KULTUROWE UWARUNKOWANIA ZACHOWAŃ JĘZYKOWYCH
— TRADYCJA I ZMIANA
Acta Universitatis Wratislaviensis No 3721
J ęzyk
a K ultura
Tom 26
Wrocław 2016
Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego
Pod redakcją
Anny Burzyńskiej-Kamienieckiej
KULTUROWE
UWARUNKOWANIA
ZACHOWAŃ JĘZYKOWYCH
— TRADYCJA I ZMIANA
Komitet Redakcyjny
Anna Dąbrowska (redaktor naczelny)
Anna Burzyńska-Kamieniecka (sekretarz redakcji) Rada Redakcyjna
Małgorzata Kita, Ewa Kołodziejek, Anna Tyrpa, Kazimierz Ożóg,
Anna Pajdzińska, Marta Pančikova, Adam Pawłowski, Danuta Rytel-Schwarz
Recenzenci
Dorota Brzozowska, Mirosław Dawlewicz, Alfred Gall, Walery Pisarek, Włodzimierz Wysoczański, Urszula Żydek-Bednarczuk
Książka ukazała się w wyniku współpracy wydawniczej Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego i Wydawnictwa Uniwersytetu Wrocławskiego Sp. z o.o.
© Copyright by Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego Sp. z o.o., Wrocław 2016
ISSN 0239-6661 ISSN 1232-9657 ISBN 978-83-229-3539-2
Nakład: 220 egz.
Wersją pierwotną Czasopisma jest wersja drukowana
Publikacja przygotowana w Wydawnictwie Uniwersytetu Wrocławskiego Sp. z o.o.
50-137 Wrocław, pl. Uniwersytecki 15
tel. 71 3752885, e-mail: marketing@wuwr.com.pl
Spis treści
Wstęp . . . 7 MAŁGORZATA MARCJANIK Ślady przemian obyczajowych w języku XXI wieku.
Próba interpretacji nowych form i znaczeń . . . 11 PIOTR GARNCAREK, Zmiany wizerunkowe mężczyzny w przestrzeni lingwakulturo-
wej . . . 25 DOROTA ZDUNKIEWICZ-JEDYNAK, Nowe wyrazy w polszczyźnie XXI wieku odno-
szące się do werbalnej agresji i przemocy . . . 37 MAREK KOCHAN, Wartości w języku biznesu: nowe znaczenia. Analiza wybranych
przykładów . . . 47 JOANNA SMÓL, Wartościowanie w poradnictwie kulinarnym w świetle przeobrażeń spo-
łecznych drugiej połowy XX wieku . . . 69 KRYSTYNA DATA, Kulturowe uwarunkowania nazw ulic — tradycja i zmiana . . . 81 AGNIESZKA PIELA, Dawne znaczenia wyrazów nie giną bez śladu… . . . 97 ANITA PAWŁOWSKA, Wpływ zmian społecznych i kulturowych na etykietę językową
początków doby nowopolskiej . . . 107 JERZY BINIEWICZ, Pierwsze napisane po polsku teksty poświęcone matematyce a współ-
czesne piśmiennictwo dydaktyczne. Strategie komunikacyjne w dyskursie edukacyj- nym . . . 119 MARCIN POPRAWA, Świat wynalazków i odkryć naukowych w dwudziestoleciu mię-
dzywojennym — wybrane strategie dyskursu popularnonaukowego w prasie . . . . 131 LESŁAW CIRKO, Między minoderią a ludyzmem: rozważania o kulturze recenzji nauko-
wych . . . 151 MAŁGORZATA DAWIDZIAK-KŁADOCZNA, Zagajenia marszałka sejmu — ewolucja
wzorca gatunkowego (od XVI wieku do dziś) . . . 163 ELŻBIETA SĘKOWSKA, Orędzie prezydenckie w komunikacji publicznej — konwencja
i/lub oryginalność a kontekst polityczny . . . 175 MARTA ŚLEZIAK, Specyfika dolnośląskich druków ulotnych z lat 1945–1948 w kontek-
ście tradycji wydawnictw efemerycznych . . . 187 PATRYCJA PELC, O wyższości teraźniejszości nad przeszłością — albo na odwrót. Reto-
ryczne sposoby hiperbolizacji medialnej dwu kategorii . . . 199 MONIKA GRZELKA, AGNIESZKA KULA, Rewolucja czy ewolucja? Przemiany pol-
skiego newsa telewizyjnego . . . 209 BEATA GROCHALA, Nowy — stary rytuał językowy dziennikarzy sportowych . . . 221 EWA MASŁOWSKA, Dobre słowo jako tekst magiczny. Życzenie — pozdrowienie —
błogosławieństwo . . . 231 JULIA LEGOMSKA, Od czarów nad kołyską do magii językowej usieciowionej matki —
ciągłość i zmienność charakteru magii języka matek . . . 245 HALINA ZGÓŁKOWA, IZABELA MATUSZEWSKA, Będę singielką jak moja mama,
czyli o cywilizacyjnych zmianach w języku dzieci w wieku przedszkolnym . . . 259
6
Spis treściMAŁGORZATA PACHOWICZ, Czyś ty z księżyca spadł? O wyrażaniu zdziwienia w języ- ku uczniów . . . 267 AGNIESZKA SIERADZKA-MRUK, Radość w nabożeństwie drogi krzyżowej w kontek-
ście przemian językowych i kulturowych . . . 277 ANETA WYSOCKA, O kilku innowacyjnych sposobach językowego ujęcia relacji homo–
animal w mowie współczesnych miłośników zwierząt . . . 289 JERZY KOWALEWSKI, Kulturowe uwarunkowania zachowań językowych a praktyka
glottodydaktyczna w perspektywie normy socjokulturowej . . . 307 AGNIESZKA SZCZEPANIAK, Spotkanie kultur — spotkanie gestów. O rozumieniu wy-
branych brytyjskich gestów emblematycznych przez Polaków uczących się języka angielskiego . . . 321 ZUZANNA BUŁAT-SILVA, Śpiące języki, czyli słów kilka o sytuacji językowej rdzennych
mieszkańców Australii (na przykładzie języka gamilaraay z Nowej Południowej Walii) 337 HANNA MAKURAT, Uwarunkowane kulturowo zmiany językowe w kaszubskim przekła-
dzie Bajki o rybaku i rybce Aleksandra Siergiejewicza Puszkina . . . 347 Indeks nazwisk . . . 355