Zbigniew Janczewski
Doktorat ks. Jana Krajczyńskiego
Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 43/1-2, 267-268
Z Ż Y C IA W Y D Z IA Ł U PR A W A K A N O N IC Z N E G O U K S W
Prawo Kanoniczne 43 (2000) nr 1-2
Doktorat ks. Jana Krajczyńskiego
D n ia 21 grudnia 1999 r. n a W ydziale Praw a K anonicznego U niw ersytetu K ardynała S tefana W yszyńskiego w W arszaw ie o d b y ła się p u b liczn a o b ro n a rozpraw y doktorskiej kapłana diecezji płockiej, asystenta tegoż w y d ziału ks. m g ra Ja n a K rajczyńskiego. Jest on autorem pracy zatytułow anej W yklu cze n ie n ie r o ze r w a ln o śc i m a łże ń stw a w św ie tle o r z e c z n ic tw a R o ty R zy m s k ie j w la ta c h 19 8 3 -1 9 9 4 . F unkcję p ro m o to ra pełnił ks. prof, dr hab. W ojciech G ó r a l s k i , p ro rek to r U K SW , a re ce n ze n tó w ojciec prof, d r hab. B ro nisław W. Z u b e r t O F M (K U L ) i ks. prof, d r h ab. R e m ig iu sz S o b a ń s k i (U K SW ). Ks. m g r Jan K rajczyński w sw ojej ro z p raw ie dokto rsk iej z ain tereso w ał się tem a tem n iezw y k le ak tu aln y m i w ażn y m dla są d o w n ictw a ko ścieln eg o . W dobie kryzysu m ałżeń stw a i rodziny, p o g łęb io n a refle k sja n a d n iero z erw aln o śc ią m ałżeń stw a, a tak że w y k lu c zan iem n iero zerw aln o ści je s t w ie lc e c e n n a i p o ży teczn a. P rz y p isa n iu pracy a u to r przy jął m eto d ę a n ality c zn ą i h isto ry czn o -p raw n ą. P o z y c ja sk ład a się ze w stępu, p ięciu rozdziałów , zak o ń czen ia a tak że p okaźnej b ib liografii.
R ozd ział pierw szy stanow i h isto ry czn ą analizę ustaw o d aw stw a kościelnego dotyczą cego nierozerw alności m ałżeństw a. W rozdziale drugim au to r p rzeprow adził badania problem atyki pozytyw nego aktu w oli w ykluczającego m ałżeństw o. Z ajął się w ięc kolej n o p odm iotem w ykluczającym , aktem w oli i przedm iotem w ykluczenia. O bficie w y k o rzystał przy tym w yroki ratalne. F orm y i spo so b y p ow zięcia p o zytyw nego aktu w oli w ykluczającego nierozerw alność m ałżeństw a stan o w ią p rzedm iot rozw ażań kolejnego rozdziału. W ykluczenie takie m o że być d okonane absolutnie lub hipotetycznie, przez je d n ą lub obie strony kontraktu m ałżeńskiego o raz w form ie p ak tu (ugody) m iędzy stro nam i, lub pozytyw nym aktem w oli, tudzież n a m o cy w aru n k u przeciw nego istocie m ał żeństw a. W ym ienione zostały też przykładow o hipotetyczne sposoby w ykluczenia dobra sakram entu. N a zakończenie zaprezentow ano sposoby pow zięcia pozytyw nego aktu woli.
R o zd ział czw arty p o św ięc o n o d y sp o zy c jo m u m y słu i n a staw ie n io m w o li, które nie p o w o d u ją w y k lu c ze n ia n iero zerw aln o ści. W w y w o d ac h d o ty czący c h tzw. b łęd u z w y k łeg o zn ajd u jem y m ię d z y innym i d o k ład n e zrefero w an ie w y ro k ó w ra ta ln y c h do ty czą c y ch tej kw estii. W piąty m , o statn im ro zd ziale ks. J. K r a j c z y ń s k i zajął się d o w o d zen iem w y k lu czen ia niero zerw aln o ści m ałżeństw a, a w o b sze rn y m zak o ń czen iu p o d su m o w an iem sw oich o siągnięć badaw czych.
W arto ścią om aw ianej d y sertacji je s t u sy ste m a ty z o w an y i lo g iczn y w yw ó d . A u to r n iezw y k le um iejętn ie d o k o n a ł krytycznej an alizy w y ro k ó w R o ty R zy m sk iej, u b o g aca ją c p o lsk ą literatu rę k a n o n isty c zn ą o w a rto ścio w e stu d iu m z zak resu p ra w a m ałżeń
2 6 8 Z Ż Y C IA W Y D Z IA Ł U [ 2 ] skiego, w n o sząc też p ew n e novum do n au k o w ej reflek sji n a d p ro b lem aty k ą w y k lu cza n ia n iero zerw aln o ści m ałżeństw a.
R ada W ydziału Praw a K anonicznego U niw ersytetu K ardynała Stefana W yszyńskiego, biorąc pod uw agę w yniki egzam inu doktorskiego, w łaściw y dla tego typu rozpraw w alor naukowy, a także opinie recenzentów oraz pozytyw ny w ynik obrony, nadała ks. Janowi K r a j c z y ń s k i e m u stopień n a u k o w y d o k to ra n a u k p ra w n y ch w z ak resie praw a k a n onicznego.
ks. Zbigniew Janczewski
Doktorat s. Bożeny Szewczul
K o lejn a p u b liczn a o b ro n a ro zp raw y dokto rsk iej n a W ydziale P ra w a K anonicznego U K S W w W arszaw ie m iała m ie jsce w dn iu 18 sty czn ia 2 0 0 0 r. A u to rk ą pracy, n ap isa nej p o d k ieru n k iem ks. dz ie k an a p rof, dra hab. Ju lian a K a ł o w s k i e g o M IC , n oszą cej ty tu ł Troska Kościoła o zachowanie „patrimonium " przez instytuty życia konse krowanego na podstaw ie dokum entów kościelnych z lat 1917-1996 je s t siostra m g r B o żen a S zew czul ze Z g ro m ad zen ia S ió str W y n ag ro d zicielek N ajśw iętszeg o O blicza asy sten tk a przy k ated rze p ra w a z ak o n n e g o teg o ż W ydziału. R ecen zen tam i z ostali w y znaczeni ojciec prof, d r hab. B ro n isław W. Z u b e r t O F M z K U L i ks. d r hab. J ó z e f W r o c e ń s k i , p ro feso r U K SW .
W ybrany p rzez au to rk ę tem a t je s t n iezw y k le w a ż n y dla in sty tu tó w ż ycia k o nsekro w an eg o . N atu ra, cel, charakter, d u ch o raz trad y c je instytutów , sk ła d ają się n a ich d zie d zictw o, sta n o w ią rdzeń, d e cy d u jąc o o d ręb n o ści, sy tu u jąc w ży ciu i posłannictw ie K ościoła. P atrim o n iu m nie je s t p rzy ty m w y łą c z n ą w ła sn o śc ią instytutu, lecz n ależy do całego K ościoła, będąc p rzed m io tem je g o szczeg ó ln ej troski.
S tudium składa się z e w stę p u , sied m iu rozdziałów , zak o ń czen ia, w y k azu skrótów i im ponującej bibliografii. P rzy p isan iu w y k o rz y stan o trzy m etody: historyczno-anali- tyczną, p o ró w n a w c zą oraz an ality czn o -sy n tety czn ą.
R ozdział pierw szy zaw iera p róbę ustalenia w szerokim kontekście historycznym defi nicji term inu patrimonium. A utorka korzysta przy tym m iędzy innym i z praw niczych tek stów łacińskich (np. D ekretu G racjana). U kazuje też szerokie zastosow anie om aw ianego term inu w dokum entach Soboru W atykańskiego II i Kodeksie praw a kanonicznego z 1983 r. D rugi z rozdziałów om aw ia poszczególne elem enty dziedzictw a instytutu, przy czy każdy z nich je s t analizow any oddzielnie. K olejny przedstaw ia relację pom iędzy patrimonium
i charyzm atem . O ba pojęcia, chociaż nie są jednoznaczne, jed n a k ściśle się ze so b ą łączą. R ozdział czw arty zajm uje się koniecznością zabezpieczenia patrimonium. K w estia ta stanow iła szczególną troskę papieży, kierujących K ościołem n a przełom ie X IX i X X w. (np. L eona XII, Piusa X , P iusa XII), K ongresu G eneralnego Stanów D uchow ości, a także
