OCENA STANU SANITARNEGO
I SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ W POWIECIE MRĄGOWSKIM
za 2018 rok
Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna
w Mrągowie
2
I. WSTĘP………...... 3
II. WARUNKI ZDROWOTNE ŚRODOWISKA ……….……...…….. 7
III. HIGIENA ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA I PRZEDMIOTÓW UŻYTKU ………..…..…….….... 16
IV. ŚRODOWISKO PRACY ………..…...….………...….. 31
V. HIGIENA DZIECI I MŁODZIEŻY ……….………....…….. 44
VI. ZWALCZANIE CHORÓB ZAKAŹNYCH …………..………...…. 50
VII. SZCZEPIENIA OCHRONNE ………...…... 60
VIII. PROMOCJA ZDROWIA I OŚWIATA ZDROWOTNA …... 62
IX. ZAPOBIEGAWCZY NADZÓR SANITARNY ………...……... 69
3 Szanowni Państwo
Przedkładam Państwu raport o stanie sanitarnym i sytuacji
epidemiologicznej w powiecie mrągowskim w 2018 roku.
Głównym celem działania Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Mrągowie w roku 2018 zgodnie z ustawą o Państwowej
Inspekcji Sanitarnej była realizacja zadań z zakresu zdrowia publicznego w powiecie, w szczególności poprzez sprawowanie nadzoru nad warunkami
higieny środowiska, higieny pracy w zakładach, higieny procesów nauczania i wychowania, wypoczynku i rekreacji, bezpieczeństwem zdrowotnym
żywności, żywienia i przedmiotów użytku oraz kosmetyków, nad warunkami higienicznosanitarnymi, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których są udzielane świadczenia zdrowotne w celu
ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych, zapobiegania powstawaniu chorób, w tym
chorób zakaźnych i zawodowych.
Przeprowadzona analiza wyników działań nadzorowych na terenie powiatu wskazuje, że stan bezpieczeństwa sanitarnego społeczeństwa ulega stałej poprawie. Nadal jednak stwierdza się negatywne zjawiska w sferze
sanitarno-higienicznej, co świadczy o konieczności prowadzenia stałego i systematycznego nadzoru obejmującego działania prewencyjne,
monitoringowe i naprawcze.
Dziękuję, za współpracę organom samorządowym, inspekcjom
i strażom. Współpraca ta w znaczący sposób wpływa na zwiększenie
efektywności działań podejmowanych przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w zakresie poprawy zdrowia publicznego mieszkańców powiatu.
Ocena stanu sanitarnego zostaje przekazana Staroście Mrągowskiemu oraz Radzie Powiatu w celu zapoznania się i wykorzystania jako ważny
materiał pomocniczy w podejmowaniu decyzji na rzecz dalszej poprawy w zakresie zdrowia publicznego w powiecie .
PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY
Beata Doraczyńska
4
Powiat Mrągowski położony jest w północno-wschodniej Polsce,
w środkowej części województwa warmińsko-mazurskiego, a w jego skład wchodzą gminy nadzorowane przez Powiatową Stację
Sanitarno-Epidemiologiczną w Mrągowie:
GMINA WIEJSKA SORKWITY
5
Liczba ludności powiatu mrągowskiego na dzień 31.12.2018r. wynosi – 49.257
Miasto Mrągowo – 21.085 Miasto Mikołajki – 3.566 Gmina Mikołajki – 4.338 Gmina Mrągowo – 7.946 Gmina Piecki – 7.625 Gmina Sorkwity – 4.697
6
Ogółem pracownicy
Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Mrągowie wykonali:
Liczba przeprowadzonych kontroli – 1589
Liczba pobranych prób – 309
Liczba wykonanych badań – 153
Liczba wykonanych oznaczeń – 416
Liczba wydanych decyzji – 687
Liczba wydanych postanowień – 14
Liczba tytułów wykonawczych – 0
Liczba nałożonych mandatów – 36 Kwota nałożonych mandatów - 8.400zł Kwota nałożonych kar pieniężnych - 20.000zł
7 II. WARUNKI ZDROWOTNE ŚRODOWISKA
II.1. Ogólna charakterystyka nadzorowanego terenu.
Liczba nadzorowanych obiektów - 263 - obiekty użyteczności publicznej - 231 - urządzenia wodne - 32
W 2018r. przeprowadzono ogółem 306 kontroli sanitarnych obiektów użyteczności publicznej, urządzeń wodnych, miejsc ogólnie wykorzystywanych do kąpieli oraz 49 kontroli jakości wody do spożycia i wody do kąpieli.
Pracownicy Sekcji Higieny Komunalnej w ramach nadzoru sanitarnego pobrali i przekazali do badania w laboratorium PSSE w Kętrzynie oraz WSSE w Olsztynie 130 prób wody przeznaczonej do spożycia oraz wody z basenów kąpielowych. Podczas pobierania prób wody pracownicy Sekcji Higieny Komunalnej wykonali:
- 17 oznaczeń chemicznych - chlor wolny w wodzie z basenów kąpielowych,
- 9 pomiarów fizycznych – 6 temperatury pobieranej wody (5 wody do spożycia, 1 wody z basenu), 3 w wodzie z miejsca okazjonalnie wykorzystywanego do kąpieli
(sinice, plamy olejowe, osady smoliste).
II.2. Zaopatrzenie ludności w wodę.
Ujęcia wody do spożycia w powiecie mrągowskim oparte są na wodach podziemnych, niezanieczyszczonych bakteriologicznie. Dezynfekcję wody w tych wodociągach stosuje się jedynie w sytuacjach zanieczyszczenia bakteriologicznego spowodowanego awariami lub po przeprowadzonych remontach urządzeń do produkcji wody.
W 2018r. w powiecie mrągowskim nadzorem sanitarnym objęte były 32 urządzenia wodne – stan na 31.12.2018r.
Ilość obiektów
wg ewidencji
Liczba przeprowadzonych
kontroli
Liczba pobranych
prób urządzeń
wodnych
jakości wody
Wodociągi zbiorowego zaopatrzenia w wodę 29 30 38 87 Wodociągi o produkcji wody
(m3/dobę)
≤100m3 24 25 30 61
101-1000 4 4 4 16
1001-10000 1 1 4 10
Inne podmioty zaopatrujące w wodę 3 4 5 9
RAZEM: 32 34 43 96
W 2018r. w powiecie mrągowskim nadzorem sanitarnym objęte były 32 urządzenia wodne – stan na 31.12.2018r. Liczba wodociągów w porównaniu do roku 2017 zmniejszyła się o 1.
W roku sprawozdawczym zlikwidowany został wodociąg Babięta w gm. Piecki – sieć wodociągową podłączono do wodociągu Zyzdrojowy Piecek, ujęcie oraz hydrofornię zlikwidowano. W ramach prowadzonej inwestycji podłączono do wodociągu pozostałych
mieszkańców wsi Babięta oraz obiekty turystyczne, które dotychczas korzystały z własnych ujęć wody.
8 W roku sprawozdawczym przeprowadzono ogółem 34 kontrole urządzeń do produkcji wody. Na stwierdzone podczas kontroli nieprawidłowości stanu sanitarno – technicznego
urządzeń wodnych wszczęto 2 postępowania w administracji – wodociąg Użranki gm. Mrągowo – termin realizacji zaleceń ustalono do 30.05.2019r. oraz wodociąg Rozogi
gm. Sorkwity – postępowanie zakończono. Prowadzono również postępowanie z lat ubiegłych dotyczące wodociągu Oddziału Zakładu Produkcji Mleczarskiej w Mrągowie, które zakończono uzyskując poprawę stanu sanitarnego urządzeń.
II.2.1. Jakość wody produkowanej przez nadzorowane wodociągi.
W 2018 roku przeprowadzono 43 kontrole jakości wody do spożycia. Pobrano do badań laboratoryjnych 96 prób wody, wykonano 5 oznaczeń temperatury pobieranych prób wody.
Planowane i pobrane próby w 2018 roku obejmowały zakres:
- 81 prób - zakres grupy A Załącznika nr 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 11 grudnia 2017r. (Dz. U. z 2017r. poz. 2294) – badanie fizyczne i mikrobiolo-
giczne,
- 2 próby zakres grupy B Załącznika nr 2 cytowanego wyżej rozporządzenia - badanie fizyczne, chemiczne (jony amonowe, azotany, azotyny, żelazo, mangan, siarczany, cyjanki, fluorki, twardość) i mikrobiologiczne
- 4 próby wody pobrano do badań w kierunku bakterii z rodzaju Legionella, - 1 próba w przypadku podejrzenia zatrucia pokarmowego,
- 8 prób kontrolnych w przypadku podejrzenia zanieczyszczenia wody – wyniki badań nie potwierdziły przekroczeń badanych parametrów fizykochemicznych.
Podobny zakres badań wody przeprowadzony był przez przedsiębiorstwa wodociągowe w ramach wewnętrznej kontroli jakości wody. Przedsiębiorstwa wod.-kan. zobowiązane są
również do informowania PPIS o każdorazowym pogorszeniu się jakości wody lub wystąpieniu awarii sieci wodociągowej.
Stan sanitarny pozostałych urządzeń do produkcji wody nie budził zastrzeżeń.
W roku sprawozdawczym wodociąg w Rozogach gm. Sorkwity (zaopatrujący w wodę 214 osób) produkował wodę warunkowo dopuszczoną do spożycia przez ludzi.
PPIS wydał decyzję stwierdzającą warunkową przydatność wody do spożycia ze względu
na ponadnormatywną zawartość manganu, jonów amonowych oraz mętność. Opracowano i przesłano do Wójta Gminy Sorkwity Komunikat dotyczący stwierdzonych przekroczeń i związanych z nimi zagrożeń oraz podejmowanych przez producenta wody działaniach
naprawczych zmierzających do poprawy jakości wody. Termin realizacji decyzji przedłużono do 31.03.2019r.
Na koniec 2018 roku wodę produkowaną przez wodociąg Rozogi sklasyfikowano jako warunkowo przydatną do spożycia.
Pozostałe 31 wodociągów produkowało wodę sklasyfikowaną jako przydatna do spożycia.
9 II.2.2. Ocena zaopatrzenia ludności w wodę.
Nazwa gminy
Liczba mieszkańców
Liczba wodociągów
Procent wodociągów z wodą nie odpowiadającą wymaganiom Liczba ludności zaopatrywana w wodę
przeznaczoną do spożycia
Procent ludności zaopatrywanej w wodę nie odpowiadającą wymaganiom
Liczba decyzji
Wodociągi o złym stanie technicznym
Ocena ryzyka zdrowotnego związanego ze stwierdzoną
nieodpo- wiednią jakością wody
razem z wodą odpowiadającą wymaganiom z wodą nie odpowiadającą wymaganiom
razem
odpowiadającą wymaganiom nie odpowiadającą wymaganiom na poprawę jakości wody zakazujących korzystania z wody
liczba %
Miasto
Mrągowo 21085 2 2 0 0% 21085 21085 0 0 0 0 0 0 Miasto
Mikołajki 3566 1 1 0 0% 3566 3566 0 0 0 0 0 0 Gmina
Mikołajki 4338 2 2 0 0% 4287 4287 0 0 0 0 0 0 Gmina
Mrągowo 7946 11 11 0 0% 7835 7835 0 0 0 0 1 9,0%
Gmina
Piecki 7625 8 8 0 0% 7566 7566 0 0 0 0 0 0
Gmina
Sorkwity 4697 8 7 1 12,5% 4491 4277 214 0 1 0 0 0 1-wodociąg – ryzyko małe
Ogółem 49.257 32 31 1 3,03% 48830 48616 214 0,4% 1 0 1 3,03% 1-wodociąg – ryzyko małe
44378
6437
43665
5720
49385
0
49018
0
48616
214
0 5000 10000 15000 20000 25000 30000 35000 40000 45000 50000
2014 2015 2016 2017 2018
Liczba osób korzystających z wody dobrej jakości
Liczba osób korzystającychz wody warunkowo dopuszczonej do spożycia
Z powyższych danych wynika, że jakość wody do spożycia produkowanej przez wodociągi
w powiecie mrągowskim od 2016 roku utrzymuje się na bardzo wysokim poziomie.
W 2018 roku jedynie wodociąg w Rozogach produkował wodę, która na koniec 2018r.
została sklasyfikowana jako warunkowo przydatna do spożycia. Wodociąg zaopatruje w wodę 214 osób, co stanowi około 0,4% ludności korzystającej z wodociągów. Pozostali użytkownicy wodociągów na terenie powiatu mrągowskiego są zaopatrywani w wodę dobrej jakości. Poza powyższym 52 mieszkańców miejscowości Zielony Lasek z powiatu
10 giżyckiego – korzysta z wody dostarczanej przez wodociąg Mikołajki- woda dobrej jakości.
Stopień zwodociągowania terenu.
Z powyższej tabeli wynika, że około 99,1% ludności powiatu mrągowskiego jest zaopatrywana w wodę z wodociągów.
Stopień zwodociągowania terenu
99,10%
0,90%
Ludność zaopatrywana w wodę z wodociągów Ludność zaopatrywana w wodę z innych źródeł
II.2.3. Rozbudowa sieci wodociągowej.
W 2018 roku rozbudowano wodociąg Zyzdrojowy Piecek gm. Piecki, przybyło łącznie 5,992km sieci wodociągowej (wykonanej z PE) tj. 4,866km sieci głównej oraz 1,126km przyłączy. Podłączono do tego wodociągu miejscowość Babięta, w której zlikwidowany został wodociąg (sieć wodociągową podłączono do wodociągu Zyzdrojowy Piecek, ujęcie oraz hydrofornię zlikwidowano). W ramach prowadzonej inwestycji podłączono do wodociągu pozostałych mieszkańców wsi Babięta oraz obiekty turystyczne, które dotychczas korzystały z własnych ujęć wody – wykonano 11 nowych przyłączy.
W roku sprawozdawczym przybyło 0,114km sieci głównej w wodociągu Jakubowo gm. Piecki
W roku sprawozdawczym w wodociągu Piecki przybyło 1,553km sieci głównej oraz 0,1km przyłączy – łącznie rozbudowano wodociąg o 1,653km
II.2.4. Gospodarka wodno – ściekowa.
Wykaz miejscowości wiejskich skanalizowanych i procent miejscowości skanalizowanych w powiecie:
Gmina Mikołajki - Baranowo, Inulec, Jora Wielka, Kolonia Mikołajki, Lelek, Lubiewo, Nowe Sady, Prawdowo, Stawek, Stare Sady, Śmietki, Tałty, Woźnice, Zełwągi.
Gmina Mrągowo - Polska Wieś, Marcinkowo, Boże, Szestno, Ruska Wieś, były PGR Rydwągi, były PGR Probark, Lasowiec, Wyszembork, Lembruk. Większość
gospodarstw domowych we wsiach Szczerzbowo, Budziska, Gronowo,
11 Boża Wólka posiada indywidualne oczyszczalnie ścieków (łącznie 83 gospodarstwa) jest to wynikiem gminnej inwestycji.
Gmina Piecki - Piecki, Ostrów Pieckowski, Brejdyny, Czaszkowo, Głogno, Rutkowo, Dłużec, Krzywy Róg, Szklarnia, Krutyń, Zgon, Krutyński Piecek, Zielony Lasek. Machary (były PGR). Mieszkańcy wsi Nowy Most korzystają z lokalnej oczyszczalni ścieków.
Gmina Sorkwity - Sorkwity, Gieląd, Rybno, Warpuny, Zyndaki, Kozłowo, Rozogi, Miłuki.
2,6%
23,5%
74,0%
Liczba miejscowości podłączonych do kanalizacji Liczba miejscowości korzystających z lokalnych oczyszczalni
Liczba miejscowości korzystających z szamb
W powiecie mrągowskim 2 miasta - Mrągowo i Mikołajki oraz 46 miejscowości
wiejskich jest skanalizowanych co stanowi ok. 23,5% miejscowości w powiecie.
W 5 miejscowościach ścieki odprowadzane są do lokalnych oczyszczalni, co stanowi ok. 2,6% miejscowości. Mieszkańcy pozostałych miejscowości korzystają z szamb.
II.3. Kąpieliska i miejsca okazjonalnie wykorzystywane do kąpieli
Na terenie działania PSSE w Mrągowie, podobnie jak w latach ubiegłych nie zgłaszano organizacji kąpielisk.
W roku sprawozdawczym zgłoszono organizację 4 ogólnodostępnych miejsc okazjonalnie wykorzystywanych do kąpieli oraz 1 mowdk na terenie obiektu turystycznego. Miejsce okazjonalnie wykorzystywane do kąpieli, którego organizatorem był właściciel obiektu turystycznego (m.o.w.d.k. dostępne dla gości) skontrolowane było podczas bieżącej kontroli obiektu oraz podczas pobierania prób wody na zlecenie organizatora.
Na 2018 rok planowano i wykonano 5 kontroli sanitarnych podczas których nie stwierdzano nieprawidłowości. Po przyjęciu interwencji od organizatora miejsca okazjonalnie wykorzystywanego do kąpieli o podejrzeniu zakwitu sinic, pracownicy
12
Sekcji Higieny Komunalnej PSSE w Mrągowie przeprowadzili 1 kontrolę jakości wody z m.o.w.d.k., która nie potwierdziła zanieczyszczenia wody.
PPIS w roku sprawozdawczym wydał ogółem 20 pozytywnych ocen bieżących jakości wody w miejscach okazjonalnie wykorzystywanych do kąpieli organizowanych w 2018r. na terenie powiatu mrągowskiego.
II.4. Obiekty użyteczności publicznej.
Wyszczególnienie Liczba obiektów
w ewidencji
Ilość przeprowadzo-
nych kontroli
Liczba nałożonych
mandatów/
na kwotę
Liczba obiektów, na które prowadzone jest
postępowanie w administracji
Ustępy publiczne 3 3
Pływalnie (kryto-odkryte) 2 2
Domy pomocy społecznej 2 2
Obiekty hotelarskie Hotele 17 17 1
Pensjonaty 8 9
Kempingi 5 5
Pola biwakowe 15 15
Inne obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie Ośrodki wczasowe 17 18 1/100zł 1
Stanice wodne 7 8 1/100zł 2
Pokoje gościnne 27 24
Zajazdy 2 2
Gospodarstwa
agroturystyczne 7 7
Zakłady fryzjerskie 45 48 1/100zł
Zakłady kosmetyczne 31 30
Zakłady tatuażu 1 1
Zakłady odnowy biologicznej 11 11 Zakłady, w których są świad-
czone łącznie więcej niż jedna z usług np. fryzjerskie,
kosmetyczne, odnowy biologicznej
4 4
Dworce autobusowe 1 1
Tereny rekreacyjne - 3
Cmentarze 17 17
Domy przedpogrzebowe 2 2
Inne obiekty
Domy kultury 4 4
Stadiony 2 2 1
Targowisko 1 1
RAZEM : 231 236 3/300zł 5
W roku sprawozdawczym nadzorem sanitarnym objętych było 231 obiektów użyteczności publicznej – stan na 31.12.2018r.
13 Ogółem w tej grupie obiektów planowano 224 kontrole stanu sanitarno – higienicznego, natomiast przeprowadzono 236 kontroli. Ponadto przeprowadzono:
- 3 kontrole dotyczące imprez masowych,
- 3 kontrole podczas przeprowadzania ekshumacji zwłok, - 9 kontroli dotyczących interwencji.
Jak wynika z powyższej tabeli w 2018 roku przeprowadzono 9 kontroli w 8 pensjonatach.
W roku sprawozdawczym 1 pensjonat został przeklasyfikowany na pokoje gościnne.
Przeprowadzono 18 kontroli sanitarnych w 17 ośrodkach wczasowych oraz 8 kontroli w 7 stanicach wodnych – przeprowadzono kontrole sprawdzające w obiektach, w których
za bieżące nieprawidłowości stosowano postępowanie mandatowe. Przeprowadzono również 48 kontroli w 45 zakładach fryzjerskich - 2 zakłady fryzjerskie zostały zlikwidowane w 2018 roku (były w nich przeprowadzone kontrole), w 1 obiekcie dokonano kontroli sprawdzającej po postępowaniu mandatowym za bieżące uchybienia.
Obiekty użyteczności publicznej, których w 2018 roku nie skontrolowano - 4:
1 - zakład kosmetyczny – właścicielka zawiesiła działalność.
3 - Inne obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie – 1 obiekt był nieczynny z powodu remontu, 2 nowe obiekty zgłoszono do objęcia nadzorem po sezonie letnim.
W trakcie nadzoru nad obiektami użyteczności publicznej nie występowały większe problemy. Za stwierdzone podczas kontroli bieżące nieprawidłowości w 3 obiektach stosowano postępowanie mandatowe – 3/300zł. Nieprawidłowości zostały usunięte niezwłocznie.
Na stwierdzone podczas kontroli w 2018 roku nieprawidłowości stanu sanitarno – higienicznego PPIS w Mrągowie wszczął postępowanie w administracji dotyczące obiektów użyteczności publicznej:
- 1 basen kąpielowy w hotelu - termin realizacji ustalono do 31.01.2019r.
- 2 stanice wodne - termin realizacji ustalono do 31.01.2019r.
- 2 ośrodki wczasowe – postępowanie zakończono.
PPIS w Mrągowie prowadził również postępowanie w administracji z lat ubiegłych dotyczące:
- 1 basen kąpielowy w hotelu - termin realizacji przedłużono do 31.01.2019r.
- 1 ośrodek wypoczynkowy – termin realizacji przedłużono do 31.05.2019r.
- 1 stanica wodna – postępowanie wygaszono ze względu na zmianę właściciela obiektu.
- 1 stadion - termin realizacji przedłużono do 30.06.2019r.
Obiekty, w których termin realizacji zaleceń zawartych w decyzjach PPIS w Mrągowie został ustalony na 2019 rok, na koniec roku sprawozdawczego zostały skalsyfikowane jako obiekty ze złym stanem technicznym. Jest to 5 obiektów (jak w powyższej tabeli), na które prowadzonych jest 6 postępowań.
W roku sprawozdawczym zakończono postępowanie z lat ubiegłych dotyczące zanieczyszczenia instalacji ciepłej wody (natryski przy basenach) bakteriami z rodzaju Legionella w Hotelu GOŁĘBIEWSKI w Mikołajkach. Wyniki badania ciepłej wody potwierdziły skuteczności przeprowadzonych działań naprawczych.
14 II.5. Środki transportu.
W 2018 roku przeprowadzono 16 kontroli środków transportu publicznego, w tym:
- 5 autobusów komunikacji publicznej, - 5 statków żeglugi śródlądowej,
- 6 samochodów do przewozu zwłok i szczątków ludzkich..
Podczas kontroli środków transportu nie stwierdzono usterek stanu sanitarnego.
II.6. Postępowanie ze zwłokami i szczątkami.
W ramach nadzoru nad postępowaniem ze zwłokami i szczątkami ludzkimi, na uzasadnioną prośbę rodziny wydano 65 decyzji zezwalających na przeprowadzenie ekshumacji zwłok. Podczas przeprowadzania ekshumacji przeprowadzono 3 kontrole zachowania właściwego stanu sanitarnego podczas ekshumacji.
W ramach współpracy ze Starostwem Powiatowym w Mrągowie zaopiniowano pozytywnie 11 decyzji Starosty Mrągowskiego zezwalających na sprowadzenie do Polski zwłok i pochowanie na cmentarzach zlokalizowanych na terenie powiatu mrągowskiego.
II.7. Gospodarka odpadami.
Na terenie powiatu prowadzona jest segregacja odpadów „u źródła”. Ustawione są oznakowane kontenery na szkło, makulaturę, tworzywa sztuczne oraz zużyte baterie.
W roku sprawozdawczym nie odnotowano interwencji dotyczących nieprawidłowości związanych z gromadzeniem i usuwaniem nieczystości z terenu powiatu.
II.7.1. Gospodarka odpadami niebezpiecznymi.
W 2018 roku na terenie powiatu mrągowskiego Sekcja Higieny Komunalnej obejmowała nadzorem sanitarnym 18 obiektów, w których podczas świadczenia usług powstają odpady niebezpieczne, są to Ewangelicki Dom Opieki ARKA w Mikołajkach, Dom Opieki dla Osób w Podeszłym Wieku MAZURSKA ZAGRODA w Kozarku Małym, 2 zakłady pogrzebowe w Mrągowie, 13 zakładów kosmetycznych oraz 1 gabinet tatuażu. Wszystkie w/w obiekty posiadają instrukcję postępowania z odpadami niebezpiecznymi, powstające odpady przechowywane są właściwie.
Odbiór/przekazanie odpadów jest dokumentowane, w zakładach są do wglądu faktury za przekazywane odpady.
Przekazywanie odpadów niebezpiecznych:
- 1 obiekt - Ewangelicki Dom Opieki ARKA - odbiera firma SPAL-MED Bartoszyce z siedzibą w Szwarunach,
- 1 obiekt - Dom Opieki dla Osób w Podeszłym Wieku MAZURSKA ZAGRODA w Kozarku Małym - odbiera PHU Total-Service z Olsztyna,
- 9 zakładów kosmetycznych – odbiera firma EMKA S.A. Żyrardów, - 2 zakłady pogrzebowe – odbiera firma EMKA S.A. Żyrardów, - 1 zakład kosmetyczny – odbiera firma EKORR Warszawa,
- 4 zakłady (3 kosmetyczne, 1 tatuażu) – przekazuje odpady do NZOZ Przychodni Specjalistycznej w Mrągowie.
15 II.8. Indeks miejsc zagrożeń.
Na terenie powiatu mrągowskiego brak jest obiektów z zakresu higieny komunalnej ujętych w indeksie zagrożeń epidemicznych.
II.9. Postępowanie administracyjno-egzekucyjne.
Liczba kontroli
Liczba decyzji
Tyt.wyk. Wnioski do sądu
MK / kwotę Ściągnięto grzywien
Nałożono grzywien
355 108 - - 3 / 300 zł - -
Decyzje – 108:
- 8 decyzji nakazujących, - 8 decyzji prolongujących, - 1 decyzja wygaszająca, - 4 decyzje umarzające,
- 65 decyzji dotyczących ekshumacji zwłok, - 22 decyzje płatnicze, z tego:
8 dotyczących kontroli stwierdzających nieprawidłowości,
6 dotyczących zakwestionowanych prób wody,
8 dotyczących imprez masowych Wydano 27 opinii:
- 8 dotyczących imprez masowych,
- 9 opinii sanitarnych dotyczących nadzorowanych obiektów, - 10 opinii dotyczących projektów uchwał rad gmin.
II.10. Wnioski do:
Urząd Miasta Mrągowo.
- Podjąć działania zmierzające do zmniejszenia zagrożenia sanitarno-epidemiolo- gicznego związanego z zanieczyszczeniem terenu przez psy.
Urzędy Gmin - wszystkie
- Podjąć działania celem utrzymania we właściwym stanie techniczno-sanitarnym przystanków autobusowych.
- Podjąć działania mające na celu zwiększenie liczby miejscowości podłączonych do oczyszczalni ścieków.
Urząd Gminy Mrągowo i Sorkwity:
- Podjąć działania zmierzające do poprawy stanu sanitarno – technicznego stacji uzdatniania wody na terenie gminy.
II.11. Zadania dla Inspekcji Sanitarnej z zakresu higieny komunalnej na rok następny wynikające z powyższej oceny.
prowadzenie nadzoru w zakresie bezpieczeństwa zdrowotnego wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi – nadzór nad urządzeniami do produkcji wody, wykonywanie badań jakości wody służącej do zbiorowego zaopatrzenia ludności;
nadzór nad przedsiębiorstwami wod.- kan. oraz innymi podmiotami zaopatrującymi w wodę w zakresie przestrzegania obowiązujących przepisów,
16
prowadzenie nadzoru sanitarnego nad obiektami użyteczności publicznej oraz
środkami transportu publicznego, pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych,
prowadzenie nadzoru nad postępowaniem ze zwłokami i szczątkami ludzkimi w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego.
prowadzenie nadzoru w obszarze postępowania z odpadami medycznymi w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego,
prowadzenie nadzoru nad ochroną przed hałasem oraz zanieczyszczeniem powietrza wewnątrz pomieszczeń, a także czynnikami szkodliwymi wydzielanymi przez
materiały budowlane w pomieszczeniach przeznaczonych dla ludzi, zgodnie z przepisami,
współuczestniczenie w opiniowaniu imprez masowych oraz przeprowadzanie kontroli w czasie ich trwania,
podejmowanie działań w przypadku zgłoszeń ludności o podjęcie interwencji w związku z zagrożeniem dla zdrowia i życia, nawet jeśli obiekt nie jest ujęty w ewidencji,
przeprowadzanie kontroli sanitarnych zgodnie z systemem jakości.
III. HIGIENA ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA I PRZEDMIOTÓW UŻYTKU
Bezpieczeństwo żywności jest jedną z cech charakteryzujących jej zdrowotność. O bezpieczeństwie produktu mówimy wtedy, gdy nie występują w nim jakiekolwiek zagrożenia chemiczne, mikrobiologiczne czy mechaniczne, które mogą
wywołać skutki zdrowotne po jego spożyciu lub spożywaniu przez dłuższy okres.
W żywności mogą kumulować się wszystkie związki znajdujące się w powietrzu atmosferycznym, glebie i wodzie. O ich obecności decyduje najczęściej działalność człowieka, który dążąc do zapewnienia pożywienia dla ciągle wzrastającej populacji ludzi stosuje np. poprawę wydajności plonów przez stosowanie nawozów sztucznych.
Negatywny wpływ na zdrowie lub życie konsumenta wywołuje też żywność pozyskiwana i przetwarzana w niewłaściwych warunkach.
Dopuszczenie do spożycia produktów zepsutych, szkodliwych bądź o innych cechach niewłaściwej jakości zdrowotnej, naraża konsumenta na niebezpieczeństwo wywołania zatruć pokarmowych, bądź chorób przewlekłych. Zakres działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej jest bardzo szeroki. Obejmuje wszelkie aspekty życia, pracy i wypoczynku człowieka. Aby zapewnić odpowiedni poziom bezpieczeństwa, w tym zmniejszaniu liczby zatruć i zakażeń pokarmowych, Państwowa Inspekcja Sanitarna w Mrągowie prowadzi
17 kontrole urzędowe w miejscach produkcji, dokonuje oceny jakości żywności znajdującej się w obrocie, a także działa w oparciu o szybkie mechanizmy reagowania, w sytuacjach stwierdzenia potencjalnego zagrożenia zdrowia lub życia konsumentów. Działania kontrolne prowadzone są w następujących grupach obiektów: produkcji żywności, obrotu żywnością, żywienia zbiorowego oraz miejscach obrotu materiałami i wyrobami do kontaktu z żywnością, a także kosmetykami.
III.1. Zakres i działalność kontrolna nadzoru sanitarnego.
W 2018 r. w ewidencji Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Mrągowie znajdowało się 747 obiektów żywności, żywienia i przedmiotów użytku.
W nadzorowanych w 2018 r. przez Powiatową Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Mrągowie zakładach żywienia, produkcji obrotu, przeprowadzono 592 kontroli
sanitarnych, w tym 42 kontroli interwencyjnych. Wydano 103 decyzje administracyjne nakazujące usunięcie stwierdzonych uchybień, w tym 4 decyzje zakazu wprowadzenia produktu do obrotu. Za bieżące usterki higieniczno-sanitarne nałożono 33 mandaty na łączną kwotę 8100,00 zł .
Wszystkie kontrole przeprowadzone zostały wg. rocznego planu kontroli, z określoną częstotliwością zgodną z wytycznymi Głównego Inspektora Sanitarnego, a także po każdorazowym uzyskaniu informacji o uchybianiach sanitarnych zagrażających
zdrowiu lub życiu ludzi, tj. powiadomień w systemie RASFF, poleceń jednostki nadrzędnej, poleceń GIS, wniosków przedsiębiorców.
Tabela 1. Liczba obiektów i kontroli przeprowadzonych w 2018r.
Rodzaj obiektu
Liczba obiektów
pod nadzorem w 2018 r.
Liczna przeprowadzonych
kontroli
% obiektów niezgodnych
z wymaganiami w 2018r.
Piekarnie 7 10 0
Ciastkarnie 6 6 0
Wytwórnie do lodów 7 7 0
Automaty do lodów 19 6 0
Przetwórnie owocowo warzywne 1 24 0
Zakłady garmażeryjne 5 5 0
Inne wytwornie żywności 35 4 0
Sklepy spożywcze 170 175 0
Kioski spożywcze 18 14 0
Magazyny hurtowe 15 13 0
Środki transportu 24 3 0
Obiekty ruchome i tymczasowe 13 8 0
Inne obiekty obrotu żywnością 58 20 0
Zakłady żywienia zbiorowego
otwartego 291 234 2
W tym: mała gastronomia 159 90 0
Zakłady żywienia zbiorowego
zamknięte: 69 58 0
a) stołówki w domach
wczasowych 12 14 0
18
b) bloki żywienia w szpitalach 1 1 0
c) bloki żywienia w domach
opieki społecznej 4 4 0
d) stołówki w żłobkach 2 2 0
e) stołówki szkolne 18 15 0
f) stołówki na koloniach/
półkoloniach/obozach/
zimowiskach
12 14
g) stołówki w przedszkolach 13 6 0
h) inne zakłady żywienia 5 1 0
j) miejsca obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością
9 5 0
k) sklepy 9 5 0
III.2. Działalność kontrolna
Tabela 2. Działalność kontrolna PSSE w Mrągowie w latach 2015-2018 r.
w. g ewidencji
Liczba przeprowadzony
ch kontroli
Ilość wydanych decyzji administracyjny
ch
Liczba obiektów nowouruchomio
nych
Ilość nałożonych mandatów / (zł)
2015 2016 2017 2018 2015 2016 2017 2018 2015 2016 2017 2018 2015 2016 2017 2018 2015 2016 2017 2018
Zakłady produkcji środków spożywczych
58 59 59 80 66 56 61 62 12 11 14 8 3 5 2 1
1/ 120 2/ 350 1/ 120 1/ 400
Obiekty obrotu żywnością
281 279 278 298 194 257 167 233 26 29 37 43 29 15 17 10
5/ 750 13/ 2000 14/ 2450 16/ 3900
Zakłady żywienia
340 345 336 360 316 332 310 292 40 33 68 52 20 10 16 24
22/ 46 21/ 4500 19 /3850 16/ 3800
Raze
m 679 683 673 738 576 647 538 587 78 73 119 103 52 20 35 35
28/ 5500 36/ 6900 37/ 6500 33/ 8100
19 III.2. Ogólna ocena stanu sanitarnego obiektów żywności i żywienia
Stan sanitarny nadzorowanych obiektów oceniany był przez PSSE w Mrągowie zgodnie z jednolitymi procedurami urzędowej kontroli żywności oraz materiałów i wyrobów
przeznczonych do kontaktu z żywnością uwzględniającymi przepisy w zakresie wymagań higieniczno-sanitarnych. Zgodnie z obowiązującym prawem żywnościowym, obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa produkowanej i wprowadzanej do obrotu żywności spoczywa na przedsiębiorcach branży spożywczej. Przedsiębiorcy uzyskują pomoc merytoryczną, na etapie przygotowywania dokumentacji projektowej, dokumentacji dostosowania obiektów do obowiązujących wymogów sanitarnych, wdrażania GHP, GMP i systemu HACCP.
Tabela 3. Ocena stopnia zaawansowania wprowadzenia przez zakłady żywności i żywienia systemu HACCP
RODZAJ OBIEKTÓW
Liczba obiektów
objęte nadzorem
w tym z wdrożonymi
zasadami GHP/GMP
z wdrożonym systemem
HACCP
w których rozpoczęto
wdrażanie zasad systemu
HACCP Produkcji
żywności 80 76 75 0
Obrotu
żywnością 298 225 225 4
Żywienia zbiorowego otwartego
291 268 268 5
Żywienia zbiorowego zamkniętego
69 68 68 1
Ogółem 738 637 636 10
Stan sanitarny i techniczny obiektów żywności i żywienia poprawia się m. in. dzięki
systematycznym i konsekwentnym kontrolom prowadzonym przez PSSE w Mrągowie.
W wielu zakładach stan sanitarny ulega systematycznej poprawie dzięki wdrażaniu i stosowaniu zasad dobrej praktyki higienicznej (GHP)dobrej praktyki produkcyjnej
(GMP), a także wprowadzaniu systemu HACCP. Korzystając z ułatwień przewidzianych przez Komisje Europejską we wdrażaniu procedur HACCP w małych przedsiębiorstwach,
20 w części zakładów spożywczych przestrzeganie zasad GHP i GMP uznano za wystraczające dla kontroli najważniejszych zagrożeń bezpieczeństwa żywności, co dotyczy zwłaszcza punktów małej gastronomii bazujących na półproduktach i produktach gotowych.
Tabela 4. Dane liczbowe decyzji administracyjnych z naruszeniami za rok 2018
Liczba wydanych decyzji administracyjnych
Liczba wydanych decyzji płatniczych/kwota
ogółem z narusze-
niem przepisó
w
Zmienia-
jące umarzające
Unierucho- mienia/
przerwania działalności całego zakładu
lub części
Zakazu wprowadzeni
a produktu do obrotu
Decyzje płatnicze
ogółem kwota
189 103 13 22 0 4 249 18768
Najczęściej występujące nieprawidłowości odnotowywane w skontrolowanych zakładach w 2018 r.
1) produkcja żywności:
niewłaściwy stan sanitarno-techniczny sprzętu, niewłaściwy stan wyposażenia i powierzchni roboczych, niewłaściwy stan techniczny ścian, sufitów, podłóg, brak
zorganizowanego miejsca przechowywania materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością w sposób zabezpieczający je przed zanieczyszczeniem, brak dokumentacji
potwierdzającej stan zdrowia zatrudnionych pracowników pracujących, brak właściwie wyposażonego miejsca do przechowywania sprzętu porządkowego, konieczność uzupełnienia lub uaktualnienia opracowanej i wdrożonej dokumentacji GHP/GMP, brak pełnej dokumentacji systemu analizy i krytycznych punków kontroli HACCP dla realizowanej w zakładzie produkcji żywności.
2) obrót żywnością:
niewłaściwy stan sanitarno-techniczny pomieszczeń oraz wyposażenia, brak właściwej segregacji artykułów spożywczych w urządzeniach chłodniczych, brak pełnej dokumentacji i zapisów dotyczących stosowania zasad dobrej praktyki higienicznej GHP/GMP, żywność wprowadzana do obrotu po terminie przydatności do spożycia.
3) żywienie zbiorowe otwarte:
niewłaściwy stan sanitarno-techniczny ścian, sufitów, podłóg, wyposażenia, sprzętu, brak właściwego rozdziału prac podczas obróbki surowców oraz produkcji gotowych potraw, brak informacji o składnikach powodujących alergie lub wywołujących reakcje nietolerancji w oferowanym asortymencie dań i potraw, brak właściwej segregacji towaru w urządzeniach chłodniczych, brak pełnego wyposażenia przy stanowisku mycia rąk, brak dokumentacji potwierdzającej odpowiedni stan zdrowia zatrudnionych
21 pracowników, konieczność uzupełnienia lub uaktualnienia opracowanej i wdrożonej dokumentacji GHP/GMP;
4) żywienie zbiorowe zamknięte:
brak pełnego wyposażenia przy stanowisku do mycia rąk pracowników, sprzęt produkcyjny i porządkowy zniszczony, brak właściwego wyposażenia stanowiska do
mycia i dezynfekcji jaj, przechowywanie odzieży prywatnej personelu w przypadkowych miejscach, konieczność uzupełnienia i uaktualnienia opracowanej
dokumentacji GHP/GMP, brak procedur opartych na zasadach systemu analizy i krytycznych punków kontroli HACCP dla realizowanej w zakładzie działalności.
III.3. Działania podejmowane w ramach Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i paszach RASFF
Ważnym elementem polityki ochrony zdrowia ludności jest System Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach - RASFF, w ramach którego PPIS podejmuje działania zgodnie z kompetencjami.
Zasada działania Systemu RASFF opiera się na zbieraniu i szybkim przekazywaniu informacji o żywności, materiałach i wyrobach do kontaktu z żywnością mogących stanowić zagrożenie dla zdrowia konsumentów. W ramach Systemu dokonywana jest ocena stopnia zagrożenia dla zdrowia konsumentów, w wyniku pojawienia się na rynku środków spożywczych lub materiałów do kontaktu z żywnością szkodliwych dla zdrowia, a także niebezpiecznych z punktu widzenia ochrony środowiska. System przewiduje także informowanie o podjętych w trybie pilnym środkach zaradczych.
W 2018 r. na terenie powiatu mrągowskiego w ramach funkcjonowania systemu RASFF podejmowano działania przedstawione w Tabeli 1.
Tabela 5. Działania podejmowane w ramach systemu RASFF PSSE w Mrągowie
Ilość otrzymanych powiadomień *
Ilość przeprowadzonych
kontroli
Ilość skontrolowanych
obiektów
Ilość informacji uzyskanych telefonicznie/fax
24 27 26 8
W roku sprawozdawczym przekazano 1 powiadomienie własne do Wojewódzkiego Punktu Kontaktowego Systemu RASFF WSSE w Olsztynie, zgłoszono powiadomienie alarmowe dotyczące produktu p.n. "Szczypce kuchenne z nylonu"
oznakowanego: Excellent Houseware, Kuchenzange aus Nylon, wyprodukowanego przez Koopman International B.V. Distelweg 88, 1031 HH Amsterdam, Saison:118WGR:913
22 Artikiel:1066171, Chiny, zakwestionowanego ze względu na migrację pierwszorzędowych
amin aromatycznych (aniliny, 4,4’-diaminodifenylometanu) oraz sumę PAAs (z wykluczeniem 1,3-fenylenodiaminy) powyżej zakresu roboczego. Produkt pobrano do
badań laboratoryjnych w ramach urzędowej kontroli żywności w kierunku migracji PAAs.
Informacje przekazano do Warmińsko-Mazurskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego oraz do organów Urzędowej Kontroli Żywności właściwych ze względu na siedzibę producenta i dystrybutorów.
W 2018r. powiadomienia w ramach Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej żywności i Paszach RASFF dotyczyły:
Żywności :
- obecności nikotyny na poziomie 2,8mg/kg w sezamkach zawierających dodatek suszonych owoców goji, import z Chin,
- stwierdzenia morfiny na poziomach: 57,9 mg/kg i 67,7 mg/kg w produkcie pn. „Màk celeý, olejnatà semena”
- dotyczące zatruć bakterią Salmonella Agona u niemowląt w wieku poniżej 6 miesięcy, które wiązane są ze spożyciem mleka początkowego dla niemowląt
wycofanie ze sprzedaży nw. produktów: Babydream 1 od urodzenia 500g, Babydream 2 powyżej 6-go m-ca 500g
- stwierdzenie obecności atropiny i skopolaminy w produkcie pn. „Herbal infusion Mix of Herbs”
- stwierdzenie bakterii Pseudomonas aeruginosa w produkcie pn. „Woda Źródlana Niegazowana Świętokrzyska”
- stwierdzenia obecności ciał obcych w dietetycznym środku spożywczym specjalnego przeznaczenia medycznego pn. Hipoalergiczny preparat mleko zastępczy Nutramigen LGG(R)LIPIL, Nutramigen 1 LGG
- ze względu na przekroczenie najwyższego dopuszczalnego poziomu ochratoksyny A w produkcie pn. „Rodzynki Bakplanet”
- stwierdzenia Salmonella Enteritidis w mrożonym mięsie drobiowym – brojler kurczak
- stwierdzenia pozostałości antybiotyku – substancji o nazwie lazalocyd w próbce jaj Augustyniak
- wykrycia obecności Listeria monocytogenes w produkcie pn. „Kiełbasa Śląska z szynki ekstra”
- stwierdzenia obecności bakterii grupy coli w środku spożywczym „Naturalna woda źródlana Józefowianka”
- stwierdzenia obecności bakterii Pseudomonas aeruginosa w produkcie pod nazwą Żywiec Zdrój , niegazowany, Krystaliczna górska woda źródlana
- stwierdzenie obecności w jednej z pięciu próbkach 25g produktu bakterii z rodzaju Salmonella w produkcie pn. „Tatar. Produkt wołowy surowy, drobno rozdrobniony, w osłonce niejadalnej, gotowy do spożycia”
- ze względu na przekroczenie najwyższych dopuszczalnych poziomów benzo(a)pirenu i sumy benzo(a)pirenu, benzo(a)antracenu, benzo(b)fluorantu, chryzenu w pn. „Czosnek suszony granulowany”
23 - przekroczenia najwyższego dopuszczalnego poziomu ochratoksyny A(OTA)
w produkcie „Rodzynki sułtańskie”
- stwierdzenie obecności kawałków szkła w produkcie pod nazwą „ Frugo Black Mix Sokołów”
- stwierdzenie obecności ciała obcego w postaci fragmentu metalu w produkcie pn.
„Precelki Chrupkie”
Materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością:
- ze względu na stwierdzoną migracją specyficzną pierwszorzędowych amin
aromatycznych (aniliny, 4,4-diaminodifenylometanu) oraz sumę PAAs (z wykluczeniem 1,3- fenylenodiaminy produktu pn.„ Szczypce kuchenne z nylonu”
- stwierdzenia przekroczenia limitu aniliny i 4,4- diaminodifenylometanu oraz sumy pierwszorzędowych amin aromatycznych w produkcie pn. „Łyżka Wazowa”
Suplementów diety:
- stwierdzenie wysokiego poziomu niedozwolonej substancji 1,3-dimetyloamylaminy (1,3- DMAA) oraz obecności niedozwolonego sterydu anaboliczno-androgennego metasteronu w suplementach diety: Falcon Labs SUPERCLEN, Falcon Labs OXYBURNPRO i Falcon Labs SUPERDRIVE
W 2018 r. podejmowano działania w związku z wniesionymi do PPIS w Mrągowie informacjami i wnioskami konsumentów.
Tabela 6. Liczba przeprowadzonych kontroli interwencyjnych
ogółem potwierdzone Nie potwierdzone
a) 3 2 1
b) 7 4 3
a) 3 wnioski dotyczyły niewłaściwej jakości środków spożywczych: niewłaściwa jakość produktów i potraw, obecność szkodników zbożowych w kaszy.
b) 7 wniosków dotyczyły złego stanu higieniczno-sanitarnego zakładów III.4. Jakość zdrowotna środków spożywczych
Kontrole przeprowadzono w ramach: urzędowej kontroli żywności i badań
monitoringowych zanieczyszczeń żywności, materiałów i wyrobów kontaktujących się
24 z żywnością. Podstawą podejmowania działań w tym zakresie był „Plan pobierania próbek do badania żywności w ramach urzędowej kontroli i monitoringu dla Państwowej Inspekcji Sanitarnej na 2018r.” wskazujący liczbę i kierunki badań próbek. Realizując powyższe zadania, w 2018r poddano badaniom laboratoryjnym 179 próbek; (166 próbek żywności,10 wymazów sanitarnych oraz 3 próbki materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością); 3 próbki żywności, 1 próbka materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością i 1 wymaz sanitarny zostało zakwestio- nowanych.
W roku sprawozdawczym do PSSE w Mrągowie zgłoszono 2 podejrzenia zatrucia pokarmowego:
1. W dniu 29.07.2018r. PSSE w Mrągowie została powiadomiona o podejrzeniu zatrucia pokarmowego u uczestników letniego wypoczynku w Ośrodku Wypoczynkowym
„Polonez”, 11-700 Mrągowo, ul. Młynowa 51. W związku z tym w dniu 29.07.2018r.
dokonano kontroli interwencyjnej podczas której bieżących usterek higieniczno- sanitarnych nie stwierdzono, do badań laboratoryjnych pobrano 10 próbek wymazów sanitarnych z naczyń, sprzętu kuchennego i rąk pracownika - 1 próbka wymazów została zakwestionowana. Pobrano również 6 próbek kontrolnych posiłków – 3 próbki zostały zakwestionowane. Podczas kontroli interwencyjnej zalecono dezynfekcję pomieszczeń kuchni oraz sprzętu kuchennego i naczyń oraz przeszkolono personel z zasad higieny.
2. W dniu 13.06.2018r. lekarz NPL GRUNWALDZKA w Mrągowie zgłosił zachorowanie na salmonellę mieszkanki Mrągowa. W trakcie wywiadu epidemio- logicznego uzyskano informację o innych zachorowaniach powiązanych ze zgłoszoną osobą.
Przeprowadzając dochodzenie epidemiologiczne ustalono, że ww mieszkaniu
prywatnym miało miejsce spotkanie grupy liczącej 12 osób, na którym podano kawę i ciasto. Jaja użyte do produkcji ciasta nie były parzone a otrzymano je od osoby
prywatnej, mieszkającej na wsi. Ciasto spożywali wszyscy uczestnicy spotkania, u 11 osób wystąpiły objawy ze strony przewodu pokarmowego: biegunka, bóle
brzucha, gorączka. Osoba przygotowująca ciasto bez objawów chorobowych. Chorzy zgłaszali się do lekarzy POZ, nie zachodziła potrzeba hospitalizacji. W czterech próbkach kału pobranych od osób chorych wyizolowano Salmonellę Enteritidis.
Prawdopodobnym źródłem zakażenia było ciasto-rolada z kremem .Do zakażenia mogło dojść na skutek nie przestrzegania zasad higieny podczas przygotowywania ciasta.
25 Tabela 7. Wykaz próbek pobranych zgodnie z planem pobierania próbek do badania
żywności w ramach urzędowej kontroli i monitoringu dla PSSE w Mrągowie na rok 2018 w porównaniu z rokiem 2017.
Lp
Rodzaj próbek
ogółem Liczba pobranych próbek
2017 2018 krajowych UE z importu 2017 2018 2017 2018 2017 2018 1 Mięso, podroby i przetwory
mięsne 5 9 5 9 - - - -
2
Drób, podroby i produkty drobiarskie, jaja i ich przetwory
16 13 16 13 - - - -
3 Ryby, owoce morza i ich
przetwory 9 9 - - 9 9 - -
4 Mleko i przetwory mleczne 23 23 22 23 1 - - -
5 Ziarno zbóż i przetwory
zbożowo-mączne 10 3 9 3 - - 1 -
6 Wyroby cukiernicze i
ciastkarskie 27 31 27 31 - - - -
7 Warzywa, w tym
strączkowe 4 7 1 6 1 1 1 -
8 Owoce 2 3 1 2 - 1 1 -
9 Grzyby - 1 - 1 - - - -
10 Majonezy, musztardy, sosy 1 1 1 1 - - 1 -
11 Wody mineralne i napoje
bezalkoholowe 6 6 6 6 - - - -
12 Tłuszcze roślinne 2 3 2 3 - - - -
13 Zioła i przyprawy 5 5 - - - - 5 5
14 Kawa, herbata, kakao,
herbatki owocowe i ziołowe 11 12 11 12 - - -
15 Wyroby garmażeryjne 11 11 11 11 - - - -
16
Środki spożywcze
specjalnego przeznaczenia żywieniowego
10 6 9 5 - - 1 1
17 Suplementy diety 14 16 5 11 2 2 2 3
18
Materiały i wyroby
przeznaczone do kontaktu z żywnością
3 3 1 2 - - 3 1
21 Razem środki spożywcze 159 162 - - - -
22 Środki spożywcze krajowe - 121 139 - - - -
23 Środki spożywcze UE - - - 19 13 - -
24 Środki spożywcze z importu - - - 15 10
26 Bezpieczeństwo żywności jest jednym z najważniejszych celów polityki ochrony zdrowia konsumentów. Utrzymanie wysokiego poziomu bezpieczeństwa w tym zakresie ma kluczowe znaczenie nie tylko dla ochrony zdrowia publicznego, ale także dla zachowania zaufania konsumenta do żywności.
Tabela 8. Ocena bezpieczeństwa żywności prozdrowotnej na podstawie wyników badań laboratoryjnych
Suplementy diety
Żywność specjalnego przeznaczenia
Żywność wzbogacana Liczba zbadanych
próbek 14 6 2
Kierunek badań
mikrobiologia, metale, zawartość substancji
dodatkowych,
wybrane parametry w środkach specjalnego żywieniowego przeznaczenia i suplementach diety, znakowanie
wybrane parametry w środkach
specjalnego żywieniowego przeznaczenia i suplementach diety, mikotoksyny, azotany, furan , akryloamid, gluten, znakowanie
Kontrola żywności wzbogaconej
Nieprawidłowości – podjęte działania
Nie kwestionowano Nie kwestionowano Nie kwestionowano
III.5. Żywienie w wybranych zakładach żywienia zbiorowego zamkniętego
Żywienie zbiorowe zamknięte jest szczególnie istotnym elementem podstawowej formy wyżywienia dla określonych środowisk m.in. pacjentów szpitali, dzieci w szkołach i przedszkolach, żłobkach , pensjonariuszy domów pomocy społecznej.
Od 1 września 2016 r. obowiązuje Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 lipca
2016r. w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełniać środki
spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych
jednostkach (Dz.U. 2016, poz. 1154). Stanowi ono akt wykonawczy do ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia.
27 W żywieniu zbiorowym realizowanym w jednostkach systemu oświaty nastąpiło wyraźne ograniczenie stosowanych do produkcji potraw środków spożywczych: typu kostki bulionowe, przyprawy z dodatkiem soli, wysoko słodzone syropy owocowe oraz utwardzone tłuszcze roślinne przy jednoczesnym promowaniu spożycia owoców i warzyw, mleka i produktów mlecznych oraz w sklepikach szkolnych – posiłków (kanapek, sałatek) zamiast słodkich przekąsek.
Na stornie internetowej PSSE w Mrągowie www.bip.visacom.pl/psse-mragowo/
w zakładce Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku -,,Żywienie w jednostkach
systemu oświaty” umieszczone są propozycje posiłków dla dzieci w przedszkolach i szkołach (60 przykładowych jadłospisów) .
W związku z powyższym w 2018 r. działania Inspekcji Sanitarnej w Mrągowie były skierowane na ocenę jakości żywienia, dożywiania dzieci i młodzieży oraz sprzedaży artkułów spożywczych w sklepikach szkolnych zgodnie z aktualnymi przepisami prawa.
Kontrole obejmowały sklepiki i stołówki szkolne, stołówki przedszkolne.
Tabela 9. Ocena stanu sanitarno-higienicznego w placówkach oświatowo-wychowawczych
Typ obiektów
Liczba obiektów Liczba przeprowa
-dzonych kontroli
Liczba obiektów, w których stwierdzono niezgodności
Liczba wydanych
decyzji administra-
cyjnych
Liczba mandatów
/na kwotę
Uwagi i dodatkowe wyjaśnienia nadzoro-
wanych
Skontro-
lowanych Ogółem Ogółem
W celu poprawy stanu
sanitarnego Sklepiki
szkolne 8 6 6 0 0 0 -
Stołówki
szkolne 18 9 15 3 2 0
niezgodności dotyczyły jadłospisów
Stołówki w przedszkolach
13 5 6 1 1 0
niezgodności dotyczyły jadłospisu
Stołówki w bursach i internatach
0 0 0 0 0 0 -
Stołówki w zakładach specjalnych i wycho- wawczych
2 1 1 0 0 0
-
28 Tabela 10. Rodzaj i liczba wykonywanych badań jakości żywienia
Liczba dokonanych ocen żywienia metodą
teoretyczną laboratoryjną
ocena jakościowa ocena ilościowa
0
4 2
Ocena pod względem ilościowym dokonywana była przy użyciu:
„Norm Żywienia dla Populacji Polski” M. Jarosz Warszawa 2017r ,
„Tabele Wartości Ożywczej Produktu Spożywczych i Potraw”, H. Kunachowicz i współpracownicy Warszawa 2017r.
Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości w nadzorowanych zakładach żywienia zbiorowego w zakresie jakości żywienia :
Stołówki szkolne
- brak dodatku warzywnego do posiłków obiadowych
- brak produktu białkowego pochodzenia zwierzęcego w posiłkach obiadowych - powtarzanie się tego samego rodzaju zup w dekadówce
- nieprawidłowe przygotowywanie napojów (na bazie syropów) Dom Opieki
- brak produktów białkowych pochodzenia zwierzęcego w posiłkach obiadowych - brak dodatku warzywnego do posiłków obiadowych, brak urozmaicenia (głównie
podawano ogórki konserwowe)
- za duża podaż wędlin wieprzowych do śniadań i kolacji
- brak urozmaicenia posiłków śniadaniowych i kolacji – serwowano głównie kanapki z wędliną
- niewłaściwie zastosowane techniki kulinarnej podczas przygotowywania posiłków (często serwowano niepokrojone ogórki konserwowe i kiszone)
Stołówki przedszkolne
- niewystarczająca ilość podawanych produktów mlecznych - brak porcji ryby w tygodniu
- brak urozmaicenia posiłków (śniadania, podwieczorki)
Działania podejmowane w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie jakości żywienia :
Sporządzono ocenę jadłospisów z opinią dotyczącą jakości żywienia, którą przekazano do właściwych podmiotów (przedszkola, szkoły, zakład opieki). W opiniach zostały zawarte wskazówki mające na celu poprawę jakości żywienia.
29 III.6. Współpraca
Tabela 11. Współpraca z Zapobiegawczym Nadzorem Sanitarnym
Rodzaj zakładu
liczba opiniowanych projektów (udokumentowanych)
w zakresie spełnienia wymogów sanitarno-
higienicznych
liczba
„odebranych”
obiektów żywnościowo- żywieniowych
ogółem
w tym liczba
„odebranych”
obiektów wspólnie z
ZNS
liczba „odebranych”
obiektów w oparciu o projekty zatwierdzone przez
rzeczoznawców*
produkcji 0 0 0 0
żywienia
zbiorowego 9 22 5 2
obrotu 0 10 0 0
Współpraca z innymi instytucjami i organami:
Urząd Skarbowy w Kętrzynie - przekazał 2 informacje dotyczące nieprawidłowości w obiektach na terenie Mikołajek i Piecek
Powiatowej Komendzie Policji w Mrągowie - przekazano informację dotyczącą bieżącego stanu sanitarno-higienicznego zakładów gastronomicznych oraz sklepów
znajdujących się na obszarach o najbardziej natężonym ruchu turystycznym w Mrągowie.
Dokonano 1 kontroli z Inspekcją Ochrony Roślin i Nasiennictwa gospodarstwa rolnego Wyszemborku w zakresie bezpieczeństwa produkcji pierwotnej żywności pochodzenia roślinnego.
Dokonano 2 kontroli z Policją - targowiska w Mrągowie i w Mikołajkach dotyczących weryfikacji źródeł pochodzenia mięsa wieprzowego, dziczyzny oraz sposobu zagospodarowania odpadów zwierzęcych. Nieprawidłowości nie stwierdzono.
Dokonano 1 kontroli z Wojewódzkim Inspektoratem Ochrony Środowiska w Muntowie dotyczącej produkcji pierwotnej żywności pochodzenia roślinnego.
