507
-5 . ŚW. AUGUSTYN A KOBIETY
W dniu 4 grudnia i9 8 6 r . o . George L aw less OSA, wykładowca z I n s ty tu tu P a tr y sty c z n e g o "Augustinianum" w Rzymie, w y g ło s ił w gma chu ATK w Warszawie r e f e r a t p t . "Św. Augustyn a k o b ie ty " . Mówca w ie l e m ie js c a p o ś w ię c ił św. M onice, matce bisk u p a Hippony, d z ię k i k t ó r e j w ysiłkom i modlitwom Augustyn d o sz e d ł do pozn an ia Prawdy. Ważną r o lę w ż y c iu Doktora ł a s k i o d e g r a ła t e ż anonimowa k o b ie t a , matka s y na Augustyna - A deodata. Na tem at osobowych r e l a c j i b iskupa Hippony z k ob ietam i można d o w ied zieó s i ę w ie lu ciekaw ych r z e c z y z je g o ko r e s p o n d e n c ji. W p o ło w ie l a t s ie d e m d z ie s ią ty c h John D ivjak dokonał od k r y c ia w M a r s y lii i w Paryżu 27 nieznanych dotąd l i s t ó w św. Augustyna z k tó ry ch je d e n /2 0 według num eracji D lv ja k a / adresowany j e s t do rzym sk iej a r y s t o k r a t k i, F a b io li M ło d sz e j, do k tó r e j b iskup Hippony n a p is a ł n ie c o w c z e śn ie j l i s t /2 6 7 według num eracji Maurynów/. Tym razem c h o d z iło o sprawę b isk u p a A n to n iu sza , k tó r e g o wybór na te n urząd p rzez Augustyna ok azał s i ę f a t a ln ą pomyłką. W l i ś c i e 209 p i s a nym do p a p ie ż a C e le s ty n a , Augustyn sk ła d a z te g o powodu r e z y g n a c ję z b iskupstw a w H lp p on ie, k tó r a - jak wiadomo - n ie z o s t a ł a p r z y j ę t a .
Wśród nowo odkrytych lis t ó w s ą rów nież i t a k i e , w k tó r y c h moż na z n a le ź ó wzmianki na tem at k o b ie t . Tak na p rzyk ład l i s t 1 inform u j e nas o nadmiernym c h ło s t a n iu w T a g a śc ie pewnego c z ło w ie k a , p rzy łapanego na c u d z o łó stw ie z z a k o n n icą . Winny te g o w ystępku, jak s i ę dowiadujemy, z ł o ż y ł a p e la c ję do b isk u p a A lip iu s z a , a nawet odw ołał s i ę do samego p a p ie ż a C e le s ty n a . Inny z ty c h lis t ó w za w iera o p is bo le sn y c h dośw iadczeń Augustyna zw iązanych z je g o obowiązkami duszpa s t e r s k im i. Z je g o t r e ś c i w ynika, że w s p o łe c z e ń s tw ie afrykańskim I s t n i a ł w owych c z a sa c h tzw . h andel żywym towarem, p o le g a ją c y na sp rzed aży d z ie w c z ą t i c z e r p a n iu z te g o t y t u łu n ie le g a ln y c h zysków . Dwa in n e l i s t y d o ty c z ą sprawy diakona G it t y , złap an ego i n f l a g r a n t i z pewną k o b ie t ą , k tó r e g o w y ja ś n ie n ia i rzekome dowody n ie w in n o śc i Augustyn w pierwszym z n ic h u zn aje za prawdziwe, w drugim n atom iast odrzuca i s p r z e c iw ia s i ę p r z y ję c iu p rzez n ie g o św ię c e ń k a p ła ń sk ic h Ponieważ mamy t u t a j do c z y n ie n ia z dwoma różnymi l i s t a m i , j e s t r z e c z ą n ie j a s n ą , czy d o ty c z ą one te g o samego przypadku.
W zak oń czen iu sw ojego r e f e r a tu o . G. Law less p o w ie d z ia ł m . i n . : "Nie zam ierzałem w moim w y stą p ie n iu p r z e d sta w ia ć t e o l o g i i św.
Augu5 0 8 -s t y n a n a te m a t k o b i e t . Z r o b io n o t o j u ż g d z i e i n d z i e j . N ie m ia łe m r ó w n ie ż t a k i e j i n t e n c j i , by p r z e p r o w a d z a ó a n a l i z ę p s y c h o l o g i c z n ą z a g a d n i e n i a k o b i e t w ż y c i u i n a u c z a n iu św . A u g u s t y n a . T e g o r ó w n ie ż j u ż d o k o n a n o . P r z y j ą ł e m n a t o m i a s t p o z y c j ę h i s t o r y k a . . . N ie w iem j e d n a k , c z y i n a i l e m i s i ę t o u d a ł o . W ś w i e t l e t e g o , c o p o w i e d z i a ł e m , n a s u w a ją s i ę t r z y w n i o s k i . Po p i e r w s z e , n i e m ożną m ów ió o A u g u s t y n i e b e z M o n ik i i o M o n ic e b e z A u g u s t y n a . Po d r u g i e , z w ią z e k A u g u s ty n a z k o b i e t ą , k t ó r a b y ł a m a tk ą j e g o s y n a , m u s i a ł z o s t a ć z e r w a n y pod p r e s j ą r z y m s k ie g o s y s t e m u k a s t o w e g o . Po t r z e c i e w r e s z c i e , n a s t o s u n ek b is k u p a H ip p o n y d o k o b i e t n ie m a ły w p ływ m i a ły i s t n i e j ą c e w ów czas z w y c z a j e s p o ł e c z n e " .
K s . J a n G l i ś c i ń s k i SDB - W arszaw a
6.- WNIOSKI Z DOŚWIADCZEŃ DYDAKTYCZNYCH
W ZAKRESIE NAUCZANIA JĘZYKA ŁACIŃSKIEGO W SEMINARIUM DUCHOWNYM*
1 . P r z e d p r z e k a z a n ie m p r a k t y c z n y c h w n io sk ó w z d o ś w ia d c z e ń d y d a k t y c z n y c h w z a k r e s i e n a u c z a n ia j ę z y k a ł a c i ń s k i e g o w WSD w B ia ły m s t o k u w l a t a c h 1 9 5 9 - 1 9 7 9 , w y d a je s i ę r z e c z ą s t o s o w n ą u k a z a ć w z a r y s i e t ł o h i s t o r y c z n e , n a k tó r y m n a w a r s t w i a ł y s i ę owe d o ś w i a d c z e n i a . Rok 1 9 5 6 /6 0 b y ł o k r e se m w z g l ę d n i e u n orm ow an ej p r a c y d y d a k t y c z n e j . S e m in a r iu m e g z y s t o w a ł o w B ia ł y m s t o k u j u ż od 13 l a t p o w o je n n y c h w gm achu Z g r o m a d z e n ia B r a c i ś w . J ó z e f a p r z y u l . S ł o n i m s k i e j i m ia ło s k r o m n e , a l e z n o ś n e w a r u n k i ż y c i o w e . N a u c z a n ie j ę z y k a ł a c i ń s k i e g o d o k o n y w a ło s i ę w c i ą g u I i I I k u r s u . N i e k t ó r z y a lu m n i p r z y b y w a li n a I k u r s j u ż z pew ną z n a j o m o ś c i ą ł a c i n y . O d p o w ie d n i w ym iar g o d z i n l e k c y j n y c h p o z w a la ł n a I k u r s i e opan ow ać p o d s ta w y m o r f o l o g i i i s k ł a d n i ł a c i ń s k i e j , by n a I I k u r s i e t ł u m a c z y ć z a w i e r a j ą c e ż y w o ty Ś w ię t y c h l e k c j e b r e w ia r z o w e , p o zn a w a ć hymny b r e w ia r z o w e o r a z u z u p e ł n i a ć x W n io s k i t e d o t y c z ą g ł ó w n ie n a u c z a n ia j ę z y k a ł a c i ń s k i e g o w Wyż szym S em in a riu m Duchownym w B ia ł y m s t o k u . P r z e d s t a w i o n e b y ł y w f o r m ie r e f e r a t u na d o r o c z n y m s p o t k a n i u S e k c j i F i l o l o g i c z n e j w Wyższym S em in a riu m Duchownym w B ia ły m s t o k u iO IX 1 9 8 6 r o k u .