. Tak wynika z art. 4 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 ze zm.).
Osobom prowadzącym działalność gospodarczą przysługuje prawo uwzględnienia w kosz- tach uzyskania przychodów wartości diet za czas podróży służbowych, choć w ograniczonym zakresie. Przepis art. 23 ust. 1 pkt 52 updof przewiduje, że nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów wartości diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospo- darczą i osób z nimi współpracujących – w części przekraczającej wysokość diet przysługują- cych pracownikom, określoną w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra.
Zwróć uwagę!
Przedsiębiorca odbywający podróż służbową ujmuje w kosztach uzyskania przy- chodów wartość diet z tytułu tej podróży służbowej, do wysokości limitów określonych w rozporządzeniu w sprawie podróży służbowej.
Jeśli więc należności z tytułu diet ustalone na podstawie średniej diety przekroczą wyso- kość diet, jaka przysługiwałaby pracownikom zgodnie z rozporządzeniem w sprawie podróży służbowej, to nadwyżka ponad limit ustalony zgodnie z tym rozporządzeniem nie może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.
5. Rozliczenie kosztów z tytułu używania auta do celów mieszanych
Przedsiębiorca (podatnik PIT) objął w leasing operacyjny auto osobowe, które wykorzystuje do tzw. celów mieszanych. Czy stosowanie wskaźnika 75% (zamiast 20%), według którego ustala się wysokość wydatków z tytułu używania auta, zali- czanych do kosztów uzyskania przychodów uzależnione jest od ujęcia tego pojaz- du w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych?
Kwalifikowanie wydatków z tytułu używania leasingowanego samochodu osobowego na potrzeby działalności gospodarczej do kosztów uzyskania przychodów w wysokości 75% tych wydatków nie jest uzależnione od ujęcia tego samochodu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegają składniki majątku stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania będące:
1) budowlami, budynkami oraz lokalami stanowiącymi odrębną własność, 2) maszynami, urządzeniami i środkami transportu,
3) innymi przedmiotami
– o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1 updof. Tak wynika z art. 22d ust. 2 w związku z art. 22a ust. 1 updof.
Zwróć uwagę!
Samochód osobowy wykorzystywany w działalności gospodarczej na podsta- wie umowy leasingu operacyjnego nie spełnia przesłanek warunkujących uznanie go za środek trwały, a tym samym nie podlega u leasingobiorcy ujęciu w ewidencji środ- ków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
W rozpatrywanej sytuacji nieuznanie leasingowanego samochodu za środek trwały nie ma znaczenia dla „wyboru” wskaźnika (20%, 75%) stosowanego przy ustalaniu wysokości kosztów z tytułu eksploatacji takiego auta, kwalifikowanych do kosztów uzyskania przycho- dów. Owe wskaźniki wynikają z treści odpowiednio art. 23 ust. 1 pkt 46 oraz 46a updof.
Przepis art. 23 ust. 1 pkt 46 updof mówi, że nie zalicza się do kosztów uzyskania przycho- dów poniesionych wydatków z tytułu kosztów używania, stanowiącego własność podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, samochodu osobowego niebędącego składnikiem majątku, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 updof, oraz składek na ubezpieczenie takiego samochodu. Te wydatki i składki w wysokości 20% stanowią jednak koszty uzyskania przy- chodów pod warunkiem, że samochód ten jest wykorzystywany również do celów związa- nych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika.
Samochód objęty na podstawie umowy leasingu operacyjnego zawartej w związku z pro- wadzoną działalnością i służący tej działalności nie spełnia podstawowego warunku z art. 23 ust. 1 pkt 46 updof, tj. nie stanowi własności podatnika. Dlatego przewidziany w nim 20%
wskaźnik służący obliczaniu kosztów uzyskania przychodów nie może mieć w tym przypadku zastosowania. W praktyce przepis ten dotyczy aut nabywanych na cele prywatne i jedynie w pewnym stopniu wykorzystywanych na potrzeby działalności.
Inaczej jest w przypadku samochodów osobowych, innych niż określonych w art. 23 ust. 1 pkt 46 updof, przeznaczonych do wykorzystywania w działalności gospodarczej, które są używane również do celów niezwiązanych z tą działalnością. Kwestie te reguluje art. 23 ust. 1 pkt 46a updof. Wyklucza on z kosztów 25% poniesionych wydatków, z nieistotnym tu- taj zastrzeżeniem, z tytułu kosztów używania samochodu osobowego (innego niż określony w art. 23 ust. 1 pkt 46 updof) na potrzeby prowadzonej przez podatnika działalności gospo- darczej – jeżeli samochód osobowy jest wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika. Przepis ten nie uzależnia uzna- wania części kosztów (w wysokości 75%) za koszty uzyskania przychodów, od ujęcia samo- chodu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. W praktyce dotyczy on samochodów osobowych używanych na podstawie umowy leasingu operacyjnego, najmu, dzierżawy, a także samochodów osobowych stanowiących środki trwałe.
Reasumując, w analizowanej sytuacji przedsiębiorca powinien uwzględniać w kosztach podatkowych 75% wydatków poniesionych z tytułu wykorzystywania auta w prowadzonej działalności.
6. Koszty organizacji posiedzeń organów spółdzielni
Spółdzielnia w trakcie posiedzeń walnego zgromadzenia oraz rady nadzor- czej zapewnia ciepły posiłek, a także napoje i owoce. Ponadto finansuje członkom walnego zgromadzenia koszt dojazdu na posiedzenie tego organu. Czy poniesione z tego tytułu wydatki mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów?
Wydatki na zapewnienie ciepłego posiłku, napojów i owoców podczas posiedzeń wal- nego zgromadzenia czy rady nadzorczej mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przy- chodów. Takimi kosztami nie są natomiast wydatki na sfinansowanie członkom spółdziel- ni dojazdu na posiedzenie walnego zgromadzenia.
Kwalifikowanie wydatków do kosztów uzyskania przychodów odbywa się w oparciu o przepisy art. 15 updop. Na jego podstawie do kosztów uzyskania przychodów zalicza się wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowa- nia albo zabezpieczenia źródła przychodów.
Decydującym czynnikiem pozwalającym zaliczyć dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów jest więc poniesienie go w celu osiągnięcia przychodu, bądź zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. Do każdego wydatku należy jednak podchodzić indywi- dualnie, poddając go ocenie w świetle zaistniałego stanu faktycznego.
Nie każdy koszt choć poniesiony w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo za- bezpieczenia źródła przychodów może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów.
Takimi kosztami nie mogą być wydatki/koszty enumeratywnie wymienione w art. 16 ust. 1 updop.
W myśl art. 16 ust. 1 pkt 38a updop, do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się wydatków na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub or- ganów stanowiących osób prawnych oraz spółki komandytowo-akcyjnej, z wyjątkiem wyna- grodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji.
W tym miejscu należy zauważyć, że osoby prawne działają poprzez swoje organy.
W przypadku spółdzielni m.in. poprzez walne zgromadzenie oraz radę nadzorczą (art. 35 § 1 ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze – Dz. U. z 2020 r. poz. 275 ze zm.).
Walne zgromadzenie jest najwyższym organem spółdzielni. Do jego wyłącznej właściwości należy w szczególności uchwalanie kierunków rozwoju działalności gospodarczej oraz spo- łecznej i kulturalnej, rozpatrywanie sprawozdań rady czy też zatwierdzanie sprawozdań rocz- nych i sprawozdań finansowych. Natomiast rada nadzorcza sprawuje kontrolę i nadzór nad działalnością spółdzielni.
Chociaż funkcjonowanie organów spółdzielni nie wiąże się bezpośrednio z uzyskiwaniem przez nią przychodów, to wynagrodzenia wypłacane z tytułu pełnienia określonych funkcji w tych organach stanowią koszty uzyskania przychodów, co wprost wynika z treści powoła- nego art. 16 ust. 1 pkt 38a updop. Jednocześnie przepis ten nie wyklucza z kosztów podat- kowych wydatków na rzecz obsługi organów działających w danym podmiocie. Wydatki te należy wiązać z funkcjonowaniem samego organu.
W analizowanej sytuacji spółdzielnia w trakcie posiedzeń walnego zgromadzenia oraz rady nadzorczej zapewnia ciepły posiłek, a także napoje i owoce. Wydatki poniesione na ten
cel nie mają charakteru stricte osobowego. Są przede wszystkim związane z obsługą orga- nów spółdzielni, tak by mogły one prawidłowo wykonywać powierzone im zadania. Zaliczenie takich wydatków do kosztów podatkowych uwarunkowane jest spełnieniem ogólnej reguły z art. 15 ust. 1 updop, przy braku zaistnienia przesłanek wykluczenia z art. 16 ust. 1 updop.
Trzeba podkreślić, że ciężar dowodu w zakresie wykazania związku kosztu z przychodem leży po stronie podatnika, gdyż to on wywodzi skutki prawne w postaci zmniejszenia zobo- wiązania podatkowego.
Koszty dotyczące obsługi organów spółdzielni należy wyraźnie odgraniczyć od wydatków bezpośrednio ponoszonych na rzecz członków takich organów. W praktyce oznacza to ko- nieczność wyłączania z kosztów uzyskania przychodów m.in. wydatków na szkolenia tych osób czy na finansowanie im kosztów dojazdu na posiedzenia rady nadzorczej/walnego zgromadzenia.
Potwierdzenie tego stanowiska znajdziemy w rozstrzygnięciu Szefa Krajowej Ad- ministracji Skarbowej zawartym w interpretacji indywidualnej z 7 kwietnia 2018 r., nr DPP13.8221.73.2018.GMT. Zmienia ono z urzędu interpretację indywidualną wyda- ną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, w której uznał on, że zwracane koszty przejazdu członkom rady nadzorczej m.in. na posiedzenia tej rady, nie mają charakteru wy- datków osobowych, gdyż wiążą się tylko i wyłącznie z prawidłowym funkcjonowaniem rady, a ich poniesienie jest niezbędne do prawidłowego jej funkcjonowania i z tego względu mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Szef KAS uznał to stanowisko za nieprawidłowe. Wyjaśnił, że wynagrodzenie z tytułu członkostwa w radzie nadzorczej spółdzielni oraz zwrot kosztów dojazdu na posiedzenia tej rady stanowią odrębne świadczenia na rzecz członków rady nadzorczej. Tymczasem sto- sownie do art. 16 ust. 1 pkt 38a updop do kosztów uzyskania przychodów mogą być zali- czone jedynie wynagrodzenia członków rady nadzorczej, z wyłączeniem innych wydatków o charakterze osobowym, tj. stanowiących przysporzenie majątkowe osób będących człon- kami rady.
Rozstrzygnięcie to dotyczy członków rady nadzorczej, ale można się nim również posił- kować przy ocenie charakteru wydatków poniesionych na rzecz osób będących członka- mi walnego zgromadzenia, z uwagi na to, że podstawa prawna, na której oparł się organ podatkowy, odnosi się w taki sam sposób również do osób wchodzących w skład innych or- ganów stanowiących osób prawnych.
Na temat zapewniania posiłków członkom rady nadzorczej pisaliśmy też w Przeglądzie Podatku Dochodowego nr 4 z 2018 r., w artykule pt. „Posiedzenie rady nadzorczej z obia- dem w restauracji”.
7. Dofinansowania z tytułu wzrostu cen prądu są opodatkowane – interpretacja indywidualna organu podatkowego
Otrzymane przez firmę energetyczną dofinansowania w postaci „kwoty różnicy ceny” oraz „rekompensaty finansowej” należy uznać za przychód opodatkowany podatkiem dochodowym od osób prawnych.
Tak wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21 lip- ca 2020 r., nr 0111-KDIB1-1.4010.221.2020.1.NL.
Spółka z o.o. (wnioskodawca) prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie obrotu energią elektryczną. W związku z dokonanymi w 2019 r. transakcjami sprzedaży energii elektrycznej na rzecz odbiorców końcowych, złożyła stosowny wniosek i otrzymała na rachu- nek bankowy „kwotę różnicy ceny” za okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2019 r. i „rekom- pensatę finansową” za okres od 1 lipca do 31 grudnia 2019 r.
Zdaniem wnioskodawcy, zarówno „kwota różnicy ceny”, jak i „rekompensata finansowa”
przyznane zgodnie z art. 7 ust. 1 i ust. 1b w związku z art. 8 ustawy z dnia 28 grudnia 2018 r.
o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2538 ze zm.) nie powinny być kwalifikowane jako przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, stosownie
do wyłączenia określonego w art. 12 ust. 4 pkt 14 updop.
Organ podatkowy uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. Wyjaśnił, że wszelkie przy-
sporzenia majątkowe o charakterze trwałym, bezzwrotnym, definitywnym, których rzeczywi- ste otrzymanie powoduje obowiązek zapłaty podatku dochodowego, są przychodem. Kata- log przysporzeń niestanowiących przychodów podatkowych został określony w art. 12 ust. 4 updop. Jest to katalog zamknięty, co oznacza, że jedynie w warunkach ściśle określonych w tym katalogu otrzymane przysporzenie nie będzie stanowić przychodu podatkowego. Jak wynika z art. 12 ust. 4 pkt 14 updop, do przychodów nie zalicza się wartości otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartości innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń finansowanych lub współfinansowanych ze środków budżetu państwa, jednostek samorządu terytorialnego, ze środków agencji rządowych, agen- cji wykonawczych lub ze środków pochodzących od rządów państw obcych, organizacji mię- dzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych, w ramach rządowych progra- mów. Przepis ten odnosi się do wartości otrzymanych nieodpłatnie (lub częściowo odpłatnie) rzeczy lub praw, a także innych nieodpłatnych (lub częściowo odpłatnych) świadczeń finan- sowanych lub współfinansowanych ze środków wymienionych w tym przepisie. Natomiast środki pieniężne nie mieszczą się w pojęciu „nieodpłatne świadczenia”, gdyż nieodpłatne świadczenia stanowią odrębną od środków pieniężnych kategorię przychodów. Otrzymane pieniądze stanowią przychód z art. 12 ust. 1 pkt 1 updop.
Od redakcji
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w pierwszej połowie br. wydał dwie interpretacje indywidualne dotyczące kwestii rozpoznania (lub nie) przychodu podatkowego w związku z otrzymaniem dofinansowania do wzrostu cen energii elektrycznej. Obie dotyczą podatni- ków CIT będących końcowymi odbiorcami prądu. Omówiliśmy je szeroko w Przeglądzie Po- datku Dochodowego nr 13 z 2020 r., w artykule pt. „Podatkowe rozliczenie otrzymanego dofi- nansowania z tytułu wzrostu cen energii elektrycznej”.
W pewnym momencie obydwie interpretacje zniknęły z oficjalnej bazy interpretacji prawa podatkowego (https://sip.mf.gov.pl). Na chwilę obecną ponownie opublikowano interpretację indywidualną z 5 maja 2020 r., nr 0111-KDIB1-1.4010.25.2020.2.NL. Wynika z niej, że otrzy- mane przez podatnika CIT pieniądze stanowiące dofinansowanie z tytułu wzrostu cen ener- gii elektrycznej nie może zostać objęte dyspozycją art. 12 ust. 4 pkt 14 updop. Biorąc pod uwagę ponowne zamieszczenie tej interpretacji w bazie i stanowisko wyrażone w najnowszej interpretacji z 21 lipca 2020 r., można postawić tezę, że w tej sprawie wypracowuje się jed- nolite stanowisko organu podatkowego.
