str. 1
ZESPÓŁ SZKOLNO – PRZEDSZKOLNY IM. MIKOŁAJA KOPERNIKA W NOWEJ WSI
PROGRAM
WYCHOWAWCZO – PROFILAKTYCZNY rok szkolny 2021/2022
Uchwalony przez Radę Rodziców w dniu 29 września 2021 roku i przyjęty do realizacji przez Radę Pedagogiczną w dniu 29 września 2021r.
str. 2
Spis treści:
Wstęp
1. Podstawa prawna 2. Misja szkoły
3. Charakterystyka środowiska wychowawczo-profilaktycznego 4. Ustalenie wartości uznawanych przez społeczność szkolną 5. Sylwetka absolwenta
6. Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej w roku szkolnym 2021/2022 7. Cele ogólne programu
8. Cele szczegółowe programu wychowawczo-profilaktycznego 9. Ustalenie planu działań wychowawczo-profilaktycznych 10. Struktura oddziaływań wychowawczych
11. Treści wychowawczo – profilaktyczne do realizacji w roku szkolnym 2021/2022 12. Zasady ewaluacji programu wychowawczo-profilaktycznego
13. Załącznik nr 1 Apele profilaktyczne 2021/2022
14. Załącznik nr 2 Analiza ankiet skierowanych do uczniów 15. Załącznik nr 3 Analiza ankiet skierowanych do rodziców 16. Załącznik nr 4 Analiza ankiet skierowanych do nauczycieli
str. 3
WSTĘP
Program Wychowawczo-Profilaktyczny realizowany w Zespole Szkolno-Przedszkolnym im. Mikołaja Kopernika w Nowej Wsi opiera się na hierarchii wartości przyjętej przez nauczycieli, rodziców i uczniów, wynikających z przyjętej w szkole koncepcji pracy. Treści Programu Wychowawczo-Profilaktycznego są spójne ze statutem szkoły w tym warunkami i sposobem oceniania wewnątrzszkolnego. Istotą działań wychowawczych i profilaktycznych szkoły jest współpraca całej społeczności szkolnej oparta na założeniu, że wychowanie jest zadaniem realizowanym przede wszystkim w rodzinie, ale też i w szkole, która w swojej działalności winna uwzględniać zarówno wolę rodziców, jak i priorytety edukacyjne państwa. Rolą szkoły, oprócz jej funkcji dydaktycznej, jest dbałość o wszechstronny rozwój każdego z uczniów oraz wspomaganie wychowawczej funkcji rodziny.
Wychowanie rozumiane jest jako wspieranie uczniów w rozwoju ku pełnej dojrzałości w sferze fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej. Proces wychowania jest wzmacniany i uzupełniany poprzez działania z zakresu profilaktyki problemów dzieci i młodzieży. Program Wychowawczo-Profilaktyczny szkoły tworzy spójną całość ze szkolnym zestawem programów nauczania i uwzględnia wymagania opisane w podstawie programowej.
Program Wychowawczo-Profilaktyczny określa sposób realizacji celów kształcenia oraz zadań wychowawczych zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego, uwzględniając kierunki i formy oddziaływań wychowawczych, których uzupełnieniem są działania profilaktyczne skierowane do uczniów, rodziców i nauczycieli.
Program Wychowawczo-Profilaktyczny został opracowany na podstawie diagnozy w zakresie występujących w środowisku szkolnym potrzeb rozwojowych uczniów, w tym czynników chroniących i czynników ryzyka, ze szczególnym uwzględnieniem zagrożeń związanych z używaniem substancji psychoaktywnych, środków zastępczych oraz innych problemów występujących w środowisku szkolnym, z wykorzystaniem:
str. 4
wyników ewaluacji wewnętrznej,
wyników nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez dyrektora,
ewaluacji programu wychowawczo-profilaktycznego realizowanego w roku szkolnym 2020/2021,
wniosków i analiz zespołów przedmiotowych, zespołów wychowawczych,
spostrzeżeń, wniosków nauczycieli, rodziców i uczniów.
Podstawowym celem Programu Wychowawczo-Profilaktycznego jest wspieranie dzieci i młodzieży w rozwoju oraz zapobieganie zachowaniom problemowym, ryzykownym. Ważnym elementem realizacji Programu Wychowawczo-Profilaktycznego jest kultywowanie tradycji i ceremoniału szkoły.
Podstawowe zasady realizacji Programu Wychowawczo-Profilaktycznego obejmują:
powszechną znajomość założeń programu – przez uczniów, rodziców i wszystkich pracowników szkoły,
zaangażowanie wszystkich podmiotów szkolnej społeczności i współpracę w realizacji zadań określonych w programie,
respektowanie praw wszystkich członków szkolnej społeczności oraz kompetencji organów szkoły (dyrektor, rada pedagogiczna, rada rodziców, samorząd uczniowski),
współdziałanie ze środowiskiem zewnętrznym szkoły,
współodpowiedzialność za efekty realizacji programu.
str. 5
1. Podstawa prawna
Program Wychowawczo-Profilaktyczny obejmuje w sposób całościowy wszystkie treści i działania o charakterze
wychowawczym i profilaktycznym, których podejmuje się szkoła. Podstawowe ukierunkowanie Programu zostało określone w ustawach oświatowych i rozporządzeniach oraz innych aktach prawnych takich jak:
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Art. 48 ust.1
Rodzice mają prawo do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami. Wychowanie to powinno uwzględniać stopień dojrzałości dziecka, a także wolność sumienia i wyznania oraz jego przekonania.
Art.53 ust.3
Rodzice mają prawo do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami. Przepis art. 48 ust.1 stosuje się odpowiednio.
Art. 53 ust.4
Religia kościoła lub innego związku wyznaniowego o uregulowanej sytuacji prawnej może być przedmiotem nauczania w szkole, przy czym nie może być naruszona wolność sumienia i religii innych osób.
Art. 70 ust.1
Każdy ma prawo do nauki. Nauka do osiemnastego roku życia jest obowiązkowa. Sposób wykonania szkolnego obowiązku określa ustawa.
Art. 70 ust.4
Władze publiczne zapewniają powszechny i równy dostęp do wykształcenia. W tym celu tworzą i wspierają system indywidualnej pomocy finansowej i organizacyjnej dla uczniów i studentów. Warunki udzielania pomocy określa ustawa.
Art. 72 ust.1
str. 6
Rzeczypospolita Polska zapewnia ochronę dziecka. Każdy ma prawo wymagać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją.
Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z 20 listopada 1989r.
Art.13
Dziecko będzie miało prawo do swobodnej wypowiedzi: prawo to ma zawierać swobodę poszukiwania, otrzymania i
przekazywania informacji oraz idei wszelkiego rodzaju, bez względu na granice, w formie ustnej, pisemnej bądź za pomocą druku, w formie artystycznej lub z wykorzystaniem każdego innego środka przekazu według wyboru dziecka.
Ustawa Prawo oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 r. (Dz. U. 2020 R. poz. 910 i 1378) Art. 26.
1. Szkoły oraz placówki, o których mowa w art. 2 pkt 3-5, 7 i 8, realizują program wychowawczo-profilaktyczny obejmujący:
1) treści i działania o charakterze wychowawczym skierowane do uczniów oraz
2) treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców.
2. Program wychowawczo-profilaktyczny opracowuje się na podstawie wyników corocznej diagnozy w zakresie występujących w środowisku szkolnym potrzeb rozwojowych uczniów, w tym czynników chroniących i czynników ryzyka, ze szczególnym uwzględnieniem zagrożeń związanych z używaniem substancji psychotropowych, środków zastępczych oraz nowych substancji psychoaktywnych.
3. Diagnozę, o której mowa w ust. 2, przeprowadza dyrektor szkoły lub placówki albo upoważniony przez niego pracownik szkoły lub placówki.
str. 7
4. Przepisów ust. 1-3 nie stosuje się do przedszkoli, szkół dla dorosłych, branżowych szkół II stopnia, szkół policealnych i policealnych szkół artystycznych.
Art. 84.
2. Do kompetencji rady rodziców, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4, należy:
1) uchwalanie w porozumieniu z radą pedagogiczną programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły lub placówki, o którym mowa w art. 26;
3. Jeżeli rada rodziców w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia roku szkolnego nie uzyska porozumienia z radą
pedagogiczną w sprawie programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły lub placówki, o którym mowa w art. 26, program ten ustala dyrektor szkoły lub placówki w uzgodnieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny. Program ustalony przez dyrektora szkoły lub placówki obowiązuje do czasu uchwalenia programu przez radę rodziców w porozumieniu z radą
pedagogiczną.
Ustawa Karta Nauczyciela Art.6
„Nauczyciel obowiązany jest rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą w tym zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę; wspierać każdego ucznia w jego rozwoju; dążyć do pełni własnego rozwoju osobowego....”
Ustawa z 26 października 1982r.
o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 2277).
str. 8
Ustawa z 9 listopada 1995r.
o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (tekst jedn.Dz.U.. z 2018r.poz.1446 ze zm.)
Ustawa z 29 lipca 2005r.
o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 852).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r.
w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz
kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej(Dz. U. z 2017r. poz. 356).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia18 sierpnia 2015 r.
w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii.
Rozporządzenie MEN z dnia 9 sierpnia 2017 r.
w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno - pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2017 r. poz. 1591).
„Wytyczne MEiN, MZ i GIS dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych – tryb pełny stacjonarny” – zbiór
str. 9
zaleceń uwzględniający sytuację epidemiologiczną, w tym dotyczących pomocy psychologicznej w sytuacji kryzysowej wywołanej pandemią COVID-19.
Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla przedszkoli i szkół podstawowych
Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2021/2022 Statut Szkoły Podstawowej im. M. Kopernika w Nowej Wsi
Ponadto wykorzystano:
Raport Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej „Jak wspierać uczniów po roku epidemii? Wyzwania i rekomendacje dla wychowania, profilaktyki i zdrowia psychicznego” – sporządzony na zlecenie MEiN (oparty na wynikach badań wśród uczniów, rodziców, nauczycieli w okresie kwiecień 2020 – styczeń 2021).
2. Misja szkoły
Misją szkoły jest kształcenie i wychowanie w duchu wartości i poczuciu odpowiedzialności, miłości ojczyzny oraz poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego, przy jednoczesnym otwarciu się na wartości kultur Europy i świata, kształtowanie umiejętności nawiązywania kontaktów z rówieśnikami, także przedstawicielami innych kultur. Szkoła zapewnia pomoc we wszechstronnym rozwoju uczniów w wymiarze intelektualnym, psychicznym i społecznym, zapewnia pomoc psychologiczną i pedagogiczną uczniom. Misją szkoły jest uczenie wzajemnego szacunku i uczciwości jako postawy życia w społeczeństwie i w państwie, w duchu przekazu dziedzictwa kulturowego i kształtowania postaw patriotycznych, a także
str. 10
budowanie pozytywnego obrazu szkoły poprzez kultywowanie i tworzenie jej tradycji. Misją szkoły jest także przeciwdziałanie pojawianiu się zachowań ryzykownych, kształtowanie postawy odpowiedzialności za siebie i innych oraz troska o bezpieczeństwo uczniów, nauczycieli i rodziców. Priorytetem jest profilaktyka i działania pomocowe na rzecz wsparcia psychicznego uczniów w trakcie i po wygaśnięciu epidemii COVID-19.
3. Charakterystyka środowiska wychowawczo - profilaktycznego
Szkoła Podstawowa im. Mikołaja Kopernika w Nowej Wsi to ośmioletnia szkoła publiczna działająca w Zespole Szkolno- Przedszkolnym, prowadzona przez Gminę Michałowice. Jest innowacyjną wiejską szkołą przygotowującą uczniów do nauki na kolejnych etapach edukacyjnych oraz do pełnienia ról społecznych i funkcjonowania w życiu dorosłym.
Szkoła w Nowej Wsi dynamicznie rozwija się wraz z rozwojem budownictwa jednorodzinnego i napływem nowych mieszkańców. W odpowiedzi na ich potrzeby i zgodnie z reformą edukacji w placówce funkcjonują oddziały przedszkolne, klasy I-VIII SP.
Kadra pedagogiczna zatrudniona w szkole jest dobrze przygotowana do pracy profilaktyczno-wychowawczej.
Zdecydowaną większość stanowią nauczyciele dyplomowani i mianowani. Wszyscy nauczyciele, bez względu na stopień rozwoju zawodowego, systematycznie podnoszą swoje kwalifikacje, doskonalą swój warsztat pracy, biorąc udział w szkoleniach i kursach zewnętrznych oraz organizowanych przez dyrektora szkoły.
Na terenie szkoły organizowana jest pomoc psychologiczno-pedagogiczna dla uczniów, rodziców i nauczycieli, udzielana przez zatrudnionych specjalistów szkolnych: psycholog, pedagog, logopeda, nauczyciel terapii pedagogicznej oraz nauczyciele wspomagający. Wszyscy oni współpracują z wychowawcami, nauczycielami i rodzicami w celu pokonywania trudności, mając zawsze na względzie dobro dziecka. Uczniowie mogą korzystać z różnych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej, m.in.
zajęć dydaktyczno-wyrównawczych, korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych oraz zajęć z psychologiem, pedagogiem.
Dla uczniów z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego organizowana jest rewalidacja i opieka nauczyciela
str. 11
wspomagającego. W celu zapewnienia opieki zdrowotnej, w szkole funkcjonuje gabinet lekarski i jest zatrudniona pielęgniarka.
Szkoła zapewnia uczniom bogatą ofertę zajęć pozalekcyjnych, dzięki którym mogą rozwijać swoje pasje, zainteresowania i zdolności. Są to m.in. różnego rodzaju zajęcia sportowe, koła i projekty edukacyjne.
Przed zajęciami i po ich zakończeniu opiekę nad uczniami, szczególnie klas młodszych, sprawuje świetlica szkolna, która organizuje szereg ciekawych zajęć, pomoc w odrabianiu lekcji czy nauce. Jest Świetlicą Przyjazną Uczniom.
W szkole funkcjonuje biblioteka wraz z czytelnią i salą multimedialną, a bogaty księgozbiór i realizowane przez nauczyciela bibliotekarza ciekawe konkursy sprzyjają rozwojowi czytelnictwa.
Nauczyciele realizują programy wychowawczo-profilaktyczne, wykorzystując posiadane narzędzia w postaci rekomendowanych programów takich, jak: „Spójrz inaczej”, „Przyjaciele Zippiego”, „Magiczne kryształy”, „Cukierki”, „Akademia Bezpiecznego Puchatka”. Uczniowie systematycznie biorą udział w zajęciach profilaktycznych realizowanych na godzinach wychowawczych.
Uczniowie z rodzin będących w trudnej sytuacji materialnej mają możliwość skorzystania ze szkolnych stypendiów socjalnych, bezpłatnych obiadów (finansowanych przez GOPS) oraz dofinansowania wycieczek szkolnych. Uczniowie, którzy osiągają najwyższe wyniki w nauce, a także ci, którzy mają osiągnięcia sportowe otrzymują stypendia motywacyjne, nagrody Dyrektora i nagrody Wójta. Wszyscy uczniowie klas I-VIII otrzymują darmowe podręczniki.
Działalność dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą szkoły wspiera nie tylko kadra pedagogiczna, ale również organ prowadzący, GOPS, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, Parafia, Policja, Sąd Rodzinny. Współpraca z ww. instytucjami, z rodzicami i specjalistami, realizacja programów wychowawczo-profilaktycznych oraz zajęć pozalekcyjnych zapewnia uczniom bezpieczeństwo, zdrowie psychiczne, wszechstronny rozwój i aktywny wypoczynek w czasie wolnym od nauki.
Uczniowie i nauczyciele Szkoły w Nowej Wsi dbają o jej dobry wizerunek w środowisku lokalnym. Biorą udział w konkursach i organizują (nie tylko dla społeczności szkolnej) uroczystości i wydarzenia: Rajd Pęcicki, Ślubowanie klas pierwszych, obchody Święta Komisji Edukacji Narodowej, Święto Niepodległości, akcję WOŚP, Kopernikalia – święto Patrona
str. 12
Szkoły , projekt Szeleszczące Karty, Dzień Poligloty, obchody Święta Konstytucji 3 Maja, Dzień Dziecka, Dzień Pluszowego Misia, Dzień Głośnego Czytania, przedstawienia teatralne. W ten sposób nauczyciele wprowadzają uczniów w świat wartości, uczą patriotyzmu i szacunku dla tradycji, wzmacniają poczucie tożsamości kulturowej, narodowej i regionalnej. Uczniowie natomiast kształtują swoje postawy społeczne, wykazując się przy tym kreatywnością, zdolnościami, chęcią dalszego rozwoju i umiejętnością współpracy.
Działalność wychowawczo-profilaktyczna Szkoły w Nowej Wsi przyczynia się do wszechstronnego rozwoju młodzieży, sprzyja wychowaniu do wartości i kształtuje umiejętność poszanowania godności ludzkiej, a także wspiera uczniów w rozpoznawaniu ich własnych predyspozycji i określaniu ich dalszej drogi edukacji.
4. Ustalenie wartości uznawanych przez społeczność szkolną.
Wartości, które szkoła będzie rozwijać u uczniów sprzyjają realizacji głównych założeń Programu Wychowawczo- Profilaktycznego. Odzwierciedlają one naczelne wartości uznawane wspólnie przez uczniów, rodziców i nauczycieli.
Są to, m. in.:
miłość
szacunek
zaufanie
uczciwość
tolerancja
współczucie i zrozumienie dla drugiej osoby
lojalność
str. 13
5. Sylwetka absolwenta
Sylwetka absolwenta ujęta w Statucie Szkoły Podstawowej w Nowej Wsi:
1. Jest tolerancyjny. Odznacza się postawą szanującą poglądy, uczucia i przekonania odmienne od własnych. Podchodzi ze zrozumieniem do czyichś błędów, słabości. Stara się zrozumieć powody czyjegoś nieodpowiedniego postępowania, jest skory do wybaczania. Posiada umiejętność rozumienia innych osób i wczuwania się w ich uczucia i potrzeby. Jest chętny do opieki nad innymi. Troszczy się o słabszych od siebie, jest koleżeński. Kształtuje właściwą postawę młodszych kolegów poprzez wskazywanie poprawnych wzorców.
Jest człowiekiem twórczym. Stara się poszerzać swoją wiedzę i umiejętności. Kojarzy różnorodne fakty, obserwacje, wyniki doświadczeń i wyciąga wnioski. Ma szerokie horyzonty intelektualne. Jest zdolny do inspirowania i tworzenia nowych, jakości i pomysłów, wykorzystywania nowych źródeł wiedzy i osiągnięć techniki.
Daje sobie radę w trudnych sytuacjach. Nie poddaje się łatwo stresowi. W sytuacjach wymagających podjęcia właściwej decyzji potrafi mobilizować swoje siły fizyczne i psychiczne. Stroni od narkotyków i używek oraz przynależności do sekt, grup nieformalnych i przestępczych.
Posiada umiejętność współdecydowania i odnajdywania swojego miejsca w grupie. Potrafi zgodnie działać w grupie i stosować reguły społecznego współżycia. Łatwo nawiązuje kontakt z innymi ludźmi. Umie formułować argumenty uzasadniające własne stanowisko. Wytrwale dąży do realizacji wytyczonych zadań. Ma świadomość konieczności odpowiadania za swoje czyny i ponoszenia za nie konsekwencji.
Dba o swoje zdrowie i bezpieczeństwo. Zna przyczyny i skutki współczesnych zagrożeń cywilizacyjnych i ich wpływ na zdrowie człowieka i środowisko przyrodnicze. Umie łagodzić skutki negatywnej działalności człowieka. Przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny życia, a także ochrony przed chorobami zakaźnymi, np. COVID-19. Promuje aktywne formy spędzenia wolnego czasu.
str. 14
Zna zasady ochrony zdrowia psychicznego (w tym sytuacji kryzysowej wywołanej epidemią COVID-19) oraz czynniki chroniące przed zagrożeniami wynikającymi z długotrwałej izolacji społecznej i reżimu sanitarnego).
Wykorzystuje w praktyce zdobytą wiedzę i umiejętności. Kojarzy różnorodne fakty, obserwuje i wyciąga wnioski, robiąc z nich użytek przy rozwiązywaniu problemów. Umiejętnie stosuje przyswojone pojęcia, terminy i wiadomości.
Prezentuje postawę patriotyczną i proeuropejską. Zna i docenia dorobek rodzimej kultury. Ma poczucie świadomości i tożsamości narodowej. Pielęgnuje tradycje religijne, regionalne, narodowe. Uczestniczy w budowaniu społeczności europejskiej i przygotowuje się do życia w niej.
6. Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolonym 2021/2022
1. Wspomaganie przez szkołę wychowawczej roli rodziny, m.in. przez właściwą organizację zajęć edukacyjnych, wychowanie do życia w rodzinie oraz realizację zadań programu wychowawczo-profilaktycznego.
2. Wychowanie do wrażliwości na prawdę i dobro. Kształtowanie właściwych postaw szlachetności, zaangażowania społecznego i dbałości o zdrowie.
3. Działania na rzecz szerszego udostępnienia kanonu edukacji klasycznej, wprowadzenia w dziedzictwo cywilizacyjne Europy, edukacji patriotycznej, nauczania historii oraz poznawania polskiej kultury, w tym osiągnięć duchowych i materialnych.
Szersze i przemyślane wykorzystanie w tym względzie m.in. wycieczek edukacyjnych.
4. Podnoszenie jakości edukacji poprzez działania uwzględniające zróżnicowane potrzeby rozwojowe i edukacyjne wszystkich uczniów, zapewnienie wsparcia psychologiczno-pedagogicznego, szczególnie w sytuacji kryzysowe wywołanej pandemią COVID-19 w celu zapewnienia dodatkowej opieki i pomocy, wzmacniającej pozytywny klimat szkoły oraz poczucie bezpieczeństwa. Roztropne korzystanie w procesie kształcenia z narzędzi i zasobów cyfrowych oraz metod kształcenia wykorzystujących technologie informacyjno-komunikacyjne.
str. 15
5. Wdrażanie Zintegrowanej Strategii Umiejętności – rozwój umiejętności zawodowych w edukacji formalnej i pozaformalnej, w tym uczeniu się dorosłych.
6. Wzmocnienie edukacji ekologicznej w szkołach. Rozwijanie postawy odpowiedzialności za środowisko naturalne.
7. Cele ogólne programu
Działalność wychowawcza w szkole polega na prowadzeniu działań z zakresu promocji zdrowia oraz wspomaganiu ucznia i wychowanka w jego rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze:
1) fizycznej – ukierunkowanej na zdobycie przez ucznia i wychowanka wiedzy i umiejętności pozwalających na prowadzenie zdrowego stylu życia i podejmowanie zachowań prozdrowotnych, w tym w zakresie przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się epidemii COVID-19,
2) psychicznej – ukierunkowanej na zbudowanie równowagi i harmonii psychicznej, osiągnięcie właściwego stosunku do świata, poczucia siły, chęci do życia i witalności, ukształtowanie postaw sprzyjających rozwijaniu własnego potencjału, kształtowanie środowiska sprzyjającego rozwojowi uczniów, zdrowiu i dobrej kondycji psychicznej, poszerzanie kompetencji i świadomości znaczenia wsparcia w sytuacji kryzysowej osób z najbliższego otoczenia uczniów (rodziców, nauczycieli i wychowawców, specjalistów w zakresie pomocy psychologiczno-pedagogicznej, rówieśników),
3) społecznej – ukierunkowanej na kształtowanie postawy otwartości w życiu społecznym, opartej na umiejętności samodzielnej analizy wzorów i norm społecznych oraz dokonywania wyborów, a także doskonaleniu umiejętności wypełniania ról społecznych, kreowanie postaw prospołecznych w sytuacji kryzysowej (np. epidemia COVID-19),
str. 16
4) aksjologicznej – ukierunkowanej na zdobycie konstruktywnego i stabilnego systemu wartości, w tym docenienie znaczenia zdrowia oraz poczucia sensu istnienia, rozwijanie poczucia odpowiedzialności społecznej w sytuacjach kryzysowych zagrażających całemu społeczeństwu (np. rozprzestrzenianie się epidemii COVID-19).
Działalność wychowawcza obejmuje w szczególności:
1)
współdziałanie całej społeczności szkoły na rzecz kształtowania u uczniów wiedzy, umiejętności i postaw określonych w sylwetce absolwenta,2)
kształtowanie hierarchii systemu wartości, w którym zdrowie i odpowiedzialność za własny rozwój należą do jednych z najważniejszych wartości w życiu, a decyzje w tym zakresie podejmowane są w poczuciu odpowiedzialności za siebie i innych,3)
współpracę z rodzicami lub opiekunami uczniów w celu budowania spójnego systemu wartości oraz kształtowania postaw prozdrowotnych i promowania zdrowego stylu życia oraz zachowań proekologicznych,4)
wzmacnianie wśród uczniów i wychowanków więzi ze szkołą oraz społecznością lokalną,5)
kształtowanie przyjaznego klimatu w szkole lub placówce, budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych oraz relacji uczniów i nauczycieli, wychowanków i wychowawców, a także nauczycieli, wychowawców i rodziców lub opiekunów, w tym wzmacnianie więzi z rówieśnikami oraz nauczycielami i wychowawcami,6)
doskonalenie umiejętności nauczycieli i wychowawców w zakresie budowania podmiotowych relacji z uczniami oraz ich rodzicami lub opiekunami oraz warsztatowej pracy z grupą uczniów,7)
wzmacnianie kompetencji wychowawczych nauczycieli i wychowawców oraz rodziców lub opiekunów,str. 17
8)
kształtowanie u uczniów postaw prospołecznych, w tym poprzez możliwość udziału w działaniach z zakresu wolontariatu, sprzyjających aktywnemu uczestnictwu uczniów w życiu społecznym,9)
przygotowanie uczniów do aktywnego uczestnictwa w kulturze, sztuce narodowej i światowej,10) wspieranie edukacji rówieśniczej i programów rówieśniczych mających na celu modelowanie postaw prozdrowotnych i prospołecznych
11) wykształcenie u uczniów, nauczycieli i rodziców postrzegania sytuacji kryzysowych jako szansy na „zmianę” mogącą przynieść trwałe wartości, np. umiejętność zapobiegania bezradności będącej początkiem pogorszenia kondycji psychicznej człowieka i jej negatywnych skutków .
Działalność edukacyjna w szkole polega na stałym poszerzaniu i ugruntowywaniu wiedzy i umiejętności u uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów, nauczycieli i wychowawców z zakresu promocji zdrowia i zdrowego stylu życia.
Działalność edukacyjna obejmuje w szczególności:
1) poszerzenie wiedzy rodziców lub opiekunów, nauczycieli i wychowawców na temat prawidłowości rozwoju i zaburzeń zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, rozpoznawania wczesnych objawów używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, a także suplementów diet i leków w celach innych niż medyczne oraz postępowania w tego typu przypadkach,
2) rozwijanie i wzmacnianie umiejętności psychologicznych i społecznych uczniów,
3) doskonalenie kompetencji nauczycieli, wychowawców, rodziców w zakresie profilaktyki oraz rozpoznawania wczesnych symptomów depresji u dzieci i starszej młodzieży,
str. 18
4) poszerzanie wiedzy uczniów, nauczycieli, rodziców na temat wpływu sytuacji kryzysowej (np. wywołanej pandemią COVID-19) na funkcjonowanie każdego człowieka oraz możliwości uzyskania pomocy w szkole i poza szkołą,
5) kształtowanie u uczniów umiejętności życiowych, w szczególności samokontroli, radzenia sobie ze stresem, rozpoznawania i wyrażania własnych emocji,
6) kształtowanie krytycznego myślenia i wspomaganie uczniów i wychowanków w konstruktywnym podejmowaniu decyzji w sytuacjach trudnych, zagrażających prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu,
7) poszerzanie wiedzy uczniów na temat metod zapobiegania rozprzestrzenianiu się epidemii COVID-19,
8) prowadzenie wewnątrzszkolnego doskonalenia kompetencji nauczycieli i wychowawców w zakresie rozpoznawania wczesnych objawów używania środków odurzających, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, oraz podejmowania szkolnej interwencji profilaktycznej,
9) doskonalenie kompetencji nauczycieli i wychowawców w zakresie profilaktyki używania środków odurzających, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, norm rozwojowych i zaburzeń zdrowia psychicznego wieku rozwojowego.
Działalność informacyjna w szkole polega na dostarczaniu rzetelnych i aktualnych informacji, dostosowanych do wieku oraz możliwości psychofizycznych odbiorców, na temat zagrożeń i rozwiązywania problemów związanych z używaniem środków odurzających, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, wpływu niskiego poziomu kondycji psychicznej na funkcjonowanie, skierowanych do uczniów oraz ich rodziców lub opiekunów, a także nauczycieli i wychowawców oraz innych pracowników szkoły.
str. 19
Działalność informacyjna obejmuje w szczególności:
1)
dostarczenie aktualnych informacji nauczycielom, wychowawcom i rodzicom lub opiekunom na temat skutecznych sposobów prowadzenia działań wychowawczych i profilaktycznych związanych z przeciwdziałaniem używaniu środków psychoaktywnych, środków zastępczych, innych zagrożeń cywilizacyjnych, a także działań podejmowanych na rzecz kompensowania negatywnych skutków przedłużającej się epidemii,2)
udostępnienie informacji o ofercie pomocy specjalistycznej dla uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów w przypadku używania środków psychoaktywnych, środków zastępczych,3)
udostępnienie informacji o ofercie pomocy specjalistycznej dla uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów w przypadku obniżonej kondycji psychicznej, depresji, innych problemów psychologicznych i psychiatrycznych,4)
przekazanie informacji uczniom i wychowankom, ich rodzicom lub opiekunom oraz nauczycielom i wychowawcom na temat konsekwencji prawnych związanych z naruszeniem przepisów ustawy z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii,5)
informowanie uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów o obowiązujących procedurach postępowania nauczycieli i wychowawców oraz o metodach współpracy szkół i placówek z Policją w sytuacjach zagrożenia narkomanią.Działalność profilaktyczna w szkole polega na realizowaniu działań z zakresu profilaktyki uniwersalnej, selektywnej i wskazującej.
Działalność profilaktyczna obejmuje:
1) wspieranie wszystkich uczniów i wychowanków w prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia oraz podejmowanie działań, których celem jest ograniczanie zachowań ryzykownych niezależnie od poziomu ryzyka używania przez nich środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych,
str. 20
2) wspieranie uczniów i wychowanków, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na ryzyko zachowań ryzykownych,
3) wspieranie uczniów i wychowanków, u których rozpoznano wczesne objawy używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych lub występowania innych zachowań ryzykownych, które nie zostały zdiagnozowane jako zaburzenia lub choroby wymagające leczenia,
4) wspieranie uczniów i wychowanków, u których rozpoznano objawy depresji lub obniżenia kondycji psychicznej, a także prowadzenie działań profilaktycznych wobec wszystkich uczniów szkoły.
Działania te obejmują w szczególności:
1) realizowanie wśród uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów programów profilaktycznych i promocji zdrowia psychicznego dostosowanych do potrzeb indywidualnych i grupowych oraz realizowanych celów profilaktycznych, współdziałanie w tym zakresie z koordynatorem gminy ds. uzależnień, wykorzystywanie działań zawartych w Gminnym Programie Przeciwdziałania Alkoholizmowi i Narkomanii,
2) przygotowanie oferty zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia, jako alternatywnej pozytywnej formy działalności zaspakajającej ważne potrzeby, w szczególności potrzebę podniesienia samooceny, sukcesu, przynależności i satysfakcji życiowej, organizowanie wypoczynku zimowego i letniego z atrakcyjnym programem,
3) kształtowanie i wzmacnianie norm przeciwnych używaniu środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych przez uczniów, a także norm przeciwnych podejmowaniu innych zachowań ryzykownych,
str. 21
4) poszerzenie kompetencji osób oddziałujących na uczniów (nauczycieli, rodziców, wychowawców, specjalistów) w zakresie wczesnego rozpoznawania objawów depresji,
5) doskonalenie zawodowe nauczycieli i wychowawców w zakresie realizacji szkolnej interwencji profilaktycznej w przypadku podejmowania przez uczniów i wychowanków zachowań ryzykownych,
6) włączanie, w razie potrzeby, w indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny, o którym mowa w art. 127 ust. 3 ustawy Prawo oświatowe, działań z zakresu przeciwdziałania używaniu środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych.
W bieżącym roku szkolnym najważniejsze działania w pracy wychowawczej są ukierunkowane na:
wspomaganie rozwoju ucznia w sferze emocjonalnej, społecznej i twórczej,
wzbudzanie poczucia przynależności do grupy,
odbudowanie i umacnianie u uczniów prawidłowego funkcjonowania w grupie społecznej w szkole, klasie (reintegracja),
utrwalanie u uczniów świadomego respektowania reguł sanitarnych przyjętych na czas epidemii COVID-19,
rozbudzanie poczucia własnej wartości, wiary we własne siły i możliwości,
budowanie poczucia tożsamości regionalnej i narodowej,
przeciwdziałanie przemocy, agresji i uzależnieniom,
str. 22
przeciwdziałanie pojawianiu się zachowań ryzykownych,
troska o szeroko pojęte bezpieczeństwo podopiecznych, nauczycieli i rodziców.
Zadania profilaktyczne programu to:
zapoznanie z normami zachowania obowiązującymi w szkole,
znajomość zasad ruchu drogowego – bezpieczeństwo w drodze do szkoły,
promowanie zdrowego stylu życia,
kształtowanie nawyków prozdrowotnych,
rozpoznawanie sytuacji i zachowań ryzykownych, w tym związanych z sięganiem po środki psychoaktywne (leki bez wskazań medycznych, papierosy, alkohol i narkotyki),
eliminowanie z życia szkolnego agresji i przemocy rówieśniczej,
przeciwdziałanie zagrożeniom związanym z nadużywaniem komputera, Internetu, telefonów komórkowych i telewizji,
wzmacnianie poczucia własnej wartości uczniów, podkreślanie pozytywnych doświadczeń życiowych, pomagających młodym ludziom ukształtować pozytywną tożsamość,
uczenie sposobów wyrażania własnych emocji i radzenia sobie ze stresem
uczenie dbałości o zdrowie psychiczne oraz wzmacnianie poczucia oparcia w najbliższym środowisku (rodzina, nauczyciele, specjaliści) w sytuacjach trudnych.
str. 23
8. Szczegółowe cele wychowawcze do realizacji w roku szkolnym 2021/2022
Obszar rozwoju intelektualnego
1. Rozpoznawanie i rozwijanie zainteresowań i uzdolnień uczniów.
2. Wspieranie uczniów w rozpoznawaniu własnych predyspozycji zawodowych i określaniu dalszej ścieżki zawodowej.
3. Uświadomienie uczniom wartości technologii multimedialnych, jako źródła wiedzy i możliwości rozwijania własnych zainteresowań.
4. Uczenie planowania i dobrej organizacji własnej pracy.
Obszar rozwoju społecznego
1. Kreowanie bezpiecznego i przyjaznego środowiska szkolnego.
2. Uczenie działania zespołowego, tworzenie klimatu dialogu i efektywnej współpracy, umiejętności słuchania innych i rozumienia ich poglądów.
3. Odbudowanie i umacnianie u uczniów prawidłowych relacji w grupie klasowej, poczucia wspólnoty (reintegracja).
4. Kształtowania postawy szacunku wobec środowiska naturalnego.
5. Wspieranie rodziny w realizowaniu funkcji opiekuńczo-wychowawczej i aktywizacja rodziców w działania na rzecz szkoły.
Obszar rozwoju moralnego
1. Kształtowanie szacunku do ludzi, wrażliwości na potrzeby drugiego człowieka, prawidłowe rozumienie wolności jednostki oparte na poszanowaniu osoby ludzkiej.
str. 24
2. Rozwój poszanowania dziedzictwa narodowego i kształtowanie świadomości narodowej, wskazywanie autorytetów i wzorców moralnych.
3. Poznanie kultury rodzimej, zaznajamianie z kulturą regionu.
Obszar rozwoju emocjonalnego
1. Nauka nabywania świadomości własnych słabych i mocnych stron, rozpoznawania emocji, budowanie poczucia własnej wartości.
2. Kształtowanie umiejętności rozwiązywania problemów bez użycia siły.
3. Wspieranie uczniów, u których rozpoznano objawy depresji lub obniżenia kondycji psychicznej.
Obszar rozwoju fizycznego
1. Wdrażanie do podejmowania i realizacji zachowań prozdrowotnych.
9. Ustalenie planu działań wychowawczo-profilaktycznych
Diagnoza sytuacji wychowawczej.
Każdego roku przeprowadzana jest diagnoza środowiska, podczas której analizuje się potrzeby i zasoby szkoły z obszaru wychowania i profilaktyki na podstawie:
spostrzeżeń wychowawcy na temat klasy,
obserwacji bieżących zachowań uczniów na terenie szkoły,
analizy uwag wpisywanych do dziennika,
analizy sprawozdań opracowanych przez wychowawców i specjalistów,
badań ankietowych skierowanych do uczniów, rodziców i nauczycieli.
str. 25
Wyniki ewaluacji Programu Wychowawczo – Profilaktycznego za rok szkolny 2020/2021
Z analizy ankiet wynika, że większość rodziców, uczniów oraz wychowawców zna zagadnienia umieszczone w programie wychowawczo-profilaktycznym szkoły. Wychowawcy na bieżąco dokształcają się i podnoszą swoje kompetencje wychowawcze.
Doskonałą formą podnoszenia wiedzy uczniów są apele profilaktyczne. Z ankiet wynika, że młodzież chciałaby, aby ta forma aktywności była kontynuowana w roku szkolnym 2021/2022 i obejmowała następujące zagadnienia: „Tolerancja”, „Techniki uczenia się”; „Uzależnienia behawioralne”, „Pierwsza pomoc”, „Depresja”.
Uczniowie, rodzice oraz nauczyciele pozytywnie docenili wpływ warsztatów profilaktycznych prowadzonych przez realizatorów zewnętrznych, zajęć z szkolnym pedagogiem, psychologiem oraz godzin wychowawczych.
Istotnym zagadnieniem poruszonym w ankiecie dla uczniów była kwestia kontaktu młodzieży z substancjami uzależniającymi. 68% uczniów wykazuje, że nie miało kontaktu z żadnymi substancjami uzależniającymi. 32% uczniów, przyznało, że posiadało substancje uzależniające (w tym papierosy, e-papierosy). Zapytani, czy na terenie szkoły, zaobserwowali uczniów, którzy korzystali z substancji uzależniających 15% stwierdziło, że tak, natomiast 86 % uczniów nie zauważyło niepokojących zachowań.
W terminie 4.05.2021 – 14.05.2021 odbyły się zajęcia poprowadzone przez psychologów mające na celu ułatwienie uczniom powrót do szkoły. Temat: „Jak poradzić sobie ze stresem spowodowanym powrotem do szkoły? Rozmowa o obawach i oczekiwaniach.”
W szkole powstał zorganizowany przez psychologów szkolnych cykl spotkań dla uczniów na temat obaw i lęku, który może towarzyszyć im podczas powrotu do szkół. Zorganizowana została również przez psychologów szkolnych pogadanka z uczniami na temat nowej sytuacji związanej z powrotem do szkoły. Uczniowie dowiedzieli się o mechanizmach odpowiedzialnych za lęk oraz o sposobach radzenia sobie z nim. Pogadanka z uczniami miała na celu integrację grup społecznych jak również pokazanie uczniom, że to co obecnie czują jest naturalnym elementem funkcjonowania po tak długiej izolacji
str. 26
społecznej.
Po przeprowadzonych przez psychologów spotkaniach z uczniami, wychowawcy wysłali ankiety z pytaniami, które pomogły rozpoznać potrzeby dzieci i młodzieży a tym samym ułatwiły pracę nauczycieli i wychowawców w wsparciu uczniów oraz adaptację w przestrzeni szkolnej i w grupach rówieśniczych.
Ankieta pt. „Wracam do szkoły” zawierała następujące pytania: Co czuję? O czym myślę? Czego mnie nauczyła sytuacja nauki zdalnej? Co mnie cieszy w związku z powrotem do szkoły? A czego najbardziej mi brakowało? Czego się obawiam? Czego oczekuje? Co zmieniło się we mnie podczas nauki zdalnej?
Z analizy ankiet oraz rozmów i obserwacji uczniów wynika, że czas zdalnego nauczania był dla nich czasem niełatwym, ale przywykli do takiego stanu rzeczy. Zdalne lekcje spowodowały, ze docenili naukę stacjonarną, część uczniów zniechęciła się do pracy. Ich obawy w szczególności dotyczą spraw organizacyjnych, związanych z powrotem np., jak zaadaptują się w szkole oraz edukacyjnych. Są świadomi, że mają pewne braki z przedmiotów szkolnych, nieuzupełnione zeszyty i luki w wiedzy. Dlatego oczekują od nauczycieli wyrozumiałości, tolerancji, zaniechania sprawdzania wiedzy i umiejętności. Liczą na odbudowanie relacji z rówieśnikami.
Wnioski do pracy na rok szkolny 2021/2022
Działania podjęte w ramach programu wychowawczo-profilaktycznego są pozytywnie odbierane przez uczniów, rodziców oraz nauczycieli. Większość z badanych uważa, że są one ważne i mają pozytywny wpływ na zmianę funkcjonowania uczniów.
Na podstawie ewaluacji podjętych działań w ramach Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego ustalono następujące wnioski:
1.
Działania profilaktyczne szkoły skutkują poprawą funkcjonowania uczniów,2.
Działania wychowawczo-profilaktyczne szkoły wspomagają psychiczny, fizyczny i społeczny rozwój uczniów,str. 27
3.
W szkole uczniowie uczą się radzić sobie w sytuacjach trudnych i stresowych, przełamywania barier w komunikacji z innymi oraz przeciwdziałania agresji w szkole -prawie połowa badanych uczniów samodzielnie poradziła sobie w sytuacji konfliktowej,4.
Uczniowie uczą się konstruktywnie rozwiązywać konflikty, utrwalają zachowania asertywne,5.
Uczniowie i ich rodzice korzystają ze wsparcia wychowawców, dyrektora szkoły, pedagoga szkolnego oraz psychologów szkolnych w sytuacjach dla siebie trudnych,6.
Uczniowie w trudnych sytuacjach mogą liczyć na pomoc i wsparcie ze strony nauczycieli i wszystkich pracowników szkoły, a także swoich przyjaciół,7.
Uczniowie utrwalają wiedzę z zakresu profilaktyki podczas realizowanych programów profilaktyczno- wychowawczych.Obszary zagrożeń:
1. Niezaradność wychowawcza rodziców, brak umiejętności wychowawczych niezbędnych do prawidłowego pokierowania rozwojem psychicznym i emocjonalnym dziecka.
2. Kontakt z substancjami uzależniającymi. Papierosy i e-papierosy jako najbardziej zauważalne zjawisko związane z uzależnieniem.
3. Występowanie niewłaściwych postaw i zachować tj. wulgaryzmy, przezywanie, dokuczanie.
Rekomendacje:
Po przeprowadzonej analizie opracowano poniższe zalecenia do dalszej pracy wychowawczo-profilaktycznej na terenie naszej szkoły:
str. 28
1. Należy zintensyfikować działania antynikotynowe w szkole oraz działania promujące kulturalne słownictwo przeciwdziałać wulgaryzmom.
2. Promować wiedzę wśród rodziców na temat metod, form pomocy uczniom ze stresem związanym ze zdalnym nauczaniem.
Zintensyfikowanie dyżurów dla rodziców.
3. Należy zachęcić rodziców do większego zainteresowania problemami własnych dzieci-pedagogizacja rodziców, organizowanie warsztatów umiejętności wychowawczych.
4. Należy kontynuować zajęcia z zakresu prowadzonych warsztatów profilaktycznych na godzinach wychowawczych i lekcjach przedmiotowych.
5. Wzmocnić i zintensyfikować działania mające na celu przygotowanie siebie oraz dzieci do kolejnego ewentualnego lockdownu.
6. Należy zwiększyć ilość godzin zajęć profilaktycznych z pedagogiem i psychologiem szkolnym.
7. Należy bezwzględnie reagować na wszelkie przejawy agresji poprzez rozmowę, kontakt z rodzicami uczniów.
8. Należy kontynuować rozpoczęte projekty i programy.
Diagnoza środowiska szkolnego i rodzinnego uczniów w roku szkolnym 2021/2022
We wrześniu 2021 roku w Zespole Szkolno- Przedszkolnym w Nowej Wsi zostało przeprowadzone badanie ankietowe wśród uczniów klas 5-8, rodziców i nauczycieli. Respondenci zostali poinformowani o celu badań oraz ich anonimowości.
Nadrzędnym celem badań było uzyskanie informacji na temat poziomu bezpieczeństwa uczniów w szkole, ich samopoczucia oraz możliwości wystąpienia sytuacji zagrażających bezpieczeństwu, a tym samym diagnoza sytuacji wychowawczej w placówce. W ankiecie wzięło udział 118 uczniów z klas 5-8 (Załącznik nr 2), 59 rodziców (Załącznik nr 3) i 15 nauczycieli (Załącznik nr 4).
str. 29
Analiza wyników ankiet wskazuje, że większość uczniów jest zadowolona z poziomu swojego osobistego bezpieczeństwa -95%. Podobnie wypowiedzieli się w tej kwestii rodzice - 80% uważa, że ich dziecko czuje się w szkole bezpiecznie. Większość ankietowanych wychowawców - 93,3% uważa, że w szkole panuje przyjazna atmosfera, a uczniowie czują się bezpiecznie.
Uczniowie uznali, że na wysoki poziom bezpieczeństwa osobistego mają wpływ relacje z rodzicami i rówieśnikami, wysoki poziom materialny rodziny, stan zdrowia, możliwość decydowania o sobie, a tym samym możliwość rozwijania swoich zainteresowań. Uczniowie w większości są zadowoleni ze swojego wyglądu, zachowania wobec innych oraz spędzania wolnego czasu. Ankietowani uczniowie w większości lubią swoją klasę i szkołę. Mogą liczyć na wsparcie rodziców, kolegów, wychowawcy i psychologa szkolnego. Ponad połowa ankietowanych uważa, że może liczyć na pomoc innych w postaci pożyczki drobnych rzeczy. Większość uczniów uznaje, że nauka jest dla nich ważna i potrzebna, żeby osiągnąć sukces zawodowy. Z analizy odpowiedzi wynika, że ok. 25 % uczniów ma pozaszkolne kontakty z rówieśnikami.
Większość rodziców uważa, że ich dziecko wierzy we własne możliwości i potrafi sobie radzić w sprawach problemowych–
71% i jest w klasie akceptowane – 89%. Według ankietowanych rodziców ma na to wpływ przede wszystkim więź z rodzicami – 35%, poczucie bezpieczeństwa, akceptacji -20%, wpierająca grupa rówieśnicza 18%.
Większość ankietowanych nauczycieli stwierdziło, że w ich zespole klasowym panują zadowalające relacje rówieśnicze.
Uczniowie wspierają się w trudnych chwilach – 93%, pomagają sobie w nauce -80%, respektują prawa innych –66,7%.
Większość wychowawców uważa, że uczniowie wierzą we własne możliwości i potrafią sobie radzić w sytuacjach problemowych – 93,3%. Duży wpływ na to ma wsparcie ze strony szkoły - 93,3%, poczucie bezpieczeństwa i akceptacji – 80%, więź z rodzicami - 73,3%, wspierająca grupa rówieśnicza – 66,7%. Wśród wartości najczęściej przekazywanych uczniom jest szacunek, uczciwość, szczerość, empatia i tolerancja.
Ankietowani uczniowie wysoko oceniają działania szkoły w zakresie zdrowia i przeciwdziałania nałogom. Najwyżej ocenili działania związane z zachowaniem bezpieczeństwa w sytuacji pandemii COVID19 – 79%, zachowaniem bezpieczeństwa w szkole i poza szkołą – 68%, zapobieganiem sięgania po narkotyki – 67%, zapobieganiem sięgania po papierosy – 61% i po
str. 30
alkohol – 60%, a także działania związane z higieną psychiczną – 64%.
Rodzice uznali, że w szkole podejmowane są działania na temat zagrożeń i uzależnień, na które może być narażony uczeń – 52%, natomiast 40% respondentów nie orientuje się w tym temacie. Ponad połowa ankietowanych rodziców – 52% zna założenia programu wychowawczo profilaktycznego naszej szkoły, natomiast 48% ankietowanych nie zna programu szkoły.
Nauczyciele biorący udział w ankiecie podejmują działania prozdrowotne mające na celu: dbałość o higienę ciała i higienę psychiczną, zachęcenie uczniów do aktywności fizycznej, zwrócenie uwagi na wpływ racjonalnego odżywiania na zdrowie uczniów, zachowanie bezpieczeństwa w szkole i poza nią, zachowanie bezpieczeństwa w sytuacji pandemii COVID19, profilaktykę chorób zakaźnych, zapobieganie sięganiu przez młodzież po papierosy, alkohol, narkotyki.
Ponad 87% uczniów zdecydowanie stwierdza, że stosowanie środków psychoaktywnych ma niekorzystny wpływ na zdrowie i bezpieczeństwo. Ponad 80% uczniów odmówiłoby osobom namawiającym je do palenie i picia alkoholu. Większość rodziców – 84% rozmawia z dzieckiem na temat zagrożeń związanych z używaniem środków psychoaktywnych. Wszyscy ankietowani nauczyciele również stwierdzili, że rozmawiają z uczniami podczas lekcji na tematy związane z zagrożeniami używania środków psychoaktywnych i uważają, że uczniowie mają świadomość zagrożeń wynikających z uzależnień 86,7%.
Podobnie uważa zdecydowana większość rodziców -85%. Większość ankietowanych rodziców uznało, że dziecko zna ich stosunek do używania przez nie środków psychoaktywnych, 85% rodziców stwierdziło, że dziecko wie, że rodzice są temu przeciwni, 12% nie rozmawiało z dzieckiem na ten temat. Ankietowani uczniowie w większości nie widzieli, żeby ich kolega, koleżanka stosowali używki w postaci alkoholu czy nikotyny. Połowa ankietowanych rodziców - 50% uważa, że w otoczeniu dziecka nie ma dzieci, które mają kontakt ze środkami psychoaktywnymi (np. alkohol, papierosy, e-papierosy, dopalacze, narkotyki), natomiast 25% ankietowanych nie ma wiedzy na ten temat. 92% rodziców uważa, że ich dzieci nigdy nie sięgały po alkohol i narkotyki, 5% stwierdziło, że dziecko miało kontakt z e-papierosami, a 3% z papierosami.
Uczniowie wielokrotnie, często – 66% słyszeli z ust swoich kolegów wulgaryzmy. Tylko 7% ankietowanych stwierdziło, że nigdy nie słyszało wulgaryzmów z ust swoich rówieśników. Pozwala to stwierdzić, że problem ten jest obecny wśród uczniów w
str. 31
wieku 10-14 lat. Większość ankietowanych nauczycieli 93,3% również zauważyła stosowanie wulgaryzmów przez uczniów.
Ponadto 80% nauczycieli zwróciło uwagę na przemoc słowną i 73% na przemoc fizyczną wśród uczniów.Z analizy odpowiedzi uczniów, dotyczących niewłaściwych zachowań ze strony innych uczniów wynika, że 64 % uczniów doświadczyło negatywnych komentarzy ze strony kolegów. Zdarzyło się to na terenie szkoły i poza nią. Niemal 50% uczniów czuło się celowo wykluczonych ze strony innych uczniów. Zdarzyło się też, że otrzymali nieżyczliwe sms-y, ich zachowanie było komentowane na forach internetowych czy portalach społecznościowych. Większość ankietowanych wskazuje na wysoki poziom swojego bezpieczeństwa. Ponad 50% nigdy nie doświadczyło agresji ze strony rówieśników. Takie zachowania zdarzały się ze strony starszych kolegów – co najmniej raz -56 %.
Większość ankietowanych rodziców-56% nie dostrzega problemów wychowawczych na terenie szkoły. Natomiast 44%
respondentów dostrzega poniższe problemy:
-agresja słowna, wulgaryzmy,
-odrzucenie przez grupę rówieśników, izolowanie, -wyśmiewanie dzieci, przezywanie
-przemoc internetowa,
- e-papierosy, papierosy, alkohol
Większość ankietowanych rodziców- 65% uważa, że dziecko nie doświadczyło na terenie szkoły przemocy, 23%
respondentów dostrzegło ten fakt, natomiast 12% nie ma wiedzy na ten temat.
Wnioski
1. Szkoła realizuje działania wychowawcze i profilaktyczne, które są dostosowane do potrzeb uczniów. Działania szkoły zapewniają uczniom bezpieczeństwo psychiczne, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu.
str. 32
2. Uczniowie mają świadomość roli edukacji w osiąganiu sukcesu zawodowego.
3. Wysoko oceniają działania prozdrowotne i profilaktyczne szkoły.
4. W większości nie pochwalają stosowania środków psychoaktywnych i nie ulegliby w tym zakresie namowom innych osób.
5. Dobrze oceniają relacje z rodzicami, nauczycielami, kolegami oraz rówieśnikami.
6. Deklarują zadowolenie w zakresie własnego bezpieczeństwa.
7. Mogą liczyć na pomoc rodziców, wychowawców, innych nauczycieli i kolegów.
8. Dobrze czują się z zespole klasowym.
9. Niestety równocześnie stwierdzają, że często stykają się z przejawami agresji, przemocy ze strony innych.
10.Zwracają również uwagę na stosowanie przez innych uczniów agresji słownej, objawiającej się częstym używaniem wulgaryzmów.
11.Na problem agresji, przemocy rówieśniczej oraz stosowanie wulgaryzmów zwracają uwagę także ankietowani rodzice i nauczyciele.
Rekomendacje
1. Intensyfikacja działań promujących kulturalne słownictwo i przeciwdziałanie wulgaryzmom poprzez każdorazowe zwracanie uwagi na naganne zachowanie uczniów, rozmowę, kontakt z rodzicami. Reprezentowanie swoją postawą świata wartości oraz pedagogizacja rodziców pod kontem podnoszenia odpowiedzialności za czystość i poprawność używanego języka.
2. Eliminowanie zjawiska przemocy i agresji wśród młodzieży poprzez dążenie do zinternalizowania norm dotyczących tolerancji, empatii, wrażliwości na osoby słabsze, a także ponoszenie konsekwencji przez uczniów stosujących
str. 33
przemoc wobec innych. Szerzenie wśród rodziców wiedzy dotyczącej stosowanych w szkole form i metod pomocy uczniom oraz podejmowanych przez szkołę działań na temat zagrożeń.
3. Na godzinach wychowawczych oraz lekcjach informatyki zwrócenie uwagi na bezpieczne korzystanie przez uczniów z Internetu oraz przeciwdziałanie cyberprzemocy.
4. Kontynuacja działań antynikotynowych w szkole .
10. Struktura oddziaływań wychowawczych Dyrektor szkoły:
stwarza warunki dla realizacji procesu wychowawczego w szkole,
sprawuje opiekę nad uczniami oraz stwarza warunki harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez aktywne działania prozdrowotne, dba o prawidłowy poziom pracy wychowawczej i opiekuńczej szkoły,
inspiruje nauczycieli do poprawy istniejących lub wdrożenia nowych rozwiązań w procesie kształcenia, przy zastosowaniu innowacyjnych działań programowych, organizacyjnych lub metodycznych, których celem jest rozwijanie kompetencji uczniów,
stwarza warunki do działania w szkole lub placówce: wolontariuszy, stowarzyszeń i innych organizacji, w szczególności organizacji harcerskich, których celem statutowym jest działalność wychowawcza lub rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i innowacyjnej szkoły,
str. 34
współpracuje z zespołem wychowawców, pedagogiem, psychologiem szkolnym, oraz Samorządem Uczniowskim, wspomaga nauczycieli w realizacji zadań,
czuwa nad realizowaniem przez uczniów obowiązku szkolnego,
nadzoruje zgodność działania szkoły ze statutem, w tym dba o przestrzeganie zasad oceniania, praw uczniów,
motywuje nauczycieli i specjalistów do opracowania modelu wsparcia i pomocy uczniom przeżywającym trudności psychiczne,
stwarza warunki do poszukiwania optymalnych rozwiązań w zakresie budowania systemu działań wspierających kondycję psychiczną uczniów,
inspiruje wszystkie grupy społeczności szkolnej do budowania dobrych wzajemnych relacji w środowisku szkolnym, jako czynnika zwiększającego skuteczność i efektywność udzielanego wsparcia,
stwarza warunki do przestrzegania w szkole „Wytycznych MEiN, MZ i GIS” obowiązujących w okresie pandemii, zapewnia równowagę pomiędzy wymaganiami reżimu sanitarnego a działaniami chroniącymi zdrowie psychiczne uczniów,
dostosowuje ofertę zajęć pozalekcyjnych do oczekiwań uczniów w celu stworzenia warunków do realizacji pasji, udziału z zajęciach sportowych, kontaktu z przyrodą, a także kontaktu bezpośredniego uczniów ze sobą, z zachowaniem zasad sanitarnych,
czuwa nad wykorzystaniem lekcji wychowawczych do budowania systemu wsparcia psychicznego uczniów ,
str. 35
czuwa nad intensyfikowaniem współpracy nauczycieli i wychowawców z pedagogiem, psychologiem szkolnym oraz pracownikami poradni psychologiczno-pedagogicznych w celu szybkiego i skutecznego reagowania na zaobserwowane problemy uczniów,
czuwa nad wykonywaniem zadań przez specjalistów szkoły – pedagog, psycholog i inni specjaliści powinni aktywnie włączać się do bezpośredniej pracy profilaktycznej i bezpośredniego wsparcia uczniów i rodziców, służyć doradztwem dla nauczycieli, wspierać ich w identyfikowaniu problemów uczniów i prowadzeniu z uczniami zajęć wspierających, integracyjnych, profilaktycznych,
nadzoruje realizację Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego.
Rada pedagogiczna:
uczestniczy w diagnozowaniu pracy wychowawczej szkoły i potrzeb w zakresie działań profilaktycznych, w tym w zakresie działań wspierających kondycję psychiczną uczniów po okresie długotrwałej nauki zdalnej i izolacji od bezpośrednich kontaktów z rówieśnikami,
dostosowuje wymagania związane z realizacją podstawy programowej do zmniejszonej efektywności kształcenia wynikającej z osłabionej kondycji psychicznej uczniów oraz niższej efektywności zdalnego nauczania,
dokonuje wyboru programów profilaktycznych wspierających uczniów psychicznie i uczących umiejętności radzenia sobie z wyzwaniami czasu epidemii oraz adaptacji do zmieniających się warunków nauki,
opracowuje projekt programu wychowawczo-profilaktycznego i uchwala go w porozumieniu z Radą Rodziców,
str. 36
opracowuje i zatwierdza dokumenty i procedury postępowania nauczycieli w sytuacjach zagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością, a także depresją,
uczestniczy w realizacji i ewaluacji Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego.
Nauczyciele:
współpracują z wychowawcami klas, innymi nauczycielami, pedagogiem, psychologiem, innymi specjalistami w zakresie realizacji zadań wychowawczych i profilaktycznych, uczestniczą w realizacji Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego,
reagują na obecność w szkole osób obcych, które swoim zachowaniem stwarzają zagrożenie dla ucznia,
reagują na przejawy depresji, agresji, niedostosowania społecznego i uzależnień uczniów,
przestrzegają obowiązujących w szkole procedur postępowania w sytuacjach zagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością, a także depresją i innymi negatywnymi skutkami epidemii COVID-19,
przestrzegają reguł sanitarnych określonych w „Wytycznych MEiN, MZ, GIS”, obowiązujących w szkole w okresie epidemii COVID-19,
udzielają uczniom pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych, skutków długotrwałej izolacji społecznej, ograniczeń i nieprzewidywalnych zmian związanych z epidemią COVID-19,
zapewniają atmosferę współpracy, zaufania, otwartości, wzajemnego wspomagania,
kształcą i wychowują dzieci w duchu patriotyzmu i demokracji,
str. 37
rozmawiają z uczniami i rodzicami o zachowaniu i frekwencji oraz postępach w nauce na swoich zajęciach,
wspierają zainteresowania, pasje i rozwój osobowy ucznia.
Wychowawcy klas:
diagnozują sytuację wychowawczą w klasie, zapewniają atmosferę współpracy, zaufania, otwartości, wzajemnego wspomagania,
rozpoznają potrzeby uczniów w zakresie ochrony zdrowia psychicznego, w tym zagrożenia wynikające z długotrwałej izolacji społecznej w okresie epidemii COVID-19,
rozpoznają indywidualne potrzeby rozwojowe uczniów, w tym czynników chroniących i czynników ryzyka, ze szczególnym uwzględnieniem zagrożeń związanych z używaniem substancji psychotropowych, środków zastępczych oraz nowych substancji psychoaktywnych,
na podstawie dokonanego rozpoznania oraz celów i zadań określonych w Szkolnym Programie Wychowawczo- Profilaktycznym opracowują plan pracy wychowawczej dla klasy na dany rok szkolny, uwzględniając specyfikę funkcjonowania zespołu klasowego i potrzeby uczniów,
przygotowują sprawozdanie z realizacji planu pracy wychowawczej i wnioski do dalszej pracy,
zapoznają uczniów swoich klas i ich rodziców z prawem wewnątrzszkolnym i obowiązującymi zwyczajami, tradycjami szkoły,
str. 38
są członkami zespołu wychowawców i wykonują zadania zlecone przez przewodniczącego zespołu,
oceniają zachowanie uczniów swojej klasy, zgodnie z obowiązującymi w szkole procedurami - uwzględniają trudności w funkcjonowaniu uczniów w szkole wynikające z długotrwałego trwania w stanie epidemii COVID-19,
współpracują z innymi nauczycielami uczącymi w klasie, rodzicami uczniów, pedagogiem szkolnym oraz specjalistami pracującymi z uczniami o specjalnych potrzebach,
wspierają uczniów potrzebujących pomocy, znajdujących się w trudnej sytuacji,
rozpoznają oczekiwania swoich uczniów i ich rodziców,
dbają o dobre relacje uczniów w klasie, utrzymywanie kontaktów rówieśniczych, rozwijanie wzajemnej pomocy i współpracy grupowej,
podejmują działania profilaktyczne w celu przeciwdziałania niewłaściwym zachowaniom uczniów,
podejmują działania w zakresie poszerzania własnych kompetencji wychowawczych.
Pedagog / psycholog szkolny:
prowadzi badania i działania diagnostyczne uczniów, w tym diagnozowanie, indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu przedszkola, szkoły i placówki,
str. 39
diagnozuje sytuacje wychowawcze w szkole w celu rozwiązywania problemów wychowawczych stanowiących barierę i ograniczających aktywne i pełne uczestnictwo ucznia w życiu szkoły,
udziela uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej w formach odpowiednich do rozpoznanych potrzeb;
podejmuje działania z zakresu profilaktyki uzależnień i innych problemów dzieci i młodzieży,
minimalizuje skutki zaburzeń rozwojowych, zapobiega zaburzeniom zachowania oraz inicjuje różne formy pomocy w środowisku szkolnym i pozaszkolnym uczniów,
inicjuje i prowadzi działania mediacyjne i interwencyjne w sytuacjach kryzysowych;
pomaga rodzicom i nauczycielom w rozpoznawaniu i rozwijaniu indywidualnych możliwości, predyspozycji i uzdolnień uczniów;
wspiera nauczycieli, wychowawców w rozpoznawaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu przedszkola, szkoły i placówki oraz
udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
wspiera nauczycieli, wychowawców, którzy sami przeżywają stan silnego przygnębienia epidemią, przemęczenia lub przechodzą inny kryzys psychiczny,
promuje budowanie dobrych, wzajemnych relacji pomiędzy wszystkimi grupami społeczności szkolnej, jako czynnika zwiększającego skuteczność i efektywność udzielanego wsparcia.
Rodzice:
współtworzą Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny,
str. 40
uczestniczą w diagnozowaniu pracy wychowawczej szkoły,
rozwijają swoje umiejętności wychowawcze,
uczestniczą w poszukiwaniu nowych rozwiązań na rzecz budowania szkolnego systemu ochrony zdrowia psychicznego uczniów,
uczestniczą w zebraniach i dniach otwartych organizowanych przez szkołę,
zasięgają informacji na temat swoich dzieci w szkole,
współpracują z wychowawcą klasy i innymi nauczycielami uczącymi w klasie,
dbają o właściwą formę spędzania czasu wolnego przez uczniów,
Rada Rodziców ‒ uchwala w porozumieniu z Radą Pedagogiczną Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny.
Samorząd uczniowski:
jest inspiratorem i organizatorem życia kulturalnego uczniów szkoły, działalności oświatowej, sportowej oraz rozrywkowej zgodnie z własnymi potrzebami i możliwościami organizacyjnymi w porozumieniu z dyrektorem,
uczestniczy w diagnozowaniu sytuacji wychowawczej szkoły,
uczestniczy w poszukiwaniu nowych rozwiązań na rzecz budowania szkolnego systemu ochrony zdrowia psychicznego uczniów,
str. 41
współpracuje z Zespołem Wychowawców i Radą Pedagogiczną,
prowadzi akcje pomocy dla potrzebujących kolegów,
reprezentuje postawy i potrzeby środowiska uczniowskiego,
propaguje ideę samorządności oraz wychowania w demokracji,
dba o dobre imię i honor szkoły oraz wzbogaca jej tradycję,
może podejmować działania z zakresu wolontariatu.
str. 42
11.Treści wychowawczo – profilaktyczne do realizacji w roku szkolnym 2021/2022
Zadania do realizacji Formy realizacji Osoby odpowiedzialne
Termin realizacji Oczekiwane efekty
Rozpoznawanie i rozwijanie
zainteresowań i uzdolnień uczniów.
-Przeprowadzanie w klasach diagnoz i ankiet wstępnych, obserwacje podczas bieżącej pracy - Przygotowanie propozycji zajęć w zespołach
przedmiotowych, prowadzenie zajęć pozalekcyjnych, kół zainteresowań, zajęć sportowych
- Organizacja wyjść klasowych do instytucji kultury,
- Organizacja wycieczek edukacyjnych, lekcji muzealnych i plenerowych -Udział w zawodach
wychowawcy, wszyscy nauczyciele
wrzesień/
październik 2021r.
zgodnie z
harmonogramem zajęć prowadzonych przez konkretne osoby
w ciągu roku szkolnego
Uczeń:
- ma świadomość swoich zdolności, zainteresowań - bierze udział w zajęciach kół,
konkursach zgodnie ze swoimi
zainteresowaniami, uzdolnieniami - rozwija swoje zainteresowania, wzbogaca wiedzę - wykorzystuje wiedzę i
umiejętności zdobyte podczas zajęć edukacyjnych
str. 43
sportowych
organizowanych poza szkołą
- Innowacyjna szkoła Lekcje rozwijające
zainteresowania w ramach godziny dodatkowej-
geografia, literatura, sztuka i piosenki
- Konkurs plastyczny
„Pocztówka z wakacji”
-Innowacyjna szkoła Światowy Dzień Tabliczki Mnożenia
- Konkursy kuratoryjne:
matematyka j.polski historia języki obce
nauczyciele j.angielskiego
A.Włodarczyk M.Chmiel
Zespół
matematyczno- informatyczny
nauczyciele przedmiotowcy
cały rok szkolny
wrzesień/
październik 2021r.
wrzesień 2021r.
od października 2021r. do czerwca 2022r.
na terenie szkoły i poza nią
- ma świadomość celowości nauki języka obcego
