FIZYKA – KLASA VIII
Proszę lekcje wydrukować i wkleić bądź przepisać do zeszytu.
08.05.2020r.
Lekcja Temat: Zjawiska cienia i półcienia.
Z materiałów dowiemy się kiedy powstaje cień, a kiedy półcień. Poznamy również mechanizm zjawisk zaćmienia Słońca i zaćmienia Księżyca.
Już w starożytności ludzie wykorzystywali zjawisko cienia do budowy zegarów słonecznych. Przesuwający się cień rzucany przez wbity w ziemię kij lub inny wskaźnik wskazywał porę dnia.
Przeanalizujmy poniższe doświadczenie, z którego dowiemy się kiedy powstaje cień a kiedy półcień. Można takie doświadczenie wykonać samemu:
Wiemy już, że w ośrodku jednorodnym światło rozchodzi się po linii prostej. Jeśli na linii promieni świetlnych umieścimy przeszkodę, to za nią utworzy się cień.
CIEŃ to obszar, do którego światło nie dochodzi z powodu nieprzezroczystej przeszkody znajdującej się na drodze promieni świetlnych.
Schemat powstawanie cienia przedmiotu przy punktowym źródle światła:
Jeśli na przedmiot pada światło z dwóch źródeł, to za tym przedmiotem są:
obszar w pełni oświetlony, obszar cienia i obszar, do którego światło dochodzi tylko z jednego źródła światła.
PÓŁCIEŃ to obszar, do którego światło dochodzi tylko z jednego źródła światła, jeżeli przedmiot oświetlany jest dwoma źródłami światła.
Schemat powstawanie cienia i półcieni przy dwóch punktowych źródłach światła:
Znając mechanizm powstawania cienia i półcienia, można wytłumaczyć zjawiska zaćmienia Słońca i zaćmienia Księżyca.
Jeśli okrążający Ziemię Księżyc ustawi się między Słońcem a Ziemią, to przesłoni część promieni wysyłanych przez Słońce. Pewien obszar Ziemi znajdzie się w cieniu Księżyca. Na tym obszarze ludzie będą obserwować całkowite zaćmienie Słońca, a w obszarze półcienia – zaćmienie częściowe.
Podobnie się dzieje w przypadku zaćmienia Księżyca, ale promienie słoneczne przesłania wtedy Ziemia i nie docierają one do Księżyca – Księżyc znajduje się w cieniu Ziemi.
Do ZAĆMIENIA
SŁOŃCA dochodzi, gdy Księżyc znajduje się między Słońcem a Ziemią.
Do ZAĆMIENIA
KSIĘŻYCA dochodzi, gdy Ziemia znajduje się między Słońcem a Księżycem.
Proszę o rozwiązanie poniższego zadania, zrobienie zdjęcia i przesłanie go do mnie do dnia 12.05.2020r. na mejla (jblyskun@poczta.fm, z podaniem imienia, nazwiska i klasy) lub na prywatne konto Messenger (do godziny 16:00, z wyjątkiem dni wolnych od zajęć). Proszę o przesłanie zdjęcia poniższego rysunku z narysowanymi liniami, nie przesyłajcie mi samych odpowiedzi, typu A, B, czy C.
Zadanie domowe:
Na rysunku poniżej przedstawiono fragment rozbieżnej wiązki latarki skierowanej na trzy przeszkody. Narysuj przy pomocy linijki, do których punktów dotrze światło latarki.