Jakościowa i ilościowa analiza alkoholi

(1)

Jakościowa

b

ilościowa

analiza alkoholi

Analiza jakościowa

Podstawowym celem analizy

jako-Ewa Miron

Waldemar Krawczyk

W praktyce kryminalistycznej czę sto spotykane są ekspertyzy dotyczą ce badania i identyfikacji płynów alko holowych (napojów alkoholowych pro dukcji prymitywnej, napojów alkoholo wych produkcji przemysłowej, spirytu sów surowych, płynów sporządzonych na bazie spirytusu rektyfikowanego lub spirytusu surowego itp.). Zwię kszona liczba ekspertyz dotyczących fałszowania, produkowania i podra biania napojów alkoholowych, a także zamiar przystąpienia do produkcji ko niaków przez niektóre zakłady Polmo su, spowodowała potrzebę analizy ja kościowej i ilościowej wyższych alko holi zawartych w surowych spirytu sach, jak również uchwycenia różnic w składzie chemicznym tych spirytusów w zależności od użytego surowca.

Wyniki analizy ilościowej alkoholi mają szczególne znaczenie przy ba daniu whisky, brandy i koniaków. Bar dzo często dopiero dokładna analiza ilościowa pozwala określić, czy mamy do czynienia z alkoholem podrabia nym, czy z oryginalnym, zwłaszcza jeśli fałszerstwo polegało na rozcień czeniu oryginalnej whisky lub brandy za pomocą spirytusu rektyfikowanego i wody (ryc. 1).

średnicy wewnętrznej 2 mm i długości 2 m, wypełnioną 5% Carbowax 20M na Carbopaku B. Analizy wykonywane

Detektor płomieniowo-jonizacyjny (FID). Gaz nośny - argon.

Ryc.1. Chromatografgazowy Fig. 1. Cos Chromatograph

Na rycinie 2 przedstawiony jest ty powy chromatogram alkoholu produ kcji domowej (bimber).

W skład surowych spirytusów, bran dy, koniaków i whisky, a także bim brów wchodzą następujące związki or ganiczne, będące przedmiotem anali zy jakościowej:

alkohole: metanol, etanol, n-propanol, izobutanol i alkohole amylowe (2- metylobutanol i 3-metylobutanol),

estry: octan etylu i octan amylu, aldehydy: acetaldehyd.

Na rycinach 3-6 przedstawiono chromatogramy spirytusu rektyfiko wanego (ryc. 3), spirytusu surowego

i -■

’

i

W Centralnym Laboratorium Krymi nalistycznym KGP analiza jakościowa alkoholi wykonywana jest na chroma tografie gazowym PU 4500 firmy Pye UNICAM.

Próbki alkoholu o objętości 1 pl na- ściowej alkoholi jest stwierdzenie skła- strzykiwane są na kolumnę szklaną o du chemicznego badanych płynów, a

w szczególności obecności wyższych alkoholi i metanolu. Obecność wy

ższych alkoholi (lub ich brak) wskazuje są w zakresie temperatur od 70°C do na rodzaj badanego płynu (spirytus 160°C, z przyrostem 6°C/min.

surowy, bimber, brandy lub whisky, Temperatura komory nastrzykowej spirytus rektyfikowany), a obecność 160°C, temperatura detektora 250°C. metanolu związana jest z surowcem

(2)

Analiza ilościowa

6

5 7,8

r? 2

ziemniaczanego (ryc. 4), koniaku "CA MUS" (ryc. 5) oraz whisky "Johnnie Walker Red Label" (ryc. 6).

Jak wynika z przedstawionych chro- matogramów, już analiza jakościowa pozwala rozróżnić te rodzaje alkoholi. Spirytus rektyfikowany w

przeciwień-Ryc. 3. Chromatogram spirytusu rektyfikowanego. Kolejne cyfry oznaczają: 1. metanol, 2. etanol

Fig. 3. Chromatogram of rectified spirit: 1. methanol, 2. elhanol

stwie do pozostałych alkoholi nie za wiera oprócz etanolu i metanolu, żad nych innych związków organicznych. Spirytus surowy zawiera stosunkowo dużą ilość alkoholi amylowych, co od różnia go od koniaku i whisky.

Rozróżnienie koniaku od whisky oraz poszczególnych gatunków whi sky jest już znacznie trudniejsze i wy maga przeprowadzenia analizy ilo ściowej.

Celem analizy ilościowej alkoholi jest:

1. określenie, na podstawie zawar tości poszczególnych komponentów, rodzaju badanego alkoholu i jego

wtedy w pełni wiarygodne, jeżeli ana lizy zostały przeprowadzone według tej samej metodyki i w podobnych wa runkach chromatograficznych (najle piej na takiej samej kolumnie).

W celu wychwycenia zależności po między składem badanego alkoholu a surowcem użytym do jego produkcji, w Pracowni Chromatografii Gazowej Centralnego Laboratorium Kryminali stycznego KGP przeprowadzono peł ną analizę ilościową 28 próbek suro wych spirytusów (spirytusy jabłkowe, spirytusy ziemniaczane, spirytusy win ne i spirytusy zbożowe). Badania ilo ściowe, z n-butanolem, jako wzorcem wewnętrznym, przeprowadzono w wa runkach chromatograficznych identy cznych jak przedstawione w części po święconej analizie jakościowej. Do kładny przebieg analizy ilościowej z wzorcem wewnętrznym, wraz z zale canym sposobem jej dokumentowa nia, przedstawiono w części Metodyka analizy ilościowej.

Uzyskane wyniki wskazują, że nie ma wyraźnego związku pomiędzy za wartością i wzajemnym stosunkiem wyższych alkoholi (alkohole amylowe, n-propanol i izobutanol) w spirytusach a surowcem, z którego zostały wypro

dukowane. Istnieje natomiast wyraźna zależność pomiędzy zawartością me tanolu a surowcem użytym do wytwo rzenia spirytusu. Wyniki naszych ba dań połączone z danymi uzyskanymi z Laboratorium ITS zebrano w tabeli 1. (Laboratorium ITS - International Technological Services znajduje się w

3 4

n

Ryc. 2. Chromatogram alkoholu produkcji domowej (bimber). Kolejne cyfry oznaczają: 1. aldehyd octo wy, 2, metanol, 3. etanol, 4. octan etylu, 5. n-propanol, 6. izobutanol, 7 i 8. alkohole amylowe (7.3 metylobutanol, 8.2-melylobutanol)

Fig.2. Chromatogram ofhome-made alcohol. l.acetic aldehyde,2. methanol,3. elhanol,4, ethylacelate,5.n-propanol, 6. isobutanol, 7 and 8 amyl alcohols (7.3-methyl-butanol, 8.2-methyl-buianol)

zgodności z oryginalnym alkoholem wzorcowym,

2. określenie surowca zastosowa nego do produkcji alkoholu.

Pierwszy z wymienionych celów jest łatwo osiągalny, pod warunkiem po prawnego przeprowadzenia analizy ilościowej. Otrzymane wyniki są tylko

Ryc. 4. Chromatogram surowego spirytusu ziemniaczanego. Kolejne cyfry oz naczają: 1. aldehyd octowy, 2. metanol, 3. etanol, 4. octan etylu, 5. n-propanol, 6. izobutanol, 7 i 8 alkohole amylowe (7.3-metylobutanol, 8.2-mctylobutanol) Fig. 4. Chromatogram of raw polałospirit: l.aceticaldehyde,2. methanol,3. elhanol, 4. elhyl acetale,5. n-propanol, 6. isobutanol, 7 and 8. amyl alcohols (7.3-methylbulanol, 8.2-methylbutanol

(3)

6

7,8

4 5

3

12

UJM

Metodyka analizy ilościowej

Nazwa surowca

Część eksperymentalna Ryc. 5. Chromatogram koniaku „Camus".Kolejne cyfry oznaczają: 1.aldehyd

octowy, 2. metanol, 3. etanol, 4. alkohole amylowe,5. n-propanol, 6. izobuta-nol,7.i8. alkoholeamylowe (7.3-metylobutanol,8.2-metylobutanol)

Fig. 5. Chromal ogram of brandy"Camus".I. acelicaldehyde, 2.methanol, 3.ethanol, 4. ethyl acetale,5.n-propanol, 6. isobutanol,7.and S.arnyl alcohols(7.3-melhylbulanol, 8.2-methylbidanol)

Szkocji i należy do producenta "John- nie Walkera". Z laboratorium tym współpracuje Pracownia Chromato grafii Gazowej Centralnego Laborato rium Kryminalistycznego KGP). W ta beli tej zawartość metanolu wyrażono w g na 100 I absolutnego etanolu, co umożliwia określenie surowca użyte go do produkcji alkoholu o dowolnym stężeniu etanolu. Możliwość określe nia surowca, z którego otrzymano spi rytus, jest szczególnie istotna w przy

padku analizy alkoholi pochodzących z nielegalnych rozlewni. Jak wiadomo, dla poszczególnych wódek normy technologiczne określają rodzaj spiry tusu, z jakiego powinny być produko wane. W nielegalnych rozlewniach wódki te są zwykle robione z jednego rodzaju spirytusu (często z melasowe go) i z tego względu może to być pro sty sposób udowodnienia fałszerstwa. Ostatnio w Centralnym Laborato rium Kryminalistycznym KGP obser wowany jest znaczny wzrost liczby ekspertyz związanych z analizą alko holi. Największy problem, z punktu wi dzenia analitycznego stanowią podra biane alkohole pochodzące z nielegal nej produkcji. Określenie gatunku ba danego alkoholu jest możliwe w opar ciu o analizę jakościową i ilościową. Stosunkowo prosta analiza jakościo wa jest wystarczająca w przypadku prymitywnych fałszerstw brandy, whi sky i koniaków, polegających na roz cieńczeniu wodą spirytusu rektyfiko wanego i dodaniu karmelu w celu uzy skania odpowiedniej barwy.

Wyniki analizy ilościowej alkoholi mają szczególne znaczenie przy ba daniu whisky, brandy i koniaków. Bar dzo często dopiero dokładna analiza ilościowa pozwala określić czy mamy do czynienia z alkoholem podrabia nym, czy z oryginalnym, zwłaszcza jeśli fałszerstwo polegało na rozcień

czeniu oryginalnej whisky lub brandy spirytusem rektyfikowanym i wodą.

Bardzo pomocna w badaniach czystych wódek, pochodzących z nie legalnych rozlewni, jest możliwość określenia surowca użytego do fer mentacji. Jak wynika z przeprowadzo nych badań (opartych na analizie ilo ściowej surowych spirytusów) określe nie surowca fermentacyjnego jest mo żliwe na podstawie zawartości meta nolu w badanych płynach, w przelicze niu na absolutny etanol.

Analiza ilościowa alkoholi

z zastosowaniemwzorca wewnętrznego Analiza ilościowa alkoholi z zasto sowaniem wzorca wewnętrznego ma na celu określenie zawartości acetaldehydu, octanu etylu, metanolu, pro panolu, izobutanolu i alkoholi amylowych w badanych płynach. Jako standard wewnętrzny można stoso wać n-butanol lub 3-pentanol. Zmiana użytego standardu nie powoduje zmiany w toku analizy i sposobie obli czeń, dlatego w opisie będzie używa ne określenie standard wewnętrzny zamiast jego konkretnej nazwy.

W CLK KGP analizy ilościowe alko holi wykonywano na chromatografie gazowym PU 4500 firmy Pye UNICAM połączonym "on linę" z integratorem Hewlett Packard 3390A.

melasa ryż jęczmień pszenica jabłka inne zboża ziemniaki śliwki winogrona

Wyniki uzyskanez Laboratorium ITS

Tabela1 Zawartośćmetanolu (w g/100 I absolutne go etanolu) w spirytusach w zależności

od surowca użytego do fermentacji

Contents of methanol (g/1001 ofabsolute et

hanol)in spiritsin dependence ofrawmate riał used for fermentation

Zawartość metanolu [g/100 I abs. etanolu] 0-6 4-8* 3-6* 6-10* 9- 10 10- 35 60-120 95-120 50 - 250

Ryc.6. Chromatogram whisky „Johnnie WalkerRed Label". Kolejne cyfry oz naczają:1.aldehyd octowy,2. metanol,3. etanol, 4. octan etylu, 5. n-propanol, 6. izobutanol, 7.i8.alkohole amylowe (7.3-metylobutanol, 8.2-metylobuta nol)

Fig. 6.Chromatogram of whisky "Johnniy Walker RedLabel". 1. acelic aldehyde,2. methanol,3. ethanol, 4.ethyl acetale, 5.n-propanol, 6. isobutanol, 7 and 8. amylalcohols

(4)

Tabela 2 Składnik Masa [g] 94.1900 Tabela3 Procedura kalibrowania Masa [g] Składnik 2.0435 2.5 79.9910 Tabela4 Masa [g] Składnik 93.3671 Wyjściowy roztwór standardu wewnętrznego - B

Initialsolution ofinner standard - B

Objętość [ml]

Wyjściowy roztwór wzorcowy - A

Initial modelsolution Objętość [ml]

2.Wyjściowyroztwór standardu wewnętrznego - B

Do zważonej kolby o poj. 100 ml odmierzono 2.5 ml standardu wewnę trznego (n-butanolu lub 3-pentanolu). Po zważeniu, standard uzupełniono etanolem do obj. 100 ml (tab. 3).

Procedura kalibrowania detektora wymaga przygotowania kilku roztwo rów wzorcowych. Poniżej podano za lecany przez nas sposób przygotowa nia i dokumentowania tych roztworów. Próbki alkoholu o objętości 1 pl na- strzykiwano na kolumnę szklaną o średnicy wewnętrznej 2 mm i długości 2 m wypełnioną 5% Carbowax 20M na Carbopaku B. Analizy wykonywano w programie temperaturowym od 70°C do 160°C z przyrostem 6°C/min. Tem peratura komory nastrzykowej 160°C, temperatura detektora 250°C. Dete ktor płomieniowo-jonizacyjny (FID). Gaz nośny - argon.

Stężenie każdego składnika ana lizowanego alkoholu (wyrażone w ppm lub gramach na 1001 absolutnego etanolu) wyznaczano metodą stand ardu wewnętrznego, w oparciu o po wierzchnię pasm chromatograficz nych (zliczaną przez integrator) z uwz ględnieniem, wyznaczonych podczas procedury kalibrowania, współczynni ków reakcji detektora RF (response factors) na poszczególne związki.

3.Roboczy roztwór

standardu wewnętrznego- C

Do zważonej kolby miarowej o poj. 100 ml dodano 10 ml roztworu B oraz

4.Roboczy roztwór do wyznaczenia reakcjidetektora (RF) -D

Do zważonej kolby miarowej o poj. 100 ml odmierzono za pomocą mikropipety 1 ml wyjściowego roztworu A oraz 1 ml wyjściowego roztworu stand ardu wewnętrznego B i uzupełniono 40% etanolem do obj. 100 ml (tab. 5). 15 ml wody. Uzyskany roztwór uzupeł niono 40% etanolem do obj. 100 ml (tab. 4).

5. Standardowy roztwór do kontroli precyzji pomiarów - E

Do zważonej kolby miarowej o poj. 100 ml odmierzono za pomocą mikropipety 1 ml wyjściowego roztworu A i uzupełniono 40% etanolem do obj. 100 ml (tab. 6).

6.Standardowy roztwór do kontroli pre cyzji pomiarów- QC

Do zważonej kolby odmierzono za pomocąmikropipety 4.5 ml roztworu E 2.0 ml, 2.0 ml, 3.0 ml, 1.5 ml, 1.3 ml, 1.0 ml, 0.5 ml,

Roboczy roztwór standardu wewnętrznego - C

Working solution ofinner standard - C____ Objętość [ml] masa kolby_______ roztwór B_________ woda___________ masa roztworu po rozcieńczeniu 40%- etanolem 10.0 15.0 7.8171 15.0560 1.5948 1.6149 2.3627 1.3627 1.3313 0.7849 0.4421 2.0 2.0 3.0 1.5 1.3 1.0 0.5

E

I masa kolby__________ standard wewnętrzny I całkowita masa roztworu | po dodaniu etanolu I masa kolby__________ 3-metylobutanol______ 2-metylobutanol______ izo-butanol__________ n-propanol__________ [octan etylu__________ metanol____________ aldehyd octowy

całkowita masa roztworu | po dodaniu etanolu

1. Wyjściowy roztwór wzorcowy - A Do zważonej kolby miarowej o poj. 100 ml dodawano kolejno za pomocą mikropipety i odważano następujące związki: 3-metylobutanol 2-metylobutanol izo-butanol n-propanol octan etylu metanol aldehyd octowy

a następnie uzupełniono etanolem do 100 ml (tab. 2.).

(5)

Masa [g] RF Składnik Masa [g] Stęż ww. ppm Składnik 0.7753 1.0 94.1900 212.6 143.1 Masa [g] Składnik 39.7 Składnik _{Masa [g]} 3.5301 4.5 0.9020 0.5 SPW Obliczenia

Współczynniki reakcji detektora (RF)

(D

PPZ = WPZ- SPW

(2)

RF=

WPZ i 0.5 ml roboczego roztworu standardu wewnętrznego C (tab. 7). Wyniki ana lizy tego roztworu są porównywane z wyliczonymi stężeniami poszczegól nych składników i na tej podstawie określana jest jakość przeprowadza nych pomiarów (tab. 8).

7. Przygotowanie próbek alkoholu do analizy

Do zważonej kolby odmierzono za pomocą mikropipety 4.5 ml badanego alkoholu i 0.5 ml roboczego roztworu standardu wewnętrznego C (tab. 9).

- powierzchnia pasma ana lizowanego związku, - wysokość pasma analizo

wanego związku,

Współczynniki reakcji detektora (RF), dla każdego składnika roztworu, obliczane są na podstawie chromato- gramu (ryc. 7) roztworu D (roboczy roztwór do wyznaczenia reakcji dete ktora- D) zgodnie z równaniem (2):

Tabela 9 Roztwór alkoholu do analizy

Alcohol solution for analysis Składnik

- szerokość pasma analizo wanego związku mierzona w połowie jego wysokości.

sz ssw Zmierzone stężenie ppm g/100 I masa roztworu po rozcień czeniu 40% etanolem gdzie: PPZ Tabela 7

Standardowy roztwór do kontroli precy zji pomiarów - QC

Standard solution for eon troi ofprecision measurement - QC Objętość [ml] Objętość [ml] Tabela 5

Roboczy roztwór do wyznaczenia reakcji detektora na poszczególne związki oraz stę żenia składników roztworu

Working solution for determination detector reaction forparticular compounds and concen- trations of solution components

Objętość [ml] masa kolby roztwór A roztwór B masa 100 ml 40%etanolu standard wewnętrzny 3-metylobutanol 2-metylobutanol izo-butanol n-propanol etylu octan metanol aldehyd octowy 3-metylobutanol 2-metylobutanol izo-butanol n-propanol etylu octan metanol aldehyd octowy 1.0 1.0 66.3633 0.7950 0.7828 94.0686 33.1 33.5 49.0 28.3 27.6 16.3 9.2 143.7 211.9 122.2 119.4 70.4 Tabela 6 Standardowy roztwór do kontroli precy

zji pomiarów — E

Standard solution for control ofprecision measurement - E Objętość [ml] masa kolby roztwór A roztwór E roztwór C PPSW PPZ 4.5 0.5 3.4801 0.8874 Tabela 8 Stężenia składników w standardowym roztworze do kontroli precyzji pomiarów - E Concentration of components in standardsolution for control ofprecision measurement - E

Teoretyczne stężenie ppm g/100 I 139.4 141.1 206.5 119.1 116,4 68.6 38.6

Wszystkie obliczenia wykonywane są w oparciu o powierzchnię pasm chromatograficznych zliczaną przez integrator. W przypadku rejestrowania chromatogramów na rejestratorze po wierzchnia pasm obliczana jest zgod nie z równaniem (1):

badany alkohol roztwór C

UWAGA. Dla analizowanych próbek należy wy znaczyćwspółczynniki reakcji detektoraw sposób opisany wczęści Obliczenia.

(6)

SZBA D SET FX = (6) SZBA = PPZ

sz

PPZ

ssw

MSW (7) SZRD = FA • MZA MBA FA = SSW RF MZA Badane alkohole MAD SZBA = (5)

(4)

SZG100 = _{FA =} = 89.7 SZBA = FX- PPZ- RF

Obliczanie stężenia poszczególnych składników w roboczym roztworze do wyznaczenia reakcji detektora (RF) - D

Stężenia poszczególnych składni ków badanych alkoholi obliczane są w oparciu o równania (3) lub (4):

MA MD gdzie: RF gdzie: FX SZBA- D- 10 SET 0.7950 • 106 94.1900 ■ 94.0686 SET- SZG100 D- 10 MAD - 106 MA- MD

Standardowy roztwor do kontroli precyzji pomiarów - QC

W oparciu o chromatogram roztwo ru QC, stosując podane niżej równania (3) lub (4) obliczamy stężenia wszy stkich składników w tym roztworze. Jeżeli rezultaty obliczeń opartych na chromatogramie są w granicach ± 5% rzeczywistego stężenia (obliczonego w oparciu o masy poszczególnych składników), to przechodzimy do ana lizy badanych alkoholi.

Przeliczenie wyników z ppm na g/100 I absolutnego etanolu

składników w roztworze D wyrażone w ppm,

- masa oznaczanego związku w roztworze A,

- masa roztworu A w roztwo

rze D,

- całkowita masa roztworu A, - całkowita masa roztworu D. Poniżej podano przykład obliczenia stężenia aldehydu octowego w roz tworze D:

Ryc. 7. Chromatogram roboczego roztworu do wyznaczania reakcji detektora - D. Kolejne cyfry oznacza ją: 1. aldehyd octowy, 2. metanol, 3. etanol, 4. octan etylu, 5. n-propanol, 6. izobutanol, 7 i 8. alkohole amylowe (7.3-metylobutanol, 8.2-melylobutanol), 9. standard wewnętrzny (3-pentanol)

Fig. 7. Chromatogram of working solution for ddermination ddector reaclion -D.l. acdic aldehyde, 2. methanol, 3. dhano!,4. dhylacetale,5. n-propanol,6. isobutanol, 7and 8. amylalcohols (7.3-methylbulanol,8.2-mdhylbulanol), 9. inner standard (3-pentanol)

- współczynnik reakcji dete ktora na analizowany zwią zek,

PPSW - powierzchnia pasma stand ardu wewnętrznego, - powierzchnia pasma ana

lizowanego związku, - stężenie analizowanego

związku w roztworze D wy rażone w ppm,

- stężenie standardu wewnę trznego w roztworze D wy rażone w ppm.

Obliczone na podstawie chromato- gramów stężenia poszczególnych związków wyrażone w ppm można przeliczyć na g/100 I absolutnego eta nolu, zgodnie z równaniem (5):

Stężenia poszczególnych składni ków roztworu D (z wyjątkiem stand ardu wewnętrznego) przeprowadza my według podanych niżej równań, a wyniki umieszczamy w Tabeli 4.

Przeliczenie wyników z g/100 I absolutnego etanolu na ppm

Przekształcając równanie (5) otrzy mujemy równanie (6) umożliwiające przeliczanie stężenia poszczególnych związków z g/100 l abs. etanolu na stężenie wyrażone w ppm (oznacze nia symboli jak w równaniu (5):

gdzie:

SZG100 - stężenie analizowanego

związku w badanym alko holu wyrażone w g/100 I absolutnego etanolu, - stężenie analizowanego

związku w badanym alko holu wyrażone w ppm, - gęstość badanego alkoho

lu

- stężenie etanolu w % obję tościowych.

- stały czynnik charakterysty czny dla roztworu D, która na analizowany zwią- SZRD - stężenie poszczególnych zek.

SSW MSW PPSW' MBA

(3)

PPSW MBA

-stały mnożnik dla wszystkich składników badanego alko holu,

SZBA - stężenie analizowanego związku w badanym alko holu wyrażone w ppm, - powierzchnia pasma ana

lizowanego związku, PPSW - powierzchnia pasma stand

ardu wewnętrznego, - masa roztworu standardu

wewnętrznego C w analizo wanym roztworze,

- masa próbki badanego alko holu w analizowanym roz tworze,

- stężenie standardu wewnę

trznego w roztworze C wy- gdzie:

rażone w ppm, FA

(7)

dete-MAE MSB MBD

(8)

_FA₌ ₌_87.4 ■ 106 SWRD = - 106 =2138.9 SWRC= MSB MBD (10) SUMMARY SZG100 = gdzie: SZRE • 106 = 212.6 SWRD = D SET

(9)

SZRE =FA ■MZA FA = MZA _SWRC₌ _• ₁₀₆

Obliczanie stężenia standardu wewnętrznego w roztworze C

MB MD

Obliczanie stężenia poszczególnych składników w standardowym roztworze dokontroli precyzji pomiarów - E

MA ME

Stężenie aldehydu octowego = = 87.4-0.4421 =38.6 [ppm].

rze E,

- całkowita masa roztworu A, - całkowita masa roztworu E.

MB MD

gdzie: FE

lu,

-stężenie etanolu w% obję tościowych.

Stężenie aldehydu octowego = = 89.7 • 0.4421 = 39.7 [ppm].

W analogiczny sposób obliczono stężenia pozostałych składników (z wyjątkiem standardu wewnętrznego) i umieszczono w tabeli 4.

Stężenie standardu wewnętrznego obliczamy według równania (8) a wy nik umieszczamy w tabeli 4.

2,0435 • 0.7828 79.9910 ■ 94.0686 0.7753■ 106 94.1900■94.1900 MSB ■MBC MB- MC SZRE-D- 10 SET 2.0435■ 7.8171 79.9910 • 93.3671 MAE- 106 MA ■ME MSB ■ MBD MB- MD

Stężenie wyrażone w ppm przeli czamy na stężenie wyrażone w g/100 I absolutnego etanolu zgodnie z wzo rem (10):

gdzie:

SWRD - stężenie standardu wewnę trznego w roztworze D wy rażone w ppm,

- masa standardu wewnętrz nego w roztworze B, - masa roztworu B w roztwo

rze D,

- całkowita masa roztworu B, - całkowita masa roztworu D. Dla danych zawartych w tym artyku le stężenie standardu wewnętrznego wynosi (w ppm):

Teoretyczne stężenia poszczegól nych składników roztworu E obliczamy według podanych niżej równań a wy niki umieszczamy w tabeli 8.

- stały czynnik charakterysty czny dla roztworu E, SZRE - stężenie poszczególnych

składników w roztworze E wyrażone w. ppm,

- masa oznaczanego związku w roztworze A,

Poniżej podano przykład obliczenia stężenia aldehydu octowego w roz tworze E:

- masa roztworu A w roztwo- gdzie:

SZRC - stężenie standardu wewnę trznego w roztworze C wy rażone w ppm,

- masa standardu wewnętrz nego w roztworze B, - masa roztworu B w roztwo

rze C,

- całkowita masa roztworu B, - całkowita masa roztworu C. Dla danych zawartych w tym artyku le stężenie standardu wewnętrznego wynosi (w ppm):

Stężenie standardu wewnętrznego obliczamy według równania (11):

(11)

Facing increasing number ot exper-SZG100 - stężenie analizowanego tises concerning different alcohols

związku w roztworze E wy- examination were developed condi- rażone w g/100 I absolut

nego etanolu,

tions ot quantity and quality analy- sis. Ouantity analysis was madę on - stężenie analizowanego the basis ot 28 standards of spirits związku w roztworze E wy- containing characteristic compo- rażone w ppm, nents for brandy, cognac, whisky -gęstość badanego alkoho- and primitive production alcohols

(methanol, ethanol, n-propanol, iso- butanol, amyl alcohols, acetic alde- hyde, ethyl acetate). It was stated, W przypadku acetaldehydu stężę- that quality analysis is effective in nie to wynosi: cases of primitive falsification of

Stężenie aldehydu octowego = whisky, brandy and cognac, which consist in dilution of rectified spirit and addition of aromatic and gusta- tory means. If the falsification con- sisted in dilution of original whisky or cognac with rectified spirit and = 38.6.0.94969 10= g {

W analogiczny sposób obliczono

stężenia pozostałych składników roz

tworu E. Wyniki umieszczono w tabeli water, was necessary quantity ana-

8. lysis of these fluids. On the grounds

of this analysis is possible to deter- mine among others the concentra- tion of methanol and as result the raw materiał used for fermentation. There is in the article a description of the method of quantitative analy sis of alcohol with application of inner design.