Włodzimierz Goettel, Tadeusz
Wasylecki
Pytania i odpowiedzi prawne
Palestra 10/7(103), 50-52
50 P y t a n i a i o d p o w i e d z i p r a w n e N r 7 (103) praw nej czynu, a także co do środków i metod obrony. Różnica stanow isk co do samej kw estii w iny jest możliwa tylko w tedy, gdy oskarżony przyznaje się do winy, adwoikat zaś na podstaw ie zebranych w spraw ie dowodów wprowadza wniosek o jego niewinności. Jest to zgodne z praweim, albowiem obrońca obowią zany jest w yjaśniać i podnosić okoliczności prow adzące do uniew innienia oskar żonego.
A utor form ułuje w następujący sp«sób naczelne zadania obrońcy w procesie karnym :
1) sum ienne w ykonyw anie obowiązków w ynikających z art. 23 Zasad postępow a nia karnego obowiązujących w ZSRR, stosowanie obrony zgodnej z praw em oraz niedopuszczanie do czegokolwiek, co mogłoby wprow adzać sądy w błąd;
2) dokonywanie oceny badanych okoliczności zgodnie z w ym aganiam i moralności kom unistycznej i zgodnie z przesłankam i św iatopoglądu m arksistow sko-leninow skiego;
3) udzielanie pomocy sądowi w ustalaniu przyczyn przestępczości i wskazywanie środków jej zapobiegania.
PrMWM I O D P O W I E D Z I PR4Mf!ME
P Y T A N I A :
1. Czy „inw alidztw o”, które daje adw okatowi-członkowi zespołu adwokackiego ■podstawę do przyznania m u dobrodziejstw a z § 4 rozp. Rady M inistrów z dn. 4.III.1964 r. w spraw ie ubezpieczenia społecznego adwokatów -członków zes
połów adw okackich i ich rodzin (Dz. U. N r 10, poz. 62), m usi „powstać” po 1.1. 1964 r. {do 31.XII.1969 r.), czy też mogło ono „istnieć” przed 1.1.1964 r„ ale . niezdolność do w ykonyw ania zawodu adw okackiego powstała już po 1.1.1964 r.
stanow i podstaw ę do stosow ania dobrodziejstw a z wym ienionego § 4?
2. Czy adw okat dotknięty upośledzeniem w zroku istniejącym przed 1.1.1964 r., które w niczym nie u trudniało m u w ykonyw ania w pełni i bez przeszkód jego obowiązków zawodowych w zespole adw okackim po 1.1.1964 r., może „być in w alid ą” w rozum ieniu art. 35 dekretu z dnia 25.VI.1954 r. o powszechnym zaopatrzeniu em erytalnym pracow ników i ich rodzin (Dz. U. z 1958 r. Nr 23, poz. 97), skoro adw okat ten był zdolny do w ykonyw ania zatrudnienia?
3. Ozy w okolicznościach wymienionych w pytan iu 2 można .uznać, że u adw oka ta pracującego w zespole adwokackim, który po 1.1.1964 r. zapadł na chorobę oczu (w związiku lub bez związku przyczynowego z posiadanym poprzednio upośledzeniem wzroku), w w yniku czego stał się całkowicie niezdolny do w ykonyw ania swego zawodu, a naw et do jakiegokolwiek zatrudnienia — „in w alidztw o” jego ,,pow stało” przed 1.1.1964 r.;* skoro po tym term inie do dnia zachorow ania adw okat ten mógł w ykonyw ać brśz faktycznie wykonywał, bez żadnych przeszkód i ograniczeń, swe obowiązki Mwódówte? '
Nr 7 (103). P y t a n i a i o d p o w i e d z i p r a w n e
4. Czy w okolicznościach wymienionych w p y tan iu 3 adw okat ten, co do którego zapadło w 1966 r. orzeczenie wojewódzkiej komisji lekarskiej do sp raw in w a lidztw a i zatrudnienia, zaliczające go do grupy I, m a .p ra w o ubiegać się sk u tecznie o przyznanie m u ren ty inw alidzkiej (dotychczas pobierał ren tę tzw. starczą) z uwzględnieniem § 4 rozp. Rady M inistrów z dn. 4.III.1964 r. w sp ra w ie ubezpieczenia społecznego adwokatów-członków zespołów adwokackich i ich rodzin (Dz. U. Nr 10, poz. 62), m im o że orzeczenie wojewódzkiej kom isji le karskiej uznaje, iż „inw alidztw o istnieje przed 1964 r .”?
W łodzim ierz Goettel
O D P O W I E D Ź :
1. Przy ocenie upraw nień adw okatów -człanków zespołów adwokackich do renty należy mieć n a uwadze przepis art. 77 ustaw y z 19.XII. 1963 r. o ustroju adwo k atu ry (Dz. U. Nr 57, poz. 309), w myśl którego upraw nienia tych adwokatów ocenia się na tych sam ych zasadach, jakie zostały określone dla pracowników, tj. n a zasadach określonych w dekrecie o powszechnym zaopatrzeniu em erytalnym i w przepisach wykonawczych do tego dekretu, przy czym okresy pracy w zespo łach po dniu 1.1.1964 r. tra k tu je się n a rów ni z zatrudnieniem w rozum ieniu tego dekretu.
Przepis § 4 rozporządzenia Rady M inistrów z 4.III.1964 r. w spraw ie ubezpie czenia społecznego adwokatów-członków zespołów adw okackich i ich rodzin (Dz. U. N r 10, poz. 62) określa tylko w y j ą t k o w e (i to. n a okres przejściowy) zasady zaliczania do okresów zatrudnienia okresów w ykonyw ania zawodu adwokackiego w w ypadku, gdy adw okat stanie się inw alidą przed osiągnięciem 5 la t zatru d nienia w chw ili pow stania inw alidztw a, tj. przed dniem 31.XII.1969 r. Przepis! ten nie m a zatem żadnego znaczenia dla oceny upraw nień do re n ty związanych z po jęciem inw alidztw a i d a tą pow stania inwalidztwa.
W poruszonych w pytaniach kw estiach zasadnicze znaczenie m a art. 34 ust. 1 dekretu o powszechnym zaopatrzeniu em erytalnym .
W myśl tego przepisu praw o do T enty inwalidzkiej przysługuje tem u pracow ni kowi (adwokatowi-członkowi zespołu), który ma okres zatrudnienia określony w a rt. 38 dekretu (pracy w zespole adwokackim) i stał się inw alidą w czasie te j p ra cy lub w ciągu 2 lat po ustaleniu tej pracy.
Z przepisu powyższego w ynika, że osoba, k tóra stała się inw alidą przed pod jęciem zatrudnienia (np. u tra ta oka w dzieciństwie, k tóra powoduje inwalidztwo III grupy), nie m a p raw a z ty tu łu tego inw alidztw a do ren ty inwalidzkiej prze w idzianej w dekrecie, albowiem nie jest spełniony w arunek określony w a rt. 34 ust. 1 dekretu (inwalidztwo pow stało przed podjęciem zatrudnienia, a nie w cza sie zatrudnienia lub w ciągu 2 lat od ustania tego zatrudnienia).
Orzecznictwo jednak ustaliło, że osoba, k tóra w stanie inw alidztw a podejmie zatrudnienie i osiągnie w ym agany okres zatrudnienia, m a również praw o do re n ty, jeżeli w czasie tego zatrudnienia zachoruje na inne schorzenia lub dozna k a lectwa, które sam e jako tak ie uzasadniają zaliczenie co najm niej do III grupy inwalidów, albo jeżeli poprzednie schorzenia ulegną istotnem u pogorszeniu w stop n iu uzasadniającym zaliczenie go do III grupy inw alidów lub łącznie spowodują inw alidztw o II grupy lub I grupy. W tym ostatnim w ypadku re n tę w ypłaca się w wysokości określonej dla te j grupy inwalidów, do której pracow nik aktualnie został zaliczany, tj. dla II lub I grupy inwalidów.
52 J u l i u s z W i e r c i ń s k i ; N r ’7 (103) O dpow iadając zatem n a p i e r w s z e t r z y p y t a n i a , należy stw ierdzić, że dla pow stania praw a do renty inwalidzkiej inw alidztw o adw okata m usi zawsze pow stać po dniu 1.1.1964 r. Jeżeli zaś inw alidztw o pow stało przed tym dniem, to praw o do re n ty inwalidzkiej pow stanie z chw ilą omówionego w yżej istotnego po gorszenia się sta n u zdrowia adw okata w czasie pracy w zespole adw okackim po dniu 1.1.1964 r.
W yjątek stanow ią ci adwokaci, którzy w d n iu 1.1.1964 r. pobierali już z fu n duszów ra d adw okackich zasiłki o charakterze stałym , tj. przynajm niej przez 1 ro k przed dniem 1.1.1964 r. Zam iast ty ch zasiłków zostały z dniem 1.III.1964 r. au to m atycznie przyznane ren ty inw alidzkie w wysokości pobieranego zasiłku, a więc niezależnie od 'grupy inwalidów ( § 6 rozporządzenia). W tych w ypadkach data- pow stania inw alidztw a nié m a żadnego znaczenia.
2. O dpowiadając n a p y t a n i e c z w a r t e , należy zauważyć, że kom isja lekarska do sp raw inw alidztw a i zatrudnienia, k tó ra zaliczyła adw okata w 1966 r. do I gru py .inwalidów z powodu u traty w zroku i orzekła, że inw alidztw o badanego pow stało przed 1964 r., pow inna w yraźnie stwierdzić, w "której grupie inw alidów in w a lidztw o to istniało przed 1.1.1964 r. oraz czy i kiedy inw alidztw o to Uległo isto t nem u pogorszeniu w czasie pracy w zespole adwokackim po dniu 1.1.1964 r. Nie w ątpliw e je st bowiem, że adwokat, k tó ry w dniu 1.1.1964 r. m iał już upośledzony w zrok, lecz w ykonyw ał swój zawód także po dniu 1.L1964 r., nie mógł być jeszcze inw alidą I grupy, i że inw alidztw o sprzed 1.1.1964 r. uległo istotnem u pogorsze niu p o tym dniu.
W zw iązku z uwagą zaw artą w pytaniu czw artym , że adw okat przed przystą pieniem do pracy w zespole m iał już przyznaną ren tę starczą z ty tu łu zatru d nienia, należy zauważyć, iż renciści tacy m ają praw o do zam iany irenty starczej n a re n tę inw alidzką, jeżeli rencista zostanie zaliczony do I grupy inw alidów (art. 33 d e k retu o p.z.e.). W tym w ypadku jest rzeczą obojętną, czy inw alidztw o pow stało przed dniem 1.1.1964 r., czy też po tym dniu (byleby tylko w czasie istnienia p raw a do re n ty starczej po dniu 1.VII.1958 r.). W tym w ypadku jednak za pod staw ę w ym iaru re n ty inwalidzkiej przyjm uje się podstaw ę w ym iaru re n ty starczej (okoliczność, że praw o do renty starczej było po dniu 1.VII.1958 r. zawieszone z powodu zarobkow ania, nie m a dla spraw y żadnego znaczenia).
Tadeusz W asylecki
m O S Z - Ę OG Ł O S
JULIUSZ WIERCIŃSKI
Radca prawny
Jedne z ostatnich głosów (adw. Lecha Grabowskiego i H enryka Wolaka) w dziale „Proszę o głos” (w num erze listopadowym z ubiegłego roku i w num erze stycz niowym tego roku „Palęstry”) w skazują na to, że problem obsługi praw nej go spodarki uspołecznionej, a także problem adw okata-radcy praw nego stał się po dłuższej przerw ie przedm iotem pilnej uwagi. W spomniane artykuły Lecha
