„I śmiech niekiedy może być nauką, kiedy się z przywar, nie z osób natrząsa...” Ignacy Krasicki, a komizm „Świętoszka”
Moliera
1. Cele lekcji
a) Wiadomości Uczeń:• zna treść lektury,
• zna genezę komedii,
• rozumie definicję satyry,
• rozumie pojęcie komizmu w „Świętoszku”,
• zna pochodzenie i znaczenie cytatu zamieszczonego w temacie lekcji,
• potrafi wyjaśnić pojęcia: komedia charakterów, komedia obyczajowa, komizm,
• zna rodzaje komizmu: sytuacyjny, postaci, słowny.
b) Umiejętności Uczeń:
• potrafi scharakteryzować głównego bohatera,
• potrafi scharakteryzować środowisko mieszczańskie „Świętoszka”,
• potrafi wyjaśnić pojęcie intrygi i udokumentować je przykładem z tekstu
• potrafi wskazać elementy komiczne w tekście lektury i udokumentować je odpowiednim cytatem,
• poszerza umiejętność poprawnego wypowiadania się,
• potrafi trafnie posłużyć się cytatem i zinterpretować go.
2. Metoda i forma pracy
Heureza, praca z tekstem, elementy dyskusji, praca indywidualna i zbiorowa
3. Środki dydaktyczne
Głowiński M., Kostkiewiczowa T., Okopień-Sławińska A., Sławiński J., Słownik terminów literackich, Ossolineum, Wrocław 2000.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
1. Nauczyciel zapoznaje uczniów z tematem lekcji i uświadamia im cele zajęć.
Uczniowie zapisują temat lekcji.
2. Uczniowie przypominają sylwetkę twórczą Moliera, zastanawiają się nad cechami środowiska mieszczańskiego występującego w „Świętoszku”.
b) Faza realizacyjna
Uczniowie pracują z tekstem Moliera, sporządzają notatkę w zeszytach, pracują ze
słownikiem terminów literackich, wypisują cechy komedii oraz zwracają szczególna uwagę na definicję komizmu oraz na jego przykłady obecne w lekturze.
1. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela:
• W jakim środowisku rozgrywa się akcja komedii?
• Kim są głowni bohaterowie?
• Krótka charakterystyka Tartuffa.
• Co można powiedzieć o cechach charakteru bohatera?
• Dlaczego „Świętoszka” możemy nazwać komedią charakterów?
• Co bohater chce osiągnąć swoim przebiegłym zachowaniem?
• Jakie jest przesłanie „Świętoszka?”
• Jakie jest zakończenie komedii i czego uczy współczesnego człowieka?
2. Uczniowie wyszukują w słownikach terminy: komizm, komedia, komedia obyczajowa.
Wypisują w punktach charakterystyczne cechy komedii i komizmu.
3. Uczniowie wskazują komiczne cechy sytuacji na przykładzie tekstu Moliera, popierając je cytatami z tekstu.
4. Uczniowie poznają trzy rodzaje komizmu: sytuacyjny, postaci, słowny.
Komizm sytuacyjny – wynika ze śmieszności, zaskakujących zdarzeń i niespodziewanych zwrotów akcji, rubasznych zachowań.
Komizm postaci – związany z charakterystycznymi, śmiesznymi cechami bohatera.
Komizm słowny – śmieszne zestawienia słów, zabawne sformułowania.
Każdemu rodzajowi komizmu uczniowie przyporządkowują charakterystyczne sceny
„Świętoszka”, posługując się cytatami.
c) Faza podsumowująca
Uczniowie samodzielnie sporządzają graficzną notatkę dotycząca komizmu: słownego, postaci, sytuacyjnego, z uwzględnieniem jego cech zilustrowanych odpowiednimi dla danego rodzaju komizmu cytatami.
5. Bibliografia
1. Bańka M., Słownik współczesnego języka polskiego, PWN, Warszawa 2000.
2. Głowiński M., Kostkiewiczowa T., Okopień-Sławińska A., Sławiński J., Słownik terminów literackich, Ossolineum, Wrocław 2000.
3. Molier, Świętoszek, Greg, Warszawa 2004.
6. Załączniki
brak
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak