X
... ...
kod suma punktów
Temat: Przez morza i lądy
Instrukcja:
1. Sprawdź, czy arkusz konkursowy zawiera 22 zadania.
2. Czytaj bardzo uważnie wszystkie teksty, w których znajdziesz potrzebne informacje.
3. W zadaniach zamkniętych spośród podanych odpowiedzi wybierz jedną właściwą i zakreśl ją znakiem X.
Przykład: A B C D
Jeśli przez pomyłkę zakreślisz nieodpowiednią literę, otocz ją kółkiem, po czym zakreśl znakiem X właściwą literę.
Przykład: A B C A
4. Odpowiedzi w zadaniach otwartych wpisz w wyznaczone miejsca pod treścią zadań.
5. Gdy popełnisz błąd w zadaniach otwartych, przekreśl złą odpowiedź i obok napisz poprawną.
6. Do udzielania odpowiedzi używaj czarnego lub niebieskiego długopisu albo atramentu.
7. Nie używaj korektora.
Na rozwiązanie zadań masz 90 minut.
Życzę powodzenia Ewa Maria Tuz
STOPIEŃ 2
KONKURS GEOGRAFICZNY
dla uczniów szkół podstawowych województwa pomorskiego rok szkolny 2020/2021
26 lutego 2021 r.
KARTA PUNKTOWANIA
Nr zadania Liczba punktów Uzyskane punkty
1. 0 – 5
2. 0 – 3
3. 0 – 1
4. 0 – 4
5. 0 – 5
6. 0 – 1
7. 0 – 1
8. 0 – 1
9. 0 – 1
10. 0 – 4
11. 0 – 3
12. 0 – 1
13. 0 – 12
14. 0 – 2
15. 0 – 1
16. 0 – 8
17. 0 – 1
18. 0 – 8
19. 0 – 6
20. 0 – 1
21. 0 – 7
22. 0 – 4
Razem 80
Zadanie 1 (0 – 5 pkt) Zadanie wykonaj na podstawie
zamieszczonej obok mapy. Wpisz literę P jeśli zdanie jest prawdziwe lub literę F jeśli jest fałszywe.
1. Cięcie poziomicowe wynosi 20 m n.p.m., na mapie.
2. Wysokość bezwzględna szczytu Buczyna wynosi 434 m.
3. Jezioro Wrzeszczyńskie położone jest w rozległej kotlinie.
4. Różnica wysokości między szczytami Międlica i Cichoń wynosi około 92 m.
5. Szczyt Buczyna jest położony na północny zachód od szczytu Siekierka.
Zadanie 2 (0 – 3 pkt)
Zapisz skalę liczbową i mianowaną mapy, na której odległość miedzy dwiema miejscowościami wynosi 4 cm, a w terenie 80 km.
Zadanie 3 (0 – 1 pkt)
W celu wyznaczenia kierunków świata według Słońca możemy skorzystać z zegarka wskazówkowego. Wówczas przed południem małą wskazówkę ustawiamy na Słońce.
Między tą wskazówką a godziną 12.00 powstanie kąt. Dwusieczna tego kąta (A) wskaże nam kierunek (zaznacz poprawną odpowiedź):
A. Południowy, B. Wschodni, C. Północny, D. Zachodni.
Miejsce na obliczenia:
Zadanie 4 (0 – 4 pkt) Zamieszczony poniżej rysunek przedstawia oświetlenie Ziemi w wybranym dniu w roku.
Dokonaj analizy rysunku i podkreśl prawidłowe odpowiedzi w poszczególnych zdaniach:
a. Obie półkule Ziemi (N i S) oświetlone są
jednakowo. tak / nie
b. Słońce świeci w zenicie nad Zwrotnikiem Koziorożca. tak / nie
c. Na półkuli południowej jest lato.
tak / nie
d. W Arktyce występuje dzień polarny.
tak / nie
Zadanie 5 (0 – 5 pkt)
Roczna wędrówka wokół Słońca powoduje powstanie pięciu stref oświetlenia Ziemi.
Ich granice wyznaczają zwrotniki i koła podbiegunowe. Oceń prawdziwość zdań, na podstawie zamieszczonego obok rysunku, wpisując obok nich P, jeśli jest prawdziwe lub F, jeśli jest fałszywe.
1. Strefa międzyzwrotnikowa położona jest między Zwrotnikiem Raka a Zwrotnikiem Koziorożca.
2. W strefach umiarkowanych roczna amplituda temperatury powietrza jest niższa niż w strefie międzyzwrotnikowej.
3. W strefie międzyzwrotnikowej nie występują opady.
4. W całej strefie okołobiegunowej jest zawsze dzień polarny albo noc polarna.
5. W strefie międzyzwrotnikowej Słońce może górować w zenicie.
Zadanie 6 (0 – 1 pkt)
Na poniższym rysunku przedstawiono widome drogi Słońca nad horyzontem w dniach zmian kalendarzowych pór roku na pewnej szerokości geograficznej. Na jakiej szerokości geograficznej obserwujemy widome drogi Słońca nad
horyzontem przedstawione na rysunku. (Zaznacz poprawną odpowiedź).
A. 00, B. 23027’ N, C. 23027’ S, D. 66033’ N E. 66033’ S, F. 900 .
Zadanie 7 (0 – 1 pkt) Która godzina była na zegarkach w Polsce 1.07.2020 r. w momencie górowania Słońca w Stargardzie Szczecińskim (53020‘N, 150E ) (zaznacz prawidłową odpowiedź)?
A. 11:00 B. 12:00 C. 13:00 D. 12:30
Zadanie 8 (0 – 1 pkt)
Który zestaw zawiera nazwy półwyspów należących tylko do Azji?
(zaznacz poprawną odpowiedź)
A. Arabski, Indyjski, Synaj, Kathijawar, B. Kamczatka, Barka, Czukocki, Malajski, C. Indochiński, Koreański, Jamalski, Kolski, D. Tajmyr, Chalcydycki, Azja Mniejsza, Gydański.
Zadanie 9 (0 – 1 pkt)
Przez które wyspy przebiega równik? (zaznacz poprawną odpowiedź)
A. Madagaskar i Luzon, B. Borneo i Tasmanię, C. Sumatrę i Celebes, D. Mindanao i Jawę.
Zadanie 10 (0 – 4 pkt)
Oceń prawdziwość zdań, wpisując obok nich literę P jeśli jest prawdziwe lub F jeśli jest fałszywe.
1 Na lądach występuje tylko 3 – 3,5% wodnych zasobów Ziemi , a większość z nich to lądolody, lodowce, wieczne śniegi i lód gruntowy oraz głębinowe wody podziemne.
2 Siła grawitacji Księżyca i Słońca powoduje powstawanie pływów morskich.
3 Tsunami może być wywołane m.in. przez podwodne trzęsienia ziemi, wybuchy wulkanów lub cielenie się lodowców.
4 Morze Północne i Morze Bałtyckie są morzami otwartymi.
Zadanie 11 (0 – 3 pkt) Polecenie a i b wykonaj na podstawie zamieszczonego poniżej schematu mapy świata.
a. Zapisz poniżej nazwę kontynentu, na którym leży punkt o współrzędnych geograficznych 23012’S, 68048’W.
Nazwa Kontynentu ………
b. Które z poniższych zadań poprawnie opisują Oceanię. (zaznacz poprawne odpowiedzi):
A. Oceania leży w całości na półkuli zachodniej i półkuli południowej; od wschodu oblewa ją Ocean Indyjski, od zachodu Ocean Spokojny.
B. Oceania jest nazwą zbiorową wysp Oceanu Spokojnego, które wraz z Australią tworzą odrębną część świata nazywaną Australią i Oceanią.
C. Największe wyspy Oceanii to m.in.: Nowa Gwinea, Wyspa Południowa, Wyspa Północna, Nowa Brytania, Nowa Irlandia, Mindanao oraz Nowa Kaledonia.
D. Wyspy Oceanii ze względu na genezę dzielą się m.in.: na wulkaniczne i kontynentalne.
Zadanie 12 (0 – 1 pkt)
Rozpoznaj obiekt geograficzny (oznaczony literą X) przedstawiony na zdjęciu satelitarnym (zaznacz poprawną odpowiedź):
(Zdjęcie może być obrócone i nie jest zorientowane)
A. Delta Nilu, B. Delta Orinoko, C. Delta Mekongu,
D. Delta Tygrysu i Eufratu.
Zadanie 13 (0 – 12 pkt) Na mapie zaznaczono dużymi literami słynne cieśniny Europy. Uzupełnij tabelkę wpisując odpowiednią literę oraz nazwę cieśniny
Opis cieśniny Oznaczenie na mapie Nazwa cieśniny Łączy Morze Marmara z Morzem Czarnym
Oddziela Sardynię od Korsyki Oddziela Afrykę od Europy
Łączy Morze Adriatyckie z Morzem Jońskim Łączy Morze Azowskie z Morzem Czarnym Łączy Morze Tyrreńskie z Morzem Jońskim
Zadanie 14 (0 – 2 pkt)
Zadania 1 i 2 wykonaj na podstawie zdjęcia zamieszczonego obok.
1. Zdjęcie przedstawia formę powstałą wskutek akumulacji osadów w dolnym odcinku rzeki. Zapisz poniżej nazwę tej formy.
Nazwa formy ………
2. Określ, jakie są przyczyny akumulacji osadów w dolnym odcinku rzeki. (zaznacz poprawną odpowiedź)
A. Duża prędkość płynięcia wody i szerokie koryto rzeki.
B. Duża prędkość płynięcia wody i wąskie koryto rzeczne.
C. Niewielka prędkość płynięcia wody i szerokie koryto rzeki.
D. Niewielka prędkość płynięcia wody i wąskie koryto rzeczne.
Zadanie 15 (0 – 1 pkt) Która z wymienionych rzek uchodzi do zbiornika obszaru bezodpływowego i jaką nazwę nosi ten zbiornik? (zaznacz poprawną odpowiedź)
A. Ob; do Morza Karskiego, B. Lena; do Morza Łaptiewów, C. Dniepr; do Morza Czarnego, D. Wołga; do Morza Kaspijskiego.
Zadanie 16 (0 – 8 pkt)
Na ilustracji przedstawiającej krajobraz polodowcowy liczbami od 1 do 4 zostały oznaczone wybrane formy terenu.
Uzupełnij tabelkę wpisując nazwę formy terenu oraz czynnik tworzący ją.
Numer na rysunku
Nazwa formy Czynnik tworzący
1
2
3
4
Zadanie 17 (0 – 1 pkt)
Zamieszczona obok ilustracja przedstawia fragment pustyni kamienistej (hamady). W jaki sposób powstaje pustynia zwana hamadą? (zaznacz poprawną odpowiedź):
A. w wyniku pękania i kruszenia się wierzchniej warstwy skał ogrzanych w ciągu dnia i schłodzonych w nocy,
B. w wyniku pękania i kruszenia się wierzchniej warstwy skał spowodowanego częstymi lecz niegroźnymi trzęsieniami ziemi,
C. w wyniku pękania i kruszenia się wierzchniej warstwy skał spowodowanego uderzeniami drobin piasku niesionymi przez wiatr,
D. w wyniku pękania i kruszenia się wierzchniej warstwy skał spowodowanego uderzeniami kropel padającego rzadko, ale intensywnie deszczu.
Zadanie 18 (0 – 8 pkt)
Poniższe zdjęcia przedstawiają formy charakterystyczne dla wybranych krain geograficznych Polski. Uzupełnij poprawnie tabelę wpisując obok opisu nazwę krainy geograficznej oraz numer przyporządkowania zdjęcia przedstawiającego formy występujące w tej krainie.
Opis Nazwa krainy geograficznej Nr przyporządkowania
zdjęcia Głęboki wąwóz lessowy w Nałęczowie
Wąwóz powstaje w wyniku działalności erozyjnej wody na less.
„Kwoka” – skała z piaskowca ciosowego.
Szczeliniec Wielki
Skała Kapelusz Znajduje się w szczytowych partiach Góry Janowskiego, zwanej też Górą Zamkową.
„Wędrujące” wydmy w Słowińskim Parku Narodowym
Zadanie 19 (0 – 6 pkt) Uzupełnij tabelę, wpisując obok opisu poprawną nazwę krajobrazu wybraną spośród podanych poniżej oraz numer przyporządkowania zdjęcia przedstawiającego ten krajobraz.
krajobraz lasów równikowych, krajobraz stepu, krajobraz tundry, krajobraz pustynny, krajobraz śródziemnomorski, krajobraz wysokogórski, krajobraz pustyni lodowej
Opis krajobrazu Nazwa
krajobrazu
Numer zdjęcia W krajobrazie tym występuje klimat, który charakteryzuje się krótkim latem i
długą mroźną zimą. Spotyka się tam stada wędrujących reniferów. Dominują lasy iglaste z sosną, świerkiem, jodłą. Runo tworzą m.in. borówki, żurawiny oraz grzyby. Z powodu wiecznej zmarzliny powstały tam rozległe tereny bagienne.
Występuje w głębi kontynentów, w strefie umiarkowanej, gdzie lata są gorące i suche, a zimy mroźne. Charakterystyczne są dla niego obszary równinne, porośnięte trawami. Skąpe opady atmosferyczne nie wystarczają aby rozwinęła się roślinność leśna.
Krajobraz ten występuje w wielu miejscach na kuli ziemskiej.
Na obszarach tych klimat zmienia się wraz z wysokością nad poziomem morza.
Wiele terenów jest trudno dostępnych dla człowieka, dlatego krajobraz ten zachował swoje naturalne, dzikie piękno.
Zadanie 20 (0 – 1 pkt)
Zamieszczona poniżej ilustracja przedstawia grzyb skalny na jednej z pustyń. Który proces przyczynił się do jego powstania? (zaznacz poprawną odpowiedź):
A. wietrzenie mechaniczne, B. wietrzenie chemiczne, C. erozja eoliczna, D. akumulacja.
Zadanie 21 ( 0 – 7 pkt) Rozwiąż logogryf, litery pierwszej kolumny utworzą dodatkowe hasło, które wyjaśnij poniżej.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
1. Np. Trygław, Święty Kamień, 12 Apostołów, Boża stopka 2. Np. masowe, epejrogeniczne.
3. Wygładzony fragment skały wleczony przez rzekę po dnie jej koryta.
4. Fragment koryta rzeki przypominający łuk.
5. Wyspa w Indonezji z licznymi wulkanami.
6. Jeden z procesów geologicznych polegający na ścieraniu podłoża skalnego przez luźny materiał skalny przemieszczany przez np. wodne fale lub prądy w morzu, oceanie lub jeziorze. Zachodzi na stromych, skalnych brzegach dużych zbiorników wodnych, takich jak oceany, morza, jeziora
hasło: ………
wyjaśnienie hasła: ………
………
………
Zadanie 22 (0 – 4 pkt)
Wybierz właściwe określenia (lądolód, wiatr, woda płynąca, akumulacja, erozja wgłębna, erozja boczna, krasowienie) i wpisz je w okienka tak, aby powstał poprawny model.
czynnik —► proces —► forma terenu.
