18, 21. V
Temat lekcji: Równania reakcji chemicznych – reakcje syntezy.
Cele lekcji:
Nauczę się zapisywać, uzgadniać i interpretować równania reakcji chemicznych.
Kryteria sukcesu:
Potrafię zapisać, uzgodnić i interpretować równania reakcji chemicznych.
1. Bardzo proszę zapoznać się z przykładami zamieszczonymi w podręczniku str.142 -147.
2. Proszę o przepisanie do zeszytu krótkiej notatki.
1. Równanie reakcji chemicznej : przedstawienie jej przebiegu za pomocą symboli i wzorów związków chemicznych.
Po zapisaniu równania reakcji chemicznej należy je uzgodnić, czyli doprowadzić do tego aby liczba atomów poszczególnych pierwiastków chemicznych po obydwu stronach równania reakcji
chemicznej była taka sama!!
2. Pierwiastki gazowe (oprócz gazów szlachetnych 18 gr. układu okresowego): wodór, tlen, azot, chlor występują w postaci dwuatomowych cząsteczek: H2 , O2, N2, Cl2.
3. Zapisanie równania reakcji syntezy cząsteczki wody- tlenku wodoru.
Zapis słowny:
tlen + wodór = tlenek wodoru (woda)
Zapis równania reakcji chemicznej:
I II (wartościowość pierwiastków) O2 + H2 = H2O
1 atom tlenu 2 atomy 2 atomy = 2 atomy
tlenu wodoru wodoru
Liczba atomów pierwiastków po lewej stronie równania (substraty) musi być równa liczbie atomów po prawej stronie równania (produkty)!!
W naszym równaniu nie zgadza się liczba atomów tlenu (po lewej stronie mamy 2 atomy, a po prawej tylko 1 atom). W takim wypadku musimy dobrać współczynniki stechiometryczne aby liczby atomów były takie same.
Przed wzorem wody dopisujemy współczynnik 2.
O2 + H2 = 2H2O
2 atomy tlenu (2 ∙ 1atom tlenu = 2) 2 atomy 2 atomy = 4 atomy
tlenu wodoru wodoru (2 ∙ 2atomy wodoru=4)
Teraz nie zgadza się liczba atomów wodoru (po lewej stronie mamy 2 atomy, a po prawej 4).
Przed symbolem cząsteczki wodoru H2 dopisujemy współczynnik 2.
O2 + 2H2 = 2H2O
2 atomy tlenu (2 ∙ 1atom tlenu = 2) 2 atomy 4 atomy = 4 atomy
tlenu wodoru wodoru (2 ∙ 2atomy (2 ∙ 2atomy wodoru=4) wodoru=4)
Równanie reakcji chemicznej zostało uzgodnione.
4. Zapisanie równania reakcji syntezy siarczku glinu.
Zapis słowny:
siarka + glin = siarczek glinu Zapis równania reakcji chemicznej:
III II (wartościowość pierwiastków) S + Al = Al2S3
3 atomy siarki 1 atom 1 atom = 2 atomy
siarki glinu glinu
W równaniu nie zgadza się liczba atomów siarki (po lewej stronie mamy 1 atom, a po prawej 3 atomy). Nie zgadza się również liczba atomów glinu (po lewej stronie mamy 1 atom, a po prawej 2 atomy).W takim wypadku musimy dobrać współczynniki stechiometryczne aby liczby atomów były takie same.
Przed symbolem siarki dopisujemy współczynnik 3. Przed symbolem glinu dopisujemy współczynnik 2.
3S + 2 Al = Al2S3
3 atomy siarki 3 atomy 2 atomy = 2 atomy
siarki glinu glinu
Równanie reakcji chemicznej zostało uzgodnione.
5. Zapisanie równania reakcji syntezy tlenku potasu.
Zapis słowny:
tlen + potas = tlenek potasu Zapis równania reakcji chemicznej:
I II (wartościowość pierwiastków) O2 + K = K2O
1 atom tlenu 2 atomy 1 atom = 2 atomy
tlenu potasu potasu
W równaniu nie zgadza się liczba atomów tlenu (po lewej stronie mamy 2 atomy, a po prawej 1atom). Nie zgadza się również liczba atomów potasu (po lewej stronie mamy 1 atom, a po prawej 2 atomy).W takim wypadku musimy dobrać współczynniki stechiometryczne aby liczby atomów były takie same.
Przed wzorem tlenku potasu dopisujemy współczynnik 2.
O2 + K = 2 K2O
2 atomy tlenu (2 ∙ 1atom tlenu = 2) 2 atomy 1 atom = 4 atomy
tlenu potasu potasu (2 ∙ 2atomy potasu = 4)
Teraz nie zgadza się liczba atomów potasu (po lewej stronie mamy 1 atom, a po prawej 4).
Przed symbolem potasu dopisujemy współczynnik 4.
O2 + 4 K = 2 K2O
2 atomy tlenu (2 ∙ 1atom tlenu = 2) 2 atomy 4 atomy = 4 atomy
tlenu potasu potasu (2 ∙ 2atomy potasu = 4) (4 ∙ 1atom
potasu = 4)
Równanie reakcji chemicznej zostało uzgodnione.
6. Zapisanie równania reakcji syntezy tlenku miedzi(II).
Zapis słowny:
tlen + miedź = tlenek miedzi(II) Zapis równania reakcji chemicznej:
II II (wartościowość pierwiastków, II i II skracamy przez 2 i otrzymujemy I i I) O2 + Cu = CuO
1 atom tlenu 2 atomy 1 atom = 1 atom
tlenu miedzi miedzi
W równaniu nie zgadza się liczba atomów tlenu (po lewej stronie mamy 2 atomy, a po prawej 1atom).
Przed wzorem tlenku miedzi(II) dopisujemy współczynnik 2.
O2 + Cu = 2 CuO
2 atomy tlenu(2 ∙ 1atom tlenu = 2)
2 atomy 1 atom = 2 atomy
tlenu miedzi miedzi (2 ∙ 1atom miedzi = 2)
Teraz nie zgadza się liczba atomów miedzi (po lewej stronie mamy 1 atom, a po prawej 2).
Przed symbolem miedzi Cu dopisujemy współczynnik 2.
O2 + 2Cu = 2 CuO
2 atomy tlenu 2 atomy 2 atomy = 2 atomy
tlenu miedzi miedzi
Równanie reakcji chemicznej zostało uzgodnione.
7. Zapisanie równania reakcji syntezy tlenku azotu(V).
Zapis słowny:
tlen + azot = tlenek azotu(V)
Zapis równania reakcji chemicznej:
V II (wartościowość pierwiastków) O2 + N2 = N2O5
5 atomów tlenu 2 atomy 2 atomy = 2 atomy
tlenu azotu azotu
W równaniu nie zgadza się liczba atomów tlenu (po lewej stronie mamy 2 atomy, a po prawej 5 atomów).
Szukamy najmniejszej wspólnej wielokrotności dla cyfry 2 i 5. Taką wielokrotnością jest cyfra 10 . Dlatego przed wzorem tlenku azotu(V) dopisujemy współczynnik 2. A przed wzorem cząsteczki tlenu O2
dopisujemy współczynnik 5.
5O2 + N2 = 2 N2O5
10 atomów tlenu(2 ∙ 5atomów tlenu = 10)
10 atomy 2 atomy = 4 atomy
tlenu azotu azotu (2 ∙ 2atomy azotu = 4) (5 ∙ 2atomy
tlenu = 10)
Teraz nie zgadza się liczba atomów azotu (po lewej stronie mamy 2 atomy, a po prawej 4).
Przed wzorem cząsteczki azotu N2 dopisujemy współczynnik 2.
5O2 + 2N2 = 2 N2O5
10 atomów tlenu 10 atomy 4 atomy = 4 atomy
tlenu azotu azotu (2 ∙ 2atomy
azotu = 4)
Równanie reakcji chemicznej zostało uzgodnione.
8. Zadanie domowe: zapisz i uzgodnij równania reakcji syntezy w zeszycie:
a) tlen + bar = tlenek baru b) sód + siarka = siarczek sodu c) glin + tlen = tlenek glinu d) lit +tlen = tlenek litu
e) siarka + tlen = tlenek siarki (VI) f) siarka + żelazo = siarczek żelaza(III)
W razie problemów z zadaniem proszę o kontakt mailowy lub przez messengera.
Bardzo proszę o przesłanie na maila aga.jugowiec@gmail.com zadania domowego do 22 maja.
Dziękuję .