1.
a.
2. Kraje rozwijające się i kraje neutralne. Rodzaje państw i ich charakterystyka
a.
b. 1. Cele lekcji
i. a) Wiadomości Po przeprowadzonej lekcji uczeń:
• zna atrybuty państwa,
• wie, co to są niesuwerenne organizacje terytorialne,
• zna status prawnomiędzynarodowy Andory i Monako,
• wie, jakie są rodzaje państw,
• wie, co to jest neutralność i polityka neutralności,
• rozumie pojęcie „państwa rozwijające się” i wymienia przykłady takich państw.
ii. b) Umiejętności Uczeń:
• rozróżnia państwa od niesuwerennych organizacji terytorialnych,
• podaje i analizuje przykłady państw neutralnych.
c. 2. Metoda i forma pracy
Metoda poszukująca: uczniowie zastanawiają się nad tym, według jakich kryteriów możemy różnicować państwa i podają swoje propozycje. Nauczyciel tłumaczy, co to są niesuwerenne organizacje terytorialne. Wybrani wcześniej uczniowie przedstawiają krótką charakterystykę politycznego statusu Andory i Monako.
Metoda podająca: nauczyciel wymienia i omawia kryteria służące charakteryzowaniu państw.
Podaje przykłady. Uczniowie słuchają i zapisują najważniejsze fakty.
Ostatnia część zajęć będzie miała charakter praktycznego powtórzenia wiadomości z lekcji.
Nauczyciel nazywa konkretne państwo, a wybrany uczeń odnajduje je na mapie
i charakteryzuje według wcześniej poznanych kryteriów (można jednocześnie sprawdzić wiedzę uczniów na temat poszczególnych krajów – m.in. stolica, forma rządów, dominujące wyznanie, gospodarka).
W formie konkursu: dzielimy klasę na kilka grup. Każda z nich wybiera sobie państwo i rysuje jego charakterystykę. Pozostała część klasy ma odgadnąć, o jakim kraju jest mowa.
d. 3. Środki dydaktyczne
1. Mapa polityczna świata.
2. Słownik języka polskiego.
e. 4. Przebieg lekcji
i. a) Faza przygotowawcza
Jak można zróżnicować państwa? Nauczyciel wymienia kryteria: ekonomiczne, geograficzne i polityczne (ustrojowe). Uczniowie przedstawiają swoje propozycje.
Uczniowie nazywają najważniejsze cechy charakteryzujące Polskę jako państwo (m.in. demokracja, wolny rynek, kraj w przeważającej części nizinny, dostęp do morza, członkostwo w UE i NATO).
Na koniec nauczyciel podkreśla, że wszystkie państwa, niezależnie od jakichkolwiek podziałów, w świetle prawa międzynarodowego są suwerenne i względem siebie równe.
ii. b) Faza realizacyjna
1. Podkreślenie, że w świetle prawa międzynarodowego tylko twory suwerenne mogą być nazywane państwami (uczniowie przypominają sobie i wymieniają atrybuty państwa).
2. Wybrani uczniowie w formie krótkich referatów przedstawiają status prawny Andory i Monako.
3. Podział państw według podstawowych kryteriów (strukturalnych, ekonomicznych, geograficznych). Uczniowie podają przykłady państw odpowiadających
poszczególnym charakterystykom.
4. Omówienie zagadnienia: neutralność państw. Wyjaśnienie politycznego i książkowego znaczenia terminu „neutralność”. Uczniowie konstruują zdania z użyciem tego słowa.
iii. c) Faza podsumowująca
Uczniowie charakteryzują poszczególne państwa według kryteriów omawianych w trakcie lekcji. Podają przykłady konkretnych państw w oparciu o ich ogólną charakterystykę.
Nauczyciel przeprowadza konkurs.
f. 5. Bibliografia
1. Góralczyk W., Sawicki S., Prawo międzynarodowe publiczne w zarysie, wyd. 11,
Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2006.
2. Sutor J., Państwa neutralne i niezaangażowane, Wiedza Powszechna, Warszawa 1972.
3. Uniwersalny słownik języka polskiego, pod red. S. Dubisza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.
g. 6. Załączniki
i. a) Zadanie domowe Powtórz wiadomości z lekcji.
h. 7. Czas trwania lekcji
45 minut
i. 8. Uwagi do scenariusza
Scenariusz niniejszy jest poświęcony charakterystyce państw według określonych kryteriów.
Szczególna uwaga została zwrócona na państwa rozwijające się oraz państwa trwale neutralne.
