• Nie Znaleziono Wyników

25 lat pracy ks. biskupa Wincentego Urbana nad dziejami Kościoła na Śląsku

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "25 lat pracy ks. biskupa Wincentego Urbana nad dziejami Kościoła na Śląsku"

Copied!
22
0
0

Pełen tekst

(1)

Hieronim Eug. Wyczawski

25 lat pracy ks. biskupa Wincentego

Urbana nad dziejami Kościoła na

Śląsku

Studia Theologica Varsaviensia 10/2, 3-23

1972

(2)

Studia

T heol. V ars. 10 (1972) n r Z

HIER O N IM EUG. W Y C ZA W SK I

25 L A Î PRACY KS. BISK UPA WINCENTEGO URBANA

NAD DZIEJAMI KOŚCIOŁA N A ŚLĄSKU

I.

P ra k ty k a pow oływ ania na b isk u p stw a księży z k a te d r pro ­

fesorskich m a w Polsce ju ż stosunkow o długą trad y cję. M ało

jed n a k było daw niej w ypadków , ab y profesorow ie obdarzeni

godnością biskupią k o n ty nu o w ali na now ym stanow isku poprze­

dnią działalność naukow ą. W o statn ich czasach jesteśm y św iad­

kam i w ręcz przeciw nego zjaw iska. C ały szereg polskich bi­

skupów , zwłaszcza sufraganów , nie p rzerw ał p racy naukow ej

po prekonizacji. F a k t te n o ty le zasług u je na podkreślenie, że

w obecnych czasach zajęcia p astersk ie u rzędu biskupiego są bez

porów nania rozleglejsze, aniżeli b y ły one choćby przed ostatn ią

w ojną. W w y m ienionym gronie b iskupów -pisarzy do n a jru c h ­

liw szych i najb ard ziej zasłużonych działaczy nie ty lk o na od­

cinku p asterskim , ale także n aukow ym należy ks. W incenty

U r b a n , b isk up pom ocniczy w rocław ski, h isto ry k Kościoła,

d o kto r h ab ilito w an y A kadem ii Teologii K atolickiej w W arsza­

wie. Poniew aż w 1971 r. u płynęło 25 la t jego pożytecznej p rac y

naukow o-pisarskiej n a D olnym Śląsku, w y d aje się ze w szech

m iar rzeczą słuszną poświęcić jego osobie specjalną uwagę.

Ks. B iskup W incenty U rb a n urodził się 13 lutego 1911 r.

w G rodzisku D olnym w pow. leżajskim . Do szkoły pow szechnej

uczęszczał w m iejscow ości rodzinnej, a do gim nazjum w L eżaj­

sku. Po złożeniu egzam inu dojrzałości w 1931 r. w stąp ił do Se­

m in a riu m D uchow nego w e Lw ow ie i zapisał się na W ydział

Teologiczny U n iw e rsy te tu J a n a K azim ierza. S tudia ukończył

(3)

stopn iem m ag istra teologii w 1936 r. i w tym że sam ym ro k u

p rz y ją ł św ięcenia k apłańskie. W lata ch 1936— 1940 pracow ał

w duszpasterstw ie w archidiecezji lw ow skiej jako w ik ariu sz

i k a te c h e ta kolejno w Sokolnikach, w Biłce Szlacheckiej i w K a ­

m ionce S tru m iło w ej. Od 1940— 1945 r. b ył a d m in istra to re m p a­

ra fii B iłka Szlachecka pod Lw owem . Po re p a tria c ji objął 15 IX

1945 r. obowiązki w ik ariu sza w G rodźcu k. Opola. W net jednak,

bo ju ż 1 X 1946 r., pow ołano ks. U rb ana na stanow isko d y re k ­

to ra A rchiw um i M uzeum A rchidiecezjalnego oraz B iblioteki

K a p itu ln e j w e W rocław iu.

W ybór okazał się ja k n ajb ard ziej tra fn y . W praw dzie ks.

U rb an nie był jeszcze wów czas szerzej znany ze sw ych k w ali­

fikacji do tego ro dzaju fun k cji, ale odznaczał się —■

co szczęśli­

w ie zauw ażył ks. K aro l M i 1 i k, ów czesny a d m in istra to r apo­

stolski archidiecezji w rocław skiej 1 — w ielkim zam iłow aniem

do p rac y naukow ej i pietyzm em dla pom ników dziejow ych n a ­

szej kościelnej przeszłości. Faktycznie, ks. U rb an obok p racy

d u szp astersk iej k on ty nu o w ał n ieprzerw an ie swe studia, czego

dow odem było ponad 20 drobniejszych p u b lik acji z la t 1933—

— 1939 2 oraz uzyskanie w 1947 r. na W ydziale Teologii K ato ­

lickiej U n iw e rsy te tu W arszaw skiego sto p n ia do k to ra teologii

w zakresie h isto rii Kościoła na podstaw ie ro zp raw y pt. K o n ­

w ersja Melecjusza S m o trzysk ieg o p o lem isty i dyzunickiego

arcybiskupa połockiego w latach 1620— 1627 s. P ozostając do

dziś na stanow isku d y re k to ra w ym ienionych w yżej insty tu cji,

położył ks. bp U rb an dla n ich ogrom ne zasługi. Nie tylk o za­

bezpieczył p rze jęte po N iem cach zbiory i nieu stan n ie zabiegał

o n ależy tą ich konserw ację, nie tylko opublikow ał katalog zbio­

ró w arch iw aln y ch 4 oraz reg esty zaw a rty c h w nich d oku m en ­

1 S u g estie w sp ra w ie sk iero w a n ia ks. U rbana do pracy naukow ej w y su n ą ł rów n ież W ydział T eo lo g ii K atolick iej U ni w . W arsz., n a k tó ­ ry m w y m ien io n y b y ł doktorantem .

2 K s. bp U rban zaczął p osyłać artyk u ły do „Życia k a to lick ieg o ” jako k lery k . Zob. p oczątk ow e p o zy cje (z la t 1933— 1935) w jego b ibliografii.

3 P racę tę o p u b lik o w a ł A u tor dopiero w 1957 r. w „N aszej prze­ sz ło ś c i” 5 (1957) s. 133—216.

4 K a t a l o g A r c h i w u m A rc h id i e c e z j a ln e g o w e W r o c ła w iu , A rchiw a, b ibl. m uzea kośc. 10 (1965) s. 5— 32; 11 (1965) s. 5—,108; 12 (1966) s. 5— 74; 13 (1966) s. 5— 89; 14 (10167) s. 5— 131; 15 (L967) s. 91— 248; 16 (1963 s. 19—242. C ałość w n ad b itk ach ob ejm u je 798 stron.

(4)

tów 5, ale uczynił z k iero w an y ch przez siebie in sty tu c ji w yso­

kiej ran g i placów kę usługow ą, dostępną dla szerokich kręgów

badaczy naszej przeszłości. W arto dodać, że u rządził w e W ro­

cław iu kilk an aście w y staw , ob razujący ch polskość Śląska.

W 1947 r. ks. U rb a n został pow ołany na w ykładow cę h isto rii

Kościoła w A rch id iecezjaln ym S em in ariu m D uchow nym w e

W rocław iu, w k tó ry m prow adzi w y k łady do dziś. W lata ch

1949— 1961 w y k ład ał ponadto h isto rię Kościoła w D iecezjalnym

S em in ariu m D uchow nym w Nysie. W 1953 r. p rzed staw ił W y­

działow i Teologicznem u U n iw e rsy te tu Jagiellońskiego ro zp ra­

w ę pt. Leopold hr. S e d ln ic ki książę biskup wrocławski, 1836—

— 1840, na tle dziejów Kościoła na Ś lą sk u w p ierw szej połowie

X I X w i e k u 6 w celu uzysk ania n a jej podstaw ie ve n iam legendi.

W ydział przep ro w ad ził jego przew ód h ab ilitacy jn y , jed nak że

sk u tk iem niew y d ru k o w an ia ro zpraw y h ab ilitacy jn ej i chyba

z pow odu zbliżającej się likw idacji F a k u lte tu nie p rzesłał do­

k u m en ta cji ukończonego przew odu do M in isterstw a dla dalsze­

go załatw ien ia spraw y. W końcu część ak t, w ty m w szystkie

3 recen zje zaginęły. D opiero w 1971 r. R ada W ydziału Teolo­

gicznego A kadem ii Teologii K atolickiej w zw iązku z zaprosze­

niem ks. b p a U rb an a do objęcia w ykładów postanow iła sfin ali­

zować sp raw ę jego h ab ilitacji. Na podstaw ie szczątkow ych a k t

przew odu daw niejszego i recen zji profesora ks. H. E. W y -

c z a w s k i e g o o całym d orobku nauk o w y m ks. bpa U rb an a

nad ała m u sto pień d o k to ra habilitow anego. U chw ałę R ady W y­

działu zatw ierd ził M inister O św iaty i Szkolnictw a Wyższego.

W 1952 r. ks. W incenty U rb a n w szedł do g rem ium k a p itu ły

a rc h ik a te d ra ln e j w rocław skiej, 7 la t później został papieskim

p rała te m dom ow ym , a 25 X 1959 r. o trzy m ał od papieża Ja n a

X X III nom inację na b isk up a ty t. A bitin e i pom ocniczego w e

W rocław iu. W ielu sądziło, że z chw ilą tą ks. bp U rb a n będzie

zm uszony p rzerw ać sw ą działalność naukow ą. Nie było bow iem

dla nikogo tajem nicą, że p o trzeb y rozległej archidiecezji w ro ­

5 K a t a l o g d o k u m e n t ó w A r c h i w u m A r c h id i e c e z j a ln e g o w e W r o c ła ­

w iu . Cz. 1: D o k u m e n t y ozn aczon e s y g n a t u r a m i a l f a b e t y c z n y m i , R zym

1970 ss. 653; W y k a z r e g e s t ó w d o k u m e n t ó w A r c h i w u m A r c h i d i e c e z j a l ­

nego w e W r o c ła w iu , W arszaw a 1970 ss. 320.

6 P raca zo sta ła w y d ru k o w a n a w w y d a w n ic tw ie „Studia h isto rico - -e c c le sia stic a ”, 10 (1955).

(5)

cław skiej na p a ste rsk ą posługę bisk u pią są ogrom ne. Z resztą

najbliższe m iesiące pokazały, że ks. bp U rb an oddał się tej p ra ­

cy z najw iększą gorliwością. Jed n ak że pom im o niezm iernie cza­

sochłonnych zajęć b iskupich p o tra fił k ontynuow ać sw ą działal­

ność naukow ą i to b y n a jm n ie j nie w osłabionym tem pie. Tego

rodzaju sym biozę d w utorow ej p racy m ógł osiągnąć ty lk o dzięki

niespo tyk an ej pracow itości.

Nie m ożna pom inąć w k ła d u ks. bpa U rban a w działalność

Polskiego T ow arzystw a Teologicznego. Od w ielu lat je s t on b a r­

dzo czynny na odcinku o rganizacyjnym i naukow ym zarów no

w oddziale w rocław skim T ow arzystw a, ja k i w jego ogólno-pol-

skiej Sekcji H isto rii Kościoła, k tó rej jest przew odniczącym .

W spaniale zwłaszcza organ izuje w różnych ośrodkach kościel­

n y ch coroczne sp o tk ania naukow e profesorów i w ykładow ców

h isto rii Kościoła.

N ajw iększym w szakże osiągnięciem ks. bpa W incentego

U rb an a je st jego dorobek p isarski. Z am yka się on po dzień

31 X II 1971 r. w 234 pozycjach, z k tó ry c h aż 210 pow stało na

Ś ląsku. Z n a jd u ją się w śród nich liczne a rty k u ły d robne i o cha­

ra k te rz e p op u larny m , ale m am y tam tak że w iele p rac obszer­

nych o ciężarze p raw dziw ie naukow ym . Nie licząc garści a rty ­

kułów okolicznościowych, całość dorobku pisarskiego ks. bpa

U rb an a m ożnaby podzielić na 3 zasadnicze grupy: 1° Na prace

z zak resu archiw o- i bibliotekoznaw stw a; 2° P odręczniki h i­

sto rii Kościoła; 3° P ra ce z dziejów Kościoła na Śląsku.

P ierw sza g ru p a tw órczości wiąże się z zajm ow anym stan o­

w iskiem d y re k to ra A rch iw u m i M uzeum A rchidiecezjalnego

oraz B iblioteki K ap itu ln e j. N ależą tu a rty k u ły o daw nych ślą­

skich bibliofilach, o śląskich bibliotekach, kilka spraw ozdań

z działalności A rch iw um A rchidiecezjalnego, Katalog rękop i­

sów oraz R eg esty d o k u m e n tó w tegoż A rchiw um .

Licząc się z w ielkim w Polsce zapotrzebow aniem na pom oce

dydaktyczne, przygotow ał ks. bp U rb an do d ru k u i opatrzył

w łasn y m i u zup ełn ieniam i 4 w y d anie Historii Kościoła ks. Józe­

fa U m ińskiego 7. Poza ty m ogłosił obszerny zarys dziejów Ko­

(6)

ścioła w Polsce za la ta 1815— 1965 8. O statn ia publikacja, m a ją ­

ca stanow ić sy n tety czne opracow anie w spom nianego ok resu hi­

sto rii polskiego Kościoła, jest w ięcej zbiorem m ateriałó w i ko­

p aln ią bardzo szczegółowych inform acji, aniżeli podręcznikiem

z tej dziedziny. N apisał w reszcie ks. bp U rban 7 sk ry p tó w w y ­

kładów h isto rii Kościoła.

P ra ca m i z zakresu dziejów K ościoła na Ś ląsk u —■

najlicz­

niejszym i z całego dorobku —■

p rzy służy ł się ks. bp U rb an n a j­

w y d atn iej polskiej nauce. P am iętać trzeba, że przeszłością Ko­

ścioła na Ś ląsku zajm ow ali się od daw n a histo ry cy niem ieccy,

k tó rzy bądź nie dostrzegali w niej elem entów polskich, bądź

p rzed staw iali fa k ty historyczne często w sposób ten d en cy jn y .

G dy chodzi o starsze średniow iecze, n a u k a polska ro zpraw iła

się już z n iep rzy ch y ln y m i nam tezam i niem ieckim i i u dok u­

m en to w ała niezbicie odw ieczną polskość Śląska. Ks. bp U rb an

podjął tru d k o re k tu ry niem ieckiej h isto rii Kościoła na Ś ląsku

odnośnie do czasów, gdy Śląsk odpadł od p ań stw a polskiego.

W sw ych licznych ro zp raw ach i a rty k u ła c h w skazyw ał w o p ar­

ciu o źródła na nigdy nie w ygasłe na Ś ląsku p rze jaw y k u ltu ry

polskiej 9. Dość w ym ienić stu d ia o w rocław skiej diecezji, bisku­

pach, k a p itu ła c h śląskich, k a te d rze w rocław skiej, duchow ień­

stw ie, osobno o szeregu w y b itn y ch księży, o sem in ariu m d u ­

chow nym , d u szp asterstw ie, o jęz y k u polskim

stosow anym

w pracy d u szpasterskiej na Śląsku, o polskim kaznodziejstw ie,

prace z zak resu h agiografii śląskiej (o św. Jadw idze, bł. Czesła­

wie, św iątobliw ym bisk u p ie N ankerze), dalej publikow ane m a­

te ria ły do dziejów polskości na Ś ląsku itd. Nie m ożna tu pom i­

nąć szeregu pozycji z pierw szej g ru p y p rac (o bibliofilach, b i­

blio tek ach i arch iw ach śląskich). Spróbow ał też ks. bp U rban

zebrać w yn ik i sw ych prac szczegółow ych w p ublikacji sy n te ­

tycznej pt. Zarys dziejów diecezji w r o c ł a w s k ie j 10.

Nie w szystkie p race ks. b p a U rb an a o trzym ały w ykończoną

ferm ę pod w zględem k o n stru k cy jn y m . N ajczęściej publikow ał

8 O s ta t n i e ta p d z i e j ó w K o ś c io ł a w P olsce p r z e d n o w y m t y s i ą c l e ­

ciem , R zym 1966 ss. 555.

9 W podobnym k ieru n k u od n ośn ie do W arm ii i M azur pracuje od la t ks. bp Jan O b ł ą к w O lsztynie.

(7)

je jak o m a te ria ły do przyszłych p rac syntety czny ch, może w ła­

snych, a n iew ątp liw ie dla in n y ch historyków . T en jed n a k ich

c h a ra k te r czynił p u b lik acje ks. bpa U rb an a d ostępnym i dla sze­

rokich kręgów czytelników . A poniew aż swe stud ia opierał

przew ażnie na niew y d an y m

do tąd m ate ria le arch iw alny m ,

p rz e ta rł dość dokładnie drogę in ny m badaczom na n iezby t zna­

ny m dotąd przez Polaków te re n ie i w te n sposób dobrze się

p rzysłu ży ł nauce polskiej.

W ko n k lu zji stw ierdzić się m usi, że ks. bp W incenty U rban

w ykony w ał n iestru d zen ie przez 25 la t pow ażną i k o n stru k ty w ­

ną robotę, m ów iąc sw ym i p u b lik acjam i o polskości ziem ślą­

skich i ich in te g raln e j przynależności do Polski. Że tego rodza­

ju działalność przy n o siła i przynosi pożytek polskiem u Kościo­

łowi i P ań stw u , nie trzeb a dowodzić.

II.

P isarsk ą działalność ks. bp a W incentego U rb ana z ilu stru je

n ajlep iej zestaw ienie ty tu łó w jego publikacji. W bibliografii tej

podałem nie ty lk o prace o treści historycznej, ale rów nież a r ty ­

k u ły o tem a ty c e innej, po p ro stu w szystko, co wyszło spod jego

pióra i zostało ogłoszone d rukiem . W m yśl tego założenia opusz­

czono n ied ru k ow an e zbiory kazań, zamieszczono zaś na końcu

pow ielone sk ry p ty w ykładów . B ibliografię ułożyłem w porząd­

ku chronologicznym . Pozycje, d ru k o w an e w k ilk u ko lejn y ch

n u m erach czasopism, um ieszczono pod rok iem

rozpoczęcia

dru k u .

1933

1. Z p rzeszłości B eresteczk a, Ż y c ie k a to l ic k i e 1933 nr 50—51 s. 102.

1934

2. C h rześcijań sk i w ła d ca — Jagiełło·, Z y c ie kat. 1934 nr 30 s. 291— 292. 3. W iadom ości o sek tach w P olsce, Z y c i e k at. 1934 nr 3 s. 250. 4. Z p rzeszłości H orochow a, Ż y c ie k at. 1934 nr 24 s. 281— 282.

1935

(8)

1936

6. K siądz P iotr S k arga a K ościół W schodni, Z y c ie k at. 1936 nr 34 s. 532— 533.

7. K siądz P iotr S k arga i sek cia rstw o X V I w iek u , Z y c ie kat. 1936 nr 32 s. 499— 501.

8. Rec.: K s. D ąb row sk i R em igiu sz, K atolick a nauka m oralności w przed­ sta w ien iu p r a w o sła w n y ch teo lo g ó w rosyjsk ich , W arszaw a 1935 ss. 151,

G a z e t a ko ścieln a 43 (1936) nr 2 s. 25.

9. S tefa n B atory i k a to licy zm na W schodzie, Z y c ie k at. 1936 nr 47 s. 498— 499.

10. Z h istorii sztu n d ystów . Ż y c i e kat. 1936 nr 33 s. 514— 516.

1937

11. P o jęcie K ościoła w ed le e w a n g elicz n y c h chrześcijan, Z y c i e k a t. 1937 nr 19 s. 291— 293.

12. Rec:. Ks. K ornobis Jan, Ś la d a m i M arii. C zytania na m iesią c m aj, K ielce 1937 ss. 119, A ten . k a p ła ń s k ie 39 (1937) nr 5 s. 522.

13. Rec.: K s. M a jew sk i W acław , M aria u m iło w a n ie narodu, W arszaw a 1937 ss. 187, A te n . ka p ł. 39 (1937) nr 5 s. 522.

14. W iara w b lisk i k on iec św ia ta u e w a n g elicz n y c h chrześcijan, Z y c i e kat. 1937 nr 46 s. 722—723.

1938

15. P raca m etro p o lity R u tsk iego d la jed n ości k ościeln ej, Z y c ie k at. 1938 nr 3 s. 35—36.

16. Rec.: Ks. M a jew sk i W acław , M aria przyczyna naszej radości. K rótk ie n au k i m a jo w e, W arszaw a 1938 ss. 176, A te n . kapł. 41 (1938) nr 5 s. 517. 17. Rec.: Ks. S o b a lk o w sk i S zczepan, K rew k tóra w o ła , K ielce 1938 ss. 141,

A te n . kapł. 41 (1938) nr 5 s. 516.

18. Rec.: K s. Turbak P iotr, K u czci św ięteg o A n d rzeja B oboli T. J. K a ­ zania i przem ow y, K rak ów 1938 ss. 94, A te n . ka p ł. 41 (1938) nr 5 s. 576. 19. Rec.: W ieśn iak Józef, W ici — agraryzm — siew . R uch m ło d o w iejsk i

w św ie tle zasad k atolick ich , K raków 1938 ss. 255, IV, A te n . kapł. 41 (1938) nr 5 s. 309— 310.

20. Ż ycie i m ęczeń stw o bł. A n d rzeja B oboli, Z y c ie k at. 1938 nr 16 s. 243— — 244.

1939

21. P ię ć se tle c ie u n ii flo ren ck iej na ziem iach p olskich, Z y c ie k at. 1939 nr 28 s. 435.

22. Rec.: K s. D łu gosz T eofil, Z d ziejó w d iecezji sm o leń sk iej, L w ó w 1937 ss. 91, A t e n ka p ł. 43 (1939) nr 3 s. 310—311.

(9)

23. Rec.: Ks. L ech ow sk i Jan, N auki dla m łod zieży szkół pow szech n ych , S ta n isła w ó w 1937 ss. 250, A ten . kapl. 43 (1939) nr 1 s. 97.

24. W setn ą rocznicę traged ii u n itó w (1839— 1939), Z y c i e ka t. 1939 nr 29

s. 451.

1946

25. Rec.: O. Bar Joach im R om an, T ercjarstw o fran ciszk ań sk ie, K raków 1945 ss. 131, W ia d o m . d u s z p a s te r s k ie 2 (1946) nr 5 s. 31

26. Rec.: Ks. B ober P iotr, W górę serca. K azania przygodne, K raków 1946 t. 1 ss. 187, 4 nlb., t. 2 ss. 193, 2 nlb., W i a d o m . duszp. 2 (1946) nr 10 s. 29— 30.

27. Rec.: Ks. B o ch en ek Jan, W n aszym biurze C aritas, T arnów 1946 ss. 170, W iadom . duszp. 2 (1946) nr 5 s. 31.

28. Rec.: Ks. K asprzyk L u dw ik, K azania p asyjn e, K raków 1946 ss. 115,

W i a d o m . d uszp. 2 (1946) nr 5 s. 31.

29. Rec.: Ks. L esiak W ład ysław , K azania p a sy jn e — o osobach p o ciesza ­ jących P an a Jezu sa w czasie m ęki, T arnów 1946, ss. 48, W ia d o m .

d uszp. 2 (1946) nr 5 s. 31.

30. Rec.: Ks. P ęk a la K arol, C aritas w e w sp ó łczesn ej pracy d u szp aster­ sk iej, T arnów 1939, ss. 283, W i a d o m . d uszp. 2 (1946) nr 10 s. 29— 30. 31. Rec.: Ks. S ch letz A lfon s, J ó zef J ak u b ow sk i żołnierz i k ap łan (1773—·

■—1814), K rak ów 1945 ss. 223, W ia d o m . du sz p . 2 (1946) nr 8 s. 29. 32. Rec.: Ks. S ch letz A lfon s, K s. b iskup M ichał B artłom iej T arło o p ie­

kun ubogich, K rak ów 1946 ss. 16, W i a d o m . d uszp. 2 (1946) nr 10, s. 29— 30.

33. Rec.: Ks. S ch letz A lfo n s, W spółpraca m isjon arzy z K om isją E d u k a­ cji N arodow ej (1773— 1794), K rak ów 1946 ss. 200, W ia d o m . dusz p. 2 (1946) nr 10 s. 30.

34. Rec.: K s. W in k ow sk i Józef, P rzełom w ew n ętrzn y . C ykl egzort rek o­ lek cy jn y ch , K rak ów 1946 ss. 59, W i a d o m . du sz p . 2 (1946) nr 5 s. 31.

1947

35. A rch iw u m , M uzeum A rch id iece zja ln e i B ib lio tek a K ap itu ln a w e W rocław iu (1945— 1947), S o b ó tk a 2 (1947) s. 465—468.

36. D u ch o w ień stw o dek an atu op olsk iego w 1836 roku, H o m o D ei 16 (1947) nr 4 s. 182— 184.

37. K u lt b ło g o sła w io n eg o C zesław a w e W rocław iu, W i a d o m . kośc. 2 (1947) nr 8— 9 s. 160— 172.

38. Rec.: D obraczyński Jan, S k ąp iec boży. R zecz o O. M ak sym ilian ie K olbe, N iep o k a la n ó w 1946 ss. 128, W ia d o m . du sz p . 3 (1947) nr 3 s. 118. 39. Rec.: Ender Janina, J ózef Lom pa. Zarys b iograficzny, K a to w ice-W ro -

cła w 1947 ss. 117, H o m o D ei 16 (1947) nr 5 s. 390.

40. Rec.: Ks. G rab ow sk i Jan, N a w zgórzu G olgoty. C ykl nauk p a sy j­ n ych, K ielce 1947 ss. 102, W i a d o m . duszp. 3 (1947) nr 6 s. 168.

(10)

41. Rec.: K azan ia o N iep o k a la n y m Sercu M arii. Opr. przez K sięży Tow.

Jezu sow ego, W arszaw a 1946 ss. 154, W ia d o m . du sz p . 3 (1947) nr 4 s. 167.

42. Rec.: B p K o w a lsk i K azim ierz, N a jśw ię tsz a M aria P anna, Poznań 1946 ss. 104, W i a d o m . dusz p. 3 (1947) nr 3 s. 118,

43. Rec.: Ks. K uźniar S ta n isła w , K u szczytom . Ż ycie M arii L eony N a - sta łó w n y słu żeb n iczk i N a jśw . M arii P an n y, 1903— 1940, K rak ów 1946 ss. 286, W i a d o m kośc. 2 (1947) nr 5— 7 s. 128.

44. Rec.: Sobótka, t. I, H o m o D ei 16 (1947) nr 3 s. 192.

45. Rec.: Św . B azyli, W ybór h om ilii i kazań. Tłum . i w stęp T adeusz Sinko, K rak ów 1947 ss. 231, W i a d o m . kośc. 3 (1947) nr 8— 9 s. 182. 46. Rec.: Ks. S zafrań sk i W ład ysław , N auki n ied zieln e i św ią teczn e dla

dzieci szkół p ow szech n ych , W ło cła w ek 1946 ss. 96, H o m o D ei 16 (1947) nr 3 s. 191.

47. Rec.: W ilczyń sk i K azim ierz, S erce M arii M atki Jezu sa (na tle teologii k atolick iej), K rak ów 1946 ss. 334, W i a d o m . d uszp. 3 (1947) nr 3 s. 118. 48. Rec.: K s. W in k ow sk i Józef, A b y ży w o t m ieli. C ykl nauk p asyjn ych ,

K ielce 1947 ss 162, W i a d o m . d u sz p . 3 (1947) nr 6 s.

49. Rec.: Ks. Z iółk ow sk i M arcin, D ogm at w id zen ia u szczęśliw ia ją ceg o w św ie tle esch a to lo g ii k atolick iej, S an dom ierz 1946 ss. 115, W i a d o m .

duszp. 3 (1947) nr 10 s. 180.

1948

50. A rch iw u m D iecezja ln e w e W rocław iu , N a sza p r z e s z ł o ś ć 4 (1948) s. 311— 314.

51. B ib lio tek a K ap itu ln a w e W rocław iu , W i a d o m . kośc. 3 (1948) nr 1—2 s. 39— 43.

52. D roga do d osk on ałości ch rześcijań sk iej w e d le ks. K aspra D rużbic- k iego, W i a d o m . du sz p . 4 (1948) nr 7—8 s. 267—269.

53. E u ch arystia w św ie tle u sta w sy n o d ó w w ro cła w sk ich . W i a d o m . kośc. 3 (1948) nr 8—9 s. 229— 235.

54. K an on izacje i b ea ty fik a cje p olsk ich p atronów , W iadom . kośc. 3 (1948) nr 10— 12 s. 292—296.

55. K ościoły n a O strow iu T u m sk im w e W rocław iu, W i a d o m . kośc. 3 (1948) nr 6— 7 s. 165— 171.

56. K s. P iotr S k arga w w a lc e z sek cia rstw em a ch w ila obecna H om o D ei 17 (1948) nr 2 s. 172— 180.

57. M yśli na św ięto W n ieb ow zięcia N a jśw iętszej M arii P anny, W i a d o m .

kośc. 3 (1948) n r 6— 7 s. 133— 137.

58. M yśli obrony ludu p o lsk ieg o w kazan iach ks. P iotra Skargi, W ia d o m .

kośc. 3 (1948) nr 1— 2 s. 36—39.

59. O k u lcie b ło g o sła w io n ej B ron isław y, W i a d o m . kośc. 3 (1948) nr 3—5 s. 110— 113.

60. P rak tyczn e rady k a zn o d ziejsk ie ks. K aspra D rużbickiego, W i a d o m .

(11)

61. Rec.: N asza p rzeszłość, t. 1— 2, W ia d o m . kość. 3 (1948) nr 1—2 s. 58. 62. Rec.: B p R adoński K arol, Ś w ię c i i b ło g o sła w ien i K ościoła k a to lic­ kiego, P ozn ań 1947 ss. V III, 528, W ia d o m . kośc. 3 (1948) nr 6— 7 s. 174. 63. Rec.: O. W oroniecki Jacek, B ło g o sła w io n y C zesław d om inikanin,

1175— 1242, O pole 1947 ss. 57, W ia d o m . kośc. 3 (1948) nr 1— 2 s. 57—58. 64. R ytu ały d iecezji w ro cła w sk iej a język p olsk i, W i a d o m . kośc. 3 (1948)

nr 10— 12 s. 296— 302.

65. Sp raw n ość organ izacyjn a p ierw o tn y ch ch rześcijan w p rześla d o w a ­ niach, W ia d o m . kośc. 3 (1984) nr 6—7 s. 161— 165.

66. Z d ziejów k u ltu św . J ad w igi na Ś ląsk u , W i a d o m . kośc. 3 (1948) nr 1—2 s. 32— 36.

67. Z d ziejów w r o cła w sk ich k o ścio łó w , W rocław 1948 ss. 16.

1949

68. B ło g o sła w ień stw o w ia ry , W ia d o m . kośc. 4 (1949) nr 3 s. 67— 70. 69. D u szp astersk i w k ła d K ościoła k a to lick ieg o na D oln ym Ś lą sk u (1945—

— 1948), W i a d o m . kośc. 4 (1949) nr 4—5 s. 131— 140.

70. Echa k u ltu b isk u p a N an k era w d iecezji w ro cła w sk iej, W i a d o m . kośc- 4 (1949) nr 3—4 s. 87— 99.

71. L isty p a stersk ie w r o cła w sk ich b isk u p ów w język u p olsk im w X I X i X X w iek u , W ia d o m . kośc. 4 (1949) nr 11— 12 s. 277— 278.

72. Rec.: C ollectan ea th eo lo g ica r. 21, W i a d o m . kośc. 4 (1949) nr 4— 5 s. 142.

73. Rec.: Ks. H ain S tefan , W in cen ty K ot p rym as p olsk i, 1436— 1448, P ozn ań 1948 ss. 227, 3 nlb., W i a d o m . kośc. 4 (1949) nr 3 s. 106. 74. Rec.: Ks. K a ra siew icz W ład ysław , Jakub II Ś w in k a arcybiskup g n ieź­

n ień sk i, 1263— 1314, P ozn ań 1948 ss. 137, W i a d o m . kośc. 4 (1949) nr 3 s. 106.

75. Rec.: O pałek M ieczysław , D rzew oryt w czasopism ach p olsk ich XIX. stu lecia , W rocław 1949 ss. 69, W i a d o m . kośc. 4 (1949) nr 3 s. 106. 76. Rec.: Ks. R ech cw icz M arian, S p raw a W ielk iego S em in ariu m M isyj­

nego dla u n itó w n a ziem iach daw n ej P o lsk i (1595— 1819), K ra k ó w 1948 ss. 61, Polo nia sa cra 2 (1949) nr 4 s. 352— 354.

77. Rec.: S tęczy ń sk i B. Z., Ś ląsk . Podróż m alow n icza w 21 p ieśn ia ch , W rocław 1949 ss. 212, W ia d o m . kośc. 4 (1949) nr 3 s. 106.

78. Ś red n iow ieczn e ręk op isy B ib lio tek i K ap itu ln ej w e W rocław iu, A t e n .

kapl. 50 (1949) nr 3 s. 278— 281.

79. Ś w ięto ść rodziny, W ia d o m . kośc. 4 (1949) nr 1—2 s. 33— 36.

80. T roska o p a ra fia ln e arch iw alia, W i a d o m . urz ąd. A d m i n i s t r a c j i Ś lą s k a Opol. 4 (1949) nr 28 s. 34— 36.

81. W p ły w k u ltu św . W acław a na życiorys b isk u p a N ankera, W i a d o m .

(12)

1950

82. Jan S ch effler ślą sk i ek lezjolog X V II w., W ia d o m . kośc. 5 (1950) nr 1— 6 s. 30— 35 .

83. Rec.: K s. C hodyński S ta n isła w , B ib lio tek a k ap itu ły w ło cła w sk iej. U zu p ełn ił rozdziałem o k atalogach i w y d a ł ks. S ta n isła w L ib row sk i. „M onum. hist. D ioec. V la d isl.” 26, W łocław ek 1949 ss. 130, 2 nlb,

A te n . kapl. 53 (1950) nr 1 s. 180— 181. '

84. Rec.: Ks. L ib row sk i S ta n isła w , K ap itu ła kated raln a w ło cła w sk a . Za­ rys d ziejów i organizacji. „Studia h is t.-e c c l.” 5, W arszaw a 1949 ss. X X V I, 175, A te n. kapl. 52 (1950) nr 2 s. 162— 164.

1951

85. Język p o lsk i w d u szp a sterstw ie w r o cła w sk iej d iecezji w p ierw szej p o ło w ie X IX w iek u , P rzegl. p o w s z . 232 (1951) nr 9 s. 177— 195. 86. K ated ra w ro cła w sk a , W rocław 1951 ss. 16.

87. 700 la t w r o cła w sk iej katedry, S ło w o p o w s z . (1951) nr 210 s. 4—5. 88. U grobu św . J ad w igi w T rzebnicy, S ło w o p o w s z . (1951) nr 276 s. 4.

1952

89. B isk u p N an k er w św ie tle w iek ó w , S ło w o p o w s z . (1952) nr 98 s. 3—4. 90. K atech izacja w gościęciń sk iej parafii, W ia d o m . kośc. 7 (1952) s. 18— 20. 91. Ks. dr P iotr Ś led ziew sk i (1884— 1950), W ia d o m . dusz p. 8 (1952) nr 5

s. 191— 193.

92. K s. W in cen ty K raiń sk i i jego d ziałaln ość w e W rocław iu, W ia d o m .

du sz p . 8 (1952) nr 12 s. 402—407.

A3. Próby k o ścieln y ch n e o lo g ó w na Ś lą sk u , P rzegl. p o w s z . 233 (1952) nr 4 s. 262— 271, nr 6 s. 413—422.

94. P rzegląd w a żn iejszej litera tu r y h isto ry czn o -k o ścieln ej o Ś ląsk u w ok resie 1945— 1951, H o m o D ei 21 (1952) nr 2 s. 387— 390.

95. Rec.: Ks. W aczyński B ogu sław , Czy „A n tigrafe” jest d ziełem M ak­ sym a (M elecjusza) Sm otrzysk iego? „Rocz. te o l.-k a n .” 1 (1949) s. 183— — 210, W ia d o m . kośc. 7 (1952) nr 3—8 s. 39.

1953

96. B isk u p N an k er i jego działalność. W: P a m i ę c i b is k u p a N a n k era , W arszaw a 1953 s. 3— 10.

97. Echa św ią to b liw o ści biskupa N an k era w czasach n ow ożytn ych do k ońca X V II w ., W rocl. tyg. k at. 1 (1953) nr 3 s. 5.

98. Ju b ileu sz T rzebnicy (1203— 1953), Wrocł. tyg. k at. 1 (1953) nr 8 s. 5. :99. O dbudow a k ated ry w r o cła w sk iej w latach 1945— 1953, Wrocl. ty g .

(13)

100. S taran ia o b ea ty fik a cję b isk u p a N ankera, W rocl. tyg. kat. 1 (1953) nr 4 s. 5.

101. S tudium język a p olsk iego w S em in ariu m D u ch ow n ym w e W rocła­ w iu w p ierw szej p o ło w ie X I X w ., W rocl. ty g . k at. 1 (1953) nr 13— 15 s. 6— 7.

102. Ś red n io w ieczn e echa św ią to b liw o ści b isk u p a N an k era, Wrocl. tyg,.

kat. 1 (1953) nr 2 s. 3.

1954

103. K ated ra św . Jak u b a w N ysie, Wrocl. ty g . kat. 2 (1954) nr 4 s. 3. 104. P o lsk i kościółek św . M arcina w e W rocław iu, W rocl. ty g . k at. 2 (1954)

nr 45 s. 5.

105. P rzyw rócon e ch w a le bożej św ią ty n ie, Wrocl. tyg. k at. 2 (1954) nr 29 s. 5.

106. R zeźby C hrystusa frasob liw ego, Wrocl. ty g . k a t. 2 (1954) nr 35 s. 4.

1955

107. D e testim onies v ita m N an k eri ep iscop i W ra tisla v ien sis illu s tr a n ti- bus, Collect, theo l. 26 (1955) nr 2 s. 250—286.

R e c . : J . G o t t s c h a l k , A r c h i v f ü r s c h l e s i c h e K i r c h e n g e s c h i c h t e 14 (1956> s . 290—291; J . К ł о с 2 o w s к i, N a s z a p r z e s z ł . 5 (1957) s . 297— 30,1.

108. In k unabuły B ib lio tek i K ap itu ln ej w e W rocław iu, S p r a w . Wrocl. Того. N auk. 10 (1955) s. 18— 19.

109. Jan F elik s A m broży P e d e w itz n ysk i b ib lio fil z X V II w iek u , S p ra w .

Wrocl. T o w . N auk. 10 (1955) s. 24— 25.

110. 800-lecie w r o cła w sk iej k ap itu ły, Wrocl. tyg. k at. 3 (1955) nr 25 s. 5. 111. L ek tor język a p olsk iego na U n iw ersy tecie W rocław sk im (ks. W in ­

centy K raiński), W rocl. tyg. kat. 3 (1955) nr 41 s. 6.

112. L eopold hr. S ed ln ick i k sią żę-b isk u p w ro cła w sk i, 1836— 1840, na tle d ziejów K ościoła na Ś lą sk u w p ierw szej p o ło w ie X IX w . S tu d i a

hist.-eccl. 10, W arszaw a 1955 ss. X I, 325. R e c .: J . G o t t s c h a l k , A r c h i v f ü r s c h l e s i c h e K i r c h e n g e s c h i c h t e 14 (1956> s. 282— 283; J . С h o m i с к i, W r o c ł. t y g . k a t . 4 (1956) n r 31 s . 6; W . L e n ­ k i e w i c z , K u ź n i c a k a p ł . (1956) s . 47—48; J . S o s s a l l a , K a t o l i k (1956) n r 43 s. 9; C z . L e c h i c k i , P r z e g l . z a c h . (1957) n r 1 s . 143— 144; W r o c ł. w ia d o m . k o ś c . (1959) n r 7 s . 359— 360; w sp r a w ie p ra c y o L e o p o ld z ie S e d ln ic k im , P r z e g l . z a c h . (1958) n r 4 s . 403— 405.

113. O calałe arch iw alia z czasów d iecezjaln ych rządów arcybiskupa kar­ d yn ała A d olfa B ertram a (1914— 1945), S o b ó tk a 10 (1955) nr 3 s. 531— 535.

114. Rec.: Ks. Czuj Jan, P atrologia, P oznań 1954, w yd . 2 ss. 312, Ruch

(14)

115. Sp. Ks. P ra ła t Dr J ó zef U m iń sk i (1888— 1954), Collect, theol. 26 (1955) nr 1 s. 5— 12.

116. Z d ziejów w ro cła w sk ich synodów , Wrocł. ty g . k at. 3 (1955) nr 10 s. 5, nr 13 s. 4, nr 18 s. 4— 5, nr 23 s. 4—5.

1956

117. A rch iw u m A rch id iece zja ln e w e W rocław iu, A r c h e io n 25 (1956) s. 309— 320.

118. B ib lio tek a i A rch iw u m A rch id iecezja ln e w e W rocław iu, W rocł. tyg.

kat. 4 (1956) nr 10 s. 4.

119. K ościół św . K rzyża w e W rocław iu i jego odbudow a, Głos. k at. (1956) nr 20 s. 231— 232.

120. N iezn an e p olsk ie tek sty relig ijn e z b ib lio tek i św . Jak u b a w N y ­ sie (z X V I w.), R uch ЫЫ. i liturg. 9 (1956) nr 1— 3 s. 106— 124.

121. N iezn a n e p o lsk ie tek sty relig ijn e z ręk op isu b ib liotek i św . Jakuba w N y sie z X V I w iek u , S p r a w . Wrocł. T o w . N a u k (1956) nr 11 s. 9.

122. O brona p raw języ k a p olsk iego w S em in a riu m D u ch ow n ym w e W ro­ cław iu , Wrocł. tyg. ka t. 4 (1956) nr 12 s. 6.

123. O p olsk ich kazan iach w k o ściele św . K rzyża w e W rocław iu, Wrocł.

tyg. ka t. 4 (1956) nr 3 s. 5— 6.

124. R ęk op isy B ib lio tek i K ap itu ln ej w e W rocław iu, S p r a w . Wrocł. T o w .

N auk. 11 (1956) s. 10.

125. T rad ycje „K ółka P o lsk ie g o ” stu d en tó w teo lo g ii w e W rocław iu, Wrocł.

tyg. k a t. 4 (1956) nr 19 s. 6.

126. Z apom niany ośrod ek k u ltu św . J a d w ig i ślą sk iej w M n ichow icach,

W rocł. tyg. k at. 4 (1956) nr 42 s. 5.

1957

127. Jan F elik s A m broży P ed ew itz n y sk i b ib lio fil X V II w iek u , Rocz. teol.-

■-kan. 3 (1957) nr 2 s. 241— 260.

R e c . : J . S v ä t e k , S l e z s k y S b o r n i k 1959 n r 57 s . 132; J . L l e s z c z y ń s k i ] , S o ­ b ó t k a 14 (1959) s . 432.

128. K on w ersja M elecju sza S m otrzysk iego p o lem isty i dyzu n ick iego ar­ cybiskupa p ołock iego w latach 1620— 1627. P rzyczyn ek do dziejów p o lem ik i relig ijn ej, N a sza prz eszł. 5 (1957) s. 133— 216.

R e c . : J . G o t t s c h a l k , T h e o l. r e v u e 6 (1957) s . 265; J . M a r k u s c h i k , A r c h i v f ü r s c h l e s i s c h e K i r c h e n g e s c h i c h t e 15 (1957) s . 300.

129. N ieu d an e staran ia P rzem y śla O ttokara II o m etrop olię czeską na tle jego rządów i k rzyżackiej p olityk i, N a s z a p rzeszł. 6 (1957) s. 311— — 325.

(15)

130. Rec.: R ogalsk i A lek san d er, K ościół k atolick i na Ś ląsk u . S tu d ia nad dziejam i d iecezji w ro cła w sk iej, W arszaw a 1955 ss. 401, N a s z a p rzeszł. 5 (1957) s. 301— 305.

131. S en tire cum E cclesia, Wrocl. w ia d o m . kośc. 12 (1957) nr 3—4 s. 119—■

122.

132. T roska b isk u p a P iotra II N o w a k a (1447— 1456) o życie litu rgiczn e w d iecezji w r o cła w sk iej, A te n . kapl. 55 (1957) s. 383—395.

133. W akanse na sto licy b isk u p iej w e W rocław iu, A ten . kapl. 54 (1957) s. 62—69.

134. Z arys d ziejów egzem p cji w r o cła w sk iej d iecezji, Z a ch o d n ia A g e n c ja

P r a s o w a 5 (1957) nr 15 s. 25— 27.

1958

135. A p ostolat trzeźw ości. (Z alecenia du szp astersk ie w zw iązk u z w alk ą z alkoholizm em ), Wrocl. w i a d o m . kośc. 13 (1958) nr 1 s. 54— 58 136. Język p o lsk i w d u szp a sterstw ie d iecezji w r o cła w sk iej, P olo nia sacra

10 (1958) nr 2 s. 219— 261.

R e c.: J . G o t t s c h a l k , A rc h iv f ü r s c h le sis c h e K irc h e n g e s c h ic h te 17 (1959)

S. 312—313; S o b ó tk a 14 (1959) n r 3 S. 428—429.

137. K siążę K onrad O leśnicki b isk u p w ro cła w sk i (1417—Ü447), Spra w,

z czyn n o ś ci w y d . i p o s i e d z e ń nauk. ora z k r o n i k a T o w . N auk. K U L

(1953— 1956) nr 7 L ublin 1958 s. 35— 36.

138. P iotr II N ow ak b iskup w r o cła w sk i (1447— 1456), S p r a w , z c zynności

w y d . i p o s i e d z e ń nauk. oraz k r o n i k a T o w . N auk. K U L (1953— 1956)

nr 7 L ublin 1958 s. 36— 37.

139. P rzyczyn k i do d ziejów W acław a P ia sto w icza b isk u p a w ro cła w sk ieg o (1382— 1417), S p r a w , z czyn n o ś ci w y d . i p o s i e d z e ń nauk. o r a z k r o n i k a

T o w . N auk. K U L (1953— 1956) nr 7 L ublin 1958 s. 30—31.

140. Rec.: N a m argin esie n a jn o w szy ch prac o franciszkanach i dom in i­ kanach na Ś ląsk u , A te n . kapl. 57: 1958 s. 137— 140.

141. R ola k o ścieln y ch śp iew n ik ó w i m o d litew n ik ó w w zach ow an iu p o l­ sk ieg o język a na Ś ląsk u , N a sza p rzeszl. 8 (1958) s. 231—241.

R e c.: J . G o t t s c h a l k , A rc h iv f ü r sc h le sis c h e K irc h e n g e s c h ic h te 17 (1959) s. 313.

142. W kład K ościoła k atolick iego w w a lk ę o p olskość Z iem Z achodnich.

Z a ch o d n ia A g e n c ja P r a s o w a 6 (1958) s. 66—70.

1959

143. D ziałaln ość nau k ow a ks. dra A lfo n sa N ow aka. W i a d o m . urząd.

K u r i i Bisk. Ś lą s k a Opol. 15 (1959) nr 11 s. 534—535.

144. Ks. J ó zef U m iń sk i, H istoria K ościoła. W yd. 4 przygotow ał do druku i u zu p ełn ił ks. W incenty Urban. O pole 1959— 1960 t. 1 ss. X X , 672, t. 2 ss. X II, 608.

(16)

145. K s. K anonik Jan M elz i jego za in tereso w a n ia ślą sk ą top on om astyk ą,

W i a d o m . urz ąd. K u r i i B isk. Ś lą s k a Opol. 15 (1959) nr 9 s. 389— 392.

146. Le role de l ’E g lise dans l ’h isto ire des lien entre la S ilé sie et la P o ­ logn e, C ahie rs P o lo g n e — A ll e m a g n e 1 (1959) nr 3 s. 22— 37 2 (1960) nr 1 s. 26—37.

R e c.: N. B o g u s z , Z iem ie zachodnie w p iśm ie n n ictw ie obcym , B iu l. in f o rm . T ow . R o z w o ju Z ie m za c h . (1960) s. 39; J. L [e s z c z y ń s k i], S o b ó tk a 15 (1960) n r 1, s. 102; A rc h iv f ü r s c h le s ic h e K irc h e n g e s c h ic h te 23 (1965 s. 243—268.

147. M ateriały do d ziejów p olsk ości na Ś ląsk u w w izy ta cja ch diecezji w ro cła w sk iej (do początk u X V III w ieku). S o b ó tk a 14 (1959) nr 2 s. 149— 195.

R e c .: J. S v â t e k , V la s tiv e d a S e v e ro m o ra v s k e h o K r a j e V itk o v s k o (1961 n r 11—12 s. 16.

148. P a m ięci k sięd za k an on ik a P a w ła Ł ukaszczyka, W i a d o m . urz ąd.

K u r ii Bisk. Ś lą s k a Opol. 15 (1959) nr 11 s. 532—534.

149. P o lsk ie k azn od ziejstw o i k a tech izacja w d u szp a sterstw ie w diecezji w ro cła w sk iej w czasach pruskich, S p r a w . Wrocl. T o w . N auk. 14 (1959) s. 33— 34.

150. R zy m sk o -k a to lick a p arafia w G ościęcin ie na O polszczyźnie i jej d u szp asterstw o, N a s z a p rz e szl. 9 (1959 s. 249—292.

R ec.: J. G o t t s c h a l k , A rc h iv f ü r sc h le sis c h e K irc h e n g e s c h ic h te 17 (1959) s. 313—314,

151. Sp raw ozd an ie z czynności A rch iw u m i M uzeum A rch id iecezjaln ego oraz B ib lio tek i K ap itu ln ej w e W rocław iu 1957— 1958, A r c h iw a , bibl.

m u z . kośc. 1 (1959) nr 1 s. 134— 137.

152. S tu d ia nad dziejam i w ro cła w sk iej diecezji w p ierw szej p ołow ie X V w iek u , W rocław 1959 ss. 402, 2 nlb.

R ec.: В. L e s z c z y ń s k a , S o b ó tk a 15 (1961) n r 2 s. 273—275; J. S v â t e k , V la s tiv e d a S e v e ro m o ra v s k e h o K r a je V itk o v sk o (1961) n r 11—12 s. 16; O. W. S z o ł d r s k i , H om o D ei 30 (I960) n r 5—6 s. 736—787.

1960

153. A rch iw u m A rch id iecezjaln e, B ib lio tek a K ap itu ln a, M uzeum A rch i­ diecezjaln e w e W rocław iu w roku 1959, Wrocl. w ia d o m . kośc. 15 (1960) nr 4 s. 218— 236,

154. A rch iw u m A rch id iecezja ln e i B ib lio tek a K ap itu ln a w e W rocław iu w latach 1949— 1959, S o b ó tk a 15 (1960) nr 2 s. 265— 267.

155. A u tograf K aspra E ylana, A r c h iw a , bibl. m u z e a kośc. 1 (1960) nr 2 s. 171— 173.

156. K sięgozbiór ks. S eb a stia n a S ch leu p n era w B ib lio tece K ap itu ln ej w e W rocław iu, Rocz. te ol.- kan . 7 (1960) nr 2 s. 103— 117.

R e c.: J. L e s z c z y ń s k i , S o b ó tk a 16 (1961) n r 3 s. 625.

157. N ajstarszy b en ed yk cjon ał w B ib lio tece K ap itu ln ej w e W rocław iu,

Ruch ЫЫ. i liturg. 13 (1960) nr 3—4 s. 302—320. / V* v '

(17)

158. N iezn a n e zab ytk i języ k a p olsk iego z M ichalic w p o w iecie n a m y sło w ­ skim , K w a r t . O p o ls k i 6 (1960) nr 4 s. 51— 60.

159. Z d ziejów sza ry tek w B y to m iu i ich d u szp asterstw a, N a s z a p rzeszł. 12 (1960) s. 25—46.

1961

160. C zesław patron W rocław ia, P r z e w . k at. (1961) nr 30 s. 466— 468. 161. O statnie k azan ie p o lsk ie w k o ściele św . M arcina w e W rocław iu, S o ­

b ó tk a 16 (1961) nr 1. s. 101— 103.

162. P o lsk ie k sięgi zap ow ied zi m ałżeń sk ich p arafii S y có w z X IX w iek u ,

N a s z a prz eszł. Iß, (1961) s. 287—.291,

R e c.: S o b ó tk a 16 (1961) n r 4 s. 625.

163. Próba w y ja śn ien ia p och od zen ia p o n ty fik a tu z r. 1435 p rzech o w y w a ­ nego w B ib lio tece K ap itu ln ej w e W rocław iu, R uch bibl. i liturg. 14 (1961) nr 3—4 s. 148— 152.

164. Ś w ię ta Jad w iga k siężn a śląsk a, P r z e w . k a t. (1961) nr 42 s. 666—667. 165. Z arys d ziejów d iecezji w ro cła w sk iej, W rocław 1961 ss. 256, 35 ilu str.,

1 m apa.

R e c.: K s. J. B a ń k a , G ość n ie d z ie l. (1962) n r 50 s. 400; K s. F . M a r o ń, Ś lą sk ie s tu d ia h is t.-te o l. 1 (1968) s. 180—181; O. W . S z o ł d r s к i, H o m o D ei 31 (1962) n r 4 s. 381.

1963

166. N ajstarsze sem in ariu m d u ch ow n e na ziem iach p olskich. Tyg. p o w . 17 (1963) nr 46 s. 3.

167. N iezn an y szczegół z życia ks. Jana D zierżonia (1811— 1906), W iadom .

urząd. K u r i i B isk. Ś lą s k a Οροί. 18 (1963) nr 5 s. 142— 144.

168. P a p ież Jan X X II I i jego p on tyfik at, S tu d i a theol. Vars. 1 (1963) nr 2 s. 3— 37.

169. P o lsk ie k azn od ziejstw o i k atech iza cja w e w r o cła w sk iej diecezji w czasach pruskich, N a s z a prz eszł. 17 (1963) s. 123— 186.

R e c.: K s. J . B a ń k a , G ość n ie d z ie l. (1964) n r 4 s. 6.

170. R ęk op isy litu rgiczn e B ib lio tek i K ap itu ln ej w e W rocław iu, A r c h iw a ,

ЫЫ. m u z e a kośc. 6 (1963) s. 155— 190.

171. Sp raw ozd an ie z czynności A rch iw u m i M uzeum A rch id iecezjaln ego oraz B ib lio tek i K ap itu ln ej w e W rocław iu za la ta 1960—(1961, A r c h i ­

w a , bibl. m u z e a kośc. 6 (1963) s. 265— 269.

(18)

1964

173. F u n d acja dla p olsk iego k azn od ziei w k o ściele św . K rzyża w e W ro­ cław iu , W i a d o m . urząd. K u r i i B isk. Ś lą s k a Opol. 19 (1964) nr 1 s. 17— 19.

174. Jan X X II I (1958— 1963), P r a w o kan. 7 (1964) nr 1—2 s. 5— 14. 175. Ks. dr M ichał R ękas ap ostoł chorych w P o lsce (1895— 1964), W i a d o m .

u rzęd. K u r ii Bisk. Ś lą s k a Opol. 19 (1964) nr 9 s. 215·—216.

176. N iezn an y te k st p olsk iej m o d litw y w ok resie zarazy na Ś lą sk u w p ierw szej p o ło w ie X IX w iek u , W ia d o m . u rz ęd . K u r i i Bisk. Ś lą s k a

Opol. 19 (1964) nr 2 s. 45— 47.

177. R ęk op isy sk ry p tu ry sty czn e i eg zeg ety czn e w zbiorach B ib lio tek i k a ­ p itu ln ej w e W rocław iu, A r c h iw a , ЫЫ. m u z e a kośc. 9 (1964) s. 21—30. 178. S p raw ozd an ie z czyn n ości A rch iw u m i M uzeum A rch id iecezjaln ego

oraz B ib lio tek i K ap itu ln ej w e W rocław iu, A r c h iw a , ЫЫ. m u z e a

kośc. 8 (1964) s. 252— 255.

179. S zk ice z d ziejów rzy m sk o -k a to lick iej p arafii w B iłce S zlach eck iej i jej d u szp asterstw a, R zym ss. 96, 2 nlb.

180. W sp raw ie k o n w ersji ks. Józefa W ittiga, H o m o D ei 33 (1964) nr 2 s. 107— 112.

181. Z ałożen ie sem in ariu m duch ow n ego w e W rocław iu, H om o D ei 33 (1964) nr 1 s. 21— 25.

182. Z d ziejów d u szp asterstw a p ok u tn ego w d iecezji w r o cła w sk iej do końca X V III w iek u , P r a w o kan. 7 (1964) nr 1— 2 s. 201—231. 183. Z d ziejów sok oln ick iej k rólew szczyzn y, R zym 1964 ss. 22, 2 nlb.

1965

184. A rch id iecezja w r o cła w sk a w latach 1945— 1965, N a sza prz eszl. 22 (1965) s. 10— 68.

R e c.: К з, J . B a ń k a , G ość n ie d z ie l. (1965) n r 45 s. 4.

185. K atalog A rch iw u m A rch id iecezjaln ego w e W rocław iu. R ękopisy,

A r c h iw a , ЫЫ. m u z e a kośc. 10 (1965) s. 5— 32, 11: 1965 s. 5— 108, 12: 1966 s. 5— 74, 13 (1966) s. 5— 89, 14 (1967) s. 5— 131, 15 (1967) s. 91— — 248, 16 (1968) s. 19— 242. R e c.: A. S a b i s с h , A rc h iv f ü r s c h le sis c h e K irc h e n g e s c h ic h te 26 (1968) s. 406—408; S o b ó tk a 22 (1967) n r 3 s. 439; A. Ś w i e r k , Z e its c h r. f ü r O s tfo r­ s c h u n g (1969) n r 2 s. 379—380.

186. N a tropach p ro w en ien cji M adonny w ro cła w sk iej, W i a d o m , u rzęd.

K urii. Bisk. Ś lą s k a Opol. 20 (1965) nr 7 s. 162— 168.

187. S zk ice z d ziejó w d iecezji w ro cła w sk iej. B isk u p Jo dok z R osenbergu,

S t u d i a theol. V a rsa v . 3 (1965) nr 2 s. 383—417.

R e c . : A . S a b i s с h , A r c h i v f ü r s c h l e s i s c h e K i r c h e n g e s c h i c h t e 26 (1968) s . 409.

(19)

1966

188. G en eza fo rm u ły w ia ry p ap ieża H orm isdasa, H om o D el 35 (1966) nr 1 s. 24— 29.

189. Język ojczy sty w d u szp a sterstw ie K ościoła k atolick iego w P olsce,

D u s z p a s t e r z p o ls k i z a granicą 17 (1966) nr 2 s. 154— 157.

190. N anker K ołda b iskup k rak ow sk i i w rocław sk i, P r z e w . k at. (1966) nr 15 s. 131— 133.

191. O dsiecz w ied eń sk a Jana III S ob iesk iego w św ie tle diariusza z 1684 roku, H o m o D ei 33 (1966) nr 4 s. 213— 216.

192. O statni etap d ziejó w K ościoła w P o lsce przed n ow ym tysiącleciem . (1815— 1965), R zym 1966 ss. 555.

R e c .: D u s z p a s te rz p o lsk i za g ra n ic ą (1966) n r i s. 480; P rz e w . k a t. (1966) n r 50 s. 451; E. J a b ł o ń s k a D e p t u ł a , R e v u e d ’h is to ir e eccl. 44 (1969) n r 3—4 s. 1023—124; K s. Z. O b e r t y ń s k i , S tu d ia th e o l. V a rsa v . 7 (1969) n r 2 s. 288—294.

193. P ow od y i ok oliczn ości p rzyjęcia chrztu przez M ieszka I, S tu d i a

theol. V a rsa v . 4 (1966) nr 2 s. 11—45.

194. R ękopisy p raw n icze B ib lio tek i K ap itu ln ej w e W rocław iu, P r a w o

kan. 9 (1966) nr 1 s. 109— 132.

195. S łu ga boży J ó zef B ilczew sk i arcybiskup lw o w sk i (1860— 1923). A te n.

kapł. 58 (1966) s. 167— 171.

196. S ta tu ty k ap itu ły k ated raln ej w e W rocław iu, P r a w o kan. 9 (1966) nr 1—2 s. 329— 354.

197. S zk ice z d ziejó w d iecezji w ro cła w sk iej. B isk u p R u d olf z R üdescheim 1468— 1482), S tu d i a theol. V a rsa v . 4 (1966) nr 1 s. 123— 124.

1967

198. E ine B erich tigu n g ein er B erichtigung. A n tw o rt dem In stitu t für o st­ deu tsch e K ultur und K irch en gesch ich te, N a s z a prz eszł. 26 (1967) s. 221— 242.

R ec.: A. S a b i s с h, A rc h iv f ü r s c h le s is c h e K ir c h e n g e s c h ic h te 26 (1968) s. 402—406.

199. S łu ga boży N a n k er b isk u p k rak ow sk i i w rocław sk i, D u s z p a s t e r z

p o ls k i z a granicą 18 (1967) nr 4 s. 439—442.

200. S zk ice z d ziejów d iecezji w ro cła w sk iej. B isk u p Jan R oth (1482— 1506),

S tu d i a theol. V arsav. 5 (1967) nr 1 s. 11— 72.

1968

201. F u n d acja ku czci E u ch arystii k an on ik a A ndrzeja Skody z X V w ,

S tu d i a theol. V arsav. 6 (1968) nr 2 s. 69—74.

292. Jsszcze o egzem p cji d iecezji w ro cła w sk iej, P r a w o kan. 11 (1968) nr 1—2 s. 319—325.

(20)

203. P a m ięci śp. K siędza P rofesora dr S zczepana S zyd elsk iego (t 28 X I 1967), W ia d o m . urz ąd. K u r i i Bisk. Ś lą s k a Opol. 23 (1968) nr 6 s. 118— — 150.

204. T ek st aktu k on fed eracji barskiej w e W rocław iu, P r z e w . kat. (1968) nr 36 s. 325.

1969

205. A k cja m isy jn a K ościoła k a to lick ieg o w P olsce. W: K s ię g a t y s i ą c l e ­

cia k a t o l i c y z m u w Polsce, L u blin 1969 t. 1 s. 585— 638.

R e c.: E. P a ń к o, C ie rk o w n y j w ie s tn ik 5 (1970) s. 17—24; Z. S z u b a , Z y ­ cie i m y ś l (1969) n r J, s. 138.

206. F u n d acja Jerzego G oreckiego ślą sk ieg o lek arza X V II w iek u , P r a w o

kan. 12 (1969) nr 1—2 s. 260—365.

207. K siądz A u g u st K ardynał H lond a Z iem ie odzyskane, P r z e w . k at. (1969) nr 8 s. 68.

208. Ks. Prof. Szczepan S zyd elsk i (1872— 1967), R rzym 1969 ss. 31. 209. L ’o eu v re des m ission s de l’É glise cath oliq u e en P ologn e. W: L e

M illén aire d u c a th o licism e en Polo gne, L u blin 1969 s. 357— 409.

210. P a w e ł V I p ap ież dialogu, H o m o D ei 38 (1969) nr 1 s. 9—14. 211. P o lsk ie kazan ie ze S m ogorzow a z 1859 roku, C o llo ą iu m salutis 1

(1969) s. 93— 101.

212. P om oc Józefa L om py dla k ościoła w S m ogorzow ie, C o llo ą iu m s a lu ­

tis 1 (1969·) s. .103— 1(06.

213. P o sie w d u ch o w ień stw a w ielk o p o lsk ieg o , P r z e w . k a t. (1969) nr 29 s. 258— 259.

214. W sp ra w ie K om u n ii św . pod dw iem a p ostaciam i w d iecezji w r o c ła w ­ sk iej, Collect, theol. 39 (1969) nr 2 s. 77— 83.

1970

215. A rch iw u m A rch id iece zja ln e i B ib lio tek a K ap itu ln a w e W rocław iu w la ta ch 1945— 1970, S o b ó t k a 25 (1970) nr 2 s. 263— 270.

216. D orobek n au k o w y k sięży rep atrian tów w P o lsce w la ta ch 1945— — 1970, H o m o D ei 39 (1970) nr 3 s. 232—237.

217. D u szp astersk i w k ła d księży rep atrian tów w arch id iecezji w r o c ła w ­ sk iej w latach 1945— 1970, W rocław 1970 [druk w R zym ie] ss. 195. 218. Echa m a n ifesta cji w a rsza w sk ich z roku 1861 w B erlin ie. P r z e w .

ka t. (1970) nr 31 s. 301.

219. K atalog d ok u m en tów A rch iw u m A rch id iecezjaln ego w e W rocław iu. Cz. 1: D ok u m en ty oznaczone sygn atu ram i alfab etyczn ym i, R zym 1970 ss. 663.

R e c.: A. S a b i s с h , A rc h iv f ü r s c h le sis c h e K irc h e n g e s c h ic h te 29: 1971 s. 263—266; S c h le s ie n J h g . 16 (1871) n r 3 s. 166—168; T yg. pow sz. 24 (1971) n r 12 s. 5.

(21)

220. U sta n o w ien ie p olsk iej ad m in istracji k o ścieln ej na Z iem iach Z achod­ nich, T y g . P o w s z . 24 (1970) nr 8 s. 1—2.

R e c.: W. M y s ł e k , A r g u m e n ty (1970) n r 8 s. 1—2.

221. W ykaz reg estó w d ok u m en tów A rch iw u m A rch id iecezja ln eg o w e W rocław iu, Rocz. teol. Ś lą s k a Opol. 2 (1970) s. 285—421.

222. W ykaz reg estó w d ok u m en tów A rch iw u m A rch id iecezjaln ego w e W rocław iu , W arszaw a 1970 ss. 320.

1971

223. B ilczew sk i J ózef (1860— 1923). W: Hagiografia pols ka. S ł o w n i k bio -

-ЫЫгоg r a f ic z n y , P ozn ań 1971 t. 1 s. 133— 139.

224. Ks. M arcin P ełk a ślą sk i k an on ista (1757— 1828), P r a w o kan. 14 (1971) nr 1— 2 s. 325— 329.

225. M szał z X V I w iek u z L ask ow ic O ław sk ich w język u polsk im , A r ­

c hiw a, ЫЫ. m u z e a kośc. 23 (1971) s, 289—291.

226. 2 5 -lecie w y k ła d ó w teologiczn ych w e W rocław iu w latach 1945— — 1970, N a sza p rz e szl. 34 (1971) s. 240— 242.

227. Z d ziejó w d u szp a sterstw a w arch id iak on acie w ro cła w sk im w cza­ sach n ow ożytn ych , W arszaw a 1971 ss. 443.

1957— 1959

228. H istoria K ościoła P o w szech n eg o (Skrypt w y k ła d ó w dla słu ch aczy W yższej K u ltu ry R elig ijn ej w e W rocław iu), cz. 1, W rocław 1957 ss. 296 (powiel.)'.

229. P atro lo g ia (Skrypt w y k ła d ó w ), W rocław 1958 ss. 71 (pow iel.). 230. H istoria K ościoła P o w szech n eg o (Skrypt w y k ła d ó w d la stu d en tów

Sem in ariu m D u ch ow n ego w e W rocław iu), cz. 2, W rocław 1958 ss. 74 (pow iel.).

231. H istoria K ościoła P o w szech n eg o (Skrypt w y k ła d ó w d la słu ch aczy W yższej K u ltu ry R elig ijn ej w e W rocław iu), cz. 2, W rocław 1958

ss. 126 (pow iel.).

232. H istoria K ościoła P o w szech n eg o (Skrypt w y k ła d ó w dla słuchaczy W yższej K u ltu ry R eligijn ej w e W rocław iu), cz. 3, W rocław 1958 ss. 140 (pow iel.).

233. H istoria K ościoła P o w szech n eg o (Skrypt w y k ła d ó w dla stu d en tów S em in ariu m D uch ow n ego), W rocław 1959 ss. 45 (pow iel.).

234. Z arys D ziejó w b isk u p stw a w ro cła w sk ieg o , W rocław 1959 ss. 50 (pow iel.).

(22)

2 5 a n n é e s d ’e t u d e s d e M g r W i n c e n t y U r b a n s u r l ’h i s t o i r e d e l ’E g l i s e e n S i l e s i e

R ésum é

Le p resen t v o lu m e S tu d i a T heolo gica V a r s a v i e n s ia e s t consacré au v in g t-c in q u iè m e an n iv ersa ire de l ’a c tiv ité scien tifiq u e et littér a ire de M gr W in cen ty U r b a n en B asse S ilesie.

N é le 13 fé v r ie r 1911 à G rodzisko D oln e dans l ’a rran d issem en t de L eżajsk , en 1936 ordonné p rêtre après les étu d es à la F racu lté de T h é ­ o lo g ie à l ’U n iv ersité de Jan K a zim ierz à L w ów , il tr a v a illa it ju sq u ’à 1945 dans l ’arch év êch é de L w ó w occu p an t le poste de v ica ire e t de ca­ téch iste e t e n su ite de curé. A y a n t obtenu en 1947 le titre de docteur en th éo lo g ie à la F a cu lté de T h éo lo g ie C atholique de l ’U n iv ersité de V arsovie il éta it ap p elé à rem plir la fon ction de d irecteur des A rch ives du M u sée de l ’A rch év êch é e t de la B ib lio teq u e du C hapitre à W roclaw .

En m êm e tem p s il a co m m en cé à en seig n er l ’h isto ire de l ’E glise dans le s G rands S ém in a ires à W rocław et à N ysa. A y a n t obtenu le titre de p rofesseu r agrégé de l ’h isto ire de l ’E glise, il a com m en cé l ’e n ­ seig n em en t en 1971 à la F a cu lté de T h éologie à l ’A cad em ie de T h éologie C atholique à V arsovie. Il e st en tré en 1952 au C hapitre de la C athé­ d rale de W rocław e t en 1959 a été nom m é par le P ap e Jean X X III l ’é v ê q u e a u x ilia ir e de W rocław .

L’E v êq u e U rban a com m en cé son tra v a il d’ecriv a in d éjà com m e e t il le d ev elo p p a p en d a n t la periode de W rocław . Il p o ssèd e sur son com pte ju sq u ’à 31 d écem bre 1971 234 titres des liv r e s et des articles. Il p u b lia les tra v a u x concernants la con n aissan ce des A rch iv es et des B ib lioteq u e, il s ’e st a ttaq u é a u x red action s des m an u els, m ais il a écrit le p lu s su r l ’h istoire de l ’E g lise en S ile sie en p ren an t en con sid eration les elem en ts polon ais q u i s ’y trou vaien t. C’est dans ce dom ain e q u i’il a eu le p lu s de m érite à la scien ce polonaise.

Cytaty

Powiązane dokumenty

The tricable gondola meets all of the requirements as it has the possibility to transport bicycles, it can give a clearance of 9.1m above the water level, it follows the trajectory

1 PolU, może teoretycznie oznaczać niemożność pełnienia służby z powodu zaistnienia okoliczności, które wystąpiły po zwolnieniu ze służby, a w konsekwencji

Cały długi wykład teologii małżeństwa począwszy od wizji teologii małżeństwa w Sta­ rym Testamencie, poprzez przemianę, jaka dokonuje się w Chrystusie, trynitamy aspekt

Postulatem systemu nauk o rodzinie staje się całościowe, uporządkowane ujęcie przedmiotu rodziny w obrębie nauk teologicznych i humanistycznych, a wymogiem uprawiania tych nauk -

Z daniem Shugar2 nie tylko aktywność własna, ale również i aktywność cu­ dza jest dla człowieka źródłem wiedzy. Podm iot poznający świat przez aktyw­ ność własną i

Szczególnym fenom enem życia jest życie ludzkie, którego odczytywania nie m ożna zawęzić do m etod przyrodniczych, gdyż człowiek nie mieści się w praw ach przyrody. Jako

A oto zapowiedziane zagadnienia, które zostaną omówione kolejno: Prawo do wychowania; Rodzice - pierwszymi wychowawcami; Wychowa­ nie do pełni człowieczeństwa;

Przed Kościołem pojawia się więc na nowo problem przekazu i wdra­ żania kultury religijnej, co wymaga zastanowienia nad tym, jakie mianowicie mechanizmy i instytucje religijne