Seria: A U T O M A T Y K A z. 130 N r kol. 1475
E ugeniu sz T O C Z Y Ł O W S K I, Iz a b e la M IL E Ń K O P olitech n ik a W arszaw sk a
O P T Y M A L I Z A C J A G E N E R A C J I E L E K T R O W N I C I E P L N E J W W A R U N K A C H R Y Z Y K A R Y N K O W E G O 1
S t r e s z c z e n i e . R o z w a ż a s ię o p ty m a liza c ję h a r m o n o g ra m u p ro d u k cji i sp rzed a ży energii elek try czn ej generow an ej przez e lek tr o w n ię c ie p ln ą , d z ia ła ją c ą w w aru n kach ryn k ow ych i d ok on u jącą sp rzed a ży en ergii w różn ych se g m e n ta c h ry n k u energii, e lek try czn ej. P rz ed sta w io n o m o d el i a lg o ry tm o p ty m a liza c ji in d y w id u a ln e g o har- m o n o g ra m o w a n ia p racy je d n o s te k w y k o rz y stu ją cy o p ty m a liz a c ję w ie lo k ry te r ia ln ą u w zg lę d n ia ją c ą m a k sy m a liz a cję e fek tó w ek o n o m ic zn y ch (z y sk u n e tto ) o ra z red u k cję m iar ry zy k a z w ią za n eg o z grą rynkow ą.
O P T I M I S A T I O N O F P O W E R G E N E R A T I O N F R O M T H E R M A L U T I L I T Y I N T H E P R E S E N C E O F M A R K E T R I S K
S u m m a r y . O p tim iz a tio n o f pow er g e n e ra tio n o f a n in d iv id u a l th e r m a l g e n e ra tio n u tility , an a c tiv e m a rk et p a r ticip a n t on th e en e rg y m a rk et, is co n sid e r ed . In th e cou rse o f th e d e c isio n p ro cess an a p p ro p ria te m ix e d -in te g e r m u lti-o b je c tiv e sto c h a s tic o p tim iz a tio n p rob lem m u st b e so lv ed m a n y tim e s . In th is o p tim iz a tio n p rob lem th e p r o fit-m a x im izin g and r isk -red u ctio n o b je c tiv e s are ta k en in to a c co u n t.
1. W p r o w a d z e n i e
W p racy je s t ro zw a ża n e z a g a d n ie n ie o p ty m a liza c ji zy sk ó w z p ro d u k cji en erg ii elek trycznej g en erow an ej p rzez elek tro w n ię c ie p ln ą , k tó r a d z ia ła w w aru n k ach ryn k ow ych . P rzed staw ion o m o d e l o p ty m a liza c y jn y s y s te m u w s p o m a g a n ia d e c y zji d la e le k tr o w n i c iep l
nej, d z ia ła ją c ej ja k o a k ty w n y p o d m io t z d e ce n tr a lizo w a n eg o ryn k u en erg ii i b io rą cej u d zia ł w grze rynkow ej p o str o n ie sp rzed a ż y w różn ych s e g m en ta ch ryn k u en erg ii ele k tr y cz n e j.
A k ty w n e u c z e s tn ic tw o w y tw ó rc y n a z d e ce n tr a lizo w a n y m rynku, en e rg ii w y m a g a u w zględ n ian ia d o d a tk o w eg o ry zy k a z w ią z a n eg o z in d y w id u a ln y m p la n o w a n ie m p r a c y je d
1 Praca finansowana w ramach projektu KBN 8T11A 00913 i pracy własnej 5 03G /016
142 E. T o c z y ło w s k i, I. M ileńko
n o stek w y tw ó rczy ch . W p ro w a d zen ie zd ecen tra liz o w a n ej form y ryn k u en erg ii w P o ls c e p o w od u je, że z a d a n ia w y tw ó rcó w d o ty c z ą c e p la n o w a n ia i d z ia ła ln o ś ci h an d low ej m a ją zu p e ł
nie o d m ie n n ą p o s ta ć n iż w p rzy p a d k u s y s te m u sc en tra lizo w a n eg o . W w arun kach sy stem u sc en tra lizo w a n eg o z a d a n ie d o b o ru je d n o s te k w y tw ó rczy c h d o p racy oraz d o b ó r ob ciążeń (ang. u n it c o m m itm e n t) j e s t realizow an e p rzez n a d rzęd n eg o o p e r a to r a sy s te m u . W wa
runkach ryn k u zd e ce n tr a liz o w a n e g o n a w y tw ó rcy sp o c z y w a o b o w ią z e k i o d p o w ied zia ln o ść w zak resie s p e łn ia n ia o g ra n iczeń tech n icz n y ch oraz in d y w id u a ln e p la n o w a n ie p ra cy jed n o stek w y tw ó rc zy c h (a n g . u n it se lf-co m m itm e n t).
I n d y w i d u a ln e p l a n o w a n i e p r a c y j e d n o s t e k w y tw ó r c z y c h j e s t t o z a d a n ie sa m o d zie ln eg o p la n o w a n ia p ra cy je d n o s tk i w ytw órczej p rzez w y tw ó rcę en ergii e le k tr y cz n e j (lu b firmę p o śre d n ic z ą cą ) w sy tu a c ji, g d y w s z y s tk ie d e c y zje d o ty c z ą c e p la n o w a n ia gen era cji i zaw ie
ran ia tran sak cji h a n d lo w y ch w p o szczeg ó ln y ch se g m en ta ch ryn k u s ą w rękach w ytw órcy.
W sz e lk ie o g r a n icz e n ia te ch n icz n e je d n o s tek , np. p a ra m e tr y p ro cesu u ru c h a m ia n ia , czy d o p u szc za ln e za k resy g en era cji, m u szą b yć brane p o d u w agę p rzy o p ty m a liz a c ji je g o po
zycji h a n d lo w y ch , p rzy c zy m o d p o w ied zia ln o ść fin an sow a z a k o n sek w en cje w y n ik a ją c e z p o tr z eb y s p e łn ie n ia w szelk ich og ra n iczeń te ch n icz n y c h n a ryn k u b ila n s u ją c y m sp o cz y w a w y łą c z n ie n a w ytw órcy.
P o d ejm o w a n ie a d ek w a tn y c h d ecy zji przez w y tw ó rcę w w arun kach r y zy k a h an d low ego w y m a g a sto s o w a n ia przez n ie g o z a a w a n so w a n eg o s y s te m u w s p o m a g a n ia d e c y z ji, który, na p o d sta w ie m o d e li p ro g n o z cen ryn k ow ych en ergii, u m o ż liw ia r e a liza cję w ie lo e ta p o w eg o , o b e jm u ją ceg o w iele faz p ro cesu d e c y zy jn eg o [2].
W r o zd zia le 2 p racy p rzed sta w io n o -m odel o p ty m a liz a c y jn y in d y w id u a ln e g o harm o- n o g r a m o w a n ia p ra cy je d n o s te k w y k o rz y stu ją cy o p ty m a liz a c ję w ie lo k ry te ria ln ą , u w zg lęd n ia ją c ą m a k s y m a liz a cję efek tó w ek o n o m iczn y ch (zy sk u n e tto ) oraz red u k cję m ia r ryzyka z w ią za n eg o z grą rynkow ą, n a p o d sta w ie p o sia d a n y ch in fo rm a cji o s y tu a c ji n a rynku en ergii w za k resie p ro g n o zo w a n y ch cen . O p racow an e m o d e le h a r m o n o g r a m o w a n ia są po
sta c i d y s k r etn o -cią g ly ch z a d a ń o p ty m a liza c ji u w zg lę d n ia ją c y ch o g r a n icz en ia tech n iczn e je d n o s te k w y tw ó rc zy c h , w ty m za k resy d o p u szcza ln y c h gen eracji, n ie lin io w e fu n k cje kosz
tó w gen eracji oraz niezerow e k o szty i cz a sy rozruchu. W p u n k cie 3 p ra cy p rzep row ad zon o a n a lizę m o ż liw o ści r o zw ią zy w a n ia m o d e lu h a rm o n o g ra m o w a n ia z a p o m o c ą a lg o ry tm u w y k o r zy stu ją ceg o p a k ie t C P L E X .
2. O p t y m a l i z a c j a h a r m o n o g r a m ó w p r a c y e l e k t r o w n i c i e p l n e j
J ed n y m z g łó w n y c h e le m en tó w d ecy zy jn y ch s y s tem u w s p o m a g a n ia d e c y z ji j e s t m o d u ł o p ty m a liza cji h a rm o n o g ra m ó w p racy je d n o s tek . M o d u ł te n w s p o m a g a p la n o w a n ie g e n e racji je d n o s tk i w y tw ó rczej lu b gru py je d n o s te k w h o ry zo n cie w ie lo d n io w y m , z u w zg lę d n ie niem og ra n iczeń te ch n icz n y c h . Jeg o w ielo k ro tn e w y k o rz y sty w a n ie w p r o c es ie d e c y zy jn y m u m o żliw ia b ie żą c ą o p ty m a liz a c ję za jm o w a n y ch p o zy cji k o n tra k to w y ch o ra z z m ia n y o p ty m alizow an ych h a rm o n o g ra m ó w p racy je d n o s te k , w m iarę za ch o d z ą cy c h z m ia n w o cen ie sy tu a cji rynkow ej w p o szczeg ó ln y ch se g m en ta ch rynku . W w y n ik u w y k o r z y sta n ia m o du łu o p ty m a liz a c ji p o w sta je p o ż ą d a n y p la n gen eracji w ielo d n io w ej, u a k tu a ln ia n y w raz z zaw ieran ym i tra n sa k cja m i h a n d lo w y m i.
M o d u ł w y k o rz y stu je m e to d o lo g ię o p ty m a liz a c ji w ie lo k ry teria ln ej [4] u w zg lę d n ia ją c m a k sy m a liza cję efek tó w e k o n o m ic zn y ch (z y sk u n e tto ) oraz red u k cję m ia r ry zy k a z w ią z a nego z grą rynkow ą. W an a lizo w a n y c h m o d e la ch o p ty m a liza c y jn y c h p r z y ję to w ie lo w a ria n tow y m o d el p ro g n o z cen o w y ch w p o s ta c i d rzew a scen a riu sz o w eg o . U ż y tk o w n ik s y s te m u w sp o m a g a n ia d ecy zji w s p o só b in te ra k ty w n y w y szu k u je ro zw ią za n ia e fek ty w n e (P a re to - op ty m a ln e) z g o d n ie z w ła sn y m i p referen cjam i. W ty m celu sp ec y fik u je o n w ła s n e prefe
rencje, k tóre s ą ag reg o w a n e z a p o m o c ą o d p o w ied n ie j sk alaryzu jącej fun kcji p referen cji.
Z k ażdym p la n em e fek ty w n y m z w ią za n y je s t o c ze k iw a n y zy sk i m ia ry ry zy k a je g o o sią gnięcia. Z a sto so w a n a m e to d a u m o ż liw ia u w zg lęd n ien ie p referen cji i sk ło n n o ś c i d o ryzyk a p o d ejm u ją ceg o d e c y zje u ży tk o w n ik a , np. d e c y d e n t u n ik a ją cy ry zy k a m o ż e z a a k cep to w a ć ro zw iązan ie ch a ra k tery zu ją ce się n iż szy m p o z io m em p e w n ie jsz y ch zy sk ó w . N a k on iec pro
cesu d e c y zy jn eg o j e s t w y z n a c za n e r o zw ią za n ie e fek ty w n e n a jle p iej d o p a so w a n e d o okre
ślonych w cześn iej preferen cji.
O p racow an y m o d e l a n a liz y w ielo k ry teria ln ej w y m a g a w ie lo k ro tn eg o r o zw ią z y w a n ia skalarnego z a d a n ia o p ty m a liz a c ji p r z ek sz ta łc a n e g o d o p o s ta c i z a d a n ia p ro g ra m o w a n ia d y sk r etn o -cią g leg o , u w zg lę d n ia ją c e g o o g ra n iczen ia te ch n icz n e je d n o s te k (w ty m zak resy d op u szczaln ych g en era cji, n ielin io w e funkcje k o sztó w g en era cji, n iezero w e k o szty i c za sy rozruchu) oraz in n e o g ra n iczen ia elek trow n i.
144 E. T o c z y ło w s k i, I. M ileńko
M o d e l p r e f e r e n c j i
P o d c za s h a rm o n o g ra m o w a n ia gen eracji w m o d e lu preferen cji z a d a n ia o p ty m a liza c ji w ielo k ry teria ln ej są u w zg lęd n ia n e n a stęp u ją c e kryteria:
z - w a rto ść o cze k iw a n a zy sk u n e tto , z ~ - w a rto ść o cze k iw a n a s tr a t realn ych ,
i - n a jg o r sz a w a rto ść zy sk u n e tto (p rzy m a k sy m a liza cji z ) ,
z a - w a rto ść śr e d n ia z y sk u n e tto w ram ach a - k w a n t y li (p rzy m a k s y m a liz a cji i a ).
P rzy jm u jem y lin io w y m o d el preferencji
przy c zy m e , e ~ , e a s ą d o d a tn im i p a ra m etra m i (w a g a m i) m o d e lu p referen cji d o b iera n y m i przez u ż y tk o w n ik a n ad rzęd n eg o sy stem u w s p o m a g a n ia d ecy zji.
Z ak ła d a m y , źe zn a n e są p r a w d o p o d o b ień stw a m o żliw y c h s c e n a r iu sz y s 6 S oraz że fun k cja k o sztó w gen era cji j - t e j je d n o s tk i w ytw órczej j e s t fu n k cją w y p u k łą , k tó r a m oże być a p ro k sy m o w a n a z a p o m o c ą fun kcji kaw ałk am i lin iow ej. D z ięk i te m u z a d a n ie o p ty m a lizacji gen eracji m o ż e b yć sfo rm u ło w a n e w p o s ta c i w ie lo e ta p o w eg o z a d a n ia p rog ra m o w a n ia lin io w eg o m iesza n eg o , o k reślo n e g o n a h o ry z o n cie z ło ż o n y m z d y s k r etn y ch k w a n tó w czasu h = 1, P rzy jm u ją c, że w elek trow n i w y s tęp u ją o g ra n iczen ia te c h n ic z n e d o ty c z ą ce rozruchu i reg u la cy jn o ści p o je d y n cz y c h je d n o s te k w y tw ó rc zy c h j e J , o g r a n iczen ia za d a n ia są p osta ci:
A ) o g r a n icz en ia o k reśla ją ce w artości k ry terió w ja k o śc i (m ia r z y sk ó w i ry zy k a str a t)
m a x F = z + s . z — e z + e a z a ( 1)
' Pjh F j h Sj • Tjh) Kq Vs (2)
a i
Zs = Z? - Z3 Vs (3)
(4)
(5) (6) 2 = H P s Zs
j es
z ^ zs Vs
* = X > ^ ;
■s = z , - y Vs (7)
(
8
)z ~ E p^ + + 1 - a
a
0 ^ Vs (9)
B) o g ra n iczen ia te ch n icz n e i k osztow e je d n o s te k w y tw ó rczy c h
PiK «5 P ™ ■ v jh V j, h (10)
Pjh p r ■ yjh V j,A ( U )
K j h A ) ■ Pjh + B ) ■ vjh V i , j , h (12)
1-C
1-c r j h V j ,/l (13)
T j h V j h V j , h (1 4 )
+ Y 2 r j M t 1 V j , h (15)
t= 0 TO
Y , rih h= 0
= 0 V j (16)
W za d a n iu w y s tę p u ją n a stęp u ją c e zm ienn e: z , - z y sk n e tto p rzy sc e n a r iu sz u s 6 5 ; z+ - zy sk realn y przy scen a riu szu s 6 5 ; z ~ - s tr a ta r ea ln a p rzy sce n a r iu sz u s € S;
y - a -k w a n ty la z y sk u n e tto (p rzy m a k sy m a liza cji z a ); z f + - zy sk rea ln y w s to s u n k u do y przy sc e n a r iu sz u s 6 S; z ? ~ - s tr a ta rea ln a w s to s u n k u d o y p rzy s c e n a r iu sz u s S S;
Pj¡i, - m o c gen era cji je d n o s tk i j w g o d z in ie h; K j h - k o szt gen eracji p rzez je d n o s tk ę j w g o d zin ie h\ Vjh - b in a rn a zm ie n n a sta n u je d n o s tk i j w g o d z in ie h, p r z y c zy m Vjh = 1, gdy je d n o s tk a p ra cu je z m o c ą d y s p o z y c y jn ą i Vjh = 0 w p rzec iw n y m p rzyp ad k u ; r jh - p o m o cn icza z m ie n n a sta n u je d n o s tk i j w g o d z in ie h o k r e śla ją ca z a k o ń c z en ie rozruchu, tzn. r j h = 1, g d y je d n o s tk a o sią g a m o c n o m in a ln ą (c zy li Vjh = 1 i Vj,h- 1 = 0) o ra z = 0 w p o z o sta ły c h przyp ad k ach .
P a ra m e tra m i z a d a n ia są: p s - p r a w d o p o d o b ień stw o w y s tą p ie n ia sc e n a r iu sz a s;
csh - cen y en erg ii w g o d z in ie h, zg o d n ie ze sce n a riu szem s; Sj - k o s zt rozruchu je d n o s tk i j \ K 0 - k o szty s t a le w ytw órcy; P ™ * - górny zakres m o c y je d n o s tk i j \ P Jmin - d o ln y zakres m ocy je d n o s tk i j ; A j - w s p ó łc z y n n ik n a ch y le n ia i-te j lin iow ej czę śc i k rzyw ej k o sztó w je d nostki j ; B j - w s p ó łc z y n n ik p rzesu n ięcia i-te j liniow ej części krzyw ej k o sztó w je d n o s tk i j ; Tj - c za s rozruchu je d n o s tk i j ; T ° - cza s, p o k tó ry m je d n o s tk a j m o ż e p racow ać na p ocz ą tk u ok resu p la n o w a n ia .
O g ra n ic z en ia (1 0 ,1 1 ) o k reśla ją za k resy d op u szcza ln ej gen eracji je d n o s te k , n a to m ia s t ogra n iczen ia (1 3 ,1 4 ,1 5 ) w y m u sz a ją w arunki d o p u s zc za ln e g o rozruchu je d n o s te k . O g ra n i
czenie (1 2 ) u m o ż liw ia w y b ó r n a jd ro ż sz eg o ’’k aw ałk a” i funkcji k o sztó w g en era c ji ap rok sy- m ow anej za p o m o c ą funkcji k aw ałk am i lin iow ej i w y p u k łej. W y k o r z y stu ją c w y n ik i p racy
146 E. T o c z y lo w s k i, I. M ileńko
[3] m o ż n a w y k a za ć, że ro zw ią za n ie o p ty m a ln e p o w y ższ e g o z a d a n ia w y lic z a p o p ra w n ie a - k w a n ty lę zy sk u n e tto i w a rto ść śred n ią zy sk u w ram ach a -k w a n ty li.
W m o d e lu w y s tę p u je o g ó łe m 5 S + 4 J H + J ( T + 2 ) + 5 z m ie n n y ch , w ty m J H zm ien n y ch bin arn ych (z m ie n n e Vjh), oraz A S + 8 J H + 2 * J + 3 o g r a n iczeń (lic zb a o g r a n icz eń nie zależy o d d łu g o śc i c za su rozru ch u ).
W o g ó ln iejszy m w a ria n cie m o d e lu h a rm o n o g ra m o w a n ia m o ż n a d o d a ć o g r a n icz e n ia na generację je d n o s te k w y tw ó rczy c h elek tro w n i, np. o g r a n icz en ia n a su m a r y c z n ą w ielk ość g en era cji elek tro w n i oraz lic z b ę je d n o c z eśn ie p racu jących je d n o s te k w y tw ó rc zy c h
E h < ' Ę P j h Z T h v ń (17)
i
lh < V/i (18)
i
3 . W y n i k i e k s p e r y m e n t ó w
P rzep ro w a d zo n o ek sp er y m en ty o b liczen io w e d la a lg o ry tm u o p ty m a ln e g o d la szeregu zesta w ó w d a n y ch o r ea listy czn y ch w y m ia ra ch , ró żn ią cy ch się p a r a m e tr a m i te ch n icz n y m i i c en o w y m i je d n o s te k , ja k rów n ież d łu g o śc ią h o ry zo n tu p la n o w a n ia i lic z b ą je d n o s te k w y tw órczych . O p racow an y m o d e l o p ty m a liza c y jn y ok a za ł się w y s ta r c z a ją c o e fek ty w n y przy w y k o rz y sty w a n iu u n iw ersa ln eg o p a k ietu C P L E X , b o w iem p rzep ro w a d zo n e ek sp ery m en ty ob liczen io w e p o tw ie r d z a ją m o ż liw o ść z n a jd o w a n ia ro zw ią z a ń o p ty m a ln y c h w sto su n k o w o k rótk im cza sie. P rz y k ła d o w o , d la m o d e lu elek tro w n i m a ją ce j 12 b lok ów c ie p ln y c h , za d a n ie o p ty m a liza c ji g en era cji n a h o r y zo n cie 120 g o d z in za w iera ją ce p o n a d 7 ty s. zm ie n n y ch (w ty m 1,5 ty s. z m ie n n y ch b in arn ych ) oraz 15 ty s. og ra n iczeń j e s t r o z w ią z y w a n e w czasie rzędu 5 -1 0 sek u n d n a k o m p u te rze P C z p ro ceso rem P en tiu m III. W ta b e li 1 p r z ed sta w io n o w y n ik i e k sp er y m en tó w d la m o d elu elek tro w n i m a ją cej 12 b lok ów c iep ln y ch . T esty p rzep row ad zon o d la zró żn ico w a n y ch d a n y ch (jed n o stk i e la s ty c z n e — d o 50% , oraz n ie
ela s ty cz n e — d o 20% ), d la różn ych cza só w rozruchu (o d 4 d o 12 g o d z in ), p rzy czym n ie stw ie rd zo n o w p ły w u w a rto ści d an ych n a e fek ty w n o ść r o zw ią zy w a n ia . O p ty m a ln e roz
w ią z a n ie z a d a n ia d la k ró tk o term in o w eg o okresu p la n o w a n ia (d o ty g o d n ia ) n a w et d la 100 scen a riu szy cen o w y ch j e s t w y z n a c za n e w c za sie n ie p rzek ra c za ją cy m m in u ty . S zczeg ó ło w e w y n ik i z a m ie sz cz o n o w ta b e li 1.
T a b lic a 1 P a ra m etry o p isu ją ce r o zw ią zy w a n ie z a d a n ia o p ty m a liz a c ji p racy
je d n o s te k
H S Z m i e n n e O g r a n i c z e n i a Z m i e n n e b i n . C z a s [s]
12
4 651 1178 144 2
8 663 1190 144 2
Oo
939 1466 144 3
24
4 1227 2330 288 2
8 1239 2342 288 2
100 1515 2618 288 4
48
4 2379 4634 576 2
8 2391 4 6 4 6 576 3
100 2667 4 9 2 2 576 11
72
4 3531 6938 864 4
8O O 3543 6 9 5 0 864 4
3819 7226 864 18
96
4 46 8 3 9242 1152 5
8 4695 9254 1152 6
100 4971 9 5 3 0 1152 23
120
4 5835 11546 1440 6
8 5847 11558 1440 7
100 6123 11834 1440 26
144
4 69 8 7 13850 1728 8
8 6999 13862 1728 9
100 7275 14138 1728 48
168
4 8 1 3 9 16154 2016 10
8 8151 16166 2016 12
100 8 4 2 7 16442 2016 66
4 . U w a g i k o ń c o w e
N a z d ecen tra lizo w a n y m rynku en ergii p rzen ie sien ie n a w y tw ó rcó w o d p o w ie d z ia ln o ś c i w za k resie o p ty m a liza c ji w ła sn ej gen eracji oraz u w z g lę d n ia n ia o g r a n icz eń te ch n ic z n y c h jed n o stek w y tw ó rc zy c h w p ro cesie o ferto w y m w y m a g a w y k o rz y sty w a n ia z a a w a n so w a n y c h narzędzi w s p o m a g a ją c y ch d e c y zje p la n o w a n ia gen eracji i sk ła d a n ia o fe rt. W referacie p rz ed sta w io n o m o d u ł o p ty m a liza c y jn y o d p o w ied n ie g o s y s te m u w s p o m a g a n ia d e c y zji p o kazując, że istn ie je m o żliw o ść efek ty w n e g o w y k o r z y sta n ia w n im m o d e lu sto c h a s ty c z n e j o p ty m a liza cji w ielo k ry teria ln ej d y sk r e tn o -cią g łe j.
148 E. T o c z y io w s k i, I. M ileńko
L IT E R A T U R A
1. F osso O . B ., G jelsv ik A ., H a u g sta d A ., M o B ., W a n g e n steen : G en e r a tio n sch ed u lin g in a d e r eg u la te d s y s te m . T h e N o r w eg ia n case. IE E E T r a n sa c tio n s o n P ow er S y stem s, vol. 14, str. 7 5 -8 0 , 1999.
2. M ileń k o I., T o c z y lo w s k i E.: W sp o m a g a n ie in d y w id u a ln e g o p la n o w a n ia gen eracji na rynku en erg ii e lek try czn ej. M a te r ia ły V II K on feren cji N -T R y n ek E n e r g ii E lek try czn ej, K a zim ierz D oln y, 27-2 9 k w ie tn ia 2 0 0 0 , str. 63-70.
3. O g ry cza k W .: R isk m ea su rem en ts: m e a n a b s o lu te d e v ia tio n versu s G in i‘s m ea n dif
feren ce, D e c is io n T h e o r y a n d O p tim iz a tio n in T h e o r y a n d P r a c tic e , S h ak er Verlag, A a a ch en 2 0 0 0 , pp. 33-51.
4. W ierzb ick i A . P.: A m a th e m a tic a l b a sis for s a tisfic in g d e c isio n m a k in g , M a th e m a tic a l M o d ellin g , 3, 3 9 1 -4 0 5 , 1982.
R ecen zen t: P ro f. dr h ab . in ż. M . Zaborow ski
A b s t r a c t
T h e p a p er a n a ly se s d esig n issu es o f a d ec isio n s u p p o rt s y s te m (D S S ) for a n in d iv id u a l th erm a l g e n e ra tio n u tility , an a c tiv e m a rk et p a r ticip a n t o n th e en erg y m a rk et. T h e aim of th e D S S is to s u p p o r t th e d e c isio n p rocess, w h ich in c o rp o r a te s ite r a tiv e s c h e d u lin g o f the g en era tio n , as w ell as d e sig n in g in c re m en ta l a n d d ec re m en ta l b id s for P o w er E xch an ge a n d /o r th e b a la n cin g m arket. In th e cou r se o f t h e d e c isio n p r o c ess a n a p p ro p ria te m ixed - in teger m u lti-o b je c tiv e s to c h a s tic o p tim iz a tio n p roblem m u st b e so lv ed m a n y tim e s . In th is o p tim iz a tio n p ro b lem th e p ro fit-m a x im izin g an d r isk -r ed u c tio n o b je c tiv e s are con sid ered . It is sh o w n th a t an a p p ro p ria te sca la rized o p tim iz a tio n m o d e l can b e in th e form o f a lin ear m ix ed in teg er p ro g ra m m in g p rob lem , w h ich is c o m p u ta tio n a lly so lv a b le for realistic in sta n ce s by th e g en era l p u rp o se M IL P solvers.
