Ceno numerw 10 gros«y Opłacono gotówką x góry
PISMO SPOŁECZNE, GOSPODARCZE, OŚWIATOWE I POLITYCZNE DLA WSZYSTKICH STANÓWEDCBA
c z w a rte k d n ia 19 sie rp n ia 1937 Rok 19
Przed nowym rokiem szkolnymMLKJIHGFEDCBA
Z a le d w ie k ilk a d n i d z ieli n a s o d r o z p o c z ę c ia z a ję ć w s z k o ła c h . O p u s to sz a łe g m a c h y s z k o ln e z a r o ją s ię z n ó w r u c h liw y m g w a r n y m lu d k ie m . O d w ie k ó w te n sa m n ie c ie r p liw y g ło s d z w o n k a b ę d z ie w z y w a ł n a le k c je , a o p a lo n e c ie p ły m i le tn im w ia tr e m tw a r ze p o c h y lą s ię n a d k s ią ż k a m i. C o p r a w d a — tr u d n o b ę d z ie z p o c z ą tk u p o z a w a r c iu b r a te r s tw a z w o d ą i w ia tr e m z m u sić s ię d o p r a c y , tr u d n o b ę d z ie p r z y p o m n ie ć te i o w e w z o r y m a te m a ty c z n e , ta k s z y b k o w ie tr z e ją c e z g ło w y , a le z b ie g ie m d n i ja k o ś to s ię u ło ż y i w y r ó w n a , a n a u k a p o to c z y s ię n o r m a ln y m tr y b e m .
Z r o z p o c z ę c ie m n o w e g o r o k u s z k o ln e
g o , k tó r y p r z y n o s i z a z w y c z a j ta k w ie le tr o s k r o d z ic o m , p ię tr z ą c w y d a tk i to n a n o w e p o d r ę c z n ik i, to n a p r z y b o r y , to w r e sz c ie n a m u n d u r k i s z k o ln e — m ło d z ie ż s ta je s ię o ś r o d k ie m z a in te r e so w a n ia c a łe g o s p o łe c z e ń s tw a . N o w y r o k s z k o ln y z m ie n a ja k z a p o r u s z e n ie m c z a r n o k s ię sk ie j r ó ż d ż k i o b lic z a m ia st: u k ła d a n o w e u s ta w y , z w ięk s z a r u c h u lic z n y , n a g in a ja k g d y b y d u ż ą c z ę ś ć ż y c ia m ie js k ie g o d o s w o ic h p o tr z e b . T o te ż m o ż e je d y n ie n a d a le k ic h k r e s o w y c h w sia ch » w d r e w n ia n y c h c z te r o k la s o w y c h s z k ó łk a c h p o w sz e c h n y c h d o n io s ło ść te g o fa k tu z a tr a c a s ię i s ta je n ie o m a l n ie w id o c z n a . M ia sta p o d k r e śla ją to n a jo c z y w iś c ie j c h a r a k te r e m n o w e g o ż y c ia , ja k d o n io s łą r o lę w ic h z b io r o w is k u o d g r y w a g r a n a to w a , s z k o ln a a r m ia n a d c h o d z ą c y c h , p r z y s z ły c h p o k o le ń . W ie ś c z e k a je s z c z e n a n o w e g m a c h y s z k o ln e , c z e k a n a e n tu z ja z m i w ia r ę m ło d y c h , k tó r a p o tr a fi je w y r w a ć z g n u ś n ie ją c e j tu i ó w d z ie m a r tw o ty
B e z s p r z e c z n ie , ż e d o p r a c y n a ła w ie s z k o ln e j n ie w s z y stk ie d z ie c i p r z y s tą p ią z je d n a k o w y m z a p a s e m s ił i e n e r g ii, n ie w s z y stk ie b o w ie m m ia ły m o ż n o ść s p ę d z e n ia w a k a c ji n a w s i. J e d n o je st w k a ż d y m r a z ie p o c ie sz a ją c e , ż e te g o r o c z n a a k c ja k o lo n ijn a , z a k r o jo n a n a o lb r z y m ią s k a lę w e w s z y s tk ic h d z ie ln ic a c h P o lsk i -—
o b ję ła s w o im z a s ię g ie m o w ie le w ię c e j m ło d z ie ż y n iż w la ta c h p o p r z e d n ic h , d z ię k i c z e m u c z ę ś ć la ta s p ę d z iły n a w s i n a w e t te d z ie c i, k tó r e n ig d y , lu b p r a w ie n ig d y z d u s z n y c h u lic m ie js k ic h n ie w y je ż d ż a ły R o k p r z y s z ły m a p r z y n ie ść n a ty m o d c in k u je sz c z e z n a c z n ie jsz e p o p r a w ę .
P o te n c ja ł z d r o w ia i s ił, s ło ń c a i r a d o ś c i p r z y w ie z io n y z e w s i p o w in ie n b y ć n a j
s k r z ę tn ie j s tr ze ż o n y m z a p a s e m , k tó r y m a u m o ż liw ić n a u k ę p r z e z m o ż liw ie n a jd łu ż s z y o k r e s c z a s u b e z z b y tn ie g o w y c z e r p a n ia . T o te ż z a r ó w n o d o n e ja k i s z k o ła s z c z e g ó ln ą u w a g ę w in n i z w r a c a ć n a m ło d z ie ż , a b y te n z d r o w o tn y d o r o b e k w a k a c y jn y n ie z m a rn o w a ł s ię z b y t w c z e ś n ie , ty lk o b o w ie m p e łn ia s ił g w a r a n to w a ć m o ż e p o s tę p y w n a u c e i w p r a c y s z k o ln e j.
N o tu ją c p o p r a w ę n a o d c in k u o p ie k i, n a d m ło d z ie ż ą , ja k r ó w n ie ż w ita ją c z p e ł n y m u z n a n ie m z a in te r e so w a n ie tą sp r a w c ą s z er o k ie j o p in ii s p o łe c z n e j, m u s im y r ó w n ie ż z a n o to w a ć fa k t n ie z m ie r n ie d o n io s ły p o p r a w y n a o d c in k u b e z r o b o c ia n a u c z y c ie li. Z g o d n ie z e n u n c ja c ja m i S e jm o w y m i M in istr a O ś w ia ty , z r o z p o c z ę c ie m n o w e g o r o k u s z k o ln e g o z o s ta n ie z a tr u d n io
n y c h 5 .0 0 0 n o w y c h n a u c z y c ie li. N ie je st to c y fr a z b y t d u ż a , n ie m n ie j je d n a k łą c z n ie z 4 .0 0 0 ty s ią c a m i n a u c z y c ie li z a tr u d n io n y c h w r o k u u b ie g ły m — s ta n o w i ju ż d o ś ć p o w a ż n a p o z y c ję i p r z y c z y n i s ię w z n a c z n e j m ie rz * * d o o d p r ę ż e n ia sy tu a c ji!
p r z e d e w s z y stk im w s z k o ln ic tw ie p o w s z e c h n y m .
T e s y m p to m y p o p r a w y , p o p r a w y w y k a z u ją c e te n d e n c ję r o z w o jo w ą , p o w in n y
Konflikt wojenny
na Dalekim Wschodzie
13 dywizii na froncie i
T O K IO . — W a lk i n a p rz e d m ie ścia c h S z a n g h a ju m a ją p rz e b ie g b a rd z o k rw aw y . K ilk ak ro tn ie d o c h o d z iło d o atak ó w i k o n tra ta k ó w n a b a g n ety .
S Z A N G H A J. A rty leria ja p o ń sk a o strze - liw u ją ca P u tu n g , z a m ilk ła . C h iń czy cy u - trz y m u ją , że Ja p o ń c zy k o m n ie u d a ło się p o w strz y m a ć p o su w a n ia się w o jsk c h iń sk ic h w zd łu ż rz e k i W a n g p u . S iły c h iń sk ie d z iała jąc e w r S z a n g h a ju i o k o lic ac h , o b li
c za n e są n a 13 d y w izy j.
S Z A N G H A J. N a w sz y stk ic h o d c in k a c h fro n tu sz a n g h a jsk ie g o , w e d łu g a g e n c ji C e n tral N ew s, w o jsk a c h iń sk ie p o czyn iły d u ż e p o stęp y .
W H o n g -k iu b a rak i ja p o ń sk ic h strz el
có w m o rsk ich są c ią g le o b le g a n e p rz e z w o jsk a c h iń sk ie , k tó re zb liży ły się d o n ic h n a n ie zn a cz n ą o d leg ło ść.
Ja p o ń sk i p a n c ern ik ,-Iżu m o “‘, k tó ry n ie c h c ia ł o d d a lić się z d z ieln icy h a n d lo w e j S z a n g h a ju , p o z o sta ją c n a rz ec e W an g -p o o w p o b liżu k o n c e sji m ię d zy n a ro d o w e j, u- b ie g łe j n o cy o g o d z. 2 0 ,3 0 z o sta ł p o w a ż
n ie u sz k o d zo n y p rz e z to rp ed ę , rz u c o n ą z m a łej ło d z i m o to ro w ej c h iń sk ie j. P o p ro w iz o ry c z n ej n a p raw ie p a n c ern ik p o p ły n ął w d ó ł rz e k i.
W c z o ra j sa m o lo ty c h iń sk ie p o n o w n ie o b rz u c iły b o m b a m i o k rę ty ja p o ń sk ie, sto ją ce n a rz e c e W an g -p o o i w p o b liż u W u - so o ng . D w a o k rę ty ja p o ń sk ie , tra fio n e p rz e z b o m b y sto ją w p ło m ie n ia c h .
N A N K IN . M in iste rstw o w o jn y o g ło si
ło o fic ja ln ie , że p o n a d m ia sta m i p o ło ż o
n y m i w d o lin ie rz e k i A a n g -tse , w w a lk a ch p o w ie trz n y c h sa m o lo ty c h iń sk ie i c h iń sk a a rty le ria p rz ec iw lo tn ic z a strą c iła p rz e
szło 3 0 ja p o ń sk ic h sa m o lo tó w . W ciąg u trz ec h p ie rw szy c h w a lk ty lk o 3 sa m o lo ty c h iń sk ie z o sta ły u sz k o d z o n e , d w ó ch lo t
n ik ó w z o stało z ab ity cłi, a trze c h o d n io sło ra n y . — '
Min. Handlu lustruje
•Mar Pomorza^
G D Y N I A . 1 6 . 8 . M in iste r P r z e m y słu i H a n d lu A . R o m a n w to w a r z y stw ie d y r e k to r a D e p a r ta m e n tu M o r s k ie g o in ż . M o - ź d ż e ń s k ie g o p r z e p r o w a d z ił in s p e k c ję s ta tk u s z k o ln e g o P a ń s tw o w e j S z k o ły M o r - s k e j „ D a r P o m o r z a 14. P o p r z e g lą d z ie s ta tk u n a r e d z ie g d y ń s k ie j „ D a r P o m o r z a ’4 w y s z e d ł n a c a ły d z ie ń w m o r z e , g d z ie p . M in is te r z a p o z n a ł s ię s z c z e g ó ło w o z e s ta n e m w y s z k o le n ia u c z n ió w . M in is te r w y r a z ił s w e z a d o w o le n ie z w y n ik ó w d o k o n a n e g o p r z e g lą d u z a r ó w n o z p o z io m u w y s z k o le n ia , ja k i o g ó ln e g o s ta n u s ta tk u s z k o ln e g o , s tw ie r d z a ją c s ta ły p o s tę p w te j
d z ie d z in ie . W p ły w a n iu le tn im z a o k r ę to w a n y c h je st n a s ta tk u 5 8 u c z n ió w s ta r
s z y c h r o c z n ik ó w o r a z 8 2 k a n d y d a tó w .
P ie r w s z y p o łó w h o m a r ó w p r z e z p o ls k ic h r y b a k ó w
G D T N IA . 1 7 . 8 . P rz y b y ł d o p o rtu g d y ń sk ie g o sta tek ry b a c k i z p o ło w ó w ’ n a m o rz u p ó łn o c n ym - p rz y w o ż ąc p o ra z p ie r
w szy św ieże h o m a ry z w ła sn y c h p o ło w ó w .
p r z e r o d z ić r e sz tk i tu i ó w d z ie p o k u tu ją c e g o p e s y m iz m u n a tw ó r c z y e n tu z ja z m , k tó r y w r o k u b ie żą c y m p r z y n ió s ł ta k p ię k n e r e z u lta ty w a k c ji w y s y ła n ia d z ie c i n a k o lo n ie .
P r z e c ią ż e n ie p r a c ą n a u c z y c ie lstw a je st o g r o m n e . T o te ż k a ż d y n o w y e ta t w s z k o l
n ic tw ie w in ie n b y ć ta k r a d o ś n ie w ita n y , ja k w y s ła n ie u b o g ie g o d z ie c k a n a w ie ś .
P o w ie d z ia ł J ó z e f P iłsu d sk i: „ N ie c h s ię ś m ie ją p o ls k ie d z ie c i ś m ie c h e m o d r o d z e n ia44. N ie c h ż e te n r a d o s n y ś m ie c h p r z y n ie s ie im , p r ó c z s ło ń c a i ła ta - s e r d e c z n e ż y c ie z e s z k o łą i z p r a c ą w te j s z k o le .
W ia d m o ści ze ź ró d e ł ja p o ń sk ic h o z n isz c ze n iu p rz e sz ło 7 0 c h iń sk ic h sa m o lo tó w k o m p ete n tn e w ła d ze c h iń sk ie n a z y w a ją śm ieszn y m i i p o z b a w io n y m i w sz e lk ic h p o d sta w .
S Z A N G H A J. W S z a n g h a ju w z n a c z
n e j części m ia sta z p o w o d u z a m k n ię c ia d o p ły w u g azu p a n u ją z u p e łn e c iem n o śc i N a n ie b ie w id ać łu n y p o ż aró w w P o o -
lolnin sowiEtty itabaitoiili tosliai
T O K IO . A g e n cja D o m e i o g łasza sen - ’ sa c y jn ą w iad o m o ść z S z a n g h a ju , iż sam o lo
ty c h iń sk ie , k tó re b o m b ard o w ały 1 4 h m . m ię d z y n a ro d o w ą k o n c esję w S z a n g h a ju o ra z d z ie ln ic ę fran c u sk ą , b y ły p ilo to w a n e p rz ez p ilo tó w p o c h o d z e n ia so w ieck ieg o ,
S Z A N G H A Jż A g e n cja D o m ei d o n o si o in c y d en c ie m o g ący m m ie ć p o w a żn e n a stę
p stw a, k tó ry je d n a k ż e d o ty c h c z a s n ie z o sta ł p o tw ie rd z o n y . In c y d e n t te n w y d a rz y ł się p o m ię d z y p rz e d staw ic ie lam i k o n su la tu so w iec k ie g o a w ła d z a m i ja p o ń sk im i, k tó re m ia ły rz e k om o o św iad czy ć, iż św ia tła z a p a lo n e p o z a p ad n ię ciu z m ro k u n a n a j
w y ższy m p ię trze k o n su la tu so w iec k ieg o , b y ły ja k o b y w sk a zó w k ą d la sa m o lo tó w c h iń sk ic h , k tó re z rz u c a ły b o m b y n a k o n su lat ja p o ń sk i. A g e n cja H a v a sa d o n o si, iż o b a k o n su la ty z n a jd u ją się w b lisk im są
sie d z tw ie.
Piorun na
Z A K O P A N E . J a k o s ta te c z n ie s tw ie r d z o n o o d u d e r z e n ia p io r u n a n a G ie w o n c ie z g in ę li śp . J a n M ró z^ s y n z n a n e g o S ta n i
s ła w a , lic z ą c y 4 2 la ta , śp . K a z im ie r z B a n ia la t 1 8 z Z a k o p a n e g o , tr u d n ią c y s ię n a G ie w o n c ie s p rz e d a ż ą c ia s te k o r a z śp . d r L e o p o ld S c h lo e n v o g t z P a b ia n ic .
tu n g , C zap ę i w Y a n g -tse -p o , g d zie z n a j
d u ją się w ie lk ie zak ład y tk a ck ie ja p o ń sk ie . N o c k się ż y c o w a i b a rd zo k o rzy stn e w a ru n k i a tm o sfe ry c z n e sp ra w iają , iż w m ieście p a n u je o b aw a- że w n o cy n a stą
p ią n a lo ty sa m o lo tó w c h iń sk ic h i ja p o ń sk ic h . R e flek to ry ja p o ń sk ie g o k rą ż o w n i- k a k a „ A ta m i“ n a rz ec e W a n g p o o b ez p rze rw y p o sz u k u ją c h iń sk ic h ło d zi m o to ro w y c h , z a o p atrz o n y c h w to rp ed y .
Japoński konsulat w gruzach
T O K IO . A g e n c ja D o m e i d o n o s i, iż k o n s u la t g e n e ra ln y ja p o ń s k i w S z a n g h a ju - n a s k u te k b o m b a r d o w a n ia z s a m o lo tó w c h iń s k ic h , je st z b u r z o n y . P o m im o to , k o n s u l g e n e r a ln y i u r z ęd n ic y u r z ę d u ją w r u in a c h n ie c h c ą c o p u ś c ić s w ej p la c ó w k i.
Jmoska tabiyka pioihii
wyleciała w powietrze
T O K IO . A g e n c ja D o m e i d o n o s i, iż k o n - m ie jsc o w o śc i U ji w p o b liżu K io to , w y le c ia ła w p o w ie tr z e fa b r y k a p r o c h u . D o ty c h c z a s z p o d g r u z ó w w y d o b y to 2 2 z a b i
ty c h i r a n n y c h . 8 0 0 d o m k ó w w te j m ie j
s c o w o śc i u le g ło c a łk o w ite m u z n isz c z e n iu .
Giewoncie
C ię ż k o p o r a ż o n y z o s ta ł d r E u g e n iu sz S c h lo e n v o g t, a s y ste n t U . J a g . z K r a k o w a . P o z a ty m le k k ie g o p o r a ż e n ia d o z n a ło 9 o s ó b , k tó r e je d n a k o w ła s n y c h s iła c h z e s z ły z G ie w o n tu i o d je c h a ły d o Z a k o p a n e g o .
B u r z a , k tó r a z e r w a ła s ię w g ó r a c h o - k o ło g o d z in y 1 2 w p o łu d n ie , z a s k o c z y ła n a G ie w o n c ie k ilk a n a śc ie o s ó b . Z ty c h śp . M r ó z i d r L e o p o ld S c h lo e n v o g t s ie d z ie li w o d le g ło ś c i o d k r z y ż a o k . 4 m e tr y . P o p r z e c iw n e j s tr o n ie k r z y ż a w o d le g ło śc i o k . 7 m e tr ó w s ie d z ie li śp . B a r a n ia o r a z d r E u g e n iu s z S c h lo e n v o g t. M r ó z - B a n ia i d r L e o p o ld S c h lo e n v o g t z o s ta li z a b ic i n a m ie jsc u n a to m ia s t d r E u g e n iu s z S c h lo e n v o g t z o sta ł o d r z u c o n y z e s z c z y tu k u D o li
n ie K o n d r a to w e j n a o d le g ło ś ć 6 0 m ., d o z n a ją c p r z y ty m p o w a ż n y c h o b r a ż e ń . D r E u g e n iu sz a S c h lo n v g ta z n io s ło T a tr z a ń s k ie O c h o tn ic z e P o g o to w ie R a tu n k o w e o g o d z . 1 3 d o K u ź n ic , s k ą d p r z e tr a n s p o r to w a n o g o d o s z p ita la , g d z ie p o d d a n o g o n a ty c h m ia s t z a b ie g o m o p e r a c y jn y m . C ia ła z a b ity c h p r z e z p io r u n z n ie s io n o d o K o n d r a to w e j, s k ą d b ę d ą p r z e w ie z io n e d o Z a k o p a n e g o .
Z a z n a c z y ć n a le ż y , ż e k a ta s tr o fa n a G ie w o n c ie je st p ie r w s zy m z n a n y m w y p a d k ie m p o r a ż e n ia lu d z i w g ó r a c h , g d y ż I d o ty c h c z a s k r o n ik i ta tr z a ń sk ie n ie n o tu ją w y p a d k u p o r a ż e n ia w T a tr a c h , a n i tu r y - s tó w a n i p a s te r z y .
P o d c z a s o s ta tn ie j b u r z y n a s z c z y c ie R y s ó w z o sta ło p o r a ż o n y c h p io r u n e m 2 tu r y s tó w c z e c h o s ło w a c k ic h . J e d n e g o z n ic h w s ta n ie c ię ż k im to w a r z y s z e z n ie ś li d o S c h r o n isk a n a W a d z e.
S ft. 2 G Ł 0 S “ N r 9 5
Chleb dla Polaków
G d z ie jes t p o trz e b n e p rz ed się b io rstw o a u to b u so w e ? — P iln e -
W m ie śc ie p rz y łą c zo n y m d o w o j. p o z -
\\ m ie ście (3 0 .0 0 0 m ie szk a ń c ó w i. n a j
b liższ ą o k o licą ) n a Ś lą sk u je st n a s p rz e
d a ż z rąk ż y d o w sk ic h h u rto w n ia k o lo -
Gsliińsk poBowni^ porodem
<ffcr Niemiec
n a ń sk ie g o p o trz eb n e : fab ry k a z e sz y tó w z w ięk sz e m sk ład e m p a p ie ru , h u rto w y sk ład b u d u lca i g a la n te rii ż e ń sk ie j.
S a m o d z ie ln e m o d y stk i z k a p itałe m m o g ą się z g ło sić .
P o s z u k u je się w sp ó ln ik a (ch rze śc ija n i
n a ) z k a p ita łe m c a 3 0 0 .0 0 0 z ł d o p ro d u k c ji o p a te n to w a n e g o w y n ala zk u n a g a zo - g e n e ra to ry .
W p o w ia to w y m m ia ste cz k u (1 0 .0 0 0 m iesz k a ń c ó w o b e cn ie w o j. p o z n ań sk ie) je s t n a sp rz e d a ż d o m n a d a ją cy się n a h o te l i k a w ia rn ię ( d o te j p o ry n ie m a a n i h o te lu a n i k a w ia rn i), o ra z d o m z e sk le p e m m a n u fa k tu ry p rz y ry n k u (z rąk ż y d o w sk ic h ).
W p o w ia to w y m m ie śc ie (o b e cn ie w o j.
p o z n a ń sk ie ) p o trze b n y je st sk ła d k o n fek c ji m ę sk ie j o ra z k u śn ie rz .
P o s z u k u je się w sp ó ln ik a d o p rze d s ię b io rstw a sp e d y to rsk ieg o .
W m ieśc ie (61.000 m iesz k a ń có w ) w w o j. w a rsz aw sk im są n a sp rze d aż (o d ż y d ó w ) 2 d o m y z a 4 0 .0 0 0 zł i 6 0 0 0 0 zł.
W w o je w ó d z k im m ie śc ie n a K re sac h je st n a sp rz e d aż z ak ła d sto la rsk o -m ec h a - n ic z n y . C e n a c a 8 .0 0 0 zł. P iln e .
m ie śc ie (5 5 .0 0 0 m ie szk a ń có w ) w w o je w ó d z tw ie b ia ło sto c k im je st p o trze b n y c z ap n ik z k a p ita łe m c a . 1 .5 0 0 zł (b a rd z o d o b ra p la c ó w k a ).
P o sz u k u je się w sp ó ln ik a d o b u d o w y ta rta k u i m ły n a n a W o ły n iu . S p raw a je s t p iln a — u b ie g a ją się ż y d z i.
W m ie śc ie (4 0 .0 0 0 m ie szk a ń có w ) w w o j. k ielec k im je s t p o trz eb n a h u rto w n ia b ław a tó w o ra z h u rto w n ia sk ó r.
W m ie śc ie (1 5 0 0 0 m iesz k a ń c ó w o b e c n ie w o j. p o z n ań sk ie) je s t d o n a b y c ia n ie ru ch o m o ść z rąk ż y d o w sk ich . P iln e .
W m ieśc ie (1 5 .0 0 0 m iesz k a ń c ó w ) w w o j. lu b elsk im są p o trz e b n i: fry zje r d a m sk i, k ra w ie c d a m sk i, m o d y stk a o raz sk ład b ław ató w . (T y lk o ru ty n o w a n i fa ch o w c y .) P iln e .
P o s z u k u je się ry n k u z b y tu n a len trz e p a n y . P iln e .
W u z d ro w isk u je s t p o trze b n a p a la r
n ia k a w y z e sk ła d em h e rb a ty . T a m ż e p o s z u k u je się re fle k ta n tó w d o o b jęc ia p e n s jo n a tó w o ra z z ak ład ó w g a stro n o m ic z -
n ialn o -sp o ży w cz a z e sk le p em d e ta lic zn y m i fa b ry k ą w ó d ek , ro cz n y d o c h ó d d w a m i
lio n y z ło ty c h . C en a w ra z z n ie ru ch o m o śc ią n a k tó re j z n a jd u ją się p o m ie szc z e n ia c a.
1 5 0 .0 0 0 zł. P o n a d to p o trz eb a w ty m m ie śc ie k u p c a z b ra n ży ż elaz n ej, sk ła d u z m a te ria ła m i b u d o w la n y m i, sk ła d n ic y d rz e
w a e w e n tu a ln ie ta rta k u .
G d z ie p o trz e b a b iu ra p ro w ad z e n ia k się g o w o śc i?
G d z ie n a K resa c h je s t p o trze b n a w y p o ż y c za ln ia m ło ck a rń i b u k o w n ik ó w ?
G d zie n a K resa c h je s t p o trz eb n a w y - c o w n ia w y k o n u ją ca p liso w an ie, m e re ż k o - w an ie , o k rę lk i c h em icz n e p ra n ie fa r
b o w an ie m a te ria łó w ?
P ry w a tn a h u rto w n ia w y ro b ó w mono
polowych (sp iry tu s) w w o j. w ile ń sk im p o sz u k u je fin a n sisty z k a p ita łe m 5 0 .0 0 0 zł O b ró t p ó łro c z n y w - b ie ż ą cy m ro k u w y n o sił 3 8 ‘.0 0 0 zł. O b ec n ie h u rto w n ię fin a n su je ż y d . P iln e .
W m ie śc ie (4 0 0 0 0 m ie sz k a ń c ó w ) n a W o ły n iu je st n a sp rz ed a ż d o b rz e z a p ro w a d z o n y z ak ła d k ra w ie c k i z a S 5 0 zł (m o że się z g ło sić ty lk o d o b ry fa ch o w iec .)
W m ieśc ie (6 1 .0 0 0 m ie sz k a ń có w ) w w o j.
w a rsz aw sk im je st d o p rz e ję c ia z a k ła d fo to g ra fic zn y . D z ie rż a w a 6 0 z ł m iesię cz n ie , w a ru n k i d o g o d n e . R e fle k tu ją ż y d z i. T a m ż e je st p o trz e b n y d o b ry fac h o w iec w - d z ia
le g a lw a n icz n y m , ju b ilers k im i g raw er
sk im .
W m ieśc ie (3 4 .0 0 0 m ie szk a ń có w ) w - w o j. w arsza w sk im je s t d o p rz e ję c ia k się g a rn ia z a 6 .0 0 0 zł. D z ie rż a w a w ra z z m ie sz k a n iem i p rzy n a le ż n o śc iam i 1 6 0 zł m ie
sięc zn ie.
N a W o ły n iu je st n a sp rze d aż 1 7 0 m ó rg z ie m i o d p o w ied n ie j n a g o sp o d arstw o p rz e m y sło w e (k o szy k a rstw o m le c z arstw o ), g o sp o d a rstw o ry b n e , w y p as b y d ła . R efle k tu ją ż y d z i.
O k rę g o w e T o w arzy stw o R o ln icz e w r m ia ste cz k u w - w o j ta rn o p o ls k im p o s z u k u je fa c h o w c a n a d z ierża w ę je d y n e j c h rze śc ija ń sk ie j p ie k a rn i z k a p itałe m 1 2 .0 0 0 z ł.
P iln e .
G a rn c a rz e m o g ą się z g ło sić .
P o trz e b n i są tap ice rzy i ry m a rze . P iln e.
B E R L IN . W u b ie g ły m ty g o d n iu o b c h o d z o n o w S tu ttg arcie 2 0 ro cz n ic ę u tw o rz e
n ia in s ty tu tu n iem cz y zn y za g ran ic ą. U ro c z y sto ść ta b y ła m an ifes ta cją n ie m ie ck ie j p o lity k i e k sp a n sji, w k tó re j z a g a d n ie n ie o b sz a ru w sc h o d u ie g o w y su n ię to n a n a cz el
n e m ie jsce . N a sz c ze g ó ln ą u w ag ę z a słu g u je fa k t, ż e p u n k tem c e n tra ln y m z a in te re s o
w a ń i u ro cz y sto śc i z w iąz an y ch z o b c h o d e m itu ttg a rc k im . b y ła k w e stia g d a ń sk a . W i d n iu o tw arc ia z ja z d u d z ia ła c z y n ie m ie ck ic h z a g ran icą w e śro d ę d n ia 1 1 h m . o d b y ł sę u ro c zy sty w iec zó r p o d h a słem „ W o ln o ść d o G d ań sk a " . N az a ju trz 12 h m . o d b y ło się u ro c z y ste .o tw a rcie w y sta w y „ N ie m cy n a w sch o d zie p rz ed m u rem E u ro p y 44. O tw a r
c ia d o k o n a li p re ze s in s ty tu tu N iem có w z a
g ran ic zn y c h d r S tro lin i „ g a u le iter44 G d ań sk a F o rs ter.
p rze m ó w ie n iu sw y m F o rs te r n a z w a ł W sch ó d „ w ie lk ą p rzy sz ło śc ią n a ro d u n ie m ie c k ie g o " . P rz ec h o d z ą c d o o m ó w ie n a z n a c z e n ia G d a ń sk a d la w o ju ją c ej n ie m c z y zn y , F o rs te r z a zn a c zy ł, ż e -,n iem iec k i G d a ń sk b y ł o d w iek ó w o śro d k iem n a jc ię ż sz y ch w a lk . W sz y stk ie n a ro d y o b sz aru w sc h o d n ieg o w alczy ły o to m iasto , k tó re d z iś je st o śro d k ie m p o lity c zn y c h w y d a rz e ń 44. P o d k reśliw sz y n ie m ie ck i c h a ra k te r G d ań sk a , k tó ry z d a n ie m m ó w cy n ie m o ż e u le c z m ia n ie , F o rs te r sfo rm u ło w ał ro lę G d ań sk a w o b e c n y m ro zw o ju sto su n k ó w n a w sc h o d z ie E u ro p y w sp o só b n a s tęp u ją cy : „ W n o w e j E u ro p ie G d ań sk je st w d a lszy m c ią g u o b -
ja k ie m sp o rn y m . W ro z p atry w a n iu sy tu a- c jł iw y tw o rz o n ej w o s ta tn im c ztero lec iu n a ło ż y jed n a k p a m ię tać sz c ze g ó ln ie o ty m . ż e G d a n sk w d z ia le p o ro z u m '-. iia m ię d z y P o lsk ą i N iem c am i sz e d ł w p ie rw -z x m sz e
re g u s ta ją c się ty m sa m y m p o n o w n ie p o to m stw a n a w sch ó d i z a p rą p rz e ciw k o b o lsz ew izm o w i".
P O W IĘ K S Z E N IE K R E D Y T Ó W R E JE - S T R O W Y C H B A N K O W I R O L N E M U .
J a k in fo rm u ją A g e n c ję „ Is k ra " , su m a p rz y d z ielo n y c h P a ń stw o w e m u B a n k o w i R o ln e m u p rz ez B a n k P o ls k i k re d y tó w re je stro w a n y c h n a z a sta w p ło d ó w ro ln y c h w y
n o si w b ież ą cy m ro k u g o sp o d a rc z y m 2 0 m ilio n ó w - z ło ty ch , p o d c z a s g d y w ro k u u - b ie g ły m su m a ta b y ła n iż sza o 9 m ilio n ó w z ło ty ch i w y n o siła 1 1 m ilio n ó w z ło ty c h
R ó w n ież p o w ię k sz o n a z o sta ła B a n k o w i K w o ta k red y tó w n a z a lic zk o w an ie z b o ż a, a m ian o w icie z 6 m ilio n ó w d o 8 m ilio n ó w z ło ty c h w ro k u b ież ąc y m .
W z ro st su m y k red y tó w reje stro w y c h p o c h o d z i stą d , ż e B a n k G o sp o d a rstw a ty c h n ie u d z iela , a k o n ty n g e n t k re d y tó w B . G . K . p rz e jęty z o stał p rz e z B a n k R o ln y
P o n a d to p o d k re ś lić trze b a , ż e k re d y ty z alicz k o w e n ie są u d z iela n e ro ln ik o m b e z p o śre d n io , le cz lo k aln y m in sty tu c jo m k re
d y to w y m . c e le m ro zp ro w ad z en ia p o m ięd z y d ro b n e ro ln ic tw o .
n y c h .
G d zie je st p o trz e b n e p rze d s ię b io r
stw o ro b ó t z ie m n y ch i k a n a liza cy jn y c h ? N a V o ły n iu je s t n a sp rz e d aż fa b ry k a w ó d m in e raln y c h (6 u b ik ac y j, n o w o cz es n e u rz ąd z en ie, d o m m ie sz k a ln y — 4 u b i
k a c je, o d staw ia 2 .0 0 0 b u te le k d z ie n n ie).
C e n a c a . 1 8 .0 0 0 zł. P iln e R efle k tu ją ż y d z i.
57)
(C iąg d a lsz y ).
G d y n o c p rz y k ry ła g o c h ło d n ą p o śc ie
lą , z a p a d ! p o s e rji d re szc z ó w w g łę b o k i, g o rą c z k o w y se n .
O b u d z ił się p o d w p ły w e m d u sz ą c e j g o c z k a w k i. K w a sy ż o łą d k o w e p o p rz e z g a rd ło a ta k o w ały g o rz k ą m ia zią je g o p o d n ie b ie n ie , a ró w n o c z e śn ie p rz e ra źli
w y , n ie o p isa n y g łó d p o d ry w ał m u w n ę trz n o śc i. Z e sło w a m i m o d litw y p o d n ió sł się n a k lę c z k ac h i z w ró cił tw a rz w stro n ę sk ra w k a n ie b a , b y z a c h w ilę w y b u c h n ąć p o to k ie m n a jp lu g a w szy c h p rz e k le ń stw .
P ra w ie o sz a la ły z w ró c ił się k u d rz w io m i... s ta n ą ł ja k w ry ty .
D rz w i b y ły d o p o ło w y u c h y lo n e . W n a stę p n e j se k u n d z ie ju ż b y ł n a k o ry ta rz u b u d y n k u .
Z a p o m in a ją c n a c h w ilę o w sz y t* - k ie m , o b ie g ł w n ę trz e w illi. N ie sp o tk a ł n ik o g o . P o ro z rz u c a n e n a rz ę d z ia m u ra r
sk ie — to b y ły je d y n e śla d y lu d z i.
P o g o d z in ie (trz e b a się b y ło n a jp ie rw p o k rz e p ić , co u c z y n ił w ja k im ś sk lep i
k u ) sie d z iał n a fry z je rsk im fo te lu u n a jb liż sz e g o g o la rz a .
K ilk a n a śc ie p o c iąg n ię ć b rz y tw ą ż a rn ie ilo tw a rz ty p o w e g o sk a z ań c a n a w r ’ -'e lig e n tn ą fiz y s n ie c o w y g ło - ć — z ę d n ik a .
w y p y ty w a ł o stro żn ie m istrz a bx'4^ u w y ;
ImMlini liilianty P
W / z w ią zk u z k o m u n ik a te m P o m o rsk iej Iz b y R o ln icz ej w p rasie i w n r. 3 0 „ K ło só w " w sp raw ie u ru c h o m ie n ia in s tru k to - ria tó w łą k ars k ic h , P o m o rsk a Iz b a R o ln i
c z a p o d aje te rm in y u rzę d o w a n ia in s tru k to ra ł k a rsk ieg o n a p o w ia ły w ąb rze sk i i lu b a w sk i.
In s tru k to r łą k a rs k i u rzę d o w a ć b ę d zie
iriTWIITlT lilii ...I...III...IIM II ... .
nonkiei lilii Mnii
w W ąb rze źn ie (lo k a l T . R . P . w - k a ż d y p ie rw szy w to rek p o p ierw sz y m k a ż d e g o m iesiąc a.
W N o w y m M ie ście (lo k a l T . R . P ) w k a ż d y trz e c i w to re k p o p ierw sz y m k a ż d e
g o m iesią ca .
Vv L u b aw ie (res ta u ra c ja p . Ja n k o w sk ie g o ) w - k a ż d y c zw arty p o n ie d z iałe k p o p ierw sz y m k a ż d e g o m iesią ca .
W p o w ia to w y m m ieśc ie w w o j. k ra k o w sk im p o s z u k u je się re fle k ta n ta n a sk u p su ro w y c h sk ó r o d rz e ź n ik ó w i w a g o n o w rą w y sy łk ę z k a p ita łe m 1 0 .0 0 0 zł.
In fo rm a c y j w p o w y ż sz y c h sp ra w -a c h u - d z iela Z w ią z e k P o ls k i w P o z n an iu u lic a S k a rb o w a 5 n i. 7 w - g o d zin ac h o d 1 0 ,0 0
d o 1 3 ,0 0 . S k ry tk a p o c zto w a 2 4 3 . , m c cu P e ten tó w- z g łasz ają cy c h się p o in fo r-IP K . Ó . 2 0 6 -8 5 8 .
— P a n ie ła sk a w y , n ie w ie p a n , c z y ja je s t ta w illa p o d la se m ?
— T u d u ż o w ill w o k o lic y .
— W ie p a n , p o d o b a ła m i się je d n a . B u d u ją ją tro ch ę n a o d lu d z iu , p rz y s a m y m k o ń c u u lic y ... M a ta k i ta ra s, w ie p a n , w n o w o c z e sn y m sty lu —
— A c z y ta m ro b ią m u ra rz e ?
— N ie , ta m n a ra z ie n ik t n ie b u d u je.
— A to ju ż w ie m . T o B a n a c h p rz e r
w a ł b u d o w ę w illi.
— C o to z a B a n a c h ?
— A to ta k i b o g a ty d o sy ć ż y d e k z u - licy D łu g ie j. P o d w ło s sz a n o w n y p a n p o z w o li?
— P ro sz ę b a rd z o .
O d fry z je ra u d a ł się C z e rw ie c w p ro st n a p rz y sta n e k tra m w a jo w y .
P o je c h a ł d o śró d m ie śc ia i b ez tru d u o d szu k a ł re s ta u ra c ję B e re n d ta , g d z ie
„ p o k rz ep ił się“ n o g ą w ie p rz o w ą .
I z n o w u p rz e p e łn io n y b y ł o tu c h ą d o ż y c ia , n o w ą e n e rg ją i -n a d z ie ją , że je d n a k z d o ła ro z w ik ła ć z a g a d k ę u w ię z ie n ia .
— M o że o d B a n a c h a d o jd ę d o te g o W ie lic k ie g o , k tó ry — p o w in ie n m i w ie le w y ja śn ić ...
O d n a laz ł w ię c w k sią ż c e te le fo n ic z n e j a d re s sk ła d u B a n a c h a i z ło ż y ł m u w iz y tę .
W m y śl sw y c h p o sta n o w ie ń u d e rz y ł w to n o stro ż n o ści, i p rz e b ie g ło śc i, g d y z n a laz ł się n a m ie jsc u w y w ia d u .
K u p ił te d y s k a rp e tk i i p ła c ą c za n ie , z w ró c ił się d o k u p c a sie d z ą c e g o p rz y k a sie , z n ie o c ze k iw a n e m z a p y ta n ie m :
— P a n ie B a n a ch , czy z n a p a n n ie ja k ie g o p a n a W ie lick ie g o ?
— N ie m a m p rz y je m n o śc i — o d p a rł
■p y tan y i n ie sk łam a ł* a lb o w ie m rz e
W sierp n iu p rz e to p rz y p a d a d z ień u rz ę m ac je listo w n ie u p ra sz a się o p o d a w a n ie
ilo ści k a p ita łu , ja k im ro zp o rzą d z ają n a u sa m o d zie ln ien ie się o ra z o z ałą cz en ie j z n ac zk ó w p o c z to w y c h n a o d p o w ied ź .
P o sa d a m i Z w ią ze k P o lsk i n ie ro z p o - ro w a n ia łą k i p a stw isk (a w ię c p o rad y , lu -
rzą d za . j s trac je, z a o p a trz e n ie w n a sio n a i n a w o z v ,
। K to p ra g n ie p o p rz eć a k c ję Z w ią z k u k red y ty itd .) P . T . R o ln icy w in n i z g ła sza ć
! P o lsk ie g o n ie c h p o słu g u je się k o n tem jsię d o in s tru k to ra łą k a rsk ie g o w - d n ia c h u -
—- - --- | iz ęd o w a n ia.
c z y w iśc ie W ie lic k ieg o n ie z n a l. L ip sz y ca z n a ł z a to d o sk o n a le .
— A m o ż e p a n n ie je st w ła śc ic ie le m w illi p rz y u l. G ru n w a ld z k ie j? — n a c iera ł o b c e so w o C zerw ie'?.
— W ła śc ic ie le m je ste m , a le w illa o n a je sz c z e n ie je st. D o p ie ro szc b u d u je . A o co c h o d z i? P a n c h c ia łb y m o ż e d o sta ć p ra c y ? C o ?
— N ie, p a n ie B a n a c h . W sk le p ie tu n ik o g o n ie m a, ty lk o e k sp e d jen tk i, m o ż e m y w ię c c h y b a m ó w ić o tw a rc ie?
— P ro sz ę b a rd z o .
— Ja b y łe m u w ie z io n y w p a ń sk ie j w illi. K to to z ro b ił?
— P a n b y ł u w ię z io n y ? C o p a n m i p rz y c h o d z i o p o w ia d a ć ? M o ja w u lla n ie je st w ię zie n iem .
— A je d n a k b y łe m u w ię z io n y p rz e z c a ły d z ie ń . P a n w ie, czem to g ro z i p a n u ? P a n u ż y c z a b u d y n k u d o ty c h c e ló w ! M o że ta m n ie m a p o k o ik u o z a k ra- to w a n e m o k n ie ?
B a n a c h p o d n ió sł się z u m ln a i p o p a trz y ł n a sw e g o ro z m ó w c ę o d stó p d o g ło w y .
— Ja k iem p ra w e m p a n m i id z ie sz in sy n u o w a ć ta k ie rz e c z y ? J a so b ie w y p ra sz am ! N ie z n a m p a n a i n ie m a m ż a d n e g o c e lu , b y p a n a w ię z ić !
— A le ż n ie c h p a n z ro z u m ie , b y łe m w p a ń sk ie j w illi u w ię z io n y . C h c ę ro z p lą - ta ć tę z a g a d k ę i g d y m i p a n n ie u d z ie li in fo rm a c y j, to d a m z n a ć p o lic ji.
— B a rd z o p ro sz ę ! Ja się p o licji n ie b o ję. M n ie p a n b ę d z ie sz strasz y ć ? Ja k p a n b y ł u w ię z io n y , to p rz e c ie ż k to ś ta m m u sia ł p a n a u w ię z ić . M o że p a n p o w ie , że to ja ? C o ?
— N ie w ie m , k to m n ie u w ię ził, b o b y łe m ... b o b y łe m n ie p rz y to m n y ...
1 — P a n je sz c z e je ste ś n ie p rz y to m n y .,
id o w a n ia in s tru k to ra łą k arsk ieg o w- N o w y m M ieśc ie d n ia 17- a w - L u b aw ie d n ia 2 3 -g o .
W e w sze lk ich sp raw ac h d o t. z a g o sp o d a -
P ro sz ę m n ie d a ć sp o k ó j. F lo r ia , p ro szę C ię, ty z a d z w o ń w te j c h w ile n a p o lic ję , ja k te n p a n z a ra z n ie w y jd z ie ...
W o b e c ta k ie g o , tu p e tu ż y d o w .-k ic g o k u p c a — C z e rw ie c strac ił o rje n tac ję . o m a d a le j ro b ić i w y sz e d ł ze sk ła d u . N a u lic y ż a ło w ał, że ta k ła tw o d a l się B a
n a c h o w i p o k o n a ć . A n ie c h b y z a w o ła ł p o lic je , to i co ?
A le ju ż p o c h w ili „ d e te k ty w 11 się z re - le k to w a ł. P o lic ja to — h m — d o c h o d z e n ia i p y ta n ia , c a ły c e rc m o n ją ł,'a p rz y - te m czy d a d z ą m u w ia rę , czy w o g ó le to m u w te j c h w ili co p o m o ż e ? ...
— T a k to je st, ja k c z ło w ie k b ie rz e się d o n ie sw o je g o fa c h u . D o sta ję c ią g le p o n o sie ... — p o w ie d z a ł d o sie b ie p ó łg ło se m i z re z y g n o w an y p o w ló k ł się w stro n ę u l. G d a ń sk ie j.
— N a jle p ie j b ę d z ie ja k p o ja d ę d o P o z n a n ia i p o ra d z ę się p . P e rliń sk ie g o , co d a le j ro b ić . S z e f „ P o g o n i11 w sk aż e m i c h y b a w ła śc iw ą d ro g ę p o stę p o w a n ia . A w ię c p ro sto n a d w o rz e c — p o sta n o w ił.
W sia d ł d o tra m w a ju i p ła c ą c k o n d u k to ro w i z a b ile t, z p rz e ra ż e n ie m s tw ie r
d z ił, że je g o p o rtm o n e tk a z a w ie ra z a le d w ie 5 zł z g ro sz a m i. B irb a n tk a n a d a n c in g u „ P o d O rłe m 11 i d z isie jsze w y d a tk i p o c h ło n ę ły sp o ro z ło ty c h , a o n n ie lic zy ł się p rz e d tem z p ie n ię d zm i, g d y ż p o d ró ż m ia ł p rz e c ie ż b e z p ła tn ą sa m o c h o d e m in ż . K u sze w sk ie g o .
O te j sa m e j p o rz e , g d y ta k sz cz e rze z m a rtw ił się o sw ó j p o w ró t d o P o z n a n ia , lim u z y n a K u sze w sk ic h s ta rto w a ła w ła śn ie z p o d w illi p rz y u l. G ru n w a ld z k ie j w p o w ro tn ą d ro g ę .
Z ro z p a c z o n e n ie p o w o d z e n ie m sw ej w y p ra w y , ra n ie n k i z d e c y d o w a ły się
’’ć ' i--’ p o d o b rz e z a słu ż o n ą re p re m .ę u d ę o d m a m y .
![Głos Pomorza : dawniej "Głos Wąbrzeski" : pismo społeczne, gospodarcze, oświatowe i polityczne dla wszystkich stanów 1937.12.21, R. 19[!], nr 147]()