Lidia Jamrożek
nauczyciel doradca metodyczny edukacji wczesnoszkolnej SODMiDN w Kielcach
Scenariusz zajęć zwiększających szanse edukacyjne uczniów klasy I w zakresie czytania i pisania
Temat: Ćwiczenia kształcące percepcję wzrokowo-słuchową w oparciu o materiał sylabowo- wyrazowy – czytanie i pisanie wyrazów z dwuznakami sz, cz.
Lp. Rodzaj ćwiczenia
Cel ćwiczenia Przebieg ćwiczenia Pomoce
1. Słuchowe różnicowanie wyrazów z sz- s, następnie z cz-c, a potem sz-cz.
Ćwiczenia pamięci i percepcji słuchowej.
Dzieci otrzymują po 1 kartoniku w dwóch kolorach. Nauczyciel podaje szereg wyrazów, w których jest głoska sz lub s. Umawiamy się, że wyrazom z głoską sz odpowiada kartonik zielony, a wyrazom z głoską s – różowy. Podobnie postępujemy przy różnicowaniu cz-c oraz sz-cz. Dla lepszego zapamiętania na tablicy interaktywnej znajdują się kartoniki informujące. Dzieci podnoszą do góry kartonik zgodnie z usłyszanym słowem.
Przykładowe szeregi:
- lisek, sanki, szopa, szata, sok, szkoła, - koc, czek, loczek, czekolada, cud, - koszula, mecz, klucz, klosz, wieszak, kalosz, pomarańcze.
Kartoniki informujące na tablicy
interaktywnej
sz s cz
c sz cz
1. Ćwiczenia w czytaniu
Utrwalenie związków wzrokowo- słuchowych.
Doskonalenie techniki i tempa czytania.
Wzrokowe utrwalenie graficznego obrazu dwuznaków sz, cz.
Dzieci słuchają recytowanego przez nauczyciela wierszyka. Rytmicznie powtarzają pojedyncze wersy z
jednoczesnym wyklaskiwaniem rytmu.
Zbiorowe, a następnie indywidualne czytanie wiersza przez uczniów. Tekst wiersza znajduje się na tablicy
interaktywnej. Nauczyciel wykorzystuje zasłonę ekranu i odsłania poszczególne wersy do czytania. Wyszukiwanie w tekście wiersza dwuznaków sz, cz i zamalowywanie ich na kartach pracy oraz na tablicy interaktywnej.
Tekst wiersza na kartach pracy (załącznik nr 1) i na tablicy interaktywnej.
„Kaczuszki i racuszki”
Szły kaczuszki na racuszki
do mlecznego baru.
Na deszczu zmoczyły nóżki,
dostały kataru.
Chusteczki musiały kupić,
racuszków nie było.
Bo kaczuszkom na racuszki
groszy nie starczyło.
„Świerszczyk”
2. Tworzenie sylab otwartych typu: sza, sze, czy, czo oraz cząstek wyrazowych
Kształcenie analizy i syntezy wzrokowo- słuchowej.
Każde dziecko otrzymuje planszę z różnymi połączeniami dwuznaku z samogłoską. Nauczyciel wskazuje w dowolnej kolejności te połączenia w tabeli na tablicy interaktywnej, odsłaniając poszczególne komórki.
Dzieci wyszukują identyczne na swoich
Plansza z sylabami (zał. nr 2),plansza z połączeniami dwuznaków z samogłoskami (zał.
nr 3) dla każdego ucznia.
typu: usz, esz, acz, ycz.
planszach i wymawiają je.
Nauczyciel wymawia: sza, szo, sze..., dzieci wyróżniają głoski: sz+a, sz+e.
Następnie nauczyciel podaje 2 głoski:
sz, a – dzieci składają w sylabę sza.
3. Tworzenie sylab i pisanie ich.
Ćwiczenia w pisaniu.
Utrwalenie sylab przez skojarzenia słuchowo- wzrokowe.
Uczniowie tworzą sylaby wypowiadane przez nauczyciela przez połączenie dwuznaku z samogłoską i zapisują na swoich planszach. W tabeli znajdującej się na tablicy interaktywnej wybrane dziecko wpisuje piórem sylaby.
Tabela dla każdego ucznia (zał. nr 3).
Niektórzy uczniowie mogą pisać po śladzie.
4. Układanie wyrazów z podanych liter.
Doskonalenie techniki czytania i pisania.
Utrwalenie wzrokowo- słuchowe wyrazów z dwuznakami.
Gra polegająca na ułożeniu właściwych wyrazów poprzez przestawianie liter – ćwiczenie interaktywne
Activities/Anagram. Ćwiczenie treściowo nawiązuje do marcowej pogody. Po przeczytaniu zagadek dzieci układają słowa: wiosna, deszcz,
kalosze, płaszcz, marzec.
Narzędzia interaktywne programu SMART Notebook
5. Czytanie wyrazów.
Utrwalanie związków wzrokowo- słuchowych.
Ćwiczenie interaktywne
Activities/Category sort – text. Dzieci odczytują wyrazy i dokonują podziału na sylaby, a następnie przenoszą dany wyraz do odpowiedniej rubryki na tablicy interaktywnej: wyrazy 1- sylabowe, 2-sylabowe, 3-sylabowe.
Kolejne ćwiczenie interaktywne
Activities/ Pairs polega na dopasowaniu par sylab w celu utworzenia wyrazu dwusylabowego.
Narzędzia interaktywne programu SMART Notebook
6. Gry obrazkowe
Ćwiczenie spostrzeżeń wzrokowych i poprawnej wymowy.
Zabawa zaprogramowana według szablonu ćwiczenia interaktywnego Activities/Image arrangepolega na zapamiętaniu kolejności 4 obrazków, a następnie ułożeniu ich według tej kolejności po uprzedniej zmianie Obrazki wiążą się treściowo z tematyką marcowej pogody i właściwego
ubierania się odpowiednio do
panujących warunków atmosferycznych.
Ponadto dziecko wymawia słowa z dwuznakami sz, cz: czapka, płaszcz, rękawiczka, szalik. Kolejna gra Activities/ Image selekt polega na dopasowaniu podpisu do obrazka.
Wyrazy zawierają połączenia
dwuznaków sz,cz w różnych pozycjach typu: szczotka, pszczoła, deszcz.
Narzędzia interaktywne programu SMART Notebook
Odkrywanie puzzli – jaka to pierwsza wiosenna roślina? – ćwiczenie
Activities/Tiles 7. Ćwiczenie
rytmiczne Doskonalenie umiejętności analizy sylabowej zdania.
Wygłaszanie wiersza Kaczuszki i racuszki sylabami z wyklaskiwaniem po uprzednim ułożeniu wersów we właściwej kolejności na tablicy interaktywnej – ćwiczenie Activities/
Sentence Arranie.
Narzędzia interaktywne programu SMART Notebook,
8. Zadanie typu Prawda – Fałsz.
Doskonalenie techniki czytania zdań.
Analiza ich treści.
Uczniowie czytają zdania i zaznaczają, które jest prawdziwe, a które fałszywe na podstawie swojej wiedzy i
doświadczeń na temat zjawisk przyrodniczych wiosną. Ćwiczenie wykonuje wybrany uczeń na tablicy interaktywnej – Activities/Vortex sort – text.
Narzędzia interaktywne programu SMART Notebook , karta pracy dla każdego ucznia (zał. nr 4).
9. Zagadki Kształtowanie myślenia pojęciowego.
Nauczyciel odczytuje treść zagadki umieszczonej na tablicy interaktywnej - ćwiczenia interaktywne Activities / Word biz i Activities/ Word guess – uczeń układa odpowiedź z wybranych liter. Pozostałe dzieci zapisują
odpowiedzi na kartkach.
Narzędzia interaktywne programu SMART Notebook
10. Zakończenie
zajęć Ćwiczenie
wymowy dłuższych słów z podziałem na sylaby.
Zbiorowe czytanie wyrazów
czterosylabowych z wykorzystaniem ćwiczenia interaktywnego Tools
Narzędzia interaktywne programu SMART Notebook