3. Kiedy i które adiuwanty stosować?

(1)

Numer 20 Wrzesień 2012

3. Kiedy i które adiuwanty stosować? 31

2. Obniżone dawki śor 20

i łączenie agrochemikaliów.

1. Prognozy na lata 2012-2021 17

Raport OECD

(2)

biuletyn informacyjny KFPZ

2

o Federacji

Świat Zbóż Nr 20 Wrzesień 2012

3

biuletyn informacyjny KFPZ o Federacji

Świat Zbóż Nr 20 Wrzesień 2012 Henryk Ordanik

WHOZRMZLHONRSROVNLHOXEXVNLHGROQRĂOÈVNLH Ryszard Szczukowski

tel. 601 830 309 woj. pomorskie, zachodniopomorskie 5DIDï0ïDGDQRZLF]

tel. 608 755 255 woj. zachodniopomorskie, pomorskie i kujawsko-pomorskie

Krzysztof Bojar

tel. 601 276 156 woj. lubelskie, podkarpackie -HU]\+ïDZLF]ND

WHOZRMRSROVNLHĂOÈVNLHPDïRSROVNLHĂZLÚWRNU]\VNLH -RDQQD/HĂQLHZVND

WHOZRMPD]RZLHFNLHïöG]NLHSRGODVNLHZDUPLñVNRPD]XUVNLH Leszek Bosek

tel. 663 763 467 woj. opolskie

Kontakt w terenie:

Henryk Ordanik

WHOZRMZLHONRSROVNLHOXEXVNLHGROQRĂOÈVNLH Ryszard Szczukowski

tel. 601 830 309 woj. pomorskie, zachodniopomorskie 5DIDï0ïDGDQRZLF]

tel. 608 755 255 woj. zachodniopomorskie, pomorskie i kujawsko-pomorskie

Krzysztof Bojar

tel. 601 276 156 woj. lubelskie, podkarpackie -HU]\+ïDZLF]ND

WHOZRMRSROVNLHĂOÈVNLHPDïRSROVNLHĂZLÚWRNU]\VNLH -RDQQD/HĂQLHZVND

WHOZRMPD]RZLHFNLHïöG]NLHSRGODVNLHZDUPLñVNRPD]XUVNLH Leszek Bosek

tel. 663 763 467 woj. opolskie

Kontakt w terenie:

Redakcja

redaktor naczelny: Joanna Leśniewska kom. 667 958 199

e.mail: redakcja@swiatzboz.pl www.swiatzboz.pl

Skład i grafi ka printomato.pl

e-mail: magda@printomato.pl www.printomato.pl

Krajowa Federacja Producentów Zbóż ul. Świętokrzyska 20 lok 402 A 00-002 Warszawa

kom. 667 958 199 www.kfpz.pl e-mail: biuro@kfpz.pl

3

Ś Ś

Członkowie wspierający:

Za treść ogłoszeń, reklam i artykułów sponsorowanych redakcja nie odpowiada.

DuPont Poland Sp. z o.o.,

XO3RVWÚSXE:DUV]DZDWHOID[ZZZGXSRQWSO

Glean ^® 75 WG

Gwarancja dobrego wyboru

Glean

^®

75 WG to jeden z najbardziej docenionych przez rolników herbicydów zbożowych stosowanych jesienią. Tradycja i zaufanie.

Teraz z nowym hologramem

=HĂURGNöZRFKURQ\URĂOLQQDOHĝ\NRU]\VWDÊ]]DFKRZDQLHPEH]SLHF]HñVWZD3U]HGNDĝG\PXĝ\FLHPSU]HF]\WDMLQIRUPDFMH]DPLHV]F]RQHZHW\NLHFLHLLQIRUPDFMHGRW\F]ÈFHSURGXNWX=ZUöÊXZDJÚQD]ZURW\ZVND]XMÈFH URG]DM]DJURĝHQLDRUD]SU]HVWU]HJDMĂURGNöZEH]SLHF]HñVWZD]DPLHV]F]RQ\FKZHW\NLHFLH2SUöĝQLRQHRSDNRZDQLDSU]HSïXNDÊWU]\NURWQLHZRGÈDSRSïXF]\Q\ZODÊGR]ELRUQLNDRSU\VNLZDF]D]FLHF]ÈXĝ\WNRZÈ2SUöĝQLRQH

RSDNRZDQLDSRĂURGNX]ZUöFLÊGRVSU]HGDZF\XNWöUHJRĂURGHN]RVWDï]DNXSLRQ\*OHDQ^®:*'X3RQW^®ļ]QDNLKDQGORZH]DUHMHVWURZDQHSU]H](,'X3RQWGH1HPRXUV &R,QF7KHPLUDFOHVRIVFLHQFHŇļ]QDN

WRZDURZ\]DUHMHVWURZDQ\SU]H](,'X3RQWGH1HPRXUV &R,QF

O FEDERACJI 4

1. List Prezesa 4

2. VII Debata przedżniwna KFPZ 5

- Joanna Leśniewska

3. Wybór Zarządu KFPZ 7

4. Sprawozdanie z Grupy Roboczej ds. zbóż Copa-Cogeca oraz grupy konsultacyjnej w Komisji, DG Agri Bruksela

28-29.12.2012 7

- Zbigniew Kaszuba

5. Targi Polskie Zboża – Zielone Agro Show 2012 9 - Joanna Leśniewska

6. W skrócie... 10

7. Pierwsze rozmowy Ministra Kalemby 11 8. Doroczne polowe spotkanie prasowe w Modzurowie 12

9. Dni Pola w Gurczu 12

EKONOMIA 16

1. COPA-COGECA publikuje nowe szacunki dla sektora zbóż w UE-27 i apeluje o więcej elastyczności

w nowej WPR 16

2. Prognozy na lata 2012-2021 – Raport OECD-FAO: 2012 17 - Magdalena Bodył

PRAWO

1. Obniżone dawki śor i łączenie agrochemikaliów

– projekt Ustawy o środkach ochrony roślin 20 - Joanna Leśniewska

2. Reforma KRUS a podatek dochodowy 21 - Katarzyna Pietrzak

20 RYNEK ZBÓŻ 22

1. Krajowy rynek zbóż w sezonie 2012/13 22 - Wiesław Łopaciuk

2. Wiadomości cenowe 24

3. Wiadomości zbożowe ze świata 26 - Beata Michalska-Klimczak

4. Przegląd wiadomości z rynku wschodniego 29 - Beata Michalska-Klimczak

AGROTECHNIKA

1. Kiedy i które adiuwanty stosować? 31 - Łukasz Sobiech

2. Podstawowe cechy jakościowe ziarna pszenicy 34 - Beata Michalska-Klimczak

3. Tolurex 500 SC – uniwersalny herbicyd do zwalczania

chwastów w zbożach ozimych 35

- Agnieszka Ciesielska

4. Wyniki z poletek pokazowych Krajowej Federacji Producentów Zbóż na Targach Polskie Zbożach

– Zielone Agro Show 36

- Zuzanna Sawinska, Łukasz Sobiech

31

UNIA EUROPEJSKA

1. Wspólna polityka rolna 2012 r. 13

2. Spotkanie z Albertem Dessem 14

13

(3)

o Federacji biuletyn informacyjny KFPZ o Federacji

Szanowni producenci, czytelnicy!

W tym roku skończyła się trzyletnia kadencja Zarządu federacji wybranego w 2009 roku. Te trzy lata był to czas intensywnej pracy dla członków Zarządu i dla mnie. Duże spraw wspólnie rozwiązaliśmy i uczyliśmy się od podstaw: co, jak i gdzie dzia- łać. Za ten społecznie poświęcony na działalność federacji czas serdecznie dziękuje wszystkim członkom Zarządu, Komisji Rewizyjnej, Rady i Sekretarzowi Generalnemu KFPZ!

W lipcu br. Walne Zgromadzenie Delegatów federacji wybrało nowy skład Zarządu i Komisji Rewizyjnej (strona 7). Wierzę, że działalność federacji będzie jeszcze bardziej widoczna i doceniania przez członków federacji, a zaufanie powierzone w wy- borach będzie dawało wymierne efekty.

Jesień to również czas na podsumowanie po zakończonym sezonie i przygotowania do nowych siewów.

Z początkiem wiosny alarmowlismy o stratach, które dotknęły rolników z tytułu wymarznięć i powtórnego zakupu materiału siewnego. Dziś mogę powiedzieć, że nie był to alarm na wyrost. O stratach z tytułu wymarznięć w uprawach ozimin dowiedzia- ło się niemalże całe polskie społeczeństwo, a Sekretarz Generalny Copa-Cogeca dzięki informacjom przekazanym przez naszych krajowych ekspertów już w kwietniu wzywał do pilnego udzielania pomocy przez Komisarza Ciolosa. Po „aferze ogórkowej” i te- gorocznych wymarznięciach zbóż krajowi i europejscy urzędnicy zaczynają dostrzegać potrzebę i możliwość zastosowania instru- mentów pomocowych w trybie pilnym.

Jak my, poszkodowani rolnicy, sobie poradziliśmy tu z pewnością każde gospodarstwo wymaga indywidualnej oceny. Niemniej jednak warto zauważyć, iż nasze szacunki mniejszych zbiorów zbóż z tytułu zwiększenia powierzchni obsianych zbożami jary- mi, których plonowanie jest niższe, należy zrewidować. Szacujemy, iż tegoroczne zbiory zbóż są wyższe niż pierwotnie zakła- daliśmy i to nas cieszy, gdyż jest to choć częściowa rekompensata poniesionych dwukrotnie kosztów na zakup (niedostępnych) na- sion, paliwo itd.

31 lipca 2012 roku Prezydent Bronisław Komorowski powołał Stanisława Kalembę na stanowisko ministra rolnictwa, w imie- niu polskich producentów zbóż gratuluję nominacji i liczę na efektywną współpracę. Szczególnie w obszarze w ostatnim czasie nośnym medialnie, a mianowicie prywatyzacji spółki Elewarr. Producenci zbóż to społeczność, której ta sprawa leży na sercu od dawna i których najbardziej dotyczy! Nic bez nas - rolników - w tym temacie nie powinno się robić.

W tym numerze biuletynu szczególnie zapraszam do lektury tekstów związanych z pracami nad przyszłym kształtem Wspólnej Polityki Rolnej, co do której ciągle mamy mnóstwo pytań a nowe ramy fi nansowe są coraz bliżej nas. Ponad- to kilka wskazówek agrotechnicznych wskazują nam pracownicy naukowi z uniwersytetów, a wyniki z poletek pokazowych za- kładanych przez federację mogą cieszyć nie tylko nasze oczy, ale także portfel.

Z poważaniem,

Rafał Mładanowicz Krajowa Federacja Producentów Zbóż

18 lipca w gmachu Ministerstwa Rolnictwa i Rozwo- ju Wsi odbyła się po już po raz siódmy organizowana przez KFPZ debata przedżniwna. W spotkaniu wzię- li udział Bogdan Dombrowski (ówczesny wiceminister Rolnictwa i Rozwoju Wsi), Tadeusz Kłos (z Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa), Jacek Bąkow- ski (Agencja Rezerw Materiałowych), Michał Jerzak – WGT, oraz przedstawiciele Głównego Urzędu Staty- stycznego, Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodar- ki Żywnościowej, Izby Zbożowo-Paszowej, Ambasa- dy Francji i fi rm skupujących zboża oraz grupy produ- cenckie i członkowie federacji. Debatowano o aktualnej sytuacji na rynku zbóż, zapasach, prognozach zbiorów i cen w sezonie, a także planach prywatyzacji Elewarru.

Rafał Mładanowicz (Prezes KFPZ) mamy w Polsce 1,4 mln gospodarstw, federacja skupia przede wszystkim producen- tów zbóż. Każdą z grup producentów obecnie reprezentu- je kilka związków, powoli dojrzewamy do tego, że większy wpływ mamy mówiąc jednym głosem w ważnych dla nas sprawach. Rynek rolny w tej chwili wymaga dobrej współpra- cy między nami rolnikami, ale także z ministerstwem. W tej chwili rynki rolne są bardzo podatne na rynki fi nansowe, spe- kulacje, brak interwencji. Mamy mnóstwo problemów, które będą w najbliższym czasie nas dotykały, m.in mniejsza produkcja rolna w Europie. Pierwsze szacunki mówią, że zapasy będą się zmniejszać, tym bardziej silne organizacje rolnicze powinny być potrzebne i współpraca z resortem rolnictwa winna być jeszcze większa.

To KFPZ jako pierwsza informowała o dużym zagrożeniu wy- marznięcia upraw w Polsce. Susza z jesieni, wymarznięcia z lutego i brak deszczu w kwietniu i maju to jest część proble- mów z którymi obecnie borykają się gospodarze. Rolnicy każ- dą z tych rzeczy przeżywają, gdyż mają swój zakład pracy pod chmurą. W rolnictwie dopóki nie zbierzemy naszych plonów z pól to nie możemy mówić o tym, co faktycznie może się wy-

darzyć. Większość rolników obecnych na sali to osoby odporne na stres dlatego, że mają mnóstwo kredytów, a produkcja roślinna obarczona jest olbrzymim ryzykiem.

Bogdan Dombrowski (MRiRW) gospodarstwa pod chmur- ką rzeczywiście napotykają coraz to nowe problemy, zarów- no kwestie powodzi, suszy a obecnie wymrożeń mają znaczą- cy wpływ na sytuację na rynku zbóż. Według resortu w roku gospodarczym 2011/12 Polska weszła z zapasami w wysoko- ści około 4,6 mln ton. Krajowe zapasy zbóż na początku sezonu 2012/13 były mniejsze niż w poprzednim roku, szacuje się, że ich poziom wyniósł blisko 3,9 mln ton wobec 4,5 mln ton, które były w poprzednim sezonie. Według wstępnych sza- cunków GUS, powierzchnia zasiewów zbóż podstawowych z mieszankami zbożowymi w 2012 roku jest nieco większa – o 2,7% – od ubiegłorocznej i wynosi blisko 7,6 mln ha. Zbo- ża ozime zajmują obszar powierzchni 3,5 mln ha i jest to 21%

mniej niż w roku ubiegłym, co jest spowodowane wiosenny- mi wymrożeniami. Według szacunków GUS nastąpił wzrost powierzchni zbóż jarych o około 40%. Wyższe niż u naszych południowych sąsiadów ceny ziarna przyczyniły się do wysokiego poziomu importu ziarna. Według danych Ministerstwa Finansów w okresie 10 miesięcy lipiec 2011-kwiecień 2012 import ziarna był o 36% większy niż w roku poprzednim.

W czerwcu 2012 rolnicy przystąpili do przygotowania maga- zynów pod nowe zbiory wystawiając na sprzedaż duże par- tie ziarna, spowodowało to niewielki sezonowy spadek cen.

Rafał Mładanowicz – Wstępnie możemy mówić o progno- zach dość dobrych zbiorów pod kątem kukurydzy.

Producenci zbóż są, można powiedzieć, uzależnienie od do- płat, żywej gotówki dla każdego gospodarstwa. Dobrze było- by stworzyć w Polsce równomierny system wypłacania do- płat bezpośrednich przez 12 miesięcy w roku. W momen- cie wypłat dopłat dla rolników wzrastają ceny chociażby na- wozów. Szacunek zbiorów zbóż federacji w tym roku to 22,5

VII Debata przedżniwna KFPZ

(4)

6

o Federacji

77

mln t (bez kukurydzy). Około 1,35 mln ha zostało na wio- snę przesianych, z powodu wymarznięcia. Kwestia Elewarru, dziś gorący temat, KFPZ w osobie Zbigniewa Kaszuby już 4 lata temu miała gotowy projekt prywatyzacji Elwarru, opra- cowanego na podstawie doświadczeń przy prywatyzacji Roli w Człuchowie.

Henryk Ordanik (Wiceprezes KFPZ) moja propozycje dla rolników: widzimy, że obecnie bardziej od popytu i poda- ży na cenę ma wpływ spekulacja. Dlatego tym, którzy chcą się uwolnić od niebezpieczeństwa złej sprzedaży, proponuje rozłożyć sprzedaż na 12 rat. Bezpośrednio ze swojego pola lub magazynu sprzedawać co miesiąc po 1/12, albo już w tej chwili można dogadać się z przedsiębiorcami skupującymi że do nich się zawozi zboże i ustala, że cena będzie w ciągu 10 lub 12 miesięcy ustalana jako średnia cena danego miesiąca.

Wówczas jesteśmy uwolnieni od tego niebezpieczeństwa, że sprzedamy zaraz po żniwach za tanio. Tym bardziej, że w Pol- sce jest ciągle trudna sprawa z handlem terminowym.

Waldemar Abramczuk (KFPZ) w ubiegłym roku składowa- łem w lubelskim oddziale Elewarru 3 tys. ton pszenicy (produ- kuje około 12 tys. ton). Nawet gdybym chciał sprzedać swoje zboże dla Elewarru to ich ceny odbiegały o kilkadziesiąt zło- tych od rynkowych. Czy w najbliższych latach są plany żeby coś z Elewarrem zrobić czy ta kwestia wisi w próżni? Od kil- ku lat się mówi o prywatyzacji, może warto się do niej za- brać. Jeśli obiekt ma 50 tys. powierzchni magazynowej z czego 30 tys. stoi puste, to chyba warto coś z tym poczynić? Nie wiem jaka tam jest polityka. A ja mając kilka kilometrów do tego obiektu też się zastanawiam czy inwestować w budo- wę magazynów.

Kazimierz Grocholski (Zrzeszenie Producentów Zbóż i Rzepaku „Rola”) chcę zachęcić do prywatyzacji otoczenia rolnictwa z udziałem rolników. Taka praktyka jest powszechna na zachodzie we Francji i w Niemczech. Zapewnić opłacal- ność produkcji naszym gospodarstwom rolnym można tylko poprzez dopuszczenie ich do przetwórstwa. Jeśli rolnik producent jest współudziałowcem zakładu przetwarzającego, od- pada wtedy jedna marża. Połowę marży zyska konsument a drugą połowę producent – rolnik, wypada jeden pośrednik.

Co z dotacjami do grup producenckich?

Ryszard Zdeb (Malteurop Polska) w tej chwili Polska nie jest wyspą na morzu, to co się dzieje w Europie na rynkach rolnych ma również wpływ na nasz rynek. Jeśli rolnicy nie sprze- dają swoich produktów w odpowiednim czasie to my prze- twórcy kupimy je zagranicą. Przemysł przetwórczy potrzebu- je produktów rolnych cały rok nie tylko w żniwa. My musimy mieć zabezpieczoną produkcję na cały rok w związku z czym my prosimy rolników o sprzedaż swoich produktów w stycz- niu, lutym, marcu, kiedy nie ma ich jeszcze na polu. Jeśli nie możemy go kupić w Polsce, to siłą rzeczy kupujemy go zagra- nicą. Aby nie spekulować rolnicy powinni część swoich pro- duktów sprzedawać w kontraktach terminowych handlowych a część po żniwach. Rolnicy muszą działać nie tylko na swoim rynku, ale również partycypować w przetwórstwie.

Henryk Ordanik: myślę, że WPR uchyla się od określenia celu dla rolników. Ja jestem rolnikiem od kilkudziesięciu lat i tak szczerze mówiąc trochę polityków i haseł się przez ten czas przewinęło, ale brak konkretnego kierunku w którym mają iść rolnicy?

Michał Jerzak (WGT) bardzo często na tym rynku przewija się problem ceny i jej zmienności o czym możemy mówić od 4-5 lat, gdzie ta zmienność się mocno nasiliła. Już dziś analizy brane pod uwagę przy jakimkolwiek prognozowaniu nie mają, aż tak dużego znaczenia jak kiedyś. Począwszy od 2006 roku, czyli początków kryzysu fi nansowego kiedy rynki fi nansowe wmieszały się w rynek towarów rolnych w zasadzie one de- cydują o sytuacji na tym rynku. Jeżeli popatrzymy sobie dzisiaj, to ostatnio obserwujemy bardzo wzmożony ruch na kontraktach na kukurydzę, jest popyt na te długie kontrakty, a jed- nocześnie przerzuca się to na rynek kukurydzy. Podobnie jest w przypadku kontraktów na pszenicę, stąd też ta wywindo- wana cena za nią, co zapewne odbije się ze szkodą dla rolni- ków, poprzez wzrost cen środków do produkcji. To jest zjawi- sko permanentne, długotrwałe. Moja konkluzja: rolnicy muszą w tej grze po prostu być! Uczestniczyć w rynkach terminowych po to żeby nie tracić, zabezpieczać się przed gwałtow- nymi zmianami cen, których nikt nie jest w stanie przewidzieć.

Joanna Leśniewska nie wiem

600 - 800

801 - 1000 1001 - 1200

1201 - 1400

Powyżej 1400

5%

20%

50%

11%

9% 5%

Jaką cenę pszenicy konsumpcyjnej prognozuje Pan/i w żniwa 2012? zł/t

Walne Zgromadzenie Delegatów Krajowej Federacji Pro- ducentów Zbóż powołało na stanowisko Prezesa Zarządu Rafała Mładanowicza.

Walne Zgromadzenie Delegatów Krajowej Federacji Produ- centów Zbóż powołało na stanowisko:

1. Wiceprezes Zarządu – Ryszard Szczukowski, repre- zentujący spółki;

2. Wiceprezes Zarządu – Leszek Bosek, reprezentujący spółdzielnie;

3. Wiceprezes Zarządu – Henryk Ordanik, reprezentujący grupę zrzeszeń branżowych i stowarzyszeń;

4. Wiceprezes Zarządu – Krzysztof Bojar, reprezentujący grupy producenckie.

W sprawie: wyboru członków Komisji Rewizyjnej Walne Zgromadzenie Delegatów Krajowej Federacji Produ- centów Zbóż powołało do składu Komisji Rewizyjnej następu- jących członków: Jerzego Hławiczkę (Przewodniczący), Wal- demara Abramczuka oraz Zdzisława Mendaka.

(JL)

Informacja z Walnego Zgromadzenia Delegatów Krajowej Federacji Producentów Zbóż z dnia 18.07.2012 r. w sprawie:

wyboru Zarządu KFPZ

Sprawozdanie z Grupy Roboczej ds. zbóż Copa-Cogeca oraz grupy konsultacyjnej w Komisji, DG Agri Bruksela 28-29.12.2012

25 czerwca 2012 roku w Warszawie odbyło się spotka- nie przygotowawcze przed wyjazdem eksperta na po- siedzenie grupy roboczej. Podczas którego zaakcep- towano wstępną prognozę zbiorów zbóż w Polsce na 2012 rok przygotowaną i przedstawioną przez Zbignie- wa Kaszubę, przed jej wysłaniem jej do Copa-Cogeca.

Przygotowano w wyniku dyskusji koncepcję stanowiska polskiego do poszczególnych punktów obrad grupy ro- boczej w dniu 28 czerwca 2012 roku w Brukseli.

Posiedzenie po przyjęciu sprawozdania z ostatniego spotkania oraz porządku obrad aktualnego spotkania poprowadził prze- wodniczący Grupy Roboczej ds. zbóż Ian Backhaus.

Przedstawiciele poszczególnych krajów UE przedstawili swoje wstępne prognozy dotyczące zbiorów 2012 roku oraz ocenili sy- tuacje po zakończonym sezonie 2011. W imieniu Polski przedsta- wiłem skonsultowaną wstępną prognozę zbiorów zbóż na 2012 rok na poziomie około 25,310 mln ton, w tym 3,3 mln ton kukurydzy. Ostra zima 2011/2012 bez okrywy śnieżnej spowodowa- ła w Polsce zwłaszcza w województwach kujawsko-pomorskim, wielkopolskim, łódzkim, mazowieckim, lubuskim i częściowo w województwach przyległych wymarznięcia zasiewów zbóż ozimych, łącznie około 1,1 mln ha.

Będzie to miało bezpośredni wpływ na zbiory zbóż w Polsce w bieżącym sezonie, ponieważ zboża jare, którymi przesiano wymarznięcia i to w ok. 90% plonują gorzej od zbóż ozimych.

Przedstawiona przez ekspertów z poszczególnych kra- jów członkowskich prognoza zbiorów zbóż w Europie na nowy sezon 2012/13 wyniesie 281 mln ton wobec 286 mln w kampanii poprzedniej. Zapowiada to kolejny spa- dek zbiorów zbóż w UE. Poniżej informacje dotyczące pro- gnozy zbiorów w 2012 roku przedstawione przez ekspertów krajów, głównych producentów zbóż w Unii Europejskiej.

Francja – spodziewane są lepsze zbiory niż w roku poprzednim łącznie z kukurydzą ponad 66 mln ton, wobec 63,6 w roku 2011.

Niemcy – spodziewane zbiory są na poziomie 42 mln ton, czyli podobnie jak w roku poprzednim. W Niem- czech również odnotowano starty zimowe w uprawach zbóż ozimych, jednak ekspert nie podał ich wielkości.

Wielka Brytania – prognozowane zbiory są o około 1 mln ton wyższe od poprzedniego sezonu i zapowiadają się na poziomie około 22,7 mln ton.

Hiszpania – zapowiada się tu drastyczny spadek zbiorów w 2012 roku, pomimo wielkości zasiewów na stałym poziomie, czyli 5,9 mln ha. Hiszpania przeżywa systematycz- ną suszę już od jesieni 2011 roku. Zasiewy zbóż ozimych, które dominują tu cierpią z braku wody, stąd ekspert prognozuje duży spadek zbiorów nawet do 15,5 mln ton wobec ponad 21 mln ton w kampanii poprzedniej.

Portugalia – sytuacja podobna jak w Hiszpanii zimowa i wiosenna susza niszczy zbiory. Zbiory będą dużo niższe od 2011 roku, znacznie poniżej 1 mln ton.

Węgry – zbiory zapowiadają się tylko nieznacznie lepiej niż w 2011 roku, w którym jak przypomniał ekspert też nie były dobre i wyniosą około 14 mln ton.

Czechy – oczekiwane zbiory będą niższe niż w 2011 roku o ponad 1 mln ton i wyniosą znacznie poniżej 7 mln ton.

Litwa – również na Litwie zbiory zapowiadają się nie najlepiej, ale powinny osiągnąć poziom z ubiegłego roku, czyli 3,36 mln ton.

Polska – łączne zbiory zbóż, łącznie z kukurydzą w Polsce w sezonie 2011 zamknęły się na poziomie 26,1 mln ton, z czego ponad 9 mln ton pszenicy, 4,1 mln ton pszenżyta, 3,2 mln ton jęczmienia oraz ponad 2,1 mln ton kukurydzy.

Źródło: na podstawie ankiet przeprowadzonych przez KFPZ w czerwcu 2012 r.

(5)

o Federacji biuletyn informacyjny KFPZ o Federacji

Przekazałem na grupie roboczej informację o konsekwencjach mroź- nej zimy w 2011/2012 roku, zwłaszcza okres I połowy lutego, gdzie na obszarze około 30 % kraju bez okrywy śnieżnej, mrozy dochodzi- ły do minus 30 st. C. Skutkiem tego była konieczność zaorania 1,1 mln ha zbóż ozimych i przesiania ich zbożami jarymi, co udało się zaledwie najwyżej w 90 %. Wpłynie to z pewnością na ograniczenie produkcji zbóż w Polsce w wyniku słabszego plonowania ich wobec zbóż ozimych. Zatem spodziewamy się zbiorów na poziomie 25,3 mln ton lub nieco większych.

Reforma WPR

Na początku przewodniczący grupy roboczej Ian Bakhaus przedsta- wił kolejne działania lobbystyczne prowadzone przez Copa-Cogeca w kwestii reformy WPR w Parlamencie Europejskim.

Głównym problemem była defi nicja aktywnego rolnika oraz zaziele- nianie, który wg Copa-Cogeca powinien być instrumentem dobrowol- nym, zwłaszcza dla tzw. młodych rolników oraz powinien znaleźć się w II fi larze, a nie jak proponuje Komisja w I fi larze jako instrument obo- wiązkowy.

Copa-Cogeca postuluje też, aby defi nicja tzw. aktywnego rolnika mo- głaby być opracowana przez poszczególne państwa członkowskie, uwzględniające specyfi kę danego kraju, która jest bardzo różnorodna w całej Unii Europejskiej.

W „greningu” obowiązkowe 7% wyłączenie powinno być zmniejszone do połowy tej wartości. Natomiast obowiązkowa dywersyfi kacja upraw powinna dotyczyć maksymalnie 70% areału gospodarstwa, aby rady- kalnie nie zmniejszyć europejskiej produkcji rolnej, czyli bezpieczeństwa żywnościowego UE.

Do 13 lipca 2012 roku Copa-Cogeca powinna opracować i przekazać li- stę poprawek do wykorzystania przez Parlament Europejski, tę datę za- proponował PE. Zostanie ona opracowana na podstawie ankiet otrzy- manych z poszczególnych krajów członkowskich. Należy lobbować u swoich europarlamentarzystów, aby je popierali.

Są w nich między innymi propozycje zmian w kwestii możliwości trans- feru środków pomiędzy I a II fi larem oraz konwergencji (wyrównania) poziomu płatności w poszczególnych krajach członkowskich. Dodatko- wo Copa-Cogeca wnosi o zwiększenie środków na pulę kryzysową na instrumenty zarządzania rynkami rolnymi.

Kontynuacja wymiany poglądów na temat zrównoważonego podejścia w sektorze zbóż prezentacja delegacji francuskiej Delegacja francuska przedstawiła wdrażany od 1998 roku projekt wdra- żania jakości produkcji rolniczej zbóż wobec nieufności konsumentów, która nasiliła się w tamtych latach we Francji.

W wyniku uzgodnień operatorów rynkowych tzn. przetwórców i han- dlowców zbóż i kukurydzy z organizacjami producentów zapoczątko- wano wdrożenie kart technologicznych produkcji zbóż uwzględniające następujące 5 celów:

promujące konkurencyjność produkcji zbóż.p

poszanowanie środowiska naturalnego w oparciu o przepisy i dobre praktyki w rolnictwie.

p

uzyskanie produktów o wysokiej jakości sanitarnej, uwzględniające obowiązujące normy i przepisy aktualnie obowiązujące.

uzyskanie jakości technologicznej zbóż, zgodnej z wymaganiami i oczekiwaniami przetwórców i konsumentów żywności.

udowodnić w praktyce poszanowanie zobowiązań.

Opracowana karta technologiczna zawiera 7 rozdziałów, które muszą być spełnione przez producenta wraz z zapisami począwszy od zasie- wów, nawożenia, ochrony chemicznej, gospodarki wodnej po proces

zbioru. Obejmuje ona pięć upraw, a mianowicie kukurydzę, pszenicę durum i zwykłą i jęczmień. Każdy rozdział karty technologicznej musi zawierać odpowiednią dokumentację i zapisy. We Francji zaakcepto- wało ten system prawie 40 organizacji, około 9 tysięcy producentów na obszarze 260 tys. ha. Inicjatywa cały czas się poszerza. Karty te są uznawane przez wiele fi rm handlowych np. McDonald’s oraz we francuskich młynach oraz browarach(dla jęczmienia browarnego). Pozwa- la to na tworzenie poszczególnych specyfi cznych marek jakości żywno- ści we Francji np. marka „zboża francuskie”, logo takich marek naklejane są na opakowaniach z żywnością.

Cały proces wdrożenia systemu jest na bieżąco kontrolowany we współpracy z chętnymi rolnikami i daje pewność zachowania reżimu takiej produkcji. Rolnik zobowiązuje się do zachowania rygorów kart technologicznych. Trzystopniowy system kontroli pozwala na bieżącą weryfi kację jakości systemu. Pierwszy segment kontroli dokonuje pod- miot skupujący zboże i na tej podstawie instytut zbóż i pasz Arvalis wy- daje stosowny certyfi kat.

Delegacja francuska przedstawiła również system certyfi kacji gospodarstw francuskich w zakresie poszanowania środowiska, tzw. „wysokiej wartości środowiskowej”, w które obecnie weszło prawie 50 % gospodarstw rolnych we Francji.

Powyższa prezentacja wywołała ożywiona dyskusję m.in. na temat ob- ciążeń administracyjnych rolników w zakresie najróżniejszych wymo- gów ze strony wielu instytucji kontrolnych, którym gospodarstwa rolne podlegają. W imieniu Polski zgłosiłem postulat, aby już nie mnożyć systemów jakości oraz instytucji kontrolujących, ale pozostać np. przy znanym w Polsce, w Europie i na świecie systemie jakości w rolnictwie GlobalGap, który dodatkowo powinien być uznawany przez wszystkie instytucje kontro- lne UE. Czyli gospodarstwo posiadające certyfi kat dla swo- jej produkcji GlobalGap, powinno być już zwolnione z urzę- du od kolejnych kontroli i audytów w swoim gospodarstwie, ponieważ ten znany dla wszystkich standard jakości produk- cji zawiera wszystkie obostrzenia, o których mówiła delega- cja francuska.

Ponadto mnożenie lokalnych systemów jakości, pomimo ich szlachet- nego celu w poszczególnych krajach członkowskich będzie nieczytelne tak dla europejskich konsumentów jak i dla samych rolników i przetwór- ców, a dodatkowo obciążają one rolników administracyjnie.

Pestycydy – neonikotynoidy, aktualne informacje w sprawie dyskusji w stałym komitecie (substancja aktywna insektycydów stosowanych w rolnictwie do zwalczania wielu szkodników w wyższych temperaturach, używana w np. Proteus 110 OD, Teppeki 50 WG, obecnie jest takich substancji do zastosowania w rolnictwie niewiele).

Na początku czerwca br. delegacja francuska zwróciła uwagę na plano- wany profi laktyczny zakaz stosowania neonikotynoidów w ochronie ro- ślin. Komisja chce taką decyzję podjąć na podstawie rzekomych podej- rzeń, że te substancja aktywna jest szkodliwa dla pszczół. Jak nas poin- formowano obecnie nie ma jeszcze wiarygodnych badań na temat jej potencjalnej szkodliwości, a FSA dopiero jest w trakcie badań nad tym problemem i wkrótce opublikuje opinie.

Natomiast od 2009 roku obowiązuje dyrektywa, że Komisja nie może zakazywać używania poszczególnych substancji aktywnych w rolnictwie, właśnie bez ofi cjalnie przedstawionej opinii FSA, oczywiście na podstawie wiarygodnych badań.

Copa-Cogeca oczekuje, prawdziwych wyników badań na temat stosowania i ew. szkodliwości tej substancji aktywnej, a także propozycji ewentualnego zamiennika w produkcji rolnej dla substancji. Jeżeli jed-

nak okaże się, że ta substancja rzeczywiście jest szkodliwa, to DG San- co będzie musiała podjąć decyzję o zakazie stosowania, a to odbije się bardzo niekorzystnie na europejskiej produkcji, zwłaszcza rzepaku i kukurydzy.

Zebrani na posiedzeniu grupy roboczej z wielkim niepokojem przyję- li te wiadomości, a sekretariat Copy obiecał przygotować kwestiona- riusz na temat dobrej praktyki stosowania neonikotynoidów.

Zaapelowano, by krajowi eksperci zapoznali się z problemem i ew.

przesłali badania ze swoich krajów na temat domniemanej jak na ra- zie szkodliwości. Na przełomie listopada i grudnia b.r. temat będzie ponownie omawiany, gdy zostaną opublikowane badania na w/w temat przez FSA.

Zbigniew Kaszuba Ekspert KFPZ

Targi Polskie Zboża – Zielone Agro Show 2012

1-3 czerwca w Kąkolewie odbyła się kolejna edycja tar- gów Polskie Zboża, tym razem połączonej z Zielonym Agro Show. Na targach był obecny Zarząd, Komisja Rewizyjna i Sekretarz Generalny Krajowej Federacji Producentów Zbóż. Targi dały możliwość nawiązania nowych kontaktów handlowych, wymiany opinii i doświadczeń, pierwszych sza- cunków zbiorów i cen płodów rolnych.

KFPZ miała 32 poletka doświadczalne obsiane żytem, pszenżytem i jęczmieniem. Podczas targów zwiedzający mogli zapoznać się z kosz- tami i widocznymi wówczas efektami zastosowanych biostymulatorów w stosunku do kontroli dla poszczególnych poletek od dr Zuzanny Sa- winskiej i Łukasza Sobiecha. Pełne sprawozdanie z poletek publikujemy

w tym numerze biuletynu Świat Zbóż na stronach 36-38.

Ponadto podczas każdego z trzech dni targowych w namiocie semina- ryjnym była możliwość wysłuchania wykładów Rafała Mładanowicza:

Sytuacja i prognozy dla rynku zbóż. Uczestnicy seminarium organizo- wanego przez federacje mieli okazję usłyszeć prognozowany wpływ panujących w kraju warunków atmosferycznych na tegoroczne zbiory zbóż. Ponadto poznali najnowsze szacunki federacji zbiorów zbóż na najbliższy sezon dla Polski i świata. Federacja przedstawiła również sytuację cenową zbóż na rynku globalnym.

Udział federacji na targach został sfi nansowany ze środków Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych.

Joanna Leśniewska

(6)

10

o Federacji

11 11

Podczas spotkania omówiono sytuację na krajowym i wspólnoto- wym rynku zbóż, przekazano informacje na temat trwającej dyskusji odnośnie reformy WPR na rynku zbóż. Poruszano również kwestie stworzenia odpowiednich warunków dla rozwoju towa- rowych kontraktów terminowych zgłaszaną przez KFPZ. W opinii Komisji Nadzoru Finansowego, przekazanej w trakcie spotkania, w przypadku istnienia realnej potrzeby uruchomienia rynku kontraktów terminowych opartych o towary rolne, organizacje zainteresowane stworzeniem tego rodzaju rynku powinny zwró-

cić uwagę na zasadność realizacji takiego projektu bezpośrednio podmiotom organizującym rynki. KNF jako już istniejące w Polsce podmioty spełniające wymogi formalne do organizowania obrotu kontraktami terminowymi na towary wskazała na:

Giełdę Papierów Wartościowych (regulowany rynek giełdo- wy),

BondSpot S.A. (rynek regulowany pozagiełdowy),

Towarową Giełdę Energii S.A. (alternatywny system obrotu).

Na spotkaniu federację reprezentowała Joanna Leśniewska.

3 lipca w resorcie rolnictwa odbyło się spotkanie zespołu oraz grupy konsultacyjnej ds. upraw polowych, cukru i izoglukozy w zakresie rynku zbóż.

Andrzej Butra (ówczesny Podsekretarz stanu w MRiRW) spotkał się 3 lipca 2012 r. z członkami delegacji Państwowej Administra- cji ds. Zbóż Chińskiej Republiki Ludowej, pod przewodnictwem Zhang Guifeng. W spotkaniu polska strona reprezentowana była przez: Prezydenta Izby Gospodarczej Handlowców – Adama Tańskiego, Prezes Polskiego Związku Producentów Roślin Zbo- żowych – Stanisława Kacperczyka, Dyrektor Biura Krajowej Fe- deracji Producentów Zbóż – Joannę Leśniewską oraz przedstawicieli Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Na spotkaniu Marian Borek przedstawił uregulowania prawne i sytuację na rynku zbóż w Polsce i UE. Strona chińska z zacie-

kawieniem słuchała informacji na temat wspólnotowych regula- cji prawnych związanymi z rynkiem zbóż oraz systemem produkcji, dystrybucji i składowania zbóż w Polsce. Ponadto poruszano kwestie biopaliw.

Obecni na spotkaniu przedstawiciele organizacji zbożowych omówili temat działalności i reprezentacji interesów producen- tów zbóż w Polsce przez federacje i związek. Delegacje wymie- niły się doświadczeniami oraz omówiły specyfi kę polskiego i chiń- skiego rynku zbóż.

Obie strony wyraziły otwartość na kontynuowanie dwustronnej współpracy.

Organizatorem spotkania był Zbigniew Ohler. Swoim patrona- tem imprezę objął Prezydent Miasta Gdańsk, Izba Zbożowo-Pa- szowa oraz Krajowa Federacja Producentów Zbóż. W spotkaniu w Dworze Artusa wzięli udział przedstawiciele fi rm rodzimych i europejskich działających na rynku zbóż tj. przedstawicieli fi rm

handlowych, młynów oraz producentów pasz, z krajów takich jak: Niemcy, Czechy, Słowacja, Węgry, Litwa. Krajowa Federacja Producentów Zbóż podczas GdGZ reprezentowana była przez Joannę Leśniewską. Zebranie miało charakter międzynarodowej giełdy, w trakcie której odbywano biznesowe dyskusje.

Przedstawiciele resortu rolnictwa przedstawili bilans duńskiej prezydencji w obszarze rolnictwa i rybołówstwa. Zofi a Krzyżanow- ska (Radca Generalny MRiRW) poinformowała, iż w trakcie duń- skiej prezydencji odbyło się 35 posiedzeń w ramach grup robo- czych. Powstałe dokumenty są propozycjami duńskiej prezydencji dostępnymi do dalszych prac. Odniesiono się do wielu spraw związanych z WPR, jednakże kwestie fi nansowe tj. redystrybucja dopłat wyłączono z tych prac. W polskiej opinii poprawiono nie wiele pomimo wielu godzin intensywnych prac. Kwestie zaziele-

nienia i aktywnego rolnika zmierzają w dobrym kierunku. Pomi- mo propozycji większości krajów podniesienia ceny interwencyj- nej prezydencja nie zgodziła się na wpisanie tego głosu w ofi cjal- ne dokumenty. Jak poinformowała Zofi a Krzyżanowska prioryte- tami prezydencja cypryjskiej będzie WPR. Prezydencja cypryjska będzie chciała do końca roku zamknąć sprawy wieloletnich ram fi nansowych i budżetu, a przy okazji będzie pracować nad spra- wami związanymi z klimatem i wodą. (JL)

Spotkanie z delegacją Państwowej Administracji ds. Zbóż Chińskiej Republiki Ludowej

26 lipca w Gdańsku miała miejsce III edycja Gdańskiej Giełdy Zbożowej (GdGZ)

30 sierpnia odbyło się posiedzenie sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Herbicyd dla wybornych Strzelców…

Preparat chwastobójczy do jesiennego zwalczania chwastów jedno- i dwu- liściennych w zbożach ozimych Kompletne spektrum zwalczanych chwastów, w tym również uciążliwych takich jak: miotła, fiołek, przytulia czy chaber

Skutecznie zwalcza biotypy miotły zbo- żowej odporne na herbicydy z grupy sulfonomoczników (np. chlorosulfuron)

F&N Agro Polska Sp. z o. o.

ul. Grójecka 1/3, 02-019 Warszawa tel. +48 22 620-32-52 www.fnagro.pl

Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie.

W skrócie...

Pierwsze rozmowy Ministra Kalemby

6 września 2012 roku podczas spotkania Stanisława Kalemby – Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi – z przedstawicielami organizacji i związków rolniczych poruszano następujące tematy: przy- szłość WPR, podatek dochodowy w rolnictwie, sytuację na rynkach rolnych, bezpieczeństwo żywności i handel zagraniczny pro- duktami.

W najbliższych dniach minister planuje rozmowy nt. przyszłego kształtu WPR podczas nieformalnego posiedzenia rady Ministrów Rolnictwa Unii Europejskiej, a także rozmowy bilateralne z komi- sarzem DacianemCiolosem i ministrami rolnictwa Niemiec i Wiel- kiej Brytanii.

Minister przedstawił propozycję resortu rolnictwa co do podatku dochodowego w rolnictwie, informował, iż jest to kwestia której nie da się uniknąć. Uczestnicy spotkania negatywnie odnie- śli się do tematu podatku dochodowego i podkreślali, że decyzje w tej sprawie powinny być z nimi bardziej szcze- gółowo omawiane i może on mieć negatywny wpływ na gospodarstwa rodzinne. Rolnicy podkreślali, że wiele kwestii w nowej perspektywie WPR jest jeszcze niewy- negocjowanych i niewiadomych, a czasu coraz mniej.

Odnosząc się do rynku zbóż szef resortu rolnictwa przypomniał trudną sytuacją rolników tegorocznej wiosny i problemy z zakupem materiału siewnego. Mimo tych problemów w jego opinii na dzień 30 sierpnia br. w większości regionów kraju zbiory zbóż praktycz- nie zostały zakończone i zebrano dobre plony.Ostatnie szacunki- zbiorów zbóż wg GUS to poziom 23 mln ton, plus 3 mln ton kukurydzy na ziarno.

Minister Kalemba poinformował, iż ze strony Rady Ministrów jest brak zgody na wzrost dopłat do ubezpieczeń do upraw rolnych.

W ustawie budżetowej na rok 2013 zarezerwowano 200 mln zł na ubezpieczenia rolnicze i 720 mln zł na zwrot podatku akcyzo- wego zawartego w cenie paliwa. Przedstawiciele rolników in- formowali o problemach z ubezpieczycielami w momen- cie sytuacji klęskowych, czas oczekiwania na urzędnika obecnie jest zbyt długi i należy go maksymalnie skrócić.

Na spotkaniu federację reprezentował Rafał Mładanowicz i Joanna Leśniewska.

(7)

o Federacji biuletyn informacyjny KFPZ Unia Europejska

Wspólna polityka rolna 2012 r.

Doroczne polowe spotkanie prasowe w Modzurowie

Dni Pola w Gurczu

20 lipca w przewodniczący senackiej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Jerzy Chróścikowski – zorganizował w Sejmie konferencję Wspólna polityka rolna 2012 r.

Zastępca dyrektora generalnego Dyrekcji Generalnej ds. Rolnic- twa i Rozwoju Obszarów Wiejskich KE – Jerzy Plewa – przypo- mniał, iż WPR w nowej perspektywie dalej będzie funkcjonować z podziałem na dwa fi lary. Obecne prace prowadzą do utrzyma- nia systemu płatności bezpośrednich, nowością będzie zazielenienie i dodatkowe wsparcie dla młodych rolników. Powinno pozo- stać wsparcie z tytuło ONW, natomiast ograniczeniu za wzglę- du na międzynarodowe zobowiazaniu UE ulegną płatności do- browolne związane z produkcją. W propozycji budżetowej UE na okres 2014-2020 przewidziano utrzymanie nominalnej kwoty wydatków przeznaczonych na WPR na poziomie 2013 roku. Dla przypomnienia na płatności bezpośrednie i wydat- ki rynkowe przewidziano 317,2 mln euro, a na rozwój obszarów wiejskich 101,2 mld EUR, plus fudusze dodatkowe w kwocie 17,1 mld EUR co łącznie daje 435,5 mld EUR na lata 2014-20.

Stanowisko resortu rolnictwa w sprawie reformy WPR zaprezen- towała Zofi a Krzyżanowska (radca generalny MRiRW), odniosła się w nim m.in. do:ę

polskich postulatów w sprawie płatności bezpośrednich czyli utworzenia odrębnych wspólnotowych kopert na poszczegól- ne komponenty płatności rozdzialana pomiędzy kraje wspól- noty według obiektywnych kryteriów, podtrzymania uprosz- czonego systemu jednolitej płatności obszarowej;

niespójnej z celem wzmacniania bezpieczeństwa żywnościo- wego i OZE propozycji Komisji w sprawie płatności "zielonej";

wsparcia rozwoju obsarów wiejskich, w kontekście nowych zadań dla WPR, Polska uznej za zasdne zwiekszenie udziału środków przeznaczonych na II fi lar w budżecie WPR. Kryte- ria podziału środków pomiędzy państwa członkowskie powinny uwzględniać dotychczasowe alokacje fi nansowe w okresie 2007-2013 i dystans rozwojowy tych państw;

jednolitej wspólnej organizacji rynków mającej wzmacniać siat- kę bezpieczeństwa i urealnić poziom cen referencyjnych.

Na konferencji swój głos zabrał Paolo Magaraggia reprezentu- jący Krajową Konfederację Bezpośrednich Producentów Rolnych we Włoszech. Jego zdaniem WPR powinna wspierać centralizację rolnictwa jak i podkreślać strategiczną rolę przedsiębiorstw rolnych w produkcji żywności. Ponadto proponowany w budżecie po- ziom wsparcia przez KE nie uwzględnia siedmioletniej infl acji, która szacunkowo wyniesie 12,5%. Zdaniem Ma- garaggia oprócz kryterium powierzchni powinno się uwzględniać też inne czynniki tj. zatrudnienie w rolnictwie i produkcję brutto.

Młodzi rolnicy powinni być priorytetem w tej perspektywie, więk- sze wsparcie na inwestycje niezbędne do rozpoczęcia działalności i rozwoju przedsiębiorstw. Kwestia greeningu dla Włoch to po- ważny problem i pozostaje w sprzeczności z założeniami reformy w odniesieniu do kwestii produkcji oraz konkurencyjności. W swoim wystąpieniu Paolo podkreślał, iż należałoby wprowadzić rze- czywistą „siatkę zabezpieczającą” dla szybkiego i skutecznego re- agowania w przypadku kryzysu na rynkach rolnych, w odpowiedzi na duże zmienności cen produktów rolnych.

Edyta Kozdroń z Europejskiego Funduszu Rozwoju Wsi Pol- skiej zwróciła uwagę, że już dziś należy myśleć o budowie nowego modelu płatności. Debata dotycząca następnych wieloletnich ram fi nansowych na okres rozpoczynający się w 2012 roku powinna również dotyczyć całkowitego ujednolicenia poprzez równy roz- dział wsparcia bezpośredniego w całej UE (uzasadnienie projektu rozporządzenia dot. Płatności bezpośrednich, s. 18). Państwa członkowskie powinny dążyć do tego, by w nowym rozporządze- niu dotyczącym płatności bezpośrednich znalazł się harmono- gram dochodzenia do modelu ujednoliconych płatności.

Nowy model płatności powinien być wdrożony najpóź- niej w 2021 roku.

W konferencji z ramienia KFPZ uczestniczyła Joanna Leśniewska.

Od wielu lat fi rma Bayer CropScience organizuje po- kazy polowe nie tylko dla producentów, doradców rol- nych, ale również dla przedstawicieli prasy branżowej.

Tegoroczne spotkanie odbyło się 25 czerwca w Cen- trum Doradztwa Technicznego fi rmy zlokalizowanym na terenie gospodarstwa Danko Hodowla Roślin Sp.

z o.o., Zakład Nasienno-Rolny Modzurów w Modzuro- wie koło Raciborza.

Efekty w przypadku zarówno pojedynczych preparatów, jak i całych technologii ich stosowania, które już od przyszłego roku będą oferowane polskim rolnikom, zaskoczyły wielu zwiedzają-

cych CDT w Modzurowie. Tadeusz Borecki z fi rmy Bayer Crop- Science, oprowadzając po poletkach doświadczalnych, zwracał uwagę na takie stosowanie herbicydów i fungicydów, które z jed- nej strony – ułatwia produkcję i pozwala zoptymalizować jej efekty, co natychmiast powinno przełożyć się na wielkość i jakość plo- nu, a z drugiej – znacznie zwiększa dochody z prowadzonej uprawy.

Nowym herbicydem polecanym przez fi rmę Bayer CropScience w uprawie kukurydzy jest Adengo^® 315 SC. Jak informował T. Borecki, jest to produkt o bardzo szerokim spektrum dzia- łania w zwalczaniu chwastów jedno- i dwuliściennych. Zasto- sowanie na poletkach kukurydzy w fazie dwóch liści preparatu Adengo 315 SC w dawce 0,33 lub 0,44 l/ha spowodowało, że uprawa była wolna od chwastów .

Także w uprawie pszenicy prezentowano nową technologię fun- gicydową ochrony tej uprawy o nazwie – X-pro^TM(będzie do- stępny na rynku w sezonie 2013). Zawiera ona dwie substancje czynne bixafen oraz protioconazol, który bardzo dobrze zabez- pieczają pszenicę przed chorobami. Na poletkach tylko z jednym zabiegiem wykonanym w fazie pierwszego kolanka, po prawie 2 mie- siącach od opryskiwania obserwowano nieliczne objawy chorobowe i nadal zielone źdźbła. Zastosowanie produktu w w/w technologii mniej więcej 2 tygodnie później powodowało, że w tej kombinacji pod koniec czerwca nadal nie ma chorób, a rośliny są w dalszym ciągu intensyw- nie zielone – informował T. Borecki.

Tab. 1 Rozkład średnich stawek na ha w wybranych krajach państw członkowskich

Państwo Obecne

pułapy w 2012 r.

(w tys. EUR)

Średnia stawka obecnie – 2012 r.

(w EUR)

Średnia stawka wg prop. KE

w 2019 r.

(w EUR)

Średnia stawka wg prop. PE

w 2019 r.

(w EUR)

Różnica na ha

obecnie KE Różnica na ha obecnie PE

Holandia 897 751 494 420 431 -74 -64

Belgia 614 855 470 401 409 -69 -61

Dania 1 049 002 395 342 342 -53 -53

Malta 5 137 701 669 707 -32 6

Polska 2 788 247 197 221 225 24 28

Łotwa 133 978 87 141 172 54 85

Rumunia 1 086 608 112 197 206 85 94

Bułgaria 499 327 143 229 233 86 90

Żródło: materiały konferencyjne EFRWP

Różnica widoczna w 2019 roku!

Podczas Dni Pola (21 czerwca) zorganizowanych przez fi rmę BASF Polska w Gurczu (w woj. pomorskim), moż- na było obejrzeć skuteczność wybranych środków ochrony roślin na polach demonstracyjnych z pszeni- cą, jęczmieniem i rzepakiem. Jak informował Marcin Łański z BASF, opiekujący się polami w Gurczu, na wy- sianych 31 odmian pszenicy ozimej w Gurczu zimowe przymrozki w tym sezonie przetrwały 3.

Dodatkowo przedstawiciele fi rmy zapowiedzieli pojawienie się w najbliższym czasie na rynku dwóch nowych produktów dla zbóż. Pierwszy z tych środków to fungicyd Osiris, ma być ukie-

runkownay na ochronę kłosa i będzie zawierał dwie substancje aktywne: metkonazol i epoksykonazol. Zaś drugi, również fungicyd – Sistiva ma być oferowany rolnikom w technologii bezopry- skowej, co oznacza, że będzie on stosowany donasiennie, razem z zaprawianiem. W Sistivi substancją czynną będzie xemium.

(JL)

(8)

14 15 15

biuletyn informacyjny KFPZ Unia Europejska

Spotkanie z Albertem Dessem

4 czerwca 2012 r. w MRiRW odbyło się spotkanie pod- sekretarza stanu Tadeusza Nalewajka z posłem do Par- lamentu Europejskiego Albertem Dessem. Spotkanie ukierunkowane było na prowadzoną aktualnie dyskusję nad propozycjami prawnymi Komisji Europejskiej doty- czącymi reformy Wspólnej Polityki Rolnej, zorganizo- wała je Federacja Branżowych Związków Producentów Rolnych.

FBZPR jako główne zagrożenia dla polskiego i europejskiego rolnictwa wskazała na propozycje KE związane z przeznaczeniem 7%

gruntów rolnych na obszary ukierunkowane środowiskowo, przezna- czenie 30% kopert płatności bezpośrednich na tzw. zazielenienie, niepewność co do terminu wyrównania poziomu płatności bezpo- średnich i ryzyko zbyt małego budżetu dla WPR w ramach ram fi - nansowych na lata 2014-2020. Minister Nalewajk podkreślił zbież- ność rządowego stanowiska z oceną propozycji reformy przedsta- wioną przez FBZPR.

Marek Zagórki, prezes Europejskiego Funduszu Rozwoju Wsi Pol- skiej, w swojej prezentacji nawiązał do propozycji KE (głównie płat- ności bezpośrednich) jak i zmian w projektach KE proponowanych przez posłów-sprawozdawców PE.

Zagórski przedstawił także koncepcję EFRWP zmierzającą do rów- nego wynagradzania rolników za spełnianie wymogów związanych z zazielenieniem. Skutki greeningu względem dochodów w gospodarstwach rolnych:

Obniżeniu ulegnie (w roku 2014) dochód rolników (dot. ca- łej produkcji roślinnej) w stosunku do uzyskiwanego w 2013 o około 161 mln EUR (około 2%) (za Poczta),

Największy spadek dochodów w 2014 roku w stosunku do roku ubiegłego wystąpi w gospodarstwach o wielkości ekonomicznej powyżej 100 ESU o około 24% (za Poczta),

Najmniejszy spadek dochodów w 2014 roku w stosunku do roku ubiegłego wystąpi w gospodarstwach o wielkości ekonomicznej od 16-40 ESU o około 5,4% (za Poczta).

Propozycje EFRWP:

Jeden wniosek o wsparcie z tytułu płatności bezpośrednich na cały okres programowania. Deklaracje w sprawie daleko idące- go uproszczenia WPR nie znalazły odzwierciedlenia w przedłożo-

nych wnioskach legislacyjnych, tym bardziej powinno się ponownie rozważyć, taką możliwość zwłaszcza, że została przewidziana w ramach systemu dla małych gospodarstw,

Wsparcie dla małych gospodarstw; Towarzyszący temu schema- towi środek wspierający przemiany strukturalne (w PROW) musi kreować bardziej zdecydowany impuls do sprzedaży/przekazania gospodarstwa. Dlatego rolnicy, którzy zdecydują się na sprzedaż/

przekazanie gospodarstwa, powinni mieć możliwość uzyskania jednorazowej, skumulowanej (a nie rocznej) premii z tego tytułu, Warunkiem minimum powinno być ujednolicenie stawki za gre-

ening,

Jednolita stawka na hektar, obowiązująca w całej UE powinna „bu- dować” przynajmniej część kopert krajowych,

Płatność ta nie powinna być obowiązkowa.

Albert Dess wyraził swoje poparcie dla przekazanych mu na spotkaniu propozycji. Wyraził ponadto swoją negatywną opinię co do kształtu przyszłej WPR. Przypomniał także, opinię Trybuna- łu obrachunkowego (publikowana w 19 numerze Świata Zbóż, str.

18-19), która pierwszy raz w historii jeszcze przed wprowadze- niem reformy wskazuje na jej błędy, niespójność terminologii nie kla- rowne rozporządzenia wykonawcze itd. Zdaniem Dessa pieniądze w ramach WPR winny iść nie na biurokrację, ale do rolników. Jego zdaniem 7% wyłączenie powierzchni produkcyjnej jest całkowicie nie- odpowiedzialna propozycja, w ostatnich 32 latach wzrost produkcji zbóż w UE wyniósł 1%, a w Azji 7%!

Albert Dess to sprawozdawca przyjętego w czerwcu 2011 roku ra- portu PE w sprawie WPR do 2020 r.: sprostać wyzwaniom przyszło- ści związanym z żywnością, zasobami naturalnymi oraz aspektami te- rytorialnymi. Od ponad 7 lat poseł PE.

W spotkaniu z ramienia KFPZ uczestniczyła Joanna Leśniewska.

Łotwa Estonia Litwa Rumunia Portugalia Słowacja Polska Wielka Brytania Bułgaria Szwecja Finlandia Hiszpania Czechy Węgry Austria EU27 Irlandia Luksemburg Francja Niemcy Słowenia Dania Cypr Włochy Grecja Belgia Holandia Malta

42

64

7 12 19

33 30 23

52

20 40

25 18

38

57

20 28 21 26 34 33 32 24 30 22

114

49

102 201

151

47

52 66 67 72 80

105

59 69 76 82

113

61 70 76 86

117

70 80 103

78 92 93

120 126 120 Stawka za greening (EUR/ha) koszty wdrażania greeningu (EUR/ha)

Wykres 1. Średnie koszty wdrażania greeningu a stawki płatności za greening

(9)

biuletyn informacyjny KFPZ ekonomia biuletyn informacyjny KFPZ

ekonomia

COPA-COGECA publikuje nowe szacunki dla sektora zbóż w UE-27 i apeluje o więcej elastyczności

w nowej WPR

Prognozy na lata

2012-2021

– Raport OECD-FAO: 2012

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) wspólnie z Organizacją Narodów Zjednoczo- nych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) wydały 11 lip- ca 2012 r. po raz ósmy „Przegląd Rolniczy OECD-FAO 2012” (OECD-FAO Agricultural Outlook 2012), w któ- rym przedstawiono perspektywy światowego rolnictwa na lata 2012-2021. W raporcie przedstawiono tenden- cje, jakie będą panować na rynkach biopaliw, zbóż, na- sion roślin oleistych, cukru, mięsa oraz innych surow- ców rolnych oraz opinię o wydarzeniach i problemach dotyczących rynków rolnych.

Prognozy zostały opracowane na podstawie modeli AGLINK ODCE oraz modelu COSIMO FAO.

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (ang. Organization for Economic Cooperation and Development, OECD) jest to organi- zacja międzynarodowa o profi lu ekonomicznym, skupiająca 34 wyso- ko rozwinięte i demokratyczne państwa. Utworzona na mocy Kon- wencji o Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju podpisanej przez 20 państw 14 grudnia 1960. Siedzibą OECD jest Château de la Muette w Paryżu. W ramach systemu OECD funkcjonuje Między- narodowa Agencja Energetyczna (IEA).

Infl acja cen żywności budzi obawy w krajach rozwija- jących się

W najnowszych raportach „Przeglądu rolniczego OECD-FAO”

koncentrowano się na wysokich, zmiennych cenach produktów

rolnych i podkreślano, że ceny te obniżą się na skutek reakcji ryn- ków, ale pozostaną na wyższym poziomie wynikającym z nie- zmiennie wysokiego popytu i rosnących kosztów niektórych su- rowców. Zgodnie z przewidywaniami ceny zaczęły spadać, ale wciąż są stosunkowo wysokie. Infl acja cen żywności na poziomie handlu detalicznego obniżyła się znacznie od 2008 r., kiedy to osiągnęła maksimum, a jej udział w infl acji całkowitej zmalał. Nie- mniej jednak infl acja cen produktów żywnościowych w wielu krajach rozwijających się wciąż jest wysoka.

Wzrost wydajności – drogą do zaspokojenia rosnącego popytu

Wahania cen surowców rolnych budzą obawy, a dopóki zapasy są małe, głównym zagrożeniem jest zmienność zbiorów związana ze zmianami pogody. Dzięki zwiększonej produkcji uzupełniono nieco zapasy i w 2012 r. zakłócenia na rynkach złagodniały. Naj- ważniejszym problemem, wobec którego staje światowe rolnic- two, jest znalezienie sposobu na bardziej zrównoważony wzrost produktywności, zmierzający do zaspokojenia rosnącego popytu na żywność, pasze, paliwo i włókna.

Ceny na surowce rolne pozostaną wysokie

Analitycy OECD i FAO przewidują, że nominalne ceny produk- tów rolnych będą rosnąć przez następne dziesięć lat. Ceny rze- czywiste (skorygowane o infl ację) pozostaną na niezmienionym poziomie lub spadną, ale – zgodnie z prognozami – będą średnio o 10-30% wyższe niż w ubiegłej dekadzie.

bi

biululetetynyny infinforormamacycyyjnjnj y y yKF

anizacjaj WWspółółpracy GGospoddarczejj ii Ro

0 2 4 6 8 10 12 14 16

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

%

Kraje rozwijajÈce siÚ OECD

Źródło : OECD-FAO Agricultural Outlook 2012-2021

Rysunek 1. Infl acja cen żywności Copa-Cogeca opublikowała dzisiaj szacunki dotyczą-

ce zbioru zbóż na rok gospodarczy 2012/13. Copa-Co- geca spodziewa się spadku produkcji o 1,4% w stosun- ku do roku ubiegłego mimo nieznacznego wzrostu po- wierzchni upraw. Ze względu na trudne warunki pogo- dowe rolnicy byli zmuszeni przesiać 1,5 milionów hek- tarów, byli jednak ograniczeni ze względu na brak na- sion na rynku.

Ian Backhouse, przewodniczący grupy roboczej podkreślił

“W tym roku poważne susze dotknęły Hiszpanię i Portugalię, a srogie mrozy zmusiły rolników do przesiania ponad 1,5 milio- nów hektarów. Rolnikom udało się złagodzić straty ponieważ przeszli oni na uprawy jare. Jednakże nie do końca mogli oni sprostać zapotrzebowaniu na rynku poprzez zmianę upraw ze względu na ograniczoną ilość nasion dostępnych w sprzedaży.

Gdyby nie nasiona gospodarskie nie byliby oni w stanie przesiać aż tak dużych obszarów. Nowa WPR po 2013 roku nie powinna ograniczać możliwości wyboru rolników, tak aby mogli oni reago- wać na sygnały rynkowe i zmienne warunki pogodowe. Zapro- ponowane przez Komisję nowe instrumenty zazieleniania WPR nie mogą ograniczyć tej elastyczności. Mam na myśli zwłaszcza instrument dywersyfi kacji upraw, zgodnie z którym rolnicy muszą prowadzić co najmniej 3 różne uprawy”.

Sekretarz Generalny Copa-Cogeca Pekka Pesonen powie- dział “Szacuje się, że zaproponowane przez Komisję nowe instrumenty zazieleniania wpłyną na unijny potencjał produkcyjny, ograniczając produkcję nawet o 3%. W związku z poważną suszą i wymarzaniem upraw oraz wzrastającym zapotrzebowaniem na żywność na świecie instrumenty te naprawdę nie są pomoc- ne. Należy przeprowadzić rewizję wniosków ustawodawczych.

Ponadto, sektor hodowli nasion wycofuje się z UE, a badania nad nowymi molekułami są coraz rzadsze. Tendencja ta ograniczy w przyszłości nasze możliwości reakcji na globalne wyzwania społeczne. Potrzeba więcej inwestycji w badania i innowacje”.

Komunikat Prasowy z 2 lipca 2012 r.

25 czerwca 2012 r. Copa-Cogeca przedstawiła jedne z pierwszych wyników badań nad wpływem zazielenienia na produkcję zbóż.

Podsumowanie badań nad wpływem instrumentów za- zieleniania na produkcję zbóż w Europie:

Instrument wydzielenia 7% gruntów rolnych jako obszarów proekologicznych może wywrzeć znaczny wpływ na produk- cję w Europie. Nawet jeśli uwzględni się obszary nieupra- wiane i niekwalifi kujące się do płatności bezpośrednich, spadek potencjału produkcyjnego może objąć 4,75% gruntów ornych;

Obszary wycofane z produkcji stanowią odpowied- nik 20,4 milionów ton zbóż, które nie zostaną wy- produkowane. Potrzeba będzie czterech lat na po- krycie tych strat w UE poprzez zwiększenie pro- duktywności;

Ten spadek produkcji odpowiada również ¾ zapasów pod koniec roku gospodarczego w Europie. Oznacza to, że unijny rynek zbóż będzie jeszcze bardziej podatny na niekorzyst- ne zjawiska klimatyczne, a przez to dużo bardziej niepewny;

Instrument płodozmianu może również znacznie wpłynąć na spadek produkcji, jeśli defi nicja "uprawy" będzie szeroka;

Instrument płodozmianu dotknie przede wszystkim małe i średnie gospodarstwa (o powierzchni do 50 ha) oraz gospodarstwa prowadzące również hodowlę.

3. Kiedy i które adiuwanty stosować?

Numer 20 Wrzesień 2012