Źródła do dziejów NSZZ "Solidarność" w zasobie archiwalnym Oddziału IPN w Łodzi

Źródła do dziejów NSZZ "Solidarność"

w zasobie archiwalnym Oddziału IPN

w Łodzi

Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej 6, 259-297

2013

ŹRÓDŁA DO DZIEJÓW

NSZZ „S

o l id a r n o ś ć

”

W ZASOb^ ARchiwALNym

O

d d z ia ł u

i p n

w ŁODZI

TUT

ateriały do dziejów Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „So­

lidarność”, jakkolwiek nie są w całości opracowane, pozostają bez wątpienia jedną z najbardziej interesujących części zasobu archiwalnego Oddziału Insty­ tutu Pamięci Narodowej w Łodzi. Dostęp do nich jest jednak coraz łatwiejszy ze wzglę­ du na prace nad uzupełnieniem „Cyfrowego Archiwum IPN” (wcześniej Systemu Informacji Archiwalnej „Nexus”) oraz publikowanie efektów tych prac w „Inwentarzu archiwalnym” na stronie internetowej Instytutu1.

Powstanie IPN umożliwiło badaczom dostęp do materiałów wytworzonych przez or­ gany bezpieczeństwa państwa, co w wielu przypadkach doprowadziło do zweryfikowa­ nia wcześniej formułowanych wniosków i tez badawczych. Jakkolwiek opisu dziejów opozycji politycznej nie można dokonywać tylko w oparciu o dokumentację prowenien­ cji esbeckiej, z pewnością materiały te stanowią istotne uzupełnienie obrazu działalności struktur niezależnych, w tym także NSZZ „Solidarność” w latach 1980-19892.

W łódzkim oddziale Instytutu zgromadzone zostały akta dotyczące „Solidarności” z województw: kaliskiego, łódzkiego miejskiego, piotrkowskiego, sieradzkiego i skier­ niewickiego3. Znajdziemy wśród nich bazę źródłową do badań nad dziejami „Solidarno­ ści” nie tylko w regionie łódzkim4, lecz także na Mazowszu i w południowej Wielkopolsce5.

1 Zob. http://inwentarz.ipn.gov.pl.

2 Cezura początkowa związana jest z powstaniem NSZZ „Solidarność”, natomiast końcowa - z de­ cyzją dyrektora Departamentu V MSW gen. bryg. Józefa Sasina z 11 VII 1989 r. o formalnym zakończe­ niu rozpracowania związku, co było konsekwencjąjego powtórnej rejestracji dokonanej 17 IV 1989 r. Zob. Służba Bezpieczeństwa wobec przemian politycznych w latach 1988-1990. Region łódzki, oprac. S. Pilarski, Warszawa-Łódź 2009, s. LV.

3 Województwa te zostały utworzone w oparciu o zapisy ustawy z 28 V 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym kraju.

4 Pod pojęciem „region łódzki” należy rozumieć obszar byłych województw: łódzkiego (miejskie­ go), piotrkowskiego i sieradzkiego, i zachodnią część województwa skierniewickiego, w których dzia­ łały struktury podporządkowane: MKZ/ZR NSZZ „Solidarność” Ziemi Łódzkiej, MKZ/ZR NSZZ

Z

A

S

Ó

B

ARCH

IW

AL

NY

Z

A

S

Ó

B

ARCH

IW

AL

NY

W oparciu m.in. o zasób archiwalny oddziału w Łodzi powstały w ostatnich latach opracowania historyczne poświęcone tematyce omawianej w niniejszym artykule, a do najistotniejszych zaliczają się teksty Leszka Olejnika, Leszka Próchniaka i Graży­

ny Schlender5 6. Ponadto pracownicy Oddziałowego Biura Udostępniania i Archiwizacji

Dokumentów IPN w Łodzi od 2008 r. publikują w ramach centralnej serii wydawniczej Instytutu „Dokumenty” wydawnictwa źródłowe poświęcone dekadzie lat osiemdziesią­ tych XX w., w których gros zamieszczonych dokumentów dotyczy NSZZ „Solidarność”7. Od momentu powstania NSZZ „Solidarność” głównym orężem komunistycznych władz w walce z niezależnym ruchem zawodowym była Służba Bezpieczeństwa, stąd wie- lorakość wytworzonych przez nią materiałów znajdujących się obecnie w archiwum IPN8. Zostały one omówione w kolejności zgodnej z przyjętymi w pionie „C” MSW zasadami „Solidarność” Ziemi Piotrkowskiej, ZR NSZZ „Solidarność” Ziemi Sieradzkiej (utworzony z połącze­ nia MKZ w Zduńskiej Woli i w Sieradzu). Wyjątek stanowiła Delegatura NSZZ „Solidarność” w Ra­ domsku, która w czerwcu 1981 r. uznała zwierzchność Regionu Częstochowa.

5 Województwo skierniewickie ze względów historyczno-geograficznych ciążyło ku Mazowszu, co znalazło odzwierciedlenie w procesie tworzenia struktur związku. W konsekwencji tego procesu utwo­ rzony w Skierniewicach Oddział NSZZ „Solidarność” uznał zwierzchność Regionu Mazowsze. Z kolei na obszarze województwa kaliskiego działał Międzyzakładowy Komitet Organizacyjny, a następnie ZR NSZZ „Solidarność” Wielkopolska Południowa, bliżej związany z ośrodkiem poznańskim, a nawet wrocławskim. W. Domagalski, NSZZ „Solidarność” Region Mazowsze [w:] N SZZ „Solidarność” 1980-1989, t. V: Polska środkowo-wschodnia, red. Ł. Kamiński, G. Waligóra, s. 259, 279; G. Schlender, Region Wielkopolska Południowa [w:] NSZZ „Solidarność” 1980-1989, t. IV: Polska zachodnia, red. Ł. Kamiński, G. Waligóra, Warszawa 2010, s. 503.

6 Zob. m.in.: L. Olejnik, Podziemne struktury NSZZ „Solidarność” w Regionie Ziemia Łódzka [w:] „Solidarność”podziemna 1981-1989, red. A. Friszke, Warszawa 2006, s. 353-404; L. Próchniak, Ziemia łódzka i sieradzka [w:] Stan wojenny w Polsce 1981-1983, red. A. Dudek, Warszawa 2003, s. 689-760; idem, Region Ziemia Łódzka [w:] NSZZ „Solidarność”..., t. IV, s. 105-239; G. Schlender, op. cit., s. 493-554; eadem, N SZZ „Solidarność” w województwie kaliskim 1980-1990, Kalisz 2006. Wśród innych publika­ cji dotyczących NSZZ „Solidarność” z woj. piotrkowskiego i sieradzkiego wymienić należy następują­ ce: A. Czyżewski, Region Ziemia Sieradzka [w:] N SZZ„Solidarność ”... ,t. IV, s. 557-580; idem, „Chcesz mieć lipę senatora - oddaj głos na profesora”. Wybory 4 czerwca 1989 roku z perspektywy Wojewódz­ kiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Sieradzu, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2009, nr 2, s. 243-259; S. Pilarski, Struktury i działalność władz regionalnych NSZZ „Solidarność” w województwie piotrkow­ skim w latach 1980-1981 [w:] Czas nadziei 1980-1981. NSZZ „Solidarność” w Bełchatowie na tle sy­ tuacji w kraju i regionie, Łódź 2011, s. 61-87; M. Przybysz, Region Ziemia Piotrkowska [w:] NSZZ „Solidarność”..., t. IV, s. 583-624. Na uwagę zasługuje także wydana przez IPN publikacja B. Czumy, łącząca cechy relacji uczestnika wydarzeń i opracowania naukowego: B. Czuma, Łódzka „Solidar­ ność” 1980-1981, Łódź 2010.

7 Zob. Stan wojenny w regionie łódzkim w dokumentach Służby Bezpieczeństwa, wstęp R. Rabiega, wybór i oprac. M. Kopczyński, R. Rabiega, Warszawa-Łódź 2008; Służba Bezpieczeństwa wobec prze­ m ia n .; NSZZ „Solidarność” w regionie łódzkim w dokumentach Służby Bezpieczeństwa 1980-1981, oprac. S. Pilarski, R. Rabiega, Warszawa-Łódź 2010; Procesy polityczne działaczy NSZZ „Solidarność” w Łodzi w okresie stanu wojennego, wstęp i wybór S. Pilarski, oprac. S. Pilarski (współpraca K. Kola­ sa), Łódź 2013. Przy współudziale IPN zostały także wydane publikacje: NSZZ „Solidarność” w Beł­ chatowie w dokumentach Służby Bezpieczeństwa w latach 1980-1989, oprac. M. Jasiński, D. Rogut, K. Tylski, Bełchatów 2010; Czas nadziei. NSZZ „Solidarność”...

8 S. Cenckiewicz, Od „Klanu” do „Renesansu”. Operacje Służby Bezpieczeństwa wobec kierownic­ twa „ Solidarności ” w latach 1980-1982 [w:] Oczami bezpieki. Szkice i materiały z dziejów aparatu bez­ pieczeństwa PRL, Kraków 2008, s. 427-454; G. Majchrzak, Początki „ochrony” NSZZ „Solidarność” przez Służbę Bezpieczeństwa (wrzesień 1980 - kwiecień 1981), „Pamięć i Sprawiedliwość” 2003, nr 2,

archiwizowania dokumentacji SB, wedle których symbolem I oznaczano akta osobowych źródeł informacji, II - akta spraw operacyjnych, III - akta postępowań przygotowaw­ czych, IV - akta spraw obiektowo-zagadnieniowych. Podział ten znalazł odzwierciedle­ nie w budowie sygnatury archiwalnej, gdzie cyfrę arabską będącą liczbą porządkową z dziennika archiwalnego łamano przez cyfrę rzymską przypisaną określonemu rodzajo­ wi dokumentacji. W dalszej kolejności omówiono akta administracyjne wytworzone przez SB, a następnie akta sądowe i prokuratorskie oraz dary i kolekcje prywatne.

Odtwarzanie dziejów NSZZ „Solidarność” jest konieczne, choć niesłusznie - naszym zdaniem - budzi opory części badaczy, także w oparciu o akta osobowych źródeł infor­ macji. Wśród zachowanych materiałów archiwalnych tego rodzaju znajdziemy dokumen­ tację o różnorodnej tematyce oraz różnym stopniu wartości poznawczej (tworzenie struktur „Solidarności”, druk i kolportaż ulotek oraz prasy związkowej - zwłaszcza po wprowa­ dzeniu stanu wojennego, nastroje wśród działaczy „Solidarności” itp.)9. Szczególne zna­ czenie dla badaczy dziejów związku w latach osiemdziesiątych mająteczki pracy tajnych współpracowników ulokowanych bezpośrednio w strukturach związkowych (komisje za­ kładowe, MKZ/ZR, delegatury, konspiracyjne ogniwa tworzone po zawieszeniu, a następ­ nie delegalizacji związku) lub mających do nich bezpośrednie dotarcie z racji pełnionych obowiązków (doradcy, radcy prawni, pracownicy administracji związkowej, osoby zaan­ gażowane w druk i kolportaż materiałów bezdebitowych). Wymienić tutaj można akta: TW „Marek”10 (przewodniczący Delegatury NSZZ „Solidarność” w Piotrkowie Trybu­ nalskim), KO „Gwóźdź”/TW „Stelmach”11 (wiceprzewodniczący MKZ NSZZ „Solidar­ ność” Ziemi Radomszczańskiej), TW „Hanka”12 (członek MKZ NSZZ „Solidarność” Ziemi Radomszczańskiej), TW „Siata”13 (przewodniczący ZR NSZZ „Solidarność” Ziemi Sieradzkiej), TW „Brodacz”14, TW „Leszczyński”15 i TW „Romek”16 (współorganizato­ rzy kontrolowanej przez SB podziemnej struktury NSZZ „Solidarność” w Łodzi), TW „Wacław”17 (doradca MKZ NSZZ „Solidarność” Ziemi Łódzkiej), TW „Justas” (rad­ ca prawny MKZ/ZR NSZZ „Solidarność” Ziemi Piotrkowskiej), TW „Wiktor”18 (radca prawny Oddziału NSZZ „Solidarność” Ziemi Piotrkowskiej w Tomaszowie Mazowiec­ kim), TW „Derek”19 (radca prawny Krajowej Sekcji Włókna i Skóry NSZZ „Solidarność”), TW „Boss”20 (drukarz i kolporter podziemnej prasy na terenie Łodzi).

9 Z uwagi na dużą ilość materiałów OZI, w których znajdują się informacje dotyczące NSZZ „Soli­ darność”, ich wykaz zawarto w aneksie pkt 1.

10 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim: 0031/400, 0059/1074. 11 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim: 0031/443, 0059/1119. 12 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim: 0031/170, 0059/780.

13 Zachowała się teczka personalna TW „Siaty” (AIPN Łd, WUSW w Sieradzu, 0057/475), nato­ miast doniesienia - w SO „Pozytywni” (AIPN Łd, WUSW w Sieradzu, 020/9, t. 6). W przypadku TW „Siata” wybór na funkcję przewodniczącego ZR był momentem zwrotnym w kontaktach z SB, po któ­ rym doszło do faktycznego zerwania współpracy, czego przejawem była m.in. odmowa spotkań z ofice­ rem prowadzącym podczas I KZD NSZZ „Solidarność” w Gdańsku.

14 AIPN Łd, WUSW w Łodzi, 0040/972.

15 AIPN Łd, WUSW w Łodzi, 0040/1680 (0046/1505, mf). 16 AIPN Łd, WUSW w Łodzi, 0040/686.

17 AIPN Łd, WUSW w Łodzi, 0082/65.

18 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim: 0031/329, t. 1-2; 0031/141, t. 1-2. 19 AIPN Łd, WUSW w Łodzi: 0046/1020, 0082/48, t. 3.

20 AIPN Łd, WUSW w Łodzi, 0082/47.

Z

A

S

Ó

B

ARCH

IW

AL

NY

Z

A

S

Ó

B

ARCH

IW

AL

NY

Wymienieni tajni współpracownicy przyczyniali się do pogłębiania konfliktów wewnętrznych i ograniczania roli działaczy uważanych przez SB za szczególnie nie­ bezpiecznych. TW poprzez podejmowanie akcji ich kompromitowania w oczach człon­ ków związku (TW „Justas”, TW „Wacław”) dążyli do wpływu na obsadę funkcji związkowych, relacjonowali przebieg I Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidar­ ność” (TW „Wacław”, TW „Justas”), czy też przekazywali SB materiały związkowe.

Łącznie w zasobie IPN w Łodzi zachowało się 485 jednostek archiwalnych osobo­ wych źródeł (teczki personalne i pracy), które stanowią źródło do badań nad dziejami „So­ lidarności”. Trzeba jednak zauważyć, że ich wartość poznawcza - ze względu na zawartość tych teczek -jest mocno zróżnicowana21. Należy też podkreślić, iż zniszczenie teczki pra­ cy nie było jednoznaczne z zatarciem wszelkich śladów działalności agenturalnej. Wiele doniesień, ich kopii, czy też sporządzanych na ich podstawie odpisów, zachowało się w ak­ tach spraw operacyjnych i dokumentacji administracyjnej, co często pozwala na przepro­ wadzenie żmudnego procesu odtworzenia przebiegu współpracy z SB22.

Kolejnym omawianym rodzajem źródeł jest dokumentacja spraw operacyjnych pro­ wadzonych przez bezpiekę wobec N SZZ „Solidarność”. Do grupy tej zaliczyć można spra­ wy wszczęte w związku z falą strajków latem 1980 r., które dały podwaliny pod niezależ­ ny ruch związkowy23, oraz organizacją licznych akcji protestacyjnych przez struktury „Solidarności”, np. strajku okupacyjnego w Urzędzie Wojewódzkim w Piotrkowie Trybu­ nalskim (SOS „Przydział”24). SB podejmowała działania operacyjne w wyniku ogłasza­ nia przez NSZZ „Solidarność” gotowości strajkowej i przeprowadzania strajków ostrze­ gawczych, będących wynikiem sporu o wolne soboty (SOS „Krystyna”25, SOS „Autosan”26), w związku z konfliktem z powodu zwolnienia z pracy w szpitalu MSW

21 Wszelkie dane dotyczące liczby jednostek archiwalnych przytaczane w niniejszym artykule zo­ stały wyliczone z wykorzystaniem inwentarzy kartkowych, spisów zdawczo-odbiorczych oraz „Cyfro­ wego Archiwum IPN” . Dlatego też z uwagi na niepełny stopień opracowania zasobu archiwalnego mają one wartość przybliżoną.

22 W zachowanej SO „Pozytywni” znajdują się m.in. doniesienia tajnych współpracowników: „Wojt- ka”/„Igły” (etatowy pracownik związku, członek kolegium redakcyjnego „«Solidarności». Tygodnika Regionu Ziemia Sieradzka”) oraz „Caro”/„Karo” (przewodniczący KZ NSZZ „Solidarność” w Woje­ wódzkim Przedsiębiorstwie Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Zduńskiej Woli). W innych ma­ teriałach odnaleźć można m.in. doniesienia i wyciągi z doniesień TW „Janek” (członek TR NSZZ „S” Ziemi Piotrkowskiej, członek WKO „Solidarność” w Piotrkowie Trybunalskim. Zob. AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 0051/153).

23 AIPN Łd, WUSW w Kaliszu, 0043/240, SOS „Kombajn”; WUSW w Sieradzu: 038/285 (055/201, mf), SOS „Zbroj arze”; 038/287 (055/204, mf), SOS „Blokada”; 038/289 (055/206, mf), SOS „Pety­ cja”; 038/290, SOS „Delegacje”; 038/300 (055/217, mf), SOS „Spółdzielcy”; 038/303 (055/220, mf), SOS „Skóra”; 038/310, SOS „Tabela”; 038/317 (055/239, mf), SOS „Postulaty”; 038/323 (055/246, mf), SOS „Konfekcja”; 038/334 (055/263, mf), SOS „Zmiana”; 055/202, SOS „Papa”; 055/242, SOS „Sanos”; 055/251, SOS „Postój”; WUSW w Piotrkowie Trybunalskim: 067/151, SOS „Medyk”; 067/157, SOS „Dostawca”; 067/159, SOS „Nici”; 067/160, SOS „Meliorant”; 067/161, SOS „Staliwo”; 067/162, SOS „Bawełna”; 067/163, SOS „Pompa”; 067/164, SOS „Antena”; 067/166, SOS „Auto”; 067/168, SOS „Wapno”; 067/169, SOS „Star”; 067/172, SOS „Zamek”; 067/173, SOS „Odzież”; 067/174, SOS „Bluza”; 067/177, SOS „Gruszka”; 067/179, SOS „Baza”; 067/196, SOS „Gisernia”; 067/203, SOS „Prze­ woźnik”; 067/236, SOS „Lokomotywownia”; 067/237, SOS „Sokół”; 067/241, SOS „Kamila”; 067/242, SOS „Dywan”.

24 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 067/541. 25 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 067/221. 26 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 067/256.

w Łodzi członków „Solidarności” (SOS „Gotowość”27, SOS „Danuta”28), w następstwie reakcji związku na tzw. prowokację bydgoską (SOS „Wiesław”/,,'Wiesław II”29, SOS „Nie­ zadowolony”30), ze względu na ogólnopolską akcję protestacyjną przeprowadzoną 28 paź­ dziernika 1981 r. (SOS „Grzegorz”31) oraz w rezultacie protestów przeciwko fatalnemu stanowi zaopatrzenia rynku w produkty spożywcze (SOS „Wiec”/„Wiec I”/„Wiec II”32, SOS „Protest I”33, SOS „Reglamentacja”34, SOS „Anitex”35, SOS „Waldek”/„Waldek I”36, SOS „Fama”37, SOS „Zaopatrzenie”38), skutkujących m.in. organizowaniem tzw. marszy głodowych (SOS „Przemarsz”39). Bezpieka próbowała również zapobiegać i ograniczać zasięg oddziaływania akcji informacyjno-ulotkowych prowadzonych przez związek40.

Najliczniejszą grupę akt spraw operacyjnych dotyczących „Solidarności” stanowi doku­ mentacja działań SB w ramach spraw operacyjnego sprawdzenia, spraw operacyjnego roz­ pracowania i kwestionariuszy ewidencyjnych prowadzonych wobec najaktywniejszych działaczy związku. Znajduje się w nich zarówno dokumentacja dotycząca legalnej działalno­ ści związku sprzed 13 grudnia 19 81 r. (tworzenie struktur związkowych, organizowanie straj - ków, kolportaż wydawnictw bezdebitowych), jak i okresu po wprowadzeniu stanu wojennego (akcje protestacyjne w miejscu pracy w pierwszych dniach stanu wojennego, organizowanie pomocy dla internowanych, powielanie i kolportaż druków ulotnych oraz wydawnictw bez­ debitowych, udział w manifestacjach ulicznych, organizowanie podziemnych struktur „Soli­ darności”), aż po próby wznowienia legalnej działalności pod koniec lat osiemdziesiątych41. Dość często w tego typu sprawach obok dokumentacji wytworzonej przez SB (wnioski o wszczęcie i zakończenie sprawy, kwestionariusze osób rozpracowywanych, szczegółowe charakterystyki figurantów, meldunki i informacje operacyjne, notatki służbowe, analizy, wy­ kazy osobowych źródeł informacji wykorzystywanych w sprawie, wyciągi z doniesień, de­ cyzje o internowaniu i zwolnieniu z ośrodków internowania, zobowiązania do przestrzegania porządku prawnego w PRL - tzw. lojalki) można odnaleźć materiały związkowe (decyzje o powołaniu struktur „Solidarności”, stenogramy obrad ogniw różnego szczebla)42.

27 AIPN Łd, WUSW w Sieradzu, 055/256.

28 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 067/212. 29 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 067/211. 30 AIPN Łd, WUSW w Łodzi, 047/341.

31 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 067/244. 32 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 067/231. 33 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 067/260.

34 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 067/296; WUSW w Sieradzu: 038/339 (055/273, mf), 055/314.

35 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 067/313. 36 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 067/314.

37 AIPN Łd, WUSW w Kaliszu, 0043/304, t. 6-7. Sprawę kontynuowano po wprowadzeniu stanu wojennego. Zob. AIPN Łd, WUSW w Kaliszu, 0043/304, t. 11.

38 AIPN Łd, WUSW w Sieradzu, 038/337 (055/271, mf). 39 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 067/228.

40 AIPN Łd, WUSW w Łodzi: 047/312, SOS „Tablica”; 047/316, SOS „Powielacz”; 047/329, SOS „Pasaż”; 047/332, SOS „Chór”; 047/401, SOS „Redaktor”; WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 067/232, SOS „Odezwa” .

41 Z uwagi na dużą liczbę spraw operacyjnych dotyczących NSZZ „Solidarność” ich wykaz zawar­ to w aneksie pkt 2.

42 Zob. AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim: 067/250, SOS „Janusz”; 067/254, SOS „Sygnet”; 067/267, SOS „Dziewiarz”; 067/305, SOS „Gazda”; 067/310, SOS „Piskorz”; 067/364, SOS

Z

A

S

Ó

B

ARCH

IW

AL

NY

ZWIĄZKOWEGO

12 BmI2 miMortuâ ем-is -Fèi Tiil wâf* ■•‘№u:ncc^ IC*LJ1U'» . l - L z ł iT ii lh i T 1Ä

s o S

d s l a r n o ś a

l L

S d f f i D Ï S l f d C D B l

1 №

. 3 1

. m i ł l i l l l f MjU n i y r k k - * u k . S ü l T P J ^ j . J l J t l — p r ^ i - л р fl j>c t i u ­ li ! ■ * k L# p-ь |L b ß - t | ) * Г ф - J L n if .il. 4 * H i I B f i l * W h r ~ k ffe ta r ? # * Ml HHTCkkuMflkJ*.

- ,lu lagd ilć li. fńT

- b B | 7 L » | : i P f ? . j B I « l - . i l ' L I M # p f f - T D U ^ . ,

р гг а с ч к L-J J J J L n J i i .4 i « p r U " 1 H i P K b M i r PuJuPLi

C-;f i jiBPłii. тррггц n v wit^f cnmf*vmaŁm

■'ŚJB t * t » f rUlja CJ - l i i J j - l - j » r lr ü L - ÿ i C i a tv L

[Ł fe j ń f e l - n r . . * * * J - J . J a r u m H B l a f l ŁH fh.ih-Li 1д 4 L .

b » p J m f i l . J n t a , ü M n t o p i u » I t n t l » u l

-nj

i ■■' ■

роки irw tu

лл

ararai iuJdrię.

- l ] n f * 3 b b T -ü p -v к г ч г п в f c ï 1. r-rt t ■ l i i i « -J 1 -J -J ł l M I U H E Ą fp r ij D a n i i l - l a t * i f e j r f t v d | - J * i * l B U i n j f ШЛ p M L ï g f â v M i U l i . , ™ '"‘ i -г? но«, u y— pi m. hŁU a M L i j p j B 1 f r o a ł n i y . j : л п Р а в и п ™ '■ •■•">'■■ 1“ J u t 1Уч ■ * » ' Ч Г 4 П 1 * 1 Е . | [ л : ; п г" ha I » 1 4 4 п> v j j , ifc.Lj п LI P K a b a i . i L j i M i , U 4 j , ' ‘ I “ Н Ч ' i , . , , , . ! , . ! , ; n , I' !

-'Jjtlca

=" vi i и Ч л а Л,t | | â r , r h n * r t r j i t f t i i i f P 4 l l j H j r n . l u Ï l * ï * î

■ '" 'im l» . 01 lia Kiaiiitti {4|Щ Т|

..'■ C H R , UO HJ p l i t c ï - l l * . I . a i i n r *|,. E . r

-1( и < « M i a r t L t l , ! • l i i i i ^ u j u t i l i l u t i

iSSfOtl i

* / . . * • * • * * . U t î T

Чца gifrtn

H o n s f l O a m t A j_{E n z c n s h e r y t t}

A / f& i d to e b h e .

Ta C-O j/3f№ w ŁC. łid : yToi / eyf f&Àl-

p fo fO j Csarib / b fo s ttfr iy

■ło s fita c A

ÏC, b^dziszŁ. t*trftnfc w q c /tf W f

o f b r j Л ) s O * r t o

tflbo COi со <mcLuçf АЛзузсу

û f b o c d f * s + ïc i J _ r > £ q r O

albo hez&T-çuffîeqo

ûfbo C£>- co m oyfoby b y ć Źfc. zruzumforrc. ûfbo bpoçfobGé u ç pfyté/m /uafa/ç*st

Q f b o c o ś b -c £ £ M t y ^ f c > û f b o c d r c o k c y / m r z y o a l b o c d q 7 u / t * c ę c > a l b o c o b с о у u z b y l ö C oś S b i i^ y O C t y m c . m a s z . y e s ^ c Ł C c t o - ś c Z C Z J & y A / è ÿ O s t r a c h u z e z d f t f c y o S t r a c h u p * x & ć s t r a c h e m t t r d w i C n t o m e y p r & j J i a f y ^ O Ą y T c y o m J m e r r / o n i t f r r a * j c / y f p i t A i l b e i - b b - u a J ü ^ c C & 0 f t 9 t e n / i m i u j . - . Ç a m - , i j m l i i , p r u l i « . - > . I ni ■ i j « D - a l r i i i E . *',l! J Cr« №

. - t j U l u nu. r^. EM|tun. |.|I I | | l a l 1 I I , .

Infini«! J4,vi, HJBIUI.U, [^-Lxa,ir„.<

в п т л а л а 1 , . i l , t q ł , t , u j i № a b 1 r „ j , f l l l i " j i T J ‘ » W * j a » i n = i u p a ï u j i . v - r r J ä f t i“ J n « , V jT A it V, ■ pi] j ä ńrtiEii P л 1 * * 5 t.r» B U 1 1 . ^ ^ fl* ł B f i j r M Ï f L D B â é à г. irr j ł . l u j : *ł PBdeLigł rtiroiMj in - trr^ 4 L ] i n i l . . x i ł l a k S . I p j u h l 4 P l l , k n | , „ a a t a i T n l a I O a n n f t , I w 3 i ł ł | n , r u l , T * # F . * f T Ö - j 4 » l ^ E. - 1 Ш К 1 Ш U t * r f n i W i l i k i t u y » Ł l r i l Щ к г л1ы E B E B J f t B J ń r - j t u . * - . i h u j f t j - Trt f t l 1 « p l i P 1й r ! E--». i - h « t f i i ï j r r , * i H H l F o d i l f L # r l 3 i M i t r i j i ' C t ^ f ' ^7 ' i® —--- ■ ---М к Г Й i n i l » U M B U L - u f .'J f .j ДО ■ f e u l a . ■ 1 ы ш *1^ r j 4 i t o i у i * i u r i r ^ d i i J t c . i i i i. » i ■ d,"j* *1 «I ■«“, *» tb* lilmJ Ьтйчга ■rałl«- 1Ф Iw . I liwari/ S S TÎ). Ł i n t a i a J a r o r . ] c n u . t * i . n u j , l u l l , i . .

»*] У*»гт1»1а»| Ula iŁ.a,incv HJ, »-mli _{Lafni р ц pujiiiii гм п.} ^ * ł ł S r l i | 1 а Ц f r j a f 4 b . i t . u pi ■

- ■! n i l L n i f ł 4 ‘ [ H - l * L .hi . ч .

-if* гкч.-11л i— łl Talu bjeId , iM r^lill.i

l i a l n . l a n i t t h h J t a n h l p . ! , ! , ' , , . . . . .

injln sl alf еще. u prv,. 'M-JfEln -r

i i , Л i : - . i ( r Ul L u . . . li— a . t , l p t u i i Li , ■

i U B i r t i . J.» B li t f h r y ,t 1,. «

-“ *wU.iB BŁ-. nmt Cldb« L,rlv

Ji-ïî ÎÎEMÎ* rhHtri.;fc

Bjjn*iiiJa-№ l ï ï ■ l i B M l i , l i n E K j« Hv iLm jite litfr.y -* Jłfc P=H-*1 -* I ! Ии-* ^«I,|-*J \ * 9 I C P J B i ł j r “ - H4ii A tu * j K ü L t t K b B t J U U i f ł ł ł j , f n l t T ^ ł C j H M B l B J i , J н у > 4 1 с к и й « i r t m i k i M b i ^ T P r , f ^ « v r * * f ,- i ■ ■' d«nL flM |. i t * i l T -Jfcjrfh l j 9 uMfcAB^PLB U i ł - l i i i ■ i M l Ł l , t t i J 7 Lù.r | | » г е » , . ( . 4 , , i i a Й Êbgfi 4в«1«ГЧ U ł T T j j ł B ł u Li Hi ь ;.-r « ia h ,1 - ™ ■Vfl Ä l f i ■ l * É t ß I. r . d s l w i pp.p AD3 1 A1 ■ VU » i f I u n i i . " ГРс1а|й ё1 М 4 l ' E l l - e n k J ü i h i* f m i . i p . |- ■■(-rial vf

- I X" и i-r Hui k p !■ łŁrttCd |M tH BuEtidEli a

A f i i - t f e e 1, | ф Ш ) в г ф в ш А « 1 в р v v l u j t i B l 4b

?U> Lferane BBi* - u n u м f-fe4r6Kr 4*-

Ę 9 d f e j f - c t e i If C l i n p v r u ■ i 1 1 L >. C f l i i l u La i ■ И 4 1 Т n i « « i T i n . d u 1 . ' S M , 1b B t n j d ï J i -

Btu lai-eu pf«/ Wj-eïfA ■ I ГпЪЧмВ* ■' ?(|

It hiU Ih i c h u i t B i é u i t w r ^ B i i i i i * u l r u i i , Ä J K v A n n - t ■ * U P l IbA * r . J i fl ■ ■ « f l u k s j i U p * A |U

llU.4. IJI*,. h J««feC» I.tl4tu-J.u -ri*

ÉD p l l D i ł j E n i f i i Ê B j i i u E J i h f f h > P Ï* h r i w l r . ' - O n i Ib bI n L i K B u k i i E ^ f e l l « m t i f i ï i u a r ł i ł J i 3 h a l l a u [ C f e i H j h l « , | 4 * J » bIrT - F m H l H M J ô f t l i b t r t l j i ¥ i U l ü p J r l ï d i . ï r u b l l l i H q r w jr L iu r y 4 в К ш 1 й г и 44 «fktr. -ifji" wjr Ub i j 4b K im i’.«i>i i i l n j k i

T кВУГИ1 3 U l * O fetl C B lr H* Lii L.jf i:-* lł f h'.iRV aecû*,i kynpùijf ijtf, bi^ïïv

ń * r p ^ i t u l i ' . r 1 j H B i B ï i a i f T ТрЯ p t f i m i A i i i t i

1 Л4 fwi рйи1.»1 t-J Щи 1 live h MoJ*i ri-» : JP

tuilfe^ p a г ы p lB ru fecÿ ÉahtcdjiEbfl. ti* ■nfci-r-i

вгщдг i i j n l i t » n A r up « ; 1 I B t i c r * г в. e t u, L 2 « ; ? -Ьр«й|й*яа1 Tut tpiinjrtE |Л«Цнигц| >■ f e i d m j a A k n i f e i p i y t O f e d l l M p S ł a i - u J i H i t f * T * - m i d ij ij н а pdl: | ai hLnw ь а p n e n i i f . l i i c b JH*. КФ] B u i * , р ч а и ч ш * ! Ни а в I B h ■!•■ Ju łfca l i i u i M à W B f e U j ç n 1 Л о *71 L * . !■.■;■** с г т у ; г . л1‘

-ЦвЫ Mt*Ąr iRBba IqfJä Łdit*,Ł ц li|lqifeii^î ‘ îlj1 iw l7 B?A nlinllvf : ■ «fû] *: - 47 CO# *14 Hlifellaî

- I » . i-i* H lfe f e llO B l f Mbb K m * Ijrd p a , V M i * I ty A ïf b l'J , ï>lSvlM W *iril4. Ü L U n B iH t. In

w l d d ü i t i l * Iff J o Et< a l m l / . r . h.E+O ilrr*t-T.<. i l * t a Ди.| B i r p a é i i ' ^ f , i t * a * -Т вгвв J * * ! * * n* « i f l a i f l ъ E î - # ç i * L B i j a ! « ■ / * 1 * 1« ва ü-и l a u -jm-:* ел I k * ]i. Г*., « ü l K B « U j t 1 Ц Щ вп 1 *1 J*fe I H i t j , MS B fia L fl v a j a l f l i l t r u u j i t m j * * t ■ o j u tap « f l i a ' , l. 1 ■ c i q * a l n » w y i r f f - n .

"Гг- Hb? Ï \ TU

il

fer tcï“ “ Ii*Ë>Ef Mf Jlnlç I fei 4

LX 11XX "ABlLBanidld" * La_ клгеЛ l **r» | *

i m i T i l i i m i m i J n ŁCiKHIco есщшгт o n c n н и и я к э и n u io n u ià f ** 1 g J * Ł&it.b.n.au-Ш PDBLÜM rivriiiitiiigti ïl.H ł J V y*;pü* mi. ■••u i E Ul LJC Df ,11 K»IT*»tUj* 1\Г 4**1 1|УГ<£и]4£*ЯЧ t i n t 1 »»L. «.Li.

..Ut'jH •'l'Ü tlll pil «l L ilU. . К £»^- »lit f i i t j Pr«» ;>t«iiit> Tłtjfit* »4« PTI* В ИЦ, uś.LftiJi t* »«»«4« nu«il,l( iTBIlHLt,!« llillij iftT- i«t«l U tjÖ tr EktQWflfjy jnilaBEDBO Ън waglgdn ал araakeninl» pe&ityei ■*»Punkt * РетадипУеШл Gdansklipf WWtfnl* Ж »tr ial* rturBaJwauwaii

• O y W a t i l i n l * p u d a i a l B j/jc y c h u r a q -

Aowych praekeiari i wyrażających •«j# vïua»«ft DOŁjwŁłtł

i* К КС * и ïiedati* паи b clung, и г-cbwb—

Ju kaidego Bpaleoaonatwa ata nofią- Jjąk datyeheSM ,kfifej*i€ prała ebj- witelatwa * aaaayn fcriju.DalwjB bIi

taJs-BlBiïtet j-wakutek tagn^.* wła­ da* PRL hardziej Bitnie a*oj wnakl «де1акуевцу Interea пД; dobre la-

Tfriu i jep,o alufina ыгаяа.Ге ■ ■it t*j тгГуч u Vj p в лв£. sail a j i ” »л? m u r i пвЪгнЪ, dtcenj eeeJtUiiu “łiŁ Jłita m*i flUtiii cviOLt n t- ■It otiUfaUna ■ IiłiijŁl kial:*- llatem-wledaa dukcmulTшглрт Bfliitavu i **всвд1у il«dino pnacivfco жаегув âxieiriççiu оЪув*- telda.*. lA*L*«X.-k0Hl MOCI ulnklamu. 1 tEt-GLJlil fllç 11 DBTEBt IłtrBJfly-*aili kontaktów wibdsjniredewye Ь- » »uf *i »4a* tłk iii nepdsti» ul*

V Utiinttjt J »

Р>Жг. bol Idu'u*! (i". ï ik vIçd unii tii»*lTijob U» Lnajth r«ïr«tjl »1=4» hHbr«»L641iifi.i j1| Ü« 4«. I t*J tjłrnijk » e itji ïr.iti üvr-■¥*1(1 limitâtj Gtirauy 'fiyiiauych II PriQ£D НЛП 1 i ■' KüB Iti n t taki DOWtfbnJ

równi** w DiulâJ ZleBi Ldllkiłj» '■ akaii ixa^u ttbralldnj jul uenad ■111 OG liPlbinOw йсавцаОцСусЬ cly Liw L'Laie i l II '#liÿLlDnycbi.Hpnt^!eW=-J li( в равяяпскшп *jwn*tl4 i aetiarelMŁ ■ r*bebnlkówp chi ppdw, lateH^wcj i

i tftudMbtów. g К üjùt BOralM» aauaje*öli ■nelfl£dücjBtwfl buruzaij n ly dg Val PubiIb Ptiaî gwie.Ba naJbllÉaxyn peilidt#nla Sejaiji tatedajci» xwol-

~ " “ I i r iM iim b

*Ł№i*_{** ôCl«iùùaa_la в Liikia ЪгвсД}

ï*ïïêïe£ï“Çô aLfial !*£»-« wjbo rcoa»*eïwdxX* al* EüBtküAel« irj— brui « dkadr» «rljijrh 5*»1п ргвт-

■lHtalinrjnb wjhaj-4»* »Mi* JtdnU W»tealt4 ÉpTtftïiiii «TkllUl», 1* »I >»4i »tna«t » liK-iJłliluŁbl IIUliKbltüLT.PCLaU II£ UOÜ ЭГС

dujeu iim iû t mijtïciuh:«.

НЕСЯ üPifBü a u B)lin witinrt i

■É Liilikl 1 d 1 i F J u i n ] ЖнЪтся IbUguJU» ülH iT lIltilH iïiïttJ £iw4sïn»tkL m "чД1.миид1л i 'Д|Ди £0 bbJ« eiu-'J cii bi лвкЕШ игв-Bl« iÊôl#JneR4 LttlV ijBCiff.u

Fekeju ciioalc*it lidâikl*go ILoBlt*-

tu. Obrany VlgKianjub. su Р¥аккйвив1.1

е м у MKZ Kö Ä i^ ö fild łj- B e ł d ^ t &

tu-|Хваек1*&4 JCoaitttu О-Ьгое? UtilesjC

ЕВ. P r ł ł i IJ‘Q B i l i В D l ' E J NZ-S D l'Ä B P i'U ir B “

d liii LtrBüBp ergntaeq вкс*е

brotlitstjjhł 11 ГЕЙС1 LH№bil*Łil ■rie iaihm DuiltjäiAjiJ..

ŁjLlk«JBAelł tpвилтвг r.ir«à< ж h ■ ■ 1 в-

ml/ я ш Ы *"UttblAi6 КИЯ'*, wel

U s a i в wL'.’ L u L ^ l i O i l t j o i a y c a i * 1 *', п” * о 1 п 1 |л. Я.а*в1пяук.Ёв,п/ в J g E y k v d b ï

DüLikiit tQ^liIikli.rciyjeklHiBi»- Bltokll bjio «ridootn» Ai> »Eîy#t:-

klati wiiiab*, ilkli Ml Ball dB tï-j bu­

l l t , h e n t r g B M f t J , n i ł p г r t f j d j t D B y a ii

• х ш х г » k d l t r * T 1 fiT'5r.3f d i l t a i i k t - r i | г t d l d w e - t * i * в 1 э ïd a 7 ü a « & ilt k i

■Bolpulmcjl кямеги! p-uduxBa tr*n-ifcifji ole inbBeijlt btflpi tylko t#lewldt<M*ig uf'bdci u doiMiiiric Ji

р аж а и в ! e p a k b j JL p a r i l d t k .

i c-BaoTtis i^iCl KûâiïcrïKô*

P4 в в J в 0«r .Tn'tpv I bJb reilkl brïtdJPiwllt irtBlip-bBsay t r u t ри* ilc.41ç 1 rrekui'Bburç Jfiim ааДвкеаапз Bprawti4 brant Пу»т-ягИв t JtrEtRt looiltiykdWtm* bbWitrt * ВВГЧД,- ktob iïc-Af dLaycLitad e.iouy *jru— к L aa Aular cl1 UBfjGEany AlndntanB 1 pehgrç-eB * вгв вŁC Le Aledctyi,. гг*- l7E3kO*iaykbtbClH3ffiy uj£u4atal Hjna- tliLL bld -кГвгьт iij>*Blünjk mipuaiudBl П.В pytań! aÉ innwiańHi n tac-b.n£ci— nycb Bic-EłłióŁłCb Łłi-kiaayćb % irjbi>

cbti * euiL A’üf « Ub&lu.WaruEBEjai* był BpTyraiala witlac^aa u J*£qbh 1*4

кв tnodeaejn de e t łu l t iii hriti« HttoiiiBt frrehl#a ж*■ einige.yt bei Ukuaal« itiTtb* Ctł t f i l l jïat fT-llGBElln prilUBi- ILIidliBjM ПаЫ.В£1йЖ| prandataa! nny ni« jpanLaî »rrottltib- J*u pntdllłko tlkitj Dtïg-üLl* La- ferao«#aii 1ро1чаьйиЛ*н * braoiaci Kbpb1 \i ayk uabi1 ciru t-н ■ t uj p ay игйис IwIie

pit dapuBir-aPHlu rln EletU вЬтаву. sriecl*ko jedcbiiFoaaiBji ndlLcyjac^ orokw êtôriiLitJ LUbtinjfflLauji жтйв-

rafll»,Tirieii Lwkc dnaLn-faraae j £ (

UBaźBBiyt t* oieariciw-eicie. Tsyîo ÿFltdatBtltnie ÏXLB4, B ttîrjM, On lo­ te pealaJLfte motyviej^i вше^а аяуш bulaea prBBćiflA najiatatniejl l j i ■ LnaantP.B * etltj PbrtrLe.Dlieag^t

ait dftpuiceŁOb* diii do

bnol fiOBilgŁyJU'i!'łiŁlltaeK<j ule u*

jBBüiubu tjAlqaiBU cj ürniic^w pedeitl

mrggn n,ist m vraecelt dllOieftb nie №- ■oSliMioBe prieditititül# * ТУ вкв* lêBlekB ж »Дэои Batike m tnj kwastit «Шк icu.it e'L Obraay iiitnimjra BB Рг и г кап ŁT. !, i ,

ekero Tłlł^iiji pcoiki pétunia IpoleCïeüftwn obweioatge Ц kajda- aac-h Jtl itÉù- Xetfll авукв^ te B c ia taran ваЬиснтжу * tabinj, nitüj ty^ tuaeji вр» Piotr* i iadFLeja jv e - itert«6f sekLÉTÜbCydü taoj* will*, a BOï* Jdjsefa Суг*ак14*1ежв отаав1в- dajefippb Cw FćliH m Решав lu w 1L3^| lub w GdasLBhu * 1^70» Bibo E-eieni EUtske + ktdrr » nruûûiu iS W кгв-tyl W htllkdbttrit Bad bdUłuklea 1 BPiypitrywU, tlf вне akraжнлув Iteomtr tut Cm. Ci скажу л.а taki fila ktdry b',1 ii; i e хпвИрв A*1 adet 4Стщ n J«daak<iwjM tFaktoBintu BBiyattiC]

ж вргвв1а bneL РуйИГДа i Jmtxbkb

Sfl**ICijk<w,y*d fä^BBÜdxki V 0,-aly BŁfciUjłiL icb B l':/71' SOdll в uiBBPd в lentu wyrem» jako peadd, а вевиь-di­ al* wyaetifCO bjmLbj-u karj/J.ïnwa:- Myk BMtaJ iketeaj «бас* aa a*

iŁaiord/ j-BdacBBAnanla роНЬуежав Püdiot* ciynu«tyn #i*j* fllb&BBjaB ich ile квЬац'ОгИ «igńmićw relitynp aycJbüKoalbBt Obr*oj вевдь!* Jjednak

aaii ciyn braci Jtoweictyków,u*«!*-

ijBCpŁ* Ifenlaa cala isia aoga byd n- ■ lap oba pnąc afcty priflUOCy i SBi-

IBCS«ai*.TyM явмуя tOMitgt Obrony

“rnktu^t tę nurawę LniCBaJ nil iw. mj praabywajacynb w cneaglB A‘Jad ciyn eadbp które i#at*iy ага а певав.--

* ni ri tflca C*l* gloixonych eo^lBilów

PBlityEaayab.Jffllnl-y □LwLerdeid,. Abt. naifil pa nieprispnrejnnalnie wyeeki wyrokPb#dłcy w fFuaci* fs#- ŁIJ iJcten t*BBty,I uOB’idüB BuaBûi- квгруиЬ Rada Panatwa pawiana

Bkeriyetid "ebfe breei Ryatird«

1 Jori#go ЮввЮжукЬв a ersw* łankl.

âbefpn Nleileievtki

ша Apel* рш И чиЦ лая m l , a t,

IWltlt ■ »JW»»L« till! In ilii] -

kevi

1* i'jltit *r-ll *^± 1J r ati i»til 1 ■ »tu t 1. pi'iïsf.tur? aacBadraali ik u u ia traol £вва1.св.у kda p art.126 i 1Ć7 XX la priiltÿ- piwe pFifCiwte int*?**«« pelltyci- nya i'EL. Datai ali iwlrjick ааввнеисай в UBBB aduiaa lu wyrn-lru * e*lu wr a g ■ ■ PBL orce в e*lu eilibiitii vliät? lüd**ej,.Te oui uxnaii le b s* pelŁ- tyciüjôt, liby «OU akauad iüh Ba baj- dda B'oruira wyrnkt.

ky rnpiłPBpj atBHawÜHk* Keniami Xr* iiwed ■ cptBwlc aLf Б-lonycb P* ü*t*-

t 0 2 1 f u ; i 4 J j f c t . b 1 d O U L y g â u y B l f J a * 1—

p i a a l a n c B t n n o J l w yrnlru i о в к з г ^ * -

■ta prekuratoraitieftd,

■ h rl.г ‘i ли ^5,05- pAjvDBledalana byly we Bityttklcb ref;loB*ch "cajn в ktdtych dxlelaia Xwiitaty ОЬюву Wi^aluuyeL - л Frzoktiuitaii l£a; nv. и PrnteB tany Jur ро^галДавлч 1£вал £•*«

* intencji pell*jctoycb.

yrub 1 awtjrts at 'i L'g_ li * Pa аакшсвевГиГйаау Tiw. m łl-licLoI» OeO. Jpcaitew О К«4в»1В formuj я iï5|l

* влуДс!« ■rcbotBictA.I *tf а±у porri Ikoflêj yüih&û oeioni^fP Lddailige 1 fltfldAeekl*Ko XOinP nrap witiu obęt: ’ ~Ą ?çi* udaialu * bû-beu. Mima jtUi, .ca J tega dpi а рлуеЬову ■ytBwsenaJ ьге*1 Arcdki Bicc*efo L<rt«ki tu/g i с an le г adle/ »n* traai«i Кеевв Vo it i I Plu tl'k-DBinkB» Bai'ulamicaв pi .В-чЬгсвлè Lrgo idol.iomaJjB ni y ).u> 4tiepwle|,u lTiâiil, Lee mie ■ — bya* Pbdctia пвгажи «ktoduji al* bail a, ApiBwa RvTl i iCŁb Cl-£ FuL^ia.. ÏLdat wzr’jjzenlfl да. tWEraach wLbIu

»tarewyeh 1чи4ж1*ХаЬ1«1евт*1 ehed- niknai tewarayety pochnlowi xH?tek FraaobedaJLCw, al*lu rode lob* ж 4ж1+* ihal.l u-knuüb gïawa ргву gluwii , iArirtd ucaettRiikdw ватлеи równin ucanlowle 1 cbiobkoBi* Z4XD. Po dotarciu do ûi»LibroBaklepO pod budynkiвП balu lej* Odbyta elf krd* t'kL wiBa.PritBiwiв nraBdaLewiaiW

l££i . Vleeiaa

UThan в kl » pF I e bOoB te iqcy Lddxkl«p.e teilt at и Obren? aięąionycb ж* l ï r kun mi la SblKjaiiiB Xtiblak ^priednt*- wlalol ucanifw.

OdctytM* впив! £»Eubl«ki raT-olurjf ËOatflje Хаввв ręk * KÓrie prïjjot*

Z

A

S

Ó

B

ARCH

IW

AL

NY

Kolejną grupę akt proweniencji esbeckiej, istotną do badań nad dziejami „Solidarno­ ści”, stanowią akta postępowań przygotowawczych. Obok typowej dokumentacji śled­ czej w formie protokołów przesłuchań, nakazów przeszukania i zatrzymania, postanowień o wszczęciu i zakończeniu śledztwa, meldunków o przebiegu śledztwa, odpisów aktów oskarżenia i wyroków (jeśli takowe zapadły), często zawierają bogaty materiał dowodowy zgromadzony w toku postępowania (ulotki, prasa i wydawnictwa „Solidarności”, fotografie dokumentujące miejsce popełnienia przestępstwa). Zaledwie kilka śledztw za­ chowanych w zasobie łódzkiego oddziału IPN odnosi się do okresu sprzed 13 grud­ nia 1981 r.43 Pozostałe postępowania prowadzone wobec działaczy „Solidarności” w większości obejmują lata po wprowadzeniu stanu wojennego - znajdziemy wśród nich śledztwa prowadzone przeciwko organizatorom strajków i akcji protestacyjnych44, dru­ karzom i kolporterom ulotek, prasy i wydawnictw bezdebitowych, uczestnikom demon­ stracji ulicznych oraz organizatorom podziemnych struktur „Solidarności”45. Należy wspomnieć, że pion „C” WUSW w Łodzi - w omawianej grupie materiałów oznaczo­ nych symbolem III - obok typowych postępowań przygotowawczych zarchiwizował ma­ teriały dotyczące: osób internowanych46, akcji „Klon”, „Jodła” i „Azalia”47, postępowań amnestyjnych48, a także dokumentację operacyjno-śledczą kryptonim „Zorza II”, w której „Wojak”; 067/424, SOS „Negocjator”; 067/760, SOS „Brodacz”; 067/1050, SOS „Włókniarz”; 067/1098, SOS „Drukarz” .

43 AIPN Łd, WUSW w Kaliszu: 0043/805, t. 1-2, Akta kontrolne śledztwa przeciwko Tadeuszowi Wolfowi i innym podejrzanym o rozpowszechnianie prasy bezdebitowej na terenie Kalisza w la­ tach 1978-1980 (śledztwo kontynuowane po powstaniu „Solidarności”) - tom 1 zawiera m.in. „Infor­ macje dotyczące wydawnictw NSZZ «Solidarność» i jej pozastatutowej działalności - Kalisz, marzec 1981 r.”, k. 192-193; w tomie 2 znajdują się m.in. relacje i notatki z zebrań zakładowych ogniw NSZZ „Solidarność” na terenie Kalisza, informacje dotyczące wiceprzewodniczącego ZR NSZZ „Soli­ darność” Wielkopolska Południowa, współorganizatora „Solidarności Wiejskiej” w woj. kaliskim - Bogu­ sława Śliwy; AIPN Łd, WUSW w Łodzi: p f 15/195, t. 1-2, Akta śledztwa w sprawie rozpowszechniania fałszywych wiadomości w łódzkim biuletynie Ruchu Związkowego „Solidarność z Gdańskiem” nr 31 z 30 VI 1981 r.; p f 15/197, Akta kontrolne śledztwa w sprawie rozpowszechniania „fałszywych wiado­ mości” za pośrednictwem radiowęzła w Zakładach Urządzeń Technicznych „Uniprot” w Łodzi; AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, p f 68/66, Akta śledztwa przeciwko Jerzemu Miderze; AIPN Łd, WUSW w Sieradzu, p f 39/35, Akta śledztwa przeciwko Jadwidze Płusce.

44 AIPN Łd, WUSW w Kaliszu: 0043/772, Akta śledztwa przeciwko Jerzemu Walczakowi i Leszko­ wi Dąbrowskiemu; 0043/784, Akta śledztwa przeciwko Stefanowi Łyszczakowi; 0043/785, Akta śledz­ tw a przeciwko Kazimierzowi Obsadnemu i Romanowi Pawłowskiemu; 0043/786, Akta śledztwa przeciwko Andrzejowi Gajewskiemu; 0043/811, Akta śledztwa przeciwko Bogusławowi Śliwie i innym; AIPN Łd, WUSW w Łodzi: p f 15/199, Akta śledztwa przeciwko Longinowi Chlebowskiemu; p f 15/254, Akta śledztwa przeciwko Barbarze Kaczorowskiej i innym; p f 15/286, Akta śledztwa przeciwko Janowi Łuczakowi i Krzysztofowi Patorze; p f 86/1, Akta śledztwa przeciwko Zdzisławowi Trusińskiemu i in­ nym; p f 86/2, Akta śledztwa przeciwko Wojciechowi Rutowiczowi i innym; p f 86/3, Akta śledztwa prze­ ciwko Ryszardowi Kosmali i innym; p f 86/4, Akta śledztwa przeciwko Andrzejowi Słowikowi i Jerzemu Kropiwnickiemu; p f 86/5, Akta śledztwa przeciwko Jerzemu Sztyblowi i innym; p f 86/6, Akta śledztwa przeciwko Ryszardowi Kostrzewie; p f 86/7, Akta śledztwa przeciwko Jerzemu Kalicie; p f 86/8, Akta śledztwa przeciwko Zbigniewowi Rybarkiewiczowi i innym.

45 Z uwagi na dużą liczbę tego typu spraw ich wykaz zawarto w aneksie pkt 3. 46 AIPN Łd, WUSW w Łodzi: p f 48/92, p f 70/1, p f 86/21, t. 1-12.

47 AIPN Łd, WUSW w Łodzi: p f 15/397, t. 1-2; pf86/14, t. 1-2.

48 AIPN Łd, WUSW w Łodzi: p f 15/440, Materiały dotyczące realizacji ustawy z dnia 17 VI 1986 r. o szczególnym postępowaniu wobec sprawców niektórych przestępstw oraz ustawy z dnia 10 V 1985 r. o zmianie przepisów prawa karnego i prawa o wykroczeniach oraz szczególnej odpowiedzialności karnej;

znajdują się informacje dotyczące działań podejmowanych przez SB wobec członków „Solidarności” przed i w trakcie wizyty papieża Jana Pawła II w Polsce w 1987 r. (pre­ wencyjne zatrzymania, konfiskaty ulotek itp.)49. Jest to wyjątkowa sytuacja, przynajmniej w odniesieniu do zasobu łódzkiego oddziału IPN, ponieważ w zespołach WUSW w Kaliszu, Piotrkowie Trybunalskim, Sieradzu i Skierniewicach tego typu dokumenta­ cja - bardzo istotna dla odtworzenia dziejów „Solidarności” - została zarchiwizowana w aktach administracyjnych50.

Wydaje się, że najistotniejszym rodzajem źródeł do historii „Solidarności” spośród dokumentacji operacyjnej SB - biorąc pod uwagę ich zawartość, a nie stan zachowa­ nia - są akta spraw obiektowych zakładanych na struktury ponadzakładowe związku. W ramach tej kategorii spraw, z chwilą legalizacji NSZZ „Solidarność”, resort spraw we­ wnętrznych na mocy decyzji dyrektora Departamentu IIIA51 MSW gen. bryg. Władysła­ wa Ciastonia z 20 listopada 1980 r. sformalizował swoje dotychczasowe działania prowadzone wobec nowo powstałego związku.

Na początku 1981 r. przeciwko ponadzakładowym strukturom „Solidarności” w wo­ jewództwach: kaliskim, miejskim łódzkim, sieradzkim, piotrkowskim i skierniewickim, prowadzono dwanaście tego typu spraw. W Łodzi była to sprawa kryptonim „Unia” (19 8 0-19 8 3)52, w Zduńskiej Woli - „Samozwańcy” (1980-1981 )53, a w S ieradzu-„Po- zytywni” ( 1980-1983)54. W województwie piotrkowskim w ramach spraw obiektowych poddano inwigilacji: MKZ/ZR Ziemi Piotrkowskiej z siedzibą w Opocznie (od poło­ wy 1981 r. w Piotrkowie Trybunalskim) w ramach SO „Odnowiciele” (1981-19 8 5)55, Delegaturę MKZ/ZR w Piotrkowie Trybunalskim - sprawa „Delegatura” (1981-19 8 5)56, MKZ NSZZ „Solidarność” w Opocznie (1980-1985) - sprawa „Ogniwo”57, struktury ponadzakładowe w Bełchatowie - sprawy o kryptonimach „Solbop” ( 1980-1983)58 p f 86/27, t. 1-3, Materiały Wydziału Śledczego KW MO/WUSW w Łodzi dotyczące osób osadzonych w aresztach śledczych i zakładach karnych na terenie woj. łódzkiego, które skorzystały z aktu łaski w 1982 r. oraz amnestii z lat 1983-1984.

49 AIPN Łd, WUSW w Łodzi, p f 15/439, Materiały operacyjno-śledcze kryptonim „Zorza II” doty­ czące działań podejmowanych w ramach „zabezpieczenia” wizyty papieża Jana Pawła II w Polsce w 1987 r.

50 W WUSW w Kaliszu akta tzw. zgłoszeń czynów nielegalnych w ramach amnestii, podobnie jak w Ło­ dzi, zostały zarchiwizowane wśród materiałów śledczych. Zob. AIPN Łd, WUSW w Kaliszu, 0043/872.

51 Departament IIIA MSW (na mocy Zarządzenia nr 0011/81 z dnia 7 XI 1981 r. ministra spraw we­ wnętrznych przekształcony w Departament V MSW), którego odpowiednikami na szczeblu wojewódz­ kim były wydziały IIIA (następnie wydziały V), zajmował się „ochroną” gospodarki narodowej, a po powstaniu NSZZ „Solidarność” również rozpracowaniem struktur związku. Z kolei Departa­ ment IV MSW, którego głównym zadaniem było zwalczanie przejawów życia religijnego (głównie ze względu na silne oparcie w Kościele powstających struktur NSZZ RI „Solidarność”), zajmował się roz­ pracowaniem „Solidarności” wiejskiej. Podkoniec 1984 r. szeroko pojętą „ochronę” gospodarki żywno­ ściowej, a tym samym rozpracowanie środowisk związanych NSZZ RI „Solidarność”, przejął - wyodrębniony z Departamentu IV MSW - Departament VI MSW. P. Piotrowski, Struktury Służby Bez­ pieczeństwa M SW 1975-1990, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2003, nr 1, s. 67-72, 74-78.

52 NSZZ „Solidarność” w regionie łódzkim..., s. LI. 53 AIPN Łd, WUSW w Sieradzu, 020/8.

54 AIPN Łd, WUSW w Sieradzu, 020/9, t. 1-7.

55 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 069/26. 56 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 069/25. 57 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 069/24. 58 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 069/29.

Z

A

S

Ó

B

ARCH

IW

AL

NY

Z

A

S

Ó

B

ARCH

IW

AL

NY

i „Budosol” (1980—1983)59. W Radomsku prowadzono sprawę „Związkowiec” (1980— 19 8 3)60, a przeciwko tomaszowskiej delegaturze MKZ/ZR Ziemi Piotrkowskiej - spra­ wę „Włókniarz” (1980-1985)61. Niestety nie zachowały się sprawy prowadzone w województwach: kaliskim, łódzkim i skierniewickim62, natomiast „obiektówki” z wo­ jewództwa piotrkowskiego ocalały jedynie w formie mikrofilmów. Mimo to są one war­ tościowym źródłem do badań nad piotrkowską „Solidarnością”, gdyż zawierają najważniejsze dokumenty wytworzone przez SB w toku rozpracowywania struktur związ­ kowych i osób zaangażowanych w ich działalność. Są to: wnioski o wszczęcie i zakoń­ czenie spraw, meldunki operacyjne, plany przedsięwzięć operacyjnych, wykazy czołowych działaczy, charakterystyki figurantów, analizy zebranych materiałów. Nie zo­ stały natomiast wybrakowane sprawy prowadzone przez bezpiekę w województwie sie­ radzkim i tym samym stały się jednym z najwartościowszych źródeł do historii NSZZ „Solidarność” w regionie łódzkim. Oprócz wymienionej powyżej dokumentacji znajdu­ ją się w nich: miesięczne sprawozdania z działalności ponadzakładowych ogniw związ­ ku przesyłane do Departamentu IIIA/V MSW, wytyczne w sprawie prowadzenia rozpracowania podziemnych struktur związku, wykazy osób przewidzianych do objęcia akcjami „Klon” i „Jodła”, wyciągi z doniesień tajnych współpracowników, oryginały i kopie dokumentów związkowych, protokoły i stenogramy obrad gremiów różnego szczebla, prasa związkowa, materiały ikonograficzne (plany sytuacyjne i fotografie sie­ dzib związku, schematy systemu łączności pomiędzy ogniwami związku)63.

Przy okazji charakteryzowania spraw obiektowych należy wspomnieć o prowadze­ niu przez SB działań wobec zakładowych struktur „Solidarności” w ramach spraw obiek­ towych podejmowanych w związku z „kontrolą operacyjną” poszczególnych przedsiębiorstw i instytucji. Na przykład w drugiej połowie 1981 r. Wydział IIIA KW MO w Łodzi prowadził 66 tego typu spraw64. Niestety spośród wszystkich spraw obiek­ towych zarchiwizowanych w łódzkim WUSW zachowały się jedynie 4 sprawy (2 proc. ogółu SO), które nie były jednak prowadzone przez Wydział IIIA/V. Nieco lepiej przed­ stawia się sytuacja w przypadku pozostałych WUSW, gdzie zachowało się więcej tego rodzaju spraw wszczynanych na zakłady pracy i instytucje (SO „Wentylator” i SO „Planeta”65) oraz wydarzenia, takie jak wizyta Jana Pawła II w Polsce (SO „Kongres”66)

59 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 069/28. 60 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 069/27. 61 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 069/30.

62 W przypadku spraw obiektowych prowadzonych w omawianym okresie przez KW MO/WUSW w Kaliszu i Skierniewicach niemożliwe okazało się ustalenie ich kryptonimów.

63 AIPN Łd, WUSW w Sieradzu, 020/8, SO „Samozwańcy”; 020/9, t. 1-7 (056/8, mf), SO „Pozy­ tywni” .

64 AIPN Łd, WUSW w Łodzi, p f 88/5, Pismo zastępcy komendanta wojewódzkiego MO ds. SB w Łodzi płk. Tomasza Cinkowskiego do wicedyrektora Departamentu IIIA MSW w Warszawie płk. Ste­ fana Olejarza, k. 27-28.

65 AIPN Łd, WUSW w Skierniewicach, 019/35, SO „Wentylator” dotycząca „operacyjnej kontroli” ZUOiW (Zakłady Urządzeń Odpylających i Wentylacyjnych) „Rawent” w Skierniewicach; AIPN Łd, WUSW w Sieradzu, 020/14, t. 1-2 (056/13, mf), SO „Planeta” dotycząca „operacyjnej kontroli” zakła­ dów poligraficznych na terenie woj. sieradzkiego; AIPN Łd, WUSW w Łodzi, 0050/12, t. 1-5, SO „Wi- tryt” dotycząca „operacyjnej kontroli” budowy i eksploatacji KWB „Bełchatów” .

66 AIPN Łd, WUSW w Sieradzu, 020/12, t. 1-2 (056/11, mf), SO „Kongres” dotycząca „operacyjne­ go zabezpieczenia” II Kongresu Eucharystycznego oraz wizyty papieża Jana Pawła II w Polsce w 1987 r.

czy wybory do rad narodowych i Sejmu PRL (SO „Głosy”, SO „Parlament”, SO „Rady”67), w których również można odnaleźć wiele informacji dotyczących NSZZ „Solidarność”.

Porozumienia Okrągłego Stołu i powtórna rejestracja związku umożliwiła jego przed­ stawicielom kandydowanie w wyborach do Sejmu i Senatu PRL w czerwcu 1989 r. Nie­ stety nie zachowały się materiały zgromadzone w ramach spraw obiektowych prowadzonych w województwach: kaliskim, miejskim łódzkim, piotrkowskim i skiernie­ wickim. Wyjątkiem jest SO „Senator”68 prowadzona przez WUSW w Sieradzu, która dla badacza korzystającego z zasobu łódzkiego IPN, chcącego przedstawić bieg wydarzeń w omawianym okresie, ma kluczowe znaczenie. Znajdziemy w niej m.in.: plan wyko­ nawczy do działań operacyjnych, wykaz OZI, informacje sytuacyjne i meldunki uzupeł­ niające, wykazy i charakterystyki kandydatów startujących w wyborach, raporty ze spotkań wyborczych sporządzane przez funkcjonariuszy SB, doniesienia osobowych źró­ deł informacji, szyfrogramy przesyłane z centrali do jednostek terenowych, materiały i wytyczne opracowane w Departamencie III MSW (m.in. zestaw pytań do kandydatów Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”, które miały pomóc w zdyskredytowaniu ich w oczach wyborców), materiały wyborcze rozpowszechniane przez KO „Solidarność”.

Wartościowym uzupełnieniem bazy źródłowej SB są materiały administracyjne po­ szczególnych KW MO/WUSW, zwłaszcza w kontekście ogromnej skali zniszczeń, jaka dotknęła dokumentację operacyjną. Często są one jedynym źródłem umożliwiającym od­ tworzenie działań operacyjnych SB wobec „Solidarności”. Główny ich zrąb stanowi do­ kumentacja analityczna i sprawozdawcza, która pozwala spojrzeć w sposób syntetyczny na działania prowadzone przez bezpiekę wobec opozycji solidarnościowej. Wśród tego typu materiałów należy wymienić: analizy dotyczące prowadzonych spraw operacyjnych i postępowań przygotowawczych69, plany pracy, sprawozdania i meldunki operacyjne

67 AIPN Łd, WUSW w Sieradzu: 020/10 (056/9, mf), SO „Głosy” dotycząca „operacyjnego zabez­ pieczenia” wyborów do rad narodowych w 1984 r. i do Sejmu PRL w 1985 r. na terenie w oj. sieradzkie­ go; 020/11, t. 1-3 (056/10, mf), SO „Parlament” dotycząca „operacyjnego zabezpieczenia” wyborów do Sejmu PRL w 1985 r. na terenie woj. sieradzkiego; 020/16, t. 1-2, (056/15, mf), SO „Rady” dotyczą­ ca „operacyjnego zabezpieczenia” kampanii wyborczej oraz wyborów do rad narodowych na terenie woj. sieradzkiego w 1988 r.

68 AIPN Łd, WUSW w Sieradzu, 020/17.

69 AIPN Łd, WUSW w Kaliszu: 0044/28, t. 2, Analizy spraw operacyjnych i materiałów dotyczą­ cych wydarzeń i nieprawidłowości zaistniałych na terenie woj. kaliskiego sporządzane pod kątem moż­ liwości wszczęcia postępowania przygotowawczego przez Wydział Śledczy WUSW w Kaliszu w ramach pomocy prawnej; AIPN Łd, WUSW w Łodzi: 0050/76, t. 1-5, Analizy prawne spraw prowadzonych przez komórki organizacyjne SB WUSW w Łodzi sporządzane pod kątem możliwości wszczęcia postę­ powania przygotowawczego przez Wydział Śledczy WUSW w Łodzi w ramach pomocy prawnej za la­ ta 1989-1990; 0050/1, t. 5, Materiały postępowania wyjaśniającego prowadzonego przez KWP w Łodzi w związku z niezabezpieczeniem materiałów wytworzonych przez Wydział V/Ochrony Gospodarki KW MO/WUSW w Łodzi - analizy Wydziału Ochrony Gospodarki WUSW w Łodzi dotyczące zagrożeń w funkcjonowaniu zakładów pracy na terenie Łodzi w 1989 r.; 0050/1, t. 10, Materiały postępowania wyjaśniającego prowadzonego przez KWP w Łodzi w związku z niezabezpieczeniem materiałów wy­ tworzonych przez Wydział V/Ochrony Gospodarki KW MO/WUSW w Łodzi - zabezpieczenie opera­ cyjne Zakładów Wyrobów Galanteryjnych im. Małgorzaty Fornalskiej „Wagmet” w Łodzi (m.in. informacje dotyczące działalności struktury oraz członków NSZZ „Solidarność”); AIPN Łd, WUSW w Sie­ radzu: 053/5, t. 1, Ekspertyzy porównawcze dotyczące śledztwa w sprawie kolportowania ulotek sygno­ wanych przez NSZZ „Solidarność” na terenie Poddębic; 053/10, t. 2, 4, Akta czynności sprawdzających

Z

A

S

Ó

B

ARCH

IW

AL

NY

Z

A

S

Ó

B

ARCH

IW

AL

NY

przesyłane do MSW oraz do instancji partyjno-państwowych (np. do I sekretarza KŁ PZPR)70. W serii akt administracyjnych zostały zarchiwizowane także - za wyjątkiem omówionego wcześniej przypadku WUSW w Łodzi - akta dotyczące osób internowa­ nych71, dokumentacja przedstawiająca przygotowania oraz realizację przedsięwzięć zwią­ zanych z wprowadzeniem stanu wojennego w ramach akcji „Klon”, „Jodła” i „Azalia”72, materiały z postępowań amnestyjnych i ułaskawieniowych73, a w kilku przypadkach także akta spraw o wykroczenia74. Ponadto znaczna część dokumentów dotyczących „Solidar­ ności” jest rozproszona w jednostkach zróżnicowanych pod względem treści, zarchiwi­ zowanych jako korespondencja, przepisy i wytyczne - co wymusza na historykach i archiwistach prowadzenie pracochłonnych kwerend75. Ważnym uzupełnieniem

wymie-prowadzonych przez Wydział Śledczy KW MO/WUSW w Sieradzu w ramach pomocy prawnej; 053/2, t. 5, Ustalenia dotyczące osób będących w zainteresowaniu Wydziału Śledczego WUSW w Sieradzu w związku z nielegalną działalnością; 053/7, t. 3, Analizy spraw operacyjnych sporządzone pod kątem możliwości wszczęcia postępowania przygotowawczego przez Wydział Śledczy KW MO/WUSW w Sie­ radzu; 053/7, t. 4, Meldunki dotyczące postępowań przygotowawczych i wyjaśniających prowadzonych przez Wydział Śledczy KW MO/WUSW w Sieradzu; 053/8, t. 4, Akta czynności sprawdzających prowa­ dzonych przez Wydział Śledczy WUSW w Sieradzu w ramach pomocy prawnej w latach 1983-1984; 053/9, t. 3, Protokoły przeszukań dokonanych przez funkcjonariuszy KW MO/WUSW w Sieradzu; AIPN Łd, WUSW w Skierniewicach: 052/1, t. 2, Analizy akt paszportowych oraz prowadzonych spraw opera­ cyjnych (m.in. „Szaleńcy” dotycząca nielegalnej działalności NSZZ „Solidarność” w rejonie Sochacze­ wa); 052/75, t. 12, Analizy spraw operacyjnych sporządzane pod kątem możliwości wszczęcia postępowania przygotowawczego przez Wydział Śledczy KW MO/WUSW w Skierniewicach w ramach pomocy prawnej; 052/75, t. 13, Materiały dotyczące oceny prawnej zdarzeń, współpracy Wydziału Śled­ czego WUSW w Skierniewicach z jednostkami terenowymi oraz pomocy prawnej na rzecz innych WUSW.

70 Z uwagi na dużą ilość materiałów tego rodzaju ich wykaz zawarto w aneksie pkt 4.

71 AIPN Łd, WUSW w Kaliszu, 0044/7, t. 1-73; AIPN Łd, WUSW w Sieradzu, 053/35, t. 1-56; AIPN Łd, WUSW w Skierniewicach, 052/3-41.

72 AIPN Łd 271/5, 271/6, 271/11, AIPN Łd, WUSW w Kaliszu, 0044/7, t. 74-77.

73 AIPN Łd, WUSW w Sieradzu, 053/3, t. 3, Postępowania amnestyjne prowadzone przez WUSW w Sieradzu na mocy Ustawy z dnia 17 VII 1986 r. o szczególnym postępowaniu wobec sprawców nie­ których przestępstw oraz Wytyczne w sprawie stosowania ustawy o amnestii; AIPN Łd, WUSW w Skier­ niewicach: 052/42, Akta postępowań ułaskawieniowych wszczętych w trybie uchwały Rady Państwa z dnia 20 XII 1982 r., a także spraw dotyczących osób ułaskawionych w trybie Ustawy z dnia 21 VII 1983 r. o amnestii oraz Ustawy z dnia 17 VII 1986 r. o szczególnym postępowaniu wobec sprawców nie­ których przestępstw; 052/59, t. 16, Szyfrogramy Wydziału V WUSW w Skierniewicach nadane do MSW, dotyczące osób ujawniających się na mocy ustawy o amnestii z 21 VII 1983 r.

74 AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim: 0051/25, t. 4, Akta sprawy o wykroczenie przeciw­ ko Ryszardowi Brzuzemu i innym podejrzanym o udział w nielegalnym Komitecie Założycielskim NSZZ „Solidarność” Górników w KWB „Bełchatów”; 0051/25, t. 5, Akta sprawy o wykroczenie przeciwko Ka­ zimierzowi Suchcickiemu i Ryszardowi Brzuzemu; AIPN Łd, WUSW w Skierniewicach: 052/47, Akta kontrolne sprawy o wykroczenie przeciwko Wojciechowi Skowronowi; 052/48, Akta kontrolne sprawy 0 wykroczenie przeciwko Zbigniewowi Żółtowskiemu; 052/49, Akta kontrolne sprawy o wykroczenie przeciwko Sławomirowi Dominiakowi; 052/50, Akta kontrolne sprawy o wykroczenie przeciwko Edwar­ dowi Małeckiemu; 052/51, Akta kontrolne sprawy o wykroczenie przeciwko Joannie Lenkiewicz.

75 AIPN Łd, WUSW w Kaliszu: 0044/2, t. 6, Wytyczne MSW dotyczące pracy operacyjnej w zakre­ sie ujawniania, rozpracowywania i likwidacji grup i struktur konspiracyjnych z 1982 r.; 0044/2, t. 7, Wy­ tyczne MSW dotyczące zasad i organizacji poszukiwań ukrywających się działaczy „Solidarności” z 29 VII 1982 r.; 0044/4, Wytyczne MSW oraz szyfrogramy i korespondencja komendanta wojewódz­ kiego MO/szefa WUSW, zastępcy komendanta wojewódzkiego MO/szefa WUSW ds. SB w Kaliszu 1 starszego inspektora przy zastępcy komendanta wojewódzkiego MO/szefa WUSW ds. SB w Kaliszu w zakresie sytuacji polityczno-operacyjnej na terenie woj. kaliskiego za lata 1979-1986; 0044/19, t. 23,

nionych materiałów są prace dyplomowe funkcjonariuszy SB oraz różnego rodzaju opra­ cowania wewnątrzresortowe poruszające omawianą problematykę76.

Łącznie na potrzeby niniejszego artykułu spośród akt wytworzonych przez SB udało się wyselekcjonować ponad 1700 jednostek archiwalnych zawierających materiały przy­ datne do badań nad dziejami NSZZ „Solidarność”, z czego 28 proc. stanowią akta OZI, 36 proc. - sprawy operacyjne i kwestionariusze ewidencyjne, 10 proc. - akta śledcze, 2 proc. - sprawy obiektowe i 24 proc. - akta administracyjne.

Obok akt proweniencji esbeckiej w zbiorach łódzkiego oddziału IPN znajduje się rów­ nież dokumentacja wytworzona przez wymiar sprawiedliwości (akta sądów i prokuratur77) Zakres działania Inspektoratu Analityczno-Informacyjnego zastępcy szefa WUSW ds. SB w Kaliszu z 1986 r., szyfrogramy i informacje szefa WUSW w Kaliszu i zastępcy szefa WUSW ds. SB w Kaliszu oraz jednostek operacyjnych SB WUSW w Kaliszu dotyczące zmian organizacyjno-etatowych w pionie SB, sytuacji społeczno-politycznej i gospodarczej na terenie woj. kaliskiego za wrzesień 1989 r. - maj 1990 r. (m.in. informacje dot. Grupy Roboczej Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”); AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim: 0050/18, Notatki służbowe dotyczące NSZZ Pracowników Górnic­ twa w KWB „Bełchatów” oraz działaczy podziemnych struktur NSZZ „Solidarność” z terenu Bełchato­ wa; 0050/19, Plany, korespondencja i informacje dotyczące „zabezpieczenia operacyjnego” związków zawodowych w KWB „Bełchatów” i Elektrowni Bełchatów w latach 1982-1987; 0051/26, t. 2, Kore­ spondencja Wydziału Śledczego KW MO/WUSW w Piotrkowie Trybunalskim z Biurem Śledczym MSW w Warszawie dotycząca stosowania wprowadzanych przepisów w pracy śledczej oraz Ustawy z dnia 17 VII 1986 r. o szczególnym postępowaniu wobec sprawców niektórych przestępstw (m.in. infor­ macje dotyczące działań zdelegalizowanego NSZZ „Solidarność” w Bełchatowie, Opocznie, Tomaszo­ wie Mazowieckim, Moszczenicy i Radomsku); 0051/162, Szyfrogramy i informacje Wydziału Ochrony Gospodarki WUSW w Piotrkowie Trybunalskim oraz podległych jednostek terenowych dotyczące sytu­ acji społeczno-politycznej na terenie w oj. piotrkowskiego za grudzień 1989 r. - marzec 1990 r.; AIPN Łd, WUSW w Sieradzu: 053/1, t. 5, Korespondencja Wydziału Śledczego WUSW w Sieradzu za lata 1989-1990 (m.in. informacje dotyczące tworzenia NSZZ „Solidarność” w ŁZPS „Polmos” w Sieradzu); 053/42, t. 3, Korespondencja Wydziału IV/WSiA WUSW w Sieradzu za lata 1987-1990 (załączono opracowanie do­ tyczące Grupy Roboczej Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”).

76 AIPN Łd, WUSW w Kaliszu, 0166/12, Informator o delegatach na I Krajowy Zjazd NSZZ „Soli­ darność” wrzesień-październik 1981 r. (zob. też: AIPN Łd, WUSW w Łodzi, 363/11, t. 1-2; AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 0051/187, t. 1-2); 0166/2, Informator dotyczący zbiorów ikono­ graficznych zakwestionowanych 13 XII 1981 r. w NSZZ „Solidarność” (zob. też: AIPN Łd, WUSW w Piotrkowie Trybunalskim, 0051/186); AIPN Łd, WUSW w Łodzi: p f 16/161, Wybrane zagadnienia działalności sił antysocjalistycznych wobec organów bezpieczeństwa i porządku publicznego w Polsce Ludowej; p f 16/163, Wykaz działaczy opozycji politycznej w środowiskach wiejskich; p f 16/167, Struk­ tury emigracyjne b. NSZZ „Solidarność” (1981-1984); p f 90/4, Powstanie i działalność Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” na Ziemi Sieradzkiej w latach 1980-1983; p f 90/6, Przestępstwa nielegalnej propagandy na terenie województwa piotrkowskiego w okresie od początku wprowadzenia stanu wojennego do lipca 1984 r.; p f 90/13, Przestępstwa nielegalnej propagandy popeł­ nione w okresie stanu wojennego na terenie województwa piotrkowskiego; p f 90/19, Działalność niele­ galnych grup antysocjalistycznych i ich zwalczanie na terenie województwa piotrkowskiego w latach 1980-1985; 091/124, Struktura i dynamika przestępczości politycznej na terenie województwa bydgoskiego w okresie stanu wojennego i jego zawieszenia; 091/143, Emigracyjne struktury b. NSZZ „Solidarność” 1981-1986; 091/145, Istota zwalczania wrogiej propagandy pisanej na przykładzie woje­ wództwa łódzkiego w latach 1983-1986; 091/153, Propagandowa działalność wydawnicza nielegalnych struktur byłej „Solidarności” na terenie aglomeracji łódzkiej w latach 1982-1987; AIPN Łd, KW MO w Poznaniu, 0235/297, Postępowanie szczególne w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w czasie obowiązywania stanu wojennego.

77 AIPN Łd, 49/3, Akta postępowania prokuratorskiego przeciwko Grzegorzowi Uniszewskiemu i innym; 49/5, Akta postępowania prokuratorskiego przeciwko Waldemarowi Wolskiemu; 49/6, Akta postępowania prokuratorskiego przeciwko Kazimierzowi Kucowi; 49/7, Akta postępowania prokuratorskiego

Z

A

S

Ó

B

ARCH

IW

AL

NY

Z

A

S

Ó

B

ARCH

IW

AL

NY

oraz organy administracji PRL (kolegia ds. wykroczeń78), które - zwłaszcza po wprowa­ dzeniu stanu wojennego - stały się obok SB jednym z głównych narzędzi represji skie­ rowanych wobec opozycji solidarnościowej. Wyroki sądów wojewódzkich w Kaliszu, Łodzi, Piotrkowie Trybunalskim i Sieradzu były wydawane w związku z prowadzeniem działalności związkowej po 13 grudnia 1981 r., organizowaniem strajków i uczestnic­ twem w akcjach protestacyjnych oraz redagowaniem, drukiem i kolportażem wydaw­ nictw bezdebitowych79. W zachowanych materiałach znajduje się dokumentacja przeciwko Janowi Ciesielskiemu; 49/8, Akta postępowania prokuratorskiego przeciwko Stanisławowi To­ polskiemu; 49/9, Akta postępowania prokuratorskiego przeciwko Wojciechowi Frączakowi; 49/10, Akta postępowania prokuratorskiego przeciwko Kazimierzowi Żerkowi; 49/12, Akta postępowania prokura­ torskiego przeciwko Marianowi Kosowi; 121/1, t. 1-2, Akta postępowania prokuratorskiego przeciwko Markowi Markiewiczowi; 410/100, Akta nadzoru Longina Chlebowskiego; 410/101, Akta nadzoru Zbi­ gniewa Rybarkiewicza i innych; 426/3, Akta postępowania prokuratorskiego w sprawie „rozpowszech­ niania fałszywych wiadomości w piśmie «Solidarność z Gdańskiem»”; 426/4, Akta postępowania prokuratorskiego przeciwko Andrzejowi Słowikowi i Jerzemu Kropiwnickiemu; 426/5, Akta postępowa­ nia prokuratorskiego przeciwko Bogusławowi Czerwińskiemu; 426/6, Akta postępowania prokuratorskie­ go przeciwko Stefanowi Sadkowskiemu i innym; 426/7, t. 1-2, Akta postępowania prokuratorskiego przeciwko Andrzejowi Błażejewiczowi; 426/10, Akta postępowania prokuratorskiego przeciwko Janu­ szowi Matusiakowi; 426/11, t. 1-2, Akta postępowania prokuratorskiego przeciwko Mirosławowi Ko­ złowskiemu i innym; 426/12, Akta postępowania prokuratorskiego przeciwko Wojciechowi Budzyńskiemu i innym; 426/13, t. 1-2, Akta postępowania prokuratorskiego przeciwko Ligii Montygierd-Łojbo; 426/14, Akta postępowania prokuratorskiego przeciwko Józefowi Śreniowskiemu; 426/16, Akta postępowania prokuratorskiego przeciwko Bożenie Binkowskiej; 426/17, Akta postępowania prokuratorskiego przeciw­ ko Lucjanowi Rosiakowi i Janowi Sobczakowi; 426/19, Akta postępowania prokuratorskiego przeciwko Włodzimierzowi Brzęczkowi i innym; 426/21, Akta postępowania prokuratorskiego w sprawie rozpo­ wszechniania „fałszywych wiadomości” za pośrednictwem radiowęzła w ZUT „Uniprot” w Łodzi. Nad­ mienić należy, że w wielu przypadkach akta postępowań prokuratorskich włączono do akt spraw karnych, stąd w niniejszym tekście wymieniono wyłącznie akta prokuratorskie sygnowane odrębnie.

78AIPNŁd, 52/73, Akta sprawy o wykroczenie przeciwko Stefanowi Dzierżkowi; 116/1, Akta spra­ wy o wykroczenie przeciwko Waldemarowi Ozimkowi; 116/2, t. 1-4, Akta sprawy o wykroczenie prze­ ciwko Zbigniewowi Widerze; 116/3, Akta sprawy o wykroczenie przeciwko Grzegorzowi Palce; 116/4, Akta sprawy o wykroczenie przeciwko Kazimierzowi Luberze; 116/5, Akta sprawy o wykroczenie prze­ ciwko Jerzemu Dłużniewskiemu; 116/6, Akta sprawy o wykroczenie przeciwko Andrzejowi Słowikowi.

79 AIPN Łd, 35/1, Akta sprawy przeciwko Henrykowi Krzanowskiemu i innym; 36/2, Akta sprawy

przeciwko Marii Urbańskiej-Pokorze i innym; 41/1, Akta sprawy przeciwko Kazimierzowi Obsadnemu i Romanowi Pawłowskiemu; 50/1, t. 1-5, Akta sprawy przeciwko Ryszardowi Wędrychowiczowi i in­ nym; 50/2, t. 1-6, Akta sprawy przeciwko Zbigniewowi Matyśkiewiczowi i innym; 52/18, Akta sprawy przeciwko Teresie Szymańskiej; 52/19, Akta sprawy przeciwko Andrzejowi Gajewskiemu; 52/20, Akta sprawy przeciwko Markowi Węgrzynowi; 52/64, Akta sprawy przeciwko Markowi Węgrzynowi i in­ nym; 52/65, Akta sprawy przeciwko Wiesławowi Chossie; 52/70, Akta sprawy przeciwko Andrzejowi Wojkowskiemu; 52/71, Akta sprawy przeciwko Janowi Stanisławskiemu i innym; 52/72, Akta sprawy przeciwko Piotrowi Tumiłowiczowi; 52/73, Akta sprawy przeciwko Stefanowi Dzierżkowi; 52/74, Akta sprawy przeciwko Henrykowi Bartczakowi; 53/17, Akta sprawy przeciwko Andrzejowi Słowikowi i Je­ rzemu Kropiwnickiemu; 53/18, t. 1-4, Akta sprawy przeciwko Ryszardowi Kostrzewie; 53/19, t. 1-6, Akta sprawy przeciwko Zdzisławowi Trusińskiemu i innym; 53/20, t. 1-6, Akta sprawy przeciwko Bog­ danowi Idzikowskiemu i innym; 53/21, t. 1-4, Akta sprawy przeciwko Jerzemu Kalicie; 53/32, t. 1-5, Akta sprawy przeciwko Janowi Łuczakowi i Krzysztofowi Patorze; 53/39, t. 1-5, Akta sprawy przeciw­ ko Janowi Romanowskiemu i innym; 53/47, t. 1-9, Akta sprawy przeciwko Wojciechowi Rutowiczowi i innym; 53/149, t. 1-5, Akta sprawy przeciwko Stefanowi Sadkowskiemu i innym; 53/152, t. 1-2, Akta sprawy przeciwko Bogusławowi Czerwińskiemu; 67/2, Akta sprawy przeciwko Lucynie Łysio; 89/1, t. 1-4, Akta sprawy przeciwko Jerzemu Sztyblowi i Joannie Fajkowskiej; 104/106, Akta sprawy przeciwko Ryszardowi Skrzypczykowi; 188/1, Akta sprawy przeciwko Adamowi Marcinkowskiemu; 423/1, t. 1-2, Akta sprawy przeciwko Jerzemu Walczakowi i Leszkowi Dąbrowskiemu.