URZĄD STATYSTYCZNY W K A T O W I C A C H
WOJEWÓDZKI BIULETYN
STATYSTYCZNY
lipiec 1996
miesięcznik
Urzijd S t a t y s t y c z n y i n f o r m u j e :
1. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w kraju w gospodarce narodowej wynosiło:
- w 1995 r. - 702,62 zł
- w II półroczu 1995 r. - 779,93 zł - w I kwartale 1996 r. - 842,90 zł - w II kwartale 1996 r. - 855,35 zł
2. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w kraju w sektorze przedsiębiorstw wynosiło:
- w 1995 r. - 754,17 zł
- w I kwartale 1996 r. - 853,27 zł - w II kwartale 1996 r. - 928,28 zł - w I półroczu 1996 r. - 890,83 zł - w kwietniu 1996 r. - 918,11 zł - w maju 1996 r. - 936,27 zł - w czerwcu 1996 r. - 922,45 zł - w lipcu 1996 r. - 966,76 zł w tym bez wypłat z zysku:
- w 1995 r. - 738,51 zł
- w I kwartale 1996 r. - 839,23 zł - w II kwartale 1996 r. - 888,49 zł - w I półroczu 1996 r. - 863,90 zł - w kwietniu 1996 r. - 883,64 zł - w maju 1996 r. - 883,24 zł - w czerwcu 1996 r. - 891,26 zł - w lipcu 1996 r. - 952,82 zł
3. Przyrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w stosunku do poprzedniego okresu wyniósł:
- w 1995 r. - 27,8%
- w I kwartale 1996 r. - 6,8%
- w II kwartale 1996 r. - 5,0%
- w kwietniu 1996 r. - 2,2%
. - w maju 1996 r. - 1,4%
- w czerwcu 1996 r. - 1,0%
- w lipcu 1996 r. - spadek o 0,1%
4. Przyrost cen towarów nieżywnościowych trwałego użytku w II kwartale 1996 r. w stosunku do I kwartału 1996 r. wyniósł 2,9%.
5. Średnia krajowa cena skupu żyta wyniosła za 1 q:
- w I kwartale 1996 r. - 29,88 zł - w II kwartale 1996 r. - 38,17 zł - w kwietniu 1996 r, - 36,46 zł - w maju 1996 r. - 39,28 zł - w czerwcu 1996 r. - 39,24 zł - w lipcu 1996 r. - 39,63 zł
6. Średnia cena sprzedaży drewna tartacznego iglastego uzyskana przez nadleśnictwa w I półroczu 1996 r.
wynosiła 162,55 zł za 1 m .
Dni k a l e n d a r z o w e i r o b o c i e
Wyszczególnienie 1995 1996
Liczba dni roboczych: r o k ... 265 266 l ip ie c ... 22 24 styczeń - lip ie c ... 155 155 Upływ czasu (w %) w lipcu:
k alendarzow ego... 58,08 58,20 roboczego ... 58,49 58,27
SCHEMAT ORGANIZACJI I STRUKTURY GOSPODARKI
S E K T O R W Ł A S N O Ś Ć F O R M A P R A W N O - O R G A N I Z A C Y J N A
własność Skarbu Państwa własność
państwo
wa własność
państwowych osób prawnych P
s
UE B K L T I
0 C
R ZN Y
__ ,
własność komunalna (gmin)
-» organy władzy, administracji, kontroli państwowej -» wymiar sprawiedliwości
fundusze
» spółki Skarbu Państwa
-» inne państwowe jednostki organizacyjne -» przedsiębiorstwa państwowe
. fundusze
-» spółki państwowych osób prawnych
» inne państwowe jednostki organizacyjne 1» jednostki samorządu terytorialnego
L > w tym przedsiębiorstwa komunalne -» fundusze
«- spółki komunalne
dawny sektor uspołe
czniony (jgu)
własność mieszana —» spółki z przewagą mienia sektora publicznego
własność prywatna krajowa
P S R E Y K W T A 0 T R N Y
własność zagraniczna
własność mieszana
. spółdzielnie i ich związki
organizacje społeczne, polityczne, związki zawodowe spółki prywatne
fundacje i ich zakłady
jednostki organizacji wyznaniowych
osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą
» w tym gospodarstwa indywidualne rolne przedstawicielstwa firm zagranicznych
przedsiębiorstwa zagraniczne drobnej wytwórczości spółki z przewagą kapitału zagranicznego
prywatny
spółki z przewagą mienia sektora prywatnego
" ogól ne
1. Współpraca Polski z krajami rozwiniętymi gospodarczo, w tym szczególnie z krajami EWG wymaga dostosowania modelu polskiej statystyki do standardów światowych. W ramach tych dostosowań zasadnicze znaczenie ma wprowadzenie do naszej statystyki EKD, stosowanej w krajach EWG.
Od stycznia 1994 r. w bieżącej ewidencji i statystyce wprowadzono do stosowania Europejską Klasyfikację D ziałalności (EKD) w miejsce stosowanej Klasyfikacji Gospodarki Narodowej. EKD ma charakter przedm iotow y i je st usystematyzowanym zbiorem rodzajów działalności społeczno-gospodarczych występujących w gospodarce narodowej. Podstawę klasyfikowania stanowi rodzaj działalności prowadzonej przez podmiot gospodarki narodowej (np. produkcja tkanin, handel detaliczny). EKD jest klasyfikacją pięciopoziomową, z dodatkowym poziomem pośrednim dla niektórych sekcji. Wymieniając kolejno od poziomu najbardziej ogólnego do poziomu najbardziej szczegółowego, układ EKD dzieli zbiorowość na sekcje, podsekcje (poziom pośredni), działy, grupy, klasy i podklasy.
2. W dostosowaniu statystyki do przepisów ustawy o denominacji dane w Biuletynie Statystycznym i lata poprzednie prezentuje się w nowej jednostce pieniężnej.
3. Publikowane dotychczas dane statystyczne w przekrojach działowo-gałęziowych w układzie KGN prezentowane są w układzie EKD według sekcji, działów i - w niektórych przypadkach - grup.
4. Dane prezentowane w Biuletynie Statystycznym dotyczą całej gospodarki narodowej, tj.: wszystkich podmiotów gospodarczych zaliczanych do sektora publicznego (własność państwowa, własność komunalna, własność mieszana z przewagą kapitału publicznego) oraz sektora prywatnego (własność prywatna krajowa m.in. spółdzielnie, organizacje społeczne, polityczne i związków zawodowych, zakłady osób fizycznych, spółki, fundacje; własność zagraniczna - m.in. zagraniczne przedsiębiorstwa drobnej wytwórczości, spółki zagraniczne lub z przewagą kapitału zagranicznego; własność mieszana z przewagą kapitału prywatnego).
5. Dane opracowano zgodnie z każdorazowym stanem organizacyjnym podmiotów gospodarki narodowej.
6. W Biuletynie Statystycznym dane miesięczne w zakresie:
a) pracujących, zatrudnienia i wynagrodzeń dotyczą podmiotów sektora przedsiębiorstw, w których liczba pracujących przekracza 5 osób, przy czym dane nie obejmują zatrudnionych poza granicami kraju, zatrudnionych w działalności statutowej organizacji społecznych,
b) produkcji sprzedanej przemysłu, sprzedaży produkcji i usług budownictwa, sprzedaży usług transportu, gospodarki magazynowej i łączności oraz sprzedaży detalicznej towarów dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 5 osób.
Dane zbiorcze dotyczące pkt a i b obejmują wszystkie jednostki sporządzające miesięczny meldunek uzupełniony o szacunek zbiorowości jednostek nie objętych badaniem.
c) przychodów ze sprzedaży produktów (wyrobów i usług) w sektorze przedsiębiorstw obejmują jedynie przychody w bieżących cenach bazowych, tj. przychody ze sprzedaży produktów netto (bez podatku VAT) pomniejszone o podatek akcyzowy i powiększone o dotacje przedmiotowe.
d) wyników finansowych przedsiębiorstw dotyczą podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunko
we i zobowiązanych do sporządzania co miesiąc sprawozdania o przychodach, kosztach i wyniku finansowym - F-01 (z wyjątkiem podmiotów, których podstawowym rodzajem działalności jest działalność zaklasyfikowana według EKD do sekcji "Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo", Rybołówstwo i rybactwo") przy czym dane w zakresie:
0 górnictwa i kopalnictwa oraz działalności produkcyjnej dotyczą podmiotów, których liczba pracujących przekracza 50 osób,
0 pozostałych rodzajów działalności dotyczą podmiotów, w których liczba pracujących przekracza 20 osób.
7. Ilekroć w Biuletynie jest mowa o sektorze przedsiębiorstw, dotyczy to podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie leśnictwa, pozyskiwania drewna i pokrewnych działalności usługowych: rybołówstwa w wodach morskich; górnictwa i kopalnictwa; działalności produkcyjnej; zaopatrywania w energię elektryczną, gaz i wodę; budownictwa; handlu hurtowego i detalicznego, naprawy pojazdów mechanicznych, motocykli oraz artykułów przeznaczenia osobistego i użytku domowego; hoteli i restauracji, transportu, gospodarki magazynowej i łączności; obsługi nieruchomości, wynajmu i działalności związanej z prowadzeniem interesów; odprowadzania ścieków, wywozu śmieci, usług sanitarnych i pokrewnych; działalności związanej z rekreacją, kulturą i sportem oraz pozostałej działalności usługowej.
Dane dotyczące sektora przedsiębiorstw nie obejmują wyników działalności gospodarczej jednostek budżetowych (z wyjątkiem tablicy -"Przeciętne zatrudnienie i wynagrodzenie w gospodarce narodowej" - prezentowanej kwartalnie).
8. Ilekroć w Biuletynie jest mowa o przemyśle, dotyczy to sekcji EKD: "Górnictwo i kopalnictwo", "Działalność produkcyjna" oraz "Zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę".
9. W tablicach - o ile nie zaznaczono inaczej - dane podano w cenach bieżących.
10. Niektóre dane mają charakter danych wstępnych i mogą ulec zmianie w następnych wydaniach Biuletynu Statystycznego.
11. W stosunku do obowiązujących klasyfikacji w Biuletynie Statystycznym zastosowano nazwy uproszczone, których pełne brzmienie prezentuje EKD wydanie II - GUS Warszawa 1991 r.
Oceno ogó l n o
Po utrzymującej się tendencji spadkowej wartość przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług w bieżących cenach w lipcu br. zaczęła rosnąć na co w głównej mierze rzutowały wyniki osiągnięte w górnictwie i kopalnictwie.
Liczba pracujących po okresie pewnej stabilizacji ponownie zaczęła maleć, natomiast zarejestrowanych w urzędach pracy bezrobotnych w dalszym ciągu ubywało.
Wynagrodzenia pracujących w sektorze przedsiębiorstw w lipcu br. były wyższe niż w miesiącu poprzednim co jest typowe dla miesięcy po kwartale kalendarzowym, a wiąże się z dodatkowymi wypłatami (premie) w tych okresach.
Ceny towarów i usług konsumpcyjnych utrzymywały sie w lipcu br. w zasadzie na poziomie ubiegłego miesiąca tj. obniżyły się zaledwie o 0,1%.
Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w sektorze przedsiębiorstw w bieżących cenach wzrosły o 8% w porównaniu z miesiącem poprzednim, w większym stopniu w sektorze publicznym niż prywatnym i aż o 26% w górnictwie i kopalnictwie. Niższe przychody uzyskano jedynie w działalności związanej z budownictwem oraz obsługą nieruchomości i z prowadzeniem interesów.
W porównaniu z analogicznymi okresami sprzed roku zarówno w lipcu jak też w okresie styczeń - lipiec przychody były wyższe odpowiednio o 15% i 17%.
W przemyśle przychody liczone w stałych cenach były o 6% wyższe niż w roku ubiegłym przy około 8% wzroście wydajności.
Szczególnie wysokie dynamiki przychodów osiągnięto w działalnościach związanych z produkcją pojazdów mechanicznych przyczep i naczep, aparatury elektrycznej oraz w produkcji artykułów spożywczych i napojów i w tych też działalnościach w najwyższym stopniu wzrosła wydajność pracy.
Efekty działalności gospodarczej były z reguły korzystniejsze niż w miesiącu poprzednim oraz przed rokiem.
W porównaniu z lipcem ub. roku więcej (o 9%) wydobyto węgla kamiennego, więcej (o 2%) wyprodukowano energii elektrycznej, (o 4%) wyrobów walcowanych. Znacznie wzrosła również produkcja mięsa i przetworów (o 46%), wędlin (o36%) i serów twarogowych (ponad 2-krotnie).
W działalności budowlano - montażowej wyższej niż przed miesiącem i przed rokiem wartości przychodów towarzyszyła większa liczba mieszkań oddanych do użytku (rzędu 30%) jak też rozpoczęcie budowy kolejnych mieszkań.
Również w działalności transportowej, więcej niż w czerwcu br. jak też lipcu ub. roku przewieziono ładunków zarówno taborem kolejowym jak i samochodowym.
Liczba pracujących po okresie pewnej stabilizacji ponownie zaczęła maleć a spadek miał miejsce w sektorze publicznym. W lipcu br. w porównaniu z czerwcem br. liczba pracujących obniżyła się we wszystkich sekcjach sektora przedsiębiorstw za wyjątkiem handlu i napraw.
Również w porównaniu z lipcem ub. roku poziom pracujących w sektorze przedsiębiorstw był niższy przy czym niższy o 6% w sektorze publicznym, ale wyższy o 7% w prywatnym.
W całej gospodarce narodowej w I półroczu br. było zatrudnionych 1,1 min osób z czego 1/3 w sektorze prywatnym. Zatrudnionych było mniej niż w 1 półroczu uh. rojcu o prawie 1% a spadek dotyczył sekcji: rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo, górnictwo i kopalnictwo, budownictwo, ochrona zdrowia i opieka społeczna, pozostała działalność usługowo-komunalna, socjalna i indywidualna.
Optymistycznym zjawiskiem jest fakt malejącej liczby zarejestrowanych bezrobotnych. W lipcu br.
było ich mniej niż w czerwcu br. o 2 lys. osób, i aż o prawie 60 tys. mniej niż. przed rokiem. Systematycznie obniża się udział bezrobotnych zwalnionych przez zakłady pracy, ale też coraz mniej jest ofert pracy.
Wynagrodzenia miesięczne w lipcu br. ukształtowały się w sektorze przedsiębiorstw na poziomie . 1146 zł brutto i 920 zł netto i wzrosły w stosunku do czerwca br. o 7% przy czym największy wzrost wynagrodzeń zanotowano w górnictwie i kopalnictwie aż o 15%. W sekcji tej poziom wynagrodzeń był aż o 40% wyższy od przeciętnej. Wartość realna wynagrodzeń wzrosła o 7%.
W całej gospodarce narodowej wynagrodzenie miesięczne w I półroczu br. było na poziomie 1034 zł brutto i 836 zł netto i było wyższe niż w analogicznym okresie ub. roku o prawie 30% a jego wartość realna wyższa o 7%. Zdecydowanie wyższe od przeciętnych były wynagrodzenia w górnictwie i kopalnictwie (aż o 500zł).
Relację przeciętnego wynagrodzenia brutto w I półroczu br. w wybranych sekcjach EKD w stosunku do przeciętnego w całej gospodarce ilustruje wykres:
Górnictwo i kopalnictwo
Działalność produkcyjna
Zaopatrywanie w gaz i wodę Budownictwo
Transport, składowanie i Edukacja
Ochrona zdrowia i opiek
0 20 40 60 80 100 120 140 160 %
W I półroczu br. przeciętna miesięczna emerytura i renta bieżąca ukształtowała się na poziomie 548 zł tj. o 15% wyższym niż w I półroczu ub. roku a jej wartość realna obniżyła się o 4%.
Wyniki finansowe podmiotów gospodarczych w okresie styczeń - czerwiec br. były gorsze od tych sprzed miesiąca. Wynik finansowy brutto osiągnął niższą wartość, natomiast po stronie netto wystąpiła dość znaczna strata na co wpływ miała znaczna strata brutto i netto w górnictwie i kopalnictwie. Również mniej korzystna była relacja kosztów do przychodów oraz wskaźniki rentowności obrotu brutto i netto.
W porównaniu z I półroczem ub. roku zanotowano wzrost przychodów (o 21%), które przewyższyły koszty, co w efekcie dało wyższy (o 75%) niż przed rokiem wynik finansowy brutto.
Nieco korzystniejsze niż przed rokiem były wskaźniki rentowności obrotu ale pogorszyła się relacja zobowiązań krótkoterminowych do należności i roszczeń (ze 134% w I półroczu 1995 do 141% w I półroczu 1996) i wzrósł udział przedsiębiorstw wykazujących stratę brutto (z 31% do 35%) jak też udział przychodów w tych przedsiębiorstwach.
energię elektryczną,
J e d n o s t k i g o s p o d o r k i n a r o d o w e j
Zbiorowość osób prawnych i samodzielnych jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej (bez spółek cywilnych) zarejestrowanych w rejestrze REGON obejmowała w końcu lipca br. 21035 podmiotów tj. o 8,6% więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku i o 0,8% więcej niż w miesiącu poprzednim. W sektorze prywatnym zarejestrowanych było 14821 jednostek tj. o 11,3% więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku i o 1,0% więcej niż w miesiącu poprzednim, a w sektorze publicznym 6214 podmiotów tj. o 2,6% więcej niż w końcu lipca ubiegłego roku i o 0,2% więcej niż w lipcu 1996 r.
W lipcu br. zarejestrowano 167 nowych jednostek tj. o 3,7% więcej niż w miesiącu czerwcu br., a o 19,3% więcej niż w lipcu 1995 r.
Liczba nowych jednostek w wybranych grupowaniach według form prawno - własnościowych przedstawiała się następująco:
- spółki prawa handlowego... 88
w tym: - jednoosobowe spółki Skarbu Państwa ... 1
- spółki państwowych osób prawnych ... 6
- spółki prywatne kapitału krajo w eg o... 47
- spółki z udziałem kapitału zagranicznego ... 31
- organizacje społeczne, związki zawodowe, partie polityczne... 61
- fu n d acje... 1
- spó łd zieln ie... 1
- jednostki samorządu terytorialnego... 8
- jednostki innych kościołów i związków wyznaniowych... 3
- pozostałe jednostki... 5
Jak wynika z powyższego zestawienia najliczniejszą grupę w zbiorowości nowozarejestrowanych jednostek stanowiły spółki prawa handlowego, a wśród nich prywatne spółki kapitału krajowego.
W procesie restrukturyzacji gospodarki narodowej odnotowano w omawianym miesiącu następujące fakty:
1) Na bazie Śląskiej Fabryki Urządzeń Górniczych "MONTANA" powstała spółka prywatna tzw. pracownicza p.n. Śląska Fabryka Urządzeń Górniczych "MONTANA" Spółka Akcyjna. Spółka została zawiązana w celu przejęcia przedsiębiorstwa na podstawie Ustawy z 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.
8 Jednostki gospodarki narodowej
2) Na podstawie Ustawy z dnia 3 lutego 1993 r. o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków oraz o zmianie niektórych ustaw przekształcono przedsiębiorstwo państwowe Zakłady Metalurgiczne "SILESIA" w Katowicach w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa p.n. Zakłady Metalurgiczne "SILESIA" Spółka Akcyjna.
3) Utworzono dwa zakłady budżetowe gmin na bazie likwidowanych bądź przeznaczonych do likwidacji przedsiębiorstw komunalnych.
I tak powstały:
■ Zakład Gospodarki Mieszkaniowej i Remontowej Wodzisław Śląski z Przedsiębiorstwa Gospodarki Mieszkaniowej i Remontowej,
■ Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Raciborzu z Rejonowego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji.
4) Zmiana formy własności Zakładów Pomiarowo - Badawczych Energetyki "ENERGOPOMIAR" Spółka z o.o.
w Gliwicach.
Na podstawie Umowy zawartej pomiędzy Skarbem Państwa a Kupującymi i Inwestorami prawie 88,0%
udziałów objęły podmioty inne niż Skarb Państwa. Tej pierwotnie jednoosobowej spółki Skarbu Państwa nie można jednak uznać za sprywatyzowaną, gdyż ponad 92,0% akcji obejmują jednostki sektora publicznego (12,0% Skarb Państwa, 80,0% państwowe osoby prawne).
5) Kluczewskie Zakłady Papiernicze Spółka Akcyjna w Kluczach to kolejna sprywatyzowana jednoosobowa spółka Skarbu państwa. 53,0% akcji kupili inwestorzy zagraniczni głównie International Paper InwesUnents (Poland), Inc., Spółka prawa stanu DELAWARE, USA. Dalsze 22,0% objęły podmioty krajowe a 25,0%
pozostało w rękach Skarbu Państwa. Nazwę spółki zmieniono na "INTERNATIONAL PAPER - KLUCZE"
Spółka Akcyjna.
Fundacje w 1996 r.
Stan w dniu 25 VII
rzecz:
nauki i rozwoju techniki oświaty i wychowania kultury i sztuki
ochrony zdrowia i opieki społecznej kultury fizycznej, turystyki i wypoczynki organizacji politycznych, związków zawodowych i innych
I o t r u d n i e n i c . W y n a g r o d z e n i u . R y n e k procy
Liczba pracujących o r a z przeciętna liczba zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw (w dużych i średnich jednostkach) w lipcu br. wyniosła odpowiednio 887,0 tys. osób i 861,1 tys. osób. W porównaniu do miesiąca poprzedniego wystąpił nieznaczny spadek tych wielkości odpowiednio o 0,5% i 0,6% . Największy spadek przeciętnej liczby zatrudnionych w lipcu br. w porównaniu do czerwca br. wystąpił w sekcji:
■ hotele i restauracje o 4,7%,
■ budownictwo o 2,2%,
■ obsługa nieruchomości, wynajem i działalność związana z prowadzeniem interesów o 1,5%,
■ transport, składowanie i łączność o 1,4%.
Największy wzrost przeciętnej liczby zatrudnionych wystąpił w sekcji handel i naprawy (1,9%).
W sekcji górnictwo i kopalnictwo przeciętna liczba zatrudnionych (ok. 30% przeciętnego zatrudnienia sektora przedsiębiorstw) spadła zarówno w stosunku do czerwca br. jak też do analogicznego okresu ub. roku odpowiednio o 0,4% i 4,9%.
W okresie styczeń - lipiec przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 863,5 tys. osób i porównując z analogicznym okresem ub. roku spadło o 2%, przy czym w sektorze publicznym spadek ten wyniósł 6%, natomiast w sektorze prywatnym zanotowano wzrost o 4,5%.
W przemyśle przeciętne zatrudnienie w okresie 7 miesięcy br. wyniosło 578,6 tys. osób i było niższe o 2,2% w porównaniu do analogicznego okresu ub. roku.
Udział poszczególnych sekcji w przeciętnym zatrudnieniu w przemyśle w okresie styczeń - lipiec br.
przedstawia wykres:
20 40 60 80 100
El górnictwo i kopalnictwo ED działalność produkcyjna
■ zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę
Przeciętne wynagrodzenie miesięczne wyniosło w sektorze przedsiębiorstw w lipcu br:
■ brutto 1146,13 zł
■ netto 919,56 zł
i w porównaniu do miesiąca poprzedniego br. wzrosło w obu przypadkach o 7,3%. W stosunku do lipca ub.
roku płace te wzrosły odpowiednio o 29,3% i 30,7%.
Największy wzrost przeciętnego wynagrodzenia w porównaniu do miesiąca poprzedniego wystąpił w sekcji:
■ górnictwo i kopalnictwo brutto o 14,5% i netto o 14,7%.
■ hotele i restauracje brutto o 9,7% i netto o 9,7%,
■ budownictwo brutto o 6,5% i netto o 6,3%,
■ transport, składowanie i łączność brutto o 4,0% i netto o 4,3%.
Największy poziom w lipcu br. osiągnęły płace w sekcji górnictwo i kopalnictwo 1587,04 zł brutto i 1266,37 netto. Również za okres 7 miesięcy płace w tej sekcji były najwyższe.
W okresie styczeń - lipiec br. płace brutto i netto w sektorze przedsiębiorstw wyniosły odpowiednio 1101,56 zł i 887,59 zł. W porównaniu z analogicznym okresem ub. roku płace te wzrosły odpowiednio o 27,7%
i 27,6%.
W przemyśle przeciętne wynagrodzenie w okresie 7 miesięcy br. wyniosło:
■ brutto 1231,93 zł
■ netto 990,76 zł
i w porównaniu do analogicznego okresu ub. roku wzrosło odpowiednio o 28,9% i 28,5%.
W lipcu br. w porównaniu do czerwca br. w sektorze przedsiębiorstw płaca realna wzrosła o 7,4%.
Przeciętne zatrudnienie w całej gospodarce narodowej w I półroczu br. wyniosło 1112,6 tys. osób i nieznacznie spadło w odniesieniu do analogicznego okresu ub. roku o 0,8%, przy czym w sektorze publicznym wyniosło 741,4 tys. osób (spadek 4,2%), natomiast w sektorze prywatnym 371,2 tys. osób (wzrost o 6,6%).
WI półroczu br. przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej wyniosło:
■ brutto 1033,80 zł
■ netto 835,87 zł
i w porównaniu do analogicznego okresu ub. roku w obu przypadkach wzrosło o 28,4%. Przeciętne wynagrodzenie brutto bez nagród i wypłat z zysku wyniosło 1000,64 zł i było o 28,6% wyższe niż przed rokiem.
Liczba zarejestrowanych bezrobotnych według stanu na koniec lipca br. wyniosła 150,0 tys. osób i była niższa o 2,0 tys. osób (1,3%) w porównaniu z końcem czerwca br. oraz o 7,5 tys. (4,8%) niższa od stanu z końca lipca ub. roku.
W miesiącu sprawozdawczym rejonowe urzędy pracy zarejestrowały 14,6 tys. osób bezrobotnych tj.
1,7 tys. osób więcej niż w ubiegłym miesiącu, a w stosunku do lipca ub. roku mniej o 1,7 tys. bezrobotnych.
Bezrobotni pozostający w ewidencji urzędów pracy w końcu lipca br. to głównie osoby, które poprzednio pracowały (80,4%) a 12,1% spośród nich utraciło pracę z przyczyn dotyczących zakładów pracy.
Wśród bezrobotnych, którzy dotychczas nie pracowali tj. 29,3 tys. osób - 25% stanowili absolwenci szkół policealnych i zawodowych oraz szkół zasadniczych zawodowych.
Osoby bezrobotne nie posiadające prawa do zasiłku stanowiły na koniec lipca br. 54,2% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. W porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku było ich o 2,2% mniej.
Pozostającym bez pracy i poszukującym jej za pośrednictwem urzędów pracy oferowano w miesiącu sprawozdawczym 6,5 tys. wolnych miejsc pracy tj. o 0,5 tys. ofert więcej niż w ubiegłym miesiącu.
W końcu lipca urzędy pracy dysponowały ofertami pracy dla 3,5 tys. osób. Na jedną ofertę pracy przypadło w województwie katowickim 43 osoby zarejestrowane jako poszukujące pracy.
Najkorzystniej przedstawiała się sytuacja bezrobotnych w Rejonowym Urzędzie Pracy w Chrzanowie.
Na jedną ofertę pracy przypadło 14 osób, natomiast Rejonowy Urząd Pracy w Będzinie jako jedyny nie dysponował ani jedną ofertą pracy.
W końcu lipca br. najwięcej bezrobotnych odnotowano w Rejonowym Urzędzie Pracy w Sosnowcu (12,0 tys.), w Bytomiu (10,2 tys.), Gliwicach (9,6 tys.), Tychach (8,8 tys.), Zabrzu (8,7 tys.), natomiast najmniej w Pszczynie (1,6 tys.), Czechowicach Dziedzicach (2,7 tys.) i w Raciborzu (2,8 tys.).
Odpływ bezrobocia w lipcu br. wyniósł 16,6 tys. osób, w tym 6,0 tys. bezrobotnych podjęło pracę, 7,7 tys. osób nie potwierdziło gotowości do pracy, 2,1 tys. dobrowolnie zrezygnowało ze statusu bezrobotnego.
W miesiącu sprawozdawczym wyłączono z ewidencji rejonowych urzędów pracy o 3,0 tys. osób więcej (22,1%) w porównaniu do miesiąca ubiegłego.
Według zgłoszeń, które w lipcu br. otrzymały urzędy pracy 57 zakładów usytuowanych w województwie katowickim, zamierza w najbliższym czasie zwolnić 2,4 tys. pracowników, w tym z sektora publicznego 1,8 tys. osób.
P r o d u k c j o m o t e r i o l n o
W lipcu br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w sektorze przedsiębiorstw wyniosły 4810,9 min zł (w cenach bazowych bieżących) i były wyższe o 8,2% w odniesieniu do czerwca br.
W sekcji górnictwo i kopalnictwo przychody te osiągnęły wartość 1215,8 min zł (tj.
25% przychodów sektora przedsiębiorstw) i wzrosły o 26,1% w porównaniu do miesiąca poprzedniego br. Wzrost przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług wystąpił również w sekcjach:
■ transport, składowanie i łączność o 11,6%
■ działalność produkcyjna ... o 5,0%
■ zaopatrywanie w energię elektryczna, gaz i wodę . . . . o 4,1%
■ hotele i restauracje... o 0,6%
■ handel i naprawy ... o 0,5%
Natomiast spadek przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług odnotowano w sekcji:
* obsługa nieruchomości, wynajem i działalność związana z prowadzeniem interesów o 7,5%
■ budownictwo o 0,8%.
W okresie styczeń - lipiec br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w sektorze przedsiębiorstw osiągnęły wartość 32239,4 min zł i w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku wzrosły o 16,9%, przy czym w sektorze publicznym przychody te wzrosły o 12,4%, a w sektorze prywatnym o 26,3%.
W przemyśle przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w lipcu br. wyniosły 3776,4 min zł (ceny bazowe bieżące) i w odniesieniu do czerwca br. wzrosły o 10,9% w cenach bazowych bieżących i o 10,3% w cenach bazowych stałych. W porównaniu z lipcem ub. roku przychody w przemyśle wzrosły zarówno w cenach bazowych bieżących, jak i w cenach bazowych stałych odpowiednio o 16,7% i 6,3%, na co przede wszystkim miał wpływ wzrost przychodów w sekcji górnictwo i kopalnictwo (wzrost o 20,8% i o 4,6%) oraz działalność produkcyjna (wzrost o 15,6% i o 9,3%).
W sekcji górnictwo i kopalnictwo przychody w cenach bazowych bieżących stanowiły 32% przychodów w przemyśle. Jak kształtowała sie dynamika przychodów w sekcji górnictwo i kopalnictwo w cenach bazowych stałych w poszczególnych miesiącach br. przedstawia wykres:
% 1995 = 100
140 130 120 110 100 90 80 70
i ii
m iv v vi
v i iW okresie styczeń - lipiec br. produkcja sprzedana przemysłu wyniosła 25666,9 min zł (ceny bazowe bieżące) i w odniesieniu do analogicznego okresu ub. roku wzrosła o 17,2%, natomiast w cenach bazowych stałych wzrosła o 5,6% zarówno w rzeczywistym jak i w porównywalnym czasie pracy.
W okresie siedmiu miesięcy przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w przemyśle przypadające na 1 zatrudnionego były wyższe zarówno w cenach bazowych bieżących jak i w cenach bazowych stałych odpowiednio o 19,8% i 8,0%, na co przede wszystkim miał wpływ (tak jak w miesiącu ubiegłym) wzrost przychodów w sekcji górnictwo i kopalnictwo w cenach bazowych bieżących o 25,0% i o 11,4% w cenach bazowych stałych.
W lipcu br. kopalnie węgla kamiennego wydobyły 11,6 min ton węgla tj. o 9,3% więcej niż przed rokiem.
W okresie styczeń-lipiec br. wydobycie wyniosło 78,3 min ton i było o 3,0% wyższe niż w analogicznym okresie ub.r. Więcej wyprodukowano również gazu ziemnego o 8,8%, olejów opałowych o 42,4%, energii elektrycznej i cieplnej (odpowiednio o 4,9% i 11,1%. O 19,3% większy był również przerób ropy naftowej.
Wśród wyrobów hutniczych, których produkcja była wyższa niż przed rokiem należy wymienić: bednarkę - wzrost o 50,8%, druty stalowe ciągnione o 19,2%, blachy uniwersalne o 3,7%. W okresie siedmiu miesięcy br.
więcej wyprodukowano również wyrobów wyciskanych i ciągnionych z miedzi o 24,2%, tokarek do metali kłowych o 40,3%, suwnic i żurawi (odpowiednio o 52,2% i 41,7%), kabli i przewodów o 11,3%, sprzętu instalacyjnego o 29,0%, tworzyw sztucznych i kauczuków o 6,8%, a także wyrobów lakierowych na żywicach syntetycznych o 18,2%, piasku przemysłowego o 20,2%, cegły wypalanej z gliny o 15,2%, szkła budowlanego zespolonego o 18,5%, wyrobów sanitarnych ceramicznych o 14,2%.
W okresie syczeń-lipiec br. w stosunku do analogicznego okresu ub.r. wzrosła również produkcja: papieru o 10,5%, wyrobów dziewiarskich o 6,7%, obuwia ogółem o 23,8%, mięs surowych ze zwierząt rzeźnych i dziczyzny o 24,3%, szynek i łopatek konserwowych o 12,7%, ryb i przetworów rybnych wędzonych o 35,9%, serów twarogowych niedojrzewających o 83,0%, wyrobów ciastkarskich o 76,2%, soków owocowych zagęszczonych o 52,2%.
W okresie siedmiu miesięcy br. w stosunku do roku poprzedniego spadła produkcja niektórych wyrobów jak np.: stali surowej o 11,1%, odlewów żeliwnych o 12,7%, chłodziarek i zamrażarek domowych o 17,4%, akumulatorów ołowiowych o 24,8%. Wśród wyrobów przeznaczonych dla budownictwa mniej wyprodukowano:
cementu o 19,1%, papy o 38,0%, wyrobów glinokrzemianowych o 31,0%, zapraw i wypraw o 17,7%.
Niższa niż przed rokiem była produkcja: bielizny osobistej z dzianin o 47,8%, okryć z tkanin o 30,2%, tłuszczy zwierzęcych topionych jadalnych o 24,3%, mleka spożywczego normalizowanego o 12,2%, kaszy o 63,6%, makaronu o 21,0%, konserw warzywnych o 18,7%, octu o 22,5% oraz wód mineralnych i napojów bezalkoholowych o 10,4%.
W budownictwie w lipcu br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług (ceny bazowe bieżące), wyniosły 486,5 min zł i były wyższe o 2,7% w porównaniu do analogicznego miesiąca ub. roku, na co przede wszystkim miał wpływ wzrost przychodów w sektorze prywatnym o 3,5%. Nadal największy udział w przychodach tej sekcji mają przedsiębiorstwa zajmujące się. wznoszeniem budowli lub ich części, inżynierią lądową i wodną (77%).
Przychody ze sprzedaży produkcji budowlano - montażowej (ceny bieżące) w lipcu br. osiągnęły wartość 353,3 min zł (wzrost o 29,2% w stosunku do ub. roku).
W okresie styczeń - lipiec br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w budownictwie wyniosły 2820,0 min zł i w odniesieniu do analogicznego okresu ub. roku wzrosły o 13,4%. W przeliczeniu na 1 zatrudnionego przychody w budownictwie były również wyższe o 20,0%.
Wzrost przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług w poszczególnych grupach sekcji budownictwo w okresie styczeń - lipiec br. w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku przedstawia wykres:
% 35 30 25 20
15 10 5 0
■ przygotowywanie terenu pod budowę
B wznoszenie kompletnych budowli lub ich części; inżynieria lądowa i wodna 0 wykonywanie instalacji budowlanych
M budowlane prace wykończeniowe
□ wynajem sprzętu budowlanego i burzącego wraz z obsługą operatorską
W lipcu 1996 roku oddano do użytku w województwie katowickim 142 mieszkania o powierzchni użytkowej 21,6 tys.m2 ij. o 35,2% więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Najwięcej mieszkań tj. 138 oddano w budownictwie indywidualnym, a ich powierzchnia użytkowa wyniosła 20,8 tys.m2. Spółdzielnie mieszkaniowe przekazały 4 mieszkania o powierzchni użytkowej 0,9 tys.m2.
W okresie siedmiu miesięcy br. oddano do użytku 932 mieszkania tj. o 33,5% mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku, a ich powierzchnia użytkowa wyniosła 116,0 tys.m2 co stanowi 83,6% poziomu analogicznego okresu ubiegłego roku. W budownictwie indywidualnym oddano do użytku 819 mieszkań tj. o 5,9% mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku, a ich powierzchnia użytkowa wyniosła 106,0 tys.m2.
Spółdzielnie mieszkaniowe oddały do użytku 51 mieszkań o powierzchni użytkowej 5,9 tys.m2.
Miasta, w których oddano najwięcej mieszkań w okresie styczeń-łipiec br. to: Katowice (113), Rybnik (53), Gliwice (38), Tychy (34).
Przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania przekazanego do użytku w okresie siedmiu miesięcy br.
wyniosła 124,4 m2, przy czym w spółdzielniach mieszkaniowych 116,6 m2, a w budownictwie indywidualnym 129,4 m2.
W okresie styczeń-lipiec br. w województwie katowickim wydano 1951 pozwoleń na budowę budynków mieszkalnych w budownictwie indywidualnym.
Jednostki transportu samochodowego dysponujące w lipcu br. taborem o ładowności 34,4 tys. ton (stan na koniec miesiąca) przewiozły 1,6 min ton ładunków, czyli więcej niż w miesiącu ubiegłym i w roku ubiegłym odpowiednio o 7,3% i o 7,0%.
W okresie styczeń - lipiec br. transportem samochodowym przewieziono 11,3 min ton ładunków, tj. o 3,0%
więcej niż przed rokiem.
Z usług transportu samochodowego skorzystało w okresie siedmiu miesięcy 54,3 min osób, tj. więcej niż w roku ub. o 8,8%.
Śląska D O K P w lipcu br. przewiozła taborem kolejowym 10,6 min ton ładunków z czego 8,3 min ton to węgiel. Ilość przewiezionych ładunków ogółem w porównaniu z czerwcem br. wzrosła o 17,7%, natomiast węgla kamiennego o 16,3%. Wielkość ładunków przewiezionych od początku roku wyniosła 71,3 min ton i spadła o
1,7% w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku, natomiast przewozy węgla niewiele wzrosły o 0,4%.
F i n a n s e
Podm ioty gospodarcze w I półroczu br. odnotow ały nieznaczne zm iany podstawowych wskaźników finansowych w stosunku do roku ubiegłego. Przychody uzyskane w efekcie prowadzonej działalności wzrosły o 20,9% i w bieżącym roku przewyższały one koszty o 316,1 min zł. Odmiennie kształtowała się sytuacja w poszczególnych sektorach i tak w sektorze publicznym koszty były wyższe o 230,7 min zł niż przychody, w sektorze prywatnym natomiast przychody były większe od kosztów ich uzyskania o 546,8 min zł. Od stycznia br. stopniowo rośnie udział liczby podmiotów wykazujących zysk brutto z 55,3%
w styczniu br. do 65,2% w czerwcu br., ale przychody tych jednostek obniżają się (z 73,2% do 62,5%).
Porównując wyniki finansowe, zarówno brutto jak i netto osiągnięte przez jednostki prowadzące działalność gospodarczą w okresie styczeń-czerwiec br., do tych sprzed miesiąca można zaobserwować niekorzystne zmiany.
Wynik finansowy brutto czyli różnica pomiędzy przychodami a kosztami ich uzyskania, skorygowana
• • •' > ' 1 . i i '*
o saldo strat i zysków nadzwyczajnych za sześć miesięcy br. wyniósł ogółem 379,5 min zł i był wyższy o 74,6%
w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego, jednak znacznie niższy niż w ubiegłym miesiącu. Wpływ na ten stan miała wyższa strata brutto zanotowana w sektorze publicznym - minus 165,5 min zł. U podmiotów zaliczanych do sektora prywatnego, podobnie jak w poprzednich miesiącach, zanotowano zysk brutto, za I półrocze br. wyniósł on ogółem 545,0 min zł.
Wynik finansowy netto będący wynikiem brutto po dokonaniu odliczeń z tytułu obowiązkowych obciążeń od początku roku stopniowo malał i osiągnął w czerwcu br. kwotę minus 200,6 min zł. Prawie dwukrotnie powiększyła się, w porównaniu z okresem 1 - VI obroku, strata netto uzyskana przez jednostki zaliczane do sektora publicznego i wyniosła minus 567,2 min zł. W sektorze prywatnym wynik netto kształtował się na poziomie 366,6 min zł i od I kwartału wzrósł o 45,1%, a w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego o 99,6%.
Wyniki finansowe brutto i netto za okres I - VI br. dla podmiotów prowadzących działalność w podstawowych sekcjach przedstawia poniższe zestawienie:
' ' 1 • • J i A '
Wynik finansowy
Wyszczególnienie brutto netto
w m in zł
O G Ó ŁEM ... 379,5 -200,6 Górnictwo i kopalnictw o... -799,6 -847,4 Działalność p rodukcyjna... 453,8 242,0 Zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i w odę... 320,0 142,3 B udow nictw o... 47,6 15,2 Handel i napraw y... 263,1 193,8 Transport, składowanie i łączność... 20,9 6,8 Obsługa nieruchomości i f i r m ... 59,6 38,2 Pozostała działalność usługowa, komunalna, socjalna i indywidualna . 10,2 6,4
Obciążenia obowiązkowymi zmniejszeniami wyniku finansowego brutto na koniec czerwca br.
wyniosły 580,1 min zł i w 88,7% składały się z należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych i prawnych. Należy jednak zauważyć, że w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku obciążenia w dalszym ciągu przewyższały kwotę ogółem osiągniętego wyniku finansowego brutto, ale już w mniejszym stopniu (mniej o 89,1 pkt niż przed rokiem).
Wskaźnik rentowności obrotu netto będący relacją wyniku finansowego netto do przychodów z całokształtu działalności za I półrocze br. przyjął wartość minus 0,6 % (wzrost o 0,5 pkt w stosunku do okresu I - VI ub.roku, ale jednocześnie spadek o 1,6 pkt do I kwartału br.). W sektorze publicznym kształtował się na tym samym poziomie jak przed rokiem, tj. minus 2,5%, w sektorze prywatnym wzrósł o 1,1 pkt i wyniósł 3,3%. Można zauważyć również nieznaczny wzrost wskaźnika rentowności obrotu brutto przedstawiającego relację wyniku finansowego brutto do ogółu przychodów uzyskanych w efekcie prowadzonej działalności, który na koniec czerwca br. przyjął wartość 1,1% (wzrost o 0,3 pkt w stosunku do okresu I - VI ub.roku, ale spadek o 1,7 pkt do I kwartału br.).
W poszczególnych sektorach wskaźnik ten przedstawiał się następująco:
- sektor publiczny minus 0,7% (spadek o 0,2 pkt w porównaniu do okresu I-VI ub.roku) - sektor prywatny 4,8% (wzrost o 0,9 pkt w porównaniu do okresu I-VI ub.roku).
Wyniki finansowe podmiotów gospodarczych zaliczanych do sekcji górnictwo i kopalnictwo były znacznie gorsze niż jednostek z pozostałych sekcji. Obrazują to wskaźniki rentowności obrotu brutto i netto oraz wskaźnik poziomu kosztów przedstawione na poniższym wykresie:
górnictwo i kopalnictwo
pozostałe
-20
%
0 20 40 60 80 100 120
wskaźnik poziomu kosztów wskaźnik rentowności obrotu netto wskaźnik rentowności obrotu brutto
Udział kosztów uzyskania przychodów w przychodach ogółem określany jako wskaźnik poziomu kosztów z całokształtu działalności, w okresie styczeń-czerwiec br. kształtował się na zbliżonym poziomie jak w ubiegłym roku i wyniósł 99,1 % (spadek o 0,3 pkt). W sektorze publicznym koszty przekroczyły przychody o 1%, a w sektorze prywatnym koszty uzyskania przychodów stanowiły 95,1% przychodów. Strukturę kosztów według rodzaju w poszczególnych sektorach przedstawia poniższy wykres:
sektor publiczny 44,8%
sektor prywatny 45,1%
13,0%
3,0% 7,6% 16,6%
1,5%
EU zużycie materiałów El usługi obce
■ podatki i opłaty
□ wynagrodzenia i inne świadczenia na rzecz pracowników g amortyzacja i pozostałe koszty
Wskaźniki bieżącej płynności określające udział majątku obrotowego lub jego elementów w zobowiązaniach krótkoterminowych, spadły średnio o 2 pkt w porównaniu do okresu I - V br.
• 1 •: I
Wskaźnik bieżącej płynności I stopnia czyli relacja środków pieniężnych i papierów wartościowych do zobowiązań krótkoterminowych wyniósł na koniec czerwca br. 9,8% (wzrost o 1,5 pkt w stosunku do analogicznego okresu ub.r. oraz o 0,2 pkt w porównaniu do I kwartału br.).
W skaźnik płynności II stopnia, tj. relacja aktywów o niższym stopniu płynności (aktywa będące składnikami płynności 1 stopnia powiększone o należności i roszczenia) do zobowiązań bieżących spadł o 2,4 pkt
w stosunku do analogicznego okresu ub.r. i przyjął wartość 80,5%. W porównaniu do I kwartału wskaźnik ten spadł o 6,6 pkt.
Wskaźnik płynności III stopnia za okres sześciu miesięcy br. wyniósł 112,6%. W ciągu I półrocza br. wskaźnik ten wykazuje tendencję malejącą i w odniesieniu do I kwartału br. spadł o 6,0 p k t
Jednostki gospodarcze działające w sekcji górnictwo i kopalnictwo w dalszym ciągu charakteryzują się najniższą płynnością finansową. Zobowiązania krótkoterminowe znalazły pokrycie w środkach pieniężnych i krótkoterminowych papierach wartościowych w 3,3%, wskaźnik płynności II stopnia wyniósł 48,8%, IH stopnia tylko 59,3%. Dla porównania wartość majątku obrotowego jednostek działających w pozostałych sekcjach przekraczała ich zobowiązania o 48,3% (dla wskaźnika HI stopnia), a w sekcji pozostała działalność usługowa, komunalna, socjalna i indywidualna wskaźnik płynności IH stopnia przyjął wartość 312,7%.
M ą ją tc k obrotow y na koniec czerwca br. wyniósł 18816,9 min zł, jego wartość była wyższa o 20,5%
niż przed rokiem. W stosunku do czerwca ub.r. nastąpił ogólny wzrost we wszystkich składnikach majątku obrotowego: o 64,9% wzrosła wartość papierów wartościowych przeznaczonych do obrotu, o 42,0% środków pieniężnych, a wielkość zapasów wzrosła o 21,5%. Podobnie jak w poprzednich miesiącach największy udział w strukturze tego majątku miały należności i roszczenia, które stanowiły 62,8% ogólnej kwoty majątku obrotowego.
Zobowiązania długoterminowe (wymagalne po upływie 1 roku) wyniosły na koniec czerwca br.
6538,2 min zł, z tego największy udział stanowiło zadłużenie podmiotów gospodarczych z tytułu kredytów bankowych - 63,3% i jednocześnie były one o 84,3% wyższe niż w czerwcu ub.r.
Zobowiązania krótkoterminowe (płatne przed upływem 1 roku) były o 22,3% wyższe niż przed rokiem i wyniosły 16707,0 min zł. W 46,5% składały się z zobowiązań z tytułu dostaw i usług, a w 12,7%
z kredytów bankowych.
Relacja zobowiązań krótkoterminowych do należności i roszczeń na koniec I półrocza br. wyniosła 141,4% (wzrost o 7,3 pkt w porównaniu do czerwca ub.r.). W sekcji górnictwo i kopalnictwo zobowiązania krótkoterminowe były przeszło dwukrotnie wyższe od należności i roszczeń, a najniższy wskaźnik odnotowano w sekcji pozostała działalność usługowa, komunalna, socjalna i indywidualna, gdzie zobowiązania te stanowiły 61,8% należności i roszczeń.
depozyty
Analogicznie jak przed rokiem około 80%
zdeponowanych pieniędzy była w walucie krajowej, wśród których prawie 70% stanowiły depozyty terminowe. Również wśród depozytów w walucie zagranicznej większość (64%) stanowiły depozyty terminowe.
Gospodarstwa domowe zgromadziły w bankach województwa wg stanu na koniec czerwca br. 6625,2 min zł tj. 76% wszystkich zasobów pieniężnych i 3-krotnie więcej niż podmioty gospodarcze. O ile w g o sp o d a rstw a c h d o m ow ych w artość zdepo n o w an y ch p ieniędzy przewyższała znacznie - 9- krotnie wartość zaciągniętych kredytów, wśród podm iotów gospodarczych wielkość zaciągniętych kredytów prawie 3-krotnie przewyższała wartość depozytów.
kredyty
8 8 ,0 %
De poz yt y i k r e d y t y s e k t o m n i e f i n a n s o w e g o
Według stanu na dzień 30.06.1996 r. stan zasobów pieniężnych zdeponowanych w bankach województwa przez podmioty gospodarcze i gospodarstwa domowe wyniósł 8684,3 min zł (dane Narodowego Banku Polskiego w Katowicach) i był wyższy niż w analogicznym okresie ub.roku o 2292,2 min zł tj. 36%. Wartość depozytów przewyższyła o 2,6 mld zł tj.
42% wartość udzielonych kredytów.
12,0 %
Strukturę kredytów i depozytów wg stanu na dzień 30.06.96 r. g podm ioty gospodarcze
ilustrują wykresy:
I I gospodarstw a dom owe
Poziom i dynamikę kredytów oraz depozytów w bankach woj.katowickiego (stan w końcu kwartału) w 1996 r. przedstawia poniższe zestawienie:__________________________________________________________
Kwartały
WYSZCZEGÓLNIENIE I n
w min zł I kwartał 1996
= 100 n kwartał 1995
= 100
z a c i ą g n i ę t e p r z e z :
5717,8 6121,5 107,1 133,3
5137,2 5388,9 104,9 128,2
580,6 732,6 126,2 188,3
8331,1 8684,3 104,2 135,9
1931,9 2059,1 106,6 131,2
6399,2 6625,2 103,5 137,4
W porównaniu z końcem czerwca ub.roku depozyty przyrastały nieco szybciej niż kredyty, przy czym w gospodarstwach domowych dynamiczniej niż wśród podmiotów gospodarczych rosły zarówno kredyty jak i depozyty.
( c n y
W lipcu br. wśród podstawowych artykułów żywnościowych w porównaniu z czerwcem br. zanotowano w województwie katowickim kilkuprocentowe podwyżki cen.
Ceny niektórych artykułów, głównie warzyw i owoców znacznie spadły. W grupie "mięso, podroby i przetwory" najwięcej zdrożało:
V I 1996= 100 V n 1995 = 100 Mięso wieprzowe 103,1 - 105,0 110,9-111,8 Mięso cielęce 100,4 - 104,7 110,3-130,8 Wędliny 100,4 - 104,7 103,2- 123,6
Nadal drożeją przetwory "mączne i makaronowe", w stosunku do poprzedniego miesiąca od 0,6% do 4,4% (płatki owsiane o 4,4%, kasza jęczmienna o 4,3%, kasza gryczana o 4,2%).
W lipcu br. wzrosły ceny serów (0,l% -3,7% ), napojów (0,9%-7,0%), wyrobów cukierniczych (0,6%-5,9%) i koncentratów spożywczych (0,6%~4,2%). Dynamikę cen niektórych artykułów żywnościowych przedstawia wykres:
cukier
kasza mazurska
ser Gouda 1
jogurt owocowy
100 105 110 115 120 125 130 135
Typowe dla tej pory roku jest to, że tanieją wczesne i sezonowe warzywa i owoce. Jednakże płacimy za nie znacznie więcej niż w lipcu ubiegłego roku, na co miała wpływ między innymi nie sprzyjająca aura tego lata. Obrazuje to poniższa tabela.
VI 1996 = 100 VII 1995 = 100
Ziemniaki wczesne 40,3 113,2
Kapusta 69,0 177,3
Kalafior 99,4 144,4
Ogórki gruntowe 70,3 211,7
Pomidory szklarniowe 71,4 164,8
Sałata 92,7 143,4
Papryka 86,4 195,9
Spadek cen niektórych warzyw w okresie trzech ostatnich miesięcy przedstawia wykres:
pomidory szklarniowe
ogórki szklarniowe
ziemniaki wczesne
kalafior
Z owoców południowych znacznie staniały brzoskwinie, płacimy za nie mniej o 37,7% niż przed miesiącem, i o 7,3% nmniej niż w analogicznym okresie ub. roku. W stosunku do poprzedniego miesiąca staniały również banany o 16,2% i cytryny o 1,2%.
W okresie styczeń - lipiec br. spośród artykułów żywnościowych (pomijając rynek warzywno - owocowy, który charakteryzował się wysoką dynamiką cen) najbardziej zdrożały: przetwory zbożowe 5,0% - 44,0%, w tym chleb 21,5% - 43,0%, koncentraty spożywcze i przyprawy 2,0% - 31,1%. W tym samym czasie ceny wyrobów cukierniczych i ciastkarskich wzrosły od 1,3% - 26,5%, a cukru o 15,0%. Najmniej w ciągu ostatnich siedmiu miesięcy zdrożały tłuszcze roślinne od 1,3% - 5,8%, wędliny od 0,7% - 12,0%, wyroby garmażeryjne od 1,0% - 13,2% oraz przetwory owocowe od 3,8% - 15,2%.
W grupie artykułów nieżywnościowych w porównaniu z czerwcem br. zdrożały środki czystości i kosmetyki (0,2%-9,9%), meble (0,2%-9,3%), sprzęt gospodarstwa domowego (0,l%-8,6%).
Sprzęt sportowy zdrożał w stosunku do poprzedniego miesiąca br. od 0,9%-5,9%, w tym rowery od 0,9%-3,2%, chemia gospodarcza od 0,2%-3,3%.
W lipcu br. w porównaniu z czerwcem br. wzrosły ceny usług samochodowych (0,l% -5,2% ), remontowo-budowlanych (0,2%-4,8%), kosmetycznych (0,6%-3,5%), turystycznych (0,2%-5,0%).
Za naukę w liceach prywatnych i społecznych będziemy płacić o 16,7% drożej niż przed rokiem, a za studia zaoczne i zakwaterowanie w domu studenta - ponad 17,1%.
Kursy walut w połowie lipcabr. w prywatnych kantorach wybranych miast województwa katowickiego kształtowały się następująco (ceny za 100 $ lub 100 DEM):
Wyszczególnienie a - sprzedaż b - skup c - różnica
Katowice Chorzów Bytom Sosnowiec Rybnik Tychy Gliwice
Dolar amerykański a 272,80 272,00 273,00 272,50 272,00 272,00 273,00
b 271,00 270,00 258,00 270,50 269,50 266,00 270,00
c 1,80 2,00 5,00 2,00 2,50 6,00 3,00
Marka niemiecka a 179,50 178,50 181,80 179,00 179,00 181,20 180,00
b 177,50 177,00 180,40 177,80 177,50 177,50 177,00
c 2,00 1,50 1,60 1,20 1,50 3,70 3,00
Dolary najkorzystniej można było kupić w kantorach w Chorzowie, Rybniku i Tychach, marki w Chorzowie i Sosnowcu. Sprzedać zaś opłacało się najbardziej dolary w Katowicach, a marki w Bytomiu.
W k ra ju ceny towarów i usług konsumpcyjnych w czerwcu br. były wyższe niż w grudniu ub. roku o 11,4% wobec 13,6% w analogicznym okresie ub. roku. Największy wzrost cen konsumpcyjnych w stosunku do miesiąca poprzedniego odnotowano w styczniu (o 3,4%) i w kwietniu (o 2,2%). W maju i czerwcu ich dynamika obniżyła się, głównie w wyniku mniejszego wzrostu cen żywności.
Dynamika cen towarów i usług konsumpcyjnych kształtowała się następująco:
Okresy Ogółem Żywność Napoje
alkoholowe
Towary nieżywno-
ŚC10WC Usługi Grudzień roku poprzednie);o = 100
1995 V I... 113,6 114,5 109,9 112,0 114,6 1996 V I... 111,4 111,8 110,9 109,9 112,6
Miesiąc poprzedni = 100
1996 I ... 103,4 102,3 103,3 102,2 106,3 n ... 101,5 101,8 100,4 101,1 101,8 r a ... 101,5 102,3 100,5 101,2 101,0 I V ... 102,2 102,8 100,4 102,0 101,7 V ... 101,4 101,2 101,5 102,0 100,7 V I ... 101,0 100,9 104,4 101,0 100,5
Okresy Ogółem Żywność Napoje alkoholowe
Towary nieżywno-
ściowe Usługi
Analogiczny 1996 I . . . ...
I I ...
II I ...
I V ...
V ...
V I ...
I - V I ...
>kres 1995 121,0 120.4 120.4 120,3 119,8 119.5 120,2
.= 100 117.5 117,0 117.8 117,7 116.9 116.6 117,3
132,1 132.0 129,3 124.8 125.8 130,5 129.0
123.7 123,0 122.4 122,2 122.4 121.7 122,6
121.7 121,0 120,6 121.3 120.3 119.7 120.8
Ceny żywności w czerwcu br. były wyższe niż w grudniu ub. roku o l l , 8 % (wobec 14,5% przed rokiem).
Najbardziej wzrosły ceny artykułów w grupie "ziemniaki, warzywa, owoce i przetwory" w stosunku do grudnia ub. r. (o 32,5%), w tym głównie ceny świeżych warzyw z tegorocznych zbiorów. Wzrosły także ceny "przetworów zbożowych, pieczywa i wyrobów ciastkarskich" (o 29,6%), co było spowodowane utrzymującym się od września ub. r. do kwietnia br. znacznym wzrostem cen skupu zbóż. Pozostałe towary żywnościowe podrożały poniżej przeciętnej dynamiki cen żywności notowanej w I półroczu br.
Dynamika cen żywności w skali roku była w czerwcu niemal o połowę niższa od notowanej przed rokiem (wzrost o 16,6%, wobec 31,8%).
Wzrost cen napojów alkoholowych w stosunku do grudnia ub. roku wyniósł 10,9%. W porównaniu z czerwcem ub. roku napoje alkoholowe podrożały o 30,5%.
Ceny artykułów nieżywnościowych w czerwcu br. w stosunku do grudnia ub. roku były wyższe o 9,9%. Najbardziej wzrosły ceny wyrobów tytoniowych (o 26,2%), paliw i smarów (o 15,7%) opału (o 12,4%) a ceny artykułów medyczno-farinaceutycznych wzrosły o 11,3%. W czerwcu ceny towarów nieżywnościowych były wyższe o 21,7% niż przed rokiem.
Dynamika cen usług była wyższa w czerwcu br. w porównaniu z grudniem ub. roku o 12,6% (wobec 14,6% przed rokiem). Najbardziej podrożały opłaty za najem mieszkania 18,6% oraz usługi przewozowe środkami komunikacji miejskiej średnio 18,5%.
W porównaniu z czerwcem ub. roku usługi konsumpcyjne były droższe o 19,7%.
Z u n i t n y s z c z e n i e p o w i e t r z a
Badania zanieczyszczenia powietrza prowadzone przez Wojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Katowicach w miesiącu pomiarowym od 16.06.96 r. do 15.07.96 r. wykazały przekroczenia dopuszczalnych stężeń dobowych w przypadku:
■ pyłu zawieszonego (PM -10) na 5 spośród 22 stacji pomiarowych, maksymalnie przez 16,7% czasu w Zabrzu,
■ dwutlenku azotu na 3 spośród 27 stacji pomiarowych; w Sosnowcu przez 10,0% czasu oraz w Dąbrowie Górniczej i Wodzisławiu Śląskim przez 6,7% czasu,
■ fenolu na 15 spośród 24 stacji pomiarowych, maksymalnie przez 73,3% czasu w Zawierciu,
■ formaldehydu na 4 spośród 21 stacji pomiarowych, maksymalnie przez 43,3% czasu w Raciborzu,
■ amoniaku na 5 spośród 29 stacji pomiarowych, maksymalnie przez 16,7% czasu w Tarnowskich Górach,
■ tlenku węgla na wszystkich 5 stacjach pomiarowych, maksymalnie przez 93,3% czasu. W odniesieniu do 8-godzinnej wartości dopuszczalnej zalecanej przez Światową Organizację Zdrowia przekroczenia nie wystąpiły.
W analizowanym miesiącu pomiarowym nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych stężeń dwutlenku siarki i fluoru.
Miesięczne stężenia składników pyłu w okresie od 16.05.96 r. do 15.06.96 r. osiągały poziomy:
■ ołów od 61 ng/m3 w Raciborzu do 568 ng/m3 w Bukownie,
■ kadm od 1,5 ng/m3 w Raciborzu do 91,8 ng/m3 w Bukownie,
■ mangan od 14 ng/m3 w Kidowie do 108 ng/m3 w Chorzowie,
■ nikiel od 3,2 ng/m3 w Mysłowicach do 18,8 ng/m3 w Zabrzu,
■ chrom od 2,4 ng/m3 w Wodzisławiu Śląskim do 19,0 ng/m3 w Żyglinku.
DOBOWE STĘŻENIE ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA W ŚRÓDMIEŚCIU KATOWIC W LIPCU 1996 R.
(według danych WSSE Katowice)
u g/m 120
100
3 PYŁ ZAWIESZONY
80
2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30
1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31
Wartość dopuszczalna
3 D W U TLE N EK SIARKI f S Q )
200 ---
100 — -—— --- 80 — --- 60 ---
nRlnnn
2 4 6 8 10 12 14 16 19 21 23 25 27 29 31
1 3 5 7 9 11 13 15 17 20 22 24 26 28 30
DOBOWE STĘŻENIE ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA W ŚRÓDMIEŚCIU KATOWIC W LIPCU 1996 R.
(według danych WSSE Katowice)
DWUTLENEK AZOTU (NO')
3
ug/m
160 ---
2 4 6 8 10 12 14 16 19 21 23 25 27 29 31
1 3 5 7 9 11 13 15 17 20 22 24 26 28 30
Wartość dopuszczalna
ug/m
2800
2400
2000
1600
1200
800
400
TLENEK WĘQLA (CQ)
ŚREDNIE DOBOWE STĘŻENIE ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA W OKRESIE 16.06.1996 R. - 15.07.1996 R.
(według danych WSSE Katowice) P Y K Z A W I E S Z O N Y
Katowice, ul. Raciborska 39 Katowice - Szopienice Bukowno Chorzów Dąbrowa Górnicza - Błędów
Dąbrowa Górnicza Jastrzębie - Zdrój Łaziska Średnie Miasteczko Śląskie - Żyglinek M ysłowice Olkusz Pilica Pszczyna Racibórz Ruda Śląska Rybnik Toszek Wodzisław Śląski Zabrze Rudnik Łubowice Rudziniec Bojszów Zebrzydowice
. V -V .-,
:.: :
V' .
ug/m O 20 40 60 80 100 120 140 160 180
średnie maksymalne
Wartość dopuszczalna stężenia: dobow ego - 120 ug/m rocznego - 50 ug/m 3
ŚR E D N IE D O B O W E STĘŻENIE Z A N IE C Z Y SZ C Z E Ń PO W IETR ZA (cd.) (według danych WSSE K atow ice)
DWUTLENEK AZOTU
Katowice, ul. Raciborska 39 Katowice, ul. Konopnickiej 2 Będzin Chorzów Chrzanów Dąbrowa Górnicza - Błędów Dąbrowa Górnicza G liwice Jastrzębie-Zdrój Jaworzno Łaziska Średnie M ysłowice Olkusz Pszczyna Racibórz Ruda Śląska - Kochłowice Rybnik Siemianowice Śląskie Sosnowiec Toszek Tychy W odzisław Śląski Zabrze Zawiercie Gorzyce Rudnik - Łubowice Rudziniec - Bojszów
średnie m aksym alne
rocznego - 50 ug/m
ŚREDNIE DOBOWE STĘŻENIE ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA (dok.)
(według danych WSSE K atow ice) T L E N E K W Ę G L A
Katowice
Chorzów
Łaziska Średnie
R y b n ik
Wodzisław Śląski
I
m m
I
O 10
maksymalne średnie
Wartość dopuszczalna stężenia: dobow ego - 1 mg/m rocznego - 0,12 mg/m Wartość dopuszczalna według zaleceń WHO - 10 m g/m 3
$ t w i b e z p i e c z e ń s t w u p u b l i c z n e g o
Lipiec br. był miesiącem, w którym liczba stwierdzonych przestępstw utrzymywała się na dość wysokim poziomie tj. ponad 6 tys., chociaż była niższa przed rokiem o prawie 400 przestępstw. W lipcu jak informuje Komenda Wojewódzka Policji analogicznie jak przed rokiem najczęściej włamywano się do obiektów prywatnych (co trzecie przestępstwo) oraz przywłaszczano cudze mienie (co szóste przestępstwo).
W okresie styczeń - lipiec br. stwierdzono na obszarze województwa 41,6 tys. przestępstw tj. o 12%
mniej niż w analogicznym okresie ub. roku. Dominujące - z 86% udziałem przestępstwa kryminalne stwierdzano rzadziej niż przed rokiem, również przestępstw gospodarczych stanowiących zaledwie 8% przestępstw stwierdzonych było aż o prawie 30% mniej niż w okresie styczeń - lipiec 1995 r. Niepokojącym jest fakt utrzymującej się w bieżącym roku wysokiej dynamiki pożarów i podpaleń oraz oszustw o charakterze gospodarczym.
Wskaźnik wykrywalności przestępstw systematycznie obniża się i z 86% w styczniu br. zmalał do 60%
w lipcu br. W dalszym ciągu utrzymuje się znacznie wyższa wykrywalność przestępstw gospodarczych niż kryminalnych.
Współczynnik przestępstw stwierdzonych na 100 tys. ludności był w okresie styczeń - lipiec br. nieco korzystniejszy niż przed rokiem i osiągnął wartość 1058 wobec 1198 przed rokiem. Rejonami szczególnie zagrożonymi był: Chorzów, Katowice, Będzin , Dąbrowa Górnicza.
Zagrożenie mieszkańców województwa przestępstwami drogowymi było na poziomie ub. roku, a rejonem o zdecydowanie największym nasileniu tych zdarzeń było Zawiercie (84 na 100 tys. ludności wobec 37 na 100 tys. ludności średnio w województwie).
Pocieszającym jest fakt niższej niż w okresie siedmiu miesięcy uh. roku liczby wypadków drogowych i skutków tych wypadków. Z uwagi na mniej o 209 wypadków (7%) drogowych, mniej też było zabitych - o 59 (23%) i rannych o 121 (4%).
K O N IU N K T U R A G O SPO D A R C ZA P r z e m y s ł p r z e t w ó r c z y
(dane dla kraju)
C Z E R W IE C 1996
o g ó ł e m (O )
S E K T O R Y
- - s e k t o r p u b l i c z n y (R u ) s e k t o r p r y w a t n y ( P r )
20
10
-IO
-20
-30
20
-10
-20
-30
VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI
1 9 9 2 1 9 9 3 1 9 9 4 1 9 9 5 1 9 9 6
P R Z E D S I Ę B I O R S T W A
m a ł o (M ) ( 6 - 5 0 p r a c u j ą c y c h ) ś r e d n i e ( Ś ) (61 - 6 0 0 p r a c u j ą c y c h )
40
d u ż e (D ) ( 5 0 1 - 2 0 0 0 p r a c u j ą c y c h ) w i e lk ie (W ) ( p o w y ż e j 2 0 0 0 p r a c u j ą c y c h )
40
30
20
lO
30
20 lO O
-lO
-20
-30
-10
-20
xii m vi ix xil m v i ix xn m v i ix xn m vi -30
1 9 9 2 1 9 9 3 1 9 9 4 1 9 9 5 1 9 9 6
P re z e n to w a n e w o p ra c o w a n iu w skaźniki p o w stały n a p o d sta w ie opinii dyrektorów przedsiębiorstw . S p o s ó b o b lic za n ia w sk aź n ik ó w p rz e d sta w io n o w z e s z y c ie m etodycznym "B ad an ie koniunktury" W-wa, m a rz e c 1994 r, GUS.
_________________ Koniunktura gospodarcza___________________________
W Y B R A N E D Z I A Ł Y P R Z E M Y S Ł U P R Z E T W Ó R C Z E G O "
1996 1996
1992 1993
a 26 M a teria ły n ie m e ta lic z n e K
30
20 10 0
-10 -20 -30
-40
VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XB III VI
1992 1993 1 994 1996 1996
1996 1996
1992 1994
/ 2d Drewno i wyroBy i drewna
" ® V I K XB III VI K XII t l VI K XII III VI IX XII III VI
1092 1993 IBM 1966 1996
1093 1996 1996
1992
29 M a sz y n y i u rz ą d z e n i*
1994 1996
/H 34 Ptąazdy m echaniczne <
W czerwcu zanotowano spadek ogólnego wskaźnika klimatu w przemyśle przetwórczym z plus 2 w maju do wartości 0. Wśród badanych przedsiębiorstw co piąte oceniało swoją koniunkturę jako dobrą i również co piąte jako złą. Pogorszenia ogólnego wskaźnika koniunktury nie zanotowano jedynie w jednostkach wielkich.
Pogorszenie koniunktury zanotowali przede wszystkim producenci: sprzętu i aparatury radiowo-telewizyjnej, wyrobów z drewna, z działu wydawniczego 1 poligraficznego, tkanin. Poprawa koniunktury wystąpiła głównie u producentowi maszyn 1 aparatów elektrycznych, mebli oraz wyrobów ze skóry.
* według Europejskiej Klasyfikacji Działalności (która od stycznia 1994 r. zastąpiła Klasyfikację Gospodarki Narodowej KGN), poszczególne działy przemysłu przetwórczego (sekcja D) oznaczone są symbolami od 15 do 36 (pełne nazwy działów podane są w załączonej wkładce).
A 31 M a sz y n y i a p a r c ^ r a r t e k t r y c w i i
