Spis treści
Wykaz skrótów . . . 7
Wprowadzenie . . . 9
Rozdział 1 . Pojęcie pewności prawa jako problem teorii i filozofii prawa . . . 23
1 .1 . Bezpieczeństwo prawne według Gustawa Radbrucha . . . 26
1 .2 . Obiektywna i subiektywna pewność prawa . . . 27
1 .3 . Formalna i materialna pewność prawa . . . 30
1 .4 . Wertykalna i horyzontalna pewność prawa . . . 32
1 .5 . Zdaniowa perspektywa badawcza . . . 33
1 .5 .1 . Pewność jako problem epistemologiczny . . . 37
1 .5 .2 . Analityczny charakter twierdzeń dogmatycznoprawnych a ich pewność . . . 41
1 .5 .3 . Pewność zdań prawnych . . . 44
Rozdział 2 . Pewność tworzenia prawa . . . 53
2 .1 . Pewność prawodawcy . . . 54
2 .2 . Pewność sytuacji prawnej adresata norm prawnych . . . 57
2 .3 . Pewność tworzenia prawa w sensie politycznym i jurydycznym . . . 59
2 .4 . Przewidywalność decyzji tworzenia prawa w sensie politycznym a przewidywalność decyzji stosowania prawa . . . 61
2 .5 . Postulat ogólności prawa . . . 63
2 .5 .1 . Ogólność norm będących efektem procesów globalizacyjnych a pewność prawa . . . 72
Rozdział 3 . Problem błędnej wykładni . . . 81
3 .1 . Pojęcie błędnej wykładni w doktrynie polskiego prawa cywilnego procesowego . . . 85
3 .2 . Pojęcia błędu . . . 88
3 .3 . Błędy logiczne . . . 91
6 Spis treści
3 .3 .1 . Błędy definicji . . . 92
3 .3 .2 . Błędy rozumowania . . . 97
3 .4 . Konsekwencje odróżnienia wykładni w sensie pragmatycznym i apragmatycznym . . . 100
3 .4 .1 . Heurystyczna a racjonalizująca funkcja dyrektyw wykładni . . . 104
Rozdział 4 . Przewidywalność decyzji stosowania prawa . . . 109
4 .1 . Pojęcia przewidywalnej decyzji stosowania prawa . . . 109
4 .2 . Problem zdeterminowania decyzji stosowania prawa przez reguły prawne (legal indeterminacy) . . . 118
4 .2 .1 . Otwarta tekstowość . . . 122
4 .2 .2 . Rola ocen w przewidywaniu decyzji sądowej . . . 130
4 .2 .3 . Właściwości stosowania prawa . . . 136
4 .2 .4 . Problem tzw . luk w prawie . . . 141
4 .2 .5 . Spójność zbioru norm prawnych . . . 148
4 .2 .6 . Sceptycyzm reguł . . . 153
4 .2 .7 . Zwiększanie wartości informacyjnej swoich działań . . . 155
Rozdział 5 . Pewność prawa – zasada czy wartość (ideał)? . . . 159
5 .1 . Pewność prawa a problem celu prawa . . . 159
5 .2 . Pewność prawa i bezpieczeństwo prawne jako funkcja prawa . . . 167
5 .3 . Pewność prawa jako zasada prawa w poglądach doktryny . . . 172
5 .4 . Pewność prawa jako zasada prawa w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego . . . 175
5 .5 . Wątpliwości wokół ujmowania pewności prawa jako zasady prawa . . . 182
5 .6 . Pewność prawa jako wartość (ideał) prawa . . . 194
5 .6 .1 . Koncepcja ideałów transcendentnych . . . 197
5 .6 .2 . Immanentna koncepcja ideałów . . . 202
Zakończenie . . . 209
Literatura . . . 215