Język polski
zagadnienia do opracowania klasa 1 a LO
indywidualne nauczanie 11.05-15.05.2020
2h
Temat: Miłość w noweli doskonałej. G. Boccaccio(1h) 1. Geneza utworu.
Początek XIV w. we Włoszech to czas przemian w kulturze, zapoczątkowanych przez Boską komedię Dantego. Poeta stał sie inspiracją dla innych twórców, wśród nich był Giovanni Boccaccio. najwybitniejszym dziełem Boccaccia jest Dekameron. Utwór składa się ze 100 nowel podzielonych na 10 części, z których każda liczy 10 utworów. To opowieści 10 osób, które na czas dżumy schroniły się w podflorenckiej posiadłości. Dekameron, etymologicznie, znaczy 10 dni. Nowele można podzielić na 6 grup tematycznych: potępienie przywar ludzi możnych, zrządzenia losu, miłość, pochwała intelektu, przebiegłość, dowcip. Sokół stanowi jedną z nowel.
2. Nowela to krótki utwór epicki pisany prozą, o prostej, zwięzłej, jednowątkowej fabule i wyrazistej kompozycji, niewielkiej liczbie bohaterów i zredukowanych opisach, którego akcja zmierza do punktu kulminacyjnego; cały utwór zakończony jest puentą. Za twórcę nowożytnej noweli uważany jest Boccaccio.
3. Przeczytaj nowelę i odpowiedz na pytania:
sporządź plan noweli; wskaż wydarzenia stanowiące zawiązanie akcji, punkt kulminacyjny, rozwiązanie i puentę
wskaż wszystkie wydarzenia, w których pojawia się sokół, określ jego funkcję w utworze
wykaż, że Sokół jest nowelą
określ, co wg ciebie, jest tematem utworu, odpowiedź uzasadnij
teoria sokoła- to nazwa chwytu kompozycyjnego wprowadzona przez Paula Heyze (II poł. XIX w.), który uznał utwór Boccaccia za model klasycznej noweli. Akcja powinna być osnuta wokół jednego, centralnego motywu (sokoła). Motyw ten , to najczęściej konkretny przedmiot, który w toku akcji nabiera symbolicznego znaczenia. Jest obecny w momencie kulminacyjnym, w którym następuje zwrot w życiu bohatera. Utwory o takiej kompozycji określa się mianem nowel z sokołem (np. Katarynka B. Prusa)
Temat: Gra ze średniowieczną tradycją . Gargantua i Pantagruel (1h) 1. Geneza utworu
We wczesnym okresie odrodzenia wyodrębnił się kierunek literatury plebejskiej, który w opozycji do kultury wysokiej(elitarnej), czerpał z ludowej kultury śmiechu i karnawału. Charakterystyczna dla tego nurtu była afirmacja życia doczesnego,
cielesności, głoszenie wolności człowieka oraz równości ludzi wobec siebie.
Bohaterami byli zazwyczaj przedstawiciele niższych warstw społecznych. Język rubaszny i pełen wulgarnego słownictwa.
Gargantua i Pantagruel nawiązują do ludowej legendy, której autor dopisał barwny ciąg dalszy. Rabelais , ukazując obraz współczesnego mu społeczeństwa , propagował swobodny i wszechstronny rozwój człowieka, zgodny z jego naturą. Podkreślał zwyczajność codzienności.
2. Utwór składa się z 5 tomów. Bohaterami są dwaj olbrzymi, ociec -Gargantua i syn, Pantagruel , których życie upływa głównie na objadaniu się i piciu. Bohaterowie posługują się językiem rubasznym i wulgarnym. Autor wykorzystuje groteskę i parodię (definicje w podręczniku) w celu ukazania społeczeństwa w krzywym zwierciadle, ośmiesza średniowieczną scholastykę, krytykuje fałszywą pobożność.
Dewizą autora oraz bohaterów jego dzieła jest powiedzenie :Czyń, coć się podoba!
3. Przeczytaj fragmenty utworu i odpowiedz na pytania :
jakich środków używa pisarz, chcąc rozśmieszyć czytelnika?
znajdź we fragmentach elementy brzydoty, jaka jest ich funkcja?
które elementy wychowania Gargantui stanowią parodię wzorów wychowawczych?
w jakim celu pisarz dokonał groteskowej deformacji świata?
przeanalizuj akapity 3 i 4 jako satyryczne przekształcenie parenetycznych wzorów osobowych średniowiecza
wyjaśnij znaczenie przymiotnika gargantuiczny
zrekonstruuj pozytywna filozofię życia, jaką prezentuje Rabelais.