Program zajęć sensoplastycznych w Przedszkolu Publicznym Kryjówka w Tarnowie Podgórnym
Sensoplastyka to marka zajęć rozwojowych dla dzieci w każdym wieku. Jej głównym celem jest wspieranie rozwoju kompetencji intra i interpersonalnych poprzez odpowiednie przygotowanie przestrzeni oraz oparcie procesu twórczego na podejściu coachingowym.
Główną zasadą pracy na zajęciach Sensoplastyka jest to, że wszelkiego rodzaju materiały sensoryczne to wyłącznie bezpieczne produkty spożywcze. Na zajęciach nigdy nie używa się produktów mięsnych, mlecznych i alkoholu. Osoba prowadząca przygotowuje wolną przestrzeń w taki sposób, aby stworzyć warunki do samodzielnego działania. Podczas zajęć dzieci pracują na otwartej przestrzeni - podłodze, ziemi, na plandece. Nigdy nie pracują przy stolikach! Dzięki takiej organizacji przestrzeni dzieci mają zapewnioną swobodę w wyborze pozycji do pracy i swobodę poruszania się. Materiały do zajęć przygotowuje się w łatwo obsługiwanych pojemnikach, tzn. takich z których dzieci mogą z łatwością korzystać, bez proszenia o pomoc. Na zajęciach Sensoplastyka to dziecko jako twórca decyduje, czy dane produkty ze sobą połączy i czy w ogóle to zrobi.
Na zajęciach Sensoplastyka zawsze daje się czas dzieciom na swobodną ekspresję twórczą, nigdy nie pośpiesza. Dzięki temu dzieci mogą w pełni wykorzystać potencjał zabawowy i poznawczy danej substancji – we właściwy dla konkretnego dziecka sposób.Sensoplasytyka to metoda wspierania rozwoju poprzez działania z zakresu stymulacji sensorycznej. W oparciu o edukację plastyczną wpływa na stymulacje wszystkich zmysłów:
- węchu - wzroku - dotyku - słuchu - smaku
Wpływa na rozwój całego organizmu poprzez stymulację receptorów , na rozwój połączeń nerwowych w mózgu, im ich więcej tym łatwiej nam się myśli, tym sprawniej przebiegają wszystkie procesy analizy i syntezy
Cele:
- Rozwój kreatywności oraz twórczego myślenia
- Wspomaganie budowania świadomości ciała i przestrzeni
- Usprawnianie ruchowe
- Wpływanie na rozwój mowy (ośrodki w mózgu odpowiedzialne za mowę są usytuowane blisko ośrodków1) odpowiadających za małą motorykę – czyli prace dłoni
- Pogłębianie kontaktu emocjonalnego z dziećmi poprzez wspólne działania - Budowanie poczucie bezpieczeństwa
- Wspieranie rozwoju poznawczego ( proces przemian substancji, związki przyczynowo- skutkowe,
- Zajęcia sprzyjają relaksacji zrelaksowany i szczęśliwy opiekun to szczęśliwe dziecko Korzyści:
- Uwalnianie naturalnej ekspresji twórczej - Wzmacnianie skuteczności działania - Samodzielne myślenie, kreatywność
- Czerpanie satysfakcji z kreatywnego działania - Doświadczanie sukcesów w realizacji pomysłów
- Wspieranie aktywności we wprowadzaniu zmian i ulepszeń - Wychodzenie ze schematów
- Poszerzenie słownictwa
- Poszukiwanie coraz to nowych rozwiązań
- Elastyczne podejście do zmian w stale zmieniającym się świecie - Poznawanie nowych form wyrazu i działań artystycznych
- Współdziałanie i wzajemna pomoc w celu osiągnięcia zamierzonych planów2)
- Pielęgnowanie krytycznego i świadomego spojrzenia na rzeczywistość. Które skutkuje innowacyjnością w działaniu
- Wzmacnianie wiary we własne możliwości
- Umiejętność współpracy
- Zdolność do podejmowania decyzji Zasady sensoplasytyki©
- Używanie wyłącznie produktów spożywczych - Przygotowujemy przestrzeń
- Dajemy sobie czas
- Odstawiamy w kąt fartuchy i odzież ochronną - Zadajemy pytania zamiast wydawać polecenia
- Zamiast zachęcać, dajemy czas i po prostu się bawimy
- Dostrzegamy trudne sytuacje i wspieramy w ich doświadczeniu - Szanujemy wizerunek dziecka
- Brudzimy się.
Sensoplastyka to stałe poszukiwania i odkrywanie nowych mikstur, zapachów, eksperymentowanie z kolorem, zapachem i smakiem, stwarzanie realnej przestrzeni dla samodzielnych, twórczych działań
Materiały wykorzystywane w czasie zajęć:
- produkty spożywcze, barwniki spożywcze Techniki:
1. Akwarium
2. Butelki sensoryczne 3. Ciecz Nienewtonowska 4. Ciastolina
5. Dywan sensoryczny
6. Farba witrażowa
7. Malowanie na mleku
8. Malowanie olejem
9. Marmurkowanie papieru
10. Pachnąca farba 11. Masa plastyczna
12. Gruboziarnista masa solna 13. Konstrukcje spaghetti 14. Mannolina©
15. Piasek ziemniaczany 16. Piasek pszenny 17. Smalec bezglutenowy 18. Śnieg bezglutenowy 19. Gluty bezglutenowe
20. Barwienie ziaren, makaronu …
21. Sensoryczne pojemniki sensoplastyczne©
22. Sensoryczne rękawiczki sensoplastyczne©
23. Barwniki naturalne 24. Zabawy z ryżem PRZEPISY NA RÓŻNE MASY
MASA SOLNA
Składniki: sól, mąka pszenna, woda, olej.
Sposób wykonania: Do miski wsypujemy taką samą ilość mąki, co soli, biorąc pod uwagę wagę nie objętość. Powoli dolewamy wody, aż do uzyskania konsystencji plasteliny.
Dodajemy łyżkę oleju, aby masa była bardziej gładka. Dodanie barwników spożywczych umożliwi zmianę koloru, a olejków zapachowych doda aromatu.
KUKURYDZIANA MASA SOLNA
Składniki: sól, mąka kukurydziana, woda.
Sposób wykonania: Do miski wsypujemy tę samo ilość mąki kukurydzianej, co soli, biorąc pod uwagę wagę nie objętość. Powoli dolewamy wody, aż do uzyskania konsystencji plasteliny.
Uzyskamy wówczas żółtą, bardzo gładką masę. Po dodaniu barwnika masa zmieni kolor.
GIPS
Składniki: gips, woda, papierowe lub plastikowe naczynie.
Sposób wykonania: Dwa kubki gipsu rozrabiamy z dwoma kubkami wody w misce.
Patyczkiem mieszamy wszystko na gładką masę. Umieszczamy masę w formie. Ostrożnie potrząsamy naczyniem i z niewielkiej odległości opuszczamy wraz z zawartością na blat stołu.
Masa dzięki temu będzie wygładzona. W tak przygotowanym tworzywie możemy
wykonywać odciski, wtykać elementy dekoracyjne. Gips schnie około 15 minut. Po tym czasie
uwalniamy całą formę z pudełka.
KOLOROWE BŁOTO
Składniki: 1 kostka szarego mydła lub płatki mydlane, 1–2 łyżki mąki pszennej, woda, barwnik do tkanin, olej.
Sposób wykonania: Rozdrobnione (np. na tarce) mydło rozgotowujemy w niewielkiej ilości wody, cały czas mieszając. Po ostudzeniu dodajemy mąkę i mieszamy, a uzyskaną masę rozdzielamy do pojemników, dosypujemy barwnik do tkanin. Aby uzyskać bardziej gładką masę, dodajemy odrobinę oleju.
MASA PAPIEROWA
Składniki: rolka papieru toaletowego, mąka pszenna.
Sposób wykonania: Rolkę papieru toaletowego drzemy na drobne kawałki, zalewamy wodą, odstawiamy na klika godzin. Następnie odcedzamy wodę, a mokry papier dobrze wyciskamy.
Dosypujemy ok. 10 dkg mąki pszennej, mieszamy, ugniatamy ręką do uzyskania spoistej masy.
FARBA Z TROCINAMI
Składniki: trociny lub rozkruszone płatki owsiane, płynna farba plakatowa.
Sposób wykonania: Kilka łyżek trocin lub rozkruszonych płatków owsianych mieszamy z płynną farbą. Palcami nakładamy farbę na karton.
MASA PIASKOWO-KLEJOWA
Składniki: szklanka kleju malarskiego, przesiany piasek, woda, miska.
Sposób wykonania: Klej malarski rozpuszczamy w wodzie w proporcji 1:2, mieszamy do całkowitego rozpuszczania. Możemy użyć białego kleju PVA. Następnie wsypujemy piasek i wyrabiamy masę o konsystencji ciasta drożdżowego. Masa z klejem malarskim schnie 1–2 dni. Masa z klejem PVC będzie bardziej miękka, jeśli dodamy 7 łyżek stołowych płynu do prania i pół szklanki pianki...
CIASTOLINA KLASYCZNA Składniki:
•400 g mąki pszennej,
•120 ml oleju jadalnego,
•120 ml wody,
•Barwniki spożywcze
Wymieszaj składniki. Podziel na tyle części,ile chcesz uzyskać kolorów. Dodaj barwniki. W razie potrzeby zwiększ ilość wody, aby uzyskać potrzebną konsystencję masy.
CIASTOLINA GŁADKA Składniki:
•400 g mąki pszennej,
•400 g mąki ziemniaczanej
•120 ml oleju jadalnego,
•120 ml wody,
•Barwniki spożywcze.
Wymieszaj składniki. Podziel na tyle części,ile chcesz uzyskać kolorów. Dodaj barwniki. W razie potrzeby zwiększ ilość wody, aby uzyskać potrzebną konsystencję masy.
PIASEK ZIEMNIACZANY Składniki:
•6 szklanek mąki ziemniaczanej,
•1 szklanka oleju.
Wymieszaj składniki. Tak powstała masa przypomina w dotyku mokry piasek z którego można robić babki i inne budowle.
Kolor pisaku -biały.
PIASEK PSZENNY Składniki:
•6szklanek mąki pszennej,
•1 szklanka oleju.
Wymieszaj składniki. Tak powstała masa przypomina w dotyku mokry piasek z którego można robić babki i inne budowle. Kolor pisaku -żółty.
ŚNIEG BEZGLUTENOWY Składniki:
•mąka ziemniaczana
•olej
Wymieszaj składniki tak, aby powstała masa dała się formować podobnie jak śnieg. Potrzeba zdecydowanie więcej oleju niż do zrobienia piasku. Po
uzyskaniu konsystencji „śniegu” otrzymana masa będzie przy zgniataniu dawała efekt stereoskopowy.
Plan zajęć w roku szkolnym 2021/2022
Miesiąc realizacji Rodzaj zajęć
Październik Barwienie mleka i malowanie na mleku
Listopad Sensozabawy w budyniu
Grudzień Sensoryczne zabawy w kolorowym kisielu
Styczeń Biały puch- zabawy jadalnym śniegiem
Luty Wielkie malowanie farbami na bazie jogurtu
Marzec Zabawy w kolorowym makaronie
Kwiecień Wariacje w kolorowej i pachnącej ciastolinie
Maj CIastolinowa ścieżka multisensoryczna lub
Kolorowa i smaczna galaretka
Czerwiec Farby kefirowe lub Barwienie ziaren
Przykładowe scenariusze
Sensozabawy w budyniu Temat : Słodkie niespodzianki.
Kompetencje kluczowe:
Świadomość i ekspresja kulturalna
Kształtowane poprzez realizację obszarów podstawy programowej wychowania przedszkolnego:IV8, IV14, IV18
Porozumiewanie się w języku ojczystym
Kompetencja ta kształtowana jest poprzez realizację obszarów podstawy programowej wychowania przedszkolnego III 1, 8,9 IV 1,2,5,7,8.
Kompetencje społeczne i obywatelskie
Kompetencja ta kształtowana jest poprzez realizację obszarów podstawy programowej wychowania przedszkolnego: III 8,9
Cele ogólne :
• Wspieranie aktywności dziecka podnoszącej poziom integracji sensorycznej i umiejętności korzystania z rozwijających się procesów poznawczych
• Tworzenie warunków umożliwiających swobodny rozwój dziecka Cele szczegółowe:
Dziecko:
• słucha wiersza;
• podejmuje czynności związane z przygotowaniem budyniu
• doświadcza wrażeń zmysłowych podczas zabawy z budyniem;
• ćwiczy pracę rąk w zakresie percepcji dotykowej i sprawności manipulacyjnej palców i dłoni;
• poznaje nową technikę plastyczną;
• wykazuje się pomysłowością i inwencją twórczą;
• rozwija kreatywność;
• tworzy pracę plastyczną wykorzystując dostępne materiały.
Metody pracy:
• czynna - własnej aktywności
• słowne – instrukcja słowna, zagadki, wyjaśnienia
• oglądowe –demonstracja, pokaz
Formy pracy :
• praca indywidualna
• praca z całą grupą
Pomoce: plastikowe miseczki, barwniki spożywcze, przygotowany wcześniej budyń, budynie w proszku dla każdego dziecka, biały brystol, biały blok techniczny
1. Powitanie dzieci. „Wesoło witamy”.
Wesoło witamy (x2) wszystkich Was (x2);
Radośnie śpiewamy (x2) cały czas (x2);
Ciekawe, ciekawe, co robić będziemy?
Co teraz, co teraz dla Was szykujemy Raz, dwa, trzy!;
Całuski, całuski dzisiaj dla Was mamy,
całuski, całuski damy Wam
2. Czytanie wiersza przez nauczyciela J. Tuwima ,,Dyzio marzyciel”
Położył się Dyzio na łące,
Przygląda się niebu błękitnemu I marzy:
,,Jaka szkoda, że te obłoczki płynące Nie są z waniliowego kremu...
A te różowe – Że to nie lody malinowe...
A te złociste, pierzaste – Że to nie stosy ciastek...
I szkoda, że całe niebo
Nie jest z tortu czekoladowego...
Jaki piękny byłby wtedy świat!
Leżałbym sobie jak leżę, Na tej murawie świeżej, Wyciągnąłbym tylko rękę I jadł...i jadł...i jadł...”
Rozmowa na temat wiersza.
• Czy lubicie jeść słodkie przysmaki?
• Jakie desery lubicie jeść?
• Czy słodkie łakocie są zdrowe?
3. Co to takiego? – zagadka sensoryczna. Dzieci za pomocą zmysłu wzroku, węchu, dotyku oraz smaku próbują odgadnąć co znajduje się w miseczce (budyń).
4. Przygotowanie budyniu. Nauczyciel wyjaśnia dzieciom jakie należy wykonać czynności i w jaki sposób. Następnie dzieci z pomocą nauczyciela próbują przygotować budyń z dostępnych składników.
5. Stymulowanie zmysłu dotyku – zabawa budyniem.
Każde dziecko bawi się budyniem, który znajduje się w małych miseczkach – dotykają, mieszają, dodają barwniki spożywcze. Dzieci próbują opisać budyń.
6. Budyniowy odcisk dłoni.
Każde dziecko odbija dłonie zamoczone w budyniu na przygotowanej przez nauczyciela kartce papieru.
7. Ziarnko do budyniu – zabawa sensoryczna. Dzieci wybierają z budyniu wrzuconą do miseczek fasolę.
8. Podziękowanie za udział w zajęciach
